Trong những năm gần đầy, nền kinh tế nước ta có nhiều thay đổi. Đặc biệt nước ta đã
trở thành thành viên chính thức của tổ chức thương mại thế giới WTO. Điều này đã tạo ra
nhiều cơ hội cũng như thách thức với nền kinh tế nói chung và cho doanh nghiệp sản xuất
nói riêng.
Trong nền kinh tế thị trường, chức năng thương mại được coi là bộ phận hữu cơ và
quan trọng trong hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Có thể coi hoạt động tiêu
thụ sản phẩm ở doanh nghiệp sản xuất là hoạt động mang tính nền tảng. Thật vậy, đối với
mỗi doanh nghiệp sản phẩm được sản xuất ra là để bán cho người tiêu dùng, do đó tiêu dùng
chiếm vị trung tâm và là đối tượng của mọi hoạt động sản xuất kinh doanh. Nói cách khác,
sản phẩm sản xuất ra phải được tiêu thụ, đó là điều kiện kiên quyết cho sự tồn tại và phát
triển của doanh nghiệp. Tiêu thụ sản phẩm đã trở thành một bộ phận chiếm vị trí đặc biệt
quan trọng trong hoạt động thương mại của doanh nghiệp. Hiệu quả trong khâu tiêu thụ sản
phẩm nệ thuộc rất lớn vào bộ máy quản lý tiêu thụ sản phẩm của doanh nghiệp.
Chính vì những lý do trên nên đã thôi thúc em chọn đề tài “Hoàn thiện bộ máy quản
lý tiêu thụ sản phẩm ở doanh nghiệp sản xuất” . Em mong rằng thông qua nghiên cứu đề
tài sẽ cung cấp cho em thêm nhiều kiến thức bổ ích cho việc học tập và nghiên cứu khoa học
sau này.
Đề tài bao gồm những phần:
Chương I. Những vấn đề cơ bản về bộ máy quản lý tiêu thụ sản phẩm ở doanh
nghiệp sản xuất
Chương II. Thực trạng hoạt động quản lý tiêu thụ sản phẩm của công ty may
Thăng Long
Chương III. Một số giải pháp nhằm hoàn thiện bộ máy quản lý tiêu thụ sản phẩm
ở công ty may Thăng Long.
49 trang |
Chia sẻ: ttlbattu | Lượt xem: 1969 | Lượt tải: 5
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Luận văn Hoàn thiện bộ máy quản lý tiêu thụ sản phẩm ở doanh nghiệp sản xuất, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
LUẬN VĂN:
Hoàn thiện bộ máy quản lý tiêu thụ sản
phẩm ở doanh nghiệp sản xuất
Lời nói đầu
Trong những năm gần đầy, nền kinh tế nước ta có nhiều thay đổi. Đặc biệt nước ta đã
trở thành thành viên chính thức của tổ chức thương mại thế giới WTO. Điều này đã tạo ra
nhiều cơ hội cũng như thách thức với nền kinh tế nói chung và cho doanh nghiệp sản xuất
nói riêng.
Trong nền kinh tế thị trường, chức năng thương mại được coi là bộ phận hữu cơ và
quan trọng trong hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Có thể coi hoạt động tiêu
thụ sản phẩm ở doanh nghiệp sản xuất là hoạt động mang tính nền tảng. Thật vậy, đối với
mỗi doanh nghiệp sản phẩm được sản xuất ra là để bán cho người tiêu dùng, do đó tiêu dùng
chiếm vị trung tâm và là đối tượng của mọi hoạt động sản xuất kinh doanh. Nói cách khác,
sản phẩm sản xuất ra phải được tiêu thụ, đó là điều kiện kiên quyết cho sự tồn tại và phát
triển của doanh nghiệp. Tiêu thụ sản phẩm đã trở thành một bộ phận chiếm vị trí đặc biệt
quan trọng trong hoạt động thương mại của doanh nghiệp. Hiệu quả trong khâu tiêu thụ sản
phẩm nệ thuộc rất lớn vào bộ máy quản lý tiêu thụ sản phẩm của doanh nghiệp.
Chính vì những lý do trên nên đã thôi thúc em chọn đề tài “Hoàn thiện bộ máy quản
lý tiêu thụ sản phẩm ở doanh nghiệp sản xuất” . Em mong rằng thông qua nghiên cứu đề
tài sẽ cung cấp cho em thêm nhiều kiến thức bổ ích cho việc học tập và nghiên cứu khoa học
sau này.
Đề tài bao gồm những phần:
Chương I. Những vấn đề cơ bản về bộ máy quản lý tiêu thụ sản phẩm ở doanh
nghiệp sản xuất
Chương II. Thực trạng hoạt động quản lý tiêu thụ sản phẩm của công ty may
Thăng Long
Chương III. Một số giải pháp nhằm hoàn thiện bộ máy quản lý tiêu thụ sản phẩm
ở công ty may Thăng Long.
Chương I. Những vấn đề cơ bản về bộ máy quản lý tiêu thụ sản phẩm ở doanh
nghiệp sản xuất
I. Bản chất và vai trò của bộ máy quản lý tiêu thụ sản phẩm ở doanh nghiệp sản
xuất:
1. Bản chất bộ máy quản lý tiêu thụ sản phẩm ở doanh nghiệp sản xuất:
Trong các doanh nghiệp khác nhau, trong những điều kiện khác nhau thì người ta có
những quan niệm khác nhau về bộ máy quản lý tiêu thụ sản phẩm. Việc lựa chọn quan niệm
về bộ máy quản lý tiêu thụ sản phẩm sẽ ảnh hưởng tư tưởng, định hướng kinh doanh, đến
việc sử dụng các công cụ và điều khiển hoạt động bán hàng. Xong có thể nói bộ máy quản
lý tiêu thụ sản phẩm đều có những điểm tương đồng.
Có thể nói bộ máy quản lý tiêu thụ sản phẩm là một mô hình nguồn lực, mô hình này
do doanh nghiệp tạo ra để chuẩn bị sẵn sàng cho hoạt động trên thương trường của doanh
nghiệp. Mọi hoạt động liên quan tới tiêu thụ sản phẩm của doanh nghiệp đều do bộ máy
quản lý này điều hành thông qua lập kế hoạch, tổ chức và điều khiển hoạt động của lực
lượng bán hàng nhằm đạt được các mục tiêu đã đề ra và đạt hiệu quả cao nhất cho doanh
nghiệp.
Đó là hoạt động của những người thuộc lực lượng bán hàng hoặc người hỗ trợ trực
tiếp cho lực lượng bán hàng, bộ máy quản lý tiêu thụ sản phẩm có những hoạt động chủ yếu
trên thương trường là:
+ Nghiên cứu thị trường.
+ Lập kế hoạch tiêu thụ sản phẩm.
+ Chuẩn bị hàng hoá để xuất bán.
+ Lựa chọn các hình thức tiêu thụ sản phẩm.
+ Tổ chức các hoạt động xúc tiến yểm trợ cho công tác bán hàng.
+ Tổ chức hoạt động bán hàng.
+ Phân tích đánh giá hiệu quả hoạt động tiêu thụ sản phẩm.
2. Nhiệm vụ của bộ máy tiêu thụ sản phẩm:
Nhiệm vụ:
Bộ máy quản lý tiêu thụ sản phẩm ở doanh nghiệp có những nhiệm vụ rất quan trọng
trong việc thực hiện công tác bán sản phẩm ra thị trường cho doanh nghiệp, mà vệc tiêu thụ
sản phẩm có vai trò trung tâm, hay nói cách khác nó quyết định đến sự tồn tại và phát triển
của doanh nghiệp. Tóm lại nhiệm vụ chính và cơ bản của bộ máy quản lý tiêu thụ sản phẩm
như sau:
- Bộ máy quản lý tiêu thụ sản phẩm có nhiệm vụ nghiên cứu, tổng hợp các đơn hàng,
nhu cầu của thị trường để từ đó có đề ra các phương án cung ứng sản phẩm của công ty cho
các khách hàng có nhu cầu trong kỳ kế hoạch.
- Các sản phẩm do công ty sản xuất ra sẽ được kiểm tra theo một quy trình nghiêm
ngặt sao cho các sản phẩm đó sẽ phù hợp với các yêu cầu của các đơn hàng, các hợp đồng
như là về mặt số lượng, chất lượng, giá cả, thời gian cung ứng…
- Sản phẩm của công ty sau khi sản xuất xong sẽ được bộ máy quản lý thị trường sản
phẩm nên những kế hoạch cho việc tiêu thụ, các kế hoạch đó phải phù hợp với các bộ phận,
đơn vị khác trong công ty. Hay nói cách khác các bộ phận phải thống nhất với nhau, tạo
điều kiện cho các hoạt động được thông suốt không gây cản trở cho nhau.
- Lập kế hoạch tác nghiệp tiêu thụ sản phẩm và chuyển giao cho bộ phận thực hiện,
kiểm tra việc thực hiện các kế hoạch tiêu thụ.
- Kiểm tra và hoạch toán việc các đơn vị sản xuất trong doanh nghiệp thực hiện các
kế hoạch sản xuất theo mặt hàng và số lượng.
- Tham gia vào việc lập và điều chỉnh kế hoạch sản xuất hàng năm của doanh
nghiệp.
- Phối hợp với các bộ máy kỹ thuật của doanh nghiệp trong việc xây dựng và ban
hành các nội quy và tiêu chuẩn kỹ thuật về việc tiếp nhận thành phẩm, bao gói, bảo quản,
vận chuyển và giao hàng cho khách hàng và thống nhất các tiêu chuẩn kỹ thuật đó với các
bộ phận kiểm tra chất lượng sản phẩm.
- Sau mỗi kỳ kế hoạch kinh doanh bộ máy quản lý tiêu thụ sản phẩm của doanh
nghiệp cần lập các báo cáo về việc thực hiện bán hàng trong kỳ.
- Xây dựng và thực hiện các kế hoạch tiêu thụ sản phẩm cho doanh nghiệp trong
từng thời kỳ sao cho phù hợp và có hiệu quả cao nhất. Như lập và thực hiện sản xuất các sản
phẩm phù hợp với nhu cầu khách hàng, có những biện pháp vận chuyển hàng hoá tới tay
khách hàng hợp lý giảm tối đa chi phí vận chuyển.
- Số lượng các sản phẩm nhập kho, dự trữ chuẩn bị cho quá trình kinh doanh phải
được nắm rõ hàng ngày để có điều chỉnh hợp lý sao cho phù hợp với tổng nhu cầu của
khách hàng.
- Sau khi thực hiện các đơn hàng cần lập các kế hoạch đánh giá hiệu quả đạt được,
những mặt còn yếu kém trong quá trình kinh doanh, để từ đó có những điều chỉnh hợp lý, có
những chiến lược phù hợp trong tương lai. Đánh giá thực hiện các đơn hàng còn giúp
doanh nghiệp có kế hoạch tiêu thụ những sản phẩm bị trả lại, những sản phẩm tồn kho hay
bổ xung lượng hàng còn thiếu.
- Lập kế hoạch và thực hiện các chương trình quảng cáo cho sản phẩm của doanh
nghiệp, sao cho nhiều người tiêu dùng biết đến sản phẩm, giữ vững khách hàng cũ và thu
hút khách hàng mới
- Xây dựng các kế hoạch dự trữ tối ưu, sao cho phù hợp với nhu cầu kinh doanh của
công ty. Nếu sản phẩm dự trữ quá nhiều thì gây ứ đọng sản phẩm không hiệu quả trong kinh
doanh, nếu lượng dự trữ thiếu thì gây gián đoạn trong quá trình tiêu thụ. Chính vì vậy bộ
máy quản lý cũng phải thường xuyên kiểm kê lượng sản phẩm trong kho trong từng giai
đoạn, thời kỳ để có những điều chỉnh kịp thời.
- Sản phẩm sản xuất ra nhập vào kho phái được quản lý chặt chẽ về số lượng, chất
lượng, chủng loại và có những chứng từ xuất nhập liên quan. Trong quá trình bảo quản sản
phẩm phải bảo đảm hàng hoá giữ nguyên giá trị, tránh tình trạng sản phẩm hư hỏng hay
xuống cấp giảm giá trị. Sau khi sản phẩm nhập kho cần phân loại sắp xếp hợp lý để thuận
tiện cho công tác xuất bán sản phẩm cho khách hàng.
- Thực hiện ký kết hợp đồng với các khách hàng, đồng thời có nghĩa vụ thực hiện
hợp đồng như đã cam kết với khách hàng như: chủng loại sản phẩm, chất lượng, giá cả, thời
gian thực hiện hợp đồng, phương thức thanh toán…
- Khi có những tranh chấp sẩy ra đối với doanh nghiệp thì bộ máy quản lý tiêu thụ
sản phẩm có trách nhiệm chuẩn bị hồ sơ, đại diện cho doanh nghiệp giải quyết các tranh
chấp kinh tế đó.
Các nhiệm vụ trên của bộ máy quản lý tiêu thụ sản phẩm của doanh nghiệp sản xuất
tuỳ thuộc vào quy mô của doanh nghiệp, tính chất sản xuất, danh mục các sản phẩm, tổ chức
bộ máy quản lý tiêu thụ sản phẩm…
3. Vai trò bộ máy quản lý tiêu thụ sản phẩm :
Trong các doanh nghiệp nói chung và trong các doanh nghiệp sản xuất nói riêng, thì
quá trình tiêu thụ sản phẩm là rất quan trọng nó chiếm vị trí trung tâm. Chính vì vậy, bộ
máy quản lý tiêu thụ sản phẩm có vai trò rất quan trọng. Hoạt động của doanh nghiệp trên
thương trường có hiệu quả hay không phần lớn là do bộ máy này quyết định. Có lẽ vậy mà
bộ máy quản lý này cũng được hình thành sớm ngay từ khi doanh nghiệp bước vào sản xuất,
và không ngừng được hoàn thiện nâng cao trong suốt quá trình tồn tại và phát triển của
doanh nghiệp.
Vai trò của bộ máy quản lý tiêu thụ sản phẩm được thể hiện qua các mặt:
- Nó là điều kiện tồn tại và phát triển của doanh nghiệp: Bộ máy quản lý tiêu thụ sản
phẩm có hoạt động hiệu quả thì mới tạo ra năng lực, chất lượng hoạt động của doanh
nghiệp. Với những hoạt động hiệu quả của mình, bộ máy quản lý sẽ giúp doanh nghiệp tiêu
thụ sản phẩm với khối lượng lớn từ đó làm tăng doanh thu, mở rộng thị trường, tiết kiệm chi
phí và kết quả mang lại những lợi nhuận cao cho doanh nghiệp.
- Mỗi một cá nhân, bộ phận của bộ máy quản lý tiêu thụ sản phẩm của doanh nghiệp
đều có những tác động trực tiếp hoặc gián tiếp tới hoạt động của doanh nghiệp. Chính vì
vậy quy mô, cơ cấu bộ máy quản lý có phù hợp với doanh nghiệp mới giúp doanh nghiệp
tận dụng được các cơ hội và hạn chế các nguy cơ trên thương trường, nếu bộ máy quản lý
quá cồng kềnh hay không phù hợp với doanh nghiệp đều có tác động xấu tới doanh nghiệp
như: gây những tổn thất kinh tế, uy tín của doanh nghiệp trên thị trường, tinh thần và tâm lý
của cán bộ công nhân viên trong doanh nghiệp…
- Các bộ phận, các ban ngành và cá nhân trong doanh nghiệp đều có những tác động
qua lại với nhau tạo thành một tổng thể. Vì vậy bộ máy quản lý tiêu thụ sản phẩm của doanh
nghiệp có hoạt động tốt hiệu quả sẽ là một trong những nhân tố giúp doanh nghiệp đề ra và
thực hiện được các mục tiêu thành công tạo điều kiện giúp công ty phát triển vững chắc
trong tương lai.
II. Những nguyên tắc và yêu cầu tổ chức bộ máy quản lý tiêu thụ sản phẩm ở
doanh nghiệp sản xuất:
1. Nguyên tắc tổ chức bộ máy quản lý tiêu thụ sản phẩm ở doanh nghiệp sản
xuất :
- Phù hợp với những yêu cầu khách quan của sản phẩm mà doanh nghiệp kinh
doanh:
Sản phẩm của doanh nghiệp được hình thành và phát triển là dựa trên những yêu cầu
nào đó của thị trường. Chính vì vậy nó luôn mang những đặc điểm đặc trưng nào đó trong
quá trình vận động trên thị trường. Bất kỳ một sản phẩm nào đó luôn có chu kỳ sống nhất
định trên thị trường, chu kỳ sống này có tác động rất lớn đến mọi quyết định, mục tiêu và
chiến lược của doanh nghiệp. Nhưng cho dù có những đặc điểm khác nhau đó thì cuối cùng
đối với các quyết định của doanh nghiệp cho sản phẩm luôn luôn có điểm chung đó là
doanh nghiệp luôn giảm các chi phí liên quan như: chi phí vận chuyển, lưu kho lưu bãi…và
tăng doanh thu tối đa sao cho đạt hiệu quả kinh tế là cao nhất.
Tổ chức kinh doanh trong cơ chế thị trường bao gồm tổ chức vận động sản phẩm và
tổ chức quan hệ mua bán. Vì vậy, tổ chức bộ máy bộ máy kinh doanh của doanh nghiệp
phải được thiết lập trên cơ sở tổ chức vận động vật chất của sản phẩm kinh doanh một cách
hợp lý điều này cũng phụ thuộc nhiều vào trình độ nhận thức, năng lực tổ chức quản lý kinh
tế.
- Tổ chức bộ máy quản lý tiêu thụ sản phẩm ở doanh nghiệp phải phù hợp với quy
mô tính chất và loại hình hoạt động của doanh nghiệp:
Mỗi một doanh nghiệp khác nhau thì đều có quy mô hoạt động là khác nhau như: số
lượng sản phẩm sản xuất ra, doanh thu trong từng thời kỳ, giá trị sản phẩm… chính vì vậy
khi tổ chức bộ máy quản lý tiêu thụ sản phẩm cần phù hợp với quy mô của doanh nghiệp, bộ
máy đó không quá cồng kềnh nhưng cũng không quá bé gây cản trở khó khăn trong quá
trình điều hành lưu thông mua bán sản phẩm của doanh nghiệp. Bộ máy quản lý càng phù
hợp với quy mô bao nhiêu thì càng hiệu quả và không gây ngững lãng phí cho doanh nghiệp
như: chi phí hoạt động của bộ máy, chi phí cho những lần giao dịch với khách hàng…
Tính chất kinh doanh và ngành nghề kinh doanh của doanh nghiệp như vấn đề về các
loại hình kinh doanh:
+ Loại hình kinh doanh chuyên môn hoá
+ Loại hình kinh doanh tổng hợp.
+ Loại hình tổ chức đa dạng hoá kinh doanh
Loại hình kinh doanh càng phức tạp bao nhiêu thì yêu cầu tổ chức bộ máy điều hành
càng cao.
Đặc điểm sản phẩm là phân tán hay tập trung, phương thức và phạm vi kinh doanh
của doanh nghiệp có rộng lớn hay không vấn đề này có thể tác động tới quy mô của bộ máy
quản lý.
- Tổ chức bộ máy quản lý tiêu thụ sản phẩm phụ thuộc vào các mục tiêu và chiến
lược của doanh nghiệp trong từng thời kỳ nhất định.
Vào những thời điểm khác nhau thì doanh nghiệp có những mục tiêu và chiến lược
khác nhau: ví dụ như doanh nghiệp có mục tiêu tối đa lợi nhuận hay tối đa doanh thu, có
chiến lược nắm chắc thị trường hay rút ra khỏi thị trường…chính cơ cấu tổ chức bộ máy là
phương tiện để thực hiện mục tiêu và chiến lược kinh doanh đó, vì vậy chính mục tiêu chiến
lược kinh doanh là cơ sở, là xuất phát điểm để tổ chức bộ máy quản lý tiêu thụ sản phẩm
chứ không phải là ngược lại. Đây là yếu tố chủ quan quyết định tổ chức bộ máy kinh doanh.
Bộ máy quản lý tiêu thụ sản phẩm của doanh nghiệp thường tương đối ổn định trong
suốt quá trình hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Bộ máy này chỉ được thay
đổi khi có những tác động mạnh mẽ từ môi trường kinh doanh hay sự thay đổi về người
quản trị cấp cao.
2. Yêu cầu tổ chức bộ máy quản lý tiêu thụ sản phẩm ở doanh nghiệp sản xuất :
Bộ máy quản lý tiêu thụ sản phẩm được ra đời cùng với sự hình thành và phát triển
của doanh nghiệp, bộ máy này không ngừng được hoàn thiện và phát triển. Tuy nhiên để bộ
máy quản lý tiêu thụ sản phẩm của doanh nghiệp hoạt động có hiệu quả thì trong quá trình
tổ chức bộ máy cần tuân thủ những nguyên tắc sau:
- Bộ máy quản lý tiêu thụ sản phẩm của doanh nghiệp được xây dựng là để phục vụ
cho quá trình kinh doanh sản phẩm cho doanh nghiệp trên thị trường chính vì vậy cơ cấu tổ
chức của bộ máy của doanh nghiệp sản xuất phải phù hợp với quy trình nghiệp vụ kinh tế
phát sinh và trình độ phát triển của doanh nghiệp. Tuỳ theo quy mô: số lượng sản phẩm sản
xuất, doanh thu…, tính chất hoạt động kinh doanh: kinh doanh một loại sản phẩm hay nhiều
loại sản phẩm, trình độ của các cán bộ kinh doanh, khả năng của các thiết bị phục vụ mà lựa
chọn cơ cấu, mô hình phù hợp. Đảm bảo tính linh hoạt, năng động trong quá trình kinh
doanh và với các tình huống xảy ra trong doanh nghiệp cũng như ngoài doanh nghiệp.
- Phải xác định rõ chức năng, nhiệm vụ và mối quan hệ giữa các khâu và các cấp
quản trị của doanh nghiệp. Chỉ có dựa trên cơ sở chức năng, nhiệm vụ đã xác định đúng đắn
mới thiết kế được mô hình tổ chức phù hợp. Đó là điều có ý nghĩa quyết định đến chất
lượng hoạt động quản trị và hiệu lực của cơ cấu tổ chức bộ máy. Cùng với việc xác định
đúng đắn chức năng, nhiệm vụ của mỗi khâu, mỗi cấp quản trị cần phải quy định rõ mối
quan hệ và phạm vi chức trách trong cơ cấu tổ chức để xác lập rõ mối quan hệ chỉ huy, lãnh
đạo hay quan hệ phối hợp kinh tế- kỹ thuật, nghiệp vụ. Những quan hệ nói trên cần được thể
hiện trong nội quy hoặc điều lệ tổ chức của doanh nghiệp. Các nội quy điều lệ của doanh
nghiệp cần được quy định rõ ràng và phổ biến cho tất cả cán bộ công nhân viên được biết
tuân thủ theo.
- Trong quá trình hoạt động và phát triển của doanh nghiệp thì bộ máy quản lý tiêu
thụ sản phẩm phải không ngừng hoàn thiện, phát triển có thể về mặt chất hoặc mặt lượng
sao cho ngày càng phù hợp với cơ cấu tổ chức bộ máy của doanh nghiệp. Đây là một trong
các yêu cầu quan trọng vì một mặt, do yêu cầu của thị trường là không cố định, nhu cầu này
luôn luôn thay đổi, chính vậy cần có sự chuyển biến nội tại để thích ứng, mặt khác do trình
độ của các cán bộ công nhân viên, trình độ hiện đại hoá các trang thiết bị quản lý và kinh
doanh của mỗi doanh nghiệp cũng thường xuyên được đổi mới. Những tiền đề nêu trên vừa
là tiền đề vừa là điều kiện để không ngừng hoàn thiện và cải tiến cơ cấu tổ chức bộ máy
quản lý của doanh nghiệp sản xuất để đảm bảo quá trình kinh doanh ngày càng đạt hiệu quả
cao. Vì vậy, khi thiết kế và cải tiến tổ chức bộ máy quản lý kinh doanh cần vận dụng tổng
hợp, đồng bộ các yêu cầu và nguyên tắc mới mong mang lại kết quả tốt.
iii. Nội dung hoạt động của bộ máy quản lý tiêu thụ sản phẩm ở doanh nghiệp
sản xuất và hệ thống các chỉ tiêu đánh giá:
2.1. Nội dung hoạt động của bộ máy quản lý tiêu thụ sản phẩm ở doanh nghiệp
sản xuất:
Tiêu thụ sản phẩm đòi hỏi doanh nghiệp phải sử dụng tổng thể các biện pháp về tổ
chức, kinh tế và kế hoạch nhằm thực hiện các nghiệp vụ liên quan đến tiêu thụ sản phẩm
như nắm nhu cầu thị trường, tổ chức sản xuất, tiếp nhận sản phẩm, chuẩn bị hàng hoá và
xuất bán theo yêu cầu của khách hàng với chi phí kinh doanh là nhỏ nhất. Như vậy, hoạt
động quản lý tiêu thụ sản phẩm ở doanh nghiệp sản xuất là quá trình quản lý mang tính
nghiệp vụ cao, bao gồm nhiều công việc khác nhau liên quan tới các nghiệp vụ kỹ thuật sản
xuất và các nghiệp vụ tổ chức quản lý quá trình tiêu thụ sản phẩm. Theo quan điểm kinh
doanh hiện đại thì quản lý hoạt động tiêu thụ sản phẩm bao gồm những nội dung chủ yếu
sau đây.
2.1.1. Nghiên cứu thị trường:
Nghiên cứu là công việc đầu tiên và cần thiết đối với mỗi doanh nghiệp trong mọi
hoạt động sản xuất kinh doanh. Nghiên cứu thị trường là cơ sở để giúp doanh nghiệp nhằm
trả lời các câu hỏi: sản xuất những sản phẩm gì? sản xuất như thế nào? sản xuất bán cho ai?
Mục đích của nghiên cứu thị trường là nghiên cứu xác định khả năng tiêu thụ những
loại hàng hoá (hoặc mhóm ) trên một điạ bàn nhất định trong một khoảng thời gian nhất
định. Trên cơ sở đó nâng cao khả năng cung cấp để thoả mãn nhu cầu của thị trường.
Nghiên cứu thị trường có vai trò đặc biệt quan trọng, vì đây là nhân tố ảnh hưởng trực tiếp
đến khối lượng, giá bán, mạng lưới và hiệu quảcủa công tác tiêu thụ. Nghiên cứu thị trường
còn giúp doanh nghiệp biết được xu hướng, sự biến đổi nhu cầu của khách hàng, sự phản
ánh của họ với sản phẩm của doanh nghiệp, thấy được các biến động của thu nhập và giá cả,
từ đó có các biên pháp điều chỉnh cho phù hợp. Đây là công tác đòi hỏi nhiều công sức và
chi phí. Đối với doanh nghiệp vừa và nhỏ chưa có các bộ chuyên nghiên cứu thị trường, thì
cán bộ kinh doanh thường phải đảm nhận công việc này. Khi nghiên cứu thị trường sản
phẩm, doanh nghiệp phải giải đáp được các vấn đề sau:
- Đâu là thị trường có triển vọng đối với sản phẩm của doanh nghiệp?
- Khả năng tiêu thụ sản phẩm của doanh nghiệp trên thị trường đó ra sao?
- Doanh nghiệp cần phải xử lý những biên pháp gì có liên quan và có thể sử dụng
những biện pháp nào để tăng khối lượng sản phẩm tiêu thụ?
- Những mặt hàng nào, thị trường nào có khả năng tiêu thụ với khối lượng lớn phù
hợp với năng lực và đặc điểm sản xuất của doanh nghiệp?
- Với mức giá nào thì khả năng chấp nhận của thị trường là lớn nhất trong từng thời
kỳ.
- Yêu cầu chủ yếu của thị trường về mẫu mã, bao gói, phương thức thanh toán,
phương thức phục vụ…
- Tổ chức mạng lưới tiêu thụ và phương thức phân phối sản phẩm.
Trên cơ sở điều tra nghiên cứu nhu cầu thị trường, doanh nghiệp tiến hành lựa chọn
sản phẩm thích ứng với nhu cầu thị trường. Đây là nội dung quan trọng quyết định hiệu quả
của hoạt động tiêu thụ, vì trong nền kinh tế thị trường các doanh nghiệp muốn tồn tại và
phát triển thì phải sản xuất kinh doanh dựa trên cái mà thị trường cần chứ không phải dựa
trên cái mà doanh nghiệp có sẵn. Sản phẩm thích ứng với nhu cầu thị trường phải được hiểu
theo nghĩa thích ứng cả về số lượng, chất lượng, giá cả và thời gian mà thị trường đòi hỏi.
Mô hình hoạt động của bộ máy quản lý tiêu thụ sản phẩm:
2.1.2 Lập kế hoạch tiêu thụ sản phẩm:
Hàng hoá
dịch vụ
Thị trường
Ngiên cứu
thị trường
Thông tin
thị
trường
Lập kế hoạch
tiêu