Luận văn Kế toán nghiệp vụ tiêu thụ hàng hóa

Lêi më ®Çu Qua nhiÒu n¨m ®æi míi ,d­íi sù qu¶n lý vµ ®iÒu tiÕt vÜ m« cña nhµ n­íc, nÒn kinh tÕ n­íc ta ®· cã nh÷ng b­íc chuyÓn biÕn râ rÖt .C¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt kinh doanh thuéc mäi thµnh phÇn kinh tÕ cïng c¹nh tranh b×nh ®¼ng tr­íc ph¸t luËt ®· t×m ®ùoc vÞ trÝ xøng ®¸ng trªn thÞ tr­êng trong vµ ngoµi n­íc. Trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay víi xu h­íng toµn cÇu ho¸ , quan hÖ bu«n b¸n Th­¬ng M¹i gi÷a n­íc ta víi c¸c n­íc b¹n ngµy cµng ®­îc më réng vÒ mäi mÆt .Do vËy vai trß cña ngµnh Th­¬ng M¹i ®· trë nªn rÊt quan träng kh«ng chØ lµ cÇu nèi gi÷a s¶n xuÊt víi kinh doanh trong mµ cßn më réng sang c¸c n­íc trªn thÕ giíi. §iÒu nµy ®· gãp phÇn lµm cho s¶n xuÊt trong n­íc ph¸t triÓn c¶ vÒ chiÒu s©u vµ chiÒu réng sang c¸c n­íc trªn thÕ giíi . §iÒu nµy ®· gãp phÇn lµm cho s¶n xuÊt trong n­íc ph¸t triÓn c¶ vÒ chiÒu réng vµ chiÒu s©u , hµng ho¸ th× ngµy cµng phong phó vµ ®a d¹ng vÒ chñng lo¹i , mÉu m· víi mét chÊt l­îng ®¶m b¶o . Mét nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn th× kÕ to¸n cµng træ nªn quan träng vµ trë thµnh c«ng cô kh«ng thÓ thiÕu ®­îc trong qu¶n lý kinh tÕ cña Nhµ N­íc vµ Doanh NghiÖp . §èi víi nhµ n­íc , kÕ to¸n lµ c«ng cô ®Ó tÝnh to¸n x©y dùng vµ kiÓm tra viÖc chÊp hµnh thùc hiÖn ng©n s¸ch Nhµ N­íc ®Ó qu¶n lý nÒn kinh tÕ quèc d©n .§èi víi c¸c doanh nghiÖp , kÕ to¸n lµ c«ng cô ®iÒu hµnh, qu¶n lý c¸c ho¹t ®éng ,tÝnh to¸n kinh tÕ , kiÓm tra b¶o vÖ , sö dông tµi s¶n tiÒn vèn , nh»m ®¶m b¶o quyÒn chñ ®éng trong s¶n xuÊt kinh doanh vµ chñ ®éng vÒ tµi chÝnh . Víi tÇm quan träng nh­ vËy , trong sù ®æi míi cña nÒn kinh tÕ , kÕ to¸n n­íc ta ®· cã nh÷ng b­íc chuyÓn ®æi toµn diÖn phï hîp víi yªu cÇu cña nÒn kinh tÕ kinh tÕ vµ hoµ nhËp víi c¸c th«ng lÖ Quèc tÕ vµ chuÈn mùc kÕ to¸n mµ liªn ®oµn kÕ to¸n quèc gia ®· ®­a ra . Tõ ngµy 1/1/1996 C¸c Doanh NghiÖp ViÖt Nam b¾t ®Çu ¸p dông “ HÖ thèng chÕ ®é kÕ to¸n “ míi do Bé Tµi ChÝnh ban hµnh vµ mçi doanh nghiÖp ph¶i tù lùa chän mét h×nh thøc kÕ toµn phï h¬p nhÊt víi ®¹c ®iÓm kinh doanh cña doanh nghiÖp m×nh cho cã hiÖu qu¶ nhÊt. §Æc biÖt ®èi víi c¸c doanh nghiÖp Cæ PhÇn th× viÖc tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n vµ tõng b­íc hoµn thiÖn kÕ to¸n tiªu thô hµng ho¸ sao cho phï hîp víi chÕ ®é kÕ to¸n míi ®ang trë thµnh mèi quan t©m hµng ®Çu cña nh÷ng ng­êi lµm c«ng t¸c kÕ to¸n tÞa c¸c doang nghiÖp Cæ PhÇn . XuÊt ph¸t tõ nhu cÇu ®ã , em ®· chän ®Ò tµi “KÕ To¸n Thµnh PhÈm Tiªu Thô vµ X¸c §Þnh kÕt qu¶ tiªu thô t¹i C«ng ty cæ phÇn Tø Gia“, ®Ó nh»m nªu bËt tÇm quan träng cña kÕ to¸n tiªu thô ®èi víi c¸c doanh nghiÖp cæ phÇn nãi riªng vµ x· héi nãi chung . Víi thêi gian häc tËp vµ nghiªn cøu t¹i tr­êng THDL Kinh TÕ- Kü ThuËt Hµ Néi I vµ thùc tËp t¹i C«ng Ty Cæ PhÇn Tø Gia , ®­îc sù gióp ®ë tËn t×nh h­íng dÉn cña c« gi¸o NguyÔn Mai Anh , cïng víi c¸c c¸n bé nh©n viªn phßng kÕ to¸n cña c«ng ty , em ®· hoµn thiÖn b¶n chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp víi ®Ì tµi ®· chän . Tuy nhiªn do tr×nh ®é cßn han chÕ nªn bµi chuyªn ®Ò khã tr¸nh khái nh÷ng sai sãt , em rÊt mong nhËn ®­îc ý kiÕn ®ãng gãp cña c¸c thÇy c« gi¸o vµ nh÷ng ng­êi quan t©m ®Õn c«ng t¸c kÕ to¸n nãi chung vµ c«ng t¸c kÕ to¸n tiªu thô, x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô nãi riªng ®Ó bµi chuyªn ®Ò thùc tËp nµy cña em ®­îc hoµn thiÖn h¬n . Néi dung chuyªn ®Ò thùc tËp gåm : Lêi nãi ®Çu Néi dung PhÇn I: Lý luËn chung vÒ ho¹t ®éng tiªu thô hµng ho¸ vµ kÕ to¸n nghiÖp vô tiªu thô hµng ho¸ t¹i c¸c Doanh NghiÖp Cæ PhÇn trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay PhÇn II: T×nh h×nh thùc tÕ vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n nghiÖp vô tiªu thô hµng ho¸ t¹i C«ng Ty Cæ PhÇn Tø Gia PhÇn III: Hoµn thiÖn kÕ to¸n nghiÖp vô tiªu thô hµng ho¸ t¹i C«ng Ty Cæ PhÇn Tø Gia. PhÇn I Lý luËn chung vÒ ho¹t ®éng tiªu thô hµng ho¸ vµ kÕ to¸n nghiÖp vô tiªu thô hµng ho¸ t¹i c¸c doang nghiÖp cæ phÇn trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay. I . lý luËn chung vÒ ho¹t ®éng tiªu thô hµng ho¸ t¹i c¸c doanh nghiÖp cæ phÇn trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay 1.§Æc ®iÓm cña nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng NÒn kinh tÕ thÞ tr­êng vËn ®éng theo quy luËt , t¹o nªn mét trËt tù kinh tÕ cu¶ mét x· héi vµ thóc ®Èy x· héi ph¸t triÓn .Cã thÓ ®Þnh nghÜa kh¸i qu¸t vÒ nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng nh­ sau : “ Mét nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng lµ mét c¬ chÕ tinh vi ®Ó phèi hîp mét c¸ch kh«ng tù gi¸c gi÷a nh©n d©n vµ doanh nghiÖp th«ng qua hÖ thèng gi¸ c¶ vµ thÞ tr­êng ,nã lµ ph­¬ng tiÖn giao th«ng ®Ó tËp hîp tri thøc vµ hµnh ®éng cña hµng triÖu c¸ nh©n kh¸c nhau kh«ng cã bé n·o tËp trung nã vÉn gi¶i quyÕt ®­îc bµi to¸n mµ m¸y tÝnh lín nhÊt ngµy nay kh«ng thÓ gi¶i ®­îc, kh«ng ai thiÕt kÕ ra nã .Nã tù xuÊt hiÖn vµ còng nh­ x· héi loµi ng­ê , nã ®ang thay ®æi “.( Kinh tÕ häc ). NÒn kinh tÕ thÞ tr­êng mang nh÷ng ®Æc ®iÓm chñ yÕu sau : TÝnh tù chñ cña c¸c Doanh nghiÖp trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng rÊt cao , ®iÒu nµy ®èi lËp víi nÒn kinh tÕ bao cÊp vµ nã ®ång nghÜa víi sù n¨ng ®éng trong kinh doanh, tù chÞu tr¸ch nhiÖm tr­íc kÕt qu¶ kinh doanh cña ®¬n vÞ . Trªn thÞ tr­êng hµng ho¸ hÕt søc phong phó .Sù ®a d¹ng vÒ sè l­îng mÉu m· hµng ho¸ trªn thÞ tr­êng mét mÆt ph¶n ¸nh tr×nh ®é cao cña n¨ng suÊt lao ®éng x· héi , mËt khac nãi lªn møc ®é ph¸t triÓn cña quan hÖ trao ®æi , tr×nh ®é ph©n c«ng lao ®éng x· héi vµ sù ph¸t triÓn cña thÞ tr­êng . Gi¸ c¶ hµng ho¸ ®­îc h×nh thµnh trªn thÞ tr­êng , gi¸ c¶ thij tr­êng võa lµ sù thÓ hiÖn b»ng tiÒn cña gi¸ trÞ thÞ tr­êng võa chÞu sù t¸c ®éng c¶u quan hÖ c¹nh tranh , cung – cÇu hµng ho¸ .Trªn c¬ së gi¸ c¶ thÞ tr­êng , gi¸ ¶c hµng ho¸ lµ kÕt qu¶ cña sù th­¬ng l­îng gi÷a ng­êi b¸n vµ ng­êi mua. C¹nh tranh lµ mét tÊt yÕu c¶u thÞ tr­êng . Nã tån t¹i trªn c¬ së nh÷ng ®¬n vÞ s¶n xuÊt hµng ho¸ ®éc lËp , kh¸c nhau vÒ lîi Ých kinh tÕ , lîi Ých kinh tÕ ®­îc thùc hiÖn th«ng qua lîi nhuËn thu ®­îc cña mçi doanh nghiÖp .ViÖc t×m c¸c biÖn ph¸p mang l¹i lîi nhuËn cao lµ t¸t yÕu cña mçi doanh ngiÖp , chÝnh lµ yÕu tè t¹o nªn sù c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng . Sù vËn ®éng cña c¬ chÕ thÞ tr­êng lu«n cã sù ®iÒu tiÕt cña nhµ n­íc . Nhµ n­íc t¸c ®éng th«ng qua c¸c c«ng cô kinh tÕ nh­ : ThuÕ , l·i suÊt tiÒn vay , chÝnh s¸ch gi¸ c¶ vµ mét sè chÝnh s¸ch kinh tÕ kh¸c . Nh­ vËy th«ng qua nghiªn cøu nh÷ng ®Æc ®iÓm vÒ nÒn kinh tÕ thÞ tr­¬ng cho thÊy r»ng thÞ tr­êng lu«n ®Þnh h­íng cho c¸c doanh nghiÖp d­íi nhiÒu h×nh thøc vµ mét doanh nghiÖp muèn tån t¹i vµ ®øng v÷ng th× ph¶i biÕt thÝch nghi vµ khai th¸c thËt tèt thÞ tr­êng tiªu dïng. §Æc biÖt lµ ®èi víi c¸c Doanh NghiÖp Cæ PhÇn vµ doanh nghiÖp s¶n xuÊt th× tiªu thô hµng ho¸ vµ thµnh phÈm chÝnh lµ tiÒn ®Ò ®Ó doanh nghiÖp cã thu nhËp , lîi nhuËn ®Ó më réng s¶n xuÊt kinh doanh .Muèn vËy doanh nghiÖp ph¶i n¾m b¾t ®­îc vµ ph©n tÝch s©u s¾c sù biÕn ®éng cña thÞ tr­êng trong tõng giai ®o¹n kh¸c nhau ,ph¶i ®Ò cao vai trß cña ng­êi tiªu dïng , coi kh¸ch hµng lµ th­îng ®Õ , g¾n chÆt s¶n xuÊt kinh doanh cña ®¬n vÞ víi nhu cÇu tiªu dïng cña thÞ tr­êng , thÞ hiÕu cña kh¸ch hµng trªn c¬ së nguån lùc cho phÐp , cã nh­ v©y daonh nghiÖp míi cã thÓ c¹nh tranh ®­îc víi c¸c ®èi thñ vµ ®­ngs v÷ng trªn thÞ tr­êng. 2. §Æc ®iÓm cña ho¹t ®éng tiªu thô hµng ho¸ t¹i c¸c Doanh NghiÖp Cæ PhÇn: 2.1. C¸c kh¸i niÖm : * Kh¸i niÖm vµ vai trß tiªu thô ( b¸n hµng ): Kh¸i niÖm : §èi víi Doanh NghiÖp Cæ PhÇn th× tiªu thô hµng ho¸ ®­îc biÓu hiÖn lµ ho¹t ®éng b¸n hµng vµ h¹ot ®éng b¸n hµng trong doanh ngiÖp chÝnh lµ qu¸ tr×nh doanh nghiÖp thùc hiÖn viÖc chuyÓn quyÒn së h÷u hµng ho¸ cho kh¸ch hµng vµ thu tiÒn vÒ hay ®­îc quyÒn thu tiÒn vÒ . C¸c ho¹t ®éng b¸n hµng nµy xuÊt hiÖn hai dßng vËn ®éng : Hµng ho¸ ®Òn tay ng­êi tiªu dïng vµ c¸c lo¹i chøng tõ thanh to¸n thu tiÒn vÒ tay doanh nghiÖp. VËy xÐt ë gãc ®é kinh tÕ th× ho¹t ®éng b¸n hµng chÝnh lµ sù thay ®æi h×nh th¸i gi¸ trÞ hµng ho¸ ,qua qu¸ tr×nh tiªu thô th× hµng ho¸ chuyÓn tõ h×nh th¸i tiÒn tÖ vµ vßng chu chuyÓn vèn cña doanh nghiÖp ®­îc hoµn thµnh . - Vai trß c¶u tiªu thô hµng ho¸ ®èi víi c¸c Doanh NghiÖp Cæ PhÇn : Tiªu thô hµng ho¸ lµ ho¹t ®éng ®Æc tr­ng chñ yÕu cña Doanh NghiÖp Cæ PhÇn , lµ kh©u cuèi cïng cña ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh .do vËy, nã cã vai trß quyÕt ®Þnh ®Õn sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña mçi doanh nghiÖp .§èi víi mét Doanh NghiÖp Cæ PhÇn , th× tiªu thô hµng ho¸ ph¶n ¸nh ®Çy ®ñ ,chÝnh x¸c ®iÓm m¹nh yÕu cña ®¬n vÞ , lµ c¬ së h×nh thµnh nªn doanh thu vµ lîi nhuËn ®Ó bï ®¾p chi phÝ bá ra , b¶o toµn vµ ph¸t triÓn vèn kinh doanh th«ng qua c¸c ph­¬ng thøc tiªu thô . Mét qu¸ tr×nh tiªu thô hµng ho¸ tèt , hîp lý sÏ ®em l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao cho doanh nghiÖp bëi trong ®iÒu kiÖn c¹nh tranh gay g¾t th× c¸c doanh nghiÖp ®Òu ph¶i coi träng kh¸ch hµng lµ trung t©m ,mäi ho¹t ®éng ®Òu ph¶i h­íng tíi tho¶ m·n tèi ®a nhu cÇu cña kh¸ch hµng .V× vËy khi tiÕn hµnh kinh doanh c¸c doanh nghiÖp ph¶i gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò nh­ : Kinh doanh mÆt hµng g×? h­íng tíi ®èi t­îng kh¸ch hµng nµo ? kinh doanh nh­ thÕ nµo ? tøc lµ ph¶i tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng nh­ : Nghiªn cøu thÞ tr­êng tiªu dïng, lùa chän x¸ lËp c¸c kªnh ph©n phèi , c¸c ho¹t ®éng xóc tiÕn Marketing… §Ó tæ chøc tèt kh©u tiªu thô hµng ho¸ daonh nghiÖp kh«ng nh÷ng ph¶i lµm tèt mçi phÇn viÖc mµ ph¶i biÕt phèi hîp nhÞp nhµng gi÷a bé phËn tham gia trùc tiÕp hay gi¸n tiÕp vµo qu¸ tr×nh tiªu thô hµng ho¸. Do vËy, tiªu thô hµng hµng thÓ hiÖn kh¶ n¨ng ®¸p øng nhu cÇu x· héi, quy m« kinh doanh, nguån lùc tµi chÝnh, con ng­êi , c¬ së vËt chÊt kü thuËt cña doanh nghiÖp . * Doanh thu : Lµ tæng gi¸ c¸c lîi Ých kinh tÕ daonh nghiÖp thu ®­îc trong kú kÕ to¸n ph¸t sinh tõ c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt , kinh doanh th«ng th­êng cña doanh nghiÖp , gãp phÇn lµm t¨ng vèn chñ së h÷u . * C¸c kho¶n gi¶m trõ : Bao gåm: chiÕt khÊu th­¬ng m¹i , gi¶m gi¸ hµng b¸n , gi¸ trÞ hµng ho¸ bÞ tr¶ l¹i , chiÕt khÊu thanh to¸n . - ChiÕt khÊu th­¬ng m¹i : Lµ kho¶n daonh nghiÖp b¸n gi¶m gi¸ niªm yÕt cho kh¸ch hµng mua hµng víi ®èi t­îng lín - Gi¶m gi¸ hµng b¸n: Lµ kho¶n gi¶m trõ cho ng­êi mua do hµng ho¸ kÐm chÊt l­îng , sai quy c¸ch hoÆc l¹c hËu thÞ hiÕu . - Gi¸ trÞ hµng ho¸ bÞ tr¶ l¹i : Lµ gi¸ trÞ hµng ho¸ ®· x¸c ®Þnh lµ tiªu thu bÞ kh¸ch hµng tr¶ l¹i vµ tõ chèi thanh to¸n. - ChiÕt khÊu thanh to¸n : Lµ kho¶n tiÒn mµ ng­êi b¸n gi¶m tr¶ cho ng­êi mua , do ng­êi mua thanh to¸n tiÒn mua hnµg tr­íc thêi h¹n theo hîp ®ång . - Nguyªn t¾c x¸ ®Þnh doanh thu b¸n hµng : Doanh thu b¸n hµng ®­îc ghi nhËn khi ®ång thêi tho¶ m·n 5 ®iÒu kiÖn sau : 1.Doanh nghiÖp ®· chuyÓn giao phÇn lín rñi ro vµ lîi Ých g¾n liÒn quyÒn së h÷u s¶n phÈm hoÆc hnµg ho¸ cho ng­ßi mua. 2. Doanh nghiÖp kh«ng cßn n¾m gi÷ quyÒn qu¶n lý hµng ho¸ nh­ ng­êi së h÷u hµng ho¸ hoÆc quyÒn kiÓm so¸t hµng ho¸ . 3. Doanh thu ®­îc x¸c ®Þnh t­¬ng ®èi ch¾c ch¾n 4. Doanh nghiÖp ®· thu ®­îc lîi Ých kinh tÕ tõ giao dÞch b¸n hnµg . 5. X¸c ®Þnh ®­îc chi phÝ liªn quan ®Õn giao dÞch b¸n hµng . * KÕt qu¶ b¸n hµng : Lµ hiÖu sè gi÷a thu nhËp vµ chi phÝ ®Ó t¹o ra thu nhËp . KÕt qu¶ kinh doanh = thu nhËp - chi phÝ KÕt qu¶ ho¹t Doanh thu TrÞ gi¸ vèn Chi phÝ b¸n ®éng kinh doanh b¸n hµng hµng b¸n hµng vµ QLKD 2.2 C¸c ph­¬ng ph¸p x¸c ®Þnh gi¸ c¶ hµng ho¸ : Gi¸ c¶ hµng ho¸ lµ mét trong nh÷ng nh©n tè chñ yÕu t¸c ®éng ®Õn tiªu thô , gi¸ c¶ hµng ho¸ cã thÓ kÝch thÝch hay h¹n chÕ cung- cÇu do ®ã sÏ ¶nh h­ëng ®Õn tiªu thô .Gi¸ c¶ chÝnh lµ mét ®Æc tr­ng cña s¶n phÈm mµ ng­êi tiªu dung cã thÓ nhË thÊy trùc tiÕp nhÊt , ®ay lµ dÊu hiÖu võa mang tÝnh kinh tÕ ph¶i tr¶ bao nhiªu cho mét s¶n phÈm , võa mang dÊu hiÖu t©m lý x· héi ®ã lµ gi¸ trÞ thu ®­îc bao nhiªu cho mét s¶n phÈm .MÆt kh¸c gi¸ c¶ cßn mang dÊu hiÖu vÒ mét møc chÊt l­îng gi¶ ®Þnh .Th«ng th­êng nh÷ng hµng ho¸ chÊt l­îng kÕm th× chÊt l­îng sÏ thÊp vµ ng­îc l¹i ng­êi tiªu dïng th­êng hay ®¸nh gi¸ chÊt l­îng th«ng qua gi¸ c¶ cña nã khi ®øng tr­íc nh÷ng mÆt hµng cïng lo¹i hoÆc cã kh¶ n¨ng thay thÕ nhau. ViÖc x¸c ®Þnh mét møc gi¸ phï hîp , dung hoµ gi÷a lîi Ých ng­êi tiªu dïng vµ lîi Ých cña Doanh nghiÖp sÏ ®¶m b¶o kh¶ n¨ng tiªu thô vµ thu lîi nhuËn ,tr¸nh ®­îc sù ø ®éng hµng ho¸ , h¹n chÕ thua lç. Th«ng th­êng t¹i c¸c Doanh nghiÖp Cæ PhÇn gi¸ b¸n hµng ho¸ ®­îc x¸c ®Þnh tyheo c«ng thøc sau : Gi¸ b¸n hµng Gi¸ mua thùc tÕ ThÆng sè ho¸ ch­a thuÕ cña cöa hµng th­¬ng m¹i ThÆng sè th­¬ng m¹i lµ mét bé phËn trong cÊu thµng gi¸ b¸n hµng ho¸ nh»m bï ®¾p chi phÝ b¸n hµng ,chi phÝ qu¶n lý vµ h×nh thµnh lîi nhuËn cho Doanh nghiÖp , ®­îc tÝnh theo tû lÖ % so víi gi¸ mau thùc tÕ cña hµng ho¸ . Th¨ng sè gi¸ mua thùc ( 1 + tû lÖ % thÆng th­¬ng m¹i tÕ cña hµng ho¸ sè th­¬ng m¹i ) VËy : Gi¸ b¸n hµng Gi¸ mua thùc ( 1 + tû lÖ % thÆng ho¸ ch­a thuÕ tÕ cña hµng ho¸ sè th­¬ng m¹i) §èi víi hµng ho¸ chÞu thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p trùc tiÕp hoÆc hµng ho¸ kh«ng thuéc ®èi t­îng chÞu thuÕ GTGT th× : Gi¸ b¸n hµng = Gi¸ thanh to¸n (trong ®ã bao gåm c¶ thuÕ GTGT) Tuy nhiªn ®Ó tÝnh ®­îc gi¸ b¸n ®óng ,phï hîp th× viÖc x¸c ®Þnh gi¸ vèn v« cïng quan tréng ®èi víi Doanh nghiÖp , bëi gi¸ vèn lµ c¬ së h×nh thµnh gi¸ b¸n .Do vËy , Doanh nghiÖp cã thÓ ¸p dông 1 trong 5 h×nh thøc sau : 1. Ph­¬ng ph¸p thùc tÕ ®Ých danh : Theo ph­¬ng ph¸p nµy Doanh nghiÖp ph¶i biÕt ®­îc c¸c ®¬n vÞ hµng tån kho vµ c¸c ®¬n vÞ hµng xuÊt b¸n thuéc nh÷ng lÇn mua nµo, ®¬n gi¸ cña nh÷ng lÇn mua ®ã lµ bao nhiªu ®Ó x¸c ®Þnh trÞ gi¸ hµng ho¸ tån kho cuèi kú .Ph­¬ng ph¸p nµy ®¶m b¶o trÞ gi¸ hµng xuÊt kho chÝnh x¸c nhÊt ,nh­ng chØ phï hîp víi nh÷ng Doanh nghiÖp Ýt mÆt hµng , hang ho¸ co gi¸ trÞ cao . 2. Ph­¬ng ph¸p gi¸ thùc tÕ b×nh qu©n : Theo ph­¬ng ph¸p nµy ®Ó x¸c ®Þnh gi¸ b×nh qu©n cña hµng ho¸ lu©n chuyÓ trong th¸ng khi kh«ng x¸c ®Þnh hµng ho¸ tån kho thuéc lÇn mua nµo . TrÞ gi¸ mua TrÞ gi¸ mua §¬n gi¸ mua cña hµng ho¸ cña hµng ho¸ b×nh qu©n cña mét ®¬n tån ®Çu kú nhËp trong kú vÞ hµng ho¸ lu©n chuyÓn Sè l­îng hµng ho¸ Sè l­îng hµng ho¸ tån ®Çu kú nhËp trong kú TrÞ gi¸ mua hµng cña Sè l­îng hµng ho¸ §¬n gi¸ mua b×nh hµng ho¸ xuÊt trong kú tiªu thô tõng mÆt hµng qu©n cña tõng mÆt 3. Theo ph­¬ng ph¸p nhËp tr­íc xuÊt tr­íc : Theo ph­¬ng ph¸p nµy hµng ho¸ nhËp kho tr­íc sÏ xuÊt b¸n tr­íc .Hµng ho¸ xuÊt kho thuéc ®ît nhËp nµo th× ph¶i lÊy gi¸ thùc tÕ cña lÇn nhËp ®ã ®Ó tÝnh gi¸ vèn b¸n hµng . TrÞ gi¸ mua cña hµn ho¸ xuÊt kho trong kú = Gi¸ mua thùc tÕ cña ®¬n vÞ hµng ho¸ nhËp kho thuéc theo tõng lÇn nhËp kho tr­íc * Sè l­äng hµng ho¸ xuÊt kho thuéc sè l­îng tõng lÇn nhËp kho . Ph­¬ng ph¸p nµy thÝch hîp víi nh÷ng mÆt hµng cã gi¸ c¶ th­êng xuyªn biÕn ®éng , víi c¸ch tÝnh gi¸ nh­ vËy ®¶m b¶o trÞ gi¸ mua cña hµng ho¸ xuÊt kho kÞp thêi ,s¸t víi thùc tÕ vËn ®éng cña hµng ho¸ vµ gi¸ c¶ tõng thêi kú nh­ng khèi l­îng c«ng viÖc ghi sæ vµ tÝnh to¸n nhiÒu nªn kh«ng ®¶m b¶o ®é chÝnh x¸c cao. 4. Ph­¬ng ph¸p nhËp sau ,xuÊt tr­íc : Theo ph­¬ng ph¸p nµy hµng ho¸ nhËp kho sau l¹i ®­îc b¸n tr­íc . TrÞ gi¸ mua cña hµng hãa xuÊt kho trong kú = Gi¸ mua thùc tÕ cña ®¬n vÞ hµng ho¸ theo tõng lÇn nhËp kho sau * Sè l­îng hnµg ho¸ xuÊt kho trong kú thuéc sè l­îng tõng lÇn nhËp kho Tãm l¹i , mçi ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ vèn ®Òu cã nh÷ng ­u nh­îc ®iÓm ,do vËy khi x©m nhËp vµo thÞ tr­êng Doanh nghiÖp cÇn ph¶i nghiªn cøu kü thÞ tr­êng , gi¸ c¶ thÞ tr­êng ®Ó lùa chän mét ph­¬ng ph¸p thÝch hîp nhÊt víi ®Æc ®iÓm quy m« kinh doanh cña Doanh nghiÖp , khi lùa chon ph¶i thùc hiÖn theo mét quy t¾c nhÊt qu¸n , thèng nhÊt tõ kú nµy sang kú kh¸c nhê ®ã cã thÓ kiÓm tra,®¸nh gi¸ kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh ®­îc chÝnh x¸c nhÊt . 2.3 C¸c phu¬ng ph¸p tiªu thô vµ c¸c ph­¬ng thøc thanh to¸n : 2.3.1 C¸c ph­¬ng thøc tiªu thô : Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng , hµng ho¸ ®­îc tiªu thô chñ yÕu nhê ho¹t ®éng th­ ¬ng m¹i , phÇn lín c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt ®­a cc¸ s¶n phÈm ra thÞ tr­êng ®Òu ph¶i nhê qua trung gian ®ã lµ c¸c doanh nghiÖp ,míi ®Õn tay ng­êi tiªu dïng , bëi sù chuyªn m«n ho¸ s©u s¾c trong nÒn kinh tÕ hiÖn nay. Doanh nghiÖp víi t­ c¸ch lµ trung gian , lµ cÇu nèi gi÷a s¶n xuÊt vµ tiªu dïng , ho¹t ®éng chñ yÕu cña Doanh nghiÖp lµ tiªu thô hµng ho¸ , dßng vËn ®äng cña hµng ho¸ qua kh©u trung gian th­¬ng m¹i lµ ®Ó tiÕp tôc cho s¶n xuÊt hoÆc tiªu dïng c¸ nh©n . Mét Doanh nghiÖp cã thÓ ¸p dông c¸c h×nh thøc tiªu thô sau : Ph­¬ng thøc giao c«ng ty , nhËn ®¹i lý . B¸n hµng theo ph­¬ng thøc göi b¸n (b¸n bu«n ) B¸n hµng theo ph­¬ng thøc tr­c tiÕp (b¸n lÎ) B¸n hµng theo ph­¬ng thøc hµng tr¶ gãp Trong ®ã ph­¬ng thøc giao nhËn c«ng ty , ®¹i lý vµ ph­¬ng thøc hµng tr¶ gãp lµ chñ yÕu nhÊt. *Tiªu thô hµng ho¸ b¸n bu«n ( ph­¬ng thøc göi hµng ): B¸n bu«n lµ qu¸ tr×nh b¸n hµng cho nh÷ng ng­êi trung gian ®Ó hä tiÕp tôc chuyÓn b¸n cho nh÷ng ng­êi s¶n xuÊt ®Ó tiÕp tôc s¶n xuÊt ra nh÷ng mÆt hµng s¶n xuÊt míi .B¸n bu«n ®­îc tiÕn hµng qua 2 ph­¬ng thøc : B¸n bu«n qua kho : lµ ph­¬ng thøc thanh to¸n hµng mµ hµng ho¸ mua vÒ ®­îc nhËp vµo kho cña Doanh NghiÖp sau ®ã míi xuÊt khÈu . B¸n bu«n vËn chuyÓn th¼ng : lµ h×nh thøc b¸n hµng mµ hµng ho¸ b¸n ra khi mau vÒ kh«ng nhËp kho cña Doang NghiÖp mµ ®­îc chuyÓn th¼ng cho ng­êi mua . *Tiªu thô hµng ho¸ b¸n lÎ ( ph­¬ng thøc tiªu thô trùc tiÕp ): B¸n lÎ lµ h×nh thøc b¸n hµng trùc tiÕp cho ng­êi tiªu dïng tho¶ m·n nhu cÇu tiªu dïng c¸ nh©n vµ tËp thÓ , kh«ng cã tÝnh chÊt s¶n xuÊt .§­îc thùc hiÖn d­íi hai h×nh thøc : Bn¸ lÎ thu tiÒn tËp trung. B¸n lÎ thu tiÒn trùc tiÕp *B¸n hµng theo ph­¬ng thøc c«ng ty, ®¹i lý : Giao nhËn c«ng ty, ®¹i lý lµ ph­¬ng thøc b¸n hµng mµ doanh nghiÖp giao hµng hoÆc nhËn hµng cña mét tæ chøc kinh tÕ kh¸c .Hai bªn tiÕn hµnh ký kÕt hîp ®ång , x¸c ®Þnh râ c¸c mÆt hµng c«ng ty , ®¹i lý gi¸ b¸n , thuÕ ,tû lÖ hoa hång , ph­¬ng thøc thanh to¸n , giao nhËn hnµg ,c¸c quyÒn lîi , nghÜa vô cña hai bªn . B¸n hang theo ph­¬ng thøc tr¶ gãp : B¸n hµng tr¶ gãp lµ mét biÕn t­íng cña ph­¬ng thøc b¸n hµng tr¶ chËm khi giao hµng cho ng­êi mua hµng ho¸ ®­îc coi tiªu thô ngay , Doanh NghiÖp lËp ho¸ ®¬n b¸n hµng vµ h¬p ®ång thanh to¸n ®Ó c¨n cø giao hµng vµ nhËn tiÒn hµng lÇn ®Çu , phÇn tiÒn cßn l¹i ng­êi mua sÏ tr¶ dÇn ë kú tiÕp theo vµ chÞu mét l·i suÊt nhÊt ®Þnh .PhÇn l·i suÊt ®­îc ®­a vµo thu nhËp ho¹t ®éng t×a chÝnh ®Ó bï ®¾p nh÷ng chi phÝ t¨ng trong qu¸ tr×nh thanh to¸n vµ dù phßng rñi ro cã thÓ x¶y ra , ph­¬ng thøc nµy gióp cho Doang NghiÖp khai th¸c ®­îc thÞ tr­êng tiÒm n¨ng . 2.2 C¸c ph­¬ng thøc thanh to¸n : Trong ®iÒu kiÖn b¸n hµng hiÖn nay viÖc thanh to¸n tiÒn b¸n hµng ®­îc thÓ hiÖn qua nhiÒu ph­¬ng thøc . Tuú vµo l­îng hµng ho¸ giao dÞch , mèi quan hÖ gi÷a hai bªn vµ h×nh thøc b¸n hµng mµ bªn mua vµ bªn b¸n sÏ lùa chän mét ph­¬ng thøc thanh to¸n phï hîp nhÊt , tiÕt kiÖm ®­îc chi phÝ vµ cã hiÖu qu¶ nhÊt .Ph­¬ng thøc thanh to¸n tiÒn b¸n hµng t¹i cc¸ Doanh NghiÖp ®­îc thÓ hiÖn d­íi 2 h×nh thøc : Thanh to¸n trùc tiÕp vµ thanh to¸n qua ng©n hµng. * Ph­¬ng thøc thanh to¸n trùc tiÕp : Lµ ph­¬ng thøc thanh to¸n b»ng tiÒn mÆt , ng©n phiÕu , hµng ®æi hµng ®Ó giao dÞch mua b¸n .Khi bªn b¸n chuyÓn giao hµng ho¸ th× bªn mau ph¶i cã nghÜa vô thanh to¸n trùc tiÕp ngay cho bªn b¸n theo gi¸ ®· tho¶ thuËn . Ph­¬ng thøc nµy gi¶m thiÓu ®­îc nh÷ng rñi ro trong thanh to¸n .Nõu tr­êng hîp thanh to¸n b»ng hµng th× hnµg ho¸ c¶u hai bªn ph¶i c©n ®èi vÒ gi¸ trÞ vµ khi kÕt thóc hîp ®ång nÕu cã chªnh lÖch th× ph¶i thanh to¸n nèt b»ng hµng hoÆc b»ng tiÒn mÆt . * Ph­¬ng thøc thanh to¸n qua ng©n hµng : lµ ph­¬ng thøc thanh to¸n chi tr¶ b»ng tiÒn th«ng qua trung gian – ng©n hµng, b»ng c¸ch chuyÓn kho¶n cña ng­êi mua sang tµi kho¶n cña ng­êi b¸n. Ph­¬ng thøc nµy tiÕt kiÖm ®­îc chi phÝ cho x· héi trong viÖc in Ên , qu¶n lý tiÒn tÖ , tiÕt kiÖm thêi gian , kiÓm so¸t ®­îc t×nh h×nh tµi chÝnh cña mçi Doanh NghiÖp , chèng tham « , l·ng phÝ …Tuú tõng th­êng vô , kh¸ch hµng mµ viÖc thanh to¸n cã thÓ ®­îc thùc hiÖn theo mét sè ph­¬ng thøc . Thanh to¸n b»ng sÐc. Thanh to¸n qua ng©n hµng. Thanh to¸n qua ng©n hµng uû nhiÖm thu . Thanh to¸n b»ng tÝn dông . Nh­ vËy, ph­¬ng thøc thanh to¸n tiÒn b¸n hµng còng cã mét vai trß hÕt søc quan tréng , khi thu ®­îc tiÒn vÒ lµ vèn cña Doanh NghiÖp l¹i b­íc vµo mét vßng tuÇn hoµn míi , vèn cµng quay nhanh th× kh¶ n¨ng sinh lîi nhiÒu vµ chu ú kinh doanh kh«ng bÞ gi¸n ®o¹n .Do vËy , mçi Doanh NghiÖp ®Ó ®¶m b¶o quyÒn lîi cña m×nh còng nh­ cña b¹n hµng , n¨ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh th× ph¶i lùa chän mét ph­¬ng thøc thanh to¸n cho tõng th­¬ng vô mét c¸ch hîp lý nhÊt , nhanh gän nhÊt, tiÕt kiÖm ®­îc chi phÝ. 3. Yªu cÇu cña qu¶n lý vµ kÕ to¸n nghiÖp vô tiªu thô , x¸c ®Þnh kÕt qu¶ t