Kiến trúc - Xây dựng - Chương III: Thiết kế tổ chức vận tải công trường

CHƯƠNG III: THIẾT KẾ TỔ CHỨC VẬN TẢI CÔNG TRƯỜNG Bài 1. KHÁI NIỆM CHUNG ‰ Công tác vận chuyểntrêncôngtrường rất đadạng và phứctạp, từ chủng loạihànghóa,phương tiệnvận chuyển đến đường sá, cự ly vận chuyểnvà phụ thuộcrất nhiềuvàotrình tự,thờihạn, khốilượng, phương pháp tổ chức thi công trên công trường. ‰ Công tác vậnchuyểnkể cả bốcxếpchiếmtới 50% tổng khốilượng công tác ở công trường và khoảng 20-30% giá thành xây dựng công trình. Việcvận chuyểntrong xây dựng hầuhếtlà1chiều,dễ tổ chứcnhưng lãng phí nên hiệuquả không cao. Chuyên đề: THIẾT KẾ TỔNG MẶT BẰNG & TỔ CHỨC CÔNG TRƯỜNG XÂY DỰNG 54 Bài 2. TỔ CHỨC VẬN CHUYỂN ĐẾN CÔNG TRƯỜNG I. Xác định tổng khối lượng hàng hóa phải vận chuyển đến công trường: ‰ Nhóm vậtliệuxâydựng (A), là toàn bộ khốilượng củacác loạinguyênvậtliệusử dụng cho việc thi công xây dựng công trình, nó đượcxácđịnh từ dự toán công trình,từ biểukế hoạch tiến độ hoặctừ các biểu đồ tài nguyên ‰ Nhómcácmáymócthiếtbị xây dựng (B), xác định từ thông số kỹ thuậtmáytraở catalog hoặccóthểước lượng theo kinh nghiệm (20-30)%A. Chuyên đề: THIẾT KẾ TỔNG MẶT BẰNG & TỔ CHỨC CÔNG TRƯỜNG XÂY DỰNG 55 ‰ Nhóm máy móc, thiếtbị (C) phụcvụ cho việcvậnhành công trình nếucó,đặcbiệtlàcáccôngtrìnhcôngnghiệp. ‰ Tổng khốilượng hàng cầnvận chuyểncầntínhthêm 10% dự phòng: HABC= 1,1 × ( + +,) ( tan) Chuyên đề: THIẾT KẾ TỔNG MẶT BẰNG & TỔ CHỨC CÔNG TRƯỜNG XÂY DỰNG 56 II. Xác định lượng hàng lưu thông theo phương tiện vận chuyển và cự ly vận chuyển đến công trường : ‰ Để xác định lượng hàng hóa lưu thông hàng ngày trên từng tuyến đường, cầnphảiphânloại tùy theo tính chất, đặc điểmcủahànghóa;phương thứcvận chuyển; theo địa điểmgiaonhậnhàng. ‰ Việcphânloại đượclập thành các bảng biểu để tiện sử dụng. Khối TT Tên Hàng Đv Nơi Nhận Đường điGhi chú Lượng 12 3 4 5 6 7 1Xi măng tấn 7800 Cảng Sài Gòn 28km PC40,30 2Gạch xây viên 235000 Bình Dương 55km .. Chuyên đề: THIẾT KẾ TỔNG MẶT BẰNG & TỔ CHỨC CÔNG TRƯỜNG XÂY DỰNG 57 III. Lựa chọn hình thức vận chuyển : ‰ Mộtlàtheophương thứctruyềnthống,tứclàcông trường tự tổ chứcvậnchuyểnlấyhànghóanhư trong thờikỳ bao cấp. Khi này phảilựachọnphương tiệnvận chuyểnvàtổ chứcvậnchuyển(chỉ áp dụng cho các công trườngcóquymôlớnhoặcdạng tổng công ty nhiềuchức năng thi công cùng lúc nhiều công trình) ‰ Hai là theo phương thứchợp đồng vận chuyển,chủ hàng sẽ giao hàng tạicôngtrường,phương thứcnày hiệnnayđang chiếm ưuthế,giảmáplựcchokhâuquản lý, mang tính cạnh tranh cao Chuyên đề: THIẾT KẾ TỔNG MẶT BẰNG & TỔ CHỨC CÔNG TRƯỜNG XÂY DỰNG 58 IV. Tổ chức vận chuyển : 1. Chọnphương tiệnvận chuyển Để chọnphương tiệnvận chuyểnhợplý,thường phân ra các loạisau: ‰ Theo loạihìnhvậnchuyểncó:đường sắt, đường bộ, đường thủy, đường hàng không. ‰ Theo phạmvivận chuyểncó:vậnchuyểnngoàicông trường, vận chuyển trong công trường. ‰ Theo sứckéocó:thủ công, cơ giới. Chuyên đề: THIẾT KẾ TỔNG MẶT BẰNG & TỔ CHỨC CÔNG TRƯỜNG XÂY DỰNG 59 Mộtsố kinh nghiệm: ‰ Vận chuyểnbằng đường sắtgiárẻ,năng suấtcao, thích hợpkhicự ly vận chuyểnlớn (>100km), khu vực xây dựng có sẵnmạng lưới đường sắtvàtrêncông trường đường sắtlàloạiphương tiệnvận chuyển chính thức. Tuy nhiên việc xây dựng các tuyến đường sắt riêng cho công trường là rấttốn kém và không khả thi. ‰ Vận chuyểnbằng đường thủycógiáthànhrẻ nhất trong các loạihìnhvận chuyển, nhưng phụ thuộcthờitiết và chỉ sử dụng khi có cảng sông, cảng biểntiếpcậncông trình. Vận chuyểnbằng đường sắt, đường thủynhiềukhi cầnphải trung chuyển mới đến đượccôngtrường nên lạiphứctạpvàtốnkém. Chuyên đề: THIẾT KẾ TỔNG MẶT BẰNG & TỔ CHỨC CÔNG TRƯỜNG XÂY DỰNG 60 Mộtsố kinh nghiệm (TT): ‰ Vận chuyểnbằng đường bộ có tính cơđộng cao, khả năng đưa hàng vào tậnnơisử dụng không qua trung gian, cho phép vận chuyển nhiềuloạihànghóanhờ sự phong phú về chủng loạiphương tiện, thích hợp vận chuyểntạichỗ trên công trường. ‰ Những trường hợpmàtheo kinh nghiệmcủangườitổ chức công trường thấyhợplý,thìcũng không cầntính toán so sánh mà quyết định ngay phương tiện đó. Chuyên đề: THIẾT KẾ TỔNG MẶT BẰNG & TỔ CHỨC CÔNG TRƯỜNG XÂY DỰNG 61 2. Tính số lượng xe vận chuyển (ô tô): ‰ Chu kỳ vận chuyểncủaxe: l l l =t +ck t + x +td +tq t= x 2 +td t q + + v1 v v Với 9 l_quãng đường vận chuyển 1 chiều. 9 v1, v2, v_vận tốc của xe khi có tải, không tải và trung bình. 9 tx, td, tq_thời gian xếp, dỡ, quay xe (kể luôn thời gian nghỉ). Chuyên đề: THIẾT KẾ TỔNG MẶT BẰNG & TỔ CHỨC CÔNG TRƯỜNG XÂY DỰNG 62 ‰ Xác định số chuyến xe có thể chở hàng trong một ngày: T m = ng t ck Với Tng_thời gian làm việc của xe trong ngày ‰ Số lượng xe cần thiết theo tính toán: Q N = q× m Với Q, q_là tổng khối lượng hàng cần vận chuyển trong ngày và trọng tải xe. Chuyên đề: THIẾT KẾ TỔNG MẶT BẰNG & TỔ CHỨC CÔNG TRƯỜNG XÂY DỰNG 63 ‰ Số lượng xe cầnthiếttheothựctế công trường,có kểđếnsự không tậndụng hếttảitrọng xe, mộtsố xe phải bảodưỡng N N tte = k1× k 2 × k 3 Với 9 k1_hệ số kể đến sự không tận dụng hết thời gian (với ô tô lấy 0,9); 9 k2_hệ số kể đến sự không tận dụng hết trọng tải (với ô tô lấy 0,6); 9 k3_hệ số an toàn (với ô tô lấy 0,8). Chuyên đề: THIẾT KẾ TỔNG MẶT BẰNG & TỔ CHỨC CÔNG TRƯỜNG XÂY DỰNG 64 Việclựachọnloạixephụ thuộc đặc điểmtínhchấtloại hàng vận chuyển, mộtsố loạixenhư hình: a) Xe ôtô có thùng; b) Xe ôtô có bệ; c) Xe ôtô có thùng tự đổ; d) Xe chở vữa; e) Xe chở bê tông; g) Xe chở tấm tường, tấm sàn; h) Xe chở dầm; i) Xe chở panen; k) Xe chở dàn; l) Xe chở thùng. Chuyên đề: THIẾT KẾ TỔNG MẶT BẰNG & TỔ CHỨC CÔNG TRƯỜNG XÂY DỰNG 65 Chuyên đề: THIẾT KẾ TỔNG MẶT BẰNG & TỔ CHỨC CÔNG TRƯỜNG XÂY DỰNG 66 Chuyên đề: THIẾT KẾ TỔNG MẶT BẰNG & TỔ CHỨC CÔNG TRƯỜNG XÂY DỰNG 67 Chuyên đề: THIẾT KẾ TỔNG MẶT BẰNG & TỔ CHỨC CÔNG TRƯỜNG XÂY DỰNG 68 Chuyên đề: THIẾT KẾ TỔNG MẶT BẰNG & TỔ CHỨC CÔNG TRƯỜNG XÂY DỰNG 69 Bài 3. THIẾT KẾ HỆ THỐNG GIAO THÔNG CÔNG TRƯỜNG Hệ thống giao thông công trường (hệ thống đường tạm) đượcxâydựng phụcvụ cho việc thi công công trình, gồm: ‰ Hệ thống giao thông ngoài công trường (là đường nốicôngtrường vớihệ thống giao thông hiệncócủakhu vựcxâydựng) ‰ Hệ thống giao thông trong công trường (trong phạm vi công trường). Chuyên đề: THIẾT KẾ TỔNG MẶT BẰNG & TỔ CHỨC CÔNG TRƯỜNG XÂY DỰNG 70 Khi thiếtkế quy hoạch mạng lướigiaothôngtạm, cần tuân theo các nguyên tắc chung sau: ‰ Triệt để sử dụng các tuyến đường hiệncóở khu vực xây dựng và kếthợpsử dụng các tuyến đường sẽđược xây dựng thuộcquyhoạch của công trình, bằng cách xây dựng trướcmộtphầntuyến đường này để phụcvụ cho việc thi công. ‰ Căncứ vào các sơđồluồng vậnchuyểnhàngđể thiếtkế hợplýmạng lưới đường, đảmbảothuậntiệnviệc vận chuyểncácloạivậtliệu, thiếtbịgiảmtối đasố lần bốcxếp. Chuyên đề: THIẾT KẾ TỔNG MẶT BẰNG & TỔ CHỨC CÔNG TRƯỜNG XÂY DỰNG 71 ™ Đặc điểmcủa đường công trường là thờigiansử dụng ngắn,cường độ vận chuyển không lớn, tốc độ xe chạy 25-50km/h vì vậykhithiếtkế cho phép sử dụng những tiêu chuẩnkỹ thuậtthấp hơnsovới đường vĩnh cửu. ™ Khi thiếtkếđường công trường, phảituântheocác tiêu chuẩnhiệnhànhcủaBộ GTVT và các quy định khác củaNhànước,ngoàiracóthể sử dụng các thiếtkế mẫu về kếtcấumặt đường công trường trong các bảng tra thi công. Chuyên đề: THIẾT KẾ TỔNG MẶT BẰNG & TỔ CHỨC CÔNG TRƯỜNG XÂY DỰNG 72 1. Thiết kế mạng lưới đường ngoài công trường Thiếtkế quy hoạch tuyến đường dựavàocácnguyêntắc: ‰ Tuyến đường có giá thành xây dựng rẻ nhất. ‰ Khoảng cách vận chuyểnlàngắnnhấtnếucóthể. ‰ Cầntậndụng tối đanhững đường có sẵnhoặcsẽ xây dựng cho công trình Thiếtkế cấutạo đường còn gọilàthiếtkế kếtcấu đường, gồmphần móng, phầnnềnvàphầnmặt đường. Khi thiếtkế cầndựavàothờigiansử dụng đường, phương tiện vận chuyển, tảitrọngđể cấutạo đường mộtcáchhợplý,an toàn và kinh tế. Chuyên đề: THIẾT KẾ TỔNG MẶT BẰNG & TỔ CHỨC CÔNG TRƯỜNG XÂY DỰNG 73 2. Thiết kế mạng lưới đường trong công trường ‰ Mạng lưới đườngtrongcôngtrường hay còn gọilàmạng lưới đường nộibộ, đượcthiếtkếđểphụcvụ cho việcthi công trong công trường. ‰ Nguyên tắcthiếtkế: ƒ Giảm giá thành xây dựng bằng cách tậndụng những tuyến đường có sẵn hoặcxâydựng trướcmộtphần các tuyến đường sẽ xây dựng theo quy hoạch của công trình để sử dụng tạm. ƒ Thiếtkế phải tuân theo các quy trình, tiêu chuẩnvề thiếtkế và xây dựng đường công trường. Chuyên đề: THIẾT KẾ TỔNG MẶT BẰNG & TỔ CHỨC CÔNG TRƯỜNG XÂY DỰNG 74