Giới thiệu văn học trẻ em nước ngoài

Phần thứ hai Giới thiệu văn học trẻ em n−ớc ngoài Có thể nói trên thế giới, từ rất lâu đã xuất hiện văn học thiếu nhi. Hầu nh− bất cứ nhà văn lỗi lạc nào cũng đều có vài ba tác phẩm nổi tiếng viết cho các em. ở khắp mọi nơi trên trái đất, trẻ em đang ngày càng đ−ợc quan tâm, văn học viết cho các em ngày càng đ−ợc coi trọng. Nhu cầu th−ởng thức văn học của các em cũng ngày càng đ−ợc nâng cao. Chính vì thế, việc sáng tác tác phẩm văn học cho trẻ em đ−ợc đặt ra một cách nghiêm túc. Vào tháng 5 năm 1991, Hội nghị khoa học quốc tế về văn học thiếu nhi đã đ−ợc tổ chức ở Ba Lan. Trung tâm chú ý của nhiều báo cáo là vấn đề văn học "ng−ời lớn" và văn học "thiếu nhi". Tiến sĩ ngữ văn A.V.Lipatov quan niệm văn học "ng−ời lớn" và văn học "thiếu nhi" là những hiện t−ợng quan hệ lẫn nhau. Đó không chỉ là hai dạng sáng tạo, mà còn là những bình thông nhau. Thiếu văn học cho trẻ em thì lịch sử văn học "ng−ời lớn" cũng nh− ý nghĩa của nó sẽ không đầy đủ. Nền văn học viết cho trẻ em của nhân loại rất phong phú. ở mỗi một dân tộc, văn học đều phản ánh những sắc thái riêng cuộc sống của dân tộc đó. Tuy vậy, những tác phẩm hay đều gặp gỡ nhau ở một điểm là h−ớng về mục đích nhân văn. Cho dù những tác phẩm đó có nêu lên những cái xấu, cái ác trong cuộc sống thì cũng nhằm mục đích để con ng−ời đấu tranh v−ơn lên những chuẩn mực đạo đức trong các mối quan hệ xã hội và trong lao động. Những tác phẩm này đã góp phần không nhỏ vào việc bồi đắp t− t−ởng, tình cảm cho các em, đ−ợc trẻ em ở khắp mọi nơi yêu thích. Cũng chính vì thế mà trẻ em Việt Nam, trải qua bao thế hệ đã từng biết đến Tây du kí (Ngô Thừa Ân)... ở Trung Quốc ; Truyện ngắn của L.Tônxtôi ; Thơ của Mác-xắc... ở Liên Xô (cũ) ; Truyện ngắn của Perôn, Truyện ngụ ngôn của La Phông-ten ; Không gia đình của Hecto Malô ở Pháp, ... ; Truyện cổ tích của Anđecxen ở Đan Mạch, ... và gần đây nữa là Tom Xoyơ của Mac Tuên, ... ở Mĩ ; Bộ tranh truyện Đôrêmon nổi tiếng của nhà hoạ sĩ tài ba Fujiko ở Nhật Bản, ... ở Nhật Bản có tới hàng trăm nhà xuất bản sách giáo khoa và sách cho trẻ em. Từ nhiều năm nay, số l−ợng sách cho trẻ em phát hành ngày càng lớn. Chỉ riêng năm 1993, Nhật Bản đã phát hành tới 2 tỉ 250 triệu cuốn. ở Pháp, văn học viết cho thiếu nhi đã có một truyền thống lâu đời và có những tác phẩm trở thành kinh điển, ví dụ : truyện ngắn của Perôn, truyện ngụ ngôn của La Phôngten (thế kỉ XVII), ... Ngày nay, nhắc tới Perôn là ng−ời ta nhớ ngay tới những truyện nh− Ng−ời đẹp ngủ trong rừng, Con yêu râu xanh, Cô bé quàng khăn đỏ, Con mèo đi hia... – Những truyện đã làm cho tên tuổi của Perôn trở thành bất diệt. Truyện ngụ ngôn của La Phôngten tràn ngập chất thơ, trong sáng, giản dị và thâm thuý. Ông coi mục đích của văn học là răn dạy ng−ời đời bằng nghệ thuật ngôn ngữ. Những sáng tác của ông cho đến bây giờ vẫn là một kho báu vô tận để cho ng−ời đời và nhất là các nhà văn suy ngẫm. ở Thuỵ Điển, năm 1967 đã thành lập "Viện sách cho trẻ em Thuỵ Điển". Đây là trung tâm t− liệu về văn học cho thiếu nhi. Năm 1900, Ellenkey (1849− 1926) đã đ−a ra một tuyên ngôn nổi tiếng : "Đây là thế kỉ của trẻ thơ", và thực sự trong thế kỉ XX, Thuỵ Điển đã đ−ợc coi là "một c−ờng quốc về sách cho thiếu nhi". Nhân dân Đan Mạch thì vô cùng tự hào vì tên tuổi của đất n−ớc họ đã gắn liền với tên tuổi của nhà viết cổ tích thiên tài Anđecxen. Những pho truyện cổ tích thần tiên của 101 Anđecxen không chỉ thu hút trẻ em mà còn làm say lòng ng−ời lớn ở khắp mọi nơi trên trái đất... Nh− vậy có thể nói, văn học thiếu nhi đã có một truyền thống lâu đời trong lịch sử văn hoá của nhân loại. Khắp các quốc gia, thế hệ này nối tiếp thế hệ kia đã chăm lo việc làm sách cho các em, chăm lo giữ gìn và phát triển kho báu của dân tộc. Sau đây, xin giới thiệu một số tác giả và tác phẩm tiêu biểu ở một số n−ớc trên thế giới. I - Tago (Rabindranath Tagore) 1. Vài nét về cuộc đời và sự nghiệp sáng tác Rabinđranat Tago sinh ngày 7 tháng 5 năm 1861 tại Cancutta, bang Bengan, ấn Độ. Ông là con thứ 14 trong một gia đình thuộc đẳng cấp quý tộc Bàlamôn có 15 anh chị em. Trong số các anh chị em của Tago có nhiều ng−ời thành đạt và có nhiều đóng góp cho sự phát triển của văn học ấn Độ. Tago chịu ảnh h−ởng sâu sắc của ng−ời cha − ông Đêvenđranat Tago. Ông Đêvenđranat Tago là một triết gia và là nhà cải cách xã hội nổi tiếng. Tago th−ờng đ−ợc cha cho đi du lịch và tham dự các cuộc mít tinh, hội thảo của các nhà cải cách xã hội về chính trị, thời sự và văn học nghệ thuật. Ngay từ nhỏ, Tago đã bộc lộ là một cậu bé thông minh, hiếu học, 8 tuổi đã nổi tiếng giỏi văn và làm thơ hay, 11 tuổi đã dịch kịch Macbet của Sêcxpia từ tiếng Anh sang tiếng Bengan. Ông không chỉ tự học trong sách vở mà còn chú trọng học hỏi ở những ng−ời xung quanh, những ng−ời lao động. Từ năm 1887, ông b−ớc vào hoạt động xã hội và chính trị. Ông dành nhiều thời gian đi thăm nhiều n−ớc trên thế giới. Trong các chuyến đi này, ông đã học hỏi đ−ợc nhiều và tranh thủ tố cáo chủ nghĩa đế quốc, chủ nghĩa t− bản. Trở về n−ớc, ông đã bỏ tiền riêng để xây tr−ờng học cho con em nông dân. Đến cuối đời, mặc dù bệnh tật, ông vẫn không ngừng sáng tạo nghệ thuật. Ông mất ngày 7 tháng 8 năm 1941. Sự nghiệp sáng tác nghệ thuật của Tago rất vĩ đại. Ông là nhà thơ, nhà văn, nhà viết kịch lớn, đồng thời cũng là một hoạ sĩ, một nhạc sĩ nổi tiếng. Nh−ng thành tựu xuất sắc nhất của ông là thơ. Với nội dung nhân đạo sâu sắc, thơ ông không chỉ đề cập đến lòng yêu con ng−ời và cuộc sống mà còn phản ánh khát vọng hoà bình và tinh thần chống chiến tranh của nhân dân ấn Độ. Ông để lại 52 tập thơ. Trong đó có nhiều tập tiêu biểu nh− : Ng−ời làm v−ờn (1914), Mùa hái quả (1915), Trăng non (1915), Tặng phẩm của ng−ời yêu (1918), Thơ ngắn (1992), Ngày sinh (1941), ... đặc biệt là tập Thơ Dâng đã đ−ợc nhận Giải th−ởng Nôben năm 1913. Ông là ng−ời đầu tiên ở châu á đ−ợc vinh dự nhận giải th−ởng cao quý này. Văn ch−ơng và sự nghiệp hoạt động chính trị của Tago có ảnh h−ởng lớn tới sự nghiệp giải phóng đất n−ớc của ấn Độ. Ông đ−ợc coi là "một chiến sĩ thập tự quân chống phát xít", một "ng−ời thầy học vĩ đại" và "ng−ời lính gác vĩ đại" của đất n−ớc này (ý kiến đánh giá của Đảng Cộng sản ấn Độ và nhà lãnh tụ của phong trào giải phóng ấn Độ Găngđi). Theo đánh giá của lãnh tụ Việt Nam Hồ Chí Minh thì : "Đại văn hào Rabinđranat Tago cả thế giới đều kính trọng" (Báo Nhân Dân ngày 19 − 3 − 1958). 2. Tập thơ Trăng non a) Giới thiệu tập thơ Trăng non là tập thơ chủ yếu viết về trẻ em đ−ợc nhà thơ Đào Xuân Quý chọn dịch và giới thiệu, Nhà xuất bản Văn học ấn hành năm 1979. Tago bắt đầu viết tập thơ này trong một hoàn cảnh rất đau buồn : Năm 1902, vợ chết ; năm 1904, con gái thứ hai qua đời ; năm 102 1905, cha và anh lần l−ợt ra đi ; năm 1907, con trai đầu cũng mất. Quá đau đớn tr−ớc những mất mát này, ông đã ghi lại bằng thơ những tình cảm tha thiết với những ng−ời ruột thịt, đặc biệt là tình cảm với con cái. Tập thơ đ−ợc viết bằng tiếng Bengan, xuất bản năm 1909 với tên gọi Trẻ thơ (Si su), đến năm 1915, dịch ra tiếng Anh mới có tên là Trăng non (The crescen moon). Trăng non đề cập đến nhiều khía cạnh trong cuộc sống của trẻ thơ. Đó là tình cảm mẹ con, ví dụ : Mây và sóng, Ng−ời ăn cắp giấc ngủ, Món quà, Phán xử, ... ; đó là những kỉ niệm, những trò chơi, những −ớc mơ của tuổi thơ, ví dụ : Thuyền giấy, Trên bờ biển, Bản hợp đồng cuối cùng, ... Bao trùm lên cả tập thơ là sự bao dung và lòng nhân ái của tác giả đối với trẻ thơ. Thơ ông viết cho các em giàu sức gợi cảm, vừa hiện thực vừa lãng mạn, vừa kéo ng−ời đọc trở về với những kỉ niệm tuổi thơ, vừa buộc họ phải suy nghĩ, trân trọng và bảo vệ những −ớc mơ, những khát vọng của các em. Trăng non chỉ là một phần rất nhỏ trong sự nghiệp sáng tạo nghệ thuật của Tago nh−ng cả trong một phần rất nhỏ ấy cũng bộc lộ rõ tâm hồn và trí tuệ của ông. Nhà nghiên cứu văn học Cao Huy Đỉnh đã có nhận xét về Trăng non : "Đó là những bài thơ hết sức hồn nhiên trong sáng, những bức tranh Mĩ lệ về tâm lí nhi đồng. Đó còn là triết lí của Tago về cuộc đời, làm thành những bài học tốt cho các bậc cha mẹ. Lòng yêu con trẻ, yêu thiên nhiên đất n−ớc, trí t−ởng t−ợng vô cùng phong phú của Tago đã khám phá cả một thế giới toàn thiện, toàn mĩ, một thế giới thần tiên và nghệ sĩ trong tâm hồn em bé." b) Phân tích tác phẩm Chọn một trong chùm bài sau đây để phân tích : Mây và sóng, Thuyền giấy, Ng−ời ăn cắp giấc ngủ. Mây và sóng Mẹ ơi, những ng−ời sống trên mây đang gọi con : "Chúng ta chơi đùa từ khi thức dậy cho đến lúc chiều tà, Chúng ta chơi với buổi sớm mai vàng, Chúng ta chơi với vầng trăng bạc". Con hỏi : "Nh−ng tôi làm sao mà lên đ−ợc với các ng−ời ?" Họ trả lời : "Hãy đến bên bờ trái đất, Và đ−a tay lên trời, Em sẽ đ−ợc nhấc bổng lên mây". Con nói : "Mẹ tôi đang đợi ở nhà Làm sao tôi có thể bỏ mẹ tôi mà đi đ−ợc ?" Thế là họ c−ời rồi bay đi mất, Nh−ng con biết một trò chơi thích hơn trò ấy, mẹ ơi, Con sẽ là mây và mẹ sẽ là trăng, Con sẽ lấy hai tay trùm lên ng−ời mẹ. Và mái nhà ta sẽ là bầu trời xanh thẳm. Những ng−ời sống trên sóng n−ớc gọi con : "Chúng ta hát từ sớm mai đến tối, Chúng ta đã ngao du khắp nơi này nơi nọ Mà không biết mình đã qua những nơi nào". 103 Con hỏi : "Nh−ng tôi làm sao gặp đ−ợc các ng−ời ?" Họ bảo con : "Hãy đến chỗ gần sát biển Và đứng đó nhắm nghiền mắt lại, Là em sẽ đ−ợc đ−a lên trên làn sóng" Con bảo : "Buổi chiều, mẹ tôi luôn luôn muốn tôi ở nhà với mẹ, Làm sao tôi có thể bỏ mẹ tôi mà đi đ−ợc ?" Thế là họ c−ời, múa nhảy rồi đi qua. Nh−ng con biết một trò chơi hay hơn trò ấy. Con sẽ là sóng, mẹ sẽ là một bờ biển lạ lùng, Con sẽ lăn, lăn, lăn mãi Và vỗ vào gối mẹ c−ời vang, Và không một ai trên cõi đời này biết nơi đâu mẹ con ta đang ở. (Đào Xuân Quý dịch) Thuyền giấy Ngày lại ngày, tôi thả những chiếc thuyền giấy của tôi, Từng chiếc một bơi trên dòng n−ớc chảy. Tôi viết tên tôi và tên làng tôi ở trên thuyền Bằng những chữ lớn màu đen. Tôi hi vọng rằng một ng−ời nào đó Trên một miền đất lạ Sẽ thấy những chiếc thuyền này Và biết tôi là ai. Trên những chiếc thuyền nhỏ của tôi. Tôi chất đầy những hoa siêu li hái đ−ợc ở trong v−ờn, Và tôi hi vọng rằng trong đêm tối Những đoá hoa của bình minh này sẽ đ−ợc mang vào đất liền yên ổn. Tôi buông những chiếc thuyền bằng giấy của tôi Rồi nhìn lên trời Và thấy những đám mây nhỏ Đang giong những chiếc buồm trắng phồng to. Tôi không rõ ng−ời bạn nào của tôi ở trên trời Đã thả chúng xuống để chạy đua với những chiếc thuyền của tôi. Khi đêm xuống, Tôi úp mặt vào cánh tay, Và mơ thấy thuyền của tôi Đang trôi, trôi mãi D−ới những vầng sao khuya Những nàng tiên giấc ngủ đang đi trên những chiếc thuyền đó, Và hàng hoá trong thuyền là những chiếc rổ Đựng đầy những giấc mơ. (Đào Xuân Quý dịch) 104 Ng−ời ăn cắp giấc ngủ Ai đã ăn cắp giấc ngủ trên đôi mắt bé ? Ta phải biết mới đ−ợc. Mẹ ôm vò đi lấy n−ớc ở làng bên, Đúng lúc ăn tr−a. Giờ chơi của các em đã vãn, Và bọn vịt cũng yên lặng ở trong ao. Chú mục đồng nằm ngủ d−ới bóng đa Con sếu đứng trang nghiêm, yên tĩnh trong đầm bên rừng muỗm. Trong lúc đó thì tên ăn cắp giấc ngủ đã đến Và cuỗm luôn giấc ngủ trên đôi mắt bé – bay đi. Khi mẹ về, mẹ thấy bé đã ngao du bằng cả bốn chân tay trong khắp gian phòng. Ai đã ăn cắp giấc ngủ trên mắt của bé ta ? Ta phải biết mới đ−ợc, Ta phải tìm cho ra và trói hắn lại. Ta phải nhìn vào trong hang tối, Nơi có dòng suối con róc rách chảy qua, Những hòn cuội và những hòn đá dữ. Ta phải sục vào trong bóng mơ màng của rừng Bakula Nơi bồ câu vẫn gù trong bóng quen của chúng. Và những chiếc vòng của những nàng tiên Kêu lanh canh trong những đêm sao yên tĩnh. Buổi chiều, ta sẽ nhòm vào trong sự yên lặng rì rào Của những rừng tre, nứa, Nơi đom đóm tha hồ tung ánh sáng, Ta sẽ hỏi bất cứ kẻ nào ta gặp : "Ai có thể nói giùm ta Tên ăn cắp giấc ngủ ở nơi nào ?" Ai đã ăn cắp giấc ngủ trên đôi mắt bé ? Ta phải biết mới đ−ợc. Nếu ta mà tóm đ−ợc hắn, ta sẽ cho hắn một bài học nên thân Ta sẽ xông vào trong tổ hắn Và xem hắn đã cất giấu ở nơi nào Những giấc ngủ hắn đã từng ăn cắp. Ta sẽ chiếm tất và sẽ mang tất cả về nhà. Ta sẽ buộc đôi cánh hắn thật chặt Và sẽ đặt hắn lên bờ sông Và để cho hắn chơi trò câu cá Với một cây sậy giữa đám cói và lùm hoa súng. Khi chiều xuống và chợ đã tan Và trẻ con trong làng đã ngồi bên gối mẹ 105 Thì những con chim đêm thét vào tai hắn Những lời mỉa mai chế giễu : "Giờ, ng−ơi sẽ đánh cắp giấc ngủ của ai nào ?". (Đào Xuân Quý dịch) Gợi ý phân tích bài Mây và sóng Mây và sóng là bài thơ viết về tình cảm mẹ con thật sâu sắc và cảm động. Bài thơ không chỉ đ−ợc trẻ em yêu thích mà còn đ−ợc ng−ời lớn đón nhận với một tình cảm thân thiết và trân trọng. − Trùm lên cả bài thơ là chất trữ tình lãng mạn Tình yêu th−ơng đặc biệt và sự đồng điệu với tâm hồn trẻ thơ của tác giả đ−ợc kết tinh ở nhiều hình ảnh thơ mộng và đẹp đẽ. Tago đã dựng lên một không gian huyền ảo nh− trong truyện cổ tích. Không gian ấy trải vô tận trên mây và sóng, có cả buổi sớm mai vàng trong trẻo, tinh nguyên ; có cả lúc chiều tà êm ái, cả vầng trăng bạc tạo nên một cảnh sắc thiên nhiên tuyệt diệu. Cảnh ấy h− h−, ảo ảo nh− một thế giới thần tiên. Con ng−ời ở trong đó, hoà đồng với vũ trụ và thiên nhiên. Những ng−ời sống trên mây, trên sóng n−ớc đang vẫy gọi, rủ mời em bé đi chơi với những cảnh đẹp tuyệt vời, bay bổng, tạo nên một thế giới mới, một cõi thiên đ−ờng của trẻ nhỏ : "Hãy đến bên bờ trái đất Và đ−a tay lên trời, Em sẽ đ−ợc nhấc bổng lên mây..." "Hãy đến chỗ gần sát biển Và đứng đó nhắm nghiền mắt lại, Là em sẽ đ−ợc đ−a lên trên làn sóng..." Chất trữ tình và yếu tố lãng mạn kết hợp hài hoà tạo nên bức tranh thật kì diệu và quyến rũ. Cả vũ trụ này bỗng nhiên đ−ợc thâu tóm trong tầm tay của em bé. Mây kia, sóng kia đều là bạn của em, thân thiết biết chừng nào. Con ng−ời nh− đang bồng bềnh trên mây và sóng. Vũ trụ thì bao la, thời gian thì vô tận. Ng−ời đọc rung động với những hình ảnh đẹp đẽ, nên thơ, tâm hồn nh− cùng bay với mây, cùng trôi theo sóng. Chất trữ tình làm cho bài thơ thêm m−ợt mà, uyển chuyển, đồng thời cũng tạo nên một bức tranh thiên nhiên hài hoà, huyền bí, gây hấp dẫn cho ng−ời đọc. − Đằng sau chất trữ tình, lãng mạn là ý nghĩa triết lí sâu sắc của bài thơ Bài thơ không chỉ là bức tranh thiên nhiên tuyệt diệu mà cái cốt lõi ở đây là tình cảm mẹ con sâu sắc và cảm động. Thế giới thần tiên mà những ng−ời sống trên mây, trên sóng n−ớc vẽ ra thật đẹp và hấp dẫn cũng không thể quyến rũ đ−ợc em bé bởi một điều giản dị : "Mẹ tôi đang đợi ở nhà Làm sao tôi có thể bỏ mẹ tôi mà đi đ−ợc" Đây là lí do mà em bé đ−a ra để từ chối lời mời hấp dẫn của mây, của sóng. Lí do thật giản dị mà cũng thật thiêng liêng. Sự đối lập giữa mây, n−ớc (những cái vô biên) với em bé (cái hữu hình, có hạn) càng làm nổi bật tính kiên quyết và lòng kính yêu mẹ vô bờ bến của em. Em đã từ chối tất cả để đ−ợc bình yên bên mẹ, và với em, hạnh phúc thế là đủ. Chính tình yêu mẹ đã chắp cánh cho −ớc mơ bay bổng và làm nền cho trí t−ởng t−ợng tuyệt vời thông minh của em : "Nh−ng con biết một trò chơi thích hơn trò ấy, mẹ ơi, 106 Con sẽ là mây và mẹ sẽ là trăng Con sẽ lấy hai tay trùm lên ng−ời mẹ Và mái nhà ta sẽ là bầu trời xanh thẳm... Con sẽ là sóng, mẹ sẽ là một bờ biển lạ lùng Con sẽ lăn, lăn, lăn mãi Và vỗ vào gối mẹ c−ời vang, Và không một ai trên cõi đời này biết nơi đâu mẹ con ta đang ở." Đó cũng chính là hạnh phúc, là chốn thiên đ−ờng riêng của bé em và mẹ. Cái thú vị, cái mơ −ớc của bé em suốt đời đ−ợc sống trong vòng tay của mẹ, cũng là tính triết lí của bài thơ. Hạnh phúc, niềm sung s−ớng của con ng−ời không phải kiếm tìm ở đâu xa xôi mà chính là ở d−ới mặt đất, trong cánh tay mẹ hiền trong cõi đời thực. Với chất trữ tình, lãng mạn dồi dào, kết hợp với tính triết lí sâu sắc, làm cho bài thơ vừa bay bổng, vừa hiện thực. Nó làm nổi bật lên tình cảm và thái độ của Tago đối với trẻ thơ. Tiếng thơ của ông đ−ợc cất lên từ cách nhìn, cách nghĩ, cách nói của các em. Ông luôn luôn trìu mến, nâng niu, chiều chuộng nh−ng cũng rất nghiêm khắc với trẻ em. Ông có thể nhập tâm, có thể hoá thân làm em bé để cùng nói những điều mơ −ớc, cùng chơi những trò chơi thú vị, cùng t−ởng t−ợng ra những giấc mơ "nàng – tiên – giấc – ngủ", những giấc mơ đ−ợc thấy thuyền giấy "trôi mênh mang d−ới ánh sao khuya" (Thuyền giấy) ; nh−ng cũng có lúc, ông là một ông bố thật nghiêm khắc, có thể "rày la và trừng phạt" khi con có lỗi (Phán xử), ... Bài thơ, với những màu sắc, ánh sáng, hoạt động, cả con ng−ời, trò chơi và vũ trụ, cả thực và mộng đã đ−a ng−ời đọc vào một thế giới đẹp đẽ, trong sáng, huyền diệu. Nh−ng còn cao hơn thế, tài năng và tâm hồn chứa chan tình nhân ái của Tago đã tổng hoà đ−ợc chúng, tạo nên một sức mạnh nghệ thuật có khả năng thanh lọc cảm xúc đến kì lạ. Bài thơ đã đi qua bao thế hệ, v−ợt qua bao biên giới, và chắc chắn còn đi xa hơn nữa để đến với nhiều thế hệ trẻ thơ trên thế giới. II - Tônxtôi (Lep nicôlaêvicH tônxtôi) 1. Giới thiệu tác giả Lep Nicôlaêvich Tônxtôi sinh ngày 28 tháng 8 năm 1828 và mất ngày 7 tháng 11 năm 1910. Ông là nhà văn Nga vĩ đại sinh tr−ởng trong một gia đình quý tộc ở trại ấp Iaxnaia Pôliana (nay là Viện Bảo tàng Quốc gia L.N Tônxtôi). Ông nổi tiếng là ng−ời thông minh, say mê văn học, âm nhạc và đọc nhiều, hiểu biết rộng. Ông biết tới hơn m−ời ngoại ngữ, đọc thông viết thạo tiếng Latinh, tiếng Pháp, Anh, Italia, Hi Lạp. Vốn hiểu biết phong phú ấy đã giúp cho ông làm chủ đ−ợc văn hoá nhân loại. Ông đã cống hiến cho văn học thế giới những tác phẩm văn học nổi tiếng nh− bộ sử thi Chiến tranh và hoà bình ; các tiểu thuyết Phục sinh, Anna Karênina, Thời thơ ấu, ... và những truyện ngụ ngôn, truyện cổ tích, truyện ngắn viết cho thiếu nhi. Trong suốt thời thơ ấu, Tônxtôi đã sống gần gũi với nông dân và thiên nhiên Nga. Ông đã có một tuổi thơ khá êm đềm ở trại ấp Iaxnaia Pôliana, nh−ng sau này, đ−ợc chứng kiến nhiều cảnh bất công trong xã hội, đặc biệt là sau khi đi du lịch nhiều n−ớc trên thế giới trở về (1857), ông đã có sự chuyển biến quan trọng trong thế giới quan và t− t−ởng nghệ thuật. Ông càng thấy rõ sự t−ơng phản giữa cuộc sống nghèo khổ của nông dân với cuộc sống xa 107 hoa thừa thãi của giai cấp địa chủ, quan lại. Tônxtôi đã bỏ tiền xây tr−ờng học và dành nhiều công sức để đem lại sự no ấm cho con em nông dân. Những truyện ngắn và truyện đồng thoại viết cho thiếu nhi đ−ợc ông tập hợp in trong Sách học vần và Sách tập đọc tiếng Nga. Trong đó có những truyện rất hấp dẫn nh− : Phi-li- pốc, Ba con gấu, S− tử và chó con, Con cá mập, ... Ông còn dịch nhiều truyện ngụ ngôn Êdốp ra tiếng Nga. Th−ờng thì truyện ngụ ngôn có kết thúc bằng một lời giáo huấn nh−ng Tônxtôi đã vứt bỏ những đoạn kết ấy, chỉ giữ lại hành động và tính cách của các nhân vật. Và ông đã chuyển những sự kiện của truyện về với môi tr−ờng thân quen : môi tr−ờng trẻ thơ trên đất n−ớc Nga. Chính vì vậy, truyện dịch của ông mang đậm phong vị Nga và dấu ấn riêng của ngòi bút Tônxtôi. Nhìn chung, truyện viết cho thiếu nhi của ông tràn đầy t− t−ởng nhân văn và ý nghĩa giáo dục. Nhà văn Pháp R.Rôlăng đã có nhận xét về những ảnh h−ởng của L. Tônxtôi tới chính bản thân ông nh− sau : "Các bạn cũng biết, với t− cách con ng−ời và nghệ sĩ, L.Tônxtôi có ý nghĩa nh− thế nào đối với tôi lúc còn trẻ. Cánh tay mạnh mẽ của ông đã nâng đỡ tôi trong cảnh cô đơn tinh thần ở ph−ơng Tây. Cách nhìn rõ tâm hồn và các đồ vật của ông đã giúp tôi đổi mới quang cảnh vũ trụ. Ông dạy tôi cách nhìn và yêu mến nhân loại. Tôi mong muốn truyền cho những ng−ời khác tia lửa mà tôi đã khơi đ−ợc trong đống lửa của ông..." Dẫn theo Tác phẩm văn 11, NXB Giáo dục, H., 1995). Cùng với những bộ tiểu thuyết đã kể trên, L. Tônxtôi