Hiện nay với xu hướng toàn cầu hoá kinh tế quốc tế và để Việt Nam có
thể theo kịp với các quốc gia trong khu vực và trên thế giới, các doanh nghiệp
phải cố gắng hết sức để hạn chế đến mức thấp nhất những rủi ro có thể xảy ra
nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động kinh doanh và năng lực cạnh tranh trên
thương trường quốc tế. Thành phố Hồ Chí Minh-trung tâm kinh tế quan trọng của
cả nước, là nơi hoạt động kinh tế năng độngnhất, luôn đi đầu trong cả nước về
tốc độ tăng trưởng kinh tế, cho nên đây cũng là nơi tiềm ẩn nhiều rủi ro trong
hoạt động kinh doanh của các doanh nghiệp do thị trường cạnh tranh vô cùng
gay gắt và khốc liệt.
Vì thế, phát triển công cụ tài chính phái sinh – một trong những công cụ
để phòng ngừa rủi ro để tối đa hóa lợi nhuận là vấn đề mang tính cấp bách luôn
được sự quan tâm của ngân hàng Nhà Nước vàcác ngân hàng thương mại đặc
biệt là các doanh nghiệp trên địa bàn trực tiếp tham gia hoạt động kinh doanh.
Ngoài ra, Việt Nam đã gia nhập vào không gianWTO, nên việc phát triển công
cụ hiện đại này là điều tất yếu vì đối với thế giới công cụ này rất phổ biến và
phát triển rất mạnh, doanh số tăng liên tụcqua các năm. Chính vì sự cần thiết
của vấn đề mang tính cấp thiết này, tác giảđã chọn đề tài nghiên cứu “ Một số
giải pháp nhằm phát triển công cụ tài chínhphái sinh ở các ngân hàng thương
mại tại Tp.HCM” để có thể đưa ra một số giải pháp và kiến nghị nhằm phát
triển ngày càng phổ biến hơn các công cụ này.
105 trang |
Chia sẻ: nhungnt | Lượt xem: 1714 | Lượt tải: 1
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Luận văn Một số giải pháp nhằm phát triển công cụ tài chính phái sinh ở các ngân hàng thương mại tại Tp.HCM, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
LUẬN VĂN
Một số giải pháp nhằm phát triển công cụ
tài chính phái sinh ở các ngân hàng thương
mại tại Tp.HCM
MUÏC LUÏC
Muïc luïc Trang
Danh muïc caùc kyù hieäu, chöõ vieát taét
Danh muïc caùc baûng
Danh muïc caùc hình veõ vaø bieåu ñoà
Lôøi môû ñaàu
Chöông 1: Nhöõng vaán ñeà chung veà coâng cuï taøi chính phaùi sinh
1.1. Khaùi nieäm veà coâng cuï taøi chính phaùi sinh ............................................. 01
1.2. Caùc loaïi coâng cuï taøi chính phaùi sinh chuû yeáu ....................................... 02
1.2.1. Hôïp ñoàng kyø haïn tieàn teä .......................................................................... 02
1.2.2. Hôïp ñoàng giao sau ................................................................................... 05
1.2.3. Hôïp ñoàng quyeàn choïn .............................................................................. 10
1.2.4. Hôïp ñoàng hoaùn ñoåi .................................................................................. 17
1.3. Vai troø cuûa caùc coâng cuï taøi chính phaùi sinh ............................................. 19
1.4. Lôïi ích töø coâng cuï taøi chính phaùi sinh. ................................................... 22
1.5 Caùc loaïi ruûi ro chuû yeáu treân thò tröôøng phaùi sinh. ................................ 24
1.6. ÖÙng duïng caùc coâng cuï phaùi sinh vaø doanh soá giao dòch ôû caùc ngaân haøng
treân theá giôùi ................................................................................................. 26
Keát luaän chöông 1 ................................................................................................ 30
Chöông 2: Thöïc traïng veà nghieäp vuï kinh doanh coâng cuï phaùi sinh
ôû caùc ngaân haøng thöông maïi taïi Tp. HCM
2.1. Vò trí cuûa Tp.HCM trong quaù trình coâng nghieäp hoùa - hieän ñaïi hoùa ... 31
2.2. Cô sôû phaùp lyù lieân quan ñeán chính saùch quaûn lyù ngoaïi hoái ..................... 32
2.3. Thöïc traïng veà nghieäp vuï kinh doanh coâng cuï phaùi sinh ôû caùc ngaân haøng
thöông maïi taïi TP. HCM ............................................................................ 33
2.3.1. Söï xuaát hieän caùc coâng cuï phaùi sinh ôû caùc ngaân haøng thöông maïi. .......... 33
2.3.2. Keát quaû khaûo saùt nhaän thöùc vaø nhu caàu söû duïng coâng cuï phoøng ngöøa ruûi ro
tyû giaù cuûa doanh nghieäp .......................................................................... 35
2.3.3. Thöïc traïng veà nghieäp vuï kinh doanh saûn phaåm phaùi sinh ôû caùc ngaân haøng
thöông maïi taïi TP. HCM ........................................................................ 38
2.3.3.1. Hôïp ñoàng kyø haïn ( FORWARD) ............................................. 38
2.3.3.2. Hôïp ñoàng töông lai ( FUTURE ) .............................................. 43
2.3.3.3. Hoaùn ñoåi ( SWAP) .................................................................... 45
2.3.3.4. Quyeàn choïn ( OPTION) ............................................................. 49
2.3.4. Ñaùnh giaù keát quaû giao dòch baèng caùc coâng cuï phaùi sinh taïi caùc ngaân haøng
thöông maïi taïi Tp.HCM. ......................................................................... 54
2.3.5. Nhöõng haïn cheá vaø khoù khaên cuûa vieäc phaùt trieån vieäc kinh doanh caùc saûn
phaåm phaùi sinh. ....................................................................................... 56
2.3.6. Nguyeân nhaân cuûa nhöõng haïn cheá ........................................................... 59
2.4. Ñaùnh giaù trieån voïng thò tröôøng phaùi sinh ôû caùc ngaân haøng thöông maïi
taïi thaønh phoá Hoà Chí Minh. .................................................................... 63
2.5. Nhöõng cô hoäi cuûa vieäc phaùt trieån thò tröôøng phaùi sinh ....................... 64
Keát luaän chöông 2 ................................................................................................ 67
Chöông 3: Moät soá giaûi phaùp nhaèm phaùt trieån coâng cuï taøi chính phaùi sinh ôû
caùc ngaân haøng thöông maïi taïi TP.HCM
3.1. Chieán löôïc phaùt trieån coâng cuï taøi chính phaùi sinh ............................... 68
3.2. Nhöõng ñieàu kieän ñeå phaùt trieån caùc coâng cuï phaùi sinh ........................ 72
3.2.1 Veà khaùch quan. ....................................................................................... 72
3.2.2. Veà phía caùc ngaân haøng thöông maïi ......................................................... 73
3.2.3. Veà phöông tieän, thieát bò. ......................................................................... 75
3.2. Moät soá giaûi phaùp nhaèm hoaøn thieän vaø phaùt trieån coâng cuï phaùi sinh . 75
3.3.1. Nhöõng giaûi phaùp ôû caáp ñoä vó moâ ............................................................. 76
3.3.2. Nhöõng giaûi phaùp ôû caáp ñoä vi moâ ............................................................ 77
3.4. Moät soá kieán nghò ...................................................................................... 85
3.4.1. Ñoái vôùi ngaân haøng Nhaø Nöôùc .................................................................. 85
3.4.2. Ñoái vôùi Boä Taøi Chính .............................................................................. 88
3.4.3. Nhöõng kieán nghò nhaèm khoáng cheá toån thaát xaûy ra khi söû duïng coâng cuï taøi
chính phaùi sinh. .................................................................................................. 89
Keát luaän chöông 3 .............................................................................................. 91
Keát luaän
Taøi lieäu tham khaûo
DANH MUÏC CAÙC KYÙ HIEÄU, CAÙC CHÖÕ VIEÁT TAÉT
- FDI : Foreign direct Invest ment - Voán ñaàu tö tröïc tieáp töø nöôùc ngoaøi
- HÑ : hôïp ñoàng
- TCTD : Toå chöùc tín duïng
- TP.HCM : Thaønh phoá Hoà Chí M inh
- WTO : World Trade Organization – Toå chöùc thöông maïi theá giôùi
DANH MUÏC CAÙC BAÛNG
Baûng 1.1. Tính toaùn phaàn buø hoaëc chieát khaáu tyû giaù kyø haïn.
Baûng 1.2. Ñieàu chænh theo thò tröôøng
Baûng 1.3. So saùnh söï khaùc bieät giöõa HÑ töông lai vaø HÑ kyø haïn
Baûng 1.4. D oanh soá caùc giao dòch saûn phaåm phaùi sinh ôû caùc ngaân haøng thöông
maïi treân theá giôùi:
Baûng 2.1. Keát quaû khaûo saùt veà vieäc söû duïng caùc coâng cuï phaùi sinh
Baûng 2.2. Thu nhaäp töø hoaït ñoäng kinh doanh ngoaïi teä taïi caùc ngaân haøng
Baûng 2.3. Doanh soá giao dòch ngoaïi teä taïi ba ngaân haøng ñieån hình taïi TP.HCM
töø naêm 2005-2008
Baûng 2.4. Thöïc teá doanh soá giao dòch hoaùn ñoåi taïi ACB vaø VCB:
Baûng 2.5. Bieåu phí giao dòch hoaùn ñoåi cuûa ngaân haøng Nhaø Nöôùc.
Baûng 2.6. Doanh soá giao dòch quyeàn choïn ngoaïi teä ôû 03 ngaân haøng
DANH MUÏC CAÙC HÌNH VEÕ
VAØ BIEÅU ÑOÀ
Hình 1.1: Giaù trò maø ngöôøi mua nhaän ñöôïc khi ñaùo haïn
Hình 1.2: Giaù trò maø ngöôøi baùn nhaän ñöôïc khi ñaùo haïn
Hình 1.3: Ñoà thò bieåu dieãn lôïi nhuaän khi mua quyeàn choïn mua
Hình 1.4: Ñoà thò bieåu dieãn lôïi nhuaän khi baùn quyeàn choïn mua
Hình 1.5: Ñoà thò bieåu dieãn lôïi nhuaän khi mua quyeàn choïn baùn
Hình 1.6: Ñoà thò bieåu dieãn lôïi nhuaän khi baùn quyeàn choïn baùn
Hình 1.7: Doanh soá giao dòch theo töøng loaïi saûn phaåm phaùi sinh treân caùc ngaân
haøng thöông maïi treân theá giôùi
Hình 1.8: Tyû leä % caùc ñoái töôïng aùp duïng coâng cuï phaùi sinh taïi caùc ngaân haøng
thöông maïi treân theá giôùi
Hình 2.1: Khaûo saùt nhaän thöùc phoøng ngöøa ruûi ro tyû giaù cuûa caùc doanh nghieäp
Hình 2.2: Khaûo saùt nhu caàu phoøng ngöøa ruûi ro tyû giaù cuûa caùc doanh nghieäp
Hình 2.3: Doanh soá giao dòch ngoaïi teä ôû VCB, ACB, Eximbank
Hình 2.4:Doanh soá giao dòch quyeàn choïn ngoaïi teä ôû VCB, ACB, Eximbank.
Hình 2.5: Caùc nguyeân nhaân cuûa nhöõng haïn cheá
LÔØI MÔÛ ÑAÀU
---o0o---
Hieän nay vôùi xu höôùng toaøn caàu hoaù kinh teá quoác teá vaø ñeå Vieät Nam coù
theå theo kòp vôùi caùc quoác gia trong khu vöïc vaø treân theá giôùi, caùc doanh nghieäp
phaûi coá gaéng heát söùc ñeå haïn cheá ñeán möùc thaáp nhaát nhöõng ruûi ro coù theå xaûy ra
nhaèm naâng cao hieäu quaû hoaït ñoäng kinh doanh vaø naêng löïc caïnh tranh treân
thöông tröôøng quoác teá. Thaønh phoá Hoà Chí Minh-trung taâm kinh teá quan troïng cuûa
caû nöôùc, laø nôi hoaït ñoäng kinh teá naêng ñoäng nhaát, luoân ñi ñaàu trong caû nöôùc veà
toác ñoä taêng tröôûng kinh teá, cho neân ñaây cuõng laø nôi tieàm aån nhieàu ruûi ro trong
hoaït ñoäng kinh doanh cuûa caùc doanh nghieäp do thò tröôøng caïnh tranh voâ cuøng
gay gaét vaø khoác lieät.
Vì theá, phaùt trieån coâng cuï taøi chính phaùi sinh – moät trong nhöõng coâng cuï
ñeå phoøng ngöøa ruûi ro ñeå toái ña hoùa lôïi nhuaän laø vaán ñeà mang tính caáp baùch luoân
ñöôïc söï quan taâm cuûa ngaân haøng Nhaø Nöôùc vaø caùc ngaân haøng t höông maïi ñaëc
bieät laø caùc doanh nghieäp treân ñòa baøn tröïc tieáp tham gia hoaït ñoäng kinh doanh.
Ngoaøi ra, Vieät Nam ñaõ gia nhaäp vaøo khoâng gian WTO, neân vieäc phaùt trieån coâng
cuï hieän ñaïi naøy laø ñieàu taát yeáu vì ñoái vôùi theá giôùi coâng cuï naøy raát phoå bieán vaø
phaùt trieån raát maïnh, doanh soá taêng lieân tuïc qua caùc naêm. Chính vì söï caàn thieát
cuûa vaán ñeà mang tính caáp thieát naøy, taùc giaû ñaõ choïn ñeà taøi nghieân cöùu “ Moät soá
giaûi phaùp nhaèm phaùt trieån coâng cuï taøi chính phaùi sinh ôû caùc ngaân haøng thöông
maïi taïi Tp.HCM” ñeå coù theå ñöa ra moät soá giaûi phaùp vaø kieán nghò nhaèm phaùt
trieån ngaøy caøng phoå bieán hôn caùc coâng cuï naøy.
Boá cuïc ñeà taøi goàm 03 chöông :
Chöông 1 : Nhöõng vaán ñeà veà coâng cuï taøi chính phaùi sinh.
Chöông 2 : Thöïc traïng kinh doanh treân thò tröôøng taøi chính phaùi si nh ôû caùc
ngaân haøng thöông maïi taïi TP.HCM
Chöông 3 : Moät soá giaûi phaùp nhaèm phaùt trieån coâng cuï taøi chính phaùi sinh ôû
caùc ngaân haøng thöông maïi taïi Tp.HCM.
Muïc tieâu nghieân cöùu cuûa ñeà taøi : Muïc ñích nghieân cöùu cuûa ñeà taøi laø
phaân tích, ñaùnh giaù toång quan hoaït ñoäng kinh doanh caùc coâng cuï phaùi sinh ôû caùc
ngaân haøng thöông taïi thaønh phoá Hoà Chí Minh. Treân cô sôû ñoù ñeà xuaát caùc giaûi
phaùp thieát thöïc ñeå töøng böôùc xaây döïng, öùng duïng vaø phaùt trieån caùc coäng cuï ñoù
moät caùch coù hieäu quaû trong hoaït ñoäng kinh doanh cuûa ngaân haøng cuõng nhö goùp
phaàn laøm haïn cheá ruûi ro cho caùc doanh nghieäp noùi rieâng vaø cho caû neàn kinh teá
noùi chung.
Ñoái töôïng nghieân cöùu cuûa ñeà taøi : Ñeà taøi naøy nghieân cöùu veà tình hình
kinh doanh caùc coâng cuï taøi chính phaùi sinh ôû caùc ngaân haøng thöông maïi taïi
Thaønh phoá Hoà Chí Minh.
Phaïm vi nghieân cöùu cuûa ñeà taøi : Trong boái caûnh neàn kinh teá Vieät Nam
coøn nhieàu baát caäp vaø ñang phaùt trieån nhö hieän nay, lónh vöïc taøi chính ngaân haøng
vaãn coøn non treû, heä thoáng phaùp lyù chöa hoaøn chænh, söï lieân kieát giöõa caùc boä
ngaønh vaãn chöa ñoàng boä, caùc saûn phaåm ngaân haøng chöa ña daïng vaø phong phuù
ñeå phuïc vuï khaùch haøng ñaëc bieät laø caùc doanh nghieäp.
Ñeà taøi nghieân cöùu naøy naèm trong lónh vöïc taøi chính ngaân haøng-moät lónh
vöïc hoaït ñoäng kinh doanh coù lieân quan roäng raõi ñeán raát nhieàu lónh vöïc khaùc, do
ñoù giôùi haïn phaïm vi cuûa ñeà taøi laø nghieân cöùu coâng cuï taøi chính phaùi sinh taïi caùc
ngaân haøng thöông maïi ôû Tp.HCM -moät trung taâm kinh teá, thöông maïi lôùn cuûa caû
nöôùc vôùi toác ñoä phaùt trieån kinh teá nhanh vaø hieäu quaû hôn so vôùi caùc tænh, thaønh
phoá khaùc.
CHÖÔNG 1: NHÖÕNG VAÁN ÑEÀ CHUNG VEÀ COÂNG CUÏ
TAØI CHÍNH PHAÙI SINH
1.1. Khaùi nieäm veà coâng cuï taøi chính phaùi sinh
1.1.1. Lòch söû hình thaønh caùc coâng cuï taùi chính phaùi sinh
Töø söï khôûi ñaàu ñôn giaûn vôùi hôïp ñoàng töông lai vaø kyø haïn...
Thò tröôøng töông lai coù theå ñöôïc xem nhö ñaõ xuaát hieän töø thôøi trung coå.
Luùc ñaàu ñoái töôïng cuûa caùc hôïp ñoàng töông lai treân thò tröôøng laø caùc maët haøng
ñôn giaûn nhö luùa mì hay caø pheâ. Caùc nhaø ñaàu tö mua vaø baùn caùc hôïp ñoàng töông
lai vôùi muïc ñích nhaèm giaûm bôùt söï lo ngaïi xaûy ra nhöõng bieán coá khieán giaù bò ñaåy
leân cao hay xuoáng thaáp trong nhöõng thaùng sau ñoù. Ñeán nhöõng naêm thaäp nieân 80
cuûa theá kyû 20, caùc hôïp ñoàng future baét ñaàu nôû roä vaø phoå bieán trong caùc giao dòch
thöông maïi.
Haàu heát caùc thò tröôøng kyø haïn phaùt trieån sôùm laø caùc thò tröôøng ngoaïi hoái,
coøn ñöôïc goïi laø thò tröôøng lieân ngaân haøng (interbank market). Thò tröôøng naøy
phaùt trieån nhanh choùng nhôø vaøo söï thaû noåi cuûa caùc ñoàng tieàn maïnh vaøo ñaàu thaäp
nieân 1970. Thò tröôøng lieân ngaân haøng bao goàm haøng traêm ngaân haøng khaép theá
giôùi, hoï laø nhöõng ngöôøi thay maët cho chính hoï hoaëc cho khaùch haøng thöïc hieän
caùc cam keát giao sau vaø kyø haïn vôùi nhau.
... ñeán nhöõng coâng cuï hieäu quaû nhö hoaùn ñoåi vaø quyeàn choïn
Hoaùn ñoåi cuõng laø moät coâng cuï phaùi sinh döïa treân söï trao ñoåi vaø thöïc hieän
hôïp ñoàng. Caùc giao dòch hoaùn ñoåi laø ñoäng löïc chính cuûa nhöõng taêng tröôûng treân
hôïp ñoàng kyø haïn.
Giao dòch ñaàu tieân cuûa thò tröôøng quyeàn choïn baét ñaàu ôû chaâu AÂu vaø Myõ töø
ñaàu theá kyû 18. Nhöõng naêm ñaàu thò tröôøng hoaït ñoäng thaát baïi vì naïn tham nhuõng.
Moät trong nhöõng ngöôøi lieân quan laø nhaø moâi giôùi coù quyeàn choïn veà moät loaïi coå
phieáu nhaát ñònh ñaõ aên hoái loä ñeå giôùi thieäu coå phieáu cho khaùch haøng cuûa hoï. Vaøo
ñaàu nhöõng naêm 1900, moät nhoùm coâng ty ñaõ thaønh laäp hieäp hoäi nhöõng nhaø moâi
giôùi vaø kinh doanh quyeàn choïn. M uïc ñích cuûa hieäp hoäi naøy laø cung caáp kyõ thuaät
nhaèm ñöa nhöõng ngöôøi mua vaø nhöõng ngöôøi baùn laïi vôùi nhau. Thaùng 4 naêm 1973
Chicago Board of Trade laäp thò tröôøng môùi, Chicago Board Options Exchange,
ñaëc bieät daønh cho trao ñoåi quyeàn choïn veà coå phieáu. Töø ñoù thò tröôøng quyeàn choïn
trôû neân phoå bieán vôùi nhaø ñaàu tö. Ñeán thaäp nieân 80 cuûa theá kyû 20, thò tröôøng
quyeàn choïn ñoái vôùi ngoaïi teä, chæ soá chöùng khoaùn vaø hôïp ñoàng töông lai ñaõ phaùt
trieån ôû Myõ. Thò tröôøng chöùng khoaùn Philadelphia laø nôi giao dòch quyeàn choïn
ngoaïi teä ñaàu tieân.
1.1.2. Khaùi nieäm veà coâng cuï taøi chính phaùi sinh
Coâng cuï phaùi sinh ñöôïc hieåu laø nhöõng coâng cuï ñöôïc phaùt haønh treân cô sôû
nhöõng coâng cuï ñaõ coù nhaèm nhieàu muïc tieâu khaùc nhau nhö phaân taùn ruûi ro, baûo
veä lôïi nhuaän hoaëc taïo ra lôïi nhuaän. Giaù trò cuûa coâng cuï phaùi sinh baét nguoàn töø
moät soá coâng cuï cô sôû khaùc nhö tæ giaù, trò giaù coå phieáu, traùi phieáu, chæ soá chöùng
khoaùn, laõi suaát...
Treân thò tröôøng ngoaïi hoái coù 5 nghieäp vuï cô baûn ñöôïc giao dòch ñoù laø: giao
ngay (spot), kyø haïn (forward), hoaùn ñoåi (swap), giao sau (future) vaø quyeàn choïn
(option). Trong ñoù giao ngay ñöôïc xem laø nghieäp vuï cô baûn, caùc nghieäp vuï coøn
laïi ñöôïc xem laø phaùi sinh.
1.2 Caùc loaïi coâng cuï taøi chính phaùi sinh chuû yeáu ñöôïc thöïc hieän taïi
caùc ngaân haøng thöông maïi.
1.2.1. Hôïp ñoàng kyø haïn tieàn teä: laø moät thoûa thuaän giöõa moät doanh
nghieäp vaø moät ngaân haøng hay giöõa hai ngaân haøng vôùi nhau ñeå trao ñoåi moät soá
löôïng tieàn nhaát ñònh vôùi moät tyû giaù xaùc ñònh goïi laø tyû giaù kyø haïn vaøo moät ngaøy
naøo ñoù trong töông lai. Khi doanh nghieäp ( hay ngaân haøng thöù 2) coù nhu caàu chi
traû hoaëc caùc khoaûn phaûi thu trong töông lai, coù theå thieát laäp hôïp ñoàng kyø haïn ñ eå
coá ñònh tyû giaù maø taïi möùc tyû giaù naøy coù theå mua hoaëc baùn moät ngoaïi teä naøo ñoù.
Tyû giaù coù kyø haïn thöôøng ñöôïc yeát theo hai caùch: yeát giaù theo kieåu outright
vaø yeát giaù theo kieåu swap. Tyû giaù coù kyø haïn theo kieåu outright ñôn giaûn laø giaù caû
cuûa moät ñoàng tieàn naøy tính baèng moät soá ñôn vò ñoàng tieàn kia. Noù cuõng ñöôïc
nieâm yeát töông töï nhö tyû giaù giao ngay chæ khaùc moät ñieàu laø tyû giaù ñöôïc hai beân
xaùc ñònh vaø thoûa thuaän ôû hieän taïi nhöng seõ ñöôïc aùp duïng trong töông lai. Tyû giaù
theo kieåu swap chæ yeát phaàn cheânh leäch theo soá ñieåm caên baûn (basic points) giöõa
tyû giaù coù kyø haïn vaø t yû giaù giao ngay töông öùng. Yeát giaù theo kieåu swap thöôøng
ñöôïc söû duïng treân thò tröôøng lieân ngaân haøng, töùc laø trong giao dòch giöõa moät ngaân
haøng naøy vôùi moät ngaân haøng khaùc.
Tyû giaù coù kyø haïn (forward rate) laø tyû giaù aùp duïng trong töông lai nhöng
ñöôïc xaùc ñònh ôû hieän taïi. Tyû giaù naøy aùp duïng cho caùc giao dòch mua baùn ngoaïi teä
coù kyø haïn vaø ñöôïc xaùc ñònh döïa treân cô sôû tyû giaù giao ngay vaø laõi suaát treân thò
tröôøng tieàn teä.
Goïi: - F: laø tyû giaù coù kyø haïn.
- S: laø tyû giaù giao ngay.
- rd: laø laõi suaát cuûa ñoàng tieàn ñònh giaù.
- ry: laø laõi suaát cuûa ñoàng tieàn yeát giaù.
Ta coù tyû giaù coù kyø haïn ñöôïc xaùc ñònh bôûi coâng thöùc sau:
1 + rd
F = S x ___________ (1.1)
1 + ry
Coâng thöùc (1.1) treân ñaây döïa treân côû sôû lyù thuyeát caân baèng laõi suaát
(interest rate parity) – IRP. Lyù thuyeát naøy noùi raèng cheânh leäch laõi giöõa hai quoác
gia phaûi ñöôïc buø ñaép bôûi cheânh leäch tyû giaù giöõa hai ñoàng tieàn ñeå nhöõng ngöôøi
kinh doanh cheânh leäch giaù khoâng theå söû duïng hôïp ñoàng coù kyø haïn kieám lôïi
nhuaän treân cô sôû cheânh leäch laõi suaát.
ÔÛ Vieät Nam caùc ngaân haøng thöông maïi thöôøng aùp duïng phoå bieán coâng
thöùc gaàn ñuùng cuûa coâng thöùc (1) hôn. Ta coù theå vieát laïi coâng thöùc (1) nhö sau:
1 + rd 1 + rd + ry - ry rd - ry
F = S __________ = S ______________________ = S + S ___________ (1.2)
1 + ry 1 + ry 1 + ry
Vì laõi suaát ry thöôøng nhoû neân ta coù theå xaáp xæ 1 + ry ~ 1. Khi aáy, coâng
thöùc naøy coù theå vieát laïi thaønh F = S + S(rd - ry). ÔÛ ñaây laõi suaát tính theo ñôn vò
phaàn traêm moät naêm. Neáu chuyeån ñoåi laõi suaát thaønh ñôn vò phaàn traêm cho kyø haïn
n ngaøy vaø naêm coù 360 ngaøy thì ta seõ coù coâng thöùc:
S(rd - ry)n
F = S + _____________ (1.3)
100 x 360
Treân thò tröôøng quoác teá, hôïp ñoàng kyø haïn toûa ra thích hôïp hôn ñoái vôùi caùc
coâng ty lôùn vì vaäy caùc giao dòch thöôøng coù giaù trò ít nhaát laø moät trieäu ñoâla trôû leân.
Caùc khaùch haøng vaø coâng ty nhoû thöôøng raát ít söû duïng hôïp ñoàng kyø haïn. Trong
moät vaøi tröôøng hôïp, ngaân haøng coù theå yeâu caàu caùc khaùch haøng kyù quyõ ban ñaàu
ñeå thöïc hieän nghóa vuï cuûa mình. Trong moät soá tröôøng hôïp khaùc, ngaân haøng coù
nieàm tin hoaøn toaøn vaøo khaùch haøng vaø hoï khoâng yeâu caàu kyù quyõ ban ñaàu.
Caùc hôïp ñoàng kyø haïn coù öu ñieåm laø ñöôïc thieát keá thích hôïp ñeå ñaùp öùng
yeâu caàu cuûa caû hai beân caû veà qui moâ giao dòch vaø ngaøy giao kyø haïn. Moät soá caùc
hôïp ñoàng kyø haïn coù caùc thôøi gian ñaùo haïn khoâng ñaït tieâu chuaån nhö 37 ngaøy
hoaëc 81 ngaøy nhöng chi phí giao dòch cuûa hôïp ñoàng kyø haïn daïng naøy thì ñaét hôn
bình thöôøng.
Tuy nhieân, moät baát lôïi cuûa hôïp ñoàng kyø haïn laø noù khoâng theå huûy boû ñôn
phöông maø khoâng coù söï thoûa thuaän cuûa hai ñoái taùc; nghóa vuï cuûa moãi beân khoâng
ñöôïc chuyeån giao cho beân thöù ba. Hôïp ñoàng kyø do ñoù khoâng phaûi laø moät daïng
hôïp ñoàng coù tính thanh khoaûn cao. Moät baát lôïi nöõa laø khoâng coù gì baûo ñaûm raèng
seõ khoâng coù moät beân vôõ nôï vaø huûy boû caùc nghóa vuï hôïp ñoàng. Ñieàu naøy deã xaûy
ra khi tyû giaù kyø haïn vaø tyû giaù giao ngay coù söï cheânh leäch lôùn vaøo thôøi ñieåm ñeán
haïn.
Baûng 1.1: Tính toaùn phaàn buø hoaëc chieát khaáu tyû giaù kyø haïn.
Caùc loaïi tyû giaù ñoái vôùi
ñoàng baûng Anh
Giaù
trò
Kyø haïn
Phaàn buø hoaëc chieát khaáu kyø
haïn ñoái vôùi ñoàng baûng Anh
Tyû giaù giao ngay $1,681
Tyû giaù kyø haïn 30 ngaøy $1,6