Hướng dẫn sửa chữa phần cứng toàn tập_ Kiểm tra đã đầy đủ mà main vẫn chưa chạy

Kiểm tra đã đầy đủ mà main vẫn chưa chạy Vấn đề này tôi đã đề cập trong bài viết "Các bước kiểm tra quan trọng khi sửa chữa" nhưng nhiều bạn vẫn thắc mắc và gởi câu hỏi cho tôi. Nên tôi tách ra thành 1 bài riêng vậy. Các bước kiểm tra đã đầy đủ nghĩa là: • 1. Kích nguồn được (đè luôn nút ps-on phải tắt nguồn). • 2. Có xung clock. • 3. Các nguồn đủ - bao gồm: • 3.1 Nguồn CPU: Vcore • 3.2 Nguồn RAM, buss RAM • 3.3 Nguồn chipset Bắc, NAM, nguồn AGP (nếu có) • 4. Xung reset OK (sáng rồi tắt, kích nút reset phải sáng rồi tắt) Đến đây mà CPU chưa chạy, card test vẫn in re (card xịn thì sẽ báo NO hoặc 4 dấu - - - -) ý là CPU chưa chạy. Card đểu thì sẽ báo C0, FF hoặc không báo gì. Nhiều bạn sẽ rất lúng túng. Ta phân tích lý thuyết chút xíu: Chip NAM cơ bản đã họat động vì mạch kích nguồn có sự tham gia của chip NAM và có xung Reset thì gần như chip Nam đã OK. Một câu chuyện rất đáng để quan tâm như sau: Một bạn (tôi xin phép dấu tên) kiểm tra đến bước này rồi không hiểu nghĩ sao đè chip NAM ra đập vì cho rằng chip NAM chưa chạy hoặc chip NAM lỗi nên CPU chưa chạy. Bạn cho rằng mình có "máy đo socket và đường Data từ chipset Bắc đến CPU đã tốt và máy báo đường Data từ chipset Bắc đến chip NAM bị lỗi - máy báo vậy" thế là đè chip NAM ra đập cho chip NAM chết tươi luôn. Hậu quả là sau khi đập chip NAM xong, main từ "đầy đủ" chuyển sang "trạng thái" mới "không kích được nguồn" <-- Bó tay với bạn này. Tôi càng bó tay và không hình dung ra cái máy "cực kỳ thông minh" của bạn như thế nào mà "xác định" được đường data từ chipset Bắc đến socket là tốt và đường data từ chipset Bắc đến chipset Nam bị lỗi. Tôi hỏi bạn tại sao lại đè chipset NAM ra đập bạn nói vì máy đo của bạn rất chính xác và vì theo kinh nghiệm của bạn ấy là chip NAM chưa chạy. - Bỏ qua câu chuyện trên, trở lại vấn đề. Sở dĩ tôi nói chip NAM cơ bản đã họat động vì rỏ ràng mạch kích nguồn có sự tham gia của chip NAM, mạch reset thì cũng có sự tham gia của chip NAM. Nếu đã kích được nguồn, có reset thì cơ bản là chip NAM đã chạy (còn chạy có bị lỗi hay không thì sẽ tính sau). - Vấn đề là tại sao CPU chưa chạy? Xem sơ đồ sau: - Để CPU chạy thì trước tiên CPU phải "tiếp xúc tốt" với socket và socket phải tiếp xúc tốt với mainboard. Do một số socket CPU không phải dạng chân cắm xuyên qua mainboard mà là lọai chân gầm như dạng chipset. - Để xác định CPU có tiếp xúc tốt với socket thì chỉ còn cách nhìn bằng mắt thường coi các chân cpu và khe tiếp xúc của socket có tiếp xúc tốt hay không. Nếu là socket 478 thì có thể tháo miếng chụp màu trắng ra để vệ sinh các chân đồng. Socket 775 thì quan sát kỹ các chân tiếp xúc (rất dễ bị vênh, gẫy chân). - Để xác định socket (lọai chân gầm) có "tiếp xúc" với main board hay không (chân gầm thì có trời mới biết). Nhẹ thì khi ta đè mạnh CPU có thể tiếp xúc trở lại và CPU sẽ chạy. Nặng thì ta phải "hấp" socket lại cho các chân chì tiếp xúc lại. Nặng nữa thì phải thay luôn cả socket (vì socket không thể làm chân lại như chipset). - Bước này, một số trang web có giới thiệu 1 thiết bị gọi là "test socket" và theo tôi thì thiết bị này nếu có thể sẽ kiểm tra xem các chân của socket có tiếp xúc tốt với mainboard hay không mà thôi. Do tôi chưa có mua về test thử nhưng tôi dám chắc rằng bạn mà tôi nêu trong ví dụ trên chỉ có thiết bị test socket này thôi. Mà bạn lại nói "máy test đường data" gì gì đó nghe "mất hồn". - Về nguyên tắc thì thiết bị này sẽ cấp nguồn riêng (có thể là pin hoặc adapter) rồi thông qua socket từng chân sẽ có nội trở so với mass thì sẽ sáng 1 led. Nếu chân nào không tiếp xúc với main thì nội trở là vô cùng và led đó sẽ không sáng. <-- Kết luận, chỉ xác định là các chân của socket có tiếp xúc tốt với mainboard hay không mà thôi. Hoàn toàn không có việc "đường data từ chipset Bắc đến CPU là OK". Thiết bị này tôi đã đề nghị cty mua về để test thử coi "thực sự" như thế nào và tôi sẽ có bài review thiết bị này sau. - Trở lại bài, CPU tiếp xúc tốt với socket, socket tiếp xúc tốt với mainboard rồi. Nguồn Vcore cấp cho CPU OK - CPU sẽ nóng lên (cái này phải test bằng CPU tải giả vì khi ta đo trên tải giả là đo trong chính socket còn khi ta đo ở cuộn dây vẫn còn bên ngòai socket). Xung clock, power good, reset (đều đo bằng CPU tải giả hết). Nếu đã OK luôn thì còn lại cũng chính là chipset Bắc. - Rỏ ràng ta thấy chipset Bắc đứng giữa và làm trung gian cho CPU và chip NAM mà chip NAM đã chạy, CPU đã chạy (nóng lên) thì còn lại chỉ có duy nhất thằng chipset Bắc này. Tôi đã đề cập đến trong bài riêng về chipset Bắc rồi. Tuy nhiên nhắc lại luôn, các đường mạch đẫn đến chip Bắc nếu đứt thì khó mà nhận ra (quan sát thật kỹ một số main có các đường nối mạch không phủ nhủ như dạng cầu chì để khi có sự cố thì sẽ gây đứt mạch bảo vệ chip Bắc) cả mặt trên và mặt dưới của mainboard. Các đường này dẫn đến CPU, RAM, AGP hoặc VGA out và chipse NAM. - Nếu giả sử các đường buss này không bị đứt (đứt mà mình không thấy thì cũng bó tay, hoặc đứt mạch bên các lớp trong thì cũng bó tay) thì vấn đề còn lại là lỗi do chipset Bắc. - Nhẹ thì chỉ bị hở, đè mạnh sẽ chạy, hấp chip Bắc lại sẽ chạy tốt. Nặng hơn tí, phải "đá" nhẹ cho các chân chì tiếp xúc lại, vẫn không được thì tháo chip ra làm chân đóng lại, vẫn không được thì chỉ còn cách "thay chip mới". - Nói luôn cho đầy đủ, nếu thay chip mới vẫn không chạy thì... chia tay sớm bớt đau khổ, đã làm đến bước này mà không chạy thì đố cao thủ nào làm cho chạy nổi. Hoặc giả ta đã bỏ xót một bước nhỏ nào, chịu khó kiểm lại thử một lần nữa nhé. - Sau khi chip Bắc OK, CPU sẽ chạy, lúc này card test main sẽ phải chạy thường thì C0, C1... D0, D1...E... nếu gắng loa beep có thể se có tiếng beep... Nếu code nhảy lung tung thì nạp lại chip BIOS rồi tính tiếp. Nếu cứ chết đơ ở mã 26 thì chuẩn bị tiền mua card test xịn là vừa. Còn nếu cứ C0 hoặc FF hòai thì cũng nên nghĩa đến chuyện mua card test xịn mà xài. Lê Quang Vinh -