Các sản phẩm thực phẩm lên men truyền thống là một trong các loại sản phẩm lên men phổ
biến của các dân tộc trên thế giới. Đó là một loại thực phẩm thủ công, mang sắc thái kinh
nghiệm và bản sắc riêng của từng dận tộc. Công nghệsản xuất các sản phẩm thực phẩm lên
men truyền thống được thực hiện của cả một dân tộc và được truyền đạt từ đời này qua đời
khác. Theo thời gian, các sản phẩm lên men truyền thống ngày càng được mở rộng cả về
chủng loại và phương pháp chế biến. Do tính chất đặc biệt của nó mà sản phẩm lên men
truyền thống có một vị trí riêng cho từng vùng, nó mang sắc thái của một nền văn hóa riêng.
Hầu như mỗi dân tộc đều có riêng những sản phẩm thực phẩm lên men truyền thống của mình
với những nét riêng rất đặc trưng, mang đậm dấu ấn quê hương.
Người ta đã biết hiện tượng lên men lactic từ lâu để làm sữa chua, muối chua rau quả, ủ
thức ăn gia súc, sản xuất acid lactic (làm mềm và nở da), dùng trong công nghiệp dệt (nhuộm,
in), tổng hợp chất dẻo, công nghiệp thực phẩm. Sản xuất lactat canxi dùng để chữa bệnh thiếu
máu, lactat đồng dùng làm dung môi và các vi khuẩn lên men lactic được dùng làm probiotic.
Rau quả muối chua là sản phẩm thuộc nhóm sản phẩm lên men lactic. Việc muối chua rau
quả vừa nhằm mục đích bảo quản rau quả, vừa làm tăng giá trị cảm quan của sản phẩm
nguyên liệu. Rau quả muối chua có hương vị đặc trưng, có thể sử dụng ăn ngay mà không cần
phải chế biến.
Từ những ích lợi của việc muối chua rau quả, bài tiểu luận này sẽ giúp chúng ta hiểu rõ
hơn về sản phẩm rau quả muối chua.
21 trang |
Chia sẻ: nhungnt | Lượt xem: 3167 | Lượt tải: 1
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đề tài Rau quả muối chua, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Tiểu luận
Đề tài: Sản phẩm rau quả
muối chua
Rau Quaû Muoái Chua GVHD: Nguyeãn Thuyù Höông
Trang 1
MỤC LỤC
Lôøi môû ñaàu................................................................................................................... 2
Chöông 1: Toång quan veà quaù trình muoái chua rau quaû................................................ 3
I. Taùc nhaân vi sinh vật söû duïng trong quaù trình leân men.............................................. 3
1. Ñaëc ñieåm cuûa vi khuaån leân men lactic................................................................... 3
2. Phaân loaïi vi khuaån leân men lactic.......................................................................... 3
II. Baûn chaát sinh hoùa, cô cheá cuûa quaù trình leân men lactic .......................................... 4
1. Baûn chaát sinh hoùa cuûa quaù trình leân men lactic ..................................................... 4
2. Cô cheá cuûa quaù trình muoái chua rau quaû ............................................................... 5
Chöông 2: Moät soá qui trình muoái chua rau quaû cuï theå................................................. 7
I. Bắp cải muối chua..................................................................................................... 7
1. Qui trình muoái chua baép caûi................................................................................... 7
2. Thuyeát minh qui trình............................................................................................. 7
II.Döa chuoät muoái chua.............................................................................................. 11
1. Qui trình muoái chua döa chuoät ............................................................................. 11
2. Thuyeát minh qui trình........................................................................................... 12
III. Caûi beï muoái chua……………………………………………………………………………………………………………………….14
1. Quy trình caûi beï muoái chua…………………………………………………………………………………………………. 14
2. Thuyeát minh quy trình…………………………………………………………………………………………………………….. 15
IV. Caø muoái chua……………………………………………………………………………………………………………………………….16
Chöông 3: Caùc yeáu toá aûnh höôûng quaù trình muoái chua rau quaû
vaø caùc chæ tieâu chaát löôïng saûn phaåm........................................................................ 17
I. Caùc yeáu toá aûnh höôûng quaù trình muoái chua rau quaû............................................. 17
II. Caùc chæ tieâu chaát löôïng saûn phaåm ....................................................................... 17
Rau Quaû Muoái Chua GVHD: Nguyeãn Thuyù Höông
Trang 2
Các sản phẩm thực phẩm lên men truyền thống là một trong các loại sản phẩm lên men phổ
biến của các dân tộc trên thế giới. Đó là một loại thực phẩm thủ công, mang sắc thái kinh
nghiệm và bản sắc riêng của từng dận tộc. Công nghệ sản xuất các sản phẩm thực phẩm lên
men truyền thống được thực hiện của cả một dân tộc và được truyền đạt từ đời này qua đời
khác. Theo thời gian, các sản phẩm lên men truyền thống ngày càng được mở rộng cả về
chủng loại và phương pháp chế biến. Do tính chất đặc biệt của nó mà sản phẩm lên men
truyền thống có một vị trí riêng cho từng vùng, nó mang sắc thái của một nền văn hóa riêng.
Hầu như mỗi dân tộc đều có riêng những sản phẩm thực phẩm lên men truyền thống của mình
với những nét riêng rất đặc trưng, mang đậm dấu ấn quê hương.
Người ta đã biết hiện tượng lên men lactic từ lâu để làm sữa chua, muối chua rau quả, ủ
thức ăn gia súc, sản xuất acid lactic (làm mềm và nở da), dùng trong công nghiệp dệt (nhuộm,
in), tổng hợp chất dẻo, công nghiệp thực phẩm. Sản xuất lactat canxi dùng để chữa bệnh thiếu
máu, lactat đồng dùng làm dung môi và các vi khuẩn lên men lactic được dùng làm probiotic.
Rau quả muối chua là sản phẩm thuộc nhóm sản phẩm lên men lactic. Việc muối chua rau
quả vừa nhằm mục đích bảo quản rau quả, vừa làm tăng giá trị cảm quan của sản phẩm
nguyên liệu. Rau quả muối chua có hương vị đặc trưng, có thể sử dụng ăn ngay mà không cần
phải chế biến.
Từ những ích lợi của việc muối chua rau quả, bài tiểu luận này sẽ giúp chúng ta hiểu rõ
hơn về sản phẩm rau quả muối chua.
Rau Quaû Muoái Chua GVHD: Nguyeãn Thuyù Höông
Trang 3
Chöông 1:
TOÅNG QUAN VEÀ QUAÙ TRÌNH MUOÁI CHUA RAU QUAÛ
I. TAÙC NHAÂN VI SINH VAÄT SÖÛ DUÏNG TRONG QUAÙ TRÌNH LEÂN MEN
LACTIC[3]
1. Ñaëc ñieåm cuûa vi khuaån leân men lactic
Naêm 1780, nhaø toaùn hoïc Thuûy Ñieån Scheele laàn ñaàu tieân taùch ñöôïc acid lactic töø söõa boø
leân men chua. Naêm 1857, Pasteur chöùng minh raèng vieäc laøm söõa chua laø keát quaû hoaït
ñoäng cuûa moät nhoùm vi sinh vaät ñaët bieät goïi laø vi khuaån lactic. Naêm 1878, Liester phaân laäp
thaønh coâng vi khuaån lactic ñaàu tieân vaø ñaët teân laø Bacterium lactic (hieän nay goïi laø
Streptococcus lactic); veà sau caùc nhaø khoa hoïc lieân tieáp phaân laäp ñöôïc nhieàu loaøi vi khuaån
lactic khaùc nhau. Coâng nghieäp leân men ñeå saûn xuaát acid lactic coù theå noùi ñaõ ñöôïc hình
thaønh töø naêm 1881.
Vi khuaån lactic ñöôïc xeáp vaøo hoï Lactobacteriaccae. Chuùng coù theå laø caàu khuaån, tröïc
khuaån ngaén hoaëc daøi nhöng ñeàu laø vi khuaån gram döông, khoâng taïo baøo töû vaø haàu heát
khoâng chuyeån ñoäng. Chuùng khoâng coù cytochrom vaø catalase nhöng soáng ñöôïc trong ñieàu
kieän coù oxy khoâng khí vì coù proxyoase phaân giaûi H2O2 thaønh oxy khoâng khí neân goïi laø vi
khuaån hieáu khí hoaëc kò khí khoâng baét buoäc. Nhoùm vi khuaån lactic laø nhoùm vi sinh vaät coù yù
nghóa quan troïng nhaát trong coâng nghieäp söõa, noùi chung ñaây laø taùc nhaân gaây leân men
nhaèm saûn xuaát haøng loaït caùc saûn phaåm töø söõa khaùc nhau trong ñoù coù yoghurt (söõa
chua),fomat,bô chua. Ngoaøi öùng duïng trong coâng nghieäp söõa, vi khuaån lactic coøn ñöôïc söû
duïng nhieàu trong coâng nghieäp saûn xuaát acid lactic, coâng nghieäp cheá bieán thòt caù, coâng
nghieäp muoái rau quaû, saûn xuaát men tieâu hoùa trong y hoïc, vaø duøng ñeå uû chua thöùc aên gia
suùc trong coâng nghieäp.
Söï phaân boá cuûa vi khuaån lactic trong töï nhieân caøng chöùng toû nhöõng vi khuaån naøy yeâu caàu
dinh döôõng cao vaø khaû naêng phaân giaûi ñeå thu naêng löôïng cuûa chuùng lôùn. Nhöõng vi khuaån
lactic ít gaëp trong ñaát,nöôùc maø thöôøng gaëp ôû trong söõa vaø caùc saûn phaåm cuûa söõa (nhö
Lactobacillus lactis, L.bulgaricus, L.helveticus, L.casei, L.fermenti, L.brevis, Streptococcus
lactis, Str.diacetilactis…), treân beà maët cuûa thöïc vaät vaø xaùc caây ñang phaân giaûi (nhö
Lactobacillusplantarum, L.delbruckii, L.fermenti, L.brevis, Streptococcus lactis,
Leuconostoc mesenteroides…), trong ruoät vaø ôû lôùp maøng nhaày cuûa ngöôøi vaø ñoäng vaät (nhö
Lactobacillus acidophilus, Streptococcusfaecalis, Str.salivarius, Str.bovis, Str.pyogenses,
Pneumococcus…)
2. Phaân loaïi vi khuaån leân men lactic
Döïa vaøo saûn phaåm sinh ra trong quaù trình leân men, ngöôøi ta chia vi khuaån lactic chia laøm
2 nhoùm: Nhoùm vi khuaån leân men lactic ñieån hình (ñoàng hình) vaø nhoùm vi khuaån leân men
lactic khoâng ñieån hình (dò hình).
+ Vi khuaån leân men lactic ñoàng hình saûn sinh 85-95% acid lactic. Do thieáu porphyrin vaø
cytocrom, khoâng coù chuoãi vaän chuyeån electron neân chuùng thu thieáu naêng löôïng baèng con
ñöôøng leân men baét buoäc. Nhoùm vi khuaån naøy goàm coù caùc caàu khuaån Streptococcus lactis,
Streptococcus cremoris vaø caùc tröïc khuaån Lactobacterium acidophilum, Lactocbacterium
helveticum, Lactobacilus bulgaricus…
Rau Quaû Muoái Chua GVHD: Nguyeãn Thuyù Höông
Trang 4
+ Vi khuaån leân men lactic dò hình saûn sinh 50% acid lactic, 25% coàn vaø 25% acid acetic.
Nhoùm vi khuaån naøy goàm coù caùc vi khuaån sinh höông Streptococcus votrovorus,
Streptococus paracotrovorus, Streptococcus diacetylactis, tröïc khuaån betabacteri…
Do taïo nhieàu acid lactic trong quaù trình leân men neân chæ coù nhoùm vi khuaån leân men lactic
ñoàng hình laø coù yù nghóa veà maët coâng nghieäp.
II. BAÛN CHAÁT SINH HOÙA, CÔ CHEÁ CUÛA QUAÙ TRÌNH LEÂN MEN LACTIC
1. Baûn chaát cuûa quaù trình leân men lactic
Leân men lactic laù quaù trình phaân giaûi hydratcacbon trong ñieàu kieän yeám khí vôùi söï tích
luõy acid lictic trong moâi tröôøng leân men. Ñaây laø quaù trình oxy hoùa khöû khoâng hoaøn toaøn.
Tuøy thuoäc saûn phaåm leân men naøy maø ngöôøi ta chia quaù trình leân men lactic thaønh hai
kieåu:
• Leân men lactic ñoàng hình: Laø quaù trình leân menmaø löôïng lactic hình thaønh chieám 90-
98% trong saûn phaåm. Caùc vi khuaån lactic ñoàng hình phaân giaûi ñöôøng glucoza theo quaù
trình EMP (Embden – Meyerhof - Parnas) thaønh pyruvat. Chuû yeáu Pyruvat chuyeån hoùa
thaønh lactat, vaø chæ moät phaàn raát nhoû ñöôïc chuyeån hoùa thaønh etanol, CO2…
Quaù trình leân men lactic ñoàng hình goàm 2 giai ñoaïn:
- Giai ñoaïn 1: Thôøi kì sinh tröôûng luyõ thöøa cuûa vi khuaån,töø hexose taïo ra acid
phosphoglycerinic nhôø söï oxy hoaù phosphoglyceraldehyd keøm theo vieäc khöû NAD.
- Giai ñoaïn 2: Do NADH+H+ taêng,neân theá oxy hoaù cuûa moâi tröôøng giaûm xuoáng,daãn tôùi söï
nhöôøng hydro töø NADH+H+ cho acid phosphoglycerinic ñeå khöû thaønh acid lactic.chæ coù
moät phaàn acid pyruvic tieáp tuïc khöû cacboxyl thaønh acid acetic,ethanol,CO2 vaø aceton.Soá
löôïng saûn phaåm tuyø thuoäc vaøo löôïng oxy trong moâi tröôøng.Vi khuaån leân men lactic thöôøng
söû duïng nhöõng ñöôøng ñôn khaùc nhö:glucose,galactose,levulose vaø ñöôøng keùp nhö
lactose,saccharose vaø maltose.
• Leân men lactic dò hình: Laø quaù trình leân men maø ngoaøi acid lactic taïo thaønh coøn coù
haøng loaït saûn phaåm khaùc nhau chieám tyû leä khaù cao nhö: acid acetic glycerin, etanol, CO2…
Sôû dó nhö vaäy laø vì vi khuaån lactic dò hình khoâng coù enzym cô baûn cuûa sô ñoà EMP laø
aldolaza vaø triozaphosphat isomeraza maø chuû yeáu theo con ñöôøng HMP.Döôùi taùc duïng cuûa
epimerase ribulose-5-phosphate bieán thaønh Xylulose-5-phosphate.Döôùi taùc duïng cuûa
pentophosphatcetolase Xylulose-5-phosphate bieán thaønh phosphoglyceraldehyd vaø
acetylphosphat. Acetylphosphat ñöôïc khöû thaønh ethanol thoâng qua acetaldehyd hoaëc
chuyeån moät phaàn hay toaøn phaàn acetylphosphat thaønh acid acetic,giaûi phoùng ATP.
Phosphoglyceraldehyd thoâng qua acid pyruvic bieán thaønh acid lactic.
Döôùi ñaây laø sô ñoà cuûa quaù trình leân men lactic ñoàng hình vaø leân men lactic dò hình.
Vôùi (1): Quaù trình leân men lactic ñoàng hình
(2): Quaù trình leân men lactic dò hình.
Rau Quaû Muoái Chua GVHD: Nguyeãn Thuyù Höông
Trang 5
(1)
LACTOZA
(2)
LACTOZA
GALACTOZA GLUCOZA GLUCOZA
ATP
ATP
ADP
ATP
ADP
ATP
ADP
GLUCOZA 6-P GLUCOZA 1-P GLUCOZA 6-P
GLUCOZA 1-P
NAD
NADH2
GLUCOZA 6-P
NAD
ADP
FRUCTOZA-16-diP
6-PHOTPHOGLCONANT
NAD
NADH2
2-KEÂTO-6-PHOTPHOGLCONAN
DIYDROXI
ACETON-P
GLYCERANDEHYD-3-P RIBULOZA-5- Co2
XILULOZA-5-
ACETYL-P
ACETYL-CaA
PL
CoASH
NAD
NAD
NADH2
ACETALDEHYD
ETANLO
13-DIPHOTPHOGLYCEAT
ATP
ADP
3-DIPHOTPHOGLYCEAT
2-PHOTPOGLYCEAT
PHOTPHOENOLPYRYVAT
ATP
ADP
PYRUVAT
NAD
NADH2
LACTAT
Rau Quaû Muoái Chua GVHD: Nguyeãn Thuyù Höông
Trang 6
2. Cô cheá cuûa quaù trình muoái chua rau quaû
Rau quaû muoái chua laø saûn phaåm thuoäc nhoùm saûn phaåm leân men lactic. Trong quaù trình
leân men naøy, chaát ñöôøng coù saün trong nguyeân lieäu ñöôïc chuyeån hoùa thaønh acid lactic nhôø
caùc vi sinh vaät lactic (moät soá vi khuaån vaø naám men). Acid lactic vaø caùc saûn phaåm khaùc
ñöôïc taïo thaønh trong quaù trình leân men laøm cho saûn phaåm coù höông vò ñaëc tröng. Ngoaøi ra,
acid lactic coøn coù taùc duïng laøm giaûm pH cuûa saûn phaåm, öùc cheá hoaït ñoäng cuûa nhieàu loaïi vi
sinh vaät gaây hö hoûng. Saûn phaåm ñaõ leân men lactic ñaày ñuû coù theå söû duïng ñeå aên ngay,
khoâng caàn naáu nöôùng. ÔÛ nöôùc ngoaøi, rau muoái chua ñöôïc saûn xuaát nhieàu töø döa chuoät, baép
caûi, caø chua vaø moät soá rau quaû khaùc. ÔÛ nöôùc ta, caùc loaïi rau ñöôïc muoái chua nhieàu laø caûi
beï, baép caûi, caø phaùo, haønh cuû …
Quaù trình muoái chua rau quaû goàm coù 3 giai ñoaïn:
- Giai ñoaïn 1: muoái aên taïo aùp suaát thaåm thaáu lôùn neân ñöôøng vaø caùc chaát dinh döôõng khaùc
coù trong nguyeân lieäu khueách taùn vaøo nöôùc taïo moâi tröôøng thuaän lôïi cho caùc vi sinh vaät
lactic vaø moät soá vi sinh vaät khaùc hoaït ñoäng. Treân beà maët nöôùc muoái xuaát hieän nhöõng boït
khí, ñoù laø do hoaït ñoäng cuûa vi khuaån coli vaø moät soá vi sinh vaät coù khaû naêng sinh khí khaùc.
Chuûng vi sinh vaät lactic phaùt trieån chuû yeáu trong thôøi kyø naøy laø Leuconostoc mesenteroides.
Ñoù laø loaïi caàu khuaån coù khaû naêng sinh khí vaø acid lactic. pH moâi tröôøng seõ nhanh choùng
giaûm xuoáng, caùc vi sinh vaät coù haïi seõ bò öùc cheá. Khí CO2 sinh ra laøm taêng ñieàu kieän yeám
khí, goùp phaàn öùc cheá vi sinh vaät “laï”, ñoàng thôøi ngaên caûn ñöôïc söï oxy hoùa vitamine C vaø
giöõ ñöôïc mauø saéc töï nhieân cuûa rau caûi. Ngoaøi ra, söï phaùt trieån cuûa chuûng naøy seõ laøm moâi
tröôøng bieán ñoåi, taïo ñieàu kieän thuaän lôïi cho caùc chuûng vi sinh vaät leân men ôû giai ñoaïn sau
phaùt trieån. Khi noàng ñoä acid ( chuû yeáu laø acid lactic) ñaït 0,25 – 0,3%, noù seõ phaùt trieån
chaäm daàn vaø cheát ñi trong khi ñoù caùc enzyme maø noù tieát ra vaãn tieáp tuïc chuyeån hoùa ñöôøng
thaønh acid lactic.
- Giai ñoaïn 2: caùc vi khuaån lactic phaùt trieån maïnh meõ vaø acid lactic tích tuï ñöôïc nhieàu.
pH cuûa moâi tröôøng giaûm tôùi 3 – 3,5 vaø öùc cheá hoaït ñoäng cuûa caùc vi khuaån gaây thoái. Chuûng
vi sinh vaät lactic phaùt trieån chuû yeáu trong thôøi kyø naøy laø Lactobacillus cucumeris,
B.brassicae fermentati vaø 1 soá chuûng khaùc. Ñaây laø thôøi kyø quan troïng cuûa quaù trình leân
men. Trong giai ñoaïn naøy saûn phaåm seõ tích tuï ñöôïc löôïng acid lactic cao vaø coù ñöôïc höông
vò ñaëc tröng. Khi noàng ñoä acid ñaït 1,5 – 2%, cuøng vôùi noàng ñoä muoái cao vaø nhieät ñoä thaáp,
caùc chuûng naøy seõ bò giaûm hoaït tính
- Giai ñoaïn 3: moät soá chuûng vi sinh vaät lactic khaùc (ví duï:L.pentoacetius…) seõ tieáp tuïc quaù
trình leân men vaø ñöa noàng ñoä acid leân 2 – 2,5%. Löôïng acid lactic tích luõy cao quay laïi öùc
cheá hoaït ñoäng cuûa chính caùc vi sinh vaät naøy. Luùc naøy, 1 soá naám men vaø naám moác coù khaû
naêng phaân huûy acid lactic seõ phaùt trieån , laøm giaûm chaát löôïng saûn phaåm. Do vaäy, trong
thôøi kyø naøy, ñeå ngaên ngöøa hieän töôïng treân, ta coù theå baûo quaûn saûn phaåm ôû nhieät ñoä thaáp (2
– 4oC) hoaëc baûo quaûn trong ñieàu kieän yeám khí hay baûo quaûn baèng acid sorbic, natri
benzoat…
Rau Quaû Muoái Chua GVHD: Nguyeãn Thuyù Höông
Trang 7
Chöông 2:
MOÄT SOÁ QUI TRÌNH MUOÁI CHUA RAU QUAÛ CUÏ THEÅ
[1,4]
I. BAÉP CAÛI MUOÁI CHUA
1. Quy trình coâng ngheä:
2. Thuyeát minh quy trình
2.1. Nguyeân lieäu:
_ Thaønh phaàn hoùa hoïc cuûa caûi baép (% khoái löôïng) :
• Nöôùc : 81
• Protid : 1,6
• Glucid : 4,9
• Cellulose: 1,1
• Tro : 1,1
Thaùi nhoû
Baép caûi
Röûa saïch
Ñeå raùo
Gia vò
Muoái
San ñeàu
VSV lactic
Leân men
Baép caûi
muoái
Nhaân gioáng
Laøm heùo
Rau Quaû Muoái Chua GVHD: Nguyeãn Thuyù Höông
Trang 8
_ Baép caûi chöùa nhieàu vitamin C (20 – 60 mg%) vaø trong quaù trình
muoái chua vitamin C ít bò toån thaát.
_ Duøng loaïi nguyeân lieäu baép caûi coù haøm löôïng cao vaø moâ laù khoâng
quaù gioøn ñeå saûn phaåm ñôõ gaõy naùt.
_ Ñoä chín kó thuaät cuûa baép caûi bieåu hieän ôû choã: laù cuoán chaët, haøm
löôïng chaát khoâ khoaûng 10% trong ñoù bao goàm 4 - 5% ñöôøng, 1 – 2% protein ñeå taïo ñieàu
kieän cho vi khuaån lactic phaùt trieån thuaän lôïi.
_ Duøng baép caûi to seõ lôïi hôn vì tæ leä pheá lieäu thaáp hôn so vôùi baép caûi
nhoû, khoâng duøng baép caûi quaù non, quaù giaø hoaëc bò saâu beänh.
_ Tröôùc khi muoái, caét boû nhöõng laù xanh vaø laù coù khuyeát taät. Coù theå
taän duïng loõi baép caûi vì trong loõi chöùa nhieàu ñöôøng vaø acid ascorbic.
_ Khi muoái, caét laù baép caûi thaønh sôïi daøi, coù chieàu ngang 4 – 5 mm,
hoaëc caét thaønh mieáng coù kích thöôùc 8 – 12 mm. Ñeå taêng chaát löôïng saûn phaåm, coù theå cho
theâm vaøo baép caûi 3% carrot caét mieáng hoaëc caét laùt. Caùc gia vò thöôøng duøng laø thìa laø, laù
queá.
2.2. Chuaån bò thuøng (beå) chöùa:
_ Muoái baép caûi trong thuøng goã (dung tích 50 – 200 lít) hoaëc trong caùc
beå xi maêng, beå goã coù dung tích tôùi 20000 – 30000 lít. Ñeå baûo veä toát lôùp ximaêng vaø nöôùc
döa khoâng bò roø chaûy, maët trong beå ñöôïc phuû moät lôùp thuyû tinh loûng hoaëc parafin.
_ Röûa saïch beå roài phun hôi nöôùc hoaëc xoâng khoùi löu huyønh baèng caùch
ñoát 0,08 g löu huyønh cho 1 lít dung tích beå.
_ Neáu beå hoaëc thuøng goã ñoùng baèng goã môùi, caàn ngaâm nöôùc 10 – 15
ngaøy (coù thay nöôùc 2 – 3 laàn) ñeå taåy caùc chaát tanin vaø chaát nhöïa trong goã, nhöõng chaát naøy
coù theå laøm cho saûn phaåm bò saãm maøu hoaëc bò giaûm chaát löôïng
2.3. Thuyeát minh quy trình
Laøm heùo: Baép caûi töôi ñöôïc löu vaøi ngaøy trong kho thoâng gioù toát ñeå baép caûi
hôi bò heùo, khi bò caét nhoû ñôõ bò gaõy naùt.
Baép caûi röûa saïch : nhaèm loaïi boû ñaát , caùt , vi sinh vaät gaây haïi… roài ñeå raùo nöôùc.
Thaùi nhoû:Baép caûi ñaõ thaùi nhoû ñöôïc xeáp vaøo beå cuøng vôùi nguyeân lieäu phuï.
San ñeàu, leøn chaët:
_ San ñeàu roài raéc muoái tinh theå leân treân theo töøng lôùp. Toång löôïng muoái
chieám 2 – 2,5% khoái löôïng baép caûi vaø nguyeân lieäu phuï.
_ Leøn chaët baép caûi : ñeå taän duïng theå tích beå vaø taïo ñieàu kieän yeám khí cho
quaù trình leân men lactic. Ngoaøi ra, ñieàu ñoù coøn coù taùc duïng baûo veä vitamin C coù saün trong
nguyeân lieäu.
_ Treân beà maët khoái baép caûi phuû moät lôùp laù baép caûi roài laïi phuû lôùp vaûi gai
leân treân cuøng. Döôùi ñaùy beå cuõng coù theå xeáp lôùp laù baép caûi . ÔÛ treân cuøng beå döa, duøng caùc
khoái goã ñeå neùn sao cho cöù 1 taán baép caûi thì chòu moät löïc neùn 70 – 100 kg. Neùn nhaèm muïc
ñích dòch rau tieát ra nhanh, mau taïo thaønh nöôùc döa. Nöôùc döa caàn ngaäp treân döa 3 – 5 cm.
Nhaân gioáng vi sinh vaät lactic
_ Trong quaù trình muoái baép caûi ngöôøi ta coù theå söû duïng nhöõng vi sinh
vaät coù saün trong baép caûi vaø cho leân men töï nhieân. Tuy nhieân ñeå taêng chaát löôïng saûn phaåm
vaø ruùt ngaén thôøi gian leân men ngöôøi ta thöôøng boå sung theâm caùc chuûng vi sinh vaät leân men
lactic thuaàn khieát, ñöôïc ñöa vaøo döôùi daïng dòch men hoaëc ñöôïc phun ñeàu leân treân beà maët
töøng lôùp baép caûi xeáp trong beå muoái.
Rau Quaû Muoái Chua GVHD: Nguyeãn Thuyù Höông
Trang 9
_ Ñeå ñieàu cheá dòch leân men, duøng caùc chuûng thuaàn khieát khoâng sinh hôi
cuûa vi khuaån lactic B. brassicae fermentati vaø naám men S. brassiae fermentati maø caùc cô sôû
cheá bieán nhaän veà ôû daïng moâi tröôøng loûng, ñöïng trong chai thuyû tinh.
_ Ñieàu cheá dòch leân men baèng caùch: nhaân gioáng caùc chuûng vi sinh vaät
thuaàn khieát. Ñieàu cheá dòch leân men töø vi khuaån vaø naám men phaûi tieán haønh rieâng roài sau
môùi troän laïi (tuy caùch tieán haønh gioáng nhau).
_ Moâi tröôøng ñeå dieàu cheá dòch leân men: nöôùc döa vaø canh baép caûi.
Nöôùc döa:
• Sau ngaøy thöù ba, thöù tö (tính töø ngaøy tieán haønh muoái baép caûi ), laáy nöôùc döa ra
khoûi beå muoái. Khoâng neân laáy nöôùc döa ôû thôøi ñieåm muoän hôn vì khi aáy nöôùc döa chæ coøn
laïi ít chaát dinh döôõng, do caùc vi sinh vaät lactic coù trong nöôùc döa ñaõ söû duïng chaát dinh
döôõng cho quaù trình leân men lactic.
• Neáu nöôùc döa laáy ôû beå muoái ra chöa ñuû soá löôïng caàn thieát, coù theå pha theâm nöôùc
theo tæ leä 1 : 1 vaø cho theâm ñöôøng vôùi tæ leä 1% khoái löôïng hoãn