Đầu tư chứng khoán - Chương 4: Phân tích chứng khoán

Chương 4 Phân tích chứng khoán 4.1 Sự cần thiết và phương pháp phân tích chứng khoán 4.2 Nội dung phân tích chứng khoán 4.3 Định giá cổ phiếu 4.4 Định giá trái phiếu Sự cần thiết của việc phân tích CK => giúp cho các nhà đầu tư xét đoán căn nhắc loại CK nào nên mua, nên bán và mua bán lúc nào thì có lợi nhất, để đảm bảo: - Độ an tòan của vốn đầu tư - Sự an tòan của thu nhập đầu tư - Hiệu quả tối ưu của khoản đầu tư Phương pháp phân tích chứng khóan Phân tích cơ bản (phân tích tình hình TC) Bằng cách nghiên cứu các báo cáo tài chính của công ty, tìm hiểu xu hướng lợi tức, tìm hiểu các tỷ số phản ảnh khả năng sinh lời, lãi suất đầu tư.  xác định xem giá trị thực của công ty là bao nhiêu và các yếu tố nào khiến cho giá trị này cao hơn hay thấp hơn mức giá giao dịch cổ phiếu của công ty trên thị trường, • có thể dự đoán mức tăng trưởng của cty trong tương lai. • Nhằm biết được sức cạnh tranh về tài chính của công ty •Dự đoán doanh lợi trong tương lai như thế nào. Phân tích kỹ thuật •  nghiên cứu các trạng thái thị trường và mức độ ảnh hưởng của chúng đối với các loại CK đang lưu hành. •  Nghiên cứu trào lưu giá lên xuống của TTCK cũng như một số loại CK nhất định để thấy rỏ khối lượng giao dịch CK và sự biến động gía CK trên thị trường tăng trưởng hay suy thoái và xem xét dự đóan xu hướng tăng trưởng của TT. Phương pháp phân tích chứng khóan BAÛNG CAÂN ÑOÁI KEÁ TOAÙN (Ngaøy //)31 12 2002 Taøi saûn Nôï Tieàn maët ,43 000 Caùc khoaûn phaûi traû 188000 Coå phieáu ,62 000 Laõi tieàn vay phaûi traû 27000 Caùc khoaûn phaûi thu ,270 000 Thöông phieáu phaûi traû 40000 Toàn kho ,330 000 Thueá phaûi traû 72000 Toång TSLÑ ,705 000 Toång nôï ngaén haïn 327000 Maùy moùc thieát bò ,64 000 9% Nôï phaûi traû vaøo naêm 2015 300000 Nhaø xöôûng ,630 000 Toång nôï daøi haïn 300000 Ñoà ñaïc ,280 000 Toång nôï 627000 Khaáu hao Lkeá -,220 000 6% CPÖÑ meänh giaù 100$, ñaõ phaân phoái heát 500CP 50000 Toång TSCÑ ,754 000 Coå phaàn thöôøng MGù 3$ ñöôïc phaùt haønh 300. 000 CP, ñaõ phaân phoái .200 000 600000 TS voâ hình Thaëng dö voán 52000 Bằng phát minh ,30 000 Thu nhaäp giöõ laïi 160000 Toång TS voâ hình ,30 000 Toång soá voán CSH 862000 oång oång nôï &ø BAÙO CAÙO KEÁT QUAÛ HOAÏT ÑOÄNG KINH DOANH Tính ñeán cuoái ngaøy //31 12 2002 Doanh thu thuaàn ,660 000 Chi phí hoaït ñoäng ,440 000 Giaù voán haøng baùn ,240 000 Chi phí QLDN vaø BH ,120 000 Chi phí khaáu hao ,80 000 Thu nhaäp kinh doanh ,220 000 Thu nhaäp khaùc ,30 000 Thu nhaäp tröôùc thueá vaø laõi ,250 000 Chi phí laõi TP ,27 000 Thu nhaäp tröôùc thueá ,223 000 Thueá ,75 820 Lôïi nhuaän roøng (loã) ,147 180 4.2 Phân tích cơ bản ( Phân tích tình hình tài chính công ty) 4.2.1 Chỉ số thanh khoản a. Chỉ tiêu vốn hoạt động thuần (Net working Capital) • Là số vốn mà công ty cần để đưa vào các hoạt động hàng ngày. Số tiền này nhằm duy trì mức độ hữu hiệu của vốn hoạt động. Đảm bào điều này cho phép công ty nâng cao khả năng thanh toán những món nợ đến hạn. • Là chỉ số phản ảnh tình hình vốn lưu động của DN sau khi trả hết nợ như thế nào?, có tiếp tục kinh doanh được không? • NWC = Tổng tài sản ngắn hạn - Tổng nợ ngắn hạn b. Chỉ số khả năng thanh toán hiện hành (Rc) Tổng tài sản ngắn hạn • Rc = ------------------------------- Tổng nợ ngắn hạn • Là một thước đo khả năng trả nợ • Chỉ số này cần phải so sánh với tỷ số thanh toán trung bình ngành hoặc các năm trước để thấy sự tiến bộ hoặc giảm sút • Nếu Rc giảm khả năng thanh toán giảm những khó khăn về tài chính có thể sẽ xảy ra. • Nếu Rc cao luôn sẵn sàng thanh toán các khoản nợ. • Nếu Rc quá cao sẽ làm giảm hiệu quả sử dụng vốn c. Chỉ số khả năng thanh toán nhanh (Rq) Toàn bộ tài sản ngắn hạn – hàng tồn kho Rq = ------------------------------------------------- Toàn bộ nợ ngắn hạn  Là chỉ số nói lên khả năng thanh toán kịp thời của DN, không phụ thuộc vào khả năng giải quyết của hàng tồn kho d. Chỉ số về hệ số thanh khỏan (k)( khả năng tt tiền mặt) • Là chỉ tiêu đánh giá chính xác nhất khả năng thanh toán nợ đến hạn của công ty, đánh giá ngân quỹ mà công ty có thể sử dụng tức thời Tiền mặt + các chứng khoán có thể bán được k = ------------------------------------------------------- Toàn bộ nợ ngắn hạn • Nếu k >1: tốt k=1: bình thường k<1: có khó khăn d. Lưu chuyển tiền tệ ( dòng lưu kim)(CF) CF = Lợi nhuận ròng + khấu hao hàng năm • Phản ánh số tiền phát sinh từ hoạt động của cty, đánh giá khả năng thanh toán những chi phí hiện hành của công ty • Nếu CF>0  có khả năng thanh tóan kịp thời trái tức, cổ tức và các chi phí SXKD • Nếu CF<0 công ty bị thua lỗ và có thể gặp khó khăn trong thanh toán trái tức, cổ tức và các chi phí SXKD 4.2.2 Chỉ số về khả năng tạo vốn a. Chỉ số trái phiếu: Chỉ ra số vốn huy động là trái phiếu chiếm bao nhiêu phần trăm trong toàn bộ vốn dài hạn Mệnh giá trái phiếu Chỉ số trái phiếu =---------------------------- Toàn bộ vốn dài hạn b. Chỉ số cổ phiếu ưu đãi: Chỉ ra số vốn huy động từ cổ phiếu ưu đãi chiếmbao nhiêu phần trăm trong toàn bộ vốn dài hạn Mệnh giá cổ phiếu ưu đãi Chỉ số cổ phiếu ưu đãi = -------------------------------- Toàn bộ vốn dài hạn c. Chỉ số cổ phiếu thường : Chỉ ra số vốn dài hạn huy động được từ cổ phiếu thường chiếm bao nhiêu phần trăm trong toàn bộ vốn dài hạn Mgiá CPT + thặng dư vốn + thu nhập giữ lại Chỉ số CPT = ------------------------------------------- Toàn bộ vốn dài hạn • Nếu chỉ số trái phiếu chiếm tỷ trọng lớn chứng tỏ trái phiếu đang lưu hành cao, được xem như càn cân nợ của cty lớncty bị ảnh hưởng lớn vào sự thay đổi của lãi suất. d. Chỉ số nợ trên vốn cổ phần: Tổng số nợ Chỉ số nợ = -------------------------------------- Tổng vốn chủ sỡ hữu 4.2.3 Chỉ số baỏ chứng: Còn gọi là chỉ số trang trải, nhằm đo lường khả năng của công ty để đáp ứng việc trả lãi cho các trái chủ và trả cổ tức cho các cổ đông ưu đãi a. Hệ số thanh toán lãi trái phiếu Lợi nhuận trước khi trả lãi và thuế (EBIT) Hệ số thanh toán lãi TP =-------------------------------------- Lãi trái phiếu phải trả hàng năm cho thấy mức độ an toàn trong thanh toán lãi cho các trái chủ. Khi cty thiếu khả năng thnah toán lãi cho các trái chủ sẽ đặt cty vào tình trạng mất khả năng thanh toán nợ. b. Hệ số thanh toán cổ tức ưu đãi Lợi nhuận ròng Hệ số thanh toán cổ tức ưu đãi =---------------------- Cổ tức ưu đãi  cho thấy mức độ an toàn trong việâc thanh toán cổ tức cho các cổ đông. c. Giá trị tài sản ròng trên mỗi cổ phiếu (NAV) Tài sản ròng NAV = ------------------------------------------------- Tổng mệnh giá cổ phiếu đang lưu hành  Cổ phiếu của công ty được đảm bảo bằng bao nhiêu giá trị tài sản ròng 4.2.4 Khả năng sinh lời a. Hệ số lợi nhuận gộp Lãi gộp Hệ số lợi nhuận gộp = ------------------------- Doanh thu thuần b. Hệ số lợi nhuận ròng Lãi ròng Hệ số lợi nhuận ròng = ------------------------- Doanh số thưcï 4.2.5 Đánh giá thu nhập a. Thu nhập của mỗi cổ phần (EPS) Lợi nhuận ròng – cổ tức ưu đãi EPS = ---------------------------------------------- Số lượng cổ phần đã phân phối b. Chỉ số giá cả trên thu nhập (P/E) Giá thị trường củá CPT P/E = --------------------------- EPS Hệ số P/E cao chỉ ra rằng nhà đầu tư đang trả giá cao cho thu nhập ngày hôm nay. Họ làm như vậy hy vọng thu nhập tương lai sẽ cao hơn. Các cổ phiếu có hệ số P/E cao có khuynh hướng trả cổ tức thấp c. Hệ số chi trả cổ tức: • Là tỷ lệ phần trăm lợi nhuận ròng trả cho cổ đông thường dưới dạng cổ tức Cổ tức được chi trả cho những CP thường hàng năm Hệ số chi trả cổ tức = -------------------------------- Thu nhập của mỗi cổ phần d. Lơiï tức hiện thời ( hệ số lãi cổ phần trên thời giá) • Tỷ lệ hoàn vốn cổ tức dựa trên giá trị thị trường hiện thời của cổ phiếu thường. Cổ tức hàng năm của mỗi CP thường Lợi tức hiện thơi ø= --------------------------------------- Giá thị trường hiện thời Phân tích kỹ thuật • Xây dựng các loại chỉ số chứng khoán để phản ánh tình trạng giá cả của thị trường chứng khóan ở các thời kỳ • Thông qua các chỉ số này ở các thời kỳ xác định xu hướng biến động của thị trường chứng khoán 4.3 Định giá trái phiếu Lợi ích từ việc đầu tư trái phiếu -Hưởng một khỏan lãi cố định hàng năm -Trường hợp công ty bị phá sản thì trái chủ được ưu tiên thanh toán trước cổ đông ưu đãi và cổ đông thường -Chênh lệch giá -Đối với trái phiếu chỉnh phủ: được miển thuế thu nhập - Đối với trái phiếu có khả năng chuyển đổi: được lợi từ việc chuyển đổi sang cổ phiếu thường (nếu giá TT của cổ phiếu thường tăng) 4.3 Định giá trái phiếu • Nguồn thu nhập bằng tiền của trái phiếu • - Tiền lãi của trái phiếu (khoản thanh toán coupon) • - Vốn gốc được hoàn trả vào lúc đáo hạn theo mệnh giá của trái phiếu. 4.3Định giá trái phiếu • Lợi suất (Yield): là tỉ suất lợi tức mà nhà đầu tư dựa vào đó để họach định đầu tư vào trái phiếu, gồm: • a) Lợi suất danh nghĩa (Nominal Yield) • b) Lợi suất hiện hành ( Current Yield) • c) Lợi suất đáo hạn (Yield to maturity) • D) Lợi suất hoàn vốn (Yield to call) 4.3 Định giá trái phiếu • a) Lợi suất danh nghĩa • là tỉ lệ phần trăm của trái tức so với mệnh giá của trái phiếu. Có nghĩa là lợi suất danh nghĩa bằng lãi suất của trái phiếu. • Ta có công thức: • • • Trong đó: NY: lợi suất danh nghĩa • C: là trái tức thời hạn t • F: mệnh giá trái phiếu F C NY  4.3 Định giá trái phiếu • b) Lợi suất hiện hành (Current Yield) • Là tỷ lệ sinh lời hiện tại trên trái phiếu, thể hiện tiền lãi của nhà đầu tư so với chi phí đầu tư • Công thức: • Trong đó: CY: lợi suất hiện hành của trái phiếu • P: thị giá của trái phiếu P C CY  4.3 Định giá trái phiếu • c) Lợi suất đáo hạn (Yield to maturity) • Thể hiện toàn bộ tiền lời của nhà đầu tư nếu trái phiếu được mua theo giá thị trường ngày hôm nay và giữ cho đến ngày đáo hạn. Có hai phương pháp xác định lợi suất đáo hạn là: • Phương pháp giá trị hiện tại: • Trong đó: i: còn gọi là lợi suất đáo hạn • n: thời hạn của trái phiếu • PV: giá của trái phiếu trong thời hạn n nn i F i C i C i CPV )1()1( ... )1()1( 2         4.3 Định giá trái phiếu • c) Lợi suất đáo hạn (Yield to maturity) • Phương pháp tính gần đúng: • Trong đó: • F: mệnh giá • m: lãi suất trái phiếu • n: thời gian còn lại cho đến khi đến hạn • P: thị giá của trái phiếu hay giá hiện tại (giá mua) của trái phiếu                2 PF n P-F m) . F( YTM 4.3 Định giá trái phiếu • d) Lợi suất hoàn vốn (Yield to call) Lợi suất hoàn vốn với trái phiếu hoàn vốn trước thời hạn • • Trong đó: n: số năm hoàn vốn thời hạn t • RF:số vốn hoàn vốn vào thời hạn t                2 PRF n P-RF m) . F( YTC 4.3 Định giá trái phiếu • Định giá một trái phiếu có thu nhập cố định (trả lãi định kỳ theo lãi suất đã ấn định) tức là tính giá trị hiện tại của tất cả các nguồn tiền dự kiến nhận được từ trái phiếu đó. • Trong đó: P: Giá trái phiếu • n: Số kỳ trả lãi hàng năm • C: Khoản lãi coupon trả từng kỳ • i: Lãi suất định kỳ • F: Mệnh giá trái phiếu.   ni1F i -ni)(11C P  4.3 Định giá trái phiếu • . • Nếu trái phiếu thanh toán lãi nửa năm một lần n2 2 i1F 2 i 2n- 2 i11 2 C P                 x 4.4 Định giá cổ phiếu Lợi ích từ việc đầu tư cổ phiếu -Thu cổ tức -Chênh lệch giá - Được tham gia bầu cử, ứng cử vào hội động quản trị, ban kiểm soát của công ty - Tính thanh khỏan cao - Đa dạng hóa danh mục đầu tư 4.4 Định giá cổ phiếu • Những nguồn thu nhập bằng tiền qua đầu tư CP : - D: Số tiền chia lời định kỳ cho cổ đông (cổ tức) - Pn –P0: Chênh lệch giá mua và giá bán lại cổ phiếu (lãi vốn). 4.4 Định giá cổ phiếu • Có 2 phương pháp: • a. PP giá trị hiện tại • b. PP định giá theo tỷ lệ giá trên thu nhập - a) Phương pháp giá trị hiện tại • Định giá CP sau một năm chuyển quyền sở hữu: • - Cổ tức dự đoán năm sau D1 • - Giá chuyển nhượng dự đoán năm sau P1 • - Tỷ suất lợi nhuận mong đợi i • Định giá CP sau hai năm chuyển quyền sở hữu: • i P i D i        111 PDP 11110 2 2 2 21 0 )1()1(1 P i P i D i D       a) Phương pháp giá trị hiện tại • Định giá CP sau nhiều năm chuyển quyền sở hữu: • Nếu cổ phiếu được người đầu tư nắm giữ vô hạn thì có nghĩa n sẽ tiến tới vô cùng.  sẽ tiến tới 0  Công thức trên sẽ trở thành: • (*) n n n n i P i D i D i D )1()1( ... )1(1 P 2 21 0         n n i P )1(      n t t t i D 1 0 )1( P a) Phương pháp giá trị hiện tại • Trường hợp 1: loại cổ phiếu có cổ tức cố định: D1=D2=D3=.=Dt = D • Khi n tiến đến vô cùng, (1+i)-n sẽ tiến đến không nên công thức trên trở thành i iD i D i D i D i D n n n t t t             )1(1 )1( ... )1(1)1( P 2 1 0 i D 0P a) Phương pháp giá trị hiện tại • Trường hợp 2: loại cổ phiếu có cổ tức tăng đều với tốc độ tăng trưởng hàng năm không đổi (gsử là g). Khi đó, công thức (*) có thể viết lại như sau:                                                                                                                i gi i g i g i g i g i g i g nn n 1 1 11 i1 D 1 11 1 11 i1 DP 1 1... 1 1 1 11 i1 DP i1 g1D... i1 g1D i1 D P 11 0 21 1 0 n 1n 121 1 0 a) Phương pháp giá trị hiện tại • Trường hợp 2: loại cổ phiếu có cổ tức tăng đều với tốc độ tăng trưởng hàng năm không đổi (gsử là g). • Vì  0 • Nên :                  n i g 1 11 g - i DP 10 n i g         1 1 gi DP 10   a) Phương pháp giá trị hiện tại • Trường hợp3: loại cổ phiếu có cổ tức tăng không đều. Giả sử trong t năm đầu tốc độ tăng trưởng cổ tức là g1 và từ năm t+1 trở đi cổ tức tăng đều với tốc độ g2. • Khi đó, công thức (*) có thể viết lại như sau:   )(i1 D )1( )1( P 2 T 1T 1 1 0 gii gDT t t t         b) Phương pháp định giá theo tiû lệ giá trên thu nhập (P/E) • Trong đó: • EPS: là thu nhập mỗi cổ phiếu • P/E: là tỉ lệ giá trên thu nhập P/E x EPS P  b) Phương pháp định giá theo tiû lệ giá trên thu nhập (P/E) Có thể xác định chỉ số P/E theo 2 cách: • Cách 1: lấy chỉ số P/E bình quân toàn ngành, hoặc lựa chọn một công ty có cổ phiếu được giao dịch rộng rãi có cùng tỷ lệ lợi nhuận, độ rủi ro, và mức tăng trưởng • Cách 2: xác định chỉ số P/E thông thường của chính công ty đó. Đối với công ty có tốc độ tăng trưởng đều đặn: g)(i g)ñoù(1 naêm töùc coå chia leä Tyû g)(iE g)(1D g)(iE g)(1D/EP 0 0 0 0 00          gi )1(D gi D P 010      g Bài tập • Bài tập1: Một trái phiếu coupon 10%, kỳ hạn 10 năm, Mệnh giá 1.0000.000đồng, có 10 coupon kèm theo trái phiếu. Giả sử lãi suất mong đợi là 11%, Hãy định giá trái phiếu trên Nếu trái phiếu này được bán bằng với mệnh giá thì bạn có đều tư trái phiếu này không? Vì sao? • Bài tập 2: Một trái phiếu coupon 10%, kỳ hạn 10 năm, Mệnh giá 1.0000.000đồng, có 20 coupon kèm theo trái phiếu. Giả sử lãi suất mong đợi là 11%, Hãy định giá trái phiếu trên Nếu trái phiếu này được bán bằng với mệnh giá thì bạn có đều tư trái phiếu này không? Vì sao? • Bài tập3 : Moät traùøi phieáu zero coupon, meänh giaù 1000USD, thôøi gian ñaùo haïn 15 naêm, laõi suaát chieát khaáu 6% moät naêm. Tính giaù traùi phieáu ñoù. • Bài tập 4: Kho baïc nhaø nöôùc ñang döï ñònh phaùt haønh traùi phieáu chieát khaáu Meänh giaù 1.000.000ñoàng. Thôøi gian ñaùo haïn 5 naêm, laõi suaát ñaáu giaù qua caùc ñôït dao ñoäng xung quanh 8% maät naêm. Haõy ñònh giaù baùn traùi phieáu treân Bài tập5: Naêm ngoaùi, baïn mua 500 CP cuûa coâng ty T vôùi giaù 37$/CP. • Baïn ñaõ nhaän ñöôïc toång soá 1000$ coå töùc trong naêm. Hieän taïi giaù coå phieáu cuûa coâng ty laø 38$ a. Baïn coù möùc laõi voán laø bao nhieâu? b. Tyû suaát lôïi nhuaän laø bao nhieâu? c. Baïn phaûi baùn coå phieáu cuûa coâng ty T ñeå ñöôïc tính möùc laõi voàn vaøo tyû suaát LN hay khoâng? Bài tập6 : Döï kieán chi traû coå töùc naêm sau laø $10, giaù coå phieáu naêm sau laø $110, laõi suaát mong ñôïi 10%. Tính hieän giaù cuûa coå phieáu Bài tập7 : Döï kieán coå töùc naêm sau laø 4$, toác ñoä chi traû coå töùc haøng naêm laø 4%, laõi suaát mong ñôïi laø 14%. Tìm giaù coå phieáu P0. Tính coå töùc naêm 2, naêm 3 Bài tập8: Chi phí ñaàu tö hieän taïi laø 400.000$, döï kieán luoàng thu nhaäp tieàn maët caùc naêm tieáp theo laø: naêm 1: 100.000, naêm 2: 200.000, naêm 3: 300.000. Bieát r=12%, tính lôïi nhuaän thu ñöôïc? Bài tập9 : Moät coâng ty coå phaàn phaùt hanh coå phieáu thöôøng vôùi laõi suaát hieän haønh laø 15%, bieát coâng ty ñang ôû giai ñoaïn höng thònh vaø taêng tröôûng nhanh, trong 2 naêm ñaàu toác ñoä taêng tröôûng laø 20%, 14% cho naêm thöù 3, vaø keå töø naêm thöù 4 trôû ñi taêng tröôûng ñeàu vôùi toác ñoä TB laø 10% Tieàn chia laõi cho coå phieáu hieän nay laø 6USD Tính hieän giaù cuûa coå phieáu naøy Bài tập 10: Công ty không giữ lại lợi nhuận, dự kiến DIV1 = 5$. Giá cổ phiếu hiện tại 40$. Tính r Bài tập 11: Xét 3 loại cổ phiếu đều được bán với giá $100 a. Loại CP A: chi trả cổ tức hàng năm $10 b. Loại CP B: chi trả cổ tức năm sau DIV1= $5, g=5% c. Loại C: DIV1= $5, chi trả cổ tức trong năm năm tiếp theo, với giá trị gia tăng hàng năm là g=20%. Sau đó từ DIV7 trở đi tốc độ tăng trưởng bằng 0 Tính hiện giá của các loại cổ phiếu, nếu biết lãi suất mong đợi là 10%. Theo bạn nên đầu tư vào cổ phiếu nào có lợi nhầt? Vì sao?