Đề cương Luật học so sánh (tham khảo)
Câu 1: Luật công và luật tư được phân biệt thế nào ở họ pháp luật La Mã-Đức?
Nguồn gốc của sự phân biệt? Tại sao họ pháp luật Anh-Mỹ lại không có sự phân
biệt như vậy? Khuynh hướng hiện nay của họ pháp luật này?
Trả lời:
Các nước thuộc họ pháp luật La Mã-Đức đều chia pháp luật thành hai ngành luật
cơ bản: luật công và luật tư.
- Luật công: giải quyết mối quan hệ giữa công dân và nhà nước và giữa các nhà
nước với nhau.
- Luật tư: giải quyết mối quan hệ giữa công dân và công dân.
Nguồn gốc của sự phân biệt:
- Xuất phát từ quan điểm của trường phái pháp luật Tự nhiên, mối quan hệ giữa
người bị cai trị và người bị cai trị phát sinh ra các vấn đề đặc biệt hơn so với quan
hệ giữa các tư nhân, quyền lực công cộng và quyền lợi tư nhân không giống nhau.
- Để bảo vệ quyền lợi cá nhân và hạn chế quyền lực nhà nước, cần đặt ra 2 ngành
luật công và tư, ở luật tư nhà nước sẽ giữ vai trò trọng tài, còn luạt công thì nhà
nước bắt buộc phải tuân thủ pháp luật.
20 trang |
Chia sẻ: hoang10 | Lượt xem: 1162 | Lượt tải: 2
Bạn đang xem nội dung tài liệu Đề cương Luật học so sánh (tham khảo), để tải tài liệu về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Đề cương Luật học so sánh (tham khảo)
Câu 1: Luật công và luật tư được phân biệt thế nào ở họ pháp luật La Mã-Đức?
Nguồn gốc của sự phân biệt? Tại sao họ pháp luật Anh-Mỹ lại không có sự phân
biệt như vậy? Khuynh hướng hiện nay của họ pháp luật này?
Trả lời:
Các nước thuộc họ pháp luật La Mã-Đức đều chia pháp luật thành hai ngành luật
cơ bản: luật công và luật tư.
- Luật công: giải quyết mối quan hệ giữa công dân và nhà nước và giữa các nhà
nước với nhau.
- Luật tư: giải quyết mối quan hệ giữa công dân và công dân.
Nguồn gốc của sự phân biệt:
- Xuất phát từ quan điểm của trường phái pháp luật Tự nhiên, mối quan hệ giữa
người bị cai trị và người bị cai trị phát sinh ra các vấn đề đặc biệt hơn so với quan
hệ giữa các tư nhân, quyền lực công cộng và quyền lợi tư nhân không giống nhau.
- Để bảo vệ quyền lợi cá nhân và hạn chế quyền lực nhà nước, cần đặt ra 2 ngành
luật công và tư, ở luật tư nhà nước sẽ giữ vai trò trọng tài, còn luạt công thì nhà
nước bắt buộc phải tuân thủ pháp luật.
Họ pháp luật Anh-Mỹ không phân biệt luật công và tư vì:
- Các quyền lợi công và tư được xác lập qua quyền lợi về tài sản, nhưng ở Anh
không có sự phân biệt sở hữu tài sản của cơ quan công và tư nhân như châu Âu lục
địa.
- Có một hệ thống toà án riêng xem xét các hoạt động lập pháp, hành pháp và các
tranh chấp tư, nên không có sự phân biệt quyền lực công cộng và tư nhân như châu
Âu.
- Dễ dàng cho việc tổng hợp các bản án.
Xu hướng hiện nay của Common Law:
- Xích lại gần Civil Law nhưng không hoà đồng.
- Pháp điển hoá pháp luật, ban hành nhiều đạo luật thành văn.
- Cải cách hệ thống toà án.
Câu 2: Phân tích nguồn gốc ra đời, đặc điểm của chế định trust:
* Nguồn gốc:
- Chế định trust (uỷ thác) là đóng góp lớn nhất của equity đối với hệ thống pháp
luật Anh. Trust là một nghĩa vụ dựa trên một người là trustee (người được uỷ thác)
được người chủ sở hữu pháp lý của tài sản giao cho quyền quản lý sử dụng tài sản
vì lợi ích của một người khác (beneficiary) hoặc vì một mục đích xác định.
- Chế định uỷ thác ra đời vào giai đoạn giữa thế kỷ 12 và 13, người sở hữu đất phải
thực hiện nhiều nghĩa vụ như nộp địa tô hay nộp thuế cho nhà nước, hoặc ở vào
hoàn cảnh không thể thực hiện nghĩa vụ đó như đi viễn chinh... Trong trường hợp
đó, anh ta sẽ viết giấy sang tên mảnh đất cho một người khác( người được uỷ thác)
để họ thay mặt mình quản lý mảnh đất với điều kiện: Phần đẩt sẽ trả lại cho chủ sở
hữu ngat khi anh ta trở về và bên được uỷ thác phải chu cấp cho bên uỷ thác hoặc
bên thụ hưởng một phần hoa lợi từ đất. Trên thực tế, bên được uỷ thác sẽ không trả
lại mảnh đất vì khi đã sang tên thì chủ sở hữu củ sẽ mất quyền sở hữu đối với
mảnh đất đó, việc trả lại hay không là tuỳ vào lương tâm của họ. Những người chủ
kém may mắn đó thường đệ đơn lên nhà vua, nhà vua lại chuyển sang cho đại pháp
quan giải quyết. Đại pháp quan cho rằng việc người được uỷ thác phủ nhận quyền
đòi lại đất của người uỷ thác là trái với lương tâm và lẽ công bằng (equity), và ra
quyết định cưỡng chế thi hành buộc bên được uỷ thác thực hiện cam kết của mình
trong hợp đồng uỷ thác. Sau này, người ta tập hợp phán quyết của pháp quan và
xây dựng các quy phạm pháp luật làm nền tảng cho chế định trust.
* Đặc điểm:
- Chia tách quyền sở hữu và quyền hưởng dụng tài sản.
- Các thành tố của trust:
+ An equitable obligation (nghĩa vụ uỷ thác).
+ A trustee (ngưòi được uỷ thác)
+ Trust property (tài sản uỷ thác)
+ Beneficiary (người hưởng dụng).
Câu 3: Những đặc điểm của hệ thống tư pháp các nước theo truyền thống Civil
Law:
Trả lời: Các đặc điểm của hệ thống tư pháp các nước theo truyền thông civil law:
- Có một hệ thống toà án đơn nhất, độc lập, tổ chức chặt chẽ từ trung ương lên địa
phương.
- Sự hiện diện của Toà án Hiến pháp thực hiện chức năng kiểm hiến.
- Số lượng toà chuyên trách nhiều. vd: toà hành chính, toà hình sự, toà dân sự, hôn
nhân, toà kinh tế...
- Phân cấp xét xử chặt chẽ.
- Thường có 3 hệ thống toà án: toà hiến pháp, toà hành chính, toà tư pháp.
Câu 4: Những hạn chế của pháp điển hoá ở các nước thuộc họ pháp luật La Mã-
Đức.
Trả lời: Hạn chế:
- Giới hạn vai trò của các trường đại học trong lý giải luật thực định.
- Bỏ qua các qui tắc ứng xử xã hội mang tính siêu quốc gia (?) (chỉ quan tâm đến
pháp luật nước mình mà không coi trọng nghiên cứu pháp luật nước ngoài).
- Làm xuất hiện trường phái thực chứng pháp lý, quá đề cao vai trò của luật thành
văn mà coi nhẹ tập quán và tiền lệ pháp.
Câu 5: Các qui tắc thứ cấp ở các nước thuộc họ pháp luật La Mã-Đức:
Công pháp:
- Tất cả quyền lực thuộc về nhân dân.
- Bảo vệ quyền công dân và quyền con người.
- Cơ quan tư pháp độc lập.
Tư pháp:
- Tự do thoả thuận ý chí giữa các chủ thể.
- Bình đẳng giữa các chủ thể.
- Thiện chí trung thực.
- Tôn trọng đạo đức, truyền thống cộng đồng.
- Không xâm phạm lợi ích chủ thể khác.Câu 1: Luật so sánh là gì? Phân tích các
đối tượng của luật so sánh.
Trả lời:
- Luật so sánh là một môn khoa học pháp lý tổng quát sử dụng phương pháp so
sánh làm trọng yếu để các vấn đề pháp luật thuộc các hệt thống pháp luật khác
nhau, nghiên cứu hệ thống pháp luật các nước một cách riêng biệt, và nghiên cứu
việc sử dụng cũng như hiệu quả của phương pháp so sánh pháp luật.
- Các đối tượng của luật so sánh:
+ Pháp luật nước ngoài: Do mỗi nước, mỗi khu vực có nền tảng kinh tế-xã hội-lịch
sử rất khác nhau dẫn đến mỗi hệ thống pháp luật ở các nước đều có sự khác biệt
lơn. Pháp luật nước ngoài là đối tượng nghiên cứu quan trọng của luật so sánh,
nhằm rút ra những điểm tương đồng và khác biệt giữa pháp luật các nước.
+ Phương pháp so sánh: Phương pháp chủ yếu được dùng để nghiên cứu luật so
sánh, có nhiều mức độ so sánh để rút ra các giải pháp cho luật thực định.
Câu 6:So sánh vĩ mô và so sánh vi mô là gì? Chúng có gì khác nhau và có mối liên
hệ với nhau như thế nào?
Trả lời:
- So sánh vĩ mô: so sánh các hệ thống pháp luật về tinh thần, phong cách, tư duy
pháp lý, thủ tục...Cụ thể là thủ tục pháp lý, kỹ thuật lập pháp, giải thích pháp luật,
quan điểm về tư pháp, cách thức giải quyết xung đột...
- So sánh vi mô: So sánh các vấn đề pháp lý cụ thể và các giải pháp giải quyết
chúng, ví dụ như chế định hợp đồng, nghĩa vụ...
Như vậy so sánh vĩ mô là so sánh cái chung của các hệ thống pháp luật, so sánh vi
mô là đi vào cái riêng cụ thể. Trên thực tế, hai phương pháp này luôn được áp dụng
cùng lúc, so sánh vĩ mô sẽ tạo tiền đề để so sánh vi mô được hiệu quả.
Câu 7: Nêu và phân tích các yêu cầu của phương pháp so sánh chức năng. Phương
pháp luận chủ yếu của phương pháp này là gì và tại sao?
Trả lời: Các yêu cầu của phương pháp so sánh chức năng :
- xuất phát từ bản thân hệ thống pháp luật nước ngoài; phải phát hiện ra và tập
trung vào các chức năng; phân tích các giải pháp để giải quyết các vấn đề xã hội
phát sinh;
- phải chú ý tới tất cả các loại nguồn của pháp luật theo quan niệm của hệ thống
pháp luật đang nghiên cứu,
- phải am hiểu ngành khoa học có liên quan.
Phương pháp luận của phương pháp này là (vấn đề chức năng) các chế định pháp
luật nẩy sinh từ nhu cầu điều chỉnh xã hội, nên cách giải quyết chúng sẽ có những
điểm khác nhau tuỳ theo từng hệ thống pháp luật. So sánh về chức năng sẽ có hiệu
quả vì các chế định tuy có tên gọi và cách diễn đạt khác nhau vẫn có một mẫu số
chung là chức năng làm mốc để so sánh. Khi so sánh cần chú ý đến nguồn của hệ
thống pháp luật. Phương pháp này đòi hỏi hiểu biết sâu rộng về các hệ thống pháp
luật và các khoa học liên quan.
Câu 4: Nêu và phân tích chức năng và mục đích của luật so sánh? Luật so sánh có
ý nghĩa như thế nào với Việt Nam hiện nay?
Trả lời:
Chức năng của luật so sánh:
- So sánh các hệ thống pháp luật trên thế giới nhằm tìm ra điểm tương đồng và
khác biệt.
- Đánh giá, so sánh các giải pháp của luật pháp các nước.
- Phân nhóm pháp luật
- Nghiên cứu sự hiệu quả của phương pháp so sánh trong nghiên cứu luật so sánh.
Mục đích của luật so sánh:
- Nâng cao hiểu biết về các hệ thống pháp luật trên thế giới.
- Hỗ trợ cải cách pháp luật quốc gia.
- Tìm ra các giải pháp cho luật thực định
- Hỗ trợ việc thực hiện và áp dụng pháp luật.
Luật so sánh có ý nghĩa lớn đối với Việt Nam hiện nay. Trình độ lập pháp của Việt
Nam còn yếu kém, pháp điển hoá pháp luật không tốt, nhiều điều luật chồng chéo
nhau hoặc không cần thiết, rất cần nghiên cứu tư duy pháp lý, kỹ thuật lập pháp
các nước bổ sung cho pháp luật hiện hành. Hơn nữa trong thời hội nhập nếu không
hiểu biết pháp luật quốc tế thì rất dễ bị thua thiệt, nên việc học luật so sánh lại càng
cần thiết.
Câu 5: Cách thức phân loại các hệ thống pháp luật trên thế giới được các nhà luật
học so sánh nổi tiếng trên thế giới tiếp cận như thế nào? Nêu một số cách tiếp cận
chính.
Trả lời:
Việc phân loại các hệ thống pháp luật thực chất là hoạt động so sánh cấp vĩ mô, tức
là căn cứ vào các đặc điểm như tư duy pháp lý, kỹ thuật lập pháp.. mà phân chia
thành các họ pháp luật có các điểm tương đồng với nhau. Khi tiến hành phân loại
các hệ thống pháp luật nhất thiết phải chọn một cách tiếp cận nhất định. Dưới đây
là một số cách tiếp cận chính:
- Phân loại của luật gia xã hội chủ nghĩa: Căn cứ vào chế độ chính trị. Chia ra
thành 2 nhóm pháp luật XHCN và tư sản.
- Phân loại của Rene David và John E.C. Brierley: theo tiêu chí kỹ thuật gồm thuật
ngữ, nguồn, phương pháo và tiêu chí chính trị xã hội gồm nguyên tắc chính trị, xã
hội triết học và lý tưởng xã hội. Phân chia thành 7 nhóm: La Mã-Đức, XHCN,
Anh-Mỹ, Đạo Hồi, Ấn Độ, Viễn Đông, Châu Phi và Madagascar.
- Phân loại của Levy-Ullmann: theo nguồn pháp luật, chia thành Họ pháp luật lục
địa, họ các nước nói tiếng Anh và họ pháp luật Hồi giáo.
Câu 6: Một công trình so sánh pháp luật cần có những yếu tố gì? Tại sao?
Trả lời:
Một công trình so sánh pháp luật cần có những yếu tố sau:
- Xác định vấn đề pháp luật cần so sánh, xây dựng giả thuyết so sánh.
- Lựa chọn hệ thống pháp luật so sánh.
- Mô tả hệ thống pháp luật được lựa chọn hoặc vấn đề pháp lý của hệ thống này
được lựa chọn để nghiên cứu.
- Xác định các điểm tương đồng và khác biệt giữa các hệ thống pháp luật
- Giải thích nguồn gốc các điểm tương đồng và khác biệt, phân tích và đánh giá ưu
điểm, hạn chế của giải pháp của các hệ thống pháp luật được lựa chọn.
Các yếu tố trên đảm bảo cho công trình nghiên cứu tính khoa học và hợp lý. Việc
lựa chọn đề tài và hệ thống là phần rất quan trọng và phức tạp, tuỳ theo chủ đề
nghiên cứu mà khả năng tìm kiếm thông tin của nhà nghiên cứu. Việc mô tả, xác
định và giải thích các điểm tương đồng và khác biệt chính là so sánh vi mô và vĩ
mô, nhằm tìm ra giải pháp cho vấn đề pháp lý đang nghiên cứu.
Câu 7: Nêu tư tưởng chủ yếu của các trường phái pháp luật thúc đẩy sự ra đời của
họ pháp luật La Mã-Đức? Các trường phái này ảnh hưởng thế nào đối với họ pháp
luật này?
Trả lời:
* Corpus juris civilis: Do hoàng đế Justinian ban hành vào thế kỷ 6, nền tảng của
luật La Mã.
Các trường phái pháp luật có ảnh hưởng lớn tới sự hình thành của họ pháp luật La
Mã-Đức:
- Trường phái luật học sư (glossator): thế kỷ 13 tại Italia. Tập trung giải thích các
chế định pháp luật theo nghĩa nguyên thuỷ trong Corpus juris civilis, bãi bỏ một số
chế định không phù hợp(nô lệ) hoặc đã đc điều chỉnh bởi luật Giáo hội. Có nhiều
thành tựu trong nghiên cứu, chú giải luật La Mã.
- Trường phái pháp luật hậu học sư(post-glossator): Thế kỷ 14. Tìm cách giải thích
Luật La Mã cho phù hợp với xã hội đương thời. Tìm kiếm các giải pháp trong luật
La Mã và kế tục, hoàn thiện nó. Đóng góp nhiều vào lĩnh vực thương mại và xung
đột pháp luật.
- Trường phái nhân văn (humanist): Thế kỷ 16. Tìm cách khôi phục nguyên bản
luật La Mã. Rất giống Glossator.
- Trường phái pháp điển hoá hiện đại (Pandectist): thế kỷ 16 ở Đức. Kế tục các
điểm tiến bộ của post-glossator, kế thừa, hoàn thiện Luật La Mã cho phù hợp, thêm
vào một chút tính Đức. Thế hiện trong Bộ luật Dân sự Đức 1896.
- Trường phái pháp luật tự nhiên (Natural Law School): thế kỷ 17,18. Tư tưởng
chủ đạo là ngoài pháp luật do nhà nước ban hành còn có pháp luật cao hơn là pháp
luật tự nhiên cùng tồn tại với thế giới và con người, quyền tự nhiên là thiêng liêng
bất khả xâm phạm. Đặt nền móng cho việc phân chia luật công và luật tư cùng
nhiều môn khoa học pháp lý. Ảnh hưởng to lớn tới sự phát triển của luật La Mã,
đặt ra các chế định hạn chế quyền lực nhà nước, bảo đảm quyền tự do cá nhân,
thúc đẩy pháp điển hoá...
Câu 8: Lý giải tại sao hệ thống pháp luật các nước thuộc họ pháp luật La Mã-Đức
lại có sự khác biệt?
Trả lời:
Tuy các nước thuộc họ pháp luật La Mã-Đức cùng tiếp thu nền tảng pháp luật La
Mã, nhưng sự tiếp nhận giữa các nước lại có sự khác biệt tuỳ theo các điều kiện
chính trị-xã hội hay tư duy pháp lý, tạo ra sự đa dạng giữa pháp luật các nước. Ví
dụ, Pháp cho rằng tập quán pháp là nguồn lỗi thời của pháp luật, đề cao pháp luật
thành văn, coi án lệ cũng là nguồn của pháp luật, các giải pháp của luật chung (Jus
commune) được chấp nhân, luật Pháp chịu ảnh hưởng lớn của trường phái pháp
luật Tự nhiên. Trong khi đó, Đức lại có cách tiếp cận với luật La Mã thông quan
trường phái Pandectist, coi tập quán và luật thành văn có giá trị ngang nhau, trong
khi không coi án lệ là một nguồn của pháp luật. Các nước vùng Nam Âu cũng có
cách tiếp cận khác về luật La Mã.
Câu 9: Trường phái pháp luật tự nhiên có vai trò như thế nào đối với họ pháp luật
La Mã nói riêng và đối với pháp luật của các nước trên thế giới nói chung?
Trả lời:
Đóng góp đối với họ pháp luật La Mã:
- Khẳng định tầm quan trọng của việc phân chia luật công (lus publicum) và luật tư
(lus privatum). Nhấn mạnh việc phát triển luật công sẽ là cơ sở để phát triển luật
tư, bảo vệ các quyền cơ bản của con người.
- Nâng kỹ thuật lập pháp lên pháp điển hoá. Tư tưởng của pháp luật tự nhiên là đưa
pháp luật được giảng dạy vào thực tiễn, khiến nhà làm luật phải xem xét lại toàn bộ
hệ thống pháp luật. Từ đó dẫn đến pháp điển hoá.
Đóng góp đối với pháp luật thế giới nói chung:
- Đặt nền tảng cho các quyền công dân và quyền con người, chống lại sự lạm dụng
quyền lực của nhà nước.
- Xây dựng nhiều chế định pháp luật và nhiều ngành khoa học pháp lý.
Câu 10: Động lực, ý nghĩa, giá trị và các hạn chế của pháp điển hoá.
Trả lời:
Động lực của pháp điển hoá:
- Trong giai đoạn đầu của pháp luật thành văn, mỗi quốc gia đều áp dụng pháp luật
tập quán cho các vùng, miền khác nhau, dẫn đến sự phức tạp, chồng chéo khi áp
dụng pháp luật giữa các vùng, cản trở sự phát triển kinh tế-xã hội, dẫn đến nhu cầu
pháp điển hoá để có được pháp luật thống nhất trên cả nước.
Ý nghĩa:
- Cho phép ý tưởng của trường phái luật tự nhiên biến thành hiện thực.
- Chấm dứt tình trạng manh mún, tràn lan của tập quán.
Giá trị:
- Xây dựng được những bộ luật thành văn hoàn chỉnh đầu tiên (BLDS Pháp 1804,
BLDS Đức 1894) làm nền móng cho pháp luật hiện đại.
- Tạo ra sự thống nhất, thuận tiện khi áp dụng pháp luật.
- Đưa pháp luật châu Âu lục địa ra khắp thế giới.
- Hình thành một hệ thống pháp luật hoàn chỉnh ở châu Âu.
Hạn chế:
- Quá đề cao pháp luật thành văn mà coi nhẹ sự quan trọng của tập quán pháp và
án lệ.
- Không thừa nhận pháp luật tự nhiên, cho rằng pháp luật do nhà nước đặt ra là tối
cao.
- Bỏ qua các quy tắc ứng xử xã hội mang tính siêu quốc gia.
Câu 11: Công thức hoá quy tắc pháp lý ở các nước thuộc họ pháp luật La Mã-Đức
là gì? So sánh với công thức hoá quy tắc pháp lý ở Việt Nam.
Trả lời:
Công thức hoá quy tắc pháp lý ở họ pháp luật La Mã-Đức là một quá trình đi từ
các nguyên tắc cơ bản của pháp luật, áp dụng vào thực tiễn để giải quyết tranh
chấp, lựa chọn giải pháp nào là đúng đắn nhất, dần dần hình thành các quy tắc
pháp lý mang tính bắt buộc chung. Nói cách khác, quy tắc là bước trung gian giữa
nguyên tắc và giải quyết tranh chấp. Nó cũng gần như pháp điển hoá.
Công thức hoá quy tắc pháp lý ở Việt Nam cơ bản cũng làm theo các bước trên,
tuy nhiên không hoàn thiện. Từ các nguyên tắc pháp lý đến giải quyết tranh chấp
thực tế là giai đoạn khó khăn nhưng Việt Nam lại làm quá chủ quan, nóng vội
khiến các quy tắc đưa ra không thể áp dụng được. Vd: cấm bán hàng rong trên phố
cổ vi phạm trực tiếp quyền tự do buôn bán trong hiến pháp. Những thiếu sót trên
chủ yếu do yếu kém trong khâu lập pháp và nghiên cứu pháp luật.
Câu 12: So sánh các đặc điểm của qui tắc pháp lý thuộc các họ pháp luật La Mã-
Đức, Anh-Mỹ, XHCN và đạo Hồi.
Trả lời:
La Mã-Đức Anh- Mỹ Xã hội chủ nghĩa Đạo Hồi
Đặc điểm của qui tắc pháp lý - Thành văn, tính khái quát, chính xác cao. Lấy ra từ
các đạo luật.
- Chịu ảnh hưởng lớn của luật La Mã - Không thành văn, áp dụng mềm dẻo tuỳ
theo phán quyết của thẩm phán.
- Lây ra từ phán quyết của thẩm phán.
- Thành văn, tính chính xác, khái quát cao.
- Chịu ảnh hưởng lớn của học thuyết Mác-Lênin. - Ảnh hưỏng nặng nề của tôn
giáo
- Quy tắc được rút ra từ kinh Coran hoặc lời dậy của đấng Tiên tri, lời lẽ khó hiểu,
tính bắt buộc rất cao.
- Không chấp nhận các quy tắc pháp luật mới.
Câu 13: So sánh tư duy pháp lý của các họ pháp luật La Mã- Đức
La Mã-Đức Anh-Mỹ Xã hội chủ nghĩa Đạo Hồi
Tư duy pháp lý - Coi pháp luật là cái Sollen (cái cần phải làm)
- Tư duy theo lối diễn dịch, từ lý luận khoa học rút ra giải pháp.
- Nhấn mạnh chủ nghĩa duy lý, coi trọng pháp điển hoá.
- Hệ đóng. - Coi pháp luật là cái Sein (cái đang xảy ra trong thực tiễn).
- Tư duy theo lối quy nạp, từ thực tiễn mà rút ra giải pháp.
- Hệ mở.
- Không coi trọng pháp điển hoá. - Coi trọng pháp điển hoá, khái quát hoá.
- Coi lợi ích tập thể cao hơn lợi ích cá nhân. - Pháp luật phải được lập ra cho các
giải pháp cụ thể.
- Chống lại trừu tượng hoá, khái quát hoá, pháp điển hoá.
- Tránh khái quát, thậm chí cả định nghĩa
- Không chấp nhận quy tắc pháp luật mới.
Câu 14: So sánh các đặc điểm chính của họ pháp luật La Mã-Đức, Anh-Mỹ,
XHCN và đạo Hồi.
La Mã-Đức Anh-Mỹ XHCN đạo Hồi
Đặc điểm - Chịu ảnh hưởng sâu sắc của luật La Mã.
- Phân chia thành công pháp và tư pháp.
- Coi trọng lý luận pháp luật.
- Trình độ pháp điển hoá, khái quát hoá cao.
- Coi trọng luật thành văn, không coi trọng tiền lệ pháp và án lệ. - Chịu ảnh hưởng
của pháp luật Anh.
- Thẩm phán có vai trò quan trọng trong sáng tạo và phát triển quy phạm pháp luật.
- Nhìn chung không phân biệt luật công và luật tư.
- Coi trọng thủ tục pháp lý.
- Coi án lệ là nguồn pháp luật chính. Không coi trọng pháp điển hoá. - Gắn liền với
chủ nghĩa Mác-Lênin
- Coi trọng pháp điển hoá, khái quát hoá.
- Không phân chia luật công và luật tư.
- Nặng về hành chính, nhẹ về dân sự.
- Coi trọng luật thành văn. - Gắn chặt với tôn giáo. Xây dựng trên nền tảng kinh
Coran.
- Nguồn pháp luật là kinh thánh, lời dạy của Đấng tiên tri.
- Không tách bạch quyền lực nhà nước và nhà thờ, đạo và đời, pháp luật và tôn
giáo.
- Giới hạn nghiêm ngặt quy chế cá nhân, bất bình đẳng vói phụ nữ.
- Nhiều chế định lỗi thời, vụn vặt, hệ thống hoá kém.
Câu 15: Phân tích
Câu nói "Writ là trái tim của common law".
Trả lời:
Writ (trát) là chế định rất đặc thù của common law, điểm khác biệt to lớn phân biệt
common law với các hệ thống pháp luật khác. Hệ thống trát (writ system) là hình
thức khởi kiện và thủ tục tố tụng tương ứng để giải quyết tranh chấp, thể hiện dưới
dạng văn bản do nhà vua cấp. Khi vua cấp trát cũng là lúc vua ra lệnh cho bên liên
quan thực thi thực thi công lý ngay lập tức với các đương sự có tên trong trát.
Người dân có tranh chấp muốn khiếu kiện sẽ xin cấp loại trát phù hợp với bản chất
vụ việc để Toà án Hoàng gia thụ lý giải quyết, nếu không có trát thích hợp thì toà
án có quyền bác đơn khiếu kiện của bên nguyên. Như vậy, một vụ kiện chỉ có thể
tiến hành nếu bên nguyên giành đ