Khi Liên Xô và các nước XHCH Đông Âu sụp đổ, các thế lực chống cộng đó hớ hửng
cho rằng: “CHXH là sai lầm của lịch sử, CNTB là chế độ xó hội vĩnh hằng ”. Ở nước ta
hồi đó đó khụng ớt người có phù hoạ với những luận điểm trên đây của các thế lực thù
địch .Họ kêu gọi Đảng ta từ bỏ con đường XHCN cho rằng điều đó là trái qui luật phát
triển của xó hội loài người, là ảo tưởng và khẳng định đất nước phải phát triển theo con
đường TBCN .Họ mỉa mai:'' CNTB đâu có chết mà chỉ thấy CHXH chết mà thôi''
Mỗi lần chuẩn bị Đại hội, thu thập ý kiến đóng góp vào dự thảo nghị quyết hay trước
những khó khăn nào đó của công cuộc xây dựng đất nước thỡ những điều phản bác và
khẳng định trên lại xuất hiện .Và có kẻ cho rằng: “Xây dựng XHCN gỡ mà là lại thực
hiện nền kinh tế nhiều thành phần, cơ chế thị trường, chính sách mở cửa và phải dựa
vào CNTB ’’ Và họ khẳng định “không có con đường phát triển nào khác ngoài con
đường CNTB ” Những điều phản bác và khẳng định trên đây của họ liệu có đúng
không ? Tất nhiên là không!
Ngay khi ra đời Đảng ta đó xỏc định con đường phát triển của dân tộc là quá độ lên
CNXH bỏ qua chế độ TBCN.Đó là đường lối tiến hành nhất quán suốt hơn 74 năm qua
của đảng ta Trong quá trỡnh lónh đạo cách mạng, nhất là qua thực tiễn của 17 năm thực
hiện công cuộc đổi mới đất nước theo định hướng XHCN trên nền tảng chủ nghĩa Mác-Lê nin và tư tưởng Hồ Chí Minh , Đảng ta khẳng định : Con đường đi lên của nước ta là
sự phát triển quá độ lên CNXH bỏ qua chế đọ TBCN, tức là bỏ qua viẹc xác lập vị trí
thống trị của QHSX và KTTT TBCN, nhưng tiếp thu ,kế thừa những thành tựu mà nhân
loại đó đạt được dưới chế độ TBCN, đặc biệt về khoa học và công nghệ , để phát triền
nhanh LLSX, xây dựng nền kinh tế hiện đại .
21 trang |
Chia sẻ: franklove | Lượt xem: 2022 | Lượt tải: 2
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đề tài Giải pháp thực hiện thắng lợi quá độ lên chủ nghĩa xã hội ở nước ta, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
LUẬN VĂN:
Lí luận chủ nghĩa Mác- Lê- nin
về quá độ đi lên CNXH
Lời nói đầu
Khi Liên Xô và các nước XHCH Đông Âu sụp đổ, các thế lực chống cộng đó hớ hửng
cho rằng: “CHXH là sai lầm của lịch sử, CNTB là chế độ xó hội vĩnh hằng ”. Ở nước ta
hồi đó đó khụng ớt người có phù hoạ với những luận điểm trên đây của các thế lực thù
địch .Họ kêu gọi Đảng ta từ bỏ con đường XHCN cho rằng điều đó là trái qui luật phát
triển của xó hội loài người, là ảo tưởng và khẳng định đất nước phải phát triển theo con
đường TBCN .Họ mỉa mai:'' CNTB đâu có chết mà chỉ thấy CHXH chết mà thôi''
Mỗi lần chuẩn bị Đại hội, thu thập ý kiến đóng góp vào dự thảo nghị quyết hay trước
những khó khăn nào đó của công cuộc xây dựng đất nước thỡ những điều phản bác và
khẳng định trên lại xuất hiện .Và có kẻ cho rằng: “Xây dựng XHCN gỡ mà là lại thực
hiện nền kinh tế nhiều thành phần, cơ chế thị trường, chính sách mở cửa và phải dựa
vào CNTB …’’ Và họ khẳng định “không có con đường phát triển nào khác ngoài con
đường CNTB …” Những điều phản bác và khẳng định trên đây của họ liệu có đúng
không ? Tất nhiên là không!
Ngay khi ra đời Đảng ta đó xỏc định con đường phát triển của dân tộc là quá độ lên
CNXH bỏ qua chế độ TBCN.Đó là đường lối tiến hành nhất quán suốt hơn 74 năm qua
của đảng ta Trong quá trỡnh lónh đạo cách mạng, nhất là qua thực tiễn của 17 năm thực
hiện công cuộc đổi mới đất nước theo định hướng XHCN trên nền tảng chủ nghĩa Mác-
Lê nin và tư tưởng Hồ Chí Minh , Đảng ta khẳng định : Con đường đi lên của nước ta là
sự phát triển quá độ lên CNXH bỏ qua chế đọ TBCN, tức là bỏ qua viẹc xác lập vị trí
thống trị của QHSX và KTTT TBCN, nhưng tiếp thu ,kế thừa những thành tựu mà nhân
loại đó đạt được dưới chế độ TBCN, đặc biệt về khoa học và công nghệ , để phát triền
nhanh LLSX, xây dựng nền kinh tế hiện đại .
I. Lí luận chủ nghĩa Mác- Lê- nin về quá độ đi lên CNXH
1.Thời kỡ quỏ độ
Theo nguyờn lớ của chủ nghĩa Mỏc-Lờ nin thỡ từ một phương thức sản xuất thấp
chuyển lên một phương thức sản xuất cao hơn rất khoát đũi hỏi phải cú một bước quá
độ trung gian .Mà trong bước quá độ đó thỡ nền kinh tế vẫn cũn tồn tại những đấu ấn
của phương thức sản xuất cũ đang bộc lộ những hạn chế của nó, nhưng nó chưa bị tiêu
diệt hoàn toàn. Đồng thời trong bước quá độ đó thỡ những mầm mống, những biểu hiện
tiến bộ của phương thức sản xuất mới đó bắt đầu xuất hiện. Nhưng vỡ mới ra đời nên
cũn non yếu .Vỡ vậy lớ luận của chủ nghĩa Mỏc-Lờ nin khẳng định Thời kỡ quỏ độ là
cả một thời kỡ cải biến cỏch mạng khụng ngừng và triệt để .Từ một phương thức sản
xuất này sang một phương thức sản xuất khác.Trong thời kỡ quỏ độ đan xen những yếu
tố kinh tế của cả phương thức sản xuất cũ và mới.Vỡ vậy nú diễn ra một cuộc đấu tranh
rất quuyết liệt trên cả phương diện kinh tế ,chính trị,xó hội.
Thời kỡ quỏ độ lên CNXH là thời kỡ cải biến cỏch mạng sõu sắc và toàn diện từ xó
hội cũ sang xó hội mới –Xó hội XHCN.
Về kinh tế: Đây là thời kỡ liờn quan đến nhiều mặt, nhiều bộ phận của CNTB xen
kẽ XHCN,tác động lẫn nhau ,lồng vào nhau .Có nghĩa là đây là thời kỡ tồn tại nhiều
hỡnh thức sở hữu về TLSXtương ứng với nó là tồn tại nhiều thành phần kinh tế ,cả kinh
tế XHCN ,kinh tế TBCN ,kinh tế hàng hoá nhỏ cùng tồn tại ,phát triển vừa hợp tác
thống nhất vừa đối lập, cạnh tranh gay gắt với nhau
Thời kỡ quỏ độ bắt đầu khi giai cấp vô sản giành được chính quyền và kết thúc khi
xây dựng xong về cơ bản cơ sở vật chất, kinh tế của CNXH.Thời kỡ quỏ độ lại được
chia thành nhiều bước nhỏ, bao nhiêu bước tuỳ thuộc vào điều kiện của từng nước.
Song các nước càng lạc hậu mà tiến lên CNXH thời kỡ quỏ độ càng dài, càng chia ra
nhiều bước nhỏ .
Phương thức sản xuất TBCN và hai giai đoạn của nó.
Đặc điểm của sản xuất TBCN là dựa trên cơ sở bóc lột lao động làm thuê là sự tách rời
đối lập giữa tư liệu sản xuất với sức lao động .Vỡ vậy, CNTB chỉ xuất hiện khi cú hai
điều kiện: Có một lớp người được tự do về thân thể nhưng lại không có TLSX; và tiền
của phải tập trung vào tay một số ít người với một lượng đủ để lập các xí nghiệp
CNTB phát triển qua hai giai đoạn cơ bản là CNTB tự do cạnh tranh và CNTB độc
quyền hay chủ nghĩa đế quốc. Cạnh tranh TBCN là sự ganh đua, sự đấu tranh gay gắt
giữa các nhà tư bản nhằm giành giật những điều kiện thuận lợi trong sản xuất và tiêu thụ
hang hoá để thu được lợi nhuận tối đa. Dưới CNTB có hai hỡnh thức cạnh tranh chủ yếu
là cạnh tranh trong nôi bộ ngành và cạnh tranh giữa các ngành.Cạnh tranh trong nội bộ
ngành là giữa các xí nghiệp cùng sản xuất ra một loại hàng hoá nhằm sản xuất và tiêu
thụ một loại hàng hoá có lợi nhất để thu lợi nhuận siêu ngạch.Họ tỡm mọi cach giảm
giỏ trị cỏ biệt của hàng hoá để giành ưu thế cạnh tranh .Cạnh tranh giữa các ngành là
cạnh tranh giữa các nhà tư bản ở các ngành sản xuất khác nhau nhằm tỡm nơi đầu tư có
lợi
Giai đoạn độc quyền là sự kế tục trực tiếp giai đoạn tự do cạnh tranh của cùng một
phương thức sản xuất TBCN. CNTB độc quyền xuất hiện vào cuốI thế kỉ XIX đầu thế
kỉ XX, nguyên nhân chủ yếu của sự xuất hiện CNTB độc quyền là sự tác động của cạnh
tranh, sự xuất hiện thành tựu khoa học kĩ thuật và khủng hoảng kinh tế của CNTB.
Các hỡnh thức tổ chức độc quyền phổ biến: Các ten; Xanh đi ca; Tờ rớt; Công xoóc
xi om; Công gơ rô mê rát.
Trong thời kỡ CNTB tự do cạnh tranh, cỏc biện phỏp cạnh tranh thường là: Tự do
di chuyển tư bản ,cải tiến kĩ thuật,hạ thấp giá trị cá biệt của hang hoỏ .Cũn ở thời kỡ
CNTB độc quyền các biện pháp thường dùng là : Độc chiếm các nguồn nhiên liệu
,phương tiện vận tải,nhân công,tín dụng và đôi khi là các biện pháp bạo lực khác.
CNTB cú vai trũ lịch sử trong sự phỏt triển của xó hội đó là:Thực hiện xó hội hoỏ
sản xuất,cú sự phõn cụng lao động xó hội ngày càng sõu sắc ,quỏ trỡnh hiệp tỏc hoỏ
ngày càng cao,mối liờn hệ xó hội những người sản xuất ngày càng được củng cố chặt
chẽ;Tiếp đó là sự phát triển LLSX,tăng năng xuất lao động xó hội .Cỏc cuộc cỏch mạng
khoa học kĩ thuật vĩ đại tạo ra các bước nhảy vọt của LLSX và năng xuất lao động. Các
Mác đó tổng kết: Trong vũng chưa đầy một thế kỷ thống trị của mỡnh, CNTB đó tạo ra
một sức sản xuất khổng lồ, bằng tất cả cỏc thế hệ loài ngườI trước đó tạo ra; Chuyển sản
xuất nhỏ thành sản xuất lớn hiện đại, làm cho LLSX phát triển nhanh chóng: Kỹ thuật
cơ khí thay thế kỹ thuật thủ công lạc hậu. Bên cạnh những mặt tích cực nói trên CNTB
cũng gây ra những hậu quả nặng nề cho nhân loại là thủ pham gây ra hai cuộc chiến
tranh thế giới tàn khốc, chạy đua vũ trang và nạn ô nhiêm môi trường .
Quỏ trỡnh phỏt triển của CNTB đạt đến giai đoạn CNTB độc quyền và CNTB độc
quyền nhà nước , như Lê nin nói :Nó đó chuẩn bi tiền đề vật chất đầy đủ và tiền đề xó
hội chớn muồi cho sự ra đời của xó hồi mới-xó hội cộng sản chủ nghĩa mà giai đoạn
thấp là xó hội XHCN .Trong mấy chục năm qua sự phát triển vũ bóo của cỏch mạng
KH-KT và cụng nghệ đó và đang kéo theo sự biến đổi có tính chất cách mạng của cơ
cấu kinh tế và quản lí kinh tế. Đang hỡnh thành một LLSX xó hội hoàn toàn mới cơ sở
kĩ thuật mới đang thay thế dần cơ sở kĩ thuật cũ.Do vậy ,CNTB sớm hay muộn cũng bi
thay thế bằng chế độ xó hội mới cao hơn phù hợp với cơ sở kĩ thuật mới- xó hội CSCN
mà giai đoạn thấp là CNXH. Tất nhiên sẽ là ấu trĩ nếu cho rằng chủ nghĩa tư bản sẽ bị
tiêu diệt một sớm một chiều.
2.Cỏc hỡnh thức đi lên CNXH.
Lớ luận của chủ nghĩa Mỏc – Lờ- nin chỉ rừ thời kỡ quỏ độ lên chủ nghĩa xó hội ở
cỏc quốc gia khụng nhất thiết giống nhau. Vỡ vậy có hai con đường đi đến mục tiêu
CNXH đó là: Quá độ phát triển tuần tự (quá độ trực tiếp) và quá độ phát triển nhảy vọt
(quá độ gián tiếp)
Đi lên CNXH theo con đường phát triển tuần tự có nghĩa là các quốc gia lần lượt
phải trải qua từng phương thức sản xuất từ thấp tới cao con đương này diễn ra lâu dài
nhưng chắc chắn. Cũn con đương quá độ phát triển nhảy vọt có nghĩa là các quốc gia
tuỳ thuộc vào điều kiện cụ thể của mỡnh mà cú thể bỏ qua một thậm chớ một vài
phương thức trung gian .
Khi tiến hành phõn tớch hỡnh thỏi kinh tế -xó hội tư bản chủ nghĩa,C.Mac khẳng
định,sự phát triển của những hỡnh thỏi kinh tế xó hội là một quỏ trỡnh lịch sử tự
nhiờn,xong khụng phải quốc gia dõn tộc nào cũng nhất thiết phải trải qua tất cả cỏc
hỡnh thỏi-xó hội đó cú trong lịch sử.Do những điều kiện khách quan và chủ quan nhất
định,một quốc gia ,dân tộc nào đó có thể bỏ qua một hỡnh thỏi kinh tế-xó hội nhất định
nào đó ,có thể được rút ngắn và được làm dịu bớt những ''cơn đau đẻ''.Trong tác phẩm
Vấn đề xó hội ở nước Nga ,Ph. Ăng –ghen đó khẳng định ,nước Nga có thể ''rút ngắn
một khoảng cách đáng kể quá trỡnh phỏt triển lờn xó hộI XHCN và cú thể trỏnh được
phần lớn những đau khổ và những cuộc đấu tranh mà Tây Âu …phải trải qua''.Hơn
nữa,Người cũn cho rằng,''con đường phát triển rút ngắn như vậy …không chỉ đúng với
nước Nga,mà cũn với tất cả cỏc nước đang ở trong giai đoạn phát triển tiền TBCN''
Khi đặt vấn đề các đân tộc lạc hậu hiện đang trên con đường giải phóng và sau
chiến tranh đó cú bước tiến bộ,liệu có nhất thiết phải trải qua giai đoạn phát triển TBCN
không ?V.I.Lê nin đó khẳng định:''Chúng tôi cho rằng không đúng …Với sự giúp đỡ
của giai cấp vô sản ở các nước tiên tiến,các nước lạc hậu có thể tiến tới chế độ Xô-
viết,và qua những giai đoạn phát triển nhát định,tiến tới CNCS,không phải qua giai
đoạn phát triển TBCN''
Theo Lê-nin: Con đường quá độ lên CNXH có thể có những hỡnh thức khỏc nhau
điều đó phụ thuộc vào trỡnh độ phát triển của LLSX.Hỡnh thức quỏ độ trực tiếp là con
đường phát triển tuần tự từ CNTB lờn CNXH;cũn hỡnh thức quỏ độ gián tiếp là con
đường phát triển rút ngắn,phát triển bỏ qua chế độ TBCN-con đường từ tiền TBCN lên
CNXH.Tuy nhiên,phát triển tuần tự hay rút ngắn đều tuân theo quy luật khách quan và
đều là con đường phát triển lịch sử- tự nhiên Và trong sự phát triển tuần tự cũng có thể
có khả năng rút ngắn nào đó,nghĩa là con đường phát triển này không nhất thiết phải trải
qua toàn bộ sự phát triển đầy đủ của chủ nghĩa tư bản rồi mới lên CNXH.Và nước Nga
với Chính sách Kinh tế mới chính là một trường hợp như vậy.Lê-nin cũn núi tới con
đường quá độ trực tiếp hay gián tiếp với tư cách là những phương thức,cách thức phát
triển khác nhau. Ông cho rằng, phát triển tuần tự từ CNTB lên CNXH là con đường quá
độ trực tiếp.Và cho đến nay ,như chúng ta đó biết,con đường này vẫn chỉ là một khả
năng,một xu hướng phát triển mà cả C.Mác ,PH. Ăng-ghen và V.I.Lê nin đều đó dự
bỏo.
Trong quan niệm của cỏc nhà sỏng lập chủ nghĩa Mỏc-Lờ-nin, tiến trỡnh phỏt triển
của lịch sử nhõn loại được qui định bởi sự phát triển của lực lượng sản xuất.Tương ứng
với mỗi loại giai đoạn phát triển nhất định của LLSX là một QHSX tương ứng ,phù
hợp.Sự ra đời của QHSX mới trên cơ sở phát triển của LLSX là tất yếu,khách quan và
toàn bộ các nội dung của QHSX này hợp thành cơ sở kinh tế của xó hội mà trờn
đó,dựng nên một thượng tầng kiến trúc pháp lí và chính trị với những hỡnh thỏi ý thức
xó hội tương ứng.Sự vận động đi lên của xó hội loài người được qui định bởi các qui
luật khách quan,trong đó qui luật nền tảng là qui luật về sự phự hợp giữa QHSX với
trỡnh độ,tính chất phát triển của LLSX.Trên phạm vi toàn thế giới,sư thay thế lẫn nhau
của các hỡnh thỏi KT-XH là một quỏ trỡnh lịch sử tự nhiờn.Dự là phỏt triển tuần tự hay
nhảy vọt thỡ cũng đều là sự phát triển liên tục của LLSX ,mọi sự rút ngắn đều phải
nhằm mục đích cuối cùng là tạo ra sự vượt bậc ,thậm trí nhảy vọt của LLSX.Do
vậy,thực chất phát triển rút ngắn chí có thể là rút ngắn các giai đoạn hay bước đi trong
tiến trỡnh phỏt triển liờn tục của LLSX.
Tính tất yếu quá độ lên CNXH ở Việt Nam.
Theo Lê-nin để thực hiện con đường quá độ nhảy vọt thỡ cỏc quốc gia phải thiết lập
được những điều kiện cả bên trong và bên ngoài
Đối với điều kiện bên trong thỡ bắt buộc phải cú một Đảng của giai cấp vô sản
lónh đạo và Đảng đó phải liên minh được với những người lao động (nông dân)
Cũn đối với những điều kiện bên ngoài Lê-nin chỉ rừ phải cú một nước làm cách
mạng XHCN thành công giúp đỡ .Từ những điểm nói trên và thực tiễn sinh động của 17
năm tiến hành đổi mới đất nước,chúng ta hoàn toàn có thể khẳng định rằng,con đường
phát triển quá độ lên CNXH bỏ qua chế độ TBCN ở Việt Nam hiện nay là sự vận dụng
đúng đắn sáng tạo chủ nghĩa Mác-Lê-nin và tư tưởng Hồ Chí Minh.Với Việt Nam,con
đường phát triển quá độ lên CNXH bỏ qua chế độ TBCN là con đường phát triển tất
yếu,khách quan và hợp qui luật.Nước ta đi lên CNXH mặc dù từ một xuất phát điểm rất
thấp: Đó là một nền kinh tế lạc hậu nông nghiệp,kĩ thuật thủ công,năng xuất thấp, đất
nước lại liên tục trải qua những cuộc chiến tranh vệ quốc.Tuy vậy,trong thời quá độ đi
lên CNXH ở nước ta,chúng ta đó tạo lập được những khả năng hết sức to lớn cả về mặt
khách quan và chủ quan.
Khả năng về mặt khách quan mà chúng ta cần phải kể đến yếu tố thời đại mà cả
nhân loại đều hướng đến mục tiêu xây dựng một mô hỡnh nhà nước CNXH tiến bộ, yếu
tố thời đại đóng vai trũ tớch cực để hướng dẫn các cuộc phát triển nền kinh tế theo mô
hỡnh CNXH.Nước ta sau khi hoàn thành cách mạng dân tộc dân chủ, Miền bắc nước ta
bước vào thời kỡ quỏ độ (1955),trong bối cảnh nền kinh tế thế giới đó hỡnh thành ra hệ
thống kinh tế XHCN,tạo hậu thuẫn cả về tiềm lực kinh tế lẫn sức mạnh chớnh trị giỳp
nhõn dõn ta xõy dựng thành cụng CNXH.Sau khi đất nước thống nhất (30-4-1975) cả
nước ta bước vào thời kỡ quỏ độ tiến lên CNXH.Trong bối cảnh hết sức thuận lợi đó là
tất cả các nước các dân tộc yêu chuộng hoà bỡnh trờn thế giới đều nhiệt tỡnh ủng hộ
nhõn dõn ta.Vỡ vậy,nú tạo cả thời cơ và những thuận lợi hết sức to lớn giúp nhân dân ta
xây dựng XHCN
Khả năng về mặt chủ quan đó là: Việt Nam là một nước có nguồn lực dồi dào, nhân
dân ta cần cù lao động, thông minh dễ đào tạo. Nhân dân ta có sự lónh đạo của đảng và
Đảng ta liên minh được với tầng lớp lao động tạo ra khối đại đoàn kết toàn dân. Nước ta
có sư quản lí và điều tiết của nhà nước XHCN ngày càng được củng cố và hoàn thiện to
lớn.Kết quả của mấy chục năm đổi mới nền kinh tế Việt Nam tạo ra cả thế và lực cho
phép nước ta đi lên CNXH không cần phải trải qua chế độ TBCN.
Con đường cách mạng XHCN mà Đảng ta đó lựa chọn phự hợp với những gỡ
đó cú trong lịch sử, phự hợp với thực tiễn của cỏch mạng nước ta và không hề trái với
qui luật phát triển của xó hội loài người. Nhỡn vào lịch sử phỏt triển của xó hội loài
người, chúng ta thấy không phải mọi nước đều phải tuần tự trải qua các chế độ cộng sản
nguyên thuỷ, nô lệ phong kiến, tư bản. Trong thời đại phong kiến có nước cũn ở trỡnh
độ bộ tộc, nhưng do nhiều nguyên nhân đó phỏt triển thành phong kiến. Trong thời đại
TBCN có nước ở trỡnh độ thấp cũng đó đi vào quĩ đạo phát triển TBCN.Cho nên, trong
thời đại quá độ từ CNTB lên CNXH trên phạm vi toàn thế giới,chúng ta hoàn toàn có
thể đưa đất nước tiến lên CNXH bỏ qua chế độ TBCN. Đưa đất nước tiến lên CNXH là
con đường phù hợp với thực tiễn cách mạng nước ta. Lũng yờu nước của nhân dân là
lũng yờu nước XHCN, mặt trận dân tộc thống nhất, chính quyền dân chủ nhân dân đều
dựa trên liên minh công nông; quân đội nhân dân mang bản chất giai cấp công nhân,
tính nhân dân, tính dân tộc sâu sắc …
Lẽ nào lịch sử lại chấp nhận một sự ngược đời là sau khi cách mạng dân tộc dân
chủ nhân dân đó thành cụng lại xoỏ bỏ chớnh quyền dõn chủ nhõn dõn, thiết lập chớnh
quyền giai cấp tư sản, chuyển toàn bộ TLSX và tài nguyên của đất nước vào tay các ông
chủ tư bản, biến chế độ ta thành chế độ TBCN và nhân dân ta thành kẻ nô lệ làm thuê.
Trước sau như một, Đảng ta, nhân dân ta quyết tâm phấn đấu tiến lên phía trước, xây
dựng một chế độ xó hội thực sự cú ấm no, tự do, hạnh phỳc và hoà bỡnh, nhất quyết
không đi vào CNTB, một chế độ xó hội mà lịch sử đó lờn ỏn. Quỏ trỡnh phỏt triển
của xó hội loài người là quá trỡnh lịch sử tự nhiờn, phụ thuộc vào qui luật khỏch quan
độc lập với ý muốn của con người. Nhưng con người lại hoàn toàn không bất lực trước
qui luật. Con ngườI có thể nhận thức được qui luật khách quan và tạo ra những điều
kiện để qui luật phát huy tác dụng có lợi cho mỡnh. Đó là tính năng động chủ quan của
ý thức xó hội của con người
Thời đại ngày nay cho phép các nước kém phát triển đó hoàn thành cỏc mạng dõn
tộc dõn chủ nhõn dõn cú thể quỏ độ lên CNXH, bỏ qua chế độ TBCN, nhưng không cho
phép bỏ qua việc xây dựng những tiền đề kinh tế, kĩ thuật, văn hoá, xó hội cần thiết cho
sự quỏ độ đó.Chúng ta không tạo ra những tiền đề đó bằng con đường phát triển TBCN
thỡ phải tạo ra trong thời kỡ quỏ độ lên CNXH.Chúng ta hoàn toàn có khả năng làm
việc đó vỡ chỳng ta cú những yếu tố cơ bản bên trong của cách mạng Việt Nam và
những yếu tố bên ngoài của thời đại
Chúng ta có Đảng lónh đạo, có chính quyền của nhân dân, do dân và vỡ nhõn dõn,
cú mặt trận đoàn kết toàn dân, có nhân dân anh hùng, có tài nguyên đa dạng và phong
phú, có nguồn lao động dồi dào, có đội ngũ tri thức ngày càng đông đảo, đất nước có vị
trí địa lí thuận lợi cho giao lưu.
Thời đại đưa chúng ta tới những thuận lợi mới. Cuộc cách mạng khoa học kĩ thuật
và công nghệ đang phát triển như vũ bóo và đó quốc tế hoỏ nền kinh tế thế giới, mở
rộng sự phõn cụng lao động và hợp tác quốc tế. Khi chúng ta có chính sách đúng đắn
biết phát huy nguồn lực bên trong làm cơ sở cho khai thác nguồn lực bên ngoài thỡ cú
thể tranh thủ vốn, cụng nghệ tiờn tiến và kinh nghiệm quản lớ của cỏc nước phát triển
để xây dựng đất nước, mặc dù đây không phải là công việc dễ dàng.
Nhận thức mới về con đường quá độ lên CNXH bỏ qua chế độ TBCN.Trước đây
trong một thời gian rất dài ở nước ta tồn tại một quan điểm phổ biến là đi lên CNXH bỏ
qua chế độ TBCN là chúng ta phủ định sạch trơn toàn bộ nền kinh tế TBCN bao gồm cả
quan điểm kinh tế hay thực lực nền kinh tế tư bản cũng như ý đồ chính trị và quan điểm
giai cấp tư sản. Hiện nay trước bối cảnh nền kinh tế thế giới mới, cùng với quá trỡnh đổi
mới nền kinh tế thỡ Đảng và nhà nước ta đó đổi mới tư duy lí luận kinh tế, đặc biệt là tư
duy thời kỡ quỏ độ cụ thể: Đảng ta xác định chúng ta chỉ bỏ qua QHSX TBCN để cho
nó khônh trở thành thống trị nền kinh tế; Chúng ta bỏ qua quan hệ bóc lột của chủ nghĩa
tư bản; Chúng ta bỏ qua ý đồ xâm lược đen tốI của CNTB
Cũn chúng ta không bỏ qua nền kinh tế hàng hoá và các quan hệ của nó, chúng ta
không bỏ qua những thành tựu của nhân loại đó đạt được trong CNTB có nghĩa là
chúng ta phải biết tiếp thu, kế thừa những thành tựu của nhân loại đó đạt được trong
CNTB. Đặc biệt là LLSX; Bỏ qua nghĩa là chúng ta phải biết tranh thủ tối đa các nguồn
lực từ bên ngoài, phát huy và sử dụng có hiệu quả mọi tiềm năng kinh tế trong nước để
phát triển nhanh nền kinh tế nước ta theo định hướng XHCN; Bỏ qua chế độ TBCN lên
CNXH đây là một quá trỡnh hết sức khú khăn và phức tạp đũi hỏi nhõn dõn ta phải nỗ
lực vượt bậc để thực hiện được.
Nước ta bỏ qua chế độ TBCN vỡ đây là một tất yếu khách quan của lịch sử ở nước
ta, Đảng và nhân dân ta chọn con đường quá độ tiến thẳng lên CNXH bỏ qua chế độ
TBCN đó là con đường đúng đắn với điều kiện nước ta ngày nay vỡ: Đây là con đường
phù hợp với xu thế phát triển tất yếu của thời đại,với qui luật phát triển của xó hội loài
người; Đây cũng là con đường phù hợp với nguyện vọng của đông đảo quần chúng
nhân dân lao động ở nước ta,là muốn thoát khỏi áp bức bóc lột, xây dựng một xó hội
dõn chủ, cụng bằng, văn minh; Đó là con đường phù hợp với quá trỡnh phỏt triển của
cỏch mạng Việt Nam, đó được xây dựng trong luận cương chính trị Việt Nam là cách
mạng dân tộc dân chủ phải gắn liền với cách mạng XHCN;Trên thế giới đó cú nhiều
nước theo con đường TBCN nhưng kết quả chỉ có một số ít nước có nền kinh tế phát
triển.Theo Kissinger Châu phi đói, Châu Á nghèo, Châu Mỹ la tinh nợ nần chồng chất.
Trước sự thất bại của mụ h