Luận văn Mở rộng thị trường nhật bản cho ngành thuỷ sản Việt Nam đến năm 2010

Trong những năn gần đây, thủy sản Việt Nan đã có những bước phát triển khả quan, kim ngạch xuất khẩu không ngừng tăng lên và từ chỗ đứng vị trí thứ ba sau dầu thô và dệt may, nay đã tiến lên đứng vị trí thứ hai chỉ sau dầu thô, đóng góp nhiều vào nguồn ngọai tệ cho đất nước và góp phần giải quyết việc làm cho hàng triệu lao động nghề cá trên cả nuớc, nhất là các vùng ven biển. Đóng góp vào kim ngạch xuất khẩu của ngành thủy sản Việt Nam, có phần rất quan trọng của thủy sản xuất khẩu vào thị trường Nhật Bản. Tuy nhiên xuất khẩu thủy sản vào thị trường Nhật Bản trong thời gian qua cũng đang đặt ra nhiều vấn đề cần giải quyết, đó là mặt hàng xuất khẩu còn hạn chế, chất lượng sản phẩm chưa ổn định , giá trị gia tăng chưa cao, giá cả sản phẩm so với các đối thủ cạnh tranh còn thấp, các rào cản kỹ thuật và thuế quan gia tăng, hiểu biết về khách hàng còn hạn chế, việc xúc tiến thương mại chưa được chú trọng làm cho thủy sản xuất khẩu vào Nhật Bản chưa tăng đúng với năng lực có thể. Để mở rộng thị trường Nhật Bản chongành thủy sản Việt Nam cần xây đựng một định hướng phát triển lâu dài có tính đến những lợi thế và bất lợi , từ đó đưa ra những giải pháp có tính chất tòan diện, phát triển theo hướng bền vững và hiệu quả. Mục đích nghiên cứu: Đề tài nghiên cứu với mục đích nêu lên thực trạng và tồn tại của xuất khẩu thủy sản Việt Nam tại thị trường Nhật bản, từ đó đưa ra một số giải pháp nhằm mở rộng, phát triển hơn nữa sản phẩm thủy sản vào thị trường này đến năm 2010 . Đối tượng nghiên cứu : Trong khuôn khổ nghiên cứu, đề tài tập trung vào việc nghiên cứu các vấn đề liên quan đến thực trạng xuất khẩu thủy sản Việt Nam vào thị trường Nhật Bản qua việc phân tích, đánh giá sự phát triển của chế biến thủy sản, về marketing, xúc tiến thương mại, thông tin thi trường, về tài chính, về khách hàng, về đối thủ cạnh tranh… Ý nghĩa khoa học và thực tiễn: Phân tích thực trạng ngành thủy sản và xuất khẩu thủy sản Việt Nam vào thị trường Nhật Bản. Đánh giá đúng và phân tích một cách khách quan những ưu điểm, nhược điểm của lĩnh vực xuất khẩu thủy sản Việt Nam vào thị trường Nhật bản. Xác định được một hệ thống những quan điểm, định hướng và mực tiêu nhằm phát triển ngành thủy sản Việt Nam nói chung, lĩnh vực xuất khẩu vào thị trường Nhật Bản nói riêng đến năm 2010. 4 Đưa ra các giải pháp có tính chất toàn diện và đồng bộ để phát triển và mở rộng thị trường Nhật Bản cho ngànhThủy sản Việt Nam đến năm 2010. Phương pháp nghiên cứu: Đề tài nghiên cứu sử dụng phương pháp nghiên cứu duy vật biện chứng, và các phương pháp cụ thể khác như: Điều tra phân tích kinh tế, phương pháp hệ thống, phương pháp tổng hợp, phương pháp đồ thị, phương pháp phân tích thống kê, nghiên cứu thị trường, Marketing Mix . Kết cấu của đề tài: Ngoài phần mở đầu, kết luận, phụ lụcvà tài liêu tham khảo, đề tài có kết cấu như sau: Chương I : Cơ sở lý luận của đề tài Chương II: Thực trạng của thủy sản Việt Nam tại thị trường Nhật Bản. Chương III: Một số giải pháp nhằm mở rộng thị trường Nhật Bản cho ngành Thủy sản Việt Nam.

72 trang | Chia sẻ: nhungnt | Lượt xem: 2028 | Lượt tải: 2

Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Luận văn Mở rộng thị trường nhật bản cho ngành thuỷ sản Việt Nam đến năm 2010, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Luận Văn Tốt Nghiệp Đề tài: " MỞ RỘNG THỊ TRƯỜNG NHẬT BẢN CHO NGÀNH THUỶ SẢN VIỆT NAM ĐẾN NĂM 2010" 1 MUÏC LUÏC MÔÛ ÑAÀU: Chöông I : CÔ SÔÛ LYÙ LUAÄN CUÛA ÑEÀ TAØI -------------------------------------------- 01 I.1. CAÙC HOÏC THUYEÁT VEÀ LÔÏI THEÁ SO SAÙNH--------------------------------------- 01 I.1.1. Noäi dung caùc lyù thuyeát--------------------------------------------------------- 01 I.1.2. ÖÙng duïng cho ngaønh Thuyû saûn Vieät Nam -------------------------------- 01 1.2. LYÙ THUYEÁT VEÀ THÒ TRÖÔØNG ------------------------------------------------------- 01 1.2.1. Khaùi nieäm veà thò tröôøng------------------------------------------------------ 01 1.2.2. Nghieân cöùu thò tröôøng ñeå phaân khuùc, löïa choïn thò tröôøng muïc tieâu, ñònh vò thò tröôøng----------------------------------------------------------------------- 02 I.3. GIÔÙI THIEÄU SÔ LÖÔÏC VEÀ NHAÄT BAÛN --------------------------------------------- 02 I.3.1.Vò trí ñòa lyù Nhaät Baûn----------------------------------------------------------- 02 I.3.2.Daân soá vaø con ngöôøi Nhaät Baûn----------------------------------------------- 02 I.3.3.Kinh teá Nhaät Baûn---------------------------------------------------------------- 03 I.3.4. Quan heä thöông maïi giöõa Vieät Nam vaø Nhaät Baûn --------------------- 05 I.4. VAI TROØ CUÛA NGAØNH THUYÛ SAÛN ÑOÁI VÔÙI VIEÄC PHAÙT TRIEÅN KINH TEÁ XAÕ HOÄI-------------------------------------------------------------------------------------------- 07 I.4.1. Ñoùng goùp cuûa ngaønh trong Toång saûn phaåm quoác daân----------------- 07 I.4.2.Ñoùng goùp cuûa ngaønh ñoái vôùi hoaït ñoäng xuaát khaåu ôû nöôùc ta -------- 07 I.4.3. Vai troø cuûa ngaønh thuyû saûn trong taïo coâng aên vieäc laøm-------------- 08 Chöông II : THÖÏC TRAÏNG CUÛA NGAØNH THUYÛ SAÛN VIEÄT NAM TAÏI THÒ TRÖÔØNG NHAÄT BAÛN------------------------------------------------------------------------- 09 II.1. QUAÙ TRÌNH HÌNH THAØNH VAØ PHAÙT TRIEÅN CUÛA NGAØNH THUYÛ SAÛN VIEÄT NAM --------------------------------------------------------------------------------------- 09 II.1.1. Ñaëc thuø cuûa ngaønh thuyû saûn Vieät Nam ---------------------------------- 09 II.1.2. Quaù trình hình thaønh vaø phaùt trieån cuûa ngaønh Thuyû saûn Vieät Nam09 II.2. KEÁT QUAÛ HOAÏT ÑOÄNG TRONG THÔØI GIAN QUA CUÛA NGAØNH THUYÛ SAÛN VIEÄT NAM -------------------------------------------------------------------------------- 11 II.2.1. Veà maët cheá bieán vaø quaûn lyù chaát löôïng saûn phaåm -------------------- 11 II.2.2. Veà maët hoaït ñoäng Marketing ---------------------------------------------- 12 II.2.2.1. Veà saûn phaåm thuûy saûn Vieät Nam xuaát khaåu vaøo Nhaät Baûn12 II.2.2.2. Veà giaù caû saûn phaåm xuaát khaåu ---------------------------------- 17 II.2.2.3. Veà phaân phoái saûn phaåm xuaát khaåu----------------------------- 18 II.2.2.4. Veà xuùc tieán thöông maïi ------------------------------------------- 19 II.2.3. Veà maët Thoâng tin thöông maïi---------------------------------------------- 19 2 II.2.4. Veà tình hình lao ñoäng trong ngaønh thuyû saûn --------------------------- 20 II.2.5. Veà maët Taøi chính -------------------------------------------------------------- 21 II.2.6. Ñaùnh giaù ñieåm maïnh, ñieåm yeáu ------------------------------------------- 21 II.3.CAÙC YEÁU TOÁ BEÂN NGOAØI AÛNH HÖÔÛNG ÑEÁN HOAÏT ÑOÄNG XUAÁT KHAÅU THUÛY SAÛN VIEÄT NAM TAÏI NHAÄT BAÛN -------------------------------------- 22 II.3.1. Caùc yeáu toá thuoäc moâi tröôøng Vó moâ -------------------------------------- 22 II.3.1.1. Veà cô cheá quaûn lyù --------------------------------------------------- 22 II.3.1.2. Veà boä maùy toå chöùc ngaønh ---------------------------------------- 23 II.3.1.3.Veà caùc chính saùch kinh teá vó moâ hoã trôï cho phaùt trieån thuûy saûn --------------------------------------------------------------------------------- 23 II.3.2. Caùc yeáu toá thuoäc moâi tröôøng Vi moâ ------------------------------------- 24 II.3.2.1.Vaøi neùt veà thò tröôøng thuûy saûn Nhaät Baûn --------------------- 24 II.3.2.2. Caùc ñoái thuû caïnh tranh-------------------------------------------- 33 II.3.2.3. Ñaùnh giaù veà nguoàn cung caáp cho xuaát khaåu thuûy saûn ----- 37 II.3.3. Ñaùnh giaù cô hoäi vaø nguy cô ------------------------------------------------- 42 II.4. Ñaùnh giaù chung ---------------------------------------------------------------------------- 43 II.4.1. Öu ñieåm ------------------------------------------------------------------------- 43 II.4.2. Nhöôïc ñieåm --------------------------------------------------------------------- 43 Chöông III: MOÄT SOÁ GIAÛI PHAÙP NHAÈM MÔÛ ROÄNG THÒ TRÖÔØNG NHAÄT BAÛN CHO NGAØNH THUYÛ SAÛN VIEÄT NAM ÑEÁN NAÊM 2010 -------------------- 44 III.1.MUÏC TIEÂU NHIEÄM VUÏ CUÛA NGAØNH THUYÛ SAÛN ÑEÁN NAÊM 2010 ------ 44 III.1.1. Nhöõng quan ñieåm veà muïc tieâu ,nhieäm vuï cuûa ngaønh thuûy saûn Vieät Nam --------------------------------------------------------------------------------- 44 III.1.2. Nhöõng muïc tieâu--------------------------------------------------------------- 45 III.2. MOÄT SOÁ GIAÛI PHAÙP-------------------------------------------------------------------- 46 III.2.1. Giaûi phaùp phaùt huy nhöõng öu ñieåm saün coù ---------------------------- 46 III.2.2. Giaûi phaùp khaéc phuïc nhöôïc ñieåm toàn taïi ------------------------------ 49 III.2.3. Caùc giaûi phaùp hoã trôï khaùc ------------------------------------------------- 54 III.3. KIEÁN NGHÒ ------------------------------------------------------------------------------- 58 KEÁT LUAÄN TAØI LIEÄU THAM KHAÛO 3 MÔÛ ÑAÀU Trong nhöõng naên gaàn ñaây, thuûy saûn Vieät Nan ñaõ coù nhöõng böôùc phaùt trieån khaû quan, kim ngaïch xuaát khaåu khoâng ngöøng taêng leân vaø töø choã ñöùng vò trí thöù ba sau daàu thoâ vaø deät may, nay ñaõ tieán leân ñöùng vò trí thöù hai chæ sau daàu thoâ, ñoùng goùp nhieàu vaøo nguoàn ngoïai teä cho ñaát nöôùc vaø goùp phaàn giaûi quyeát vieäc laøm cho haøng trieäu lao ñoäng ngheà caù treân caû nuôùc, nhaát laø caùc vuøng ven bieån. Ñoùng goùp vaøo kim ngaïch xuaát khaåu cuûa ngaønh thuûy saûn Vieät Nam, coù phaàn raát quan troïng cuûa thuûy saûn xuaát khaåu vaøo thò tröôøng Nhaät Baûn. Tuy nhieân xuaát khaåu thuûy saûn vaøo thò tröôøng Nhaät Baûn trong thôøi gian qua cuõng ñang ñaët ra nhieàu vaán ñeà caàn giaûi quyeát, ñoù laø maët haøng xuaát khaåu coøn haïn cheá, chaát löôïng saûn phaåm chöa oån ñònh , giaù trò gia taêng chöa cao, giaù caû saûn phaåm so vôùi caùc ñoái thuû caïnh tranh coøn thaáp, caùc raøo caûn kyõ thuaät vaø thueá quan gia taêng, hieåu bieát veàø khaùch haøng coøn haïn cheá, vieäc xuùc tieán thöông maïi chöa ñöôïc chuù troïng laøm cho thuûy saûn xuaát khaåu vaøo Nhaät Baûn chöa taêng ñuùng vôùi naêng löïc coù theå. Ñeå môû roäng thò tröôøng Nhaät Baûn cho ngaønh thuûy saûn Vieät Nam caàn xaây ñöïng moät ñònh höôùng phaùt trieån laâu daøi coù tính ñeán nhöõng lôïi theá vaø baát lôïi , töø ñoù ñöa ra nhöõng giaûi phaùp coù tính chaát toøan dieän, phaùt trieån theo höôùng beàn vöõng vaø hieäu quaû. Muïc ñích nghieân cöùu: Ñeà taøi nghieân cöùu vôùi muïc ñích neâu leân thöïc traïng vaø toàn taïi cuûa xuaát khaåu thuûy saûn Vieät Nam taïi thò tröôøng Nhaät baûn, töø ñoù ñöa ra moät soá giaûi phaùp nhaèm môû roäng, phaùt trieån hôn nöõa saûn phaåm thuûy saûn vaøo thò tröôøng naøy ñeán naêm 2010 . Ñoái töôïng nghieân cöùu : Trong khuoân khoå nghieân cöùu, ñeà taøi taäp trung vaøo vieäc nghieân cöùu caùc vaán ñeà lieân quan ñeán thöïc traïng xuaát khaåu thuûy saûn Vieät Nam vaøo thò tröôøng Nhaät Baûn qua vieäc phaân tích, ñaùnh giaù söï phaùt trieån cuûa cheá bieán thuûy saûn, veà marketing, xuùc tieán thöông maïi, thoâng tin thi tröôøng, veà taøi chính, veà khaùch haøng, veà ñoái thuû caïnh tranh… YÙ nghóa khoa hoïc vaø thöïc tieãn: Phaân tích thöïc traïng ngaønh thuûy saûn vaø xuaát khaåu thuûy saûn Vieät Nam vaøo thò tröôøng Nhaät Baûn. Ñaùnh giaù ñuùng vaø phaân tích moät caùch khaùch quan nhöõng öu ñieåm, nhöôïc ñieåm cuûa lónh vöïc xuaát khaåu thuûy saûn Vieät Nam vaøo thò tröôøng Nhaät baûn. Xaùc ñònh ñöôïc moät heä thoáng nhöõng quan ñieåm, ñònh höôùng vaø möïc tieâu nhaèm phaùt trieån ngaønh thuûy saûn Vieät Nam noùi chung, lónh vöïc xuaát khaåu vaøo thò tröôøng Nhaät Baûn noùi rieâng ñeán naêm 2010. 4 Ñöa ra caùc giaûi phaùp coù tính chaát toaøn dieän vaø ñoàng boä ñeå phaùt trieån vaø môû roäng thò tröôøng Nhaät Baûn cho ngaønh Thuûy saûn Vieät Nam ñeán naêm 2010. Phöông phaùp nghieân cöùu: Ñeà taøi nghieân cöùu söû duïng phöông phaùp nghieân cöùu duy vaät bieän chöùng, vaø caùc phöông phaùp cuï theå khaùc nhö: Ñieàu tra phaân tích kinh teá, phöông phaùp heä thoáng, phöông phaùp toång hôïp, phöông phaùp ñoà thò, phöông phaùp phaân tích thoáng keâ, nghieân cöùu thò tröôøng, Marketing Mix . Keát caáu cuûa ñeà taøi: Ngoaøi phaàn môû ñaàu, keát luaän, phuï luïc vaø taøi lieâu tham khaûo, ñeà taøi coù keát caáu nhö sau: Chöông I : Cô sôû lyù luaän cuûa ñeà taøi Chöông II: Thöïc traïng cuûa thuûy saûn Vieät Nam taïi thò tröôøng Nhaät Baûn. Chöông III: Moät soá giaûi phaùp nhaèm môû roäng thò tröôøng Nhaät Baûn cho ngaønh Thuûy saûn Vieät Nam. 5 CHÖÔNG I: CÔ SÔÛ LYÙ LUAÄN CUÛA ÑEÀ TAØI. I.1.- CAÙC HOÏC THUYEÁT VEÀ LÔÏI THEÁ SO SAÙNH VAØ ÖÙNG DUÏNG CHO THUÛY SAÛN VIEÄT NAM: I.1.1.- Noäi dung caùc hoïc thuyeát: I.1.1.1.- Lyù thuyeát lôïi theá so saùnh tuyeät ñoái cuûa Adam Smith: Adam Smith (1723 - 1790) laø nhaø kinh teá hoïc coå ñieån ngöôøi Anh, ngöôøi ñöôïc suy toân laø “cha ñeû cuûa kinh teá hoïc” A. Smith khuyeán khích töï do thöông maïi. OÂng cho raèng, neáu moãi quoác gia chuyeân moân hoùa vaøo saûn xuaát vaø xuaát khaåu nhöõng maët haøng maø mình coù lôïi theá tuyeät ñoái (töùc chi phí lao ñoäng thaáp hôn so vôùi caùc nöôùc khaùc) vaø nhaäp khaåu nhöõng maët haøng maø mình khoâng coù lôïi theá tuyeät ñoái thì taát caû caùc quoác gia ñeàu coù lôïi. Lôïi theá tuyeät ñoái coù ñöôïc laø do söï khaùc bieät veà nguoàn taøi nguyeân thieân nhieân töø vò trí ñòa lyù maø coù. I.1.1.1.- Lyù thuyeát lôïi theá so saùnh töông ñoái cuûa David Ricardo: David Ricardo (1772 - 1823) laø nhaø kinh teá hoïc noåi tieáng ngöôøi Anh, ngöôøi ñaõ ñöôïc C. Maùc ñaùnh giaù laø ngöôøi ñaõ “ñaït tôùi ñænh cao nhaát cuûa kinh teá chính trò tö saûn coå ñieån”. Theo D.Ricardo, neáu moãi quoác gia chuyeân moân hoùa vaøo saûn xuaát vaø xuaát khaåu nhöõng saûn phaåm maø mình coù lôïi theá so saùnh vaø nhaäp khaåu nhöõng saûn phaåm maø mình khoâng coù lôïi theá so saùnh thì taát caû caùc quoác gia ñeàu coù lôïi. Tuy nhieân, lôïi theá so saùnh ôû ñaây khoâng phaûi laø döïa vaøo söï khaùc bieät veà taøi nguyeân thieân nhieân nhö quan ñieåm cuûa A.Smith, maø döïa vaøo trình ñoä phaùt trieån cuûa yeáu toá saûn xuaát cuûa moãi quoác gia (ví duï nhö: trình ñoä cuûa nguoàn nhaân löïc, trình ñoä coâng ngheä, cô sôû vaät chaát kyõ thuaät….) vaø lôïi theá so saùnh khoâng phaûi laø baát di baát dòch maø noù seõ thay ñoåi tuøy thuoäc vaøo thôøi gian vaø trình ñoä phaùt trieån cuûa moãi quoác gia/ñòa phöông. I.1.2.- ÖÙng duïng caùc hoïc thuyeát veà lôïi theá so saùnh cho thuûy saûn Vieät Nam: -Vaän duïng lyù thuyeát lôïi theá so saùnh tuyeät ñoái cuûa A.Smith ñeå phaùt trieån cho saûn xuaát vaø xuaát khaåu thuûy saûn Vieät Nam, chuùng toâi thaáy Vieät Nam coù ñieàu kieän thuaän lôïi ñeå phaùt trieån ngaønh thuûy saûn, (coù daõi bôø bieån daøi suoát thuaän lôïi cho vieäc ñaùnh baét thuûy saûn, coù ñieàu kieän khí haäu vaø ñaát ñai ñeå phaùt trieån nuoâi troàng thuûy saûn, coù ñoäi nguõ lao ñoäng ñoâng ñaûo, caàn cuø, chi phí lao ñoäng thaáp) vì vaäy neân taêng cöôøng phaùt trieån nuoâi troàng, ñaùnh baét vaø cheá bieán thuûy saûn ñeå xuaát khaåu qua Nhaät Baûn vaø caùc nöôùc khaùc. -Vaän duïng lyù thuyeát lôïi theá so saùnh cuûa David Ricardo ñeå phaùt trieån saûn xuaát vaø xuaát khaåu thuûy saûn Vieät Nam, theo chuùng toâi ngaønh Thuyû saûn Vieät nam neân tieáp tuïc hoaøn thieän caùc döï aùn ñaùnh baét xa bôø, caùc chöông trình nuoâi troàng thuûy saûn, caûi thieän moâi tröôøng … ñeå taêng naêng suaát lao ñoäng, naâng cao chaát löôïng saûn phaåm ñeå coù theå naâng cao söùc caïnh tranh treân thò tröôøng theá giôùi. 6 I.2.- LYÙ THUYEÁT VEÀ THÒ TRÖÔØNG: I.2.1.Khaùi nieäm thò tröôøng: Theo quan ñieåm thöông maïi , thò tröôøng laø nôi gaëp gôõ giöõa cung vaø caàu cuûa saûn phaåm. Caùc doanh nghieäp “cung öùng “ caùc saûn phaåm cuûa mình cho ngöôøi tieâu thuï nhaèm thoûa maõn nhu caàu cuûa hoï ñöôïc theå hieän döôùi hình thöùc “möùc caàu”. Thò tröôøng laø toång theå caùc moái quan heä xaõ hoäi kinh teá ñöôïc hình thaønh vaø phaùt trieån tröôùc, trong vaø sau quaù trình taùi saûn xuaát môû roäng cuûa xaõ hoäi bao goàm boán giai ñoaïn; saûn xuaát, phaân phoái, trao ñoåi, tieâu duøng. I.2.2. Nghieân cöùu thò tröôøng ñeå phaân khuùc, löïa choïn thò tröôøng muïc tieâu, ñònh vò saûn phaåm: Ñeå hoïat ñoäng saûn xuaát kinh doanh thaønh coâng, doanh nghieäp phaûi nghieân cöùu, nhaän daïng nhöõng thò tröôøng haáp daãn vaø döï ñoùan tieàm naêng tieâu thuï cho caùc saûn phaåm cuûa noù caøng chính xaùc caøng toát. Moät doanh nghieäp phaûi ñaùnh giaù quy moâ cuûa thò tröôøng, caùc ñaëc tính cuûa nhu caàu, caùc yeâu caàu cuûa ngöôøi tieâu duøng, caùc keânh thöông maïi cuõng nhö nhöõng khaùc bieät veà vaên hoùa vaø xaõ hoäi coù theå aûnh höôûng ñeán vieäc kinh doanh treân thò tröôøng. Nhieàu ñôn vò baùn haøng treân thò tröôøng ñeàu nhaän thaáy khoâng theå thu huùt heát moïi khaùch haøng cuûa thò tröôøng. Ngöôøi mua ñoâng ñaûo, ôû raûi raùc, khaùc bieät trong sôû thích vaø nhu caàu, thoùi quen mua haøng neân moãi doanh nghieäp phaûi xaùc ñònh ñöôïc caùc phaân khuùc thò tröôøng haáp daãn maø hoï coù theå phuïc vuï höõu hieäu nhaát. Phaân khuùc thò tröôøng laø söï phaân chia thò tröôøng thaønh caùc nhoùm ngöôøi mua saém khaùc bieät nhau baèng vieäc xaùc ñònh caùc caên baûn cho phaân khuùc thò tröôøng vaø phaùc hoïa caùc neùt khaùi quaùt veà caùc phaân khuùc ñaõ nhaän ra. Löïa choïn thò tröôøng muïc tieâu laø ñaùnh giaù möùc loâi cuoán cuûa moãi phaân khuùc vaø choïn moät hay nhieàu phaân khuùc ñeå xaâm nhaäp. Ñònh vò thò tröôøng laø hình thaønh vò theá caïnh tranh cho saûn phaåm cuûa mình cuøng vôùi moät Marketing Mix thaät chi tieát. I.3.- GIÔÙI THIEÄU SÔ LÖÔÏC VEÀ NHAÄT BAÛN: I.3.1.- Vò trí ñòa lyù: Nhaät Baûn laø moät quaàn ñaûo naèm ôû phía Ñoâng Baéc Chaâu AÙ, goàm 4 ñaûo lôùn laø Honsu, Hokkaido, Shikoku, Kyushu vaø khoaûng 6.850 caùc ñaûo nhoû. Dieän tích Nhaät Baûn khoaûng 377.835 km2, trong ñoù nuùi chieám 71% toång dieän tích, ñaát ñai canh taùc noâng nghieäp chæ chieám 1/6 toàng dieän tích. I.3.2.- Daân soá vaø con ngöôøi Nhaät Baûn: Daân soá Nhaät Baûn tính ñeán thaùng 7/2003, vaøo khoaûng 127.500.000 ngöôøi, ñöùng thöù baûy treân theá giôùi, maät ñoä daân soá khoaûng 331 n/km2. Veà toân giaùo, 84% ngöôøi Nhaät theo Thaàn Ñaïo vaø Ñaïo Phaät. Coøn laïi caùc toân giaùo khaùc chieám 16%.. Tuoåi thoï bình quaân cuûa Nhaät Baûn naêm 2003 laø 82,5 tuoåi (cao nhaát theá giôùi), ñieàu naøy phaûn aùnh phaàn naøo möùc soáng, phuùc lôïi xaõ hoäi cuûa nöôùc Nhaät raát cao. Tuy nhieân, vieäc chæ coù 18% daân soá coù ñoä tuoåi döôùi 15, trong khi ñoù cöù 6 ngöôøi 7 Nhaät coù ñeán moät ngöôøi lôùn hôn 65 tuoåi ñaõ gaây ra moái quan ngaïi: Tyû leä ngöôøi sung söùc saùng taïo laøm nhieàu cuûa caûi vaät chaát cho xaõ hoäi thaáp hôn soá ngöôøi ñöôïc xaõ hoäi chaêm lo phuùc lôïi. Nöôùc Nhaät raát ngheøo veà taøi nguyeân thieân nhgieân, laïi phaân boå raûi raùc vôùi tröõ löôïng thaáp, ña soá caùc nguyeân lieäu chieán löôïc phuïc vuï cho phaùt trieån kinh teá ñeàu döïa vaøo nhaäp khaåu: Daàu moû, gang, saét theùp, cao su… Trong khi ñoù, nöôùc Nhaät khoâng ñöôïc tieáp quaûn caùc thaønh töï kinh teá sau chieán tranh theá giôùi thöù hai, nhöng baây giôø ñaây Nhaät Baûn trôû thaønh cöôøng quoác thöù hai treân theá giôùi vaø ñöùng ñaàu chaâu AÙ veà phaùt trieån kinh teá. Thaønh töïu kinh teá kyø dieäu naøy coù söï ñoùng goùp quan troïng baäc nhaát, ñoù laø nguoàn nhaân löïc, con ngöôøi Nhaät Baûn. Laø daân cö coù truyeàn thoáng noâng nghieäp neân löông thöïc chính cuûa ngöôøi Nhaät Baûn laø côm (gaïo). Ngoaøi nguoàn cung caáp dinh döôõng töø gaïo vaø caùc loaïi rau quaû. Töø xa xöa ngöôøi Nhaät Baûn ñaõ coù caùi nhìn höôùng bieån vaø coù naêng löïc khai thaùc bieån. Do vaäy, nguoân cung caáp chaát ñaïm chuû yeáu cuûa daân cö Nhaät Baûn laø haûi saûn chöù khoâng phaûi thòt nhö nhieàu daân toäc khaùc. Naêm 1999, trong cuoán “saùch traéng veà ngheà ñaùnh caù” do chính phuû Nhaät Baûn coâng boá thì nöôùc naøy vaãn laø quoác gia chieám vò trí thöù tö veà möùc tieâu thuï haûi saûn haøng naêm tíunh theo ñaàu ngöôøi. Haøng naêm moãi ngöôøi tieâu thuï ñeán 70,6kg haûi saûn. Nhö vaäy, haøng naêm moãi ngöôøi Nhaät Baûn tieâu thuï moät löôïng haûi saûn coù troïng löôïng trung bình naëng hôn cô theå hoï vaø vôùi quy moâ daân soá nhö treân, chaéc chaén Nhaät Baûn laø quoác gia ñöùng ñaàu veà möùc tieâu thuï haûi saûn treân theá giôùi. Trong nhöõng naêm gaàn ñaây, trung bình moãi naêm Nhaät Baûn coù theå khai thaùc ñöôïc 6,626 trieäu taán caù, nhöng saûn löôïng khai thaùc ñang giaûm daàn. Nguyeân nhaân chuû yeáu laø söï ñaùnh baét quaù möùc tröôùc ñaây ñaõ gaây thieät haïi veà nguoàn cung caáp haûi saûn. Ñeå ñaùp öùng nhu caàu tieâu duøng trong nöôùc, moät maët Nhaät Baõn thöïc hieän chính saùch nhaäp khaåu, maët khaùc môû roäng naêng löïc khai thaùc ôû nhieàu vuøng bieån quoác teá, nhöng vaáp phaûi söï phaûn ñoái cuûa caùc toå chöùc baûo veä moâi tröôøng hoaëc hoï cuøng ñaåy maïnh vieäc nuoâi troàng thuûy saûn theo phöông phaùp nhaân taïo vaø baùn nhaân taïo nhöng khoâng nhieàu. I.3.3.- Kinh teá cuûa Nhaät Baûn: Nhaät Baûn laø nöôùc duy nhaát chòu haäu quaû bom nguyeân töû truùt treân ñaát nöôùc cuûa mình. Sau Theá chieán thöù hai (naêm 1945), Nhaät Baûn laø nöôùc baïi traän, ñaát nöôùc laâm vaøo thaûm hoïa suy vong: söï ñoå vôõ vaø hoang taøn sau cuoäc chieán vôùi quaân Ñoàng Minh, neàn kinh teá bò teâ lieät, soá ngöôøi thaát nghieäp chieám ñeán 1/3 toång löïc löôïng lao ñoäng. Nhöng do söï noã löïc cuûa caùc nhaø laõnh ñaïo, cuûa nhaân daân Nhaät, neàn kinh teá Nhaät Baûn chaúng nhöõng phuïc hoài maø coøn taêng tröôûng vôùi toác ñoä nhanh vaø lieân tuïc suoát moät thaäp kyû röôõi töø 1956 – 1970 toác ñoä taêng tröôûng kinh teá bình quaân cuûa nöôùc Nhaät laø 10,9% vaø tieáp theo trong hai thaäp nieân sau ñoù 1970 - 1990 do chòu aûnh höôûng cuûa hai cuoäc khuûng hoaûng daàu moû, toác ñoä taêng tröôûng giaûm, nhöng toác ñoä bình quaân vaãn gia taêng. Söï taêng tröôûng kinh teá oån ñònh gaàn 45 naêm ñaõ ñöa vò theá kinh teá cuûa Nhaät Baûn ñöùng haøng thöù hai theá giôùi sau Hoa Kyø (xem baûng 1.1) 8 Baûng 1.1: GNP cuûa caùc nöôùc G8 naêm 2002. STT QUOÁC GIA TOÅNG GNP (TYÛ USD) 1 Myõ 10.100 2 Nhaät Baûn 4.200 3 Ñöùc 2.200 4 Anh 1.600 5 Phaùp 1.500 6 Italy 1.300 7 Canada 780 8 Nga 310 Töø naêm 1990 ñeán nay, gaàn 15 naêm troâi qua, neàn kinh teá Nhaät Baûn traûi qua 3 thôøi kyø suy thoaùi, giaûm suùt veà toác ñoä taêng tröôûng, ñöa möùc taêng tröôûng xuoáng thaáp döôùi 1%, thaäm chí naêm 1998 laø -1,7% (xem bieåu ñoà 1.1) Bieåu ñoà 1.1: Toác ñoä taêng tröôûng kinh teá Nhaät Baûn: 2.90 0.40 0.60 0.60 0.60 2.90 -1.70 0.30 0.60 2.20 -0.20 -0.70 -0.50 -2.00 -1.00 0.00 1.00 2.00 3.00 4.00 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 East Nguoàn” Vieän Nghieân Cöùu Nhaät Baûn”. Maëc daàu coù söï suy giaûm kinh teá lieân tuïc, nhöng do nhieàu maët haøng xuaát khaåu cuûa Nhaät Baûn vaãn ñöùng ñaàu theá giôùi: xe hôi, haøng ñieän töû, haøng ñieän, saûn phaåm cô