Giáo án Tin học 10 bài 7 + 8: Phần mềm máy tính. Những ứng dụng của tin học

Ngày soạn: 17/10/2015 Ngày dạy: 19/10/2015 Lớp dạy: 10B1 Tiết 17 § 7. PHẦN MỀM MÁY TÍNH § 8. NHỮNG ỨNG DỤNG CỦA TIN HỌC I. XÁC ĐỊNH MỤC TIÊU 1. Lựa chọn chủ đề, nội dung dạy học: Phần mềm máy tính, những ứng dụng của tin học. 2. Xác định yêu cầu kiến thức, kỹ năng, thái độ 2.1. Kiến thức § 7 Biết khái niệm phần mềm máy tính. Phân biệt được phần mềm hệ thống và phần mềm ứng dụng. § 8 Biết được ứng dụng chủ yếu của Tin học trong các lĩnh vực đời sống xã hội. Biết rằng có thể sử dụng một số chương trình ứng dụng để nâng cao hiệu quả học tập, làm việc và giải trí. 2.2. Kỹ năng § 7 Vận dụng một số phần mềm ứng dụng để nâng cao hiệu quả học tập, làm việc và giải trí. § 8 Vận dụng một số phần mềm ứng dụng để nâng cao hiệu quả học tập, làm việc và giải trí. 2.3. Thái độ: § 7 Nắm vững những ứng dụng của Tin học trong đời sống xã hội, phân biệt được phần mềm hệ thống và phần mềm ứng dụng. § 8 Nắm vững những ứng dụng của Tin học trong đời sống xã hội, phân biệt được phần mềm hệ thống và phần mềm ứng dụng. 3. Lập bảng mô tả yêu cầu cần đạt Nội dung Loại câu hỏi / bài tập Nhận biết Thông hiểu Vận dụng thấp Vận dụng cao § 7. Phần mềm máy tính Câu hỏi / bài tập định tính - Biết: sản phẩm thu được sau khi tiến hành giải bài toán trên máy tính là phần mềm máy tính. - Biết có phần mềm hệ thống và phần mềm ứng dụng. - Phân biệt được phần mềm hệ thống và phần mềm ứng dụng. - Phân loại được 2 loại phần mềm. Bài tập định lượng Chỉ ra một số phần mềm hệ thống và phần mềm ứng dụng. Bài tập thực hành § 8 Những ứng dụng của tin học Câu hỏi / bài tập định tính - Biết ứng dụng của Tin học chủ yếu trong đời sống xã hội. So sánh được việc không sử dụng máy tính với việc có sử dụng máy tính để nâng cao hiệu quả. Hiểu được tầm quan trọng của tin học trong tất cả các lĩnh vực đời sống, khoa học kỹ thuật. Bài tập định lượng - Biết có thể sử dụng máy tính để nâng cao hiệu quả sản xuất, học tập giải trí. Bài tập thực hành 4. Đề xuất năng lực có thể hướng tới: § 7 Biết chương trình để giải bài toán trên máy tính là một phần mềm máy tính. Biết những chương trình tạo môi trường làm việc cho các phần mềm khác được gọi là phần mềm hệ thống. Biết hệ điều hành là phần mềm hệ thống quan trọng nhất. Biết các phần mềm phục vụ những công việc như soạn thảo văn bản, quản lí học sinh, thời khoá biểu, trò chơi... là những phần mềm ứng dụng. § 8 Biết MTĐT được ứng dụng trong hầu hết các lĩnh vực của đời sống xã hội: Khoa học kĩ thuật; Hỗ trợ công tác quản lý; Tự động hoá và điều khiển; Truyền thông; Soạn thảo, in, lưu trữ, văn phòng; Trí tuệ nhân tạo; Giáo dục và giải trí. Chỉ ra được ví dụ minh họa. Lấy được ví dụ thực tế minh họa tầm quan trọng và sự cần thiết phải có kiến thức về tin học trong xã hội ngày nay. II. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC TL Nội dung Hoạt động của Giáo viên Hoạt động của Học sinh Bài 7: Phần mềm máy tính Hoạt động 1: Giới thiệu phần mềm hệ thống 10 · Phần mềm máy tính: Là sản phẩm thu được sau khi thực hiện giải bài toán. Nó bao gồm chương trình, cách tổ chức dữ liệu và tài liệu. I. Phần mềm hệ thống: · Là phần mềm nằm thường trực trong máy để cung cấp các dịch vụ theo yêu cầu của các chương trình khác trong quá trình hoạt động của máy. Nó tạo ra môi trường làm việc cho các phần mềm khác. · Phần mềm hệ thống quan trọng nhất là hệ điều hành. Hệ điều hành có chức năng điều hành toàn bộ hoạt động của máy tính trong suốt quá trình làm việc. Đặt vấn đề: Sản phẩm chính thu được sau khi thực hiện các bước giải một bài toán là gì? à cách tổ chức dữ liệu, chương trình và tài liệu. Một chương trình như vậy có thể xem là một phần mềm máy tính. Câu hỏi: Với khái niệm như trên, Chương trình tìm nghiệm của phương trình bậc nhất có phải là phần mềm máy tính không? Câu hỏi: Hãy kể tên một số phần mềm mà embiết? Câu hỏi: Trong các phần mềm trên, phần mềm nào hoạt động từ lúc bắt đầu khởi động máy cho đến lúc tắt máy? Ví dụ: Hệ điều hành H. Hãy kể tên một số hệ điều hành mà em biết? Trả lời: -Cách tổ chức dữ liệu -Chương trình -Tài liệu à Đó gọi là một phần mềm máy tính Trả lời: Đó là một phần mềm máy tính. Trả lời: Microsoft Word Microsoft Office, Windows Trả lời:Windows àMột phần mềm như vậy gọi là một phần mềm hệ thống. Đ. Dos, Windows, Linux Hoạt động 2: Giới thiệu phần mềm ứng dụng. 15 II. Phần mềm ứng dụng. · Phần mềm ứng dụng: là phần mềm viết để phục vụ cho công việc hàng ngày hay những hoạt động mang tính nghiệp vụ của từng lĩnh vực · Phần mềm đóng gói: là phần mềm được thiết kế dựa trên những yêu cầu chung hàng ngày của rất nhiều người. · Phần mềm công cụ: Là phần mềm hỗ trợ để làm ra các sản phẩm phần mềm khác. · Phần mềm tiện ích: Trợ giúp ta khi làm việc với máy tính, nhằm nâng cao hiệu quả công việc. Chú ý: Việc phân loại phần mềm chỉ mang tính tương đối, có những phần mềm có thể xếp vào nhiều loại. · Cho các nhóm thảo luận từng vấn đề, rồi trình bày ý kiến của nhóm. H. Hãy kể tên một số phần mềm ứng dụng mà em biết? Ví dụ: -Quản lý tiền điện thoại -Quản lý điện -Thời khoá biểu -Quản lý điểm. H. Hãy kể tên một số phần mềm đóng gói mà em biết? H. Hãy kể tên một số phần mềm công cụ mà em biết? H. Hãy kể tên một số phần mềm tiện ích mà em biết? · Ví dụ như phần mềm Vietkey vừa là phần mềm ứng dụng, vừa là phần mềm tiện ích. · Các nhóm thảo luận và trình bày Đ. Word, Excel, Quản lí HS, Đ. Soạn thảo, nghe nhạc, Đ. Phần mềm phát hiện lỗi Đ. Nén dữ liệu, diệt virus, Bài 8. Những ứng dụng của tin học Hoạt động 1: Giới thiệu một số ứng dụng của tin học 15 I. Giải các bài toán KHKT Những bài toán KHKT như: xử lí các số liệu thực nghiệm, qui hoạch, tối ưu hoá là những bài toán có tính toán lớn mà nếu không dùng máy tính thì khó có thể làm được. 2. Hỗ trợ việc quản lý: · Hoạt động quản lý rất đa dạng và phải xử lý một khối lượng thông tin lớn. · Qui trình ứng dụng tin học để quản lý: + Tổ chức lưu trữ hồ sơ + Cập nhật hồ sơ ( thêm, sửa, xoá các thông tin). + Khai thác các thông tin ( như: tìm kiếm, thống kê, in ấn ) 3. Tự động hoá và điều khiển. Với sự trợ giúp của máy tính, con người có những qui trình công nghệ tự động hoá linh hoạt, chuẩn xác, chi phí thấp, hiệu quả và đa dạng. 4. Truyền thông: Máy tính góp phần không nhỏ trong lĩnh vực truyền thông nhất là từ khi Internet xuất hiện giúp con người có thể liên lạc, chia sẻ thông tin từ bất cứ nơi đâu của thế giới. 5. Soạn thảo, in ấn, lưu trữ, văn phòng: Với sự trợ giúp của các chương trình soạn thảo và xử lí văn bản, xử lí ảnh, các phương tiện in gắn với máy tính, tin học giúp việc soạn thảo một văn bản trở nên nhanh chóng, tiện lợi và dễ dàng. 6. Trí tuệ nhân tạo Nhằm thiết kế những máy có khả năng đảm đương một số hoạt động thuộc lĩnh vực trí tuệ của con người hoặc một số đặc thù của con người ( như người máy ASIMO ) 7. Giáo dục Với sự hỗ trợ của Tin học ngành giáo dục đã có những bước tiến mới, giúp việc học tập và giảng dạy trở nên sinh động và hiệu quả hơn. 8. Giải trí Âm nhạc, trò chơi, phim ảnh, giúp con người thư giản lúc mệt mỏi, giảm stress Đặt vấn đề: Mục tiêu của tin học là khai thác thông tin có hiệu quả nhất phục vụ cho mọi mặt hoạt động của con người. H. Nhắc lại một số đặc điểm ưu việt của máy tính? H. Nêu các bài toán quản lí trong nhà trường? · Người ta thường dùng các phần mềm quản lí như: Excel, Access, Foxpro, H. Nêu một số ứng dụng của tin học trong lĩnh vực điều khiển, tự động hoá mà em biết? H. Nêu một số ứng dụng của tin học trong lĩnh vực truyền thông mà em biết? H. Hãy so sánh giữa soạn thảo văn bản bằng máy đánh chữ với máy tính điện tử? H. Nêu một số ứng dụng của tin học trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo mà em biết? H. Em đã sử dụng máy tính trong việc học tập như thế nào? H. Kể tên một số phần mềm giải trí mà em thích? Đ. Tốc độ xử lí nhanh, khối lượng lưu trữ lớn, Đ. Quản lí HS, Quản lí GV, Quản lí thư viện, Đ. Điều khiển nhà máy, phóng tên lửa, Đ. Internet Đ. Trình bày nhanh chóng, chỉnh sửa dễ dàng và đẹp mắt, Đ. Chế tạo Robôt Đ. Học tiếng Anh, học Toán, , trao đổi với bạn bè, Đ. Nghe nhạc, chơi cờ, Hoạt động 4: Củng cố kiến thức đã học 2 · Nhấn mạnh: – Các loại phần mềm trong máy tính. – Tầm quan trọng của tin học trong đời sống xã hội. III. DẶN DÒ - Nhắc lại khái niệm phần mềm máy tính và các loại phần mềm máy tính. - Nhắc lại khái niệm phần mềm máy tính và các loại phần mềm máy tính. Các ứng dụng đa dạng của Tin học vào các lĩnh vực khác nhau của đời sống xã hội. – Bài tập 1, 2/52 và 1,2,3,4/57 SGK. – Đọc trước bài “Tin học và xã hội” IV. RÚT KINH NGHIỆM, BỔ SUNG