Kế toán kiểm toán - Chương 3: Đặc điểm kế toán xây dựng cơ bản trong các doanh nghiệp xây lắp

1ĐẶC ĐIỂM KẾ TOÁN XÂY DỰNG CƠ BẢN TRONG CÁC DOANH NGHIỆP XÂY LẮPChương 3 (TT) 2Các nội dung chương 1 1. Những vấn đề chung 2. Kế tóan chi phí sản xuất và tính giá thành SP xây lắp 31.NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG.  1.1 Đặc điểm của nghành sản xuất xây dựng cơ bản ảnh hưởng đến kế toán trong đơn vị xây lắp. • Sản phẩm xây lắp là những công trình vật kiến trúc có quy mô, kết cấu, yêu cầu kỹ thuật, hình thức địa điểm xây dựng khác biệt nhau, mang tính chất đơn chiếc, riêng lẻ. • Chi phí bỏ ra để thi công xây lắp các công trình có nội dung và cơ cấu không đồng nhất. Đặc điểm này đòi hỏi kế toán phải hạch toán chi phí và tíùnh giá thành cho từng công trình, hạng mục công trình riêng biệt hoặc từng nhóm sản phẩm xây lắp khi chúng được xây dựng theo cùng một thiết kế mẫu và trên một địa điểm xây dựng nhất định. • Sản phẩm xây lắp thường có quy mô lớn, giá trị cao và thời gian thi công tương đối dài và không đồng đều đối với các công trình khác nhau. 41.1 Đặc điểm của ngành sản xuất xây dựng cơ bản(TT)  Saûn phaåm xaây laép ñöôïc tieâu thuï theo giaù döï toaùn hoaëc giaù thoaû thuaän do ñôn vò xaây laép kyù keát vôùi ñôn vò chuû ñaàu tö khi truùng thaàu hoaëc ñöôïc chæû ñònh thaàu.  Saûn phaåm xaây döïng cô baûn thöôøng dieãn ra ngoaøi trôøi chòu taùc ñoäng tröïc tieáp cuûa ñieàu kieän töï nhieân nhö moâi tröôøng, khí haäu vaø do vaäy vieäc thi coâng xaây döïng mang tính thôøi vuï. 5Đặc điểm của ngành sản xuất xây dựng cơ bản(TT) Các yếu tố môi trường ảnh hưởng đến môi trường kỹ thuật, tốc độ thi côngSự ảnh hưởng có thể làm gián đoạn thi công và tạo nên những khoản thiệt hại bất ngờ. Sản phẩm xây lắp mang tính chất cố định gắn liền với địa điểm xây dựng, các điều kiện sản xuất như xe, máy, thiết bị thi công, người lao độngphải di chuyển theo địa điểm đặt sản phẩm. 61.2 Khái niệm CP sản xuất và GT sản phẩm xây lắp 1.2.1 Chi phí sản xuất xây lắp  Chi phí sản xuất xây lắp là toàn bộ chi phí về lao động sống và lao động vật hoá phát sinh trong quá trình sản xuất xây lắp bao gồm chi phí sản xuất xây lắp và chi phí sản xuất khác. Theo khoản mục tính giá thành, chi phí sản xuất ở các doanh nghiệp xây lắp gồm:  Chi phí nguyên vật liệu trực tiếp(621)  Chi phí nhân công trực tiếp (622)  Chi phí sử dụng máy thi công(623)  Chi phí sản xuất chung (627) 71.2.2 Giá thành sản phẩm xây lắp Giá thành sản phẩm xây lắp biểu hiện bằng tiền toàn bộ chi phí sản xuất để hoàn thành khối lượng sản phẩm xây lắp theo quy định. Giá thành sản phẩm xây lắp được phân thành các loại: Giá thành dự toán: là tổng các chi phí theo dự toán( chi phí vật liệu, nhân công máy thi công và chi phí chung) để hoàn thành khối lượng xây lắp công trình. Giá thành dự toán được xác định theo định mức kinh tế kỹ thuật của nhà nước và khung giá quy định cho từng vùng lãnh thổ. Z dự toán = Giá trị DTXL sau thuế - Thuế GTGT- Thu nhập chịu thuế tính trước 8Dự toán xây lắp TT Khoản mục chi phí Kí hieäu Caùch tính .I Chi phí tröïc tieáp 1 CP NVL tröïc tieáp VL 2 CP NC tröïc tieáp NC 3 Chi phí maùy thi coâng MTC Toång chi phí tröïc tieáp T = + +VL NC MTC .II Chi phí chung C = NC x Tyû leä CP SXC .III Thu nhaäp chòu thueá tính tröôùc TL =( T+C)x Tyû leä LN Giaù trò döï toaùn XL tröôùc thueá Z =(++ )T C TL .IV Thueá VAT ñaàu ra VAT =Z x Thueá suaát VAT GT döï toaùn sau thueá (giaù thanh toaùn) GXL =+Z VAT 91.2.2 Giá thành sản phẩm xây lắp (TT)  Giaù thaønh keá hoaïch: xaùc ñònh treân cô sôû giaù thaønh döï toaùn vaø ñieàu kieän cuï theå cuûa doanh nghieäp ( ñòa ñieåm coâng trình, phöông phaùp thi coâng, ñònh möùc, ñôn giaù noäi boä, möùc giaù thaønh). Z keá hoaïch = Z döï toaùn - Möùc haï Z döï toaùn + khoaûn buø cheânh leäch vöôït döï toaùn Giaù thaønh keá hoaïch laø cô sôû ñeå kieåm tra, ñaùnh giaù tình hình haï thaáp giaù thaønh trong töøng kyø keá hoaïch. 10 1.2.2 Giá thành sản phẩm xây lắp (TT) Giá thành thực tế: là toàn bộ chi phí thực tế đã bỏ ra để hoàn thành thi công tác xây lắp. Giá thành thực tế được xác định theo số liếu kế toán. Giá thành dự toán và giá thành kế hoạch được xác định trên cơ sở thiết kế và dự toán, giá thành thực tế bao gồm tất cả các chi phí thực tế, trong đó có thể là chi phí theo định mức, vượt định mức như các chi phí thiệt hại phá đi làm lại, chi phí thiệt hại ngừng sản xuất 11 2. KEÁ TOAÙN CHI PHÍ SAÛN XUAÁT VAØ TÍNH GIAÙ THAØNH SAÛN PHAÅM TRONG XAÂY LAÉP 2.1 Đối tượng hạch toán chi phí sản xuất và đối tượng tính giá thành 2.1.1 Đối tượng hạch toán chi phí sản xuất. Đối tượng hạch toán chi phí sản xuất là phạm vi, giới hạn để tập hợp chi phí. Xác định đối tượng tập hợp chi phí là xác định nơi phát sinh chi phí và đối tượng chịu chi phí. 12 2.1.1 Đối tượng hạch toán chi phí sản xuất(TT)  Từng sản phẩm ( công trình, hạng mục thi công) hay từng đơn đặt hàng.  Nhóm sản phẩm ( công trình hoặc hạng mục công trình thiết kế giống nhau hoặc gần giống nhau thi công trên cùng một địa điểm thi công, theo cùng một phương pháp thi công)  Từng giai đoạn thi công của các công trình, hạng mục công trình có dự toán riêng( bộ phận sản xuất).  Từng bộ phận thi công( công trường, đội thi công) 13 2.1.2 Đối tượng tính giá thành Đối tượng tính giá thành : là kết quả sản xuất có yêu cầu tính tổng giá thành và giá thành đơn vị. Trong doanh nghiệp xây lắp, đối tượng tính giá thành có thể là: Sản phẩm xây lắp hoàn chỉnh: là các công trình, hạng mục công trình đã hoàn thành các giai đoạn công nghệ quy định trong thiết kế kỹ thuật và chuẩn bị bàn giao cho đơn vị sử dụng Sản phẩm xây lắp hoàn thành theo giai đoạn quy ước: là đối tượng xây lắp chưa trải qua tất cả các giai đoạn thi công theo quy định trong thiết kế mà chỉ kết thúc việc thi công đến một giai đoạn nhất định( các giai đoạn, công việc hay khối lượng xây lắp có thiết kế và dự toán riêng đã hoàn thành) 14 2.2 Kế toán chi phí sản xuất xây lắp. 2.2.1 Tổ chức kế toán chi tiết chi phí sản xuất  Để tập hợp các chi phí sản xuất xây lắp phát sinh kế toán sử dụng các chứng từ như: chứng từ thuộc yếu tố chi phí như vật tư ( phiếu xuất kho) tiền lương( bảng thanh toán) khấu hao tài sản cố định( bảng tính và phân bổ khấu hao) tiền mặt( phiếu chi, đề nghị tạm ứng, bảng thanh toán tạm ứng) tiền gửi ngân hàng( giấy báo có, giấy báo nợ, uỷ nhiệm chi..)  Trong doanh nghiệp xây lắp, đối tượïng hạch toán chi phí là từng công trình, hạng mục công trình, đơn đặt hàng kế toán phải tổ chức việc lập chứng từ kế toán cho từng đối tượng tập hợp chi phí( đối với những chi phí trực tiếp) còn những chi phí chung thì lập chứng từ theo khoản mục chi phí chung thì lập chứng từ theo khoản mục chi phí chung để tập hợp chi phí và phân bổ cho từng đối tượng chịu chi phí theo tiêu thức hợp lý. Đồng thời kế toán cần mở sổ chi tiết từng tài khoản chi phí đáp ứng yêu cầu theo dõi từng khoản mục chi phí và từng đối tượng tập hợp chi phí như sổ chi tiết TK 621 công trình A, sổ chi tiết 621 công trình B 15 2.2.2 Tài khoản sử dụng Tài khoản 621- chi phí nguyên vật liệu trực tiếp: dùng để phản ánh chi phí nguyên vật liệu phát sinh liên quan trực tiếp đến việc thực hiện và hoàn thành khối lượng xây lắp TK 621 đuợc mở chi tiết cho từng đối tượng hạch toán chi phí (công trình, hạng mục công trình, các giai đoạn thi công, nhóm hạng mục công trình, nhóm công trình) 16 2.2.2 Tài khoản sử dụng (tt) Tài khoản 622- chi phí nhân công trực tiếp: phản ánh tiền lương phải trả( tiền lương, tiền công, phụ cấp) cho công nhân trực tiếp tham gia vào quá trình xây lắp gồm cả công nhân do doanh nghiệp quản lý và cả lao động thuê ngoài. Đối với hoạt động xây lắp, TK này không phản ánh các khoản trích theo lương( BHXH, BHYT, KPCĐ, BHTN). TK 622 cũng được mở chi tiết theo đối tượng hạch toán chi phí ( công trình, hạng mục công trình, các giai đoạn thi công, nhóm hạng mục công trình, nhóm công trình) 17 2.2.2 Tài khoản sử dụng (tt) Tài khoản 623: chi phí sử dụng máy thi công: dùng để tập hợp và phân bổ chi phí sử dụng máy thi công ( máy đào đất, xúc đất, trộn bê tông) phục vụ trực tiếp cho hoạt động xây lắp công trình trong trường hợp doanh nghiệp xây lắp thực hiện xây lắp công trình theo phương pháp thi công hỗn hợp vừa thủ công vừa kết hợp bằng máy. Trường hợp doanh nghiệp thi công xây lắp công trình hoàn toàn bằng máy thì mọi chi phí cho máy hoạt động không sử dụng TK 623- chi phí sử dụng máy thi công mà hạch toán trực tiếp vào Tk 621,622,627. Ngoài ra không hạch toán vào TK 623 các khoản trích BHXH, BHYT, KPCĐ tính theo lương của công nhân điều khiển, sử dụng máy thi công. 18 2.2.2 Tài khoản sử dụng (tt) TK 623 có 6 TK cấp 2:  TK 6231- chi phí nhân công: phản ánh lương chính, lương phụ, phụ cấp lương phải trả công nhân trực tiếp điều khiển, phục vụ xe, máy thi công.  TK 6232- chi phí vật liệu: phản ánh chi tiết nhiên liệu, vật liệu khác, phục vụ xe, máy thi công.  TK 6233 – chi phí dụng cụ sản xuất: phản ánh chi tiết công cụ, dụng cụ lao động sử dụng cho máy thi công.  TK 6234- chi phí khấu hao máy thi công: phản ánh chi phí khấu hao xe, máy thi công sử dụng cho hoạt động xây lắp công trình  TK 6237- chi phí dịch vụ mua ngoài: phản ánh chi phí dịch vụ mua ngoài như thuê ngoài sữa chữa xe máy, máy thi công, bảo hiểm xe, chi phí phải trả chi nhà thầu phụ..  TK 6238- chi phí bằng tiền khác: dùng để phản ánh các chi tiết bằng tiền phcụ vụ cho hoạt động của xe, máy thi công. 19 2.2.2 Tài khoản sử dụng (tt)  TK 627- chi phí sản xuất chung: dùng để phản ánh chi phí phục vụ công trình thi công xây lắp phát sinh ở các bộ phận, đội sản xuất thi công xây lắp. TK 627 đuợc mở chi tiết cho từng bộ phận xây lắp( công trường, đội xây lắp) TK 627 có 6 TK cấp 2:  - TK 6271- chi phí nhân viên phân xưởng: phản ánh tiền lương phụ cấp tiền ăn giữa ca nhân viên quản lý đội xây dựng, công trường xây dựng, các khoản trích theo lương theo tỷ lệ quy định của công nhân trực tiếp xây lắp, công nhân sử dụng máy thi công, nhân viên phục vụ trên công trường và nhân viên quản lý đội xây dựng( thuộc danh sách trong doanh nghiệp)  - TK 6272- chi phí vật liệu phục vụ thi công  - TK 6273- chi phí công cụ dụng cụ phục vụ thi công  - TK 6274- chi phí khấu hao TSCĐ thuộc phạm vi công trường  - TK 6277- chi phí dịch vụ mua ngoài  - TK 6278- chi phí khác bằng tiền 20 2.2.2 Tài khoản sử dụng (tt) TK 154- chi phí sản xuất kinh doanh dở dang: dùng để tổng hợp chi phí sản xuất phục vụ cho việc tính giá thành sản phẩm xây lắp( đối với hoạt động xây lắp không áp dụng phương phương pháp hạch toán hàng tồn kho theo phương pháp hàng tồn kho định kỳ). TK 154 được mở chi tiết theo đối tượng hạch toán chi phí( công trình, hạng mục công trình, nhóm hạng mục công trình, công trình, phân xuởng) TK 154 có 4 TK cấp 2:  - TK 1541- xây lắp: dùng để tổng hợp chi phí, tính giá thành sản phẩm xây lắp và phản ánh giá trị sản phẩm xây lắp dỡ dang cuối kỳ.  - TK 1542- sản phẩm khác: dùng để tổng hợp chi phí, tính giá thành sản xuất sản phẩm khác và phản ánh giá trị sản phẩm khác dở dang cuối kỳ( cấu kiện xây lắp..)  - TK 1543- dịch vụ: dùng để tổng hợp chi phí, tính giá thành dịch vụ và phản ánh chi phí dịch vụ dở dang cuối kỳ  - TK 1544- chi phí bảo hành xây lắp: dùng để tổng hợp chi phí bảo hành công trình xây dựng, lắp đặt thực tế phát sinh trong kỳ và giá trị công trình bảo hành xây lắp còn dở dang cuối kỳ. 21 2.2.3 Kế toán chi phí sản xuất xây lắp:  Chi phí vật liệu trực tiếp sử dụng cho thi công xây lắp bao gồm: + Vật liệu chính: gạch, gỗ, cát, đá, thép, ximăng + Vật liệu phụ: đinh, kẽm, dây buộc, sơn.. + Nhiên liệu: củi nấu nhựa đường. + Vật kết cấu: bê tông đúc sẵn, kèo, khung cửa làm sẵn. + Thiết bị đi kèm vật kiến trúc: thiết bị vệ sinh, thiết bị thông hơi, chiếu sáng, sưởi ấm Cuối kỳ hạch toán và khi hoàn thành hạng mục công trình, công trình phải kiểm kê số vật liệu còn lại nơi sản xuất để ghi giảm chi phí nguyên vật liệu trực tiếp cho từng đối tượng chịu chi phí. 2.2.3.1: Chi phí nguyên vật liệu trực tiếp: 22 b. Phương pháp hạch toán:  Khi xuất nguyên vật liệu sử dụng cho hoạt động xây lắp: Nợ 621: chi phí nguyên vật liệu trực tiếp Có 152  Trường hợp mua nguyên liệu, vật liệu về không nhập kho dùng trực tiếp cho hoạt động xây lắp: Nợ 621- chi phí nguyên vật liệu trực tiếp Nợ 133: thuế GTGT được khấu trừ Có 111,112,331,141  Cuối kỳ kết chuyển chi phí nguyên vật liệu trực tiếp cho các đối tượng có liên quan( công trình, hạng mục công trình) Nợ 154: chi phí sản xuất kinh doanh dỡ dang Có 621: chi phí nguyên vật liệu trực tiếp 23 SƠ ĐỒ KẾ TOÁN CHI PHÍ NGUYÊN VẬT LIỆU TRỰC TIẾP ‘ TK 152 TK 621 TK 154 TK 111,112,331.. . TK 133 24 2.2.3.2 Kế toán chi phí nhân công trực tiếp a. Nội dung và nguyên tắc hạch toán:  - Chi phí nhaân coâng tröïc tieáp tính trong giaù thaønh saûn phaåm xaây laép laø nhöõng khoaûn phaûi traû coâng nhaân tröïc tieáp tham gia vaøo quaù trình xaây laép( coâng nhaân laép ñaët maùy moùc thieát bò, coâng nhaân vaän chuyeån vaät lieäu, khuoân vaùc maùy moùc thieát bò, coâng nhaân ñoùng, ñaët, thaùo dôõ ñaø giaùo, vaùn khuoân, coâng nhaân doïn deïp vaät lieäu treân coâng tröôøng, coâng nhaân khuoân vaùc töø kho ñeán choã laép) bao goàm: + Tieàn löông chính + Löông phuï + Caùc khoaûn phuï caáp, tieàn aên giöõa ca 25 a. Nội dung và nguyên tắc hạch toán (TT):  Đối với hoạt động xây lắp, trong chi phí nhân công trực tiếp không bao gồm các khoản trích theo lương( ( BHXH, BHYT, KPCĐ, BHTN) của công nhân trực tiếp xây lắp, không bao gồm lương của công nhân xây lắp, không bao gồm lương của công nhân vận chuyển ngoài công trường, lương công nhân bảo quản vật liệu trước khi đến công trường, nguời làm công tác bảo quản công trường  Chi phí nhân công trực tiếp liên quan đến hạng mục công trình, công trình nào hạch toán trực tiếp cho công trình, hạng mục công trình đó. Trường hợp chi phí nhân công trực tiếp liên quan đến nhiều công trình, hạng mục công trình, phải phân bổ cho từng công trình, hạng mục công trình theo tiêu thức phù hợp. 26 b. Phương pháp hạch toán  (1) Tieàn löông chính tieàn löông phuï, phuï caáp vaø caùc khoaûn khaùc phaûi traû cho coâng nhaân tröïc tieáp tham gia vaøo quaù trình xaây laép vaø caùc khoaûn tieàn coâng cho ngöôøi lao ñoäng thôøi vuï thueâ ngoaøi: Nôï 622: chi phí nhaân coâng tröïc tieáp Coù 334: phaûi traû coâng nhaân vieân Coù 111, 112  (2) Cuoái kyø keát chuyeån chi phí nhaân coâng tröïc tieáp vaøo taøi khoaûn tính giaù thaønh theo töøng ñoái töôïng: Nôï 154: chi phí saûn xuaát kinh doanh dôõ dang Coù 622: chi phí nhaân coâng tröïc tieáp 27 SƠ ĐỒ KẾ TOÁN CHI PHÍ NHÂN CÔNG TRỰC TIẾP TK 334,111 TK 622 TK 154 28 2.2.3.3 Kế toán chi phí sử dụng máy thi công a. Nội dung sử dụng máy thi công  Máy thi công là các loại máy phục vụ trực tiếp cho sản xuất xây lắp công trình như máy trộn bê tông, máy nghiền đá, máy san nền, máy đào đất, máy xúc, máy ủi, cần cẩu tháp  Máy thi công có thể do doanh nghiệp tự trang bị hay thuê ngoài. - Trường hợp đơn vị thi công có máy và tự tổ chức thi công bằng máy: máy thuộc sở hữu của đơn vị xây lắp, đơn vị có thể tổ chức, đội thi công cơ giới( có thể là đơn vị hạch toán nội bộ) chuyên trách thi công khối lượng xây lắp bằng máy. Kế toán phản ánh toàn bộ chi phí trực tiếp phát sinh trong quá trình sử dụng máy thi công. - Trường hợp đơn vị thi công đi thuê máy và tự tổ chức sử dụng( thuê công nhân điều khiển máy đi kèm hoặc chỉ thuê máy), đơn vị phải thanh toán tiền thuê máy và chịu mọi chi phí trong quá trình sử dụng máy. Nếu chỉ thuê máy theo khối lượng công việc( hay thuê một số ca hoạt động nhất định) đơn vị chỉ phải thanh toán tiền thuê máy theo thoả thuận với khối lượng công việc đã hoàn thành( hoặc ca máy làm việc thực tế) còn mọi chi phí sử dụng máy bên cho thuê chịu. 29 a. Nội dung sử dụng máy thi công (TT) * Chi phí sử dụng máy thi công :  Chi phí sử dụng máy thi công là toàn bộ các chi phí vật liệu, nhân công, khấu hao, chi phí bằng tiềndùng cho quá trình sử dụng máy thi công phục vụ công trình xây lắp Do đặc điểm hoạt động của máy thi công trong xây dựng là phải gắn liền với đặc điểm xây dựng mà địa điểm xây dựng lại không cố định, máy thi công phải di chuyển theo các địa điểm thi công, cho nên chi phí sử dụng máy thi công được chia thành hai loại chi phí thường xuyên và chi phí tạm thời. 30 * Chi phí sử dụng máy thi công : + Chi phí thường xuyên : là chi phí hằng ngày cần thiết sử dụng cho máy thi công. Các chi phí này khi phát sinh được tính hết một lần vào chi phí sử dụng máy thi công: 1. Chi phí khấu hao máy thi công 2. Lương, phụ cấp của công nhân điều khiển, công nhân phục vụ máy 3. Nhiên liệu dầu mở, chạy máy 4. Chi phí công cụ dụng cụ 5. Chi phí dịch vụ mua ngoài( sữa chữa thường xuyên máy thi công, điện, nước, bảo hiểm..) 6. Chi phí bằng tiền khác 31 * Chi phí sử dụng máy thi công : + Chi phí tạm thời: là những chi phí liên quan đến việc tháo lắp, chạy thử, vận chuyểnmáy thi công như:  Chi phí sữa chữa lớn máy thi công  Chi phí tháo lắp chạy thử.  Chi phí vận chuyển đến công truờng, chi phí di chuyển máy trong phạm vi sử dụng ở công trường, chi phí trả máy về nơi đặt, để máy.  Chi phí xây dựng, tháo dỡ những công trình tạm phục vụ cho việc sử dụng máy thi công như lều, lán che máy, bệ để máy Chi phí tạm thời của máy có thể phát sinh trước( hạch toán vào bên nợ TK 142,242 ) sau đó sẽ phân bổ dần vào nợ TK 623- chi phí sử dụng máy thi công; hoặc phát sinh sau, nhưng phải tính vào chi phí sản xuất xây lắp trong kỳ ( do liên quan tới việc sử dụng thực tế máy móc thi công trong kỳ). Trường hợp này phải tiến hành trích trước chi phí ghi có TK 335- chi phí phải trả - Nợ TK 623- chi phí sử dụng máy thi công. 32 b. Chi phí sử dụng máy thi công * Kế toán chi tiết:  Chứng từ ban đầu để theo dõi công việc hằng ngày của máy thi công là” Phiếu theo dõi hoạt động của xe, máy thi công”. Mỗi máy được phát một phiếu do công nhân điều khiển giữ. Cuối tháng các phiếu này được đưa về phòng kế toán để lập” bảng tình hình sử dụng máy thi công” . Căn cứ vào bảng này, kế toán lập bảng phân bổ chi phí sử dụng máy thi công phục vụ cho việc kiểm tra, phân tích chi phí sử dụng máy và các định chi phí sử dụng máy phân bổ vào các đối tượng xây lắp liên quan. 33 * Phân bổ chi phí sử dụng máy:  Trường hợp chi phí máy thi công lớn được theo dõi và tập hợp riêng chi phí cho từng máy, nhóm máy, đồng thời căn cứ “ phiếu theo dõi hoạt động máy thi công” thống kê khối lượng hoặc ca máy đã phục vụ cho các công trình, hạng mục công trình để phân bổ. Công thức phân bổ như sau: 34 * Phân bổ chi phí sử dụng máy: Đơn giá bình quân 1 ca máy (cho một đơn vị KL hòan thành) Tổng Chi phí SD máy thực tế Tổng số ca máy( tổng khối lượng công việc hoàn thành) phục vụ cho các CT. HMCT Chi phí sử dụng cho từng đối tượng XL = Đơn giá bình quân ca x số ca máy cho phục vụ từng đối tương 35 Ví dụ Trong tháng một máy thi công của doanh nghiệp xây lắp A đã hoạt động 100 ca, trong đó phục vụ cho:  Hạng mục công trình X: 80 ca  Hạng mục công trình Y: 20 ca  Chi phí sử dụng máy thi công tập hợp được trong tháng là 12.750.000đ. Chi phí máy thi công được phân bổ cho các hạng mục công trình theo số ca máy thực tế phục vụ như sau: Đơn giá bình quân 1 ca: 12.750.000/100=127.500 đ/ca Ctrình X = 80 x 127.000 đ/ca =10.200.000 Ctrình Y= 20 x 127.000 đ/ca = 2.550.000 36 * Phân bổ chi phí sử dụng máy:(tt) 1. Trường hợp đơn vị không theo dõi được chi phí máy thi công riêng cho từng loại máy mà phải theo dõi tập hợp chung cho tất cả các loại máy thì việc phân bổ chi phí cho từng đối tượng xây lắp thông qua hệ số tính đổi(căn cứ vào đơn giá kế hoạch của mỗi máy để quy đổi khối lượng của máy ra khối lượng chuẩn). Việc phân bổ được tiến hành qua các bước sau:  Bước 1: Quy đổi giờ máy của các loại máy thi công khác nhau về giờ máy chuẩn là giờ máy có đơn giá thấp nhất. Quy ước máy có đơn