Kiến trúc - Xây dựng - Phần II: Nhà công cộng

PHẦN II NHÀ CÔNG CỘNG KIẾN TRÚC 1 CHƯƠNG I KHÁI NIỆM CHUNG 3 ®« thÞ -----> C«ng tr×nh c«ng nghiÖp" C«ng tr×nh C¤NG CéNG " Nhµ ë " 1.1. KHÁI NIỆM VỀ NHÀ c«ng céng " Ø  Nhà công cộng là loại nhà dân dụng dùng để phục vụ cho các sinh hoạt văn hóa tinh thần và các hoạt động nghề nghiệp chuyên môn trong xã hội. Ø  Nhà công cộng có tính chất nội dung và đặc điểm thay đổi theo văn minh lối sống các thời đại và tiến bộ của đời sống kinh tế - xã hội KiÕn tróc nhµ c«ng céng phong phó, ®a d¹ng nh­ chÝnh c¸c nhu cÇu cña céng ®ång. " 1.2. ph©n lo¹i nhµ c«ng céng " B.  DỰA  THEO  TÍNH  CHẤT  QUY  MÔ  XÂY  DỰNG Nhãm 1: c«ng tr×nh cã quy m« x©y dùng lín " Các CT xây dựng hàng loạt, phổ biến với số lượng lớn, có thể dùng thiết kế điển hình. CÁC  LÝ  DO  TẠO  NÊN  SỰ  KHÁC  BIỆT  TRONG  KIẾN  TRÚC 6 1- §a d¹ng t¹o nªn bëi ®Þa h×nh, ®Þa c¶nh." 2 - §a d¹ng vÒ c«ng n¨ng." 3 - §a d¹ng vÒ kÕt cÊu." 4 - VËt liÖu phong phó." 5 - Quan niÖm vµ ph­¬ng ph¸p s¸ng t¸c cña KiÕn Tróc S­." kiÕn tróc ! " H×nh thøc " " ThÓ lo¹i"®a d¹ng " 1.2. ph©n lo¹i nhµ c«ng céng " 1.2. ph©n lo¹i nhµ c«ng céng " a. dùa theo ®Æc ®iÓm chøc n¨ng, c¸c nhµ c«ng céng cã thÓ chia thµnh c¸c nhãm lín sau " " 1. CT GD-§T 2. CQ hµnh chÝnh-vP 3. CT y tÕ 4. CT giao th«ng" 5. Cöa hµng,XN ¨n uèng 6. CT th­¬ng m¹i 7. CT v¨n hãa 8. CT thÓ thao" 9. CT DV ®êi sèng 10. ct giao liªn 11. ct thÞ chÝnh 12. ct t«n gi¸o kØ niÖm" Nhãm 2: c¸c c«ng tr×nh ®Æc biÖt" - Mang tÝnh chÊt x©y dùng c¸ thÓ, ®éc ®¸o víi yªu cÇu cao vÒ nghÖ thuËt kiÕn tróc vµ chÊt l­îng tiÖn nghi sö dông.# 1.2. ph©n lo¹i nhµ c«ng céng " B.  DỰA  THEO  TÍNH  CHẤT  QUY  MÔ  XÂY  DỰNG C.  DỰA  THEO  ĐỐI  TƯỢNG  PHỤC  VỤ  VÀ  KHAI  THÁC  CÔNG  TRÌNH Lo¹i 1: ®èi t­îng sö dông khÐp kÝn " Phục vụ đối tượng hạn chế trong 1 lĩnh vực chuyên môn hạn hẹp hoặc các chuyên môn gần gũi nhau. Lo¹i 2: ®èi t­îng sö dông réng më" Phục vụ cho việc tiếp đón rộng rãi, tổ chức không gian kiến trúc dễ dàng tiếp cận và giao dịch từ đường phố tới quảng trường. 1.2. ph©n lo¹i nhµ c«ng céng " Lo¹i 3: ®èi t­îng võa më võa khÐp kÝn " Có những bộ phận đối nội phục vụ cơ quan và đối ngoại để phục vụ đông đảo quần chúng î  Tính dây chuyền rõ ràng, nghiêm ngặt tạo sự phong phú đa dạng. î  Tính tầng bậc - hệ thống (phục vụ cho các cấp khu vực không gian). î  Tính quảng đại quần chúng (phục vụ đông đảo người sử dung). î  Yêu cầu nghệ thuật kiến trúc cao (hình tượng nghệ thuật) î  Hệ thống kết cấu - không gian phong phú (tính chất không gian đa dạng). î  Công năng dễ bị lỗi thời (tính chất công trình luôn thay đổi). 1.3. ĐẶC ĐIỂM nhµ c«ng céng " 1.4. CÁC BỘ PHẬN CHỦ YẾU CỦA NCC VÀ YÊU CẦU THIẾT KẾ 1.4.1. Các bộ phận chủ yếu NHÀ  CÔNG  CỘNG   CÁC  PHÒNG  CHÍNH   (các  không  gian  mang   -nh  chất  quyết  định  chức   năng  sử  dụng  của  công   trình)   -­‐  Phòng  làm  việc  (văn  phòng,   lớp  học,  phòng  thí  nghiệm)   -­‐  Phòng  tập  trung  đông  người   (phòng  trưng  bày  triển  lãm,   phòng  khán  giả  và  sân  khấu,   các  loại  phòng  lớn  khác)   CÁC  PHƯƠNG  TIỆN   LIÊN  HỆ  GIAO   THÔNG   (theo  chiều  ngang  và   theo  chiều  đứng)   -­‐  Hành  lang   -­‐  Thang  bộ   -­‐  Đường  dốc   -­‐  Thang  máy   CÁC  PHÒNG  PHỤ   (các  không  gian  mang   -nh  chất  thứ  yếu  phục  vụ   cho  các  phòng  chính)   -­‐  Tiền  sảnh   -­‐  Phòng  bách  bộ,  hành  lang   nghỉ   -­‐  Khu  vệ  sinh   1.4. CÁC BỘ PHẬN CHỦ YẾU CỦA NCC VÀ YÊU CẦU THIẾT KẾ Ho¹t ®éng " kh«ng gian " ThiÕt bÞ" Con ng­êi " 1.4.2. Thiết kế các phòng chính a. Phòng làm việc î  Không gian diện tích không lớn, bố trí dọc theo hành lang hoặc quây quanh nút giao thông, phòng chờ công cộng î  Các điều kiện: - Đặc điểm sử dụng (con người, thiết bị, dạng hoạt động) quyết định hình thức không gian - Đảm bảo điều kiện vệ sinh (ánh sáng, thông gió, nhiệt ẩm) - Tạo điều kiện làm việc tốt nhất (sắp xếp bàn ghế, thiết bị, sử dụng màu sắc, vật liệu, trang trí) î  Tiêu chuẩn: 3,6 - 4,5 m² / nhân viên, 8 m² / lãnh đạo î  S lỗ cửa / S mặt sàn ≥ 1/6 1.4. CÁC BỘ PHẬN CHỦ YẾU CỦA NCC VÀ YÊU CẦU THIẾT KẾ 1.4.2. Thiết kế các phòng chính b. Lớp học – Phòng thí nghiệm. î  Tiêu chuẩn: 40 - 45 HS/lớp, 1,0-1,2 m²/HS tiểu học, 1,1-1,4 m²/HS trung học à trung bình 1,25 m²/hs î  Hướng ánh sáng từ trái à phải (khi HS nhìn lên bảng) î  S lỗ cửa / S mặt sàn ≥ 1/5 î  1 cửa vào rộng 1,0-1,2m ở đầu lớp, tránh cửa sổ lớn ra hành lang (cửa thông gió trên cao) î  Phòng thí nghiệm rộng 64-70 m² liên hệ với phòng chuẩn bị thí nhiệm rộng 16-18 m² 1.4.2. Thiết kế các phòng chính c. Phòng tập trung đông người î  Có sức chứa ≥ 300 người î  Các điều kiện - Kích thước phòng thỏa mãn yêu cầu sử dụng, đảm bảo các chỉ tiêu về diện tích, khối tích - Đảm bảo yêu cầu nhìn rõ, chất lượng âm thanh, thông hơi thoáng gió - Đảm bảo ra vào phòng, đi lại tới chỗ ngồi thuận tiện, nhanh chóng an toàn - Đảm bảo tiện nghi chiếu sáng, nghệ thuật kiến trúc thích hợp 1.4.2. Thiết kế các phòng chính Phòng trưng bày, triển lãm î  Đối tượng trưng bày quyết định kích thước phòng và cách trưng bày î  Tổ chức trưng bày: kiểu hành lang xuyên nối tiếp, kiểu xuyên phòng trực tiếp, kiểu hướng tâm î  Chú ý đến hệ thống chiếu sáng, tầm nhìn, góc và dây chuyền quan sát, các yêu cầu kỹ thuật tẩm mỹ khác î  Không gian triển lãm đa năng: chuỗi không gian nhỏ (các phòng, các tầng) bao quanh hay nằm kề 1 không gian lớn 1.4.2. Thiết kế các phòng chính î  Kích thước dựa trên sức chứa, chỉ tiêu diện tích, khối tích, yêu cầu nhìn rõ, âm thanh, kinh tế, kỹ thuật kết cấu và thi công î  Chỉ tiêu: diện tích 0,6-0,85 m²/người, khối tích 6-8 m3/người, S lối đi / S phòng = 29-34% PHÒNG KHÁN GIẢ 1.4.2. Thiết kế các phòng chính Các hình thức mặt bằng * Mặt bằng hình chữ nhật -  Ưu điểm: kết cấu thi công đơn giản, dễ phối hợp với các không gian nhỏ xung quanh -  Nhược điểm: sức chứa có lợi hạn chế. -  Quan hệ chiều rộng B, chiều dài L, chiều cao H: -  Rạp chiếu bóng: H/B/L = 1/(2-2,5)/(2,5-5) - Nhà hát: H/B/L = 1/1,5/(2-2,5) Chiều  dài  L  (m)   Không  có  hệ  thống  tăng  âm   ≤    25   Có  hệ  thống  tăng  âm   25  -­‐  50   Rạp  chiếu  bóng,  nhạc  giao  hưởng   ≤  50   Nhà  hát  kịch  nói   22  -­‐  27   Ca  kịch,  hòa  nhạc   ≤  35   Chiều  rộng  B  (m)   Sức  chứa  300  -­‐  400  chỗ   12  -­‐  15   Sức  chứa  600  -­‐  800  chỗ   18  -­‐  21   Sức  chứa  1000  -­‐  1200  chỗ   24  -­‐  27   Sức  chứa  1200  -­‐  1500  chỗ   27  -­‐  30   PHÒNG KHÁN GIẢ 1.4.2. Thiết kế các phòng chính * Mặt bằng hình quạt và lục lăng - Ưu điểm: bố trí nhiều chỗ, chất lượng âm thanh và nhìn rõ tốt, tiết kiệm diện tích, hình khối không gian phong phú - Nhược điểm: kết cấu phức tạp - MB hình quạt áp dụng cho rạp chiếu bóng, kịch viện lớn - MB lục lăng áp dụng cho biểu diễn âm nhạc lớn, kịch viện nhỏ (âm năng phân bố đều hơn) 1.4.2. Thiết kế các phòng chính * Mặt bằng hình tròn, bầu dục, móng ngựa - Ưu điểm: chỗ ngồi tốt nhiều, hạn chế chỗ ngồi xa chéo - Nhược điểm: âm thanh xấu, âm năng phân bố không dều, dễ sinh tiếng dội (có tiêu điểm âm) - MB hình tròn áp dụng cho rạp xiếc - MB hình bầu dục áp dụng cho rạp chiếu bóng lớn - MB hình vòng cung, bán nguyệt áp dụng cho giảng đường, diễn giả 1.4.2. Thiết kế các phòng chính Các hình thức nền phòng khán giả -  NÒn dèc ph¶i ®¶m b¶o kh¶ n¨ng nh×n râ cña kh¸n gi¶. -  H×nh thøc cña trÇn quyÕt ®Þnh ®Õn sù ph¶n x¹ ©m. -  Ban c«ng n«ng hay s©u ¶nh h­ëng ®Õn ®é ©m vang. -  ChiÒu cao cuèi phßng tèi thiÓu lµ 2,3m. -  §é cao cña phßng tØ lÖ thuËn víi thêi gian ©m vang. 1.4.2. Thiết kế các phòng chính Các hình thức nền phòng khán giả Sức chứa N > 1000 ng Nền dốc thoải + dốc bậc + ban công, trần có sóng 1.4.2. Thiết kế các phòng chính CÁC LOẠI PHÒNG LỚN KHÁC (phòng ăn, phòng đọc, phòng đợi, phòng bán hàng) î  Các phòng lớn không yêu cầu nhìn rõ và âm thanh à bố trí lưới cột bên trong (giảm cột tối đa để tăng tính đa năng) î  Thông gió, ánh sáng cục bộ, hình thức trần đơn giản î  Chú ý giải quyết thoát người và giao thông nội bộ î  Độ cao H ≥ 4,2m, lưới cột 6x6m, 7,2x7,2m 1.4.3. Thiết kế các phòng phụ a. Tiền sảnh î  Là không gian ở khu cửa vào, nơi tiếp nhận, đầu mối giao thông î  Thường có mái hiên đón rộng î  Chỉ tiêu: 0,25-0,35 m²/người (có cao điểm tập trung), 0,15-0,2 m²/người (phân tán đều) î  Độ cao H = 3,9-4,8 m (có thể thông tầng) î  Các không gian kèm theo: phòng trực, gửi đồ, quầy bán vé, ăn nhẹ 1.4.3. Thiết kế các phòng phụ - Bao gồm: xí (40-50 người / 1 xí), tiểu (30-40 người / 1 tiểu), chậu rửa (100-500 người / 1 chậu) - Phân tán đều toàn nhà, tập trung nơi đông người (khoảng cách từ nơi xa nhất đến WC < 60m), cách ly tốt) - Ngăn cách nam nữ, cửa ra vào kín đáo, lịch sự b. Khu vệ sinh 1.4.3. Thiết kế các phòng phụ c. Phòng bách bộ, hành lang nghỉ î  Bố trí xung quanh phòng khán giả, khán đài, phòng triển lãm à chỗ nghỉ ngơi, giải lao, chờ đợi, gặp gỡ, trò chuyện, trưng bày î  Có thể bố trí khu wc, giải khát î  Cần tầm nhìn mở, chiếu sáng và thông thoáng tự nhiên tốt î  Chỉ tiêu: 0,3-1 m²/người 1.4.4. Thiết kế các phương tiện liên hệ giao thông a. Hành lang î  Nối liền trực tiếp với sảnh, nút giao thông đứng à thoát người nhanh và an toàn î  Bề rộng tùy thuộc tính chất sử dụng, hành lang giữa > hành lang bên (≥ 1,5m), hành lang phụ ≥ 1,2m î  Chiều dài < 50m có lối thoát hay thông với bên ngoài î  Hành lang giữa có thể lấy sáng thông qua giếng trời î  Chiều cao lan can ≥ 90cm î  Chú ý thoát nước vói hành lang mở 28 C¸c ®o¹n hµnh lang tham quan b¶o tµng ®­îc lång vµo nh­ng c«ng nghÖ vµ vËt liÖu hiÖn ®¹i nh­ng lµ ®Ó t«n vinh b¶n th©n kiÕn tróc vèn cã cña c«ng trinh# b. Thang bộ î  Thang chính gắn liền với tiền sảnh, các phòng chính, bề rộng 1,8-2,5 m î  Thang phụ phục vụ liên hệ nội bộ, hỗ trợ thoát người, đặt trong lồng thang riêng, hình thức đơn giản, bề rộng 1,1-1,4 m î  Kích thước bậc thang 2h + b = 60-63 cm (b ≥ 30cm đ/v thang chính, b ≥ 28cm đ/v thang phụ) î  Số bậc thang 1 vế: 3 ≤ n ≤ 18 î  Đảm bảo khoảng cách an toàn (từ cửa phòng xa nhất đến cầu thang) 1.4.4. Thiết kế các phương tiện liên hệ giao thông 30 1.4.4. Thiết kế các phương tiện liên hệ giao thông c. Đường dốc î  Độ dốc 1/10-1/8 î  Sử dụng hạn chế (chiếm diện tích), thường gặp ở bệnh viện, nhà ga, bảo tàng, garage î  Chú ý chống trơn trượt 1.4.4. Thiết kế các phương tiện liên hệ giao thông 32 d. Thang máy. î  Thang máy tổ chức thành cụm, có hành lang phía trước ≥ 2,4m 1.4.4. Thiết kế các phương tiện liên hệ giao thông 33 . î  Thang tự hành sử dụng cho phần công trình ít tầng, thường gặp trong các trung tâm thương mại, khách sạn, nhà ga, 2 loại: có bậc và dốc thoải. Thang tự hành (thang cuộn).