Hiệu quả kinh tế từ việc tái sử dụng thùng xốp trồng nha đam Mỹ

A. PHẦN MỞ ĐẦU I. Lí do chọn đề tài Hiện nay xu hướng tái sử dụng các vật dụng cũ như thùng xốp, chậu nhựa, thùng nhựa.để trồng rau sạch và an toàn ngày càng được nhiều người ưa chuộng. Ngoài việc cung cấp rau sạch, an toàn cho gia đình, người ta có thể trồng với số lượng lớn cung cấp cho thị trường. Với phương pháp này, một phần đã giúp con người góp một phần nhỏ vào việc bảo vệ môi trường. Không chỉ dừng lại ở việc trồng rau sạch, người ta còn có thể trồng các loại cây khác đem lại hiệu quả kinh tế không nhỏ cho con người. Một trong những loại cây trồng có thể đem lại hiệu quả kinh tế mà em muốn giới thiệu chính là cây nha đam Mỹ. Hình 1. Trồng rau trong thùng xốp Bên cạnh đó , ý tưởng thực hiện đề tài của em còn xuất phát từ một bài báo của trang Theo đó, ông Phạm Văn Mỹ - là một trong những nông dân đầu tiên ở xã Thạnh Hòa, huyện Phụng Hiệp tỉnh Hậu Giang đã thực hiện thành công mô hình trồng cây nha đam Mỹ trong thùng xốp đạt hiệu quả kinh tế cao. Chỉ với diện tích trồng trên 500 m2, thu nhập của ông từ cây nha đam Mỹ lên đến hơn 500 ngàn đồng/ ngày. Đó là giá thu nhập đáng mơ ước của nhiều hộ nông dân. Hình 2. Mô hình trồng nha đam mỹ tại nhà ông Mỹ Khi khảo sát khu vực huyện Ba Tri, em thấy cây nha đam mỹ đã được người dân trong huyện biết đến và trồng khoảng hơn 5 năm nay ( tính đến 11/2015). Tuy nhiên, hiện nay mô hình trồng cây nha đam Mỹ chưa được phổ biến và đồng bộ. Nguyên nhân là do nhiều người chưa biết hiệu quả kinh tế từ cây nha đam Mỹ, cũng như chưa thật sự biết hết về những công dụng có ích từ cây nha đam. Bên cạnh đó, mỗi hộ nông dân trồng nha đam mỹ theo một cách khác nhau, chưa biết cách chăm sóc hợp lí. Đa số người dân trồng ngoài đất, một số trồng trong chậu như hoa kiểng. Chính vì vậy mà chất lượng, hiệu quả kinh tế chưa cao. Hình 3. Nha đam mỹ được trồng tại nhà chị Nguyễn Thị Mười ở xã An Ngãi Trung – Ba Tri Hiện nay, nhu cầu sử dụng nha đam và những sản phẩm từ nha đam ngày càng tăng. Điều đó chứng tỏ việc trồng cây nha đam có tiềm năng kinh tế rất lớn. Vậy làm thế nào để mô hình trồng nha đam m Mỹ vừa mang lại hiệu quả kinh tế cao vừa bền vững và thân thiện với môi trường? Mong rằng thông qua dự án của em có tên: “ Hiệu quả kinh tế từ việc tái sử dụng thùng xốp trồng nha đam Mỹ ” sẽ giới thiệu cũng như trình bày một phương pháp trồng nha đam mỹ vừa mang hiệu quả kinh tế cao vừa bền vững và thân thiện với môi trường. II. Mục đích nghiên cứu Thực hiện đề án này với những mục đích cụ thể như sau: - Xây dựng quy trình kỹ thuật trồng, chăm sóc, thu hoạch nha đam hợp lí. - Giới thiệu những lợi ích từ nha đam - So sánh hiệu quả kinh tế vượt trội của giống nha đam m Mỹ so với giống nha đam thường trồng trước đây ( Thông qua kết quả trồng thực nghiệm) - Thống kê kết quả một số phương pháp trồng nha đam hiện nay. Đề xuất phương pháp tái sử dụng thùng xốp cũ trồng nha đam mỹ vừa mang hiệu quả kinh tế cao vừa bền vững và thân thiện với môi trường. ( Thông qua kết quả trồng thực nghiệm) - Đề xuất thực hiện công trình thanh niên tại trường THPT Phan Ngọc Tòng. III. Đối tượng nghiên cứu - Cây nha đam Mỹ - Cây nha đam thường IV. Phương pháp và phương tiện nghiên cứu 1. Phương pháp - Nghiên cứu tài liệu, sách, báo, tạp chí về cây nha đam. - Trồng thực nghiệm so sánh 2 giống: giống nha đam thường và nha đam mỹ. - Trồng thực nghiệm so sánh giống nha đam mỹ với các cách trồng phổ biến hiện nay. - Quan sát, theo dõi, ghi chép, chụp ảnh. - Đo, cân, đếm, phân tích, xử lí và thống kê kết quả. 2. Phương tiện - Máy ảnh KTS - Máy vi tính - Thước dây, cân đồng hồ - Sổ, bút ghi chép. - Cây nha đam thường và nha đam Mỹ - Hỗn hợp đất trồng gồm ( phân bò, mụn dừa, tro, tro trấu.) - Thùng xốp cũ, chậu nhựa, chậu xi măng V. Phạm vi nghiên cứu 1. Thời gian nghiên cứu : 8 tháng. (Từ tháng 2 đến tháng 11/2015) 2. Phạm vi nghiên cứu: Cây nha đam 3. Lĩnh vực nghiên cứu: Khoa học thực vật B. PHẦN NỘI DUNG I. CƠ SỞ LÍ LUẬN 1. Tổng quan về cây nha đam 1.1 Nguồn gốc, phân loại học a. Nguồn gốc Nha đam có nguồn gốc từ Bắc Phi. Theo truyền thuyết Ai Cập thì nữ hoàng Cléopâtre  đã sử dụng nha đam để tạo ra một làn da mịn màng, tươi tắn. Còn đại đế Hy Lạp Alexandros đã dùng nha đam để chữa vết thương cho binh lính của mình trong những cuộc viễn chinh. Những dòng chữ tượng hình và những hình vẽ còn lưu lại trên những bức tường ở những đền đài Ai Cập cho thấy cây nha đam đã được biết đến và sử dụng cách đây hơn 3000 năm. Cho đến tận ngày hôm nay con người đã chứng minh và khẳng định được vai trò của cây nha đam trong cuộc sống con người. Cụ thể hơn là trong lĩnh vực dược phẩm, thực phẩm và mỹ phẩm Vào cuối thế kỷ 13 một du khách người Italia tên là Marco Polo (1254-1323) đã thực hiện một chuyến đi thám hiểm toàn châu Á. Đến Trung Quốc, Polo đã giới thiệu cho người dân bản xứ một dược thảo mà sau này người ta gọi là nha đam hay lô hội. Từ Trung Hoa cây nha đam được di chuyển sang Việt Nam. Trong khoảng 180 loài thì chỉ có 4 loài được sử dụng để làm thuốc. Hai loài được chú ý nhiều nhất là Aloe ferox Mill., 1768 và  Aloe vera L., 1753 (đồng nghĩa Aloe barbadensis Mill., 1768). Ở Việt Nam, nha đam mọc nhiều ở các vùng Phan Thiết, Phan Rang, Phan Rí thuộc các tỉnh Bình Thuận, Ninh Thuận. Chúng chịu hạn hán và khô nóng rất giỏi. Vì thế chúng được trồng rải rác khắp Việt Nam để làm thuốc hoặc làm cây cảnh. b. Phân loại học Cây nha đam còn được gọi là cây Lô hội, Long tu (có nơi gọi là lưu hội, long thủ, lưỡi hổ ...), có tên khoa học là Aloe vera hoặc Aloe barbadensis. Phân loại khoa học cây lô hội ( nha đam) Aloe vera (L.) Burm.f., 1768 Giới (regnum): Plantae Bộ (ordo): Asparagales Họ (familia) : Asphodelaceae  Chi (genus): Aloe Loài (species): A. vera Tên Aloe vera được chính thức công nhận bởi quy ước quốc tế về danh xưng thực vật (International rules of botanical nomenclature). Tuy nhiên, trong danh mục cây thuốc của Tổ chức y tế thế giới (WHO), Aloe được xem là tên chung của khá nhiều loài khác nhau như Aloe chinensis, A. elongata, A. indica Ngoài ra, một loài Aloe khác, Aloe ferox cũng được chấp nhận là một cây cung cấp nhựa Aloe. Người Mỹ gọi cây Aloe vera dưới tên “Curacao Aloes”, còn Aloe ferox dưới tên “Cape Aloes”. Người Pháp gọi dưới những tên : Aloe de Curacao, Aloe du Cap. Đông y gọi là Lô hội. WHO cũng liệt kê tên gọi của Lô hội tại các nước với 78 danh xưng khác nhau Tại Việt Nam, A. vera được gọi là Lô hội hoặc Nha đam, Lưỡi hổ 1.2 . Đặc điểm hình thái Nha đam thuộc loại cây nhỏ, gốc thân hóa gỗ, ngắn. Lá dạng bẹ, không có cuống, mọc vòng rất sát nhau, màu từ lục nhạt đến lục đậm. Lá mọng nước, mép lá có răng cưa thô như gai nhọn, cứng tùy theo loại, mặt trên lõm có nhiều đốm không đều, lá dài từ 30 - 60 cm. Phát hoa ở nách lá, có thể dài đến 1 m, mang rất nhiều hoa mọc rũ xuống, với 6 cánh hoa dính nhau ở phần gốc, 6 nhị thò. Quả nang chứa nhiều hột.Trong số hơn 300 loài Aloe, ngoài Aloe vera, Aloe ferox dùng làm thuốc, còn một loài được dùng làm cây cảnh rất đẹp, như Aloe variegata (Lô hội mỏ két) có hoa màu đỏ; Aloemaculata (Lô hội vằn), hoa màu da cam  Hình 4. Aloe vera 1.3. Các thành phần hóa học Chất nhựa trong suốt trong lá nha đam còn được gọi là "lô hội". Chất nhựa của nha đam khi cô đặc lại sẽ có màu đen (còn gọi là Aloès). Phân tích thành phần nhựa lấy từ lá nha đam, các nhà nghiên cứu tìm thấy các chất sau: - Axít amin (gồm tối thiểu 23 loại), vitamin (B1, B2, B5, B6, B12, axít folic, C, A, E), khoáng tố vi lượng (Na, K, Ca, P, Cu, Fe, Zn, Mg, Mn, Cr). - Các Monosaccharid, Polysaccharid bao gồm Cellulose, glucose, rhamnose, aldopentose, galactose, xylose, mannose, arabinose và acemannan, chính chất này có tác dụng kháng virút và giúp tăng cường hệ miễn dịch của cơ thể. - Prostaglandin và các axít béo chưa bão hoà bao gồm : axít gama linolenic. Nhóm chất này có tác dụng tiêu sưng, giải dị ứng và làm lành vết thương, mau lên da non. - Các Enzym bao gồm các men tiêu hoá giúp ăn ngon và làm thuốc bổ: oxydaza, Lipaza, Amilaza, Catalaza, Allnilaza v.v - Nhóm anthraglycoside Anthraquinon có khả năng chống oxy hoá tế bào, nhuận trường, giải độc, chống táo bón gồm + Aloe Emodin (chất này không có trong dịch tươi nha đam). Trong nhựa khô, Aloe Emodin chiếm 0,05%-0,5% chất này tan trong ete, cloroform, benzen. + Barbaloin: Chiếm 15-30% thành phần nhựa của nha đam. Chất này sẽ tan dần khi để ngoài không khí và ánh sáng. Tan trong nước, cồn, axeton, rất ít trong benzen và cloroform. + Các chất Aloinosit A, Aloinosit B, Anthranol, aloin, Aloezin, Aloenin, Aloectin B... + Chất nhựa ester của axít cinnamic, axít hysophanic 1.4. Ứng dụng từ cây nha đam trong đời sống a. Trong y học - Kháng khuẩn : Những nghiên cứu gần đây đã chứng minh nhựa nha đam có tính sát khuẩn và gây tê. Dùng để sát trùng, thanh nhiệt, và thông tiểu. Nhựa nha đam làm êm dịu vết thương khi bị phỏng nhẹ, khi bị côn trùng châm chích hay da bị chai cứng khi bị rám nắng. Nhựa nha đam cũng có tác dụng làm tăng vi tuần hoàn (giúp máu ngoại vi lưu thông tốt). Nhũ dịch được bào chế từ nha đam dùng để chế các loại thuốc trị eczema hay các mụt tróc lở, làm mau kéo da non ở vết thương. Dịch tươi nha đam có tính kháng khuẩn lao (in vitro). - Nhuận tràng : Thời xa xưa từ Hypocrate đến Hải Thượng Lãn Ông đã biết đến đặc tính nhuận trường, nhuận gan, điều kinh của nha đam. + Liều thấp: 20–50 mg nhựa Aloe khô có tính bổ đắng, kiện tỳ vị, nhuận gan. + Liều vừa: 100 mg (3-5 lá tươi): Sát trùng đường ruột, điều kinh, nhuận trường, xổ. + Liều cao: 200–500 mg (10-20 lá): xổ mạnh. Tại Pháp hiện có khoảng vài chục biệt dược có tác dụng nhuận trường, xổ mà thành phần có chứa Aloès. - Làm lành vết thương : Nhiều nghiên cứu từ năm 1930 ở Mỹ và Nga cho thấy thạch trong cây lô hội có khả năng bất ngờ làm lành vết thương, chỗ loét và vết bỏng. Đắp lớp thạch lô hội vào trong vùng cần chữa, tốc độ lành vết thương sẽ nhanh chóng. Tác dụng này phụ thuộc vào sự hiện diện của aloectin B, chất kích thích hệ miễn dịch - Trị viêm loét dạ dày : Uống nhựa tươi của lá nha đam. Cứ vài giờ uống một muỗng canh nhựa tươi lúc bụng không có thức ăn sẽ làm lành vết viêm loét dạ dày (không được quá 400 mg gel tươi/ngày). - Trị bệnh ngoài da : Nha đam tươi có tác dụng làm săn da, làm nhỏ lỗ chân lông. Bôi nhựa tươi hàng ngày lên mặt có tác dụng ngừa nám, làm mịn da, ngừa mụn... - Phòng ngừa sỏi niệu : Các anthraquinon sẽ kết hợp các ion canxi trong đường tiểu thành hợp chất tan được để tống ra ngoài theo nước tiểu. Bệnh xơ gan cổ trướng : Sử dụng mỗi lần uống khoảng 20 ml (1 muỗng canh) cho các bữa ăn. Uống liên tục nhiều tháng bệnh sẽ thuyên giảm khả quan hoặc khỏi hoàn toàn. - Bệnh tiểu đường và cao áp huyết : có nhiều cách dùng: + Lấy một nắm lá nha đam (loài Aloe vera) gọt bỏ phần có gai hai bên lá, nấu sôi để nguội. Tất cả bỏ vào máy sinh tố xay đều lấy nước uống 1 ngày 3 lần (15 phút trước bữa ăn). Mỗi lần dùng khoảng 1 muỗng canh. + Lấy một nắm lá nha đam nấu sôi để nguội. Uống nước và ăn lá đã nấu chín, 1 ngày 3 lần (15 phút trước bữa ăn). Mỗi lần dùng khoảng 1 muỗng canh. + Mỗi ngày lấy 1 hay 2 lá nha đam gọt vỏ, ăn sống. Ăn mỗi ngày 3 lần trong nhiều tháng sẽ có kết quả khả quan. Những người bị huyết áp mà không bị tiểu đường thì có thể ăn với đường nguyên chất hoặc đường phèn. Người bị tiểu đường nhưng không áp huyết cao thì ăn với muối. - Trị mụn Mỗi ngày dùng 200g lá nha đam tươi rửa sạch, cắt bỏ gai hai bên, dùng dao inox rạch trên lá nhiều hình vuông bằng con cờ nhỏ rồi cắt rời ra, thêm 50g đường cát, 2 muỗng canh mật ong, nước đá đập nhỏ để ăn. Hoặc dùng 500 ml nước cốt nha đam, 200 ml mật ong trộn đều, để vào tủ lạnh dùng dần. Ngày uống 3 lần, mỗi lần 3 muỗng canh trước bữa ăn. Hoặc lấy nước vo gạo để lắng, bỏ nước trong bên trên (liều lượng tùy dùng trong ngày), dùng muỗng nạo lấy nhựa nhớt bên trong lá nha đam (bằng với lượng nước vo gạo). Trộn đều hai thứ. Buổi tối trước khi đi ngủ lau mặt cho sạch, rồi thoa dung dịch trên lên mặt, thoa cho đều, để vậy đến sáng, rửa lại bằng nước ấm. Hình 5. Dược phẩm từ Aloe vera b. Làm đẹp Do những đặc tính kỳ diệu trên, các nhà y dược học đã nghĩ đến những loại mỹ phẩm được chế tạo từ nhựa nha đam để tạo ra những loại kem dưỡng da, do pH  của gel nha đam gần giống với pH của da cho nên chúng làm cho da tươi tắn và điều hòa được độ axít của da. Hiện nay trên thị trường, nhiều hãng mỹ phẩm đã lấy ngay chính tên Aloe vera làm tên thương mại cho những loại kem chống nắng, dưỡng da, các loại dầu gội, dầu khử mùi hôi, chất có tác dụng chống mốc, xà phòng, dầu cạo râu... Hình 6. Một số loại mỹ phẩm từ Aloe vera c. Thực phẩm Trong thực phẩm, lá nha đam dùng để ăn tươi với đường hoặc nấu chè. Có nơi còn dùng lá nha đam để nấu canh. Ngoài ra nha đam còn được làm chất đông kết cho rất nhiều món ăn. Hiện nay, trên thị trường, nha đam còn được sử dụng chế biến các loại nước uống giải khát, thanh nhiệt cơ thể rất được ưa chuộng. 1 Hình 7. Nước uống và sữa chua chế biến từ Aloe vera 1.5 Sử dụng nha đam đúng cách Nhựa cây nha đam nguyên là một chất độc, khi để ra ngoài không khí chất nhựa này dễ bị oxy hoá làm mất đi một phần hoạt tính, do đó cần có quy trình chiết xuất đúng đắn để ổn định hoạt chất. Độc tố trong nha đam tuy không làm chết người nhưng khi ăn một lượng lớn nha đam hoặc dùng trong thời gian dài (3 – 6 tháng dạng đã chế thành viên) có thể: + Gây tiêu chảy + Nếu phụ nữ mang thai có thể sinh quái thai. Phụ nữ đang cho con bú càng phải cẩn thận vì trẻ dễ bị ngộ độc khi bú mẹ. + Bị co thắt bụng, nôn mửa, tiêu chảy. + Có hiện tượng tích luỹ và gây rối loạn tiêu hoá, tiêu chảy. Người bị bệnh trĩ, viêm ruột không nên dùng vì anthraquinon trong nhựa nha đam gây sung huyết. Chính vì vậy chúng ta cần biết cách sử dụng nha đam đúng và hợp lí như sau: + Khi ăn nha đam tươi, chúng ta cần gọt vỏ màu xanh, làm sạch lớp nhựa mủ màu vàng kế bên lớp thạch nha đam để tránh ngộ độc bằng cách gọt vỏ. + Sau đó rửa sạch dưới vòi nước cho đến khi bớt nhớt, cắt nhỏ, ăn sống, xay nước hoặc nấu chè đều dễ ăn. + Liều dùng lá tươi mỗi ngày chỉ 10 – 20g. Chọn những bẹ nhỏ, xanh nhạt, gọt bỏ vỏ, rửa sạch dưới vòi nước, nên ăn ngay (không để lâu ngoài không khí, nếu cần thì bảo quản trong tủ lạnh). Dùng lâu dài với liều lượng thấp thì không có hại. Hình 8. Hướng dẫn sử dụng Aloe vera 1.6. Kĩ thuật trồng nha đam a. Chọn cây giống Hiện nay, có trên 400 loài nha đam khác nhau, nhưng loài nha đam có tên khoa học Aloe vera lá xanh thẫm, bẹ lá to là loại dễ trồng và cho năng suất cao tại Việt Nam. Loài nha đam Aloe vera đang được nông dân trồng đại trà tại Việt Nam tại các tỉnh Ninh Thuận, Bình Thuận, một số trang trại ở thành phố Hồ Chí Minh và Long An. Hình 9. Nha đam được trồng ở Ninh Thuận b. Chuẩn bị đất - Trồng với số lượng lớn Nha đam là cây chịu được khô hạn, nhưng không chịu được ngập úng, do đó phải chọn vùng đất cao ráo, thoáng xốp, tốt nhất là đất pha cát dễ thoát nước. Đất trồng phải được cày bừa kỹ, mục đích làm nhỏ đất và sang phẳng ruộng trồng. Sau đó lên luống, đánh rãnh trồng. Thông thường luống được đánh cao khoảng 20 cm để dễ thoát nước. Ðánh rãnh trồng theo mật độ hàng cách hàng 80 cm, cây cách cây 40 cm. Phân chuồng hoai thường được sử dụng để bón lót. Mỗi cây bón lót khoảng 500 - 700 g phân chuồng; khoảng 2,5 tấn phân chuồng/ha. - Trồng trong chậu làm kiểng Chuẩn bị một chậu cây có lỗ ở phía dưới để thoát nước cho cây. Chọn giá thể trồng cây nha đam từ hỗn hợp trấu sống-xơ dừa- phân bò hoai mục –tro trấu theo tỷ lệ 1-0.5-2-0.3 và được ủ trong thời gian 20-30 ngày mới dùng. Cho giá thể sau khi ủ vào chậu lu khoảng 2/3 chậu, trồng cây giống nha đam cao 15-20 cm vào một bên chậu để định hướng thân cây sẽ dựa vào thành chậu sau này.Dùng tay nén chặt gốc cây và tưới nước đủ ẩm, đặt chậu nơi nhiều ánh sáng hay nơi có ánh nắng buổi sáng. c. Nhân giống Cây nha đam có thể trồng quanh năm, nhưng tốt nhất là trồng vào mùa xuân và mùa thu, vì đây là thời gian cây nha đam con có thể phục hồi và phát triển nhanh nhất. Nha đam là loại cây rất dễ sống, chính vì vậy bạn không cần mua hạt giống cũng có thể trồng được thành cây nha đam mới. Nha đam có thể được nhân giống bằng phương pháp vô tính bằng 2 cách - Sử dụng lá nha đam Chọn cây nha đam khỏe mạnh mập mạp, tách ra một lá từ thân cây chính. Đặt lá nha đam nằm ngang, chôn một phần của lá nha đam xuống dưới nước, phần gân xương lá hướng lên trên. Sau 2 tuần, mầm nha đam sẽ nhú lên từ lá nha đam. - Nhân giống cây con từ cây mẹ trưởng thành Sau một năm sinh trưởng, xung quanh cây mẹ sẽ xuất hiện nhiều cây con. Khi cây con lớn chừng 10 cm thì có thể được tách rời cây mẹ và ươm trong vườn. Khi cây con lớn chừng 15 – 20 cm thì có thể đem trồng. Ðể tăng hệ số nhân giống, chúng ta có thể cắt bỏ đọt cây mẹ , để thu nhiều cây con hơn. Lưu ý: Khi chiết và trồng cây con, nên cẩn thận lấy được càng nhiều rễ càng tốt, nhằm thu ngắn thời gian hồi sức của cây con. Sau đó, trồng theo rãnh, với mật độ: cây cách cây 40 cm, hàng cách hàng 80 cm, như vậy số lượng cây giống khoảng 30 - 50.000 cây/ha. Khi trồng, mầm cây con nên được để nhô khỏi mặt đất để tránh hiện tượng úng thối lá . Cây con phải được giữ cho thẳng và rễ phủ đều mới lấp đất. Nha đam vừa trồng xong mầm lá sẽ đỏ hoặc vàng, nhưng khi đã bén rễ mầm sẽ xanh trở lại. Cây nha đam giống, sau khi lấy ra khỏi vườn ươm, nên để trong mát 2 đến 3 ngày, sau đó mới đem ra trồng thì cây con sẽ nhanh mọc mầm và tỉ lệ sống cao hơn. d. Chăm sóc Việc chăm sóc cây nha đam chủ yếu gồm 4 khâu kỹ thuật như sau: - Tưới - tiêu nước : Cây nha đam chịu được nắng hạn nhưng lại phát triển tốt khi có độ ẩm trong đất vừa phải. Vì vậy, trong mùa khô phải tưới nước thường xuyên giữ độ ẩm cho đất. Nếu đất không đủ ẩm để giữ gốc nên tưới thêm nước, tốt nhất trong mùa khô, 3 đến 5 ngày phải tưới nước 1 lần, giúp cây sinh trưởng tốt, đạt chất lượng và sản lượng cao hơn. Với cây con thì để chậu cây ở nơi có ánh sáng mặt trời nhưng không quá gắt. Cây nha đam không chịu được ngập úng quá lâu. Do vậy, nếu trời mưa dài ngày thì phải khơi thông cách rãnh trồng tạo điều kiện để thoát nước tốt. Nếu để mương rãnh bị tích nước sẽ gây thối rễ, làm cho cây nha đam chết hàng loạt. - Làm cỏ xới xáo đất Trong quá trình chăm sóc cây nha đam, phải xới xáo đất trừ cỏ nhiều đợt. Việc xới đất thường xuyên sẽ giúp cho nền đất được thông thoáng và trừ được các loại cỏ dại, làm cho quá trình chuyển hoá các chất dinh dưỡng trong đất nhanh chóng và cây nha đam dễ hấp thu, sinh trưởng và phát triển nhanh hơn. - Bón phân Cây nha đam có khả năng hấp thụ và chuyển hóa nhanh các chất dinh dưỡng trong đất. Do đó, ngoài việc bón lót bằng phân chuồng (khoảng 2,5 tấn/ha), thì thường xuyên bón thúc cho cây nha đam bằng phân NPK. Thời gian bón thúc tốt nhất là 1 tháng/lần, với liều lượng khoảng 100 Kg/ha. Khi bón phân tránh làm bẩn lá, thường bón trước khi trời có mưa hoặc phải tưới nước sau khi bón phân. Mỗi lần bón phân nên kết hợp với xới xáo đất để nha đam dễ hấp thụ hơn. - Phòng trừ bệnh hại Biểu bì lá của nha đam được bao bọc bởi một lớp giáp cứng, nên các loại côn trùng khó có thể gây hại. Nhưng trong điều kiện trồng với mật độ dày, đất quá ẩm và nhiệt độ thấp, lá của nha đam sẽ bị một số loại trực khuẩn gây hại. Trên mặt lá xuất hiện nhiều đốm đen và sẽ ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng của cây nha đam.Biện pháp phòng trừ: Ðảm bảo thông thoáng trong vườn trồng nha đam, kịp thời tiêu nước để khống chế độ ẩm của đất phù hợp, làm cỏ đúng lúc giúp nha đam phát triển mạnh, tạo nên khả năng kháng bệnh tốt.Nếu xuất hiện dấu hiệu bệnh do trực khuẩn gây ra, nên nhanh chóng cắt bỏ những lá mang bệnh đang tiêu hủy, tránh lây lan cho các lá khác.Trồng cây nha đam chủ yếu là thu hoạch lá, do vậy trong quá trình phòng trừ bệnh hại, không nên sử dụng các loại thuốc hóa học. Hình 10. Bệnh đốm đen ở nha đam e. Thu hoạch hợp lí Sau khi trồng khoảng 6 tháng, có thể cho thu hoạch mỗi tháng một lần từ 1 đến 2 lá. Tuy nhiên, trong giai đoạn này thu hoạch lá nhằm mục đích loại bỏ các lá đã già, đôn gốc, giúp cây phát triển tốt và nuôi các lá mọc sau. Nếu giai đoạn này chúng ta lạm dụng vi