Trong điều kiện bước đầu hội nhập nền kinh tế thế giới, môi trường kinh
doanh ở Việt Nam đã và đang tiến dần đến thế ổn định. Nhiều cơ hội mới mở ra
cho các doanh nghiệp, đi kèm với đó là những thách thức, những rủi ro không thể
né tránh. Ngành kiểm toán nói chung và kiểm toán độc lập nói riêng cũng không
nằm ngoài xu hướng đó. Từ trước đến nay, Báo cáo tài chính luôn là đối tượng chủ
yếu của kiểm toán độc lập. Báo cáo tài chính là tấm gương phản ánh kết quả hoạt
động cũng như mọi khía cạnh trong quá trình sản xuất kinh doanh của doanh
nghiệp. Điều này đòi hỏi các thông tin đưa ra trên Báo cáo tài chính phải luôn đảm
bảo tính trung thực, hợp lý.
Trên Báo cáo tài chính của các doanh nghiệp, hàng tồn kho thường là một
khoản mục có giá trị lớn, các nghiệp vụ phát sinh xoay quanh hàng tồn kho rất
phong phú, phức tạp. Sự phức tạp này ảnh hưởng đến công tác tổ chức hạch toán
cũng như việc ghi chép hàng ngày, làm tăng khả năng xảy ra sai phạm đối với
hàng tồn kho. Thêm vào đó, các nhà quản trị doanh nghiệp thường có xu hướng
phản ánh tăng giá trị hàng tồn kho so với thực tế nhằm mục đích tăng giá trị tài sản
doanh nghiệp, minh chứng cho việc mở rộng quy mô sản xuất hay tiềm năng sản
xuất trong tương lai Các sai phạm xảy ra đối với hàng tồn kho có ảnh hưởng tới
rất nhiều chỉ tiêu khác nhau trên Báo cáo tài chính của doanh nghiệp. Chính vì vậy,
kiểm toán chu trình hàng tồn kho được đánh giá là một trong những phần hành
quan trọng trong kiểm toán Báo cáo tài chính.
105 trang |
Chia sẻ: nhungnt | Lượt xem: 1913 | Lượt tải: 1
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Luận văn Hoàn thiện kiểm toán chu trình hàng tồn kho trong kiểm toán tài chính do Công ty Kiểm toán tư vấn xây dựng Việt Nam thực hiện, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
LuËn v¨n tèt nghiÖp
Hoµn thiÖn kiÓm to¸n chu tr×nh hµng tån kho 1
ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM
KHOA TOÁN
--------
Đề tài: Hoàn thiện kiểm toán chu trình
hàng tồn kho trong kiểm toán Báo cáo
tài chính do Công ty Kiểm toán tư vấn
xây dựng Việt Nam thực hiện
Đà Nẵng, 06/2008
LuËn v¨n tèt nghiÖp
Hoµn thiÖn kiÓm to¸n chu tr×nh hµng tån kho 2
Danh môc s¬ ®å, b¶ng biÓu
S¬ ®å 1: Mèi quan hÖ gi÷a c¸c phÇn hµnh kiÓm to¸n ............................................ 5
S¬ ®å 2: Tæ chøc chøng tõ nhËp kho ................................................................... 10
S¬ ®å 3: Tæ chøc chøng tõ xuÊt kho .................................................................... 10
S¬ ®å 4: Tr×nh tù h¹ch to¸n hµng tån kho (KKTX) .............................................. 13
S¬ ®å 5: Tr×nh tù h¹ch to¸n hµng tån kho (KK§K) ............................................. 14
S¬ ®å 6: Dßng vËn ®éng cña chu tr×nh hµng tån kho ........................................... 19
S¬ ®å 7: Bé m¸y qu¶n lý t¹i CIMEICO ............................................................... 42
B¶ng 1: Môc tiªu kiÓm to¸n hµng tån kho .......................................................... 20
B¶ng 2: Mét sè chØ tiªu t¹i CIMEICO ................................................................. 41
B¶ng 3: Ph©n tÝch sè liÖu trªn BC§KT t¹i c«ng ty E ........................................... 53
B¶ng 4: Ph©n tÝch s¬ bé BCKQKD t¹i c«ng ty E ................................................. 54
B¶ng 5: Ph©n tÝch sè liÖu trªn BC§KT t¹i c«ng ty F............................................ 55
B¶ng 6: Ph©n tÝch s¬ bé BCKQKD t¹i c«ng ty F ................................................. 55
B¶ng 7: Ph©n tÝch sè liÖu trªn BC§KT t¹i c«ng ty H ........................................... 56
B¶ng 8: Ph©n tÝch s¬ bé BCKQKD t¹i c«ng ty H ................................................. 56
B¶ng 9: B¶ng x¸c ®Þnh tÝnh nh¹y c¶m ................................................................. 57
B¶ng 10: B¶ng x¸c ®Þnh møc träng yÕu kÕ ho¹ch t¹i c«ng ty F ........................... 59
B¶ng 11: Tæng hîp hµng tån kho c«ng ty F ......................................................... 72
B¶ng 12: Tæng hîp hµng tån kho c«ng ty H ........................................................ 72
B¶ng 13: Tæng hîp kÕt qu¶ kiÓm kª nguyªn vËt liÖu t¹i c«ng ty E ...................... 78
B¶ng 14: B¶ng tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i c«ng ty E .......................................... 82
B¶ng 15: Th x¸c nhËn hµng göi b¸n cña c«ng ty E ............................................ 83
B¶ng 16: B¶ng c©u hái vÒ hÖ thèng kiÓm so¸t néi bé .......................................... 95
B¶ng 17: C¸c møc rñi ro ..................................................................................... 97
B¶ng 18: C¸c chØ tiªu ph©n tÝch däc hµng tån kho ............................................... 98
B¶ng 19: B¶ng kª chªnh lÖch .............................................................................. 99
B¶ng 20: B¶ng kª x¸c minh................................................................................. 99
MÉu biÓu 1: B¶ng tæng hîp hµng tån kho c«ng ty E ........................................... 71
MÉu biÓu 2: GiÊy lµm viÖc sè 2E ........................................................................ 73
MÉu biÓu 3: GiÊy lµm viÖc sè 2H ........................................................................ 75
LuËn v¨n tèt nghiÖp
Hoµn thiÖn kiÓm to¸n chu tr×nh hµng tån kho 3
MÉu biÓu 4: GiÊy lµm viÖc sè 3H ........................................................................ 76
MÉu biÓu 5: GiÊy lµm viÖc sè 3E ........................................................................ 80
MÉu biÓu 6: GiÊy lµm viÖc sè 4E ........................................................................ 84
MÉu biÓu 7: GiÊy lµm viÖc sè 5E ........................................................................ 86
MÉu biÓu 8: GiÊy lµm viÖc sè 6H ........................................................................ 87
MÉu biÓu 9: GiÊy lµm viÖc sè 3F ........................................................................ 87
MÉu biÓu 10: GiÊy lµm viÖc sè 4F....................................................................... 88
MÉu biÓu 11: GiÊy lµm viÖc sè 4H ...................................................................... 89
MÉu biÓu 12: GiÊy lµm viÖc sè 5H ...................................................................... 89
LuËn v¨n tèt nghiÖp
Hoµn thiÖn kiÓm to¸n chu tr×nh hµng tån kho 4
Danh môc tõ viÕt t¾t
DiÔn gi¶i Tõ viÕt t¾t
Hµng tån kho
B¸o c¸o tµi chÝnh ..
Kª khai thêng xuyªn ..
KiÓm kª ®Þnh kú
Gi¸ vèn hµng b¸n ..
Tµi s¶n
Tµi s¶n lu ®éng .
KiÓm so¸t néi bé
Nguyªn vËt liÖu .
Chi phÝ
B¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh ..........................................................
B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n ....................................................................
HTK
BCTC
KKTX
KK§K
GVHB
TS
TSL§
KSNB
NVL
CP
BCKQKD
BC§KT
LuËn v¨n tèt nghiÖp
Hoµn thiÖn kiÓm to¸n chu tr×nh hµng tån kho 5
Lêi më ®Çu
Trong ®iÒu kiÖn bíc ®Çu héi nhËp nÒn kinh tÕ thÕ giíi, m«i trêng kinh
doanh ë ViÖt Nam ®· vµ ®ang tiÕn dÇn ®Õn thÕ æn ®Þnh. NhiÒu c¬ héi míi më ra
cho c¸c doanh nghiÖp, ®i kÌm víi ®ã lµ nh÷ng th¸ch thøc, nh÷ng rñi ro kh«ng thÓ
nÐ tr¸nh. Ngµnh kiÓm to¸n nãi chung vµ kiÓm to¸n ®éc lËp nãi riªng còng kh«ng
n»m ngoµi xu híng ®ã. Tõ tríc ®Õn nay, B¸o c¸o tµi chÝnh lu«n lµ ®èi tîng chñ
yÕu cña kiÓm to¸n ®éc lËp. B¸o c¸o tµi chÝnh lµ tÊm g¬ng ph¶n ¸nh kÕt qu¶ ho¹t
®éng còng nh mäi khÝa c¹nh trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh
nghiÖp. §iÒu nµy ®ßi hái c¸c th«ng tin ®a ra trªn B¸o c¸o tµi chÝnh ph¶i lu«n ®¶m
b¶o tÝnh trung thùc, hîp lý.
Trªn B¸o c¸o tµi chÝnh cña c¸c doanh nghiÖp, hµng tån kho thêng lµ mét
kho¶n môc cã gi¸ trÞ lín, c¸c nghiÖp vô ph¸t sinh xoay quanh hµng tån kho rÊt
phong phó, phøc t¹p. Sù phøc t¹p nµy ¶nh hëng ®Õn c«ng t¸c tæ chøc h¹ch to¸n
còng nh viÖc ghi chÐp hµng ngµy, lµm t¨ng kh¶ n¨ng x¶y ra sai ph¹m ®èi víi
hµng tån kho. Thªm vµo ®ã, c¸c nhµ qu¶n trÞ doanh nghiÖp thêng cã xu híng
ph¶n ¸nh t¨ng gi¸ trÞ hµng tån kho so víi thùc tÕ nh»m môc ®Ých t¨ng gi¸ trÞ tµi s¶n
doanh nghiÖp, minh chøng cho viÖc më réng quy m« s¶n xuÊt hay tiÒm n¨ng s¶n
xuÊt trong t¬ng lai C¸c sai ph¹m x¶y ra ®èi víi hµng tån kho cã ¶nh hëng tíi
rÊt nhiÒu chØ tiªu kh¸c nhau trªn B¸o c¸o tµi chÝnh cña doanh nghiÖp. ChÝnh v× vËy,
kiÓm to¸n chu tr×nh hµng tån kho ®îc ®¸nh gi¸ lµ mét trong nh÷ng phÇn hµnh
quan träng trong kiÓm to¸n B¸o c¸o tµi chÝnh.
Lµ sinh viªn chuyªn ngµnh kiÓm to¸n, qua kú thùc tËp t¹i C«ng ty KiÓm
to¸n t vÊn x©y dùng ViÖt Nam (CIMEICO VIETNAM), em ®· cã ®îc ®iÒu kiÖn
tèt ®Ó tiÕp cËn thùc tÕ, vËn dông nh÷ng kiÕn thøc ®· ®îc trang bÞ trong nhµ trêng
vµo thùc tiÔn ®Ó trªn c¬ së ®ã cñng cè kiÕn thøc, ®i s©u t×m hiÓu vµ n¾m b¾t c¸ch
thøc tæ chøc c«ng t¸c kiÓm to¸n trong tõng lo¹i h×nh. Trªn c¬ së ®ã em ®· chän ®Ò
tµi: “Hoµn thiÖn kiÓm to¸n chu tr×nh hµng tån kho trong kiÓm to¸n B¸o c¸o tµi
chÝnh do C«ng ty KiÓm to¸n t vÊn x©y dùng ViÖt Nam thùc hiÖn .
Néi dung chuyªn ®Ò gåm 3 phÇn chÝnh:
Ch¬ng I: Lý luËn chung vÒ kiÓm to¸n chu tr×nh hµng tån kho trong kiÓm to¸n
B¸o c¸o tµi chÝnh.
LuËn v¨n tèt nghiÖp
Hoµn thiÖn kiÓm to¸n chu tr×nh hµng tån kho 6
Ch¬ng II: Thùc tr¹ng kiÓm to¸n hµng tån kho trong kiÓm to¸n B¸o c¸o tµi chÝnh
t¹i C«ng ty KiÓm to¸n t vÊn x©y dùng ViÖt Nam.
Ch¬ng III: Ph¬ng híng hoµn thiÖn kiÓm to¸n chu tr×nh hµng tån kho.
Do ph¹m vi nghiªn cøu cßn cã nhiÒu h¹n chÕ nªn bµi viÕt cña em kh«ng
tr¸nh khái thiÕu sãt, v× vËy em rÊt mong nhËn ®îc sù quan t©m ®ãng gãp ý kiÕn
cña c¸c thÇy c«. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n sù híng dÉn cña TS Chu Thµnh- §H
KTQD, Anh NguyÔn §¾c Thµnh- Phã Gi¸m ®èc - Trëng phßng NghiÖp vô KiÓm
to¸n sè 1 t¹i CIMEICO vµ c¸c anh chÞ trong C«ng ty ®· gióp ®ì em hoµn thµnh
chuyªn ®Ò nµy.
LuËn v¨n tèt nghiÖp
Hoµn thiÖn kiÓm to¸n chu tr×nh hµng tån kho 7
Ch¬ng I:
Lý luËn chung vÒ kiÓm to¸n chu tr×nh
Hµng tån kho trong kiÓm to¸n B¸o c¸o tµi chÝnh.
I. Kh¸i qu¸t vÒ kiÓm to¸n B¸o c¸o tµi chÝnh:
1.Kh¸i niÖm chung:
Cã nhiÒu c¸ch hiÓu kh¸c nhau vÒ ho¹t ®éng kiÓm to¸n nhng nh×n chung
kiÓm to¸n ®îc hiÓu lµ viÖc x¸c minh vµ bµy tá ý kiÕn vÒ thùc tr¹ng ho¹t ®éng cÇn
®îc kiÓm to¸n b»ng hÖ thèng ph¬ng ph¸p kü thuËt cña kiÓm to¸n chøng tõ vµ
kiÓm to¸n ngoµi chøng tõ do c¸c kiÓm to¸n viªn cã tr×nh ®é nghiÖp vô t¬ng xøng
thùc hiÖn trªn c¬ së hÖ thèng ph¸p lý cã hiÖu lùc.
KiÓm to¸n tµi chÝnh lµ mét ho¹t ®éng ®Æc trng cña kiÓm to¸n, víi môc tiªu
cô thÓ lµ “®a ra ý kiÕn x¸c nhËn r»ng B¸o c¸o tµi chÝnh cã ®îc lËp trªn c¬ së
chuÈn mùc vµ chÕ ®é kÕ to¸n hiÖn hµnh (hoÆc ®îc chÊp nhËn), cã tu©n thñ ph¸p
luËt liªn quan, cã ph¶n ¸nh trung thùc vµ hîp lý trªn c¸c khÝa c¹nh träng yÕu hay
kh«ng” (theo ChuÈn mùc kiÓm to¸n ViÖt Nam 200/11). DiÔn gi¶i cô thÓ nh÷ng
môc tiªu ®îc nªu trong ChuÈn mùc nh sau:
- Môc tiªu tæng qu¸t: ®îc hiÓu lµ t×m kiÕm b»ng chøng kiÓm to¸n ®Ó ®a ra
ý kiÕn vÒ tÝnh trung thùc, hîp lý cña th«ng tin tr×nh bµy trªn B¶ng khai tµi chÝnh.
- Môc tiªu kiÓm to¸n chung: lµ viÖc xem xÐt ®¸nh gi¸ tæng thÓ sè tiÒn ghi
trªn c¸c chu tr×nh, trªn c¬ së c¸c cam kÕt chung vÒ tr¸ch nhiÖm cña nhµ qu¶n lý vÒ
nh÷ng th«ng tin thu ®îc qua kh¶o s¸t thùc tÕ ë ®¬n vÞ ®îc kiÓm to¸n (®ång thêi
xem xÐt c¶ tíi c¸c môc tiªu chung kh¸c bao gåm môc tiªu cã thùc, ®Çy ®ñ trän
vÑn, môc tiªu vÒ tÝnh chÝnh x¸c c¬ häc, môc tiªu vÒ ®Þnh gi¸ hay ph©n lo¹i tr×nh
bµy, môc tiªu vÒ quyÒn vµ nghÜa vô).
§èi tîng trùc tiÕp cña kiÓm to¸n B¸o c¸o tµi chÝnh lµ c¸c B¶ng khai tµi
chÝnh, B¸o c¸o tµi chÝnh ®îc ®Þnh nghÜa trong ChuÈn mùc kiÓm to¸n ViÖt Nam
200/ 04 nh sau: B¸o c¸o tµi chÝnh lµ hÖ thèng c¸c b¸o c¸o ®îc lËp theo chuÈn
mùc vµ chÕ ®é kÕ to¸n hiÖn hµnh (hoÆc ®îc chÊp nhËn) ph¶n ¸nh c¸c th«ng tin
kinh tÕ, tµi chÝnh chñ yÕu cña ®¬n vÞ. Ngoµi ra, B¶ng khai tµi chÝnh cßn bao gåm
nh÷ng b¶ng kª khai cã tÝnh ph¸p lý kh¸c nh B¶ng kª khai tµi s¶n c¸ nh©n, B¶ng
kª khai tµi s¶n ®Æc biÖt C¸c b¶ng khai nµy ®Òu chøa ®ùng nh÷ng th«ng tin ®îc
LuËn v¨n tèt nghiÖp
Hoµn thiÖn kiÓm to¸n chu tr×nh hµng tån kho 8
lËp t¹i mét thêi ®iÓm cô thÓ trªn c¬ së tµi liÖu kÕ to¸n tæng hîp vµ chi tiÕt. HiÓu
theo c¸ch kh¸c, c¸c chØ tiªu trªn B¸o c¸o tµi chÝnh chøa ®ùng nhiÒu mèi quan hÖ
theo nh÷ng híng kh¸c nhau nh: gi÷a néi dung kinh tÕ cña chØ tiªu nµy víi chØ
tiªu kh¸c, gi÷a chu tr×nh nµy víi chu tr×nh kh¸c ViÖc nhËn diÖn ®èi tîng kiÓm
to¸n vµ ph©n tÝch mèi quan hÖ c¸c th«ng tin, chØ tiªu trªn B¸o c¸o tµi chÝnh lµ rÊt
quan träng v× nã ¶nh hëng ®Õn viÖc lùa chän c¸ch tiÕn hµnh kiÓm to¸n B¸o c¸o tµi
chÝnh. Cã 2 c¸ch c¬ b¶n ®Ó tiÕp cËn B¸o c¸o tµi chÝnh thµnh c¸c phÇn hµnh kiÓm
to¸n: ph©n theo chu tr×nh hoÆc ph©n theo chu tr×nh, do ®ã còng cã 2 c¸ch tiÕn hµnh
kiÓm to¸n B¸o c¸o tµi chÝnh
*KiÓm to¸n B¸o c¸o tµi chÝnh theo chu tr×nh: c¸c kiÓm to¸n viªn ph©n
chia m¸y mãc tõng chu tr×nh hay mét sè chu tr×nh theo thø tù trong B¸o c¸o tµi
chÝnh vµo mét phÇn hµnh. C¸ch tiÕp cËn nµy ®¬n gi¶n song kh«ng cã hiÖu qu¶ do
t¸ch biÖt nh÷ng chu tr×nh ë c¸c vÞ trÝ kh¸c nhau nhng l¹i cã quan hÖ chÆt chÏ víi
nhau.
*KiÓm to¸n B¸o c¸o tµi chÝnh theo chu tr×nh: lµ c¸ch ph©n chia th«ng
dông h¬n c¨n cø vµo mèi liªn hÖ chÆt chÏ lÉn nhau gi÷a c¸c chu tr×nh, c¸c qu¸
tr×nh cÊu thµnh, c¸c yÕu tè trong mét chu tr×nh chung cña ho¹t ®éng tµi chÝnh.
Theo ®ã, kiÓm to¸n viªn quan niÖm r»ng cã nhiÒu chØ tiªu trªn B¸o c¸o tµi chÝnh
cã mèi quan hÖ chÆt chÏ víi nhau, thÓ hiÖn sù liªn kÕt gi÷a c¸c qu¸ tr×nh ho¹t ®éng
kinh doanh, cã thÓ lÊy vÝ dô nh: c¸c chØ tiªu “Hµng tån kho- Gi¸ vèn- Lîi nhuËn
thuÇn tõ ho¹t ®éng kinh doanh” thÓ hiÖn mèi quan hÖ cña c¸c qu¸ tr×nh tõ khi mua
vµo, s¶n xuÊt ®Õn lóc tiªu thô thµnh phÈm Theo ®ã, kiÓm to¸n B¸o c¸o tµi chÝnh
thêng bao gåm c¸c chu tr×nh c¬ b¶n sau:
- KiÓm to¸n chu tr×nh b¸n hµng- thu tiÒn.
- KiÓm to¸n tiÒn mÆt (t¹i kÐt, t¹i ng©n hµng hoÆc ®ang chuyÓn).
- KiÓm to¸n chu tr×nh mua hµng- thanh to¸n.
- KiÓm to¸n tiÒn l¬ng vµ nh©n viªn.
- KiÓm to¸n Hµng tån kho.
- KiÓm to¸n vèn b»ng tiÒn.
Mèi quan hÖ gi÷a c¸c chu tr×nh ®îc thÓ hiÖn qua s¬ ®å:
LuËn v¨n tèt nghiÖp
Hoµn thiÖn kiÓm to¸n chu tr×nh hµng tån kho 9
S¬ ®å 1: Mèi quan hÖ gi÷a c¸c phÇn hµnh kiÓm to¸n.
Qua ®ã cã thÓ thÊy chu tr×nh hµng tån kho cã quan hÖ víi tÊt c¶ c¸c chu
tr×nh kh¸c, chØ kh¸c ë gãc ®é trùc tiÕp hay gi¸n tiÕp. §Æc biÖt lµ mèi quan hÖ mËt
thiÕt víi chu tr×nh Mua hµng- thanh to¸n, tiÒn l¬ng nh©n viªn, b¸n hµng- thu tiÒn.
§ã lµ nh÷ng chu tr×nh, nh÷ng ®Çu mèi quan träng víi c¶ kh¸ch hµng vµ c«ng ty
kiÓm to¸n. Cô thÓ h¬n, trong c«ng t¸c kÕ to¸n t¹i doanh nghiÖp, kÕt qu¶ cña hµng
tån kho kh«ng chØ ¶nh hëng ®Õn c¸c chØ tiªu trªn B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n mµ cßn
¶nh hëng trùc tiÕp tíi kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. §èi víi kiÓm to¸n,
kÕt qu¶ kiÓm to¸n chu tr×nh hµng tån kho gióp c¸c kiÓm to¸n viªn cã thÓ kÕt hîp,
®èi chiÕu vµ kiÓm tra kÕt qu¶ cña c¸c chu tr×nh kh¸c (mua hµng, tiÒn l¬ng..) tõ ®ã
tiÕt kiÖm ®îc thêi gian, chi phÝ, n©ng cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c. ChÝnh tõ nh÷ng ®Æc
®iÓm nªu trªn, c¸c kiÓm to¸n viªn lu«n x¸c ®Þnh kiÓm to¸n hµng tån kho lµ träng
t©m khi tiÕn hµnh kiÓm to¸n B¸o c¸o tµi chÝnh.
2. Ph¬ng ph¸p kiÓm to¸n trong kiÓm to¸n tµi chÝnh.
KiÓm to¸n tµi chÝnh lµ ho¹t ®éng ®Æc trng cña ho¹t ®éng kiÓm to¸n nãi
chung do ®ã ®Ó thùc hiÖn chøc n¨ng x¸c minh vµ bµy tá ý kiÕn, kiÓm to¸n tµi chÝnh
còng sö dông c¸c ph¬ng ph¸p kiÓm to¸n chøng tõ (kiÓm to¸n c¸c quan hÖ c©n
Vèn b»ng tiÒn
B¸n hµng
thu tiÒn
TiÕp nhËn
vµ hoµn
tr¶ vèn
Hµng tån kho
TiÒn
l¬ng vµ
nh©n viªn
Mua hµng
thanh
to¸n
LuËn v¨n tèt nghiÖp
Hoµn thiÖn kiÓm to¸n chu tr×nh hµng tån kho 10
®èi, ®èi chiÕu trùc tiÕp, ®èi chiÕu logic) vµ kiÓm to¸n ngoµi chøng tõ (KiÓm kª,
thùc nghiÖm, ®iÒu tra).
Do mçi lo¹i kiÓm to¸n cã chøc n¨ng cô thÓ kh¸c nhau, ®èi tîng kiÓm to¸n
kh¸c nhau vµ quan hÖ chñ thÓ, kh¸ch thÓ kiÓm to¸n kh¸c nhau nªn c¸ch thøc kÕt
hîp c¸c ph¬ng ph¸p kiÓm to¸n c¬ b¶n trªn còng kh¸c nhau. Trong kiÓm to¸n tµi
chÝnh, c¸c ph¬ng ph¸p kiÓm to¸n c¬ b¶n ®îc triÓn khai theo híng kÕt hîp l¹i
hoÆc chi tiÕt h¬n tuú t×nh huèng cô thÓ trong suèt qu¸ tr×nh kiÓm to¸n.
Trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn kiÓm to¸n, ngêi ta chia c¸c ph¬ng ph¸p kiÓm
to¸n thµnh hai lo¹i:
- C¸c thö nghiÖm c¬ b¶n: ®©y lµ viÖc thÈm tra l¹i c¸c th«ng tin biÓu hiÖn
b»ng tiÒn ph¶n ¸nh trªn c¸c b¶ng tæng hîp th«ng qua viÖc thùc hiÖn c¸c ph¬ng
ph¸p kiÓm to¸n chøng tõ vµ kiÓm to¸n ngoµi chøng tõ theo tr×nh tù x¸c ®Þnh.
- Thö nghiÖm tu©n thñ: lµ ph¬ng ph¸p dùa vµo kÕt qu¶ cña hÖ thèng kiÓm
so¸t néi bé khi hÖ thèng nµy tån t¹i vµ cã hiÖu lùc (®Ó biÕt ®îc hÖ thèng kiÓm
so¸t néi bé tån t¹i cã hiÖu lùc th× ph¶i kh¶o s¸t vµ ®¸nh gi¸ hÖ thèng nµy).
Do ®èi tîng cô thÓ cña kiÓm to¸n tµi chÝnh lµ c¸c B¸o c¸o kÕ to¸n vµ c¸c
b¶ng tæng hîp tµi chÝnh ®Æc biÖt kh¸c, c¸c b¶ng tæng hîp nµy võa chøa ®ùng c¸c
mèi quan hÖ kinh tÕ tæng qu¸t võa ph¶n ¸nh cô thÓ tõng lo¹i tµi s¶n, nguån vèn
víi nh÷ng biÓu hiÖn vÒ kinh tÕ, ph¸p lý vµ ®îc lËp theo tr×nh tù x¸c ®Þnh. KiÓm
to¸n tµi chÝnh ph¶i h×nh thµnh nh÷ng tr¾c nghiÖm ®ång thêi kÕt hîp víi viÖc sö
dông c¸c ph¬ng ph¸p kiÓm to¸n c¬ b¶n ®Ó ®a ra ý kiÕn ®óng ®¾n vÒ c¸c b¶ng
tæng hîp nµy.
Trong kiÓm to¸n tµi chÝnh cã ba lo¹i tr¾c nghiÖm:
- Tr¾c nghiÖm c«ng viÖc: lµ c¸ch thøc vµ tr×nh tù rµ so¸t c¸c nghiÖp vô hoÆc c¸c
ho¹t ®éng cô thÓ trong quan hÖ víi sù tån t¹i vµ cã hiÖu lùc cña hÖ thèng kiÓm so¸t
néi bé, tríc hÕt lµ hÖ thèng kÕ to¸n. Tr¾c nghiÖm c«ng viÖc bao gåm hai lo¹i:
+ Tr¾c nghiÖm ®é v÷ng ch·i: ®©y lµ c¸ch thøc, tr×nh tù rµ so¸t nh÷ng th«ng
tin vÒ gi¸ trÞ trong hÖ thèng kÕ to¸n, híng tíi “®é tin cËy cña th«ng tin” cña hÖ
thèng kiÓm so¸t néi bé.
+ Tr¾c nghiÖm ®¹t yªu cÇu: lµ c¸ch thøc, tr×nh tù rµ so¸t nh÷ng thñ tôc kÕ
to¸n hoÆc thñ tôc qu¶n lý cã liªn quan ®Õn ®èi tîng kiÓm to¸n. Tr¾c nghiÖm ®¹t
yªu cÇu ®îc sö dông t¬ng ®èi ®a d¹ng, tËp trung chñ yÕu vµo viÖc ®¸nh gi¸ sù
LuËn v¨n tèt nghiÖp
Hoµn thiÖn kiÓm to¸n chu tr×nh hµng tån kho 11
hiÖn diÖn cña hÖ thèng kiÓm so¸t néi bé vµ híng tíi môc tiªu lµ ®¶m b¶o sù tu©n
thñ cña hÖ thèng kiÓm so¸t néi bé.
- Tr¾c nghiÖm trùc tiÕp sè d: lµ c¸ch thøc kÕt hîp c¸c ph¬ng ph¸p c©n ®èi, ph©n
tÝch, ®èi chiÕu trùc tiÕp víi kiÓm kª, ®iÒu tra thùc tÕ ®Ó x¸c ®Þnh ®é tin cËy cña c¸c
sè d cuèi kú ë Sæ c¸i ghi vµo B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n hoÆc B¸o c¸o kÕt qu¶ kinh
doanh. §©y lµ c¸ch thøc chñ yÕu KiÓm to¸n viªn thu thËp b»ng chøng tõ c¸c nguån
®éc lËp, b»ng chøng kiÓm to¸n thu thËp theo c¸ch nµy cã ®é tin cËy cao.
- Tr¾c nghiÖm ph©n tÝch (thñ tôc ph©n tÝch): Lµ c¸ch thøc xem xÐt c¸c mèi quan hÖ
kinh tÕ vµ xu híng biÕn ®éng cña chØ tiªu kinh tÕ th«ng qua viÖc kÕt hîp c¸c
ph¬ng ph¸p ®èi chiÕu trùc tiÕp, ®èi chiÕu logic, c©n ®èi gi÷a trÞ sè b»ng tiÒn cña
cïng mét chØ tiªu trong nh÷ng ®iÒu kiÖn kh¸c hoÆc gi÷a chØ tiªu tæng hîp víi bé
phËn cÊu thµnh. Tr¾c nghiÖm ph©n tÝch ®îc sö dông ë nhiÒu giai ®o¹n trong qu¸
tr×nh kiÓm to¸n.
3.Kh¸i qu¸t quy tr×nh kiÓm to¸n B¸o c¸o tµi chÝnh:
Trong kiÓm to¸n B¸o c¸o tµi chÝnh, ®Ó thu thËp ®îc ®Çy ®ñ b»ng chøng
kiÓm to¸n cã gi¸ trÞ ®Ó lµm c¨n cø cho kÕt luËn cña kiÓm to¸n viªn vÒ tÝnh trung
thùc vµ hîp lý cña th«ng tin trªn B¸o c¸o tµi chÝnh ®ång thêi ®¶m b¶o tÝnh hiÖu
qu¶, kinh tÕ, tÝnh hiÖu lùc cña tõng cuéc kiÓm to¸n, kiÓm to¸n viªn ph¶i x©y dùng
®îc quy tr×nh cô thÓ cho cuéc kiÓm to¸n ®ã. Th«ng thêng, mçi quy tr×nh kiÓm
to¸n ®îc chia thµnh 3 bíc:
1. LËp kÕ ho¹ch kiÓm to¸n
2. Thùc hiÖn kiÓm to¸n
3. KÕt thóc kiÓm to¸n
Bíc 1: LËp kÕ ho¹ch kiÓm to¸n. Theo ChuÈn mùc kiÓm to¸n ViÖt Nam sè
300 th× kiÓm to¸n viªn vµ c«ng ty kiÓm to¸n ph¶i lËp kÕ ho¹ch kiÓm to¸n trong ®ã
m« t¶ ph¹m vi dù kiÕn vµ c¸ch thøc tiÕn hµnh c«ng viÖc kiÓm to¸n. KÕ ho¹ch kiÓm
to¸n ph¶i ®Çy ®ñ, chi tiÕt ®Ó lµm c¬ së cho ch¬ng tr×nh kiÓm to¸n. Trong bíc
c«ng viÖc nµy, b¾t ®Çu tõ th mêi kiÓm to¸n, kiÓm to¸n viªn sÏ t×m hiÓu kh¸ch
hµng víi môc ®Ých h×nh thµnh hîp ®ång hoÆc ®a ra ®îc kÕ ho¹ch chung. KiÓm
to¸n viªn cÇn thu thËp c¸c th«ng tin cô thÓ vÒ kh¸ch hµng, t×m hiÓu ®¸nh gi¸ hÖ
thèng kiÓm so¸t néi bé Bªn c¹nh ®ã, trong khi lËp kÕ ho¹ch, c«ng ty kiÓm to¸n
LuËn v¨n tèt nghiÖp
Hoµn thiÖn kiÓm to¸n chu tr×nh hµng tån kho 12
còng ph¶i cã sù chuÈn bÞ vÒ ph¬ng tiÖn vµ nh©n viªn cho viÖc triÓn khai thùc hiÖn
ch¬ng tr×nh ®· x©y dùng.
Bíc 2: Thùc hiÖn kÕ ho¹ch kiÓm to¸n. C¸c kiÓm to¸n viªn sÏ sö dông c¸c
ph¬ng ph¸p kü thuËt thÝch øng víi tõng ®èi tîng cô thÓ ®Ó thu thËp b»ng chøng
kiÓm to¸n. Thùc chÊt cña qu¸ tr×nh nµy lµ viÖc triÓn khai mét c¸ch chñ ®éng vµ
tÝch cùc c¸c kÕ ho¹ch, ch¬ng tr×nh kiÓm to¸n nh»m ®a ra ý kiÕn x¸c thùc vÒ tÝnh
trung thùc vµ hîp lý cña c¸c th«ng tin trªn B¸o c¸o tµi chÝnh dùa vµo c¸c b»ng
chøng kiÓm to¸n ®Çy ®ñ, cã gi¸ trÞ. §©y lµ giai ®o¹n c¸c kiÓm to¸n viªn thùc hiÖn
c¸c thñ tôc kiÓm to¸n ®îc h×nh thµnh tõ c¸c lo¹i tr¾c nghiÖm, lµ thñ tôc kiÓm
so¸t, thñ tôc ph©n tÝch vµ thñ tôc kiÓm tra chi tiÕt. Thñ tôc kiÓm to¸n ®îc h×nh
thµnh rÊt ®a d¹ng vµ c¨n cø vµo kÕt qu¶ ®¸nh gi¸ hÖ thèng kiÓm so¸t néi bé cña
kh¸ch hµng, tõ ®ã ®i ®Õn quyÕt ®Þnh sö dông c¸c thñ tôc kh¸c nhau. NÕu c¸c ®¸nh
gi¸ ban ®Çu vÒ kiÓm so¸t néi bé lµ cã hiÖu lùc th× c¸c kiÓm to¸n viªn sÏ tiÕp tôc
thùc hiÖn c«ng viÖc víi tr¾c nghiÖm ®¹t yªu cÇu, ®ång thêi víi viÖc x¸c minh thªm
nh÷ng sai sãt cã thÓ cã. Trong trêng hîp ngîc l¹i, kiÓm to¸n viªn sÏ sö dông
tr¾c nghiÖm ®é v÷n