Sự đổi mới hoạt động đầu tư và nâng cao hiệu quả của hoạt động này trong thời kỳ
đất nước ta đang tiến hành sự nghiệp công nghiệp hoá - hiện đại hóa đất nước có ý nghĩa
đặc biệt quan trọng, vừa là yêu cầu thực tế khách quan, vừa mang tính cấp bách đảm bảo
cho nền kinh tế nước ta phát triển. Trong chiến lược phát triển kinh tế, Đảng ta đã chỉ rõ
“Chính sách tài chính quốc gia hướng vào lĩnh vực tạo vốn, sử dụng vốn có hiệu quả
trong toàn xã hội, tăng nhanh sản phẩm xã hội và thu nhập quốc dân.” Thực hiện chủ
trương đó và nhằm đổi mới cơ chế quản lý trong lĩnh vực đầu tư, năm 1989 Chính phủ đã
có chủ trương về xoá bỏ bao cấp trong đầu tư xây dựng cơ bản, tất cả những dự án sản
xuất kinh doanh có khả năng thu hồi vốn trực tiếp đều phải vay vốn tín dụng để đầu tư
Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam đã được Nhà nước giao cho thực hiện việc cho
vay các công trình xây dựng cơ bản theo kế hoạch Nhà nước (từ năm 1995 đến nay việc
cho vay đầu tư phát triển theo kế hoạch Nhà nước còn có thêm Tổng cục đầu tư và Phát
triển nay là Quỹ hỗ trợ đầu tư quốc gia và các Ngân hàng thương mại khác thực hiện).
Thực hiện hoạt động tín dụng đầu tư đối với các dự án là một trong những mục
tiêu quan trọng hàng đầu trong định hướng hoạt động của Ngân hàng Đầu tư và Phát triển
nói chung, Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Thanh Hoá nói riêng. Trên cơ sở Nghị định
của Chính phủ và thể lệ tín dụng trung và dài hạn của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước
Việt Nam, Ngân hàng Đầu tư và Phát triển chủ trương cho các doanh nghiệp trong và
ngoài quốc doanh vay vốn tín dụng trung, dài hạn để đầu tư các dự án trong lĩnh vực sản
xuất kinh doanh, dịch vụ theo định hướng phát triển kinh tế của Đảng, Nhà nước, địa
phương trong từng thời kỳ. Từ 1995, ngoài các dự án được giao trong kế hoạch, Ngân
hàng Đầu tư và Phát triển còn chủ động huy động vốn dài hạn và tìm các dự án có hiệu
quả để đầu tư.
Với chức năng nhiệm vụ được giao, trong những năm qua, Ngân hàng Đầu tư và
Phát triển Thanh Hoá đã và đang tích cực, chủ động, linh hoạt sử dụng các nguồn vốn
khác nhau để xem xét cho vay các dự án trung, dài hạn trên nhiều lĩnh vực thuộc các
ngành kinh tế khác nhau trong tỉnh với khối lượng tín dụng hàng nghìn tỷ đồng. Phần lớn
các dự án được Ngân hàng Đầu tư và Phát triển cho vay, sau khi hoàn thành đi vào hoạt
động đã phát huy có hiệu quả, đáp ứng một phần nhu cầu đòi hỏi của nền kinh tế trong sự
nghịêp công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước, góp phần vào việc tăng trưởng của nền
kinh tế, kiềm chế lạm phát và giải quyết việc làm cho người lao động. Song, cũng có
công trình, dự án khi đi vào hoạt động kém hiệu quả, thậm chí không phát huy được hiệu
quả như dự kiến, dẫn tới nợ quá hạn kéo dài ảnh hưởng tới hoạt động của Ngân hàng và
nền kinh tế. Điều này sẽ dẫn đến làm chậm sự hoà nhập nền kinh tế của Việt Nam với các
nước trong khu vực và trên thế giới.
Vậy, làm như thế nào để hoạt động của tín dụng trung, dài hạn có hiệu quả góp
phần đáp ứng được nhu cầu đỏi hỏi của nền kinh tế và mang lại thu nhập cho Ngân hàng.
Qua tìm hiểu thực tế tại ngân hàng Đầu tư và Phát triển Thanh Hoá, với sự hiểu biết của
mình bản luận văn này tôi xin trình bày “Tín dụng trung, dài hạn ở Ngân hàng Đầu tư
và Phát triển Thanh Hoá - Thực trạng và giải pháp” phạm vi đề tài này nghiên cứu
trong thời gian từ năm 1996 đến 2000 và được bố cục theo các nội dung sau :
Chương I: Đầu tư và Tín dụng trung, dài hạn của Ngân hàng đối với nền kinh tế.
Chương II : Thực trạng tín dụng trung , dài hạn của NHĐầu tư và Phát triển Thanh
Hoá.
Chương III: Một số đề xuất, kiến nghị nhằm nâng cao chất lương tín dụng trung, dài
hạn.
86 trang |
Chia sẻ: ttlbattu | Lượt xem: 1930 | Lượt tải: 2
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đề tài Tín dụng trung, dài hạn tại Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Thanh Hoá - Thực trạng và giải pháp, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
LUẬN VĂN:
Tín dụng trung, dài hạn ở Ngân hàng
Đầu tư và Phát triển Thanh Hoá - Thực
trạng và giải pháp
Lời nói đầu
Sự đổi mới hoạt động đầu tư và nâng cao hiệu quả của hoạt động này trong thời kỳ
đất nước ta đang tiến hành sự nghiệp công nghiệp hoá - hiện đại hóa đất nước có ý nghĩa
đặc biệt quan trọng, vừa là yêu cầu thực tế khách quan, vừa mang tính cấp bách đảm bảo
cho nền kinh tế nước ta phát triển. Trong chiến lược phát triển kinh tế, Đảng ta đã chỉ rõ
“Chính sách tài chính quốc gia hướng vào lĩnh vực tạo vốn, sử dụng vốn có hiệu quả
trong toàn xã hội, tăng nhanh sản phẩm xã hội và thu nhập quốc dân...” Thực hiện chủ
trương đó và nhằm đổi mới cơ chế quản lý trong lĩnh vực đầu tư, năm 1989 Chính phủ đã
có chủ trương về xoá bỏ bao cấp trong đầu tư xây dựng cơ bản, tất cả những dự án sản
xuất kinh doanh có khả năng thu hồi vốn trực tiếp đều phải vay vốn tín dụng để đầu tư
Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam đã được Nhà nước giao cho thực hiện việc cho
vay các công trình xây dựng cơ bản theo kế hoạch Nhà nước (từ năm 1995 đến nay việc
cho vay đầu tư phát triển theo kế hoạch Nhà nước còn có thêm Tổng cục đầu tư và Phát
triển nay là Quỹ hỗ trợ đầu tư quốc gia và các Ngân hàng thương mại khác thực hiện).
Thực hiện hoạt động tín dụng đầu tư đối với các dự án là một trong những mục
tiêu quan trọng hàng đầu trong định hướng hoạt động của Ngân hàng Đầu tư và Phát triển
nói chung, Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Thanh Hoá nói riêng. Trên cơ sở Nghị định
của Chính phủ và thể lệ tín dụng trung và dài hạn của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước
Việt Nam, Ngân hàng Đầu tư và Phát triển chủ trương cho các doanh nghiệp trong và
ngoài quốc doanh vay vốn tín dụng trung, dài hạn để đầu tư các dự án trong lĩnh vực sản
xuất kinh doanh, dịch vụ theo định hướng phát triển kinh tế của Đảng, Nhà nước, địa
phương trong từng thời kỳ. Từ 1995, ngoài các dự án được giao trong kế hoạch, Ngân
hàng Đầu tư và Phát triển còn chủ động huy động vốn dài hạn và tìm các dự án có hiệu
quả để đầu tư.
Với chức năng nhiệm vụ được giao, trong những năm qua, Ngân hàng Đầu tư và
Phát triển Thanh Hoá đã và đang tích cực, chủ động, linh hoạt sử dụng các nguồn vốn
khác nhau để xem xét cho vay các dự án trung, dài hạn trên nhiều lĩnh vực thuộc các
ngành kinh tế khác nhau trong tỉnh với khối lượng tín dụng hàng nghìn tỷ đồng. Phần lớn
các dự án được Ngân hàng Đầu tư và Phát triển cho vay, sau khi hoàn thành đi vào hoạt
động đã phát huy có hiệu quả, đáp ứng một phần nhu cầu đòi hỏi của nền kinh tế trong sự
nghịêp công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước, góp phần vào việc tăng trưởng của nền
kinh tế, kiềm chế lạm phát và giải quyết việc làm cho người lao động. Song, cũng có
công trình, dự án khi đi vào hoạt động kém hiệu quả, thậm chí không phát huy được hiệu
quả như dự kiến, dẫn tới nợ quá hạn kéo dài ảnh hưởng tới hoạt động của Ngân hàng và
nền kinh tế. Điều này sẽ dẫn đến làm chậm sự hoà nhập nền kinh tế của Việt Nam với các
nước trong khu vực và trên thế giới.
Vậy, làm như thế nào để hoạt động của tín dụng trung, dài hạn có hiệu quả góp
phần đáp ứng được nhu cầu đỏi hỏi của nền kinh tế và mang lại thu nhập cho Ngân hàng.
Qua tìm hiểu thực tế tại ngân hàng Đầu tư và Phát triển Thanh Hoá, với sự hiểu biết của
mình bản luận văn này tôi xin trình bày “Tín dụng trung, dài hạn ở Ngân hàng Đầu tư
và Phát triển Thanh Hoá - Thực trạng và giải pháp” phạm vi đề tài này nghiên cứu
trong thời gian từ năm 1996 đến 2000 và được bố cục theo các nội dung sau :
Chương I: Đầu tư và Tín dụng trung, dài hạn của Ngân hàng đối với nền kinh tế.
Chương II : Thực trạng tín dụng trung , dài hạn của NHĐầu tư và Phát triển Thanh
Hoá.
Chương III: Một số đề xuất, kiến nghị nhằm nâng cao chất lương tín dụng trung, dài
hạn.
trung, dài hạn của Ngân hàng
đối với nền kinh tế
----------
Theo giác độ kinh tế: Đầu tư là hoạt động sử dụng tiền vốn và tài nguyên trong
một thời gian tương đối dài nhằm mục đích thu về lợi nhuận và các lợi ích kinh tế xã hội
khác.
Đầu tư có hai dạng: Đầu tư trực tiếp và đầu tư gián tiếp, ở đây ta nghiên cứu đầu tư
gián tiếp tức là đầu tư bằng phương thức tín dụng. Đầu tư gián tiếp là đầu tư trong đó
người bỏ vốn không trực tiếp tham gia quản lý, điều hành quá trình thực hiện và phân
phối kết quả đầu tư.
I/ Vai trò, đặc trưng của Đầu tư
1- Vai trò của đầu tư :
- Đầu tư cơ bản là nhân tố quan trọng, nó quyết định trình độ phát triển của mỗi nước.
Khi đầu tư đúng hướng, có hiệu quả sẽ làm tăng sản phẩm xã hội, thu nhập quốc dân,
tăng trưởng nền kinh tế. Đầu tư có tác dụng cải biến cơ cấu kinh tế, nó tạo ra một cơ cấu
kinh tế hợp lý, khai thác tiềm năng thế mạnh của các thành phần kinh tế và của từng địa
phương, từng vùng. Thông qua việc đầu tư để xây dựng mới rồi mở rộng qui mô sản xuất,
công suất, ứng dụng, công nghệ mới để không ngừng phát triển, nâng cao TSCĐ. Tạo
điều kiện căn bản để có thể tăng được GDP trong thời kỳ sau. Do đó đầu tư ban đầu cho
hiện tại là quyết định cho việc phát triển ở tương lai.
- Đầu tư là công cụ để Nhà nước điều chỉnh cơ cấu kinh tế theo ngành. Cơ cấu
kinh tế theo ngành là tỷ trọng GDP của mỗi ngành sản xuất xã hội trong tổng số GDP
toàn quốc. Gồm 3 lĩnh vực chính:
+ Ngành công nghiệp
+ Ngành nông nghiệp
+ Ngành dịch vụ
Năng suất lao động trong ngành công nghiệp và dịch vụ thường cao hơn nhiều so
với ngành nông nghiệp. Do đó nếu tỷ trọng của ngành nông nghiệp chiếm đa số, phần lớn
trong nền kinh tế quốc dân thì GDP sẽ tăng chậm, dẫn đến tình trạng lạc hậu so với các
ngành khác. Vì vậy điều chỉnh cơ cấu kinh tế hiện nay là giảm tỷ trọng nông nghiệp trong
GDP nhưng số tuyệt đối vẫn phải tăng lên. Để thực hiện được điều này thì Nhà nước có
thể sử dụng nhiều công cụ khác nhau như: Công cụ tài chính, chính sách thuế, chính sách
tiền tệ. Lãi suất và đặc biệt là thông qua cơ cấu đầu tư cho từng ngành.
- Đầu tư cơ bản tạo điều kiện mở rộng quan hệ hợp tác quốc tế. Đối với mỗi quốc
gia, mỗi khu vực trên thế giới có thế mạnh riêng về vốn, về tài nguyên, về lao động, khoa
học kỹ thuật và công nghệ. Sự phân bố này là khồng đều. Để khai thác thế mạnh mỗi bên
thì hiện nay xu hướng trên thế giới các quốc gia liên kết với nhau trong hoạt động đầu tư
quốc tế, tạo nên những dự án khai thác thế mạnh của mỗi bên. Qua đó các nước giàu có
được tài nguyên để sử dụng, có nơi sử dụng vốn đầu tư với khả năng sinh lợi cao hơn. Có
thể bán hay chuyển giao công nghệ kỹ thuật, có thị trường tiêu thụ sản phẩm rộng lớn.
Đối với những nước nghèo, chậm phát triển thì khai thác được tài nguyên của mình để
phát triển kinh tế tạo ra được nhiều việc làm. học tập được các kỹ thuật, công nghệ tiên
tiến và kinh nghiệm quản lý theo cơ chế thị trường...
Đối với nước ta là một trong số các nước chậm phát triển trên thế giới, sản xuất
nông nghiệp là chủ yếu, cơ sở hạ tầng yếu kém, trình độ sản xuất, quản lý còn lạc hậu, cơ
cấu kinh tế chưa hợp lý... để tiến hành công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước vai trò của
đầu tư có vị trí rất quan trọng. Nó tạo nên sự phát triển của đất nước, tạo được việc làm
cho người lao động, tăng thu nhập quốc dân v.v... Qua đầu tư giúp cho các doanh nghiệp
có trách nhiệm hơn trong sản xuất kinh doanh, từng bước nâng cao trình độ quản lý, tiếp
thu công nghệ, khoa học kỹ thuật tiên tiến và phải tìm mọi biện pháp xây dựng phương
án kinh doanh có hiệu quả. Phải tìm đối tác, khách hàng và có chiến lược phát triển đúng
hướng để giải quyết được 3 vấn đề căn bản của thị trường là: Sản xuất cái gì, số lượng và
chất lượng sản phẩm như thế nào, và bán ở đâu? Nói tóm lại qua đầu tư các doanh nghiệp
phải xác định và thực hiện các biện pháp, phương án kinh doanh có hiệu quả.
2- Đặc trưng của đầu tư:
- Tính sinh lời là đặc trưng hàng đầu của mọi hoạt động đầu tư, nhất là đầu tư
trong sản xuất kinh doanh.
- Đầu tư diễn ra trong thời gian dài, gồm nhiều giai đoạn, nhiều bước. Do vậy nó
làm cho một khối lượng đầu tư bị ứ đọng trong công trình và chưa phát huy được hiệu
quả khi công trình chưa đi vào sử dụng.
- Đầu tư mang tính rủi ro cao.
- Đầu tư đòi hỏi khối lượng vốn rất lớn, thời gian thực hiện đầu tư lại kéo dài cho
nên tiềm ẩn rất nhiều các rủi ro như:
+ Rủi ro do các yếu tố tự nhiên
+ Rủi ro do các yếu tố về kinh tế thị trường như: Lạm phát, suy thoái kinh tế, sự
cạnh tranh quá mạnh trên thị trường.
+ Rủi ro do thanh toán quốc tế như tỷ giá đồng tiền thay đổi.
Trong bài viết này tôi xin phép đi sâu vào tín dụng đầu tư của Ngân hàng.
II/ Tín dụng trung, dài hạn của Ngân hàng thương mại đối với nền kih tế
1- Ngân hàng Thương mại trong nền kinh tế thị trường:
Ngân hàng thương mại là một tổ chức kinh doanh tiền tệ mà hoạt động chủ yếu,
thường xuyên là nhận tiền gửi của khách hàng và cho khách hàng vay vốn để sản xuất
kinh doanh. Mục đích hoạt động của Ngân hàng thương mại là để thu lợi nhuận.
Từ các hoạt động Ngân hàng truyền thống đến các hoạt động Ngân hàng hiện đại, từ
hoạt động chủ yếu nằm trong bảng tổng kết tài sản nội bảng đến việc mở rộng các hoạt
động ra ngoài bảng tổng kết tài sản... tất cả đều diễn ra trong một môi trường cạnh tranh
ngày càng sâu sắc và khốc liệt, không phải trong phạm vi từng nước, từng khu vực mà
còn trải rộng ra một không gian rộng lớn hơn nhiều. Ngân hàng thương mại làm nhiệm vụ
bơm vốn từ người cho vay sang người đi vay. ở đây Ngân hàng thương mại không chỉ
huy động vốn phần lớn dưới hình thức ngấn hạn và cho vay ngấn hạn, mà do thị trường
tiền tệ ngày càng phát triển các Ngân hàng thương mại đi vào kinh doanh tổng hợp, đa
năng, làm cả nghiệp vụ huy động vốn và cho vay trung, dài hạn và làm tất cả các nghiệp
vụ và dịch vụ ngân hàng. Với sự toàn cầu hoá, khu vực hoá nền kinh tế, cùng với quá
trình đổi mới và mở cửa của nền kinh tế nước ta với thế giới bên ngoài đã và đang đặt ra
yêu cầu thích ứng của các Ngân hàng thương mại trong quá trình hoạt động trong điều
kiện hiện tại và định hướng phát triển trong tương lai, góp phần tích cực vào việc thực
hiện thành công sự nghiệp CNH - HĐH đất nước. Tuy nhiên mỗi Ngân hàng đều có
những định hướng chủ yếu trong hoạt động của mình.
2- Tín dụng và các vấn đề có liên quan đến hoạt động tín dụng của các Ngân hàng
thương mại :
Tín dụng là sự chuyển nhượng tạm thời một lượng giá trị từ người sở hữu nó sang
người sử dụng nó, sau một thời gian nhất định được quay về với người sở hữu nó với một
lượng giá trị lớn hơn lượng giá trị ban đầu (bao gồm cả gốc và lãi)
Trong nền kinh tế thị trường, do yêu cầu của nền kinh tế về việc xây dựng cơ sở
vật chất để phát triển nền kinh tế trong khi đó ngân sách Nhà nước không phải là vô hạn,
muốn đáp ứng nhu cầu xây dựng cơ sở vật chất cho nền kinh tế phát triển nhanh, nhất
thiết phải có hoạt động tín dụng để nó tập trung vốn tiền tệ nhàn rỗi để trợ giúp cho ngân
sách Nhà nước. Thông qua hoạt động tín dụng góp phần kiểm tra kiểm soát nền kinh tế.
Trong đó thực hiện hình thức tín dụng Ngân hàng có vị trí hết sức quan trọng, bởi vì hình
thức tín dụng Ngân hàng có mối quan hệ rất rộng rãi ở trong nền kinh tế, chủ thể của nó
là Ngân hàng, khách thể của nó là tất cả các thành phần kinh tế của nền kinh tế. Đồng thời
đối tượng hoạt động của tín dụng Ngân hàng là tiền, vì vậy tín dụng Ngân hàng có ưu
điểm đặc biệt của nó. Hiện nay tín dụng Ngân hàng là hoạt động chủ yếu của các Ngân
hàng thương mại, nó tạo ra thu nhập cho Ngân hàng, cho Nhà nước, cho xã hội.
Nội dung chủ yếu của hoạt động tín dụng tại các Ngân hàng thương mại bao
gồm:
2.1. Qui mô tín dụng:
Qui mô tín dụng của một Ngân hàng thương mại (khả năng cung cấp tín dụng) thể
hiện qua tỷ trọng tín dụng trong tài sản có của Ngân hàng thương mại đó. Một tỷ trọng tín
dụng cao trong tài sản có của Ngân hàng thương mại sẽ cho phép Ngân hàng thương mại
thu được lợi nhuận cao, vì hiện nay tín dụng vẫn là nghiệp vụ mang lại từ 70-80% thu
nhập cho các Ngân hàng thương mại Việt Nam.
2.2. Giới hạn tín dụng:
Giới hạn tín dụng tức là định ra các mức độ tham gia vốn tín dụng của Ngân hàng
thương mại vào một dự án nào đó, thương vụ nào đó hay vào một hoạt động kinh doanh
nào đó của một doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân ở trong nền kinh tế. Giới hạn tín dụng
thường lệ thuộc vào các yếu tố sau đây: khối lượng vốn mà Ngân hàng thương mại huy
động được. Sự ổn định hay bất ổn định của nền kinh tế. Uy tín và tình trạng tài chính của
người vay vốn. Nhu cầu vay vốn của người vay. Mức độ hạn chế hoặc khả năng giúp đỡ
của Ngân hàng Trung ương.
2.3. Các loại hình tín dụng:
Một Ngân hàng có thể chọn một hoặc nhiều loại hình tín dụng thích hợp, tuỳ theo
khả năng về nhân lực và tính chất ổn định của nguồn vốn và tình hình của nền kinh tế,
đồng thời Ngân hàng thương mại cũng cần phải nghiên cứu tình hình thực tiễn trên địa
bàn để chọn một loại hình tín dụng làm mũi nhọn tài trợ chủ yếu hoặc thực hiện phân tán
tín dụng trên nhiều loại tín dụng khác nhau. Hiện nay ta thấy có một số loại hình tín dụng
sau: Căn cứ theo thời gian vay vốn là tín dụng ngắn hạn, tín dụng trung và dài hạn. Căn
cứ theo phương thức hoàn trả là tín dụng luân chuyển, tín dụng theo món ngoài ra còn căn
cứ mục đích vay như tín dụng chứng từ, tín dụng thuê mua, tín dụng tiêu dùng...
2.4. Các lĩnh vực tài trợ của tín dụng:
Lĩnh vực tài trợ của tín dụng chính là việc các Ngân hàng chọn lựa và tiến hành
chuyên môn hoá việc tài trợ tín dụng cho một ngành sản xuất hay một lĩnh vực chuyên
môn nào đó hoặc phân tán tín dụng trên nhiều ngành, nhiều đơn vị doanh nghiệp khác
nhau. Tiến hành chuyên môn hoá như vậy sẽ có lợi cho Ngân hàng trong quá trình kinh
doanh vì dễ dàng nắm bắt các nhu cầu về tín dụng của lĩnh vực tài trợ, kiểm soát được rủi
ro và có thể đưa ra được những sản phẩm thích ứng cả về qui mô và chất lượng phục vụ
của Ngân hàng. Trên thực tế hiện nay các Ngân hàng thương mại thường tìm cách đa
dạng hoá các lĩnh vực tài trợ, nhưng cũng lựa chọn một lĩnh vực tài trợ nhất định làm thế
mạnh để cạnh tranh với các Ngân hàng khác, việc tài trợ có thể sử dụng hình thức tài trợ
khép kín cả ngắn, trung và dài hạn.
2.5. Chọn lựa kỳ hạn tín dụng:
Kỳ hạn tín dụng dài hay ngắn nó sẽ ảnh hưởng tới thanh khoản và sự rủi ro của
kinh doanh tín dụng. Kỳ hạn tín dụng càng dài, mức độ rủi ro càng cao và thanh khoản
càng khó khăn. Kỳ hạn tín dụng hoàn toàn phụ thuộc vào chu kỳ sản xuất, khả năng trả
nợ của người vay, song chính Ngân hàng cũng phải định ra một kỳ hạn thế nào đó vừa
đảm bảo lợi ích của Ngân hàng (ít rủi ro) vừa hấp dẫn người vay. Tính chất của nguồn
vốn huy động được với thời gian dài hay ngắn, lãi suất cao hay thấp cũng quyết định việc
chọn lựa kỳ hạn tín dụng của Ngân hàng thương mại.
2.6. Rủi ro tín dụng:
Rủi ro trong tín dụng có thể do phía khách hàng đem lại, có thể do chính chủ quan
của Ngân hàng hoặc có thể do thay đổi về chính sách vĩ mô. Một chính sách tín dụng
đúng là một chính sách tín dụng an toàn, ít rủi ro. Sự rủi ro tín dụng có thể dẫn đến tình
trạng như: lạm phát, suy thoái kinh tế... Vì vậy trong hoạt động tín dụng các Ngân hàng
cần phải xây dựng các biện pháp an toàn, phòng ngừa rủi ro và thực hiện tốt qui trình
công nghệ tín dụng.
2.7. Giá cả tín dụng (lãi suất):
Lãi suất là tỷ lệ % theo số tiền vay, mà người vay phải tính ra để trả cho Ngân
hàng cho vay. Lãi suất thường được tính theo tháng hoặc năm. Lãi suất tín dụng chịu ảnh
hưởng của các yếu tố như: lãi phải trả cho người gửi, chi phí quản lý của Ngân hàng, rủi
ro tín dụng, chi phí cơ hội để có thể đầu tư vào các khoản khác, sự cạnh tranh của các
Ngân hàng khác, quan hệ giữa Ngân hàng với người vay. Có các loại lãi suất như lã suất
cố định, lãi suất thay đổi.
Việc áp dụng lãi suất nào do người vay và Ngân hàng thoả thuận theo hướng dẫn
của Ngân hàng Nhà nước và được ký kết trong hợp đồng tín dụng. ở nước ta hiện nay
theo qui định mới nhất thì: mức lãi suất cho vay do tổ chức tín dụng và khách hàng thoả
thuận nhưng phải phù hợp với qui định của Ngân hàng Nhà nước về lãi suất cho vay tại
thời điểm ký kết hợp đồng tín dụng.
Mức lãi suất cơ bản làm cơ sở cho tổ chức tín dụng ấn định lãi suất cho vay đối với
khách hàng được Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam công bố hàng tháng cộng
với biên độ dương đối với từng loại cho vay của tổ chức tín dụng.
3- Tín dụng trung, dài hạn của Ngân hàng thương mạI đối với nền kinh tế:
Để thực hiện chiến lược phát triển kinh tế của Đảng và Nhà nước, đồng thời để đổi
mới cơ chế quản lý trong lĩnh vực đầu tư và XDCB, từng bước xoá bỏ bao cấp trong đầu
tư, nâng cao hiệu quả đầu tư trong các dự án, công trình và hiệu quả đầu tư của toàn nền
kinh tế quốc dân. Trong những năm vừa qua Chính phủ, ngành Ngân hàng và một số
ngành chức năng khác đã ban hành rất nhiều các loại văn bản có liên quan tới lĩnh vực tín
dụng đầu tư của các Ngân hàng thương mại, đặc biệt là Ngân hàng Đầu tư và Phát triển
đối với nền kinh tế. Cho đến nay Chính phủ và ngành Ngân hàng cũng đã nhiều lần sửa
đổi bổ sung hướng dẫn thực hiện cho phù hợp với tình hình thực tế. Những văn bản mới
nhất hiện nay có liên quan đến lĩnh vực này là: NĐ 52/1999/NĐ-CP ngày 8/7/1999 của
Chính phủ về Quy chế Quản lý đầu tư xây dựng cơ bản; Nghị định số 43/1999/NĐ-CP về
tín dụng đầu tư phát triển của Nhà nước, QĐ13/1999/QĐ-TTg ngày 4/2/1999 về công tác
tín dụng đầu tư năm 1999; NĐ178/1999/NĐ-CP ngày 29/12/1999 của Chính phủ về đảm
bảo tiền vay của các tổ chức tín dụng; TT số 06/2000/TT-NHNN1 ngày4/4/2000 của
Ngân hàng Nhà nước Việt Nam hướng dẫn thực hiện NĐ số 178/1999/NĐ-CP; QĐ số
284/2000/QĐ-NHNN1 ngày 25/8/2000 của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam về
Quy chế cho vay của tổ chức tín dụng đối với khách hàng. Song, nội dung chính và chủ
yếu của các văn bản đó là:
- Bên vay: là pháp nhân và cá nhân hoạt động theo pháp luật Việt Nam bao gồm:
Doanh nghiệp Nhà nước, công ty cổ phần, công ty TNHH, HTX, doanh nghiệp tư nhân,
xí nghiệp liên doanh vốn với nước ngoài, xí nghiệp 100% vốn nước ngoài tại Việt Nam,
cá thể và hộ sản xuất.
- Mục đích cho vay: Cho vay vốn tín dụng trung, dài hạn để đầu tư cho các dự án
xây dựng mới, mở rộng, cải tạo, khôi phục đổi mới kỹ thuật, ứng dụng khoa học kĩ thuật
và công nghệ nhằm mục tiêu khai thác tiềm năng để phát triển kinh tế phù hợp với mục
tiêu chính sách phát triển kinh tế xã hội và pháp luật Nhà nước và lợi nhuận. Các dự án
được đầu tư phải được xác định có hiệu quả kinh tế, trực tiếp tăng sản lượng hàng hoá,
tăng nộp ngân sách, tăng tích luỹ cho doanh nghiệp và thu nhập cho người lao động, hoàn
trả vốn vay gốc và lãi cho Ngân hàng đúng thời gian cam kết, phải có tài sản thế chấp,
cầm cố hoặc người bảo lãnh thứ 3 theo qui chế của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt
Nam.
- Cho vay trung, dài hạn: thời hạn cho vay được xác định phù hợp với thời hạn thu
hồi vốn của dự án đầu tư, khả năng trả nợ của khách hàng và tính chất nguồn vốn cho vay
của tổ chức tín dụng. Thời hạn cho vay trung hạn từ 12 tháng đến 60 tháng; Thời hạn cho
vay dài hạn từ trên 60 tháng trở lên nhưng không quá thời hạn hoạt động còn lại theo
Quyết định thành lập hoặc Giấy phép thành lập đối với pháp nhân và không quá 15 năm
đối với các dự án đầu tư phục vụ đời sống.
4- Vai trò tín dụng trung, dài hạn của Ngân hàng:
Thông qua tín dụng đầu tư của Ngân hàng, trên cơ sở mục tiêu định hướng của
Nhà nước, của địa phương, Ngân hàng xem xét lựa chọn những phương án có hiệu quả để
đầu tư. Đầu tư tín dụng có hiệu quả nó sẽ thúc đẩy mở rộng sản xuất khai thác tiềm năng
thế mạnh của doanh nghiệp, từng vùng kinh tế và của địa phương. Nó sẽ trang bị bổ sung
nhiều thiết bị công nghệ mới hiện đại, kĩ thuật tiên tiến cho các doanh nghiệp nói riêng và
nền kinh tế nói chung. Nó làm tăng thêm sản phẩm cho xã hội, tăng thu ngân sách, tăng
thêm doanh thu và lợi nhuận của doanh nghiệp và thu nhập cho người lao động, thu hút
tạo công ăn việ