Đảm bảo chất lượng phần mềm_Kiểm thử 3

ð Ả M B Ả O C H Ấ T L Ư Ợ N G P H Ầ N M Ề M V À K iỂ M T H Ử N gu yÔ n V N gu yÔ n V N gu yÔ n V N gu yÔ n V ¨¨¨¨n V þ n V þ n V þ n V þ E m ai l: v yn v @ v n u .e d u .v n , m ob ile : 0 9 1 2 .5 0 5 .2 9 1 B ài g iả ng C ao h ọc – 20 05 /2 00 9 20 05 -0 9 B ộ m ôn C N F M - ð ại h ọc C ôn g ng hệ 2 N gu yÔ n V N gu yÔ n V N gu yÔ n V N gu yÔ n V ¨¨¨¨n V þ n V þ n V þ n V þ
N gu yễ n V ăn V ỵ, N gu yễ n Vi ệt H à. G iá o tr ìn h kỹ ng hệ ph ần m ềm , N XB G iá o dụ c V iệ t na m , 20 09
R og er S . Pr es sm an . So ft w ar e En gi ne er in g, a P ra ct iti on er ’s A pp ro ac h. 3 th E di tio n, M cG ra w -H ill , 19 92 , Bả n di ch c ủa N gô T ru ng v Iệ t, P hầ n 4, t ập 4
Ia n So m m er vi lle . So ft w ar e En gi ne er in g, S ix th E di tio n, A dd io n W es le y, 2 00 1, P 5, 6.
N gu yễ n V ăn V ỵ. Ph ân t íc h th iế t kế H TT T qu ản lý ,N XB K H t ự nh iê n và C N , 20 07 N ộ i d u n g – T à i li ệu  C ác lo ại k iể m t h ử  T h ẩm ñ ịn h v à xá c m in h 20 05 -0 9 B ộ m ôn C N F M - ð ại h ọc C ôn g ng hệ 3 N gu yÔ n V N gu yÔ n V N gu yÔ n V N gu yÔ n V ¨¨¨¨n V þ n V þ n V þ n V þ T ài li ệu th am k hả o 20 05 -0 9 B ộ m ôn C N F M - ð ại h ọc C ôn g ng hệ 4 N gu yÔ n V N gu yÔ n V N gu yÔ n V N gu yÔ n V ¨¨¨¨n V þ n V þ n V þ n V þ  H ệ th ố n g d ự a t rê n m á y tí n h b a o g ồ m c ả p h ầ n m ề m v à m ô i tr ư ờ n g v ậ n h à n h . N ó ñ ư ợ c n h iề u b ê n x â y d ự n g , n g ư ờ i p h á t tr iể n p h ầ n m ề m c h ỉ là 1 t ro n g s ố ñ ó  K iể m t h ử h ệ th ố n g c h ỉ b ắ t ñ ầ u k h i h ệ th ố n g có ñ ầ y ñ ủ cả p h ầ n m ề m v à m ô i tr ư ờ n g v ậ n h à n h  V iệ c ki ể m t h ử h ệ th ố n g d ễ có n g u y c ơ cá c b ê n t h a m g ia “ ñ ổ lỗ i ch o n h a u ”. K iể m t h ử h ệ th ố n g 20 05 -0 9 B ộ m ôn C N F M - ð ại h ọc C ôn g ng hệ 5 N gu yÔ n V N gu yÔ n V N gu yÔ n V N gu yÔ n V ¨¨¨¨n V þ n V þ n V þ n V þ  N hữ ng s ai c ó th ể củ a hệ th ốn g liê n qu an ñ ến m ôi tr ư ờn g và sự liê n kế t cá c th àn h ph ần c ủa n ó:
C ác d ữ liệ u qu a gi ao d iệ n củ a cá c th àn h ph ần ñư ợc k iể m t hử
ð ư ờn g xử lý li ên k ết c ác t hà nh p hầ n
Sự tíc h hợ p lỗ it ừ cá c th àn h ph ần k há c nh au
N hữ ng h ạn c hế kh ác ñ ến n ăn g lự c do ả nh hư ởn g từ cá c th àn h ph ần : tín h ch ịu lỗ i, an t oà n, th ự c th i, sự ph ục h ồi K há i n iệ m k iể m th ử hệ th ốn g 20 05 -0 9 B ộ m ôn C N F M - ð ại h ọc C ôn g ng hệ 6 N gu yÔ n V N gu yÔ n V N gu yÔ n V N gu yÔ n V ¨¨¨¨n V þ n V þ n V þ n V þ  Yê u cầ u ñặ t ra :
M ô ph ỏn g cá c dữ liệ u xấ u & c ác s ai ti ềm ẩ n tạ i gi ao d iệ n ph ần m ề m .
K iể m th ử kế t q uả củ a m ỗi ñ ư ờ ng li ên k ết
B áo c áo c ác k ết q uả ki ểm th ử ph ân ñ ịn h từ ng ph ần , t ừ ng lo ại là m c hứ ng c ứ ph òn g ng ừ a ñổ lỗ i c ho n ha u.
H oạ ch ñ ịn h và th iế t k ế cá c ca k iể m th ử hệ th ốn g th eo n hữ ng c ác h nh ìn k há c nh au bả o ñả m p h ầ n m ề m ñ ư ợ c k iể m t h ử ñ ầ y ñ ủ , c h ín h x á c t ấ t c ả c á c l o ạ i yê u c ầ u K há i n iệ m v ề ki ểm th ử hệ th ốn g 20 05 -0 9 B ộ m ôn C N F M - ð ại h ọc C ôn g ng hệ 7 N gu yÔ n V N gu yÔ n V N gu yÔ n V N gu yÔ n V ¨¨¨¨n V þ n V þ n V þ n V þ M ô hì nh k iể m th ử hệ th ốn g D ữ liệ u q ua g ia o di ện có th ể sa i, gâ y sa i, ph ón g ñạ i s ai sa i? P h ó n g ñ ại sa i? G â y sa i? sa i? 20 05 -0 9 B ộ m ôn C N F M - ð ại h ọc C ôn g ng hệ 8 N gu yÔ n V N gu yÔ n V N gu yÔ n V N gu yÔ n V ¨¨¨¨n V þ n V þ n V þ n V þ C ác lo ại k iể m th ử hệ th ốn g 1. Ki ểm t hử ch ứ c nă ng ( m ức h ệ th ốn g) 2. Ki ểm t hử ph ục h ồi ( ch ịu lỗ i) 3. Ki ểm t hử an n in h (s ức c hị u tấ n cô ng ) 4. Ki ểm t hử th i h àn h ( t hô ng s uố t, k ịp t hờ i, hi ệu q uả ) 5. Ki ểm t hử ch ịu t ải ( qu i m ô, g iá tr ịn hạ y cả m ) 20 05 -0 9 B ộ m ôn C N F M - ð ại h ọc C ôn g ng hệ 9 N gu yÔ n V N gu yÔ n V N gu yÔ n V N gu yÔ n V ¨¨¨¨n V þ n V þ n V þ n V þ K iể m th ử ch ứ c nă ng m ứ c hệ th ốn g  C hứ c nă ng m ứ c hệ th ốn g ba o gồ m c ác c hứ c nă ng g ia o di ện , cá c ch ứ c nă ng m ứ c ng ư ời d ùn g ha y ñầ u ra c uố i c ùn g kh ỏi h ệ th ốn g  C ác c hứ c nă ng n ày t hư ờn g m an g tín h tíc h hợ p. Kh i p há t hi ện s ai p hả i q ua y lạ i k iể m t hử từ ng ph ần c ấu t hà nh t rư ớc ñ ó  C ác g ia o di ện ( ng ư ời d ùn g, h ệ th ốn g) ñ ư ợc xe m n hư ñ iể m p hâ n ñị nh g iữ a cá c ph ần ñ ể ki ểm t hử 20 05 -0 9 B ộ m ôn C N F M - ð ại h ọc C ôn g ng hệ 10 N gu yÔ n V N gu yÔ n V N gu yÔ n V N gu yÔ n V ¨¨¨¨n V þ n V þ n V þ n V þ  N hi ều h ệ th ốn g cầ n ph ải p hụ c hồ i s au lỗ i, ñể tiế p tụ c xử lý t ro ng 1 t hờ i g ia n ñã ñ ặc t ả tr ư ớc , có th ể:
hệ th ốn g cầ n th ứ lỗ i: ng hĩ a là xử lý lỗ i k hô ng ñư ợc là m n gừ ng h oạ t ñộ ng c ủa t oà n hệ th ốn g.
lỗ i p hả i ñ ư ợc k hắ c ph ục d ần th eo c hu k ỳ ñặ c tả .  ki ểm t hử ph ục h ồi là bắ t ph ần m ềm p hả i t hấ t bạ i ñ ể xe m k hả n ăn g ph ục h ồi c ủa n ó ñế n ñâ u.  ð ộ tin c ây là m ột ñ ộ ño ñ án h gi á kh ả nă ng p hụ c hồ i K iể m th ử ph ục h ồi 20 05 -0 9 B ộ m ôn C N F M - ð ại h ọc C ôn g ng hệ 11 N gu yÔ n V N gu yÔ n V N gu yÔ n V N gu yÔ n V ¨¨¨¨n V þ n V þ n V þ n V þ C ó 2 cá ch ph ục h ồi :  Ph ục h ồi t ự ñ ộn g: bằ ng k hở i ñ ộn g lạ i ( cơ c hế ch ec kp oi nt ). S au k hi p hụ c hồ i d ữ liệ u, h ệ th ốn g tự ñ ộn g tiế p tụ c ha y kh ởi ñ ộn g lạ it hì ñ ư ợc ñá nh g iá là ñ ún g ñắ n.  Ph ục h ồi c ó sự ca n th iệ p củ a co n ng ư ời . Lú c nà y cầ n ñá nh g iá th ời g ia n tr un g bì nh ñ ể sử a ch ữ a tr on g gi ới h ạn ch o ph ép h ay k hô ng ? C ác c ác h th ứ c ph ục h ồi 20 05 -0 9 B ộ m ôn C N F M - ð ại h ọc C ôn g ng hệ 12 N gu yÔ n V N gu yÔ n V N gu yÔ n V N gu yÔ n V ¨¨¨¨n V þ n V þ n V þ n V þ  Ki ểm t ra m ọi c ơ ch ế bả o vệ ñư ợc x ây d ự ng tr on g hệ th ốn g xe m c ó ñạ t hi ệu q uả ñ ề ra tr ư ớc c ác ñ ột n hậ p ha y kh ôn g?  Xé t tấ t cả cá c lo ại ñ ột n hậ p có th ể “t rư ớc m ặt ”, “ ng an g xư ờn ” và “s au lư ng ”.  Kh i t hử ng hi ệm a n ni nh , ng ư ời k iể m t hử sẽ ñó ng v ai t rò c ủa k ẻ ñộ t nh ập . K iể m th ử an n in h 20 05 -0 9 B ộ m ôn C N F M - ð ại h ọc C ôn g ng hệ 13 N gu yÔ n V N gu yÔ n V N gu yÔ n V N gu yÔ n V ¨¨¨¨n V þ n V þ n V þ n V þ  V ề ng uy ên t ắc : M ọi ñ ột n hậ p là có th ể nế u ñủ th ời gi an v à ng uồ n lự c.  Bà i t oá n th iế t kế hệ th ốn g an n in h ñặ t ra là :
là m c ho v iệ c ñộ t nh ập t ốn p hí nh iề u hơ n gi á tr ị th u ñư ợc d o ñộ t nh ập
C ôn g sứ c bỏ ra xâ y dự ng c ôn g cụ bả o vệ ph ải ít hơ n gi á tr ịm ất ñ i n ếu b ị ñ ột n hậ p C h i p h í cô n g c ụ b ả o v ệ < l ợ i ic h d o b ả o v ệ k h ỏ i ñ ộ t n h ậ p C h i p h í ñ ể ñ ộ t n h ậ p > l ợ i íc h t h u ñ ư ợ c từ ñ ộ t n h ậ p N gu yê n tắ c ñả m b ảo a n ni nh 20 05 -0 9 B ộ m ôn C N F M - ð ại h ọc C ôn g ng hệ 14 N gu yÔ n V N gu yÔ n V N gu yÔ n V N gu yÔ n V ¨¨¨¨n V þ n V þ n V þ n V þ  C ác k ỹ th uậ t hộ p tr ắn g & h ộp ñ en ñ ư ợc d ùn g ñể ñá nh g iá ch ứ c nă ng và sự th i h àn h củ a ch ư ơn g tr ìn h ở m ứ c bì nh t hư ờn g.  Ki ểm t hử ch ịu t ải là vậ n hà nh h ệ th ốn g kh i s ử dụ ng ng uồ n lự c vớ i s ố lư ợn g, t ần s uấ t và c ư ờn g ñộ dị th ư ờn g.  M ột lo ại k há c củ a ki ểm t hử áp lự c là ki ểm t hử ñ ộ nh ạy : cố gắ ng là m b ộc lộ cá c tổ hợ p dữ liệ u (l ớp d ữ liệ u có hi ệu lự c) h ay c ác s ự ki ện m à có th ể gâ y ra vi ệc x ử lý kh ôn g ổn ñ ịn h ho ặc kh ôn g ch ín h xá c. K iể m th ử ch ịu tả i 20 05 -0 9 B ộ m ôn C N F M - ð ại h ọc C ôn g ng hệ 15 N gu yÔ n V N gu yÔ n V N gu yÔ n V N gu yÔ n V ¨¨¨¨n V þ n V þ n V þ n V þ  V ới h ệ nh ún g & h ệ th ời g ia n th ự c, p hầ n m ềm cu ng cấ p ch ứ c nă ng n hư ng k hô ng p hù hợ p vớ i c ác y êu cầ u th i h àn h ñề u là kh ôn g ch ấp n hậ n ñư ợc .  ki ểm t hử th i h àn h ñư ợc t hi ết k ế ñể ki ểm t hử vi ệc v ận hà nh ( ru n- tim e) củ a ph ần m ềm k hi h ệ th ốn g ñư ợc tíc h hợ p.  ki ểm t hử th i h àn h xu ất h iệ n tr on g tấ t cả cá c bư ớc củ a qu á tr ìn h ki ểm t hử , tu y nh iê n ch ỉk hi tấ t cả cá c ph ần t ử củ a hệ th ốn g ñã ñ ư ợc t íc h hợ p th ìk iể m t hử m ới t hự c sự là ch ắc c hắ n. K iể m th ử th i h àn h 20 05 -0 9 B ộ m ôn C N F M - ð ại h ọc C ôn g ng hệ 16 N gu yÔ n V N gu yÔ n V N gu yÔ n V N gu yÔ n V ¨¨¨¨n V þ n V þ n V þ n V þ  V iệ c th i h àn h ñú ng b ao g ồm c ả m ặt s ố lư ợn g, c hấ t lư ợn g (h oạ t ñộ ng , hi ệu n ăn g)  N ó th ư ờn g gắ n vớ i k iể m t hử áp lự c, vì cả h ai ñ ều ñò i h ỏi c ác c ôn g cụ ph ần c ứ ng & p hầ n m ềm c hu yê n dụ ng : C ần ñ o sự tổ ng h ợp n gu ồn lự c (t ro ng , ng oà i) và N hờ th iế t bị ng oạ i l ai ñ ể gi ám sá t cá c kh oả ng v ận hà nh , cá c sự ki ện n gắ t (l og ) kh i n ó xu ất h iệ n, c ó th ể lấ y m ẫu c ác t rạ ng t há i n ày .  C ó th ể là m b ộc lộ cá c tìn h th ế dẫ n ñế n sự su y gi ảm hi ệu n ăn g ho ặc t hấ t bạ ih ệ th ốn g tiề m ẩ n. K iể m th ử th i h àn h 20 05 -0 9 B ộ m ôn C N F M - ð ại h ọc C ôn g ng hệ 17 N gu yÔ n V N gu yÔ n V N gu yÔ n V N gu yÔ n V ¨¨¨¨n V þ n V þ n V þ n V þ  Kế t th úc k iể m t hử tíc h hợ p, ph ần m ềm ñ ư ợc lắ p rá p tr on g 1 gó i, cá c sa i g ia o di ện ñ ã ch ỉn h sử a. C ác k iể m t hử cu ối c ùn g bắ t ñầ u - ki ểm t hử ch ấp nh ận h ay th ẩm ñ ịn h (a cc ep ta tio n/ va lid at io n te st in g)  Th ẩm ñ ịn h là th ắn g lợ i n ếu c ác c hứ c nă ng p hầ n m ềm ở 1 ch ừ ng m ứ c nà o ñó là th oả m ãn s ự m on g ñợ i h ợp lý c ủa n gư ời ñ ặt h àn g  M ục t iê u th ẩm ñ ịn h: x em p hầ n m ềm c ó ñá p ứ ng ñư ợc y êu c ầu k há ch h àn g kh ôn g? K iể m t h ử c h ấ p n h ận - th ẩm ñ ịn h 20 05 -0 9 B ộ m ôn C N F M - ð ại h ọc C ôn g ng hệ 18 N gu yÔ n V N gu yÔ n V N gu yÔ n V N gu yÔ n V ¨¨¨¨n V þ n V þ n V þ n V þ  C á i “m o n g ñ ợ i h ợ p l ý” củ a k h á ch h à n g t h ể h iệ n :
T ro ng ñ ặ c tả yê u cầ u ph ần m ề m ba o g ồm c ả ph ần m ô tả ñ ư ợ c gọ i l à tiê u ch uẩ n ki ểm th ử ph ần m ề m
T hô n g qu a ñá nh g iá tr ự c tiế p kh i s ử dụ ng  T h ẩ m ñ ịn h p h ầ n m ề m ñ ư ợ c th ự c h iệ n t h ô n g q u a 1 l o ạ t cá c ki ể m t h ử h ộ p ñ e n ñ ể th u y ế t m in h s ự p h ù h ợ p c ủ a n ó vớ i cá c yê u c ầ u . K há i n iệ m k iể m th ử ch ấp n hậ n 20 05 -0 9 B ộ m ôn C N F M - ð ại h ọc C ôn g ng hệ 19 N gu yÔ n V N gu yÔ n V N gu yÔ n V N gu yÔ n V ¨¨¨¨n V þ n V þ n V þ n V þ  M ột k ế ho ạc h ph ác r a nh ữ ng lớ p ki ểm t hử cầ n tiế n hà nh v à 1 th ủ tụ c ki ểm t hử xá c ñị nh c ác c a ki ểm t hử sẽ th ự c hi ện ñ ể th uy ết m in h sự ph ù hợ p vớ i c ác y êu cầ u.  C ả kế ho ạc h & t hủ tụ c ñư ợc t hi ết k ế ñể bả o ñả m rằ ng :
Tấ t cả cá c yê u cầ u ñư ợc th oả m ãn ,
C ác yê u cầ u th i h àn h ñã c hí nh x ác ,
Tà i l iệ u ñú ng ñ ắn và
C ác yê u cầ u kh ác là th oả ñ án g. K há i n iệ m k iể m th ử ch ấp n hậ n 20 05 -0 9 B ộ m ôn C N F M - ð ại h ọc C ôn g ng hệ 20 N gu yÔ n V N gu yÔ n V N gu yÔ n V N gu yÔ n V ¨¨¨¨n V þ n V þ n V þ n V þ  Sa u m ỗi c a ki ểm t hử , ph ần m ềm ở và o 1 tr on g ha i tr ư ờn g hợ p :
C ác ñ ặc t ín h ch ứ c nă ng & s ự th ự c hi ện ph ù hợ p vớ i ñ ặc t ả và ñư ợc c hấ p nh ận .
C ác lệ ch lạ c so v ới ñ ặc t ả và m on g ñợ i ñ ư ợc ph át h iệ n và 1 da nh s ác h cá c kh iế m k hu yế t ñư ợc t ạo r a. C ác s ai s ót k hô ng c hỉ nh s ử a tr on g gi ai ñ oạ n nà y. T hư ờn g ph ải t hả o lu ận lạ i v ới k há ch h àn g ñể th iế t lậ p 1 ph ư ơn g ph áp g iả i q uy ết c ác s ai lệ ch n ày . T iê u ch uẩ n ki ểm th ử th ẩm ñ ịn h 20 05 -0 9 B ộ m ôn C N F M - ð ại h ọc C ôn g ng hệ 21 N gu yÔ n V N gu yÔ n V N gu yÔ n V N gu yÔ n V ¨¨¨¨n V þ n V þ n V þ n V þ  N gư ời p há t tr iể n kh ôn g th ể ño án t rư ớc ñ ư ợc k há ch hà ng t hự c sự dù ng 1 c hư ơn g tr ìn h nh ư t hế nà o:
C ác c hỉ dẫ n sử dụ ng c ó th ể bị hi ểu lầ m .
C ác t ổ hợ p dữ liệ u lạ có th ể bị sử dụ ng ñ ịn h kỳ .
ð ầu r a là rõ r àn g ñố i v ới n gư ời k iể m t hử n hư ng có th ể lạ i k hó hi ểu ñ ối v ới n gư ời d ùn g. K iể m th ử A lp ha v à B et a 20 05 -0 9 B ộ m ôn C N F M - ð ại h ọc C ôn g ng hệ 22 N gu yÔ n V N gu yÔ n V N gu yÔ n V N gu yÔ n V ¨¨¨¨n V þ n V þ n V þ n V þ  Kh i c ác p hầ n m ềm d àn h ch o 1 ng ư ời ñ ặt h àn g, t hì ho ạt ñ ộn g ki ểm t hử ch ỉñ ư ợc 1 kh ác h hà ng t iế n hà nh th ẩm ñ ịn h m ọi y êu c ầu .  Ki ểm t hử nà y do n gư ời s ử dụ ng c uố i c ùn g th ự c hi ện , kh ôn g ph ải là n gư ời ñ ặt h àn g.  Ki ểm t hử ch ấp n hậ n có th ể tiế n hà nh v ài t uầ n ho ặc và i t há ng 1 lầ n, n hờ ñ ó m à bộ c lộ ñ ư ợc c ác lỗ i t íc h lu ỹ là m s uy g iả m h ệ th ốn g th eo t hờ i g ia n. K iể m th ử A lp ha & B et a 1 kh ác h 20 05 -0 9 B ộ m ôn C N F M - ð ại h ọc C ôn g ng hệ 23 N gu yÔ n V N gu yÔ n V N gu yÔ n V N gu yÔ n V ¨¨¨¨n V þ n V þ n V þ n V þ  V ới p hầ n m ềm d àn h ch o nh iề u ng ư ời ñ ặt h àn g, t hì ki ểm t hử ch ấp n hậ n bằ ng 1 k há ch h àn g là kh ôn g th ự c tế . Q uá tr ìn h k iể m t h ử a lp h a v à k iể m t h ử b ê ta ch o nh iề u ng ư ời t iế n hà nh là bắ t bu ộc . C hỉ nh ữ ng n gư ời s ử dụ ng c uố i m ới c ó th ể ph át h iệ n ñư ợc c ác s ai c ho lớ p ng ư ời d ùn g ña d ạn g. K iể m th ử A lp ha & B et a n kh ác h 20 05 -0 9 B ộ m ôn C N F M - ð ại h ọc C ôn g ng hệ 24 N gu yÔ n V N gu yÔ n V N gu yÔ n V N gu yÔ n V ¨¨¨¨n V þ n V þ n V þ n V þ  K iể m t h ử a lp h a ñ ư ợc b ên p há t tr iể n qu ản lý :
Ph ần m ềm ñ ư ợc n gư ời d ùn g t hự c hi ện t ro ng bố i c ản h “g iả tự nh iê n”
N gư ời p há t tr iể n “n hò m q ua v ai ” ng ư ời s ử dụ ng ñể bá o cá o cá c sa i v à cá c vấ n ñề sử dụ ng ( vì th ế cò n gọ i l à ki ểm t hử