Hướng dẫn sử dụng xe số tự động

Hướng Dẫn Sử Dụng Xe Số Tự Động Một số người cho rằng dùng số tự động dễ gây tai nạn, số khác lại không muốn dùng số tự động vì ngại tốn xăng. Sau đây là một số điều cơ bản nhất về xe có số tự động để cho những người mới sử dụng có thể dễ dàng nắm bắt điều khiển. Từ nhưng năm 40 của thế kỷ trước, hộp số tự động ra đời đã giúp người lái xe giảm bớt được khá nhiều thao tác để tập trung vào tay lái, giảm bớt căng thẳng, nhất là trong những đoạn đường đô thị đông đúc phương tiện. Điều khiển một chiếc xe có số tự động ( AT- Automatic transmission) ta sẽ bỏ bớt gần hết thao tác sang số của tay phải, bỏ hẳn thao tác đạp côn của chân trái . Số tự động không có nghĩa là không có số nào, loại trừ hộp số AT vô cấp, thì hộp số AT thông thường vẫn có nhiều cấp số, hay gặp nhất là có từ 3 đến 5 số tiến . Hộp số AT sẽ thay ta tự động chọn các số phù hợp dựa vào tốc độ ô tô, tình trạng mặt đường, mức tải của động cơ (chân ga). Số AT có rất nhiều lợi điểm : Khó bị chết máy, khởi động giữa dốc dễ dàng , vận chuyển êm ái, xe chạy ít bị giật. Vì  các tiện ích như vậy nên hiện nay ở Bắc Mỹ lượng xe con xuất xưởng có số AT chiếm đến 80% , và số AT cũng đã được lắp trên rất nhiều dòng xe tải hiện đại . Ở thị trường Việt Nam chúng ta cũng thấy ngày càng nhiều xe có số AT xuất hiện, tuy rằng giá mua xe có đắt hơn chút ít nhưng bù lại người lái được thoải mái dễ dàng hơn khi điều khiển xe. 8 thao tác cơ bản khi lái một chiếc xe AT: 1, Khi lần đầu bạn lên một chiếc xe AT, lưu ý rằng chỉ có 2 bàn đạp ga và phanh dùng cho chân phải , chân trái luôn được để dưới sàn , một số người có thói quen đạp phanh bằng chân trái, đạp ga bằng chân phải là một thói quen dễ dẫn đến tai nạn khi chuyển sang lái trên nhưng xe có số cơ . 2, Các ký hiệu cần phải nhớ : Ở bên phải của bạn là cần số, tại đó có các vị trí được ghi rất rõ  P R N D 2 1 ... Được giải thích như sau: P : Park , số  đỗ, Vị trí cần số khi xe đã dừng hẳn. Chỉ ở vị trí này xe mới khởi động hay rút được chìa khóa. Nếu cần số không ở vị trí này, mở cửa xe chuông sẽ cảnh báo khi bạn mở cửa. R: Reverse, số lùi. Số này cũng chỉ hoạt động khi xe dừng hay chạy không tải để chuẩn bị lùi xe. N: Neutral , số “mo” Tại vị trí này động cơ vẫn chạy không tải, nên dùng trong trường hợp kéo, đẩy xe khi bảo dưỡng. Không dùng số N khi đỗ xe và khi chuyển N sang vị trí D và ngược lại thì không cần bấm nút khóa trên cần số. D: Drive, số tiến, vị trí thường xuyên nhất khi vận hành xe, tùy theo tốc độ mà số tiến sẽ tự động lựa chọn số cao hay thấp sao cho phù hợp nhất.  M: Manual ( + - ) vị trí phía bên phải số D, vận hành như số thường, cho phép xe chuyển sang số 1, 2, 3, 4, thường để tạo đà tăng tốc vượt xe khác hoặc khi xuống dốc, đổ đèo. OD –Overdrive, số vượt tốc dùng như số D L: Low, số thấp , dùng cho các trường hợp tải nặng, lên dốc , xuống dốc S:  Sport , số thể thao 3, Kiểm tra tay số đã để ở vị trí P chưa, chân phải ấn vào pedal phanh, rồi bật chìa khóa điện , quan sát nhanh bảng đồng hồ xem có bất thường không, bật công tắc khởi động máy 4, Chuyển tay số về D, OD hoặc R , nhả phanh tay  5, Nhấc nhẹ chân lên khỏi pedal phanh, chiếc xe sẽ từ từ lăn bánh , điều này sẽ làm những người quen chạy xe số cơ ngạc nhiên tí chút.  6, Nếu xe không chuyển động có thể do địa hình dốc hoặc không bằng phẳng, chuyển chân sang pedal ga , nhấn nhẹ để xe tăng tốc . Nếu bạn đã quen chạy xe số cơ thì thỉnh thoảng thói quen dùng chân trái để đạp côn vẫn làm bạn đôi chút lúng túng, hãy cố gắng giữ chân trái ở trên sàn xe trong suốt hành trình, mọi thao tác phanh và ga chỉ để một mình chân phải đảm nhiệm. 7, Khi cần giảm tốc : Đạp nhẹ chân phanh ( dĩ nhiên bằng chân phải ) Không cần thiết chuyển cần  số ra khỏi vị trí D hay R khi dừng xe trong một vài phút . 8, Nhớ giữ chân phải trên pedal phanh mỗi khi dừng xe . Khi đỗ xe, chuyển số về P, nếu cần thiết, kéo thêm phanh tay khi nền đường dốc, lúc đó bạn mới tắt máy và rời chân phải khỏi pedal phanh. Lưu ý:  Chính những thao tác dùng số tự động không thuần thục sẽ là tiềm ẩn cho những vụ tai nạn rất đáng tiếc . Thông thường Cứu hộ 116 gặp các trường hợp xe mới tậu, lái xe mới làm quen với số AT, lái xe là phụ nữ là có khả năng gây tai nạn trên xe số AT nhiều hơn. Có những vụ tai nạn rất trớ trêu mà chúng tôi chứng kiến như vụ một cô gái đề nghị chạy thử chiếc Mitsubishi Gala chưa có biển số, khi đến cuối sân khu nhà thay vì dừng lại đã vọt lao thẳng luôn vào tường. Vụ tại phố Nguyễn Văn Tố, một chiếc Mercedes E 240 do tổng giám đốc TCT Vật tư nông nghiệp cầm lái khi ra khỏi cổng cơ quan với vận tốc quá lớn đến mức không kịp rẽ theo đường chính mà lao xuyên luôn vào cổng nhà dân đối diện, rồi vụ một chiếc Ford Mondeo trong khi lên cầu bảo dưỡng thay dầu đã lao vọt luôn qua cầu và cắm thẳng đầu xe xuống đất .Thực tế đã có rất nhiều vụ TN ngớ ngẩn như vậy nên nếu bạn còn lạ với số AT, bạn nên dành thời gian để làm quen với chiếc xe, chỉ đến khi thật thuần thục hẵng lên đường.  Để lái xe số tự động nên lưu ý điều gì? 01/04/2010 08:27 Quá đơn giản khi điều khiển lại khiến các loại xe trang bị hộp số tự động (AT) tiềm ẩn những nguy cơ cao hơn xe số sàn, chủ yếu do tài xế chưa hiểu hết tính năng. Số tự động ngày càng phổ biến trên thế giới và Việt Nam không là ngoại lệ. Ưu điểm lớn nhất là sự đơn giản khi cầm lái. Tài xế được giải phóng chân trái và tay phải (với xe tay lái thuận) để tập trung vào việc lái. Tuy nhiên, sự phổ biến nhanh trong thời gian ngắn đã gây nhiều tranh cãi, bởi thực ra nó phức tạp hơn số sàn, dù tưởng như đơn giản hơn. Một trong những câu hỏi phổ biến nhất là "Về chế độ nào khi dừng đèn đỏ?"; "Có nên đi bằng hai chân?"... Sau đây là trích đăng  tài liệu hướng dẫn lái xe an toàn trên trang Smartdrive, cùng với những kinh nghiệm từ các kỹ sư Ford Việt Nam để liệt kê cách vận hành loại hộp số này, sao cho hiệu quả và an toàn nhất. Để chế độ nào khi dừng đèn đỏ? Theo các chuyên gia, giống số sàn, tài xế nên về mo (N) và kéo phanh tay. Điều này liên quan tới tình huống xấu là có xe đâm từ phía sau. Nếu không chuyển mà giữ nguyên ở số tiến D và phanh, chân bạn không đủ khỏe để hãm. Trong tình huống đó, xe sẽ vọt lên phía trước, rất nguy hiểm. Ngoài ra, dùng phanh chân còn làm lóa mắt xe sau do đèn phanh sáng, đặc biệt vào thời điểm thời tiết xấu, sương mù hay mưa. Cần số gắn trên vô-lăng của Mercedes E300. Khi cần chuyển sang chế độ bán tự động, tài xế chỉ cần ấn cần có dấu "+" bên tay phải để tăng số. Giảm số là dấu "-" bên tay trái.  Chuyển sang số đỗ P (Parking) cũng không nên vì có thể hỏng hộp số khi bị xe sau húc. An toàn nhất là chuyển về N và kéo phanh tay. Khi đó, xe không bị lao về phía trước, hộp số cũng không bị hỏng. Tuy nhiên, đây chỉ là tình huống an toàn nhất. Còn tùy thuộc vào điều kiện thực tế để bạn ra quyết định chuyển về chế độ nào cho thuận tiện. Chẳng hạn với thời gian chờ ít, phía sau không có xe thì chỉ cần giữ phanh chân là đủ. Linh động, tỉnh táo là điều quan trọng khi cầm lái. Bởi chỉ có thế, bạn mới đối phó được các tình huống xảy ra trên đường. Không nên lái hai chân Một vài người có khả năng và sở thích điều khiển xe số tự động bằng hai chân. Chân phải ga, chân trái phanh. Các chuyên gia Ford khuyên tuyệt đối không đi bằng cách này. Với số tự động, chỉ dùng chân phải để kiểm soát ga và phanh là đủ, để đảm bảo không đạp cả hai cùng một lúc. Học cách điều chỉnh ga Với số sàn hay tự động, điều khiển tốt chân ga là quan trọng bậc nhất. Nhưng có sự khác biệt giữa hai loại này. Ký hiệu trên cần số của Daewoo Matiz nhập khẩu. Khi để ở số "1", xe không chuyển sang bất cứ số nào. Nếu để "2", xe lên cao nhất số 2 và có thể giảm về số 1.  Ở số sàn, khi nhả chân ga, xe có xu hướng chậm lại (ngoại trừ lúc xuống dốc). Đây là hiện tượng "hãm bằng động cơ". Trên số tự động, nhả chân ga trong một số tình huống còn làm tăng số. Điều này dẫn tới tình trạng mất kiểm soát vì bất ngờ. Vì vậy, cần tập luyện phản xạ ga thật nhuần nhuyễn trước khi lái xe ra đường. Đạp phanh khi chuyển chế độ Trong mọi trường hợp chuyển sang các chế độ khác nhau (D, N, R, P hay D1(L), D2 (S), D3), tài xế cần đạp phanh để đảm bảo an toàn. Lên và xuống dốc với số tự động Theo kinh nghiệm từ xe số sàn, thông thường, bạn lên dốc số nào thì xuống với số đó. Hầu hết số tự động đều có chế độ số tay (bán tự động M hoặc dấu + (tăng số) và - (giảm số)). Trên Toyota Venza và nhiều loại xe khác, cơ chế bán tự động nằm ngay trên cần số, thể hiện bằng dấu "+" và "-".   Người lái có thể chủ động chọn số cho phù hợp với điều kiện thực tế, như tốc độ, tải trọng, điều kiện đường... Chẳng hạn khi chọn số 3, xe sẽ lên cao nhất là số 3. Giảm tốc, xe tự động về số 1 hoặc 2. Nếu không có cơ chế bán tự động, hộp số có các ký hiệu như D1 (hoặc L, chỉ số 1), D2 (hoặc S, chỉ số 2) hay D3. Nếu đặt ở D3, số cao nhất sẽ là 3. Giảm tốc, xe về số 1 hoặc 2. Điều kiện địa hình càng khó thì bạn có thể chuyển về D2 hoặc D1. Theo VnExpress Cách sử dụng số tự động an toàn và tiết kiệm Hộp số tự động vẫn bị coi là tiêu hao nhiều nhiên liệu, dù có ưu điểm giúp người lái giảm bớt thao tác đạp chân côn và chuyển số. Do dễ sử dụng nên có những thói quen sử dụng thiếu kỹ thuật, an toàn, mà người lái mắc phải như chuyển sang số P, số R hay N khi xe đang chạy. Hộp số tự động đầu tiên trên thế giới được sử dụng từ năm 1940 khi hãng xe Oldsmobile (hiện không còn tồn tại), Mỹ, sản xuất hàng loạt và mang tên Hydra-Matic. Ban đầu, Hydra-Matic chỉ có khớp nối thủy lực (fluid coupling) chứ không phải bộ biến mô (torque converter). Tới 1948, bộ biến mô đầu tiên trình làng trên chiếc Buick Dynaflow. Hiện tại, 80% số xe ở Mỹ trang bị hệ truyền động này nhưng ở châu Âu, người sử dụng vẫn không mặn mà với nó do tiêu hao nhiên liệu và giảm công suất động cơ. Tuy nhiên, cùng với những cải tiến kỹ thuật, hộp số tự động ngày càng hiệu quả hơn và trở thành xu hướng mới tại các nước đang phát triển. Ưu điểm lớn nhất của số tự động là giảm thiểu thao tác của người lái, phù hợp với những người mới tập đi hay phụ nữ vốn không thành thạo khi sử dụng số sàn. Ngoài ra, số tự động có tỷ số truyền biến đổi một cách tối ưu theo điều kiện vận hành nên giúp động cơ hoạt động ổn định, xe chạy êm ái. Hộp số tự động trên Ford Focus S. Ảnh: Hoàng Hà Do đơn giản khi vận hành nên hộp số tự động dễ gây nên những thói quen không tốt. Theo các hướng dẫn viên của Ford Việt Nam trong buổi lễ lái thử xe và hướng dẫn sử dụng hộp số tự động hợp lý diễn ra ngày 29/7, một số người thường mắc lỗi chuyển sang số P (đỗ) hay số R (lùi) khi xe chưa dừng hẳn. Thao tác này có thể làm mẻ các bánh răng số, bởi khi đó chúng vẫn đang có chuyển động quay và việc hãm hoặc đổi chiều quay đột ngột sẽ có tác động không tốt. Bên cạnh đó, các kỹ thuật viên cũng lưu ý không nên chuyển về số P khi tốc độ vòng tua máy cao hơn tốc độ không tải, và luôn giữ chân phanh khi chuyển từ số P sang các số khác. Khi đỗ xe và đi ra ngoài, để đảm bảo, người lái nên để ở số P và kéo phanh tay. Trong trường hợp đỗ dừng đèn đỏ, tài xế có thể về số N (số trung gian) và kéo phanh tay hoặc nhấp phanh chân. Một số tài xế trước khi dừng đèn đỏ thường về số N để xe trôi tự do nhằm giảm mức tiêu hao nhiên liệu. Tuy nhiên, cách này rất nguy hiểm khi đi trên đường phố Việt Nam do có nhiều loại phương tiện tham gia giao thông cùng một lúc. Hơn nữa, do yếu tố an toàn, chỉ nên về số N khi xe dừng hẳn và chạy ở tốc độ không tải. Ở các mẫu xe như Ford Focus S hay Premacy, người lái có thể chuyển từ số D về N và ngược lại mà không cần bấm nút khóa trên cần số. Dù số tự động tiêu hao nhiên liệu hơn số sàn khi so sánh cùng điều kiện, nhưng giá trị đó còn phụ thuộc chủ yếu vào phong cách lái xe. Khi để số D (số tiến), người cầm lái nên giữ tốc độ xe đều, tránh tăng ga và giảm ga đột ngột. Tăng tốc từ từ khi đèn xanh bật và dừng dần dần khi gặp đèn đỏ. Kỹ thuật lái đó có thể giúp tiết kiệm 35,4% nhiên liệu cho chiếc thể thao đa dụng SUV. Khái niệm “từ từ” ở đây được các kỹ sư tính toán bằng thời gian tăng tốc từ 0 lên 100 km/h trong vòng 20 giây.