Kinh tế vi mô - Bài giảng 3 và 4: Cầu, cung và cân bằng thị trường

CAÀU, CUNG VAØ CAÂN BAÈNG THÒ TRÖÔØNG Baøi giaûng 3 vaø 4 6.10.2015 Ñaëng Vaên Thanh 2 CAÙC NOÄI DUNG CHÍNH  Thị trường laø gì?  Kinh teá thò tröôøng vaø kinh teá keá hoaïch taäp trung  Caàu  Cung  Traïng thaùi caân baèng cuûa thò tröôøng  Söï thay ñoåi traïng thaùi caân baèng thò tröôøng  Thaëng dö tieâu duøng vaø thaëng dö saûn xuaát 6.10.2015 Ñaëng Vaên Thanh 3 Thò tröôøng laø gì? Thò tröôøng laø moät taäp hôïp nhöõng ngöôøi mua vaø nhöõng ngöôøi baùn, taùc ñoäng qua laïi laãn nhau, daãn ñeán khaû naêng trao ñoåi 6.10.2015 Ñaëng Vaên Thanh 4 Thò tröôøng caïnh tranh hoaøn haûo  Haøng hoaù ñoàng nhaát  Soá ngöôøi tham gia raát nhieàu, moãi ngöôøi tham gia laø ngöôøi chaáp nhaän giaù  Thoâng tin hoaøn haûo  Khoâng coù raøo caûn gia nhaäp ngaønh 6.10.2015 Ñaëng Vaên Thanh 5 Thò tröôøng khoâng caïnh tranh hoaøn haûo Laø caùc thò tröôøng maø nhöõng nhaø saûn xuaát coù theå quyeát ñònh vaø taùc ñoäng leân giaù caû.  Laø thò tröôøng ñoäc quyeàn, ñoäc quyeàn nhoùm, caïnh tranh ñoäc quyeàn  Ví duï: haøng khoâng, xaêng daàu 6.10.2015 Ñaëng Vaên Thanh 6 Möùc giaù thò tröôøng Thò tröôøng caïnh tranh chæ hình thaønh coù moät möùc giaù Thò tröôøng khoâng caïnh tranh coù theå coù nhieàu möùc giaù cho cuøng moät saûn phaåm. 6.10.2015 Ñaëng Vaên Thanh 7 Phaïm vi cuûa thò tröôøng  Ñòa lyù  Phaïm vi roäng: Chöùng khoaùn, vaøng  Phaïm vi heïp: nhaø ñaát  Loaïi saûn phaåm, chaát löôïng saûn phaåm  Gaïo, taám  Gaïo thôm, gaïo thöôøng 6.10.2015 Ñaëng Vaên Thanh 8 Kinh teá thò tröôøng vaø Kinh teá keá hoaïch hoùa taäp trung  Caùc vaán ñeà kinh teá cô baûn cuûa moãi quoác gia  Saûn xuaát caùi gì? soá löôïng bao nhieâu?  Saûn xuaát nhö theá naøo? vaø  Saûn xuaát cho ai? 6.10.2015 Ñaëng Vaên Thanh 9  Ba loaïi neàn kinh teá  Kinh teá thò tröôøng thuaàn tuùy  Kinh teá keá hoaïch hoùa taäp trung  Kinh teá hỗn hôïp Kinh teá thò tröôøng vaø Kinh teá keá hoaïch hoùa taäp trung 6.10.2015 Ñaëng Vaên Thanh 10 Kinh teá thò tröôøng vaø Kinh teá keá hoaïch hoùa taäp trung KINH TEÁ KEÁ HOAÏCH HOÙA TAÄP TRUNG KINH TEÁ THÒ TRÖÔØNG QUYEÀN SÔÛ HÖÕU Nhaø nöôùc, taäp theå Tö nhaân PHÖÔNG THÖÙC RA QUYEÁT ÑÒNH CÔ CHEÁ PHAÂN BOÅ NGUOÀN LÖÏC Taäp trung Meänh leänh Phaân taùn Giaù caû  Vai troø cuûa chính phuû trong neàn kinh teá?  DNNN giöõ vai troø chuû ñaïo?  Kinh teá nhaø nöôùc giöõ vai troø chuû ñaïo?  Chuû tòch tænh Ngheä An, chuû tòch huyeän Kyø Anh, Lộc Haø, Haø Tónh ra vaên baûn yeâu caàu caùc toå chöùc chính trò xaõ hoäi vaø caùc doanh nghieäp tieâu thuï saûn phaåm trong tænh saûn xuaát coù hôïp lyù, hôïp phaùp? 6.10.2015 Ñaëng Vaên Thanh 11 Kinh teá thò tröôøng vaø Kinh teá keá hoaïch hoùa taäp trung 6.10.2015 Ñaëng Vaên Thanh 12 Caàu  Khaùi nieäm. Caàu cuûa moät haøng hoaù, dòch vuï laø soá löôïng cuûa haøng hoaù, dòch vuï ñoù maø nhöõng ngöôøi tieâu duøng saün loøng mua töông öùng vôùi caùc möùc giaù khaùc nhau trong moät khoaûng thôøi gian xaùc ñịnh. 6.10.2015 Ñaëng Vaên Thanh 13 Caàu  Haøm soá caàu. Q D = f (P) Neáu laø haøm tuyeán tính: Q D = aP + b (a < 0)  Quy luaät caàu. Khi giaù moät maët haøng taêng leân (trong ñieàu kieän caùc yeáu toá khaùc khoâng ñoåi) thì löôïng caàu maët haøng ñoù seõ giaûm xuoáng. 6.10.2015 Ñaëng Vaên Thanh 14 Caàu D Ñöôøng caàu doác xuoáng cho bieát ngöôøi tieâu duøng saün loøng mua nhieàu hôn vôùi möùc giaù thaáp hôn Löôïng caàu (Q D ) Giaù (P) P 1 P 2 Q 1 Q2  Ñöôøng caàu 6.10.2015 Ñaëng Vaên Thanh 15 Cung  Khaùi nieäm Cung cuûa moät haøng hoaù, dòch vuï laø soá löôïng cuûa haøng hoaù, dòch vuï ñoù maø nhöõng ngöôøi baùn saün loøng baùn töông öùng vôùi caùc möùc giaù khaùc nhau trong moät khoaûng thôøi gian xaùc ñònh. 6.10.2015 Ñaëng Vaên Thanh 16 Cung  Haøm soá cung Q S = f (P) Neáu laø haøm tuyeán tính: Q S = aP + b (a > 0)  Quy luaät cung. Khi giaù moät maët haøng taêng leân (trong ñieàu kieän caùc yeáu toá khaùc khoâng ñoåi) thì löôïng cung maët haøng ñoù seõ taêng leân 6.10.2015 Ñaëng Vaên Thanh 17 Cung S Ñöôøng cung doác leân cho bieát giaù caøng cao doanh nghieäp saün loøng baùn caøng nhieàu. Löôïng cung (Q S ) Giaù (P) P 1 Q 1 P 2 Q 2  Ñöôøng cung 6.10.2015 Ñaëng Vaên Thanh 18 Traïng thaùi caân baèng thò tröôøng Q D S Giao nhau giöõa caùc ñöôøng cung vaø caàu laø ñieåm caân baèng thò tröôøng. Taïi P 0 löôïng cung baèng vôùi löôïng caàu (Q 0 ) P 0 Q 0 P 6.10.2015 Ñaëng Vaên Thanh 19 Cô cheá thò tröôøng D S Q D P 1 Dö thöøa Q S Q P P 0 Q 0 6.10.2015 Ñaëng Vaên Thanh 20 Cô cheá thò tröôøng D S Q S Q D P 2 Thieáu huït Q P Q 0 P 0 6.10.2015 Ñaëng Vaên Thanh 21 Cô cheá thò tröôøng  Toùm taét cô cheá thò tröôøng 1) Söï töông taùc giöõa cung vaø caàu quyeát ñònh giaù caân baèng thò tröôøng. 2) Khi chöa caân baèng, thò tröôøng seõ ñieàu chænh söï thieáu huït hoaëc dö thöøa haøng hoùa cho ñeán khi ñaït ñöôïc traïng thaùi caân baèng. 3) Thò tröôøng laø caïnh tranh hoaøn haûo thì cô cheá hoaït ñoäng treân môùi coù hieäu quaû. 6.10.2015 Ñaëng Vaên Thanh 22 Söï thay ñoåi traïng thaùi caân baèng thò tröôøng Traïng thaùi caân baèng thò tröôøng thay ñoåi theo thôøi gian laø do:  Caàu thay ñoåi (ñöôøng caàu dòch chuyeån)  Cung thay ñoåi (ñöôøng cung dòch chuyeån)  Caû cung vaø caàu ñeàu thay ñoåi 6.10.2015 Ñaëng Vaên Thanh 23 Thay ñoåi löôïng caàu (thay ñoåi löôïng mua) khaùc vôùi thay ñoåi caàu (thay ñoåi söùc mua)  Di chuyeån doïc theo 1 ñöôøng caàu laø thay ñoåi löôïng caàu  Dòch chuyeån caû ñöôøng caàu laø thay ñoåi caàu hay söùc mua P Q D P 1 P 2 A 1 Q 1 Q 2 A 2 Q’ 1 Q’ 2 A 2 D Q 2 Q 1 P 2 P 1 P Q A 1 A’ 1 A’ 2 D’ 6.10.2015 Ñaëng Vaên Thanh 24 Thay ñoåi caàu (Ñöôøng caàu dòch chuyeån)  Thay ñoåi caàu khaùc vôùi thay ñoåi löôïng caàu  Caàu ñöôïc quyeát ñònh bôûi caùc yeáu toá ngoaøi giaù nhö thu nhaäp, giaù caùc haøng hoùa lieân quan, thò hieáu .  Thay ñoåi caàu ñöôïc bieåu thò baèng söï dòch chuyeån toaøn boä ñöôøng caàu.  Thay ñoåi löôïng caàu ñöôïc theå hieän baèng söï di chuyeån doïc theo moät ñöôøng caàu. 6.10.2015 Ñaëng Vaên Thanh 25 D P Q P 1 Q 1 P 2 D’ Q 2 Thay ñoåi caàu (Ñöôøng caàu dòch chuyeån)  Thu nhaäp  Thò hieáu ngöôøi tieâu duøng  Giaù kyø voïng  Giaù haøng thay theá  Giaù haøng boå sung  Soá ngöôøi mua  Thôøi tieát, khí haäu  Quy ñònh cuûa chính phuû Q’ 1 Q’ 2 6.10.2015 Ñaëng Vaên Thanh 26 Thay ñoåi cung (Ñöôøng cung dòch chuyeån)  Trình ñoä coâng ngheä  Giaù yeáu toá ñaàu vaøo  Gía kyø voïng  Số doanh nghiệp trong ngaønh  Chính saùch thueá vaø trôï caáp  Ñieàu kieän töï nhieân P S Q P 1 P 2 Q 1 Q 2 S’ Q’ 1 Q’2 6.10.2015 Ñaëng Vaên Thanh 27 D’ S D Q 1 P 1 Q D  Caân baèng ban ñaàu taïi P 0 , Q 0  Khi caàu taêng (ñöôøng caàu dòch chuyeån sang D / )  Thieáu huït taïi P 0 laø Q D Q 0  Caân baèng môùi taïi P 1 , Q 1 P Q Q 0 P 0 Söï thay ñoåi traïng thaùi caân baèng thò tröôøng 6.10.2015 Ñaëng Vaên Thanh 28 S’ Q S  Caân baèèng ban ñaàu taïi P 0 , Q 0  Khi cung taêng (S dòch chuyeån sang S’)  Dö thöøa taïi P 0 laø Q S Q 0  Caân baèng môùi taïi P 1 , Q 1 P Q S D P 1 Q 1 Q 0 P 0 Söï thay ñoåi traïng thaùi caân baèng thò tröôøng 6.10.2015 Ñaëng Vaên Thanh 29 Söï thay ñoåi traïng thaùi caân baèng thò tröôøng  Giaù caân baèng ñöôïc quyeát ñònh bôûi quan heä töông taùc giöõa cung vaø caàu.  Cung vaø caàu ñöôïc quyeát ñònh bôûi nhöõng giaù trò cuï theå cuûa caùc bieán soá quan troïng cuûa cung vaø caàu.  Baát kyø söï thay ñoåi cuûa moät hay nhieàu bieán soá naøy ñeàu laøm thay ñoåi giaù vaø löôïng caân baèng. 6.10.2015 Ñaëng Vaên Thanh 30 Moái quan heä giöõa cung caàu vaø giaù Trong moái quan heä giöõa cung caàu vaø giaù, ñaâu laø nguyeân nhaân? Ñaâu laø keát quaû? 6.10.2015 Ñaëng Vaên Thanh 31 Thaëng dö nhaø saûn xuaát Thaëng dö ngöôøi tieâu duøng Thaëng dö tieâu duøng vaø thaëng dö saûn xuaát Löôïng 0 Giaù S D P Q A B CS = A PS = B NW = A + B