Từ khi nhà nước ta quyết định chuyển đổi nền kinh tế cũng sang nền kinh
tế thị trường mới – kinh tế thị trường – bộ mặt của nước ta cũng có nhiều biến
chuyển theo chiều hướng tốt đẹp, đạt được rất nhiều thành công trong lĩnh vực
sản xuất và kinh doanh. Trên thị trường hiện nay có rất nhiều hàng hoá, nhiều
nhãn hiệu tạo nên sự cạnh tranh khốc liệt cho các doanh nghiệp. Với khách
hàng họ có rất nhiều nhu cầu thay đổi nhanh chóng. Đối với các công ty sản
xuất tư liệu sản xuất thì khách hàng của họ lại có những đặc điểm khác biệt
hơn với khách hàng là mua hàng tiêu dùng. Họ là những người mua có tính
chất chuyên nghiệp, mua với số lượng lớn, số người tham gia vào quá trình
quyết định mua rất đông Các công ty muốn giữ vững và thu hút thêm khách
hàng về phía mình thì họ phải có những cơ sở Marketing riêng biệt. Hiện nay
thay vì kinh doanh và cạnh tranh trên cả thị trường, các công ty có xu hướng
chuyển sang kinh doanh và cạnh tranh trên từng phân đoạn của thị trường, tức
là công ty phải nhận dạng được sức hấp dẫn của từng đoạn thị trường và xem
xét xem công ty có đủ khả năng kinh doanh và cạnh tranh trên đoạn thị trường
đó không ? Khi đã xác định đoạn thị trường, công ty muốn kinh doanh thành
công thì phải xác định ảnh hưởng của công ty cũng như hình ảnh của sản
phẩm trong phân đoạn đó. Công ty khi đã chiếm được phần tâm trí và tình
cảm của khách hàng tức là công ty đã định vị thành công trên đoạn thị trường
đó. Chắc chắn công ty kinh doanh sẽ có lãi.
Từ những trình bày trên, em quyết định chọn đề tài “ Hoàn thiện định vị
sản phẩm của công ty trên thị trường mục tiêu của công ty ”.
Mục đích nghiên cứu :
- Chỉ ra được cơ sở lý luận về việc định vị sản phẩm của công ty trên thị
trường mục tiêu.
- Nghiên cứu phân đoạn thị trường mục tiêu hiện có của công ty trên cơ
sở đó xây dựng lại các phương án định vị hoàn thiện làm hướng phát triển cho
hoạt động kinh doanh của công ty được thành công.
Phương pháp nghiên cứu cơ bản nhất được vận dụng là phương pháp tiếp
cận hệ thống lôgic – lịch sử, kết hợp với phương pháp biện chứng, phương
pháp phân tích, thống kê. Mặt khác, còn có cách nhìn khách quan thực tế từ
doanh nghiệp sản xuất tư liệu sản xuất - đó là công ty Dụng Cụ Cắt và Đo
Lường Cơ Khí.
Với mục đích và giới hạn, phương pháp nghiên cứu như trên em xin kết
cấu đề tài làm 3 chương:
Chương 1: Cơ sở lý luận về định vị sản phẩm của công ty trên thị trường
mục tiêu.
Chương 2: Hiện trạng định vị sản phẩm của công ty trên thị trường mục
tiêu.
Chương 3: Hoàn thiện định vị sản phẩm của công ty trên thị trường mục
tiêu.
84 trang |
Chia sẻ: franklove | Lượt xem: 1985 | Lượt tải: 3
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đề tài Hoàn thiện định vị sản phẩm của công ty trên thị trường mục tiêu của công ty dụng cụ cắt và đo lường cơ khí, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
1
Luận văn
Hoàn thiện định vị sản phẩm của
công ty trên thị trường mục tiêu
của công ty
2
Lời mở đầu
Từ khi nhà nước ta quyết định chuyển đổi nền kinh tế cũng sang nền kinh
tế thị trường mới – kinh tế thị trường – bộ mặt của nước ta cũng có nhiều biến
chuyển theo chiều hướng tốt đẹp, đạt được rất nhiều thành công trong lĩnh vực
sản xuất và kinh doanh. Trên thị trường hiện nay có rất nhiều hàng hoá, nhiều
nhãn hiệu tạo nên sự cạnh tranh khốc liệt cho các doanh nghiệp. Với khách
hàng họ có rất nhiều nhu cầu thay đổi nhanh chóng. Đối với các công ty sản
xuất tư liệu sản xuất thì khách hàng của họ lại có những đặc điểm khác biệt
hơn với khách hàng là mua hàng tiêu dùng. Họ là những người mua có tính
chất chuyên nghiệp, mua với số lượng lớn, số người tham gia vào quá trình
quyết định mua rất đông …Các công ty muốn giữ vững và thu hút thêm khách
hàng về phía mình thì họ phải có những cơ sở Marketing riêng biệt. Hiện nay
thay vì kinh doanh và cạnh tranh trên cả thị trường, các công ty có xu hướng
chuyển sang kinh doanh và cạnh tranh trên từng phân đoạn của thị trường, tức
là công ty phải nhận dạng được sức hấp dẫn của từng đoạn thị trường và xem
xét xem công ty có đủ khả năng kinh doanh và cạnh tranh trên đoạn thị trường
đó không ? Khi đã xác định đoạn thị trường, công ty muốn kinh doanh thành
công thì phải xác định ảnh hưởng của công ty cũng như hình ảnh của sản
phẩm trong phân đoạn đó. Công ty khi đã chiếm được phần tâm trí và tình
cảm của khách hàng tức là công ty đã định vị thành công trên đoạn thị trường
đó. Chắc chắn công ty kinh doanh sẽ có lãi.
Từ những trình bày trên, em quyết định chọn đề tài “ Hoàn thiện định vị
sản phẩm của công ty trên thị trường mục tiêu của công ty ”.
Mục đích nghiên cứu :
3
- Chỉ ra được cơ sở lý luận về việc định vị sản phẩm của công ty trên thị
trường mục tiêu.
- Nghiên cứu phân đoạn thị trường mục tiêu hiện có của công ty trên cơ
sở đó xây dựng lại các phương án định vị hoàn thiện làm hướng phát triển cho
hoạt động kinh doanh của công ty được thành công.
Phương pháp nghiên cứu cơ bản nhất được vận dụng là phương pháp tiếp
cận hệ thống lôgic – lịch sử, kết hợp với phương pháp biện chứng, phương
pháp phân tích, thống kê. Mặt khác, còn có cách nhìn khách quan thực tế từ
doanh nghiệp sản xuất tư liệu sản xuất - đó là công ty Dụng Cụ Cắt và Đo
Lường Cơ Khí.
Với mục đích và giới hạn, phương pháp nghiên cứu như trên em xin kết
cấu đề tài làm 3 chương:
Chương 1: Cơ sở lý luận về định vị sản phẩm của công ty trên thị trường
mục tiêu.
Chương 2: Hiện trạng định vị sản phẩm của công ty trên thị trường mục
tiêu.
Chương 3: Hoàn thiện định vị sản phẩm của công ty trên thị trường mục
tiêu.
4
5
Chương I
Cơ sở lý luận về định vị sản phẩm của công ty trên thị
trường mục tiêu
I.Marketing mục tiêu và định vị của công ty.
Ngày nay thuật ngữ Marketing không còn xa lạ với mỗi doanh nghiệp.
Marketing đã đi vào từng ngõ ngách trong hoạt động kinh doanh của các doanh
nghiệp, các công ty, các hợp tác xã… Có rất nhiều cách định nghĩa về Marketing.
- Marketing là hết sức cơ bản đến mức độ không thể xem nó là mỗi
chức năng riêng biệt. Nó là toàn bộ công việc kinh doanh dưới góc độ kết quả
cuối cùng, tức là dưới góc độ khách hàng, thành công trong kinh doanh không
phải là do người sản xuất mà chính là do kế hoạch quyết định.
Peter Drucker
- Marketing bao gồm mọi hoạt động mà công ty sử dụng để thích nghi
với môi trường của mình một cách sáng tạo và có lợi.
Ray Corey
- Công việc Marketing là biến các nhu cầu xã hội thành cơ hội sinh lợi.
Vô danh
Với Philip Kotler định nghĩa Marketing dựa trên những khái niệm cốt lõi: nhu
cầu, mong muốn và yêu cầu, sản phẩm, giá trị, chi phí và sự hài lòng, trao đổi,
giao dịch và các mối quan hệ, Marketing và những người làm Marketing.
Marketing là một quá trình quản lý mang tính xã hội, nhờ đó mà các cá nhân
và tập thể có được những gì họ cần và mong muốn thông qua việc tạo ra, chào
bán và trao đổi những sản phẩm có giá trị với người khác.
Nhu cầu của thị trường nói chung, cá nhân nói riêng là rất đa dạng,
phức tạp và luôn thay đổi. Vì thế các công ty khó có thể đáp ứng kịp thời các
nhu cầu thay đổi đó. Có ba chiến lược Marketing sau mà công ty có thể áp
dụng đó là Marketing đại trà, Maketing đa dạng hoá sản phẩm, Maketing mục
tiêu.
6
Marketing đại trà là công ty tham dự vào sản xuất hàng loạt, phân phối
lớn và khuyếch trương quy mô một sản phẩm cho tất cả các khách hàng trên
thị trường.
Marketing đa dạng hoá sản phẩm: là công ty đưa ra một vài biến thể
khác nhau về chất lượng, quy cách, đường nét, cấu trúc... Chúng được cung
ứng đa dạng cho khoa học hơn là để hấp dẫn các phân đoạn thị trường khác
biệt.
Marketing mục tiêu: là công ty phân định các đoạn thị trường trung
tâm, đặt mục tiêu vào một hay nhiều phân đoạn ấy và hoạch định các sản
phẩm cùng chương trình Marketing thích ứng với mỗi phân đoạn lựa chọn.
Trải qua các giai đoạn và phát triển Marketing mục tiêu là đỉnh cao của
phát triển Marketing .
1.1.Khái niệm Marketing mục tiêu.
Để đứng vững và phát triển được trong nền kinh tế hiện nay, các doanh
nghiệp không những chỉ chú trọng đến sản xuất mà còn phải biết làm
Marketing một cách kỹ lưỡng. Hiện nay, Marketing mục tiêu được đánh giá là
một cách tiếp cận thị trường mới đem lại hiệu quả cao bởi nó có nhiệm vụ tiếp
cận và xác định các khách hàng mục tiêu của công ty. Việc áp dụng Marketing
mục tiêu vào hoạt động kinh doanh đã đem lại nhiều thành công cho các công
ty, đứng vững được dưới sự cạnh tranh khốc liệt của các đối thủ cạnh tranh.
Theo cách tiếp cận của Maketing căn bản: Marketing mục tiêu đó là
công ty phân định các đoạn thị trường trung tâm đặt mục tiêu vào một hay
nhiều đoạn ấy và hoạch định các sản phẩm cùng chương trình Marketing thích
ứng với mỗi phân đoạn được lựa chọn .
Theo cách tiếp cận Marketing thương mại thì Marketing mục tiêu đó là
người bán xác định ranh giới các khúc thị trường, lựa chọn trong đó một hay
vài đoạn thị trường rồi nghiên cứu sản xuất các mặt hàng và soạn thảo các hệ
thống Marketing –mix cho từng đoạn thị trường đã chọn.
Nói rõ hơn về khái niệm Marketing mục tiêu: Trong giai đoạn này
người bán phân biệt những đoạn thị trường chủ yếu, một hay nhiều mục tiêu
7
trong các đoạn thị trường đó, tăng sản phẩm và các chương trình Marketing
phù hợp với các yêu cầu đã chọn. Marketing ngày càng có tính chất Marketing
vi mô, nghĩa là các chương trình được hoạch định phù hợp với nhu cầu và
mong muốn của các nhóm khách hàng ở từng địa phương (khu thương mại,
cụm dân cư, thậm chí đối với phân tầng xã hội…). Hình thức cuối cùng của
Marketing mục tiêu là Marketing theo ý khách hàng, nghĩa là sản phẩm và
chương trình Marketing được điều chỉnh cho phù hợp với nhu cầu mong muốn
của từng khách hàng hay tổ chức mua sắm.
Trong các công ty sản xuất kinh doanh, Marketing mục tiêu là một quá
trình quản lý, vì thế nó là một loạt các hoạt động mang tính hệ thống. Các hoạt
động đó bao gồm: Nghiên cứu thị trường và khách hàng, đối thủ cạnh tranh,
lập kế hoạch sản xuất, thiết lập và thực hiện chiến lược cạnh tranh, kiểm tra
các quá trình thực hiện. Công ty muốn đạt được mục tiêu kinh doanh thì phải
xác định được nhu cầu và mong muốn của khách hàng, và phải chiếm ưu thế
hơn so với đối thủ cạnh tranh hay nói cách khác tạo ra sự khác biệt về sản
phẩm, hình ảnh của công ty cũng như các dịch vụ khác.
1.2.Vai trò của Marketing trong hoạt động kinh doanh.
1.2.1.Vai trò của Marketing trong hoạt động kinh doanh
Ngày nay không một doanh nghiệp nào bắt tay vào kinh doanh lại
không muốn gắn kinh doanh của mình với thị trường. Vì trong cơ chế thị
trường chỉ có như vậy doanh nghiệp mới hy vọng tồn tại và phát triển được.
Doanh nghiệp là một chủ thể kinh doanh, một cơ thế sống của đời sống
kinh tế. Cơ thể đó cần sự trao đổi chất với môi trường bên ngoài đó là thị
trường. Qúa trình trao đổi chất đó càng diễn ra thường xuyên, liên tục, với quy
mô càng lớn thì cơ thể đó càng khoẻ mạnh. Ngược lại, sự trao đổi chất đó diễn
ra yếu thì cơ thể đó có thể quặt quẹo và chết yểu.
Một doanh nghiệp tồn tại thì dứt khoát phải có các hoạt động chức năng
như: sản xuất, tài chính, nhân lực, thiết bị máy móc, cơ sở hạ tầng… Nhưng
trong nền kinh tế thị trường chức năng quản lý sản xuất, chức năng tài chính,
8
nhân lực… không đủ đảm bảo cho doanh nghiệp tồn tại và lại càng không có
gì đảm bảo chắc chắn cho sự thành đạt của doanh nghiệp, nếu tách rời nó ra
khỏi chức năng khác- chức năng kết nối mọi hoạt động của doanh nghiệp đối
với thị trường. Chức năng này thuộc lĩnh vực quản lý Marketing .
Thật vậy, một doanh nghiệp có thể cho rằng cứ tập trung mọi cố gắng
của mình để sản xuất ra thật nhiều sản phẩm, để làm ra những sản phẩm thật là
hoàn mỹ với chất lượng cao, là chắc chắn sẽ thu được nhiều tiền từ người tiêu
dùng, đem lại lợi nhuận cho công ty. Điều đó, trên thực tế chẳng có gì đảm
bảo. Bởi vì, đằng sau phương châm hành động đó còn ẩn náu hai trở ngại lớn
– hai câu hỏi đó nếu không giải đáp được nó thì mọi cố gắng của doanh
nghiệp cũng chỉ là con số không.
Câu hỏi thứ nhất: liệu thị trường có cần hết – mua hết số sản phẩm
doanh nghiệp tạo ra hay không?
Câu hỏi thứ 2: liệu cái giá mà doanh nghiệp định bán, người tiêu dùng
có thể mua hay không? Kết cục là các mối quan hệ giữa doanh nghiệp với thị
trường chưa được giải quyết thoả đáng.
Việc các doanh nghiệp đi trả lời hai câu hỏi trên tức là dọn đường cho
việc lựa phương châm hành động. Nhờ đó Marketing đã kết nối các hoạt động
sản xuất của doanh nghiệp với thị trường, có nghĩa là đảm bảo cho hoạt động
kinh doanh của doanh nghiệp hướng theo thị trường, biết lấy thị trường – nhu
cầu và mong muốn của khách hàng làm chỗ dựa vững chắc nhất cho mọi
quyết định kinh doanh.
Ngày nay, thay vì cạnh tranh tràn lan các công ty đã nhận dạng được
những phần hấp dẫn của thị trường mà họ có khả năng phục vụ và đem lại
hiệu quả kinh doanh. Đó là do họ đã nhận thức được Marketing mục tiêu.
Marketing mục tiêu giúp công ty phân tán các đoạn thị trường trung tâm
đặt mục tiêu vào một hay nhiều phân đoạn thị trường mà công ty có khả năng
hoạch định các chương trình Marketing thích ứng với mỗi đoạn thị trường ấy.
9
Marketing mục tiêu giúp các công ty tập trung nguồn lực vào một nhóm
phân đoạn thị trường thích hợp. Để thoả mãn tối đa nhất nhu cầu và mong
muốn của khách hàng.
Bên cạnh đó Marketing mục tiêu giúp các công ty cạnh tranh hữu hiệu
hơn so với các đối thủ cạnh tranh, tạo nên một môi trường cạnh tranh lành
mạnh.
1.2.2. Mối quan hệ giữa Marketing và các chức năng khác của doanh
nghiệp.
Marketing phản ánh một chức năng cơ bản của kinh doanh giống như
chức năng sản xuất, tài chính, quản trị nhân lực… Những chức năng này đều
là những bộ phận tất yếu về mặt tổ chức của một công ty. Nhiệm vụ cơ bản
của hoạt động Marketing là tạo ra khách hàng cho doanh nghiệp, giống như
sản xuất tạo ra sản phẩm.
Từ đó xét về yếu tố cấu thành của nội dung quản lý doanh nghiệp thì
Marketing là một chức năng có mối liên hệ thống nhất hữu cơ với các chức
năng khác. Nó là đầu mối quan trọng của một cơ thể quản lý thống nhất, trong
điều kiện kinh tế thị trường. Nếu một doanh nghiệp bước vào kinh doanh mà
lại không thấu hiểu Marketing thì chẳng khác nào một cơ thể sống tự tách khỏi
điều kiện tồn tại.
Như vậy, xét về quan hệ chức năng thì Marketing vừa chi phối vừa bị
chi phối bởi các chức năng khác. Chức năng hoạt động Marketing chỉ cho
doanh nghiệp biết rõ những nội dung cơ bản sau:
- Khách hàng của doanh nghiệp là ai? Họ sống và mua hàng ở đâu?
Nam hay nữ? Già hay trẻ? Họ mua bao nhiêu? Vì sao họ mua?
- Họ cần mua loại hàng hoá nào? Loại hàng hoá đó có những đặc tính
gì? Bao gói ra sao? Vì sao họ lại quan tâm tới những đặc tính đó mà không
phải những đặc tính khác, những đặc tính hiện thời của hàng hoá có còn thích
hợp với khách hàng nữa không? So với nhãn hiệu của hàng hoá cạnh tranh,
hàng hoá của công ty có những ưu thế và hạn chế gì? Có cần phải thay đổi
10
hàng hoá không? Thay đổi yếu tố và đặc tính nào? Nếu không thay đổi thì
sao? Nếu thay đổi sẽ gặp những trở ngại nào?
- Giá hàng của công ty nên quy định là bao nhiêu? Tại sao lại quy định
mức giá như vậy? Mức giá trước đây hay hiện tại có còn thích hợp không?
Nên tăng hay giảm giá? Khi nào thì tăng? Khi nào thì giảm? Tăng giảm bao
nhiêu? ở đâu tăng giá? ở đâu giảm giá?
- Doanh nghiệp nên tự tổ chức lực lượng bán hàng hay dựa vào lực
lượng bán hàng khác? Nếu dựa vào lực lượng bán hàng khác thì cụ thể là ai?
(bán buôn, bán lẻ, đại lý…). Dựa vào bao nhiêu người? Dùng kênh phân phối
cấp mấy? Dựa vào lực lượng bán trong nước hay ngoài nước? Khi nào thì tung
hàng hoá ra thị trường ? Tung ra với khối lượng là bao nhiêu?
- Làm thế nào để khách hàng biết để mua và trung thành với hàng hoá
của doanh nghiệp? Tại sao lại dùng cách thức này? Quảng cáo trên phương
tiện gì? Tại sao lại dùng phương tiện đó để quảng cáo giới thiệu sản phẩm?
Các hàng hoá cùng loại người ta giới thiệu như thế nào? Trên kênh nào?
Phương tiện gì? Tại sao họ lại làm như vậy?
- Hàng hoá của doanh nghiệp có cần dịch vụ sau bán không? Loại dịch
vụ nào doanh nghiệp có khả năng cung cấp? Vì sao lại áp dụng loại dịch vụ
đó?…
Mặc dù mục tiêu cơ bản của mọi công ty là thu lợi nhuận, nhiệm vụ cơ
bản của hệ thống Marketing là đảm bảo sản xuất và cung cấp những mặt hàng
hấp dẫn có sức cạnh tranh cao cho các thị trường mục tiêu. Nhưng sự thành
công của chiến lược và chính sách Marketing còn phụ thuộc vào sự vận hành
của các chức năng khác trong công ty. Nhưng ngược lại, các hoạt động chức
năng khác nếu không vì những mục tiêu khác của hoạt động Marketing, thông
qua các chiến lược cụ thể để nhằm vào những khách hàng thị trường cụ thể thì
những hoạt động đó sẽ trở lên mò mẫm và mất phương hướng.
Đó là mối quan hệ 2 mặt vừa thể hiện tính thống nhất, vừa thể hiện tính
độc lập giữa chứa năng Marketing với các chức năng khác của một công ty
hướng theo thị trường. Giữa chúng có mối quan hệ với nhau nhưng hoàn toàn
11
không thể thay thế cho nhau. Điều mà lâu nay nhiều nhà quản trị doanh nghiệp
thường lầm lẫn. Họ tưởng rằng chỉ cần giao một vài hoạt động như: tạo ra sản
phẩm có chất lượng cao hơn hoặc giao việc làm bao bì đẹp hơn cho phòng kế
hoạch hay phòng kỹ thuật thực hiện, áp dụng những biện pháp bán hàng mới
bởi phòng tiêu thụ, giao cho phòng kinh doanh quy định giá bán và quảng cáo
sản phẩm là đã bao hàm đầy đủ nội dung của hoạt động Marketing và là yếu tố
đảm bảo cho công ty biết hướng theo thị trường. Tất nhiên so với thời kỳ trước
đổi mới, sự thay đổi như vậy đã là bước tiến đáng kể trong nội dung quản trị
doanh nghiệp nhưng nó chưa thể hiện một cách hoàn chỉnh nội dung quản lý
của doanh nghiệp biết hướng theo thị trường.
II. Các nhân tố ảnh hưởng đến định vị.
Như ta đã biết, định vị là tạo ra sự khác biệt về sản phẩm,dịch vụ, nhân sự
và hình ảnh của công ty để phân biệt với các đối thủ cạnh tranh. Để làm tốt
được công việc định vị sản phẩm , thị trường mục tiêu chịu rất nhiều ảnh
hưởng của môi trường xung quanh, của thị hiếu người tiêu dùng, của thị
trường … Sau đây là các nhóm nhân tố ảnh hưởng trực tiếp đến công việc
định vị của mỗi doanh nghiệp.
2.1. Nhân tố môi trường.
2.1.1. Nhân tố môi trường kinh tế.
Môi trường kinh tế trước hết phản ánh qua tốc độ tăng trưởng kinh tế
chung về cơ cấu nghành kinh tế, cơ cấu vùng. Tình hình đó có thể tạo nên tính
hấp dẫn về thị trường và sức mua khác nhau đối với các thị trường hàng hoá
khác nhau. Bên cạnh đó nó cũng ảnh hưởng tới sức mua và cơ cấu chi tiêu của
người tiêu dùng. Vì thế các nhà hoạt động thị trường đều quan tâm tới sức
mua và việc phân bổ thu thập để mua sắm các loại hàng hoá. Thu nhập bình
quân thực tế đầu người có thể bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố trong nước và
quốc tế. Khi nền kinh tế ở vào giai đoạn khủng hoảng thì người tiêu dùng buộc
phải đắn đo khi ra quyết định mua sắm. Điều này cũng ảnh hưởng tới sự cung
cầu của thị trường. Ngược lại, khi nền kinh tế trở lại trạng thái phục hồi và
12
phát triển, việc mua sắm tấp lập làm cho chu kỳ kinh doanh trở nên phồn
thịnh. Những người có thu nhập cao sẽ đòi hỏi chất lượng hàng hoá và dịch vụ
ở mức cao hơn. Con người không chỉ đơn giản cần “ăn ngon mặc ấm” mà thay
bằng mong muốn “ăn ngon mặc đẹp”. Họ cần nhiều loại sản phẩm tiêu dùng
cho phép tiết kiệm thời gian, hình thức bao bì mẫu mã trở thành yếu tố quan
trọng để thu hút người mua. Việc tiêu dùng mang tính chất vật chất không còn
đóng vai trò quan trọng. Việc thoả mãn các giá trị văn hoá tinh thần sẽ đòi hỏi
phải được đầu tư và đáp ứng.
2.1.2. Môi trường văn hoá - xã hội.
Văn hoá được định nghĩa là một hệ thống giá trị, quan niệm, niềm tin,
truyền thống và các chuẩn mực hành vi đơn nhất với một nhóm người cụ thể
nào đó được chia xẻ một cách tập thể.
Văn hoá được hình thành trong những điều kiện nhất định về vật chất,
môi trường tự nhiên, khí hậu, các kiểu sống, kinh nghiệm, lịch sử của cộng
đồng và sự tác động qua lại của các nền văn hoá. Văn hoá là vấn đề khó nhận
ra hiểu thấu đáo, mặc dù nó ở khắp nơi và tác động thường xuyên tới kinh
doanh của doanh nghiệp và các quy định Marketing của nó. Nhưng môi
trường văn hoá đôi khi trở thành hàng rào “gai góc’’ đối với các nhà hoạt động
Marketing. Ta xem xét một số khía cạnh của môi trường văn hoá và sự ảnh
hưởng của nó tới hoạt động Marketing của doanh nghiệp:
- Những giá trị văn hoá truyền thống văn bản: Đó là các giá trị chuẩn mực
và niềm tin trong xã hội có mức độ bền vững, khó thay đổi, tính kiên định rất
cao, được truyền từ đời này qua đời khác và được duy trì qua môi trường gia
đình, trường học, tôn giáo, luật pháp nơi công sở… và chúng tác động mạnh
mẽ cụ thể nên những thái độ hành vi ứng xử hàng ngày, hành vi mua và tiêu
dùng hàng hoá của từng cá nhân, từng nhóm người.
- Những giá trị văn hoá thứ phát: Nhóm giá trị chuẩn mực và niềm tin
mang tính “thứ phát” thì linh động hơn, có khả năng thay đổi dễ hơn so với
nhóm cơ bản các giá trị chuẩn mực về đạo đức. Văn hoá thứ phát khi thay đổi
13
hay chuyển dịch sẽ tạo ra các cơ hội thị trường hay các khuynh hướng tiêu
dùng mới đòi hỏi các hoạt động Marketing phải bắt lập và khai thác tối đa.
- Các nhánh văn hoá của một nền văn hoá: Có những “tiểu nhóm” văn
hoá luôn luôn tồn tại trong xã hội và họ chính là những cơ sở quan trọng để
hình thành và nhân rộng một đoạn thị trường nào đó. Nhưng nhóm này cùng
nhau chia sẻ các hệ thống giá trị văn hoá- đạo đức, tôn giáo, tín ngưỡng… nào
đó dựa trên cơ sở áp dụng những kinh nghiệm sống hay những hoàn cảnh
chung phổ biến. Đó là những nhóm tín đồ của một tôn giáo hay một giáo phái
nào đó …
Nói chung, các giá trị văn hoá chủ yếu trong xã hội được thể hiện ở quan
niệm hay cách nhìn nhận, đánh giá con người về bản thân mình, về mối quan
hệ giữa con người với nhau, về thể chế xã hội nói chung, về thiên nhiên và thế
giới. Đã có những làn sóng văn hoá đề cao cái “tôi”, khuyến khích con người
trở về với những giá trị văn hoá chỉ phục vụ cho bản ngã cái tôi của mình, bỏ
qua ý thức và trách nhiệm cộng đồng. Điều đó thể hiện rõ việc tiêu dùng các
sản phẩm chứng tỏ cá tính có sức mạnh hơn hẳn của riêng mình qua: màu sắc,
kích cỡ,…Ngày nay, con người đang có xu thế trở về với cộng đồng, hoà nhập
giữa cái tôi và chúng ta, chung sống hoà bình, bảo vệ và duy trì phát triển
thiên và môi trường sinh thái. Những khái niệm Marketing đang dần trở nên
quen thuộc và trở nên chiếm ưu thế. Hình ảnh và uy tín cúc công ty trở nên tốt
đẹp hơn nếu các hoạt động của nó hướng vào xu thế mang tính toàn cầu nói
trên.
Trái đất ngày càng trở nên một ngôi nhà chung nhỏ bé. Sự đa dạng hoá,
giao thoa củ