Trong công cuộc đổi mới, xây dựng và phát triển của đất nước ta, ngày càng có nhiều công
trình xây dựng, nhà máy mọc lên nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho nhân dân. Bên cạnh sự
ưu đãi của thiên nhiên cho con người cũng kèm theo sự khắc nghiệt của nó. Trong đó sét là một hiện
tượng tự nhiên có thể gây nguy hiểm đến tính mạng con người và tài sản. Vì vậy, ngoài việc xây dựng
các công trình chúng ta cần phải có biện pháp bảo vệ tránh được thiệt hại do sét gây ra.
Năm 1752 nhà bác học người Mỹ là Benjamin Franklin đã khám phá ra nguyên tắc cơ bản trong
việc phòng chống sét trực tiếp là dùng cột nhọn (kim Franklin) để thu sét và dẫn sét xuống đất, bảo vệ
các công trình xây dựng.
Tuy nhiên, kim Franklin cũng có nhượt điểm là phạm vi bảo vệ hẹp , làm việc không tin cậy và
không hiệu quả. Ngày nay, với sự phát triển của KHKT, các nhà khoa học đã nghiên cứu và chế tạo
được các thiết bị thu sét hiệu quả hơn. Trong tập kuận án này xin trình bày các lý luận cơ bản về sét và
các phương pháp phòng chống sét trực tiếp sử dụng công nghệ mới bao gồm nội dung là:
- Tổng quan về sét và các phương pháp phòng chống sét trực tiếp.
- Giới thiệu hệ thống chống sét System 3000 (của hãng GLT – Uc) và các phần mềm liên
quan.
- Thiết kế hệ thống chống sét trực tiếp cho trường ĐH Sư Phạm Kỹ Thuật TP. HCM.
71 trang |
Chia sẻ: longpd | Lượt xem: 2455 | Lượt tải: 1
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đề tài Thiết kế hệ thống chống sét trực tiếp cho trường đh sư phạm kỹ thuật tp. hcm, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
ĐỀ TÀI
Thiết kế hệ thống chống sét trực
tiếp cho trường ĐH Sư Phạm Kỹ
Thuật TP. HCM
Giáo viên hướng dẫn :
Họ tên sinh viên :
Nguyenvanbientbd47@gmail.com Do An Chong Set
______________________________________________________________________________________________________________________
1
T
LÔØI MÔÛ ÑAÀU
Trong coâng cuoäc ñoåi môùi, xaây döïng vaø phaùt trieån cuûa ñaát nöôùc ta, ngaøy caøng coù nhieàu coâng
trình xaây döïng, nhaø maùy moïc leân naâng cao ñôøi soáng vaät chaát vaø tinh thaàn cho nhaân daân. Beân caïnh söï
öu ñaõi cuûa thieân nhieân cho con ngöôøi cuõng keøm theo söï khaéc nghieät cuûa noù. Trong ñoù seùt laø moät hieän
töôïng töï nhieân coù theå gaây nguy hieåm ñeán tính maïng con ngöôøi vaø taøi saûn. Vì vaäy, ngoaøi vieäc xaây döïng
caùc coâng trình chuùng ta caàn phaûi coù bieän phaùp baûo veä traùnh ñöôïc thieät haïi do seùt gaây ra.
Naêm 1752 nhaø baùc hoïc ngöôøi Myõ laø Benjamin Franklin ñaõ khaùm phaù ra nguyeân taéc cô baûn trong
vieäc phoøng choáng seùt tröïc tieáp laø duøng coät nhoïn (kim Franklin) ñeå thu seùt vaø daãn seùt xuoáng ñaát, baûo veä
caùc coâng trình xaây döïng.
Tuy nhieân, kim Franklin cuõng coù nhöôït ñieåm laø phaïm vi baûo veä heïp , laøm vieäc khoâng tin caäy vaø
khoâng hieäu quaû. Ngaøy nay, vôùi söï phaùt trieån cuûa KHKT, caùc nhaø khoa hoïc ñaõ nghieân cöùu vaø cheá taïo
ñöôïc caùc thieát bò thu seùt hieäu quaû hôn. Trong taäp kuaän aùn naøy xin trình baøy caùc lyù luaän cô baûn veà seùt vaø
caùc phöông phaùp phoøng choáng seùt tröïc tieáp söû duïng coâng ngheä môùi bao goàm noäi dung laø:
- Toång quan veà seùt vaø caùc phöông phaùp phoøng choáng seùt tröïc tieáp.
- Giôùi thieäu heä thoáng choáng seùt System 3000 (cuûa haõng GLT – Uùc) vaø caùc phaàn meàm lieân
quan.
- Thieát keá heä thoáng choáng seùt tröïc tieáp cho tröôøng ÑH Sö Phaïm Kyõ Thuaät TP. HCM.
Sinh vieân thöïc hieän
CAO MINH TRIEÁ
Nguyenvanbientbd47@gmail.com Do An Chong Set
______________________________________________________________________________________________________________________
2
CHÖÔNG I : TOÅNG QUAN VEÀ SEÙT VAØ CAÙC PHÖÔNG PHAÙP
PHOØNG CHOÁNG SEÙT .
A. TOÅNG QUAN:
Nöôùc Vieät Nam ta thuoäc vuøng khí haäu nhieät ñôùi, noùng vaø aåm thuaän lôïi cho vieäc hình thaønh maây doâng
vaø seùt. Ngaøy nay, khi neàn kinh teá ñaát nöôùc phaùt trieån tình hình xaây döïng cuõng phaùt trieån raàm roä, nhieàu
toaø cao oác, khu coâng nghieäp ra ñôøi, do ñoù vieäc phoøng choáng seùt laø moät vaán ñeà caàn ñöôïc quan taâm.
Ñeå thieát keá ñöôïc heä thoáng choáng seùt cho moät coâng trình caàn phaûi coù söï hieåu bieát cô baûn veà ñieän khí
quyeån, caùc hieän töôïng phoùng ñieän trong khí quyeån (cuõng nhö caùc hieän töôïng phoùng ñieän giöõa ñaùm maây
vôùi maët ñaát).
1/ Quaù trình phoùng ñieän cuûa seùt:
1.1/ Söï hình thaønh maây doâng vaø seùt:
Doâng laø hieän töôïng xaõy ra chuû yeáu vaøo muøa haï lieân quan ñeán söï phaùt trieån maïnh meõ cuûa ñoái löu
nhieät vaø caùc nhieãu ñoäng khí quyeån. Doâng ñöôïc ñaët tröng bôûi söï xuaát hieän nhöõng ñaùm maây doâng hay
maây tích vuõ (Cumulonimbus) coù ñoä daày töø 10 ÷ 16 Km, tích tuï moät löôïng nöôùc vaø taïo ra nhöõng ñieän
theá cöïc maïnh.
Trong thöïc teá söï hình thaønh caùc côn doâng gaén lieàn vôùi söï xuaát hieän cuûa nhöõng luoàng khoâng khí
khoång loà töø maât ñaát boác leân. Caùc luoàng khoâng khí naøy ñöôïc hình thaønh do söï ñoát noùng bôûi aùnh saùng
maët trôøi, ñaëc bieät ôû caùc vuøng cao (doâng nhieät) hoaëc do söï gaëp nhau cuûa nhöõng luoàng khoâng khí noùng
aåm vôùi khoâng khí laïnh (doâng Front). Sau khi ñaõ ñaït ñöôïc ñoä cao nhaát ñònh (khoaûng vaøi ki-loâ- met trôû leân
– vuøng nhieät ñoä aâm), luoàng khoâng khí aåm naøy bò laïnh ñi – hôi nöôùc ngöng tuï thaønh nhöõng gioït nhoû li ti
hay caùc tinh theå baêng vaø taïo thaønh nhöõng ñaùm maây doâng.
Ñaõ töø laâu ngöôøi ta khaúng ñònh veà nguoàn taïo ra ñieän tröôøng giöõa caùc ñaùm maây doâng vaø maët ñaát
chính laø nhöõng ñieän tích tích tuï treân caùc haït nöôùc li ti vaø caùc tinh theå baêng cuûa caùc daùm maây doâng ñoù.
Qua nhieàu laàn ño ñaït thöïc nghieäm, ngöôøi ta thaáy raèng khoaûng 80 ÷ 90% phaàn döôùi caùc ñaùm maây
doâng chuû yeáu chöùa ñieän tích aâm, töø ñoù caûm öùng treân maët ñaát nhöõng ñieän tích döông töông öùng vaø taïo
neân moät tuï ñieän khoâng khí khoång loà.
Nguyenvanbientbd47@gmail.com Do An Chong Set
______________________________________________________________________________________________________________________
3
Hình 1.1: Söï phaân boá ñieän tích giöõa caùc ñaùm maây vaø maët ñaát.
Hình treân (hình 1.1) cho ta thaáy söï phaân boá ñieän tích trong moät ñaùm maây vaø treân maët ñaát. Khi
phaàn döôùi cuûa ñaùm maây mang ñieän tích aâm bò huùt veà phía maây mang ñieän tích döông treân maët ñaát, vaät
naøo treân maët ñaát caøng cao thì khoaûng caùch giöõa vaät vaø ñaùm maây caøng nhoû vaø lôùp khoâng khí ngaên caùch
giöõa vaät vaø maây caøng nhoû cuõng nhö lôùp ngaên caùch caùc ñieän tích traùi daáu caøng moûng. Ôû nhöõng nôi naøy
seùt deã ñaùnh xuoáng maët ñaát. Khi ñeán gaàn nhaø cao, caây cao thì maây doâng mang ñieän tích aâmhuùt caùc ñieän
tích döông laøm cho chuùng taäp trung laïi ôû moät ñieåm cao nhaát: treân maùi nhaø, ngoïn caây,…(coøn goïi laø hieäu
öùng muõi nhoïn). Neáu ñieän tích maây lôùn thì treân maùi nhaø, ngoïn caây,… cuõng taäp trung moät ñieän tích lôùn.
Ñeán moät möùc ñoä naøo ñoù ñoä lôùn cuûa caùc ñieän tích traùi daáu noùi treân seõ taïo neân moät söï cheânh leäch ñieän
theá ñeå ñaùnh thuûng lôùp khoâng khí ngaên caùch noù vôùi maët ñaát (cöôøng ñoä ñieän tröôøng ôû maët ñaát luùc naøy
khoaûng 25 ÷ 30kV/cm), luùc naøy xaõy ra hieän töôïng phoùng ñieän giöõa ñaùm maây doâng vaø maët ñaát.
Hình 2.1 : Söï phaùt sinh cuûa seùt trong ñaùm maây doâng.
Seùt thöïc chaát laø moät daïng phoùng tia löûa ñieän trong khoâng khí vôùi khoaûng phoùng ñeän raát lôùn. Chieàu
daøi trung bình cuûa keânh seùt khoaûng töø 3 ÷ 5 Km. Phaàn lôùn chieàu daøi ñoù phaùt trieån trong ñaùm maây
doâng. Quaù trình phoùng ñieän cuûa seùt töông töï quaù trình phoùng ñieän tia löûa trong ñieän tröôøng raát khoâng
ñoàng nhaát vôùi khoaûng caùch phoùng ñieän lôùn.
1.2/ Caùc giai ñoaïn phoùng ñieän cuûa seùt:
Ban ñaàu xuaát phaùt töø maây doâng moät daõi saùng môø keùo daøi töøng ñôït giaùn ñoaïn veà phía maët ñaát
vôùi toác ñoä trung bình khoaûng 105 ÷ 106 m/s , ñoù laø giai ñoaïn phoùng ñieän tieân ñaïo theo töøng ñôït.
Keânh tieân ñaïo laø moät doøng Plasma maät ñoä ñieän tích khoâng cao laém, khoaûng 1013÷1014 ion/m3. Moät
phaàn ñieän tích aâm cuûa maây doâng traøn vaøo keânh vaøphaân boá töông ñoái ñeàu doïc theo chieàu daøi cuûa noù
(Hình 1.3a).
Nguyenvanbientbd47@gmail.com Do An Chong Set
______________________________________________________________________________________________________________________
4
Thôøi gian phaùt trieån cuûa keânh tieân ñaïo moãi ñôït keùo daøi khoaûng 1s (moãi ñôït keânh tieân ñaïo keùo
daøi theâm trung bình vaøi chuïc meùt). Thôøi gian taïm ngöng phaùt trieån giöõa hai ñôït lieân tieáp khoaûng töø 30
÷ 90 m.
Hình 3.1: Caùc giai ñoaïn phoùng ñieän seùt vaø bieán thieân cuûa doøng ñieän seùt theo thôøi gian.
a. Giai ñoaïn phoùng ñieän tieân ñaïo.
b. Tieân ñaïo ñeán gaàn maët ñaát hình thaønh khu vöïc ion hoaù maõnh lieät.
c. Giai ñoaïn phoùng ñieän ngöôïc hay phoùng ñieän chuû yeáu.
d. Phoùng ñieän chuû yeáu keát thuùc.
Ñieän tích aâm toång töø maây traøn vaøo keânh tieân ñaïo baèng: Q = σ.L
Vôùi: σ laø maät ñoä ñieän tích.
L laø chieàu daøi keânh.
Ñieän tích naøy thöôøng chieám khoaûng 10% löôïng ñieän tích chaïy vaøo ñaát trong moät laàn phoùng ñieän
seùt. Döôùi taùc duïng cuûa ñieän tröôøng taïo neân bôûi ñieän tích cuûa maây doâng vaø ñieän tích trong keânh tieân ñaïo,
seõ coù söï taäp trung ñieän tích traùi daáu (thöôøng laø ñieän tích döông) treân vuøng maët ñaát phía döôùi ñaùm maây
doâng. Neáu vuøng ñaât phía döôùi baèng phaúng vaø coù ñieän daãn ñoàng nhaát thì nôi ñieän tích caûm öùng taäp trung
seõ naèm tröïc tieáp döôùi keânh tieân ñaïo. Neáu vuøng ñaát phía döôùi coù ñieän daãn khaùc nhau thì ñieän tích seõ taäp
trung chuû yeáu ôû vuøng keá caän, nôi coù ñieän daãn cao nhö vuøng quaëng kim loaïi, vuøng ñaát aåm, ao hoà, soâng
ngoøi, vuøng nöôùc ngaàm, keát caáu kim loaïi caùc nhaø cao taàng, coät ñieän, caây cao bò öôùt,… nhöõng nôi ñoù seõ laø
nôi ñoå boä cuûa seùt.
Cöôøng ñoä ñieän tröôøng ôû ñaàu keânh tieân ñaïo trong phaàn lôùn giai ñoaïn phaùt trieån cuûa noù (trong maây
doâng) ñöôïc xaùc ñònh bôûi ñieän tích baûn thaân cuûa keânh vaø cuûa ñieän tích tích tuï ôû ñaùm maây. Ñöôøng ñi cuûa
Nguyenvanbientbd47@gmail.com Do An Chong Set
______________________________________________________________________________________________________________________
5
keânh tieân ñaïo naøy khoâng phuï thuoäc vaøo tình traïng cuûa maët ñaát. Chæ khi keânh tieân ñaïo coøn caùch maët ñaát
moät ñoä cao ñònh höôùng naøo ñoù thì môùi thaáy roõ daàn aûnh höôûng söï taäp trung ñieän tích ôû maët ñaát vaø ôû
caùc vaät theå daãn ñieän nhoâ khoûi maët ñaát vôùi höôùng phaùt trieån tieáp tuïc cuûa keânh theo höôùng coù cöôøng ñoä
ñieän tröôøng lôùn nhaát.
Ôû nhöõng nôi vaät daãn coù ñoä cao (nhaø cao taàng, coät aêng ten, ñaøi phaùt thanh,…) töø ñænh cuûa noù nôi
ñieän tích traùi daáu taäp trung nhieàu seõ ñoàng thôøi xuaát hieän ion hoùa taïo neân doøng tieân ñaïo phaùt trieån
höôùng leân ñaùm maây doâng. Chieàu daøi cuûa keânh tieân ñaïo töø döôùi leân treân taêng theo ñoä cao cuûa vaät daãn vaø
taïo ñieàu kieän deã daøng cho söï ñònh höôùng cuûa seùt vaøo vaät daãn ñoù.
Khi keânh tieân ñaïo xuaát phaùt töø maây doâng tieáp caän maët ñaát hay tieáp caän keânh tieân ñaïo ngöôïc chieàu
thì baét ñaàu giai ñoaïn phoùng ñieän ngöôïc laïi hay phoùng ñieän chuû yeáu (töông töï nhö caùc quaù trình phoùng
ñieän ngöôïc trong chaát khí ôû ñieän tröôøng khoâng ñoàng nhaát (Hình 1.3b) . Trong khoaûng caùch khí coøn laïi
giöõa ñaàu keânh tieân ñaïo vaø maët ñaát, cöôøng ñoä ñieän tröôøng taêng cao gaây neân ion hoùa maõnh lieät daãn ñeán
hình thaønh moät doøng Plasma coù maät ñoä ñieän tích töø 1016 ÷ 1019 ion/m3 cao hôn nhieàu so vôùi maät ñoä
ñieän tích cuûa tia tieân ñaïo, ñieän daãn cuûa noù taêng leân haøng traêm laàn ñieän tích caûm öùng töø maët ñaát traøn
vaøo doøng ngöôïc vaø thöïc teá ñaàu doøng mang ñieän theá cuûa ñaát laøm cho cöôøng ñoä tröôøng ñaàu doøng taêng
leân gaây ion hoùa maõnh lieät vaø cöù nhö vaäy doøng Plasma ñieän daãn cao tieáp tuïc phaùt trieån ngöôïc leân treân
theo ñöôøng choïn saün cuûa keânh tieân ñaïo. Toác ñoä phaùt trieån cuûa keânh tieân ñaïo phoùng ngöôïc raát cao vaøo
khoaûng 0,5.107 ÷ 1,5.108m/s (baèng 0,05 ÷ 0,5 laàn vaän toác aùnh saùng) töùc laø nhanh gaáp treân
traêm laàn toác ñoä phaùt trieån cuûa keânh tieân ñaïo höôùng xuoáng. Vì maät ñoä ñieän tích cao ñoát noùng maõnh lieät
neân tia phoùng ñieän chuû yeáu saùng choùi coøn goïi laø chôùp. Ñaët ñieåm quan troïng nhaát cuûa phoùng ñieän chuû
yeáu laø cöôøng ñoä doøng ñieän lôùn.
Goïi V laø toác ñoä cuûa phoùng ñieän , σ laø maät ñoä ñieän tích thì doøng ñieän seùt seõ ñaït giaù trò cao nhaát
(Hình 1.3c):
is = σV.
Khi keânh phoùng ñieän chuû yeáu leân tôùi ñaùm maây thì soá ñieän tích coøn laïi cuûa maây seõ theo keânh phoùng
ñieän chaïy xuoáng ñaát vaø cuõng taïo neân ôû choã seùt ñaùnh moät doøng ñieän coù trò soá nhaát ñònh giaûm nhanh
töông öùng vôùi phaàn ñuoâi soùng (Hình 1.3d).
Keát quaû quan traéc seùt cho thaáy phoùng ñieän seùt thöôøng xaõy ra nhieàu laàn keá tuïc nhau (trung bình laø
3 laàn, nhieàu nhaát coù theå ñeán vaøi chuïc laàn). Caùc laàn phoùng ñieän sau coù doøng tieân ñaïo phaùt trieån lieân tuïc
(khoâng theo töøng ñôït nhö laân ñaàu), khoâng phaân nhaùnh vaø theo ñuùng quó ñaïo cuûa laàn ñaàu nhöng vôùi toác
ñoä cao hôn (2.106m/s).
Qua nghieân cöùu veà seùt, ngöôøi ta lyù giaûi ñöôïc söï phoùng ñieän nhieàu laàn cuûa seùt nhö sau: trong ñaùm
maây doâng coù theå coù nhieàu trung taâm ñieän tích khaùc nhau ñöôïc hình thaønh do nhöõng luoàng khoâng khí
xoaùy. Laàn phoùng ñieän ñaàu ñöoïc xaõy ra giöõa ñaát vaø trung taâm ñieän tích coù cöôøng ñoä ñieän tröôøng cao
nhaát. Trong giai ñoaïn phoùng ñieän tieân ñaïo thì hieäu ñieän theá giöõa caùc trung taâm ñieän tích naøy vôùi trung
taâm ñieän tích ñaàu tieân thöïc teá khoâng thay ñoåi vaø ít coù aûnh höôûng qua laïi vôùi nhau. Nhöng khi keânh
phoùng ñieän chuû yeáu ñaõ leân ñeán maây thì trung taâm ñieän tích ñaàu tieân cuûa ñaùm maây thöïc teá mang ñieän
theá cuûa ñaát laøm cho hieäu ñieän theá giöõa trung taâm ñaõ phoùng vôùi trung taâm ñieän tích laân caän taêng leân vaø
coù theå daãn ñeán phoùng ñieän vôùi nhau. Khi ñoù thì keânh phoùng ñieän cuõ vaãn coøn moät ñieän theá daãn nhaát ñònh
do söï khöû ion chöa hoaøn toaøn neân phoùng ñieän tieân ñaïo laàn sau theo ñuùng quyõ ñaïo ñoù, lieân tuïc vaø vôùi
toác ñoä cao hôn laàn ñaàu.
Nguyenvanbientbd47@gmail.com Do An Chong Set
______________________________________________________________________________________________________________________
6
Hình 4.1: Quaù trình phaùt trieån cuûa phoùng ñieän seùt.
a. Hình daùng quang hoïc ; b. Ñoà thò doøng ñieän.
2/ Caùc thoâng soá cuûa seùt:
Doøng ñieän seùt ñöôïc xem nhö moät soùng xung coù daïng ñöôøng cong (Hình 5.1). Thöôøng trong khoaûng
vaøi ba µs doøng ñieän taêng nhanh ñeán trò soá cöïc ñaïi taïo thaønh phaàn ñaàu soùng, sau ñoù giaûm chaäm töø 20
÷ 100 µs taïo neân phaàn ñuoâi soùng.
- Caùc tham soá chuû yeáu:
+ Bieân ñoä doøng seùt: laø giaù trò lôùn nhaát cuûa doøng ñieän seùt.
+ Thôøi gian ñaàu soùng (τñs ): laø thôøi gian maø doøng seùt taêng töø 0 ñeán giaù trò cöïc ñaïi.
+ Ñoä doác doøng ñieän seùt: a = dis/dt.
+ Ñoä daøi doøng seùt (τs): laø thôøi gian töø ñaàu doøng seùt ñeán khi doøng seùt giaûm ½ bieân ñoä.
Hình 5.1: Daïng soùng doøng ñieän seùt.
Nguyenvanbientbd47@gmail.com Do An Chong Set
______________________________________________________________________________________________________________________
7
2.1/ Bieân ñoä doøng seùt vaø xaùc suaát xuaát hieän:
Doøng ñieän seùt coù trò soá lôùn nhaát vaøo luùc keânh phoùng ñieän chuû yeáu ñeán trung taâm ñieän tích cuûa ñaùm
maây doâng.
Xaùc suaát xuaát hieän doøng ñieän seùt coù theå tính gaàn ñuùng theo coâng thöùc:
+ Cho vuøng ñoàng baèng:
VI = e-is/60 = 10-is/60, hay lgVI = -is/60 (ñöôøng cong1).
+ Cho vuøng nuùi cao:
VI = 10-is/30 , hay lgVI = -is/30 (ñöôøng cong 2)
(VI laø xaùc suaát xuaát hieän doøng ñieän seùt, coù bieân ñoä lôùn hôn hoaëc baèng is).
Chaúng haïn, xaùc suaát phoùng ñieän seùt coù bieân ñoä doøng seùt is ≥ 60KA :
lgVI = -60/60 = -1 ⇒ VI = 0,1 = 10%.
Coù nghóa laø trong toång soá laàn seùt ñaùnh chæ coù 10% soá laàn seùt coù bieân ñoä doøng ñieän seùt töø 60KA trôû
leân.
2.2/ Ñoä d ác ñaàu soùng d øng ñieän seùt vaø xaùc suaát xuaát hieäno o :
Ñeå ño ñoä doác doøng ñieän seùt ngöôøi ta duøng moät khung baèng daây daãn noái vaøo moät hoa ñieän keá. Khi seùt
ñaùnh vaøo coät thu seùt vôùi ñoä doác a thì trong khung seõ caûm öùng leân moät söùc ñieän ñoäng baèng Mdis/dt (M
laø heä soá hoå caûm giöõa daây daãn doøng ñieän seùt cuûa coät thu seùt vôùi khung).
Ñieän aùp ñaàu ra cuûa khung: U = M(dis/dt)max.
Ñoä doác lôùn nhaát cuûa doøng ñieän seùt chaïy qua coät: a = (dis/dt)max, (KA/µs).
* Xaùc suaát xuaát hieän ñoä doác coù theå tính theo:
+ Cho vuøng ñoàng baèng: Va = e-a/15,7 = 10-a/36
+ Cho vuøng nuùi cao: Va = 10-a/18
2.3/ Cöôøng ñoä hoaït ñoäng cuûa seùt:
Cöôøng ñoä hoaït ñoäng cuûa doâng seùt ñöôïc xaùc ñònh baèng soá ngaøy doâng trong moät naêm vaø xem nhö trò
soá trung bình qua nhieàu naêm quan saùt vaø ño ñaït ôû nhöõng ñòa phöông khaùc nhau. Soá laàn seùt ñaùnh luoân
thay ñoåi trong moät ngaøy.
Theo taøi lieäu “Höôùng daãn thieát keá baûo veä choáng seùt cho nhaø ôû vaø coâng trình – CH 305 – 69” cuûa
Lieân Xoâ cuû ,soá laàn seùt ñaùnh trong moät naêm vaøo coâng trình (khi chöa coù heä thoáng baûo veä choáng seùt)
ñöôïc xaùc ñònh theo coâng thöùc sau:
(S + 3hx)(L + 3hx)n
N =
106
trong ñoù: S – chieàu roäng cuûa nhaø(coâng trình) , m.
L – chieàu daøi cuûa nhaø(coâng trình), m.
hx – chieàu cao tính toaùn cuûa nhaø(coâng trình), m.
n – soá laàn seùt ñaùnh trung bình treân 1Km2 trong moät naêm xaõy ra ôû ñòa phöông xaây döïng
nhaø(coâng trình).
* Soá laàn seùt ñaùnh trung bình treân 1Km2 trong moät naêm:
Nguyenvanbientbd47@gmail.com Do An Chong Set
______________________________________________________________________________________________________________________
8
Baûng 1.1:
Soá giôø doâng
trong naêm.
Soá laàn seùt ñaùnh
Trung bình.
20 – 40
40 – 60
60 – 80
80 – 100
> - 100
2,5
3,8
5
6,3
7,5
* Soá ngaøy doâng trung bình trong naêm ôû moät soá ñòa phöông cuûa Vieät Nam (theo soá lieäu cuûa toång cuïc khí
töôïng thuûy vaên thoáng keâ):
Baûng 2.1 :
TT Ñòa phöông gaøy doâng/naê TT Ñòa phöông gaøy doâng/naê
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
ròa - Vuõng taøu
c thaùi - Thaùi nguyeân
h ñònh - Qui nhôn
h thuaän - Phan thieát
baèng
c laéc
ng thaùp - Cao laõnh
lai - Pleiku
baéc - Baéc giang
giang
noäi - Laùng
taây (Sôn taây)
tónh
höng - Haûi döông
ng yeân
Hoà Chí Minh
aùnh hoøa - Nha trang
n giang - Raïch giaù
uù quoác
chaâu
g sôn
cai
m ñoàng - Ñaø laït
nh haûi - Caø mau
m haø - Nam ñònh
77,8
96,9
52,1
80,7
93,7
112,2
129,9
96,8
101,3
103,1
93,6
87,2
92,8
72,3
78,6
78,6
45,0
110,4
99,4
97,0
89,5
77,6
89,8
118,9
72,2
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
heä an - Vinh
uù yeân - Tuy hoøa
aûng bình - Ñoàng hôùi
aûng nam - Ñaø naüng
aûng ngaõi
aûng ninh - Hoøn gai
aûng trò - Ñoâng haø
ng beù - Phöôùc long
n la
ninh
ai bình
anh hoùa
öa thieân - Hueá
n giang - Myõ tho
vinh - Caøng long
eân quang
n baùi
n ñaûo
ôøng sa
uù lieãn
ng caùi
m ñaûo
uù thoï
n bieân
a
88,4
37,6
71,7
76,0
75,2
87,1
72,4
104,1
105,5
126,3
53,8
99,0
93,9
123,8
118,1
88,2
83,6
57,3
52,3
104,1
111,9
95,8
111,3
110,3
90,8
Nguyenvanbientbd47@gmail.com Do An Chong Set
______________________________________________________________________________________________________________________
9
3/ Taùc haïi cuûa doøng ñieän seùt:
- Khi moät coâng trình bò seùt ñaùnh tröïc tieáp doøng seùt seõ gaây taùc haïi veà cô , nhieät vaø ñieän töø.
- Neáu caùc coâng trình noái lieàn vôùi caùc vaät daãn ñieän keùo daøi nhö : ñöôøng daây ñieän, daây ñieän
thoaïi, ñöôøng raây, oáng nöôùc gas baèng kim loaïi,... nhöõng vaät daãn aáy coù theå mang ñieän theá cao töø xa ñeán
khi chuùng bò seùt ñaùnh, gaây nguy hieåm cho ngöôøi vaø caùc thieát bò noái vôùi noù.
- Caàn chuù yù laø ñieän aùp coù theå caûm öùng treân caùc vaät daãn (caûm öùng tónh ñieän, hoaëc caùc daây daãn
ñieän taïo thaønh nhöõng maïch voøng caûm öùng ñieän töø). Khi coù phoùng ñieän seùt ôû gaàn ñieän aùp naøy coù theå leân
ñeán haøng chuïc kV vaø do ñoù raát nguy hieåm.
Nhö vaäy, seùt coù theå gaây nguy hieåm tröïc tieáp vaø giaùn tieáp caàn phaûi coù caùc phöông phaùp
phoøng choáng seùt tröïc tieáp vaø giaùn tieáp höõu hieäu, giaûm thieåu caùc ruûi ro do seùt gaây ra.
B. CAÙC PHÖÔNG PHAÙP PHOØNG CHOÁNG SEÙT TRÖÏC TIEÁP :
1/ Khaùi nieäm chung:
Ñeå choáng seùt ñaùnh tröïc tieáp cho ñeán nay thöôøng duøng heä thoáng thu seùt baèng coät thu loâi, ñoái
vôùi caùc toøa nhaø coâng nghieäp, traïm, kieán truùc cao taàng,... boä phaän