Đề cương ôn thi tốt nghiệp môn Tài chính - Tiền tệ

ÔN THI TỐT NGHIỆP MÔN: TÀI CHÍNH – TIỀN TỆ. Câu 1. Trình bày các chức năng của tiền tệ. Các chức năng của tiền tệ được vận dụng như thế nào trong hoạt động thực tiễn? Cất trữ giá trị bằng tiền có ưu, nhược điểm gì so với cất trữ bằng hiện vật? Trả lời Tiền tệ có 3 chức năng chính. 1. Thước đo giá trị. Chức năng này có vai trò quan trọng nhất, Tiền tệ thông qua giá trị của mình để đo lường và biểu hiện giá trị cho các hàng hóa khác và chuyển giá trị của hàng hóa thành giá cả hàng hóa. (Để thực hiện chức năng thước đo giá trị tiền tệ phải có những điều kiện sau: Tiền phải có giá trị. Tiền cần có tiêu chuẩn giá cả: bao gồm các yếu tố: Đơn vị tiền, tên gọi của đồng tiền, phần chia nhỏ. Việc đo lường giá trị của hàng hóa chỉ được thực hiện trong tư duy, ý niệm và không cần phải có tiền mặt. (Vận dụng trong thực tiễn: - Trong phạm vi doanh nghiệp: giúp hạch toán chi phí, giá thành; tính doanh thu, kết quả SX kinh doanh. - Trong hành vi tiêu dùng: giúp người tiêu dùng lựa chọn tính toán những hành động tiêu dùng có lợi cho mình. - Ở tầm vĩ mô: giúp cho Nhà nước tính được các chỉ tiêu như: GDP, GNP, chi phí trong kinh doanh,…trong phạm vi một quốc gia. 2. Phương tiện lưu thông. Tiền đóng vai trò là vật trung gian môi giới cho quá trình trao đổi hàng hóa, tách việc trao đổi hàng hóa thành hai giai đoạn: H – T – H’. (Để thực hiện chức năng phương tiện lưu thông tiền tệ phải có những điều kiện sau: Tiền phải có sức mua ổn định Số lượng tiền phải có đủ. Cơ cấu tiền hợp lý. (Vận dụng trong thực tiễn: - Làm cho việc mua bán diễn ra dễ dàng, nhanh chóng và tiết kiệm chi phí giao dịch. - Tạo ra sự chuyên môn hóa trong SX . 3. Phương tiện cất trữ. Là phương tiện trong đó tiền được rút khỏi lĩnh vực lưu thông cất trữ để thỏa mãn nhu cầu mua hàng sau này hoặc phòng ngừa rủi ro. (Điều kiện: Tiền phải có giá trị, sức mua ổn định. (Vận dụng trong thực tiễn: Chuyễn được sức mua từ thời điểm này sang thời điểm khác, cho phép CSH có đủ thời gian sử dụng tiền một cách hiệu quả nhất. Nơi cất trữ giá trị của XH. (Cất trữ giá trị bằng tiền có ưu, nhược điểm gì so với cất trữ bằng hiện vật. (Ưu điểm: Cất trữ tiền dễ bảo quản hơn cất trữ tài sản, có thể sinh lợi khi gửi vào Ngân hàng. Có tính thanh khoản cao, có khả năng đáp ứng ngay cho nhu cầu thanh toán. (Nhược điểm: Khi đồng tiền mất giá làm cho giá trị TS giảm đi. Câu 2. Phân tích nội dung quy luật lưu thông tiền tệ của C.Mác. Quy luật này có ý nghĩa gì đối với các nước trong việc hoạch định và thực hiện chính sách tiền tệ? Trả lời Theo C.Mac, để cho hàng hóa lưu thông tốt phải có khối lượng tiền cần thiết trong lưu thông. Khối lượng tiền cần thiết được xác định dựa vào 2 nhân tố: Tổng giá cả hàng hóa đưa ra lưu thông (H) H = Q x P Trong đó: Q : là số lượng hàng hóa. P: là giá của hàng hóa. Tốc độ lưu thông tiền tệ (V) Gọi Kc là khối lượng tiền cần thiết trong lưu thông Ta có: Kc = H/V Kc tỉ lệ thuận với H và tỉ lệ nghịch với V Nếu gọi Kt là lượng tiền thực tế trong lưu thông, thì yêu cầu của quy luật là phải đảm bảo quan hệ cân đối Kc = Kt + Khi Kc > Kt dẫn tới thiếu tiền làm cho nền kinh tế bị suy thối. + Khi Kc lạm phát tăng cao. Cả hai đều ảnh hưởng không tốt đối với đời sống KH – XH . (Khi nghiên cứu quy luật lưu thông tiền tệ của C.Mac giúp cho các nước hoạch định và thực hiện chính sách tiền tệ hợp lý là khi tiền thừa trong lưu thông thì dùng chính sách thắt chặc tiền tệ, để đảm bảo cho nền kinh tế tránh được lạm phát nặng nề, nếu tiền thiếu trong lưu thông thì dung chính sách nới lỏng tiền tệ để đảm bảo cung cấp đủ phương tiện cho nền kinh tế nhờ đó mà thúc đẩy nề kinh tế phát triển. Câu 3. Lạm phát là gì? Phân tích nguyên nhân và hậu quả của lạm phát. Liên hệ thực tiễn ở Việt Nam trong thời gian qua. Trả lời ( Khái niệm lạm phát Lạm phát là việc phát hành thừa tiền giấy vào lưu thông, làm cho tiền giấy mất giá, giá cả hàng hóa tăng lên, thu nhập quốc dân bị phân phối gây thiệt hại đến toàn bộ đời sống kinh tế - xã hội. ( Phân tích nguyên nhân và hậu quả của lạm phát. ( Nguyên nhân: - Do Nhà nước phát hành thêm tiền để bù đắp thâm hụt ngân sách nhà nước. Ở Việt nam trong giai đoạn từ 1985 – 1988 những khoản thu của Nhà nước không có, các khoản chi tăng cao làm thâm hụt NSNN để bù đắp thâm hụt NN đã phát hành thêm tiền đưa vào lưu thông, lượng tiền trong lưu thông thừa đã gây ra lạm phát đến đầu năm 1988 lạm phát tăng cao ở mức gần 3 con số/ năm. - Nền kinh tế quốc dân bị mất cân đối, sản xuất xúc kém, ngân sách quốc gia bị thâm hụt. - Do Nhà nước chủ động sử dụng lạm phát như là công cụ để thực thi chính sách kinh tế của mình. - Một nguyên nhân không kém phần quan trọng của lạm phát là hệ thống chính trị bị khủng hoảng, làm cho lòng tin của nhân dân vào chế độ tiền tệ của Nhà nước bị xói mòn, từ đó làm cho uy tín và sức mua của đồng tiền giảm sút. - Nguyên nhân khách quan là do chiến tranh, thiên tai, dịch họa liên tục xảy ra. Trong thời gian qua Việt Nam bị lạm phát xảy ra chủ yếu là do thiên tình trạng dịch bệnh gia súc, gia cầm và vàng lùn (lúa) nghiêm trọng, cộng với thời tiết không thuận lợi trong khi việc nhập khẩu các mặt hàng này bị hạn chế đã làm giảm mạnh nguồn cung lương tực, thực phẩm, đẩy giá lương thực thực phẩm tăng cao. Do chiến tranh thế giới xảy ra làm cho giá cả của một số hàng hóa đầu vào cơ bản trên thế giới tăng mạnh đặc biệt là giá xăng dầu, phôi thép, phân bón,…đã làm cho chi phí sản xuất tăng nên giá cả hàng hóa tăng. ( Hậu quả: Ngoại trừ lạm phát nhỏ, lạm phát vừa phải (lạm phát một con số) còn có tác động tích cực đến sự phát triển của nền kinh tế còn lại nói chung lạm phát điều gây ảnh hưởng xấu đến quá trình phát triển đi lên của nền kinh tế - xã hội. - Trong lĩnh vực SXKD: lạm phát do giá cả vật tư hàng hóa , nguyên liệu tăng làm cho hiệu quả sản xuất kinh doanh ngày càng giảm và thua lỗ, làm tăng tình trạng phát triển không đồng điều, mất cân đối giữa các ngành; ngành có chu kỳ SXKD dài ngày càng bị thua lỗ nặng nề, trong khi ngành có chu kỳ SXKD ngắn còn có thể trụ lại được song vẫn bị lạm phát làm cho điêu đứng. Ở Việt nam đầu năm 2008 lạm phát tăng cao làm cho một số doanh nghiệp bị thua lỗ, một số doanh nghiệp vừa và nhỏ gặp khó khăn và có một số doanh nghiệp không trụ lại được nên bị phá sản. - Trong lĩnh vực lưu thông mua bán: giá cả hàng hóa tăng đã gây nên tình hình đầu cơ tích trữ hàng hóa, hỗn loạn quan hệ cung cầu vì thế mất cân đối giả tạo làm cho lĩnh vực lưu thông cũng bị rối loạn. Cũng trong năm 2008 ở Việt nam giá Gạo đột nhiên tăng lên đến 20.000đ/kg làm cho người dân mua về dự trữ do sợ giá gạo sẽ tăng lên nữa đã góp phần cho giá gạo tăng lên làm cho thị trường lức này bị xáo trộn nhưng đã có sự can thiệp kiệp thời của Nhà nước nên tình hình thị trường về gạo hiện nay rất ổn định. - Trong lĩnh vực tiền tệ - tín dụng: lạm phát làm sức mua đồng tiền giảm, người dân không dám gửi tiền vào ngân hàng, Ngân hàng không huy động được vốn. Hoạt động của hệ thống tín dụng ngân hàng rơi vào tình trạng khủng hoảng, do nguồn tiền gửi trong XH bị sụt giảm nhanh chóng nhiều ngân hàng phá sản do mất khả năng thanh toán và thua lỗ trong kinh doanh. Tình hình đó làm cho hệ thống tiền tệ rối loạn và không kiểm soát nổi. Ở Việt nam Trong những tháng đầu năm 2008 các ngân hàng vẫn không cân đối được trong quá trình thanh khoản, liên tục tăng lãi suất nhưng vẫn không huy động được vốn, người dân không dám gửi tiền vào ngân hàng đã làm cho việc kinh doanh của các ngân hàng bị sụt giảm và thua lỗ. Tài chính nhà nước: - Lạm phát làm cho nguồn thu của NSNN ngày càng giảm, thu không đủ chi dẫn đến thâm hụt NSNN. - Làm cho cho các chính phủ gặp khó khăn trong việc trả nợ. Về XH: - Đời sống của người dân gặp khó khăn, Chính người lao động là người gánh chịu mọi hậu quả của lạm phát. - Tình trạng phân hóa giàu nghèo ngày càng sâu sắt hơn. - Do nhiều công ty, xí nghiệp bị phá sản, giải thể…làm cho nạn thất nghiệp gia tăng, trật tự an toàn XH bị phá hoại nặng nề. Ở việt nam trong năm 2008 có rất nhiều doanh nghiệp ở Sài Gòn, Hà Nội lâm vào tình trạng khó khăn nên đã tạm ngừng SX như các DN sx giày, DN may mặc,…đã làm cho nạn thất nghiệp tăng. Để khắc phục tình trạng này Nhà nước ta đã hỗ trợ cho các doanh nghiệp vay vốn với lãi suất thấp. Câu 4. Trình bày các chức năng của tài chính. Qua đó nêu mối quan hệ giữa các chức năng đó. Trả lời Tài chính có 2 chức năng. 1. Chức năng phân phối. - Khái niệm: Phân phối tài chính là sự phân chia các nguồn tài chính của xã hội dưới hình thức giá trị. - Đối tượng phân phối của tài chính là các nguồn tài chính mà chủ yếu là tổng sản phẩm quốc dân. - Chủ thể phân phối: có thể là Nhà nước (các tổ chức, cơ quan Nhà nước), các doanh nghiệp, các tổ chức xã hội, các hộ gia đình hay cá nhân dân cư. Chủ thể phân phối có thể xuất hiện trên một trong các tư cách là: + Chủ thể có quyền sở hữu các nguồn tài chính. + Chủ thể có quyền sử dụng các nguồn tài chính. + Chủ thể có quyền lực chính trị đó là Nhà nước. + Chủ thể tổ chức quan hệ các nhóm thành viên xã hội: là các tổ chức chính trị, các tổ chức XH, các hội,… - Kết quả phân phối: là sự tạo lập hoặc sử dụng các quỹ tiền tệ ở các chủ thể trong XH nhằm mục đích đã định. - Đặc điểm phân phối: phân phối tài chính mang những đặc điểm sau: Thứ nhất: Phân phối của tài chính là sự phân phối chỉ diễn ra dưới các hình thức giá trị. Thứ hai: Phân phối tài chính là sự phân phối luôn gắn liền với sự hình thành và sử dụng quỹ tiền tệ nhất định. Thứ ba: Phân phối của tài chính bao gồm quá trình phân phối lần đầu và phân phối lại. (Phân phối lần đầu sản phẩm XH: là sự phân phối được tiến hành trong lĩnh vực sản xuất cho những chủ thể tham gia vào quá trình sáng tạo của cải vật chất hay thực hiện các dịch vụ. Toàn bộ giá trị sản phẩm XH trong khu vực sản xuất phân chia thành các quỹ tiền tệ như sau: ( Một phần bù đắp những chi phí vật chất đã tiêu hao trong quá trình sản xuất hay thực hiện dịch vụ như: chi phí khấu hao tài sản cố định và chi phí mua nguyên,nhiên vật liệu, tiêu thụ hàng hóa và kinh doanh dịch vụ. ( Một phần hình thành quỹ tiền lương để trả lương cho người lao động. (Một phần góp vào hình thành các quỹ bảo hiểm. (Một phần là thu nhập cho các chủ sở hữu về vốn: cho các cổ đông( Cty cổ phần), nhà nước(DNNH, các đối tác cổ đông. (Phân phối lại: Phân phối lại là tiếp tục phân phối những phần thu nhập cơ bản đã được hình thành trong phân phối lần đầu ra phạm vi toàn XH để đáp ứng nhu cầu tích lũy và tiêu dùng cho các chủ thể trong XH . 2. Chức năng Giám Đốc của tài chính. - Chức năng Giám Đốc là việc kiểm tra bằng tiền đối với quá trình vận động của các nguồn tài chính . - Đối tượng Giám Đốc: là những quá trình tạo lập và sử dụng các quỹ tiền tệ, các quá trình vận động các nguồn tài chính. - Chủ thể Giám Đốc : là chủ thể phân phối như nhà nước, doanh nghiệp tổ chức XH và gia đình. - Đặt điểm: + Giám Đốc tài chính được thực hiên thông qua công tác lập kế hoạch và công tác kế toán . + Có tính toàn diện thường xuyên liên tục, rộng rãi, kịp thời. (Mối quan hệ giữa chức năng phân phối và chức năng Giám đốc. Giữa chức năng phân phối và chức năng giám đốc có mối quan hệ chặc chẽ với nhau: - Chức năg phân phối là tiền đề cho chức năng giám đốc, có hoạt động phân phối mới tạo ra khả năng giám đốc. - Chức năng giám đốc làm cho việc phân phối diễn ra khách quan và có hiệu quả hơn và đúng hơn. Câu 5. Trình bày sơ đồ hệ thống tài chính quốc gia của Việt Nam. Qua đó nêu lên mối quan hệ giữa các bộ phận cấu thành trọng hệ thống tài chính. Trả lời Sơ đồ hệ thống tài chính Quốc gia Việt Nam. Chúng có bản chất, chức năng và mối quan hệ hữu cơ với nhau trong hoạt động phân phối tài chính. (Mối quan hệ giữa các khâu tài chính. (Tài chính Nhà nước: Quan hệ trực tiếp: Thu thuế, phí và lệ phí của các khâu tài chính khác, cấp tài chính cho các doanh nghiệp, hộ gia đình và các tổ chức XH. Quan hệ gián tiếp: Nhà nước phát hành trái phiếu chính phủ bán trên thị trường tài chính để huy động vốn, các khâu tài chính khác mua trái phiếu của Nhà nước. (Tài chính doanh nghiệp: Quan hệ trực tiếp: - Doanh nghiệp chi tiền nộp thuế, trả lương cho người lao động, trả nợ gốc cho các ngân hàng, hỗ trợ vốn cho các tổ chức XH. - Nhận hỗ tợ vốn của Nhà nước, nhận góp vốn cổ phần của các gia đình và tổ chức XH, vay vốn của các Ngân hàng. - Doanh nghiệp mua, bán các sản phẩm hàng hóa dịch vụ với các khâu khác. Quan hệ gián tiếp: doanh nghiệp có thể phát hành trái, phiếu cổ bán ra thị trường TC cho các khâu TC khác. (Tài chính trung gian: Quan hệ trực tiếp: - Tài chính DN gửi tiền, trả nợ gốc và lãi vay. - Hộ gia đình và các tổ chức XH: gửi tiền tiết kiệm hoặc trả nợ gốc và lãi vay cho các Ngân hàng. - Chi tiền để cho vay . Quan hệ gián tiếp: phát hành trái phiếu, cổ phiếu bán ra thị trường Tài chính. (Các hộ gia đình: - Nhà nước hỗ trợ vốn, vay vốn tại các ngân hnàg, nhận tiền lương tiền công của các doanh nghiệp. - Mua vốn cổ phần của các DN, mua hàng hóa của các DN, trả nợ gốcvà lãi vay cho các Ngân hàng. Câu 6. Ngân sách Nhà nước là gì? Phân tích vai trò của Ngân sách Nhà nước trong quá trình điều tiết vĩ mô nền kinh tế XH. Liên hệ thực tiễn ở Việt nam trong thời gian qua. Trả lời 1. Khái niệm: Theo luật Ngân sách Nhà nước, Ngân sách nhà nước là toàn bộ các khoản thu, chi của Nhà nưởctong dự toán đã được các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền quyết định và được thực hiện trong một năm để đảm bảo thực hiện các chức năng và nhiệm vụ của Nhà nước. 2. Phân tích vai trò NSNN là công cụ điều tiết vĩ mô nền kinh tế XH. Vai trò này được thể hiện trên 3 khía cạnh ( Kích thích tăng trưởng kinh tế: - Ngân sách nhà nước cung cấp nguồn kinh phí để Nhà nước đầu tư xây dựng các công trình kết cấu hạ tầng như: cầu đường, bến cảng, sân bay, hệ thống thông tin liên lạc,… đầu tư cho các ngành kinh tế trọng điểm mũi nhọn. Ở Việt nam trong những năm gần đây Nhà nước đã đầu tư nâng cấp đường xá, xây dựng cầu cống như: cầu Cần Thơ, cầu Rạch Miễu,…để kích thích đầu tư từ các Cty nước bạn. Nhà nước đầu tư vào các ngành kinh tế trọng điểm, mũi nhọn là ngành nông nghiệp mà đặc biệt đó là cây lúa nước, do nước ta có thời tiết, khí hậu thuận lợi cho việc trồng cây lúa nước và có vùng đồng bằng rất phù sa, màu mỡ và rộng lớn thuận lợi cho việc trồng và phát triển cây lúa nước. Vì đây là ngành đem lại sự phát triển nền kinh tế của nước ta. Bên cạnh còn có ngành thủy hải sản. - Hỗ trợ cho sự phát triển của doanh nghiệp trong trường hợp cần thiết đảm bảo cho sự ổn định về cơ cấu hoặc chuẩn bị chuyển đổi sang cơ cấu mới hợp lí hơn. + Tùy theo tình hình kinh tế của quốc gia trong từng thời kỳ mà chuyển dịch cơ cấu kinh tế cho phù hợp. Như nước ta hiện nay Nhà nước đang từng bước chuyển dịch cơ cấu từ nền kinh tế Nông – Lâm – Ngư sang nền kinh tế công nghiệp – nông nghiệp – dịch vụ, và phấn đấu đến năm 2010 nước ta trở thành nước công nghiệp hóa hiện đại hóa. + Hỗ trợ vốn cho các doanh nghiệp để giúp cho các doanh nghiệp mở rộng qui mô SX góp phần làm cho nền kinh tế nước ta tăng trưởng và phát triển. - Thuế cũng góp phần định hướng phát triển SX. Việc đặt ra các laọi thuế suất ưu đãi, các quy định miễn giảm thuế,… có tác dụng kích thích mạnh mẽ đối với các doanh nghiệp bỏ vốn đầu tư vào nơi cần thiết, ngược lại một chính sách thuế khắc khe sẽ giảm bớt luồng di chuyển vốn vào nơicần hạn chế SXKD. VD: Ở Việt nam muốn phát triển SX ngành mũi nhọn của mình thì Nhà nước phải áp dụng các chính sách như: giảm thuế, không thu thuế GTGT để kích thích xuất khẩu,… còn đối với những mặc hàng Nhà nước hạn chế SX định hướng tiết kiệm cho người dân như: rượu, bia, thuốc lá,xe hơi, dịch vụ Karaoke, …thì nhà nước đánh thuế rất cao. - Tranh thủ các nguồn vay trong và ngoài nước để tạo thêm nguồn vốn cho nền kinh tế nhằm thỏa mãn cho nhu cầu đầu tư phát triển. Ở Việt nam cũng có phát hành trái phiếu chính phủ để hỗ trợ cho các cơ quan như: trường học, y tế,… ( Điều tiết thị trường giá cả và chống lạm phát: Hai yếu tố cơ bản của thị trường là cung cầu và giá cả thường xuyên tác động lẫn nhau và chi phối mạnh sự hoạt động của thị trường. Sự mất cân đối giữa cung và cầu sẽ tác động đến giá cả, làm cho giá cả tăng hoặc giảm đột biến gây ra biến động trên thị trường. Để đảm bảo lợi ích của người sản xuất và người tiêu dùng Nhà nước sử dụng ngân sách để can thiệp vào thị trường thông qua các khoản chi của Ngân sách Nhà nước dưới hình thức tài trợ vốn, trợ giá và sử dụng các quỹ dự trữ Nhà nước về hàng hóa và dự trữ tài chính. VD: Trong những năm gần đây trên thế giới giá xăng dầu tăng cao nhưng Nhà nước Việt nam đã trợ giá không cho giá xăng dầu tăng giá để giảm bớt lạm phát vì nếu tăng giá thì giá của các loại hàng hóa cũng sẽ tăng gây ra lạm phát và ảnh hưởng đến đời sống của người dân, trợ giá cho nông nghiệp: khi giá gạo giảm làm cho người dân không yên tâm sản xuất nên Nhà nước đã hỗ trợ giá bằng cách yêu cầu các doanh nghiệp thu mua lúa ở mức giá mà người dân không bị thiệt để họ yên tâm trong sản xuất. Trong quá trình điều chỉnh thị trường NSNN còn tác động đến sự hoạt động của thị trường tiền tệ, thị trường vốn và trên cơ sở đó thực hiện giảm lạm phát, kiểm soát lạm phát. - Khi có lạm phát: Nhà nước rút tiền vào Ngân hàng bằng cách tăng lãi suất tiền gửi ngân hàng. - Để chống lạm phát Nhà nước áp dụng các biện pháp: giải quyết cân đối NSNN, khai thác các nguồn vốn vay trong và ngoài nước dưới hình thức phát hành trái phiếu chính phủ, thu hút viện trợ nước ngoài, tham gia trên thị trường vốn với tư cách là người mua và bán chứng khoán. ( Điều tiết thu nhập dân cư để góp phần thực hiện công bằng XH: Trong XH nào cũng có sự phân chia giàu nghèo, Nhà nước cần phải có chính sách phân phối lại thu nhập hợp lý nhằm giảm bớt khoảng cách chênh lệch về thu nhập trong dân cư. Ngân sách Nhà nước là một công cụ tài chính hữu hiệu được Nhà nước sử dụng để điều tiết thu nhập của dân cư trên phạm vi toàn XH ở cả hai mặt thu và chi bằng việc áp dụng thuế trực thu, thuế gián thu, chi phúc lợi công cộng, chi trợ cấp với bộ phận dân cư nằm trong diện thực hiện chính sách XH của Nhà nước. Ở nước ta hiện nay Nhà nước kuyến khích người dân làm giàu hợp pháp bằng cách cho vay, hỗ trợ vốn, giảm thuế,…Nhưng có thu nhập cao thì mgười dân phải nộp thuế thu nhập và phí lệ phí cho Nhà nước. Nhà nước dùng tiền đó đầu tư vào chính sách XH như: về GD: hiện nay nước ta đã hòan thành phổ cập giáo dục cấp II, trợ cấp cho những gia đình thuộc diện chính sách,… Câu 7. Thế nào thu Ngân sách Nhà nước? Nội dung thu Ngân sách Nhà nước? Tại sao nói thuế là nguồn thu chủ yếu của ngân sách Nhà nước? Trả lời ( Thế nào là thu ngân sách nhà nước? Về mặt bản chất, thu ngân sách Nhà nước là hệ thống các quan hệ kinh tế giữa Nhà nước và XH phát sinh trong quá trình Nhà nước huy động các nguồn tài chính để hình thành nên quỹ tiền tệ tập trung của Nhà nước nhằm thỏa mãn các nhu cầu chi tiêu của mình. ( Nội dung thu NSNN - Thu thuế Thuế là một khoản đóng góp bắt buộc cho nhà nước do luật định đối với các pháp nhân và thể nhân nhằm đáp ứng nhu cầu chi tiêu của nhà nước. - Thu từ hoạt động kinh tế của nhà nước + Thu lợi tức từ vốn góp của nhà nước vào các cơ sở kinh tế. + Tiền thu hồi vốn của nhà nước tại các cơ sở kinh tế cũng là một nguồn thu của ngân sách nhà nước trong điều kiện của cơ chế kinh tế thị trường. Khoản thu này phản ánh sự hoạt động kinh tế đa dạng của nhà nước và biểu hiện dưới nhiều hình thức phong phú như sau: ( Thu từ bán tài sản của nhà nước đã cho các chủ thể trong xã hội thuê trước đây. ( Thu từ sử dụng vốn thuộc nguồn của ngân sách nhà nước. ( Thu từ bán lại các cơ sở kinh tế của nhà nước cho các thành phần kinh tế. ( Thu từ cho thuê hoặc bán tài nguyên thiên nhiên. - Thu lệ phí và phí. Lệ phí và phí là các khoản thu tuy chiếm tỷ trọng không lớn trong tổng nguồn thu của ngân sách nhà nước, song vẫn được huy động và khai thác nguồn thu đưa vào ngân sách nhà nư