Lịch sử thế giới_Chế độ Phát Xít
Ðáng lẽ, do khoảng thời gian rất dài cuối chiến tranh thế giới thứ hai và những thế hệ mới ở cuối thế kỷ này, chủ ñề phát xít sẽ ít ñược chú ý, nhưngchúng ta quan sát thấy một xu thế hoàn toàn ngược lại. Chủ nghĩa phát xít như hệ tư tưởng, như chế ñộ chính trị và hiện thực xã hội, ngày càng ñược các nhà nghiên cứu quan tâm. Tài liệu về chủ ñề này có thể chất cao như núi. Rõ ràng, nguyên nhân của hiện tượng ñặc biệt này không thể giải thích bằng mối quan tâm ñến lịch sử quá khứ. Tồn tại nhiều nguyên nhân chính trị và xã hội, bắt rễ trong những ñiều kiện phức tạp của thế kỷ 20 có thể giải thích ñược ñiều này: Một bộ phận ñáng kể những người ñương thời và cùng cộng tác với chế ñộ phát xít vẫn ñang còn sống; chiến tranh ñã thay ñổi số phận của họ và ñể lại những dấu ấn không thể phai mờ. Ðối với những người này, nghiên cứu về chế ñộ phát xít ñược xem như là mô tả về cuộc ñời, cuộc ñấu tranh và những khổ ñau của họ . Rất nhiều nơi trên hành tinh xuất hiện có tính chất ñịnh kỳ các chế ñộ cảnhsát quân sự, sử dụng thẳng thừng những biện pháp chính trị của chế ñộ phát xít (kiểu hủy diệt các ñối thủ chính trị của Pinoche, chính sách diệt chủng ở Campuchia). Những chế ñộ này có xu hướng tiến tới hiện tượng quái dị ñược gọi là chế ñộ phát xít. Bối cảnh quốc tế phức tạp, mâu thuẫn thế giới càng ngày càng tăng và mối ñe dọa ñối ñầu gữa các nước có vũ khí hạt nhân khiến chúng ta nhớ lại những bài học của cuộc chiến tranh thế giới thứ hai, mà châm ngòi là các nước phát xít; càng làm chúng ta quan tâm ñến chủ ñề phát xít. Sau cùng ñể xác ñịnh những di sản văn hóa và nhận ñịnh ñúng chu kỳ chuyển ñộng và phát triển phức tạp của xã hội văn minh, chúng ta cần quan tâm ñến chủ ñề phát xít, vì biết ñâu nó chưa bị hủy diệt triệt ñể và cần phải nhổ tận gốc một lần chót mọi mầm mống của nó. Rõ ràng, còn có thể tồn tại nhiều nguyên nhân khác. Nhưng ñiều ñó càng nhắc nhở chúng ta rằng, ñã ñến lúc phải xây dựng một Lý Thuyết Thống Nhất Về Chế Ðộ Phát Xít, có thể thâu tóm mọi nghiên cứu riêng biệt ñã làm. Sự thật là, dù tài liệu về chủ ñề này có thể chất cao như núi, nhưng một lý thuyết thống nhất vẫn chưa ñược xây dựng.