Đề tài Thực hiện kế hoạch lao động việc làm thời kỳ 2004-2005

BÁO CÁO TỐT NGHIỆP THỰC HIỆN KẾ HOẠCH LAO ĐỘNG VIỆC LÀM THỜI KỲ 2004-2005 §Ò ¸n m«n häc KÕ ho¹ch 42B 1 Lêi nãi ®Çu ViÖc lµm cho ng­êi lao ®éng lµ mét trong nh÷ng vÊn ®Ò x· héi cã tÝnh chÊt toµn cÇu, lµ mèi quan t©m lín cña nhiÒu quèc gia. ViÖt Nam trong qu¸ tr×nh chuyÓn sang nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng cã sù ®iÒu tiÕt cña nhµ n­íc ®· ®¹t ®­îc nh÷ng kÕt qu¶ nhÊt ®Þnh trong ph¸t triÓn kinh tÕ nh­: tèc ®é t¨ng tr­ëng kinh tÕ cao trong mét sè n¨m, gi¶i quyÕt tèt vÊn ®Ò vÒ l­¬ng thùc...Tuy nhiªn ViÖt Nam còng cßn ph¶i ®èi phã víi nh÷ng th¸ch thøc to lín trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn. Mét trong nh÷ng th¸ch thøc ®ã lµ tû lÖ thÊt nghiÖp cao, nhu cÇu vÒ viÖc lµm ®ang t¹o lªn søc Ðp to lín ®èi víi nÒn kinh tÕ. Trong bèi c¶nh ®ã viÖc ch¨m lo gi¶i quyÕt viÖc lµm ®· trë thµnh nhiÖm vô c¬ b¶n vµ cÊp b¸ch, ®ßi hái mçi cÊp, mçi ngµnh, mçi gia ®×nh vµ toµn x· héi ph¶i quan t©m.ChÝnh v× vËy, viÖc x©y dùng kÕ ho¹ch gi¶i quyÕt viÖc lµm lµ nhiÖm vô hÕt søc quan träng vµ cÇn thiÕt. §©y lµ mét bé phËn quan träng trong kÕ ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi. Nã hç trî, thóc ®Èy, x©y dùng c¸c kÕ ho¹ch bé phËn kh¸c trong tæng thÓ hÖ thèng kÕ ho¹ch ho¸ quèc gia nh»m ®¸p øng nhu cÇu c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc, gãp phÇn ®­a n­íc ta cã ®­îc vÞ thÕ míi trªn tr­êng quèc tÕ. Qua bµi viÕt nµy em muèn ®­îc tiÕp cËn s©u h¬n vÒ vÊn ®Ò nµy, gãp phÇn nhá bÐ vµo viÖc gi¶i quyÕt viÖc lµm cho ®Êt n­íc. KÕt cÊu cña ®Ò tµi gåm ba ch­¬ng: Ch­¬ng I: Lý luËn chung vÒ kÕ ho¹ch gi¶i quyÕt viÖc lµm. Ch­¬ng II: §¸nh gi¸ t×nh h×nh thùc hiÖn môc tiªu viÖc lµm trong 3 n¨m ®Çu cña kÕ ho¹ch 5 n¨m 2001-2005 Ch­¬ng III: C¸c gi¶i ph¸p chñ yÕu ®Ó thùc hiÖn kÕ ho¹ch lao ®éng viÖc lµm thêi kú 2004-2005 Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software For evaluation only. §Ò ¸n m«n häc KÕ ho¹ch 42B 2 PhÇn I : Lý luËn chung vÒ kÕ ho¹ch gi¶i quyÕt viÖc lµm I . Mét sè kh¸i niÖm 1. Lao ®éng . Lao ®éng lµ ho¹t ®éng cã môc ®Ých cña con ng­êi. Lao ®éng lµ hµnh ®éng diÔn ra gi÷a con ng­êi vµ giíi tù nhiªn. Trong qu¸ tr×nh lao ®éng, con ng­êi vËn dông søc tiÒm tµng trong th©n thÓ m×nh, sö dông c«ng cô lao ®éng ®Ó t¸c ®éng vµo giíi tù nhiªn, chiÕm lÊy nh÷ng vËt chÊt trong tù nhiªn, biÕn ®æi nh÷ng vËt chÊt ®ã, lµm cho chóng trë nªn cã Ých cho ®êi sèng cña m×nh. Lao ®éng chÝnh lµ viÖc sö dông søc lao ®éng. Søc lao ®éng lµ yÕu tè tÝch cùc nhÊt ho¹t ®éng trong qu¸ tr×nh lao ®éng. Nã t¸c ®éng vµ ®­a c¸c t­ liÖu lao ®éng vµo ho¹t ®éng ®Ó t¹o ra s¶n phÈm. NÕu coi s¶n xuÊt lµ mét hÖ thèng gåm ba thµnh phÇn hîp thµnh (ng­êi lao ®éng, qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, s¶n phÈm hµng ho¸) th× søc lao ®éng lµ mét trong c¸c nguån lùc khëi ®Çu cña s¶n xuÊt. 2. Lùc l­îng lao ®éng D©n sè trong ®é tuæi lao ®éng cña mét n­íc th­êng ®­îc chia lµm hai bé phËn lµ: d©n sè ho¹t ®éng kinh tÕ vµ d©n sè kh«ng ho¹t kinh tÕ. D©n sè ho¹t ®éng kinh tÕ cßn gäi lµ d©n sè nguån lao ®éng hay lùc l­îng lao ®éng lµ nh÷ng ng­êi trong ®é tuæi lao ®éng, ®ang lµm viÖc, hoÆc kh«ng cã viÖc lµm nh­ng cã nhu cÇu lµm viÖc. Nh­ vËy, lùc l­îng lao ®éng trong ®é tuæi lao bao gåm sè ng­êi cã viÖc lµm vµ sè ng­êi thÊt nghiÖp lµ nh÷ng ng­êi kh«ng cã viÖc lµm nh­ng cã nhu cÇu t×m viÖc. D©n sè kh«ng ho¹t ®éng kinh tÕ bao gåm tÊt c¶ nh÷ng ng­êi kh¸c trong ®é tuæi lao ®éng kh«ng thuéc nhãm cã viÖc lµm hoÆc thÊt nghiÖp. Bé phËn nµy bao gåm: nh÷ng ng­êi kh«ng cã kh¶ n¨ng lµm viÖc do tµn tËt èm ®au, mÊt søc kÐo dµi; nh÷ng ng­êi chØ lµm viÖc néi trî cña chÝnh gia ®×nh m×nh vµ ®­îc tr¶ c«ng; häc sinh, sinh viªn trong ®é tuæi lao ®éng; nh÷ng nguêi kh«ng ho¹t ®éng kinh tÕ v× nh÷ng lÝ do kh¸c. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software For evaluation only. §Ò ¸n m«n häc KÕ ho¹ch 42B 3 3. ViÖc lµm. Cã ý kiÕn cho r»ng, viÖc lµm lµ mét ph¹m trï ®Ó chØ tr¹ng th¸i phï hîp gi÷a søc lao ®éng vµ t­ liÖu s¶n xuÊt hoÆc nh÷ng ph­¬ng tiÖn ®Ó s¶n xuÊt ra cña c¶i vËt chÊt vµ tinh thÇn cña x· héi. Nh­ vËy theo quan ®iÓm nµy khi vµ chØ khi cã sù phï hîp vÒ sè l­îng cña hai yÕu tè søc lao ®éng vµ t­ liÖu s¶n xuÊt th× ë ®ã cã viÖc lµm. Víi c¸ch hiÓu viÖc lµm nh­ kh¸i niÖm trªn th× ch­a thËt toµn diÖn. Bëi v× cßn mét yÕu tè th­ ba rÊt quan träng ®ã lµ ®iÒu kiÖn lao ®éng. NÕu ®iªï kiÖn lao ®éng kh«ng ®¶m b¶o th× qóa tr×nh lao ®éng còng kh«ng thÓ diÔn ra ®­îc . V× vËy, trong ®iÒu 13 Bé luËt Lao ®éng cña n­íc Céng hoµ X· héi Chñ nghÜa ViÖt Nam nªu râ : “Mäi ho¹t ®éng t¹o ra nguån thu nhËp kh«ng bÞ ph¸p luËt cÊm ®Òu ®uîc thõa nhËn lµ viÖc lµm.” C¸c ho¹t ®éng ®­îc x¸c ®Þnh lµ viÖc lµm bao gåm: lµm c¸c c«ng viÖc ®­îc tr¶ c«ng d­íi d¹ng tiÒn hÆc hiÖn vËt ; c«ng viÖc tù lµm ®Ó thu lîi nhuËn cho b¶n th©n hoÆc t¹o thu nhËp cho gia ®×nh m×nh nh­ng kh«ng ®­îc tr¶ c«ng cho c«ng viÖc ®ã. Ng­êi cã viÖc lµm lµ ng­êi ®ñ 15 tuæi trë lªn trong nhãm d©n sè ho¹t ®éng kinh tÕ mµ trong tuÇn lÔ tr­íc ®iÒu tra : ®ang cã viÖc lµm ®Ó nhËn tiÒn c«ng , tiÒn l­¬ng; ®ang lµm viÖc nh­ng kh«ng ®­îc h­ëng tiÒn trong c¸c c«ng viÖc kinh doanh cña hé gia ®×nh m×nh hoÆc ®· cã c«ng viÖc tr­íc ®ã song tuÇn lÔ tr­íc ®iÒu tra t¹m thêi nghØ viÖc sau ®ã sÏ tiÕp tôc lµm viÖc. 4. ThÊt nghiÖp ThÊt nghiÖp lµ hiÖn t­îng cã sù t¸ch rêi , kh«ng phï hîp gi÷a søc lao ®éng víi t­ liÖu s¶n xuÊt mµ søc lao ®éng l¹i g¾n víi tõng con ng­êi cô thÓ v× thÕ nªn ng­êi thÊt nghiÖp lµ ng­êi kh«ng cã ph­¬ng tiÖn ®Ó s¶n xuÊt vµ ®ang muèn t×m viÖc lµm. Trong cuéc tæng ®iÒu tra thùc tr¹ng lao ®éng vµ viÖc lµm n¨m 1996, Bé Lao ®éng Th­¬ng binh vµ X· héi ®· quy ®Þnh nh­ sau : “Ng­êi thÊt nghiÖp lµ ng­êi tõ ®é tuæi tõ 15 tuæi trë lªn trong nhãm d©n sè ho¹t ®éng kinh tÕ trong thêi k× ®iÒu tra kh«ng cã vÖc lµm nh­ng cã nhu cÇu t×m viÖc.” Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software For evaluation only. §Ò ¸n m«n häc KÕ ho¹ch 42B 4 5. KÕ ho¹ch viÖc lµm KÕ ho¹ch viÖc lµm lµ mét bé phËn trong hÖ thèng kÕ ho¹ch ho¸ ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi, nã x¸c ®Þnh tæng quy m«, c¬ cÊu vµ chÊt l­îng cña bé phËn d©n sè ho¹t ®éng kinh tÕ cÇn cã trong thêi k× kÕ ho¹ch; x¸c ®Þnh mét sè chØ tiªu x· héi cña lao ®éng nh­ : nhu cÇu lµm viÖ míi, nhiÖm vô gi¶i quyÕt viÖc lµm ®ång thêi ®­a ra c¸c chÝnh s¸ch cÇn thiÕt nh»m khai th¸c, huy ®éng vµ sö dông mét c¸ch cã hiÖu qu¶ nhÊt nguån lao ®éng. Trong hÖ thèng kÕ ho¹ch ho¸ quèc gia, kÕ ho¹ch ho¸ viÖc lµm cã ý nghÜa ®Æc biÖt, nã bao hµm c¶ ý nghÜa cña kÕ ho¹ch biÖn ph¸p vµ kÕ ho¹ch môc tiªu. Lµ kÕ ho¹ch biÖn ph¸p, kÕ ho¹ch viÖc lµm nh»m vµo môc tiªu t¨ng tr­ëng, kÕ ho¹ch chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ, kÕ ho¹ch ph¸t triÓn vïng kinh tÕ, t¹o ®iÒu kiÖn vÒ viÖc lµm ®Ó thùc hiÖn môc tiªu nµy. Lµ kÕ ho¹ch môc tiªu v× kÕ ho¹ch viÖc lµm bao hµm mét sè c¸c chØ tiªu n»m trong hÖ thèng c¸c môc tiªu ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi nh­: gi¶i quyÕt viÖc lµm cho ng­êi lao ®éng, h¹n chÕ thÊt nghiÖp, n©ng cao chÊt l­îng nguån lao ®éng. II.Vai trß cña kÕ ho¹ch viÖc lµm trong hÖ thèng kÕ ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ-x· héi 1. Vai trß cña kÕ ho¹ch §Æc tr­ng cña nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng lµ tÝnh chÊt ®a thµnh phÇn së h÷u, nã t¸c ®éng m¹nh mÏ tíi mäi ho¹t ®éng cña ®êi sèng kinh tÕ x· héi . Trong nÒn kinh tÕ nµy kÕ ho¹ch thÓ hiÖn ý thøc cña chÝnh phñ ®Ó ®¹t ®­îc t¨ng tr­ëng kinh tÕ nhanh víi møc viÖc lµm cao vµ æn ®Þnh gi¸ c¶ th«ng qua chÝnh s¸ch tµi kho¸ vµ tiÒn tÖ. Cã kÕ ho¹ch sÏ gióp phñ ng¨n chÆn ®­îc sù mÊt æn ®Þnh cña nÒn kinh tÕ, gióp ph©n bæ nguån lùc mét c¸ch hîp lý. Th«ng qua kÕ ho¹ch trùc tiÕp, chÝnh phñ sö dông cã c©n nh¾c nguån vèn ®Çu t­ trong vµ ngoµi n­íc ®Ó thùc hiÖn dù ¸n ®Çu t­ vµ ®Ó huy ®éng, chuyÓn c¸c nguån lùc khan hiÕm vµo c¸c lÜnh vùc cã thÓ mong ®îi lµ ®ãng gãp lín nhÊt vµo viÖc thùc hiÖn môc tiªu kinh tÕ l©u dµi. KÕ ho¹ch gi¸n tiÕp gióp chÝnh phñ ®­a ra c¸c chÝnh s¸ch ®Ó Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software For evaluation only. §Ò ¸n m«n häc KÕ ho¹ch 42B 5 kÝch thÝch vµ h­íng dÉn kiÓm so¸t c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ mét c¸ch hiÖu qu¶ nhÊt. 2. Vai trß cña kÕ ho¹ch viÖc lµm trong hÖ thèng kÕ ho¹ch quèc gia 2.1. KÕ ho¹ch viÖc lµm lµ mét bé phËn cña kÕ ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi KÕ ho¹ch viÖc lµm lµ bé phËn rÊt quan träng trong kÕ ho¹ch tæng thÓ ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ quèc d©n. §Ó thùc hiªn c¸c môc tiªu ph¸t triÓn kh«ng nh÷ng cÇn ph¶i ®¶m b¶o c¸c nguån lùc vÒ tµi chÝnh mµ cßn c¶ c¸c nguån lùc vÒ con ng­êi (lao ®éng). KÕ ho¹ch gi¶i quyÕt viÖc lµm nh»m x¸c ®Þnh nhu cÇu vÒ nguån lao ®éng trong t­¬ng lai. Nhu cÇu sö dông lao ®éng cã sù kh¸c biÖt rÊt lín vÒ kü n¨ng, kiÕn thøc, giíi tÝnh, løa tuæi vµ phô thuéc vµo møc tr¶ c«ng lao ®éng. Kh«ng gièng nh­ nguån lùc vÒ tµi chÝnh, nguån lao ®éng kh«ng ph¶i lóc nµo còng sö dông ®­îc ngay. Mét trong nh÷ng néi dung rÊt quan träng cña kÕ ho¹ch viÖc lµm lµ ph¶i bao gåm kÕ ho¹ch vÒ ®µo t¹o vµ kÕ ho¹ch ph¸t triÓn nguån nh©n lùc. Tuú theo mçi giai ®o¹n ph¸t triÓn kinh tÕ, kÕ ho¹ch gi¶i quyÕt viÖc lµm cã vai trß kh¸c nhau. Trong thêi kú nh÷ng n¨m 60, kÕ ho¹ch gi¶i quyÕt viÖc lµm chØ ®­îc xem nh­ lµ mét trong nh÷ng biÖn ph¸p ®Ó cã sè lao ®éng cÇn thiÕt hoµn thµnh nhiÖm vô s¶n xuÊt trong thêi kú tr­íc m¾t mµ kh«ng chó träng ®Õn xu h­íng vµ c¸c biÖn ph¸p ph¸t triÓn nguån nh©n lùc trong t­¬ng lai. §a sè c¸c nç lùc cña nhµ ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch chØ tËp trung x©y dùng chiÕn l­îc lao ®éng kÌm theo. Tõ nh÷ng n¨m 80 ®Õn nay, kÕ ho¹ch gi¶i quyÕt viÖc lµm ®­îc ®Æc tr­ng bëi sù lång ghÐp cña c¸c kÕ ho¹ch lao ®éng viÖc lµm víi kÕ ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña ®Êt n­íc trªn tÇm vÜ m«. Trong tr­êng hîp nµy, kÕ ho¹ch gi¶i quyÕt viÖc lµm cña kÕ ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi lµ ®iÒu kiÖn tiªn quyÕt cña c¸c chiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh tÕ. 2.2. KÕ ho¹ch viÖc lµm cã mèi quan hÖ mËt thiÕt víi kÕ ho¹ch t¨ng tr­ëng kinh tÕ, kÕ ho¹ch vèn ®Çu t­ vµ kÕ ho¹ch nguån lao ®éng. 2.2.1. KÕ ho¹ch viÖc lµm vµ kÕ ho¹ch t¨ng tr­ëng kinh tÕ Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software For evaluation only. §Ò ¸n m«n häc KÕ ho¹ch 42B 6 Trong hÖ thèng kÕ ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi, kÕ ho¹ch t¨ng tr­ëng kinh tÕ lµ bé phËn quan träng nhÊt. Nã x¸c ®Þnh c¸c môc tiªu cã liªn quan quyÕt ®Þnh sù ph¸t triÓn cña ®Êt n­íc. C¸c chØ tiªu cña kÕ ho¹ch t¨ng tr­ëng lµ c¬ së ®Ó x¸c ®Þnh c¸c kÕ ho¹ch môc tiªu quan träng kh¸c trong ®ã cã c¶ kÕ ho¹ch viÖc lµm. C¸c chØ tiªu cña kÕ ho¹ch t¨ng tr­ëng cßn sö dông lµm c¬ së cho viÖc x©y dùng c¸c kÕ ho¹ch biÖn ph¸p còng nh­ x©y dùng c¸c c©n dèi chñ yÕu cho ph¸t triÓn kinh tÕ cña thêi kú kÕ ho¹ch. KÕ ho¹ch t¨ng tr­ëng kinh tÕ n»m trong mèi quan hÖ chÆt chÏ vµ t¸c ®éng qua l¹i víi kÕ ho¹ch gi¶i quyÕt viÖc lµm vµ môc tiªu chèng l¹m ph¸t. VÒ mÆt lý luËn, nÕu nÒn kinh tÕ cã tèc ®é t¨ng tr­ëng nhanh th× sÏ gi¶i quyÕt ®­îc viÖc lµm cho ng­êi lao ®éng, nh­ng xu thÕ gia t¨ng l¹m ph¸t sÏ x¶y ra. V× vËy, th«ng th­êng viÖc ®Æt kÕ ho¹ch môc tiªu t¨ng tr­ëng kinh tÕ ®Êt n­íc th­êng ph¶i g¾n liÒn víi thùc tr¹ng cña nÒn kinh tÕ. Trªn c¬ së ®Æt môc tiªu t¨ng tr­ëng kinh tÕ ph¶i x¸c ®Þnh c¸c môc tiªu vÒ viÖc lµm vµ t×m ra c¸c gi¶i ph¸p, chÝnh s¸ch thùc hiÖn. 2.2.2. KÕ ho¹ch viÖc lµm vµ kÕ ho¹ch vèn ®Çu t­ Lao ®éng vµ vèn ®Çu t­ lµ hai yÕu tè nguån lùc chñ yÕu cña t¨ng tr­ëng kinh tÕ. Vèn ®Çu t­ gióp bï ®¾p tµi s¶n cè ®Þnh, ®¶m b¶o yªu cÇu më réng quy m«, dung l­îng cña nÒn kinh tÕ vµ yªu cÇu c¶i tiÕn, hiÖn ®¹i ho¸ phï hîp víi yªu cÇu cña sù ph¸t triÓn. Nã cßn gióp cho c¸c nhµ ®Çu t­ t¨ng, gi¶m møc dù tr÷ hµng ho¸ tån kho theo sù biÕn ®éng cña gi¸ c¶. KÕ ho¹ch khèi l­îng vèn ®Çu t­ lµ mét bé phËn trong hÖ thèng kÕ ho¹ch ph¸t triÓn, nã x¸c ®Þnh quy m« c¬ cÊu tæng nhu cÇu ®Çu t­ x· héi cÇn cã vµ c©n ®èi c¸c nguån b¶o ®¶m nh»m thùc hiÖn môc tiªu t¨ng tr­ëng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ trong thêi kú kÕ ho¹ch. Cã viÖc lµm lµ mét trong nh÷ng ®iÒu kiÖn h×nh thµnh qu¸ tr×nh lao ®éng, còng lµ mét kh©u quan träng cña qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt x· héi. Cã viÖc lµm lµ ®iÒu kiÖn tiÒn ®Ò c¬ b¶n khiÕn ng­êi lao ®éng cã t­ liÖu tiªu dïng, tõ ®ã b¾t ®Çu qu¸ tr×nh tiªu dïng, ®©y lµ biÖn ph¸p m­u sinh cña ng­êi lao ®éng. L­u chuyÓn søc lao ®éng lµ yªu cÇu tÊt yÕu cña x· héi ho¸ nÒn s¶n xuÊt lín, lµ ®iÒu kiÖn c¬ b¶n ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ hµng ho¸. Qu¸ tr×nh ®Çu t­ vÒ khoa häc Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software For evaluation only. §Ò ¸n m«n häc KÕ ho¹ch 42B 7 c«ng nghÖ gia t¨ng gãp phÇn kh«ng ngõng n©ng cao tr×nh ®é søc s¶n xuÊt kÕt cÊu s¶n phÈm, tÊt nhiªn ®ßi hái ph¶i cã sù l­u chuyÓn t­¬ng øng søc lao ®éng. Ngoµi ra, sù diÔn biÕn cña kÕt cÊu tù th©n søc lao ®éng còng lµ mét nh©n tè kh«ng thÓ bá qua. V× vËy ®¶m b¶o viÖc lµm cho ng­êi lao ®éng ®ång thêi ph¶i kh«ng ngõng n©ng cao tr×nh ®é s¶n xuÊt ®ã lµ yªu cÇu c¬ b¶n cña kÕ ho¹ch viÖc lµm vµ kÕ ho¹ch vèn ®Çu t­ trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch t¨ng tr­ëng kinh tÕ. 2.2.3. KÕ ho¹ch viÖc lµm vµ kÕ ho¹ch nguån lao ®éng KÕ ho¹ch viÖc lµm chñ ®éng ®Æt ra yªu cÇu cÇn thiÕt cho kÕ ho¹ch nguån lao ®éng. Tõ nguån lùc lao ®éng s½n cã x¸c ®Þnh kh¶ n¨ng hiÖn t¹i vÒ viÖc lµm cho ng­êi lao ®éng ®Ó quyÕt ®Þnh x©y dùng c¸c kÕ ho¹ch biÖn ph¸p kh¸c trong tæng thÓ kÕ ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cho phï hîp. KÕ ho¹ch viÖc lµm chñ ®éng ®­a ra c¸c chÝnh s¸ch, gi¶i ph¸p ®Ó ph¸t triÓn nguån lao ®éng ®Êt n­íc. C¨n cø vµo sè lao ®éng cã viÖc lµm ë kú kÕ ho¹ch lµ c¬ së ®Ó ®¶m b¶o ®êi sèng vËt chÊt, tinh thÇn, m«i tr­êng x· héi, thu nhËp b×nh qu©n ®Çu ng­êi... Ng­êi lao ®éng cã viÖc lµm th× ®êi sèng cña hä ®­îc n©ng cao. VÊn ®Ò quan träng lµ viÖc lµm ®ã cã phï hîp víi nguyÖn väng, kh¶ n¨ng ng­êi lao ®éng, cã ph¸t huy s¸ng t¹o ®em l¹i thu nhËp cho ng­êi lao ®éng hay kh«ng? Sù lùa chän tõ c¶ hai phÝa ng­êi lao ®éng vµ ng­êi sö dông lao ®éng, v× môc tiªu hiÖu qu¶ sÏ ®­a ®Õn kh¶ n¨ng t¨ng nhanh hiÖu qu¶ toµn bé nÒn kinh tÕ x· héi. Nh­ vËy kÕ ho¹ch gi¶i quyÕt viÖc lµm lµ bé phËn kÕ ho¹ch biÖn ph¸p quan träng cña kÕ ho¹ch nguån lao ®éng. Tãm l¹i, bªn c¹ch viÖc thùc hiÖn kÕ ho¹ch gi¶i quyÕt viÖc lµm cÇn kÕt hîp víi kÕ ho¹ch t¨ng tr­ëng kinh tÕ, kÕ ho¹ch vèn ®Çu t­, kÕ ho¹ch nguån lao ®éng ®Ó cã mét bøc tranh hoµn thiÖn vÒ ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software For evaluation only. §Ò ¸n m«n häc KÕ ho¹ch 42B 8 PhÇn II : §¸nh gi¸ t×nh h×nh thùc hiÖn môc tiªu viÖc lµm trong 3 n¨m ®Çu cña kÕ ho¹ch 5 n¨m 2001-2005 I.Quan ®iÓm cña ®¶ng vµ nhµ n­íc ta vÒ vÊn ®Ò gi¶i quyÕt viÖc lµm Trong thêi kú kÕ ho¹ch 10 n¨m 2001-2010, quan ®iÓm cña §¶ng vµ nhµ n­íc ViÖt Nam vÒ viÖc ph¸t triÓn nguån nh©n lùc vµ x©y dùng thÕ hÖ trÎ ViÖt Nam lµ ®Æt con ng­êi vµo vÞ trÝ trung t©m, kh¬i dËy mäi tiÒm n¨ng cña mçi c¸ nh©n vµ c¶ céng ®ång d©n téc; kÕt hîp hµi hoµ gi÷a ph¸t triÓn kinh tÕ víi ph¸t triÓn v¨n ho¸ x· héi; gi÷a ®êi sèng vËt chÊt vµ ®êi sèng tinh thÇn cña nh©n d©n, coi ph¸t triÓn kinh tÕ lµ c¬ së, lµ ph­¬ng tiÖn vµ tiÒn ®Ò ®Ó thùc hiÖn c¸c chÝnh s¸ch xÉ héi, võa lµ ®éng lùc, võa t¹o sù æn ®Þnh vÒ chÝnh trÞ x· héi lµm c¬ së cho viÖc t¨ng tr­ëng kinh tÕ bÒn v÷ng. Tõ quan ®iÓm gi¶i quyÕt viÖc lµm lµ tr¸ch nhiÖm cña nhµ n­íc vµ chØ lµm viÖc trong hai thµnh phÇn kinh tÕ c¬ b¶n: Quèc doanh vµ Hîp t¸c x· trong thêi kú kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung, th× nay quan ®iÓm cña §¶ng vµ Nhµ n­íc ta cã nhËn thøc hoµn toµn míi: Cïng víi Nhµ n­íc, mçi c«ng d©n, mçi gia ®×nh, mçi tæ chøc ®Òu cã thÓ vµ ®­îc phÐp t¹o më viÖc lµm, ®­îc lµm viÖc trong c¸c thµnh phÇn kinh tÕ bao gåm mäi h×nh thøc tæ chøc kinh doanh tõ c¸c doanh nghiÖp lín ®Õn c¸c lo¹i quy m« võa vµ nhá, kinh tÕ hé gia ®×nh, c¸c ho¹t ®éng trong khu vùc phi kÕt cÊu. Nhµ n­íc cã ®Þnh h­íng râ rµng chÝnh s¸ch ph¸t triÓn nguån nh©n lùc. Sù ph¸t triÓn nhanh vµ bÒn v÷ng ph¶i bao trïm mäi mÆt ®êi sèng x· héi trong ®ã kinh tÕ lµ trung t©m, t¨ng tr­ëng kinh tÕ ph¶i g¾n víi thùc hiÖn c«ng b»ng vµ tiÕn bé x· héi. C«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ n«ng nghiÖp vµ n«ng th«n lµ mét träng ®iÓm trong thËp kû tíi, ph¸t triÓn nÒn n«ng nghiÖp hµng ho¸ khai th¸c ph¸t triÓn lîi thÕ vÒ ®iÒu kiÖn sinh th¸i phï hîp víi nhu cÇu thÞ tr­êng t¹o sù chuyÓn biÕn m¹nh mÏ vÒ c¬ cÊu kinh tÕ, c¬ cÊu lao ®éng, t¨ng quü sö dông thêi gian lao ®éng vµ n©ng cao chÊt l­îng cuéc sèng ë n«ng th«n. Ph¸t huy trÝ tuÖ con ng­êi th«ng qua ph¸t triÓn gi¸o dôc ®µo t¹o vµ ph¸t triÓn nguån nh©n Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software For evaluation only. §Ò ¸n m«n häc KÕ ho¹ch 42B 9 lùc, ®uæi kÞp tr×nh ®é tiªn tiÕn cña c¶ n­íc vµ khu vùc, ®¸p øng yªu cÇu sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ vµ sù nghiÖp ®æi míi, héi nhËp quèc tÕ. II. Môc tiªu vµ ph­¬ng h­íng gi¶i quyÕt viÖc lµm cña kÕ ho¹ch 5 n¨m 2001-2005 ë ViÖt Nam 1/Môc tiªu a.Môc tiªu c¬ b¶n l©u dµi :t¹o viÖc lµm míi vµ ®¶m b¶o viÖc lµm cho ng­êi lao ®éng cã kh¶ n¨ng lao ®éng cã yªu cÇu viÖc lµm. Thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p ®Ó trî gióp ng­êi thÊt nghiÖp nhanh chãng cã viÖc lµm, ng­êi thiÕu viÖc lµm cã ®ñ viÖc lµm, ®Æc biÖt cã chÝnh s¸ch trî gióp cô thÓ c¸c ®èi t­îng yÕu thÕ trong thÞ tr­êng lao ®éng. Th«ng qua ®ã gi¶i quyÕt hîp lÝ mèi quan hÖ gi÷a t¨ng tr­ëng kinh tÕ, chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ víi gi¶i quyÕt viÖc lµm cho ng­êi lao ®éng, nh»m tõng b­íc n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng, t¨ng thu nhËp vµ c¶i thiÖn chÊt l­îng cuéc sèng cña nh©n d©n. b. Môc tiªu cô thÓ : mçi n¨m thu hót thªm 1,3-1,4 triÖu lao ®éng cã chç lµm viÖc,gi¶i quyÕt viÖc lµm míi cho 7,5 triÖu lao ®éng , gi¶m tØ lÖ thÊt nghiÖp ë thµnh thÞ xuèng 5,4% vµ n©ng tØ lÖ sö dông thêi gian lao ®éng ë n«ng th«n lªn 80% vµo n¨m 2005. §¹t c¬ cÊu lao ®éng n«ng nghiÖp 56%, c«ng nghÖp vµ x©y dùng 21%, dÞch vô 23% vµo n¨m 2005. TØ lÖ lao ®éng qua ®µo t¹o ®¹t 30% ( trong ®ã ®µo t¹o nghÒ lµ 18,6% ) vµo n¨m 2005. Tèc ®é t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng x· héi 45%/ n¨m. 2/Ph­¬ng h­íng 2.1. Thùc hiÖn sù chuyÓn ®æi c¬ cÊu kinh tÕ theo h­íng t¨ng viÖc lµm thu hót lao ®éng víi nh÷ng nÐt ®Æc tr­ng chñ yÕu sau: ë khu vùc n«ng th«n: Thóc ®Èy nhanh qu¸ tr×nh ®« thÞ ho¸ n«ng th«n lµm c¬ së cho viÖc ®Èy nhanh qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi c¬ cÊu kinh tÕ vµ ph©n c«ng lao ®éng ë n«ng th«n. Nhµ n­íc kÝch thÝch qu¸ tr×nh nµy b»ng c¸ch hç trî x©y dùng c¸c c«ng tr×mh cÊu tróc h¹ tÇng: cÊp ®iÖn, giao th«ng, th«ng tin liªn l¹c, c¸c trung t©m th­¬ng m¹i dÞch vô... khuyÕn khÝch d©n c­ n«ng th«n tù t¹o viÖc lµm ngay t¹i quª h­¬ng m×nh. Ngoµi ra, khuyÕn khÝch ph¸t triÓn c¸c ngµnh Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software For evaluation only. §Ò ¸n m«n häc KÕ ho¹ch 42B 10 nghÒ ®Æc biÖt lµ nh÷ng ngµnh nghÒ truyÒn thèng nh»m thu hót lao ®éng nhµn rçi ë n«ng th«n. ë khu vùc thµnh thÞ: Ph¸t triÓn nh÷ng ngµnh c«ng nghiÖp cã kh¶ n¨ng ph¸t huy lîi thÕ c¹nh tranh ®Ó h­íng xuÊt khÈu, nh÷ng ngµnh c«ng nghiÖp ®ßi hái ph¶i sö dông lao ®éng cã chÊt l­îng chuyªn m«n cao. T¨ng tØ träng cña c¸c khu vùc c«ng nghiÖp, x©y dùng vµ dÞch vô, gi¶m tØ träng khu vùc n«ng nghiÖp nh»m t¹o c¬ cÊu cña mét nÒn kinh tÕ cã kh¶ n¨ng t¹o thªm nhiÒu viÖc lµm míi vµ thu hót ngµy cµng nhiÒu lao ®éng. 2.2. C¶i tiÕn vµ ®æi míi c¬ cÊu ®Çu t­ Sö dông nguån vèn ®Çu t­ cña khu vùc Nhµ n­íc theo h­íng chñ yÕu dµnh ®Ó x©y dùng cÊu tróc h¹ tÇng nh»m t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c ®Çu t­ ph¸t triÓn vµo c¸c khu vùc, c¸c ngµnh kinh tÕ cã kh¶ n¨ng t¹o thªm ®­îc nhiÒu chç lµm viÖc h¬n, kh¶ n¨ng sinh lêi vµ quay vßng vèn nhanh h¬n. T¨ng nguån vèn trung h¹n vµ dµi h¹n hç trî cho nh©n d©n, ®Æc biÖt ë n«ng th«n trong qu¸ tr×nh t¹o viÖc lµm vµ chuyÓn ®æi c¬ cÊu kinh tÕ 2.3. N©ng cao n¨ng lùc c¹nh tranh cña nÒn kinh tÕ ChuÈn bÞ tèt c¸c ®iÒu kiÖn héi nhËp kinh tÕ thÕ giíi vµ khu vùc kÕt hîp víi ®æi míi quan hÖ kinh tÕ ®èi ngo¹i cëi më, th«ng tho¸ng. TËp trung vµ ®æi míi c«ng nghÖ, n©ng cao kü n¨ng lao ®éng, h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn c¸c ngµnh nghÒ chÕ biÕn nh»m t¨ng quy m«, tû träng xuÊt khÈu c¸c s¶n phÈm ®· qua chÕ biÕn, gi¶m xuÊt khÈu nguyªn liÖu th«. §a d¹ng ho¸ s¶n phÈm xuÊt khÈu nh­ng cÇn tËp trung vµo c¸c s¶n phÈm cã dung l­îng lín nh­: dÖt may, giµy dÐp, chÕ biÕn l­¬ng thùc thùc phÈm, gia c«ng c¬ khÝ ®iÖn tö... t×m kiÕm vµ më réng thÞ tr­êng ®ång thêi lµm tèt c