Luận văn Phân tích tình hình thu mua thủy sản nguyên liệu của công ty cổ phần thủy sản Cafatex Hậu Giang

TRƯỜNG ĐẠI HỌC CẦN THƠ KHOA KINH TẾ - QUẢN TRỊ KINH DOANH  LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH THU MUA THỦY SẢN NGUYÊN LIỆU CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN THỦY SẢN CAFATEX – HẬU GIANG Giáo viên hướng dẫn: Sinh viên thực hiện: BÙI THỊ KIM THANH NGUYỄN THỊ KIM QUYÊN Mã số SV: 4054239 Lớp: Kinh tế nông nghiệp 01 K31 - Cần Thơ 04/2009 - iLỜI CẢM TẠ  Trước hết xin em xin bày tỏ lòng biết ơn chân thành đến cô Bùi Thị Kim Thanh đã tận tình hướng dẫn, giúp đỡ và tạo điều kiện cho em hoàn thành luận văn tốt nghiệp này. Xin cám ơn Công ty Cổ phần Thủy sản Cafatex đã tiếp nhận tôi thực tập và cung cấp các số liệu cần thiết cho tôi thực hiện đề tài, xin cảm ơn anh Nguyễn Hữu Thiều – Giám đốc nhân sự đã nhiệt tình hướng dẫn, giúp đỡ tôi trong suốt thời gian thực tập tại công ty. Xin cám ơn các bạn lớp Kinh Tế Nông Nghiệp 01 K31 và các bạn cùng Bộ môn Kinh Tế Nông Nghiệp và Kinh Tế Tài Nguyên Môi Trường đã hỗ trợ cho tôi trong quá trình thực hiện luận văn. Sau cùng xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến gia đình tôi, là nguồn động viên rất lớn cho tôi trong quá trình học tập và thực hiện luận văn. Ngày … tháng … năm… Sinh viên thực hiện Nguyễn Thị Kim Quyên ii LỜI CAM ĐOAN  Tôi cam đoan rằng đề tài này là do chính tôi thực hiện, các số liệu thu thập và kết quả phân tích trong đề tài là trung thực, đề tài không trùng với bất kỳ đề tài nghiên cứu khoa học nào. Ngày … tháng … năm … Sinh viên thực hiện Nguyễn Thị Kim Quyên iii NHẬN XÉT CỦA CƠ QUAN THỰC TẬP  ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ ............................................................................................................................ Ngày …. tháng …. Năm … Thủ trưởng đơn vị (ký tên và đóng dấu) iv NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN HƯỚNG DẪN  ........................................................................................................................... ........................................................................................................................... ........................................................................................................................... ........................................................................................................................... ........................................................................................................................... ........................................................................................................................... ........................................................................................................................... ........................................................................................................................... ........................................................................................................................... ........................................................................................................................... ........................................................................................................................... ........................................................................................................................... ........................................................................................................................... ........................................................................................................................... ........................................................................................................................... Ngày … tháng … năm … Giáo viên hướng dẫn Bùi Thị Kim Thanh vNHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN PHẢN BIỆN  ........................................................................................................................... ........................................................................................................................... ........................................................................................................................... ........................................................................................................................... ........................................................................................................................... ........................................................................................................................... ........................................................................................................................... ........................................................................................................................... ........................................................................................................................... ........................................................................................................................... ........................................................................................................................... ........................................................................................................................... ........................................................................................................................... ........................................................................................................................... ........................................................................................................................... Ngày … tháng … năm … Giáo viên phản biện vi MỤC LỤC Trang CHƯƠNG 1: GIỚI THIỆU ..............................................................................1 1.1. SỰ CẦN THIẾT CỦA ĐỀ TÀI....................................................................1 1.2. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU .........................................................................2 1.2.1. Mục tiêu tổng quát.................................................................................2 1.2.2. Mục tiêu cụ thể......................................................................................2 1.3. CÂU HỎI NGHIÊN CỨU ............................................................................2 1.4. PHẠM VI NGHIÊN CỨU............................................................................3 1.4.1. Địa bàn nghiên cứu ................................................................................3 1.4.2. Thời gian nghiên cứu .............................................................................3 1.4.3. Đối tượng nghiên cứu.............................................................................3 CHƯƠNG 2: PHƯƠNG PHÁP LUẬN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ............................................................................................................................4 2.1.PHƯƠNG PHÁP LUẬN ...............................................................................4 2.1.1. Các khái niệm có liên quan ....................................................................4 2.1.1.1. Khái niệm về sản xuất ......................................................................4 2.1.1.2. Khái niệm về thị trường yếu tố đầu vào và thị trường nguyên liệu ...5 2.1.1.3. Khái niệm về nguồn nguyên liệu đầu vào.........................................5 2.1.2. Tìm hiểu sơ lược về con tôm và con cá tra nguyên liệu ..........................6 2.1.2.1. Giới thiệu về con tôm sú nguyên liệu ...............................................6 2.1.2.2. Giới thiệu về con cá tra nguyên liệu .................................................9 2.1.3. Lý thuyết về tầm quan trọng của thị trường thu mua nguyên liệu .........10 2.1.4. Lý thuyết về hiệu quả kinh tế của việc thu mua ....................................13 2.1.4.1. Hiệu quả khi có sự phù hợp giữa sản lượng thu mua và nhu cầu của người tiêu dùng .................................................................................................13 vii 2.1.4.2. Hiệu quả khi cung nguyên liệu vượt cầu nguyên liệu .....................13 2.1.4.3. Hiệu quả khi hất lượng nguyên liệu được đảm bảo.........................14 2.1.4.4. Hiệu quả khi ổn định được sản lượng nguyên liệu thu mua, giảm thiểu chi phí trung gian......................................................................................14 2.2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU...............................................................14 2.2.1. Phương pháp thu thập số liệu ...............................................................14 2.2.2. Phương pháp xử lý số liệu ....................................................................15 CHƯƠNG 3: KHÁI QUÁT VỀ CÔNG TY VÀ GIỚI THIỆU SƠ LƯỢC VỀ TÌNH HÌNH HOẠT ĐỘNG KINH DOANH CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN THỦY SẢN CAFATEX ..................................................................................16 3.1. KHÁI QUÁT VỀ CÔNG TY .....................................................................16 3.1.1. Quá trình hình thành và phát triển công ty qua các giai đoạn ...............16 3.1.1.1. Thông tin về công ty ....................................................................16 3.1.1.2. Lịch sử hình thành và phát triển ...................................................17 3.1.2. Chức năng, nhiệm vụ, năng lực sản xuất và phương hướng hoạt động của công ty ........................................................................................................18 3.1.2.1. Chức năng, nhiệm vụ của công ty.................................................18 3.1.2.2. Năng lực sản xuất của công ty ......................................................18 3.1.2.3. Phương hướng hoạt động của công ty...........................................19 3.1.3. Cơ cấu, tổ chức bộ máy công ty và chức năng các phòng ban..............20 3.1.3.1. Tổ chức bộ máy công ty Cafatex ..................................................20 3.1.3.2. Chức năng, nhiệm vụ các phòng ban ............................................22 3.2. SƠ LƯỢC VỀ TÌNH HÌNH HOẠT ĐỘNG SẢN XUẤT KINH DOANH .25 3.2.1. Phân tích kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh từ 2006 – 2008 ........25 3.2.2. Phân tích tài chính công ty ..................................................................27 3.2.3. Phân tích tình hình tiêu thụ của công ty ...............................................28 viii CHƯƠNG 4: PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH THU MUA THỦY SẢN NGUYÊN LIỆU CỦA CÔNG TY ....................................................................................30 4.1. ĐIỀU KIỆN, TIỀM NĂNG THIÊN NHIÊN NUÔI TRỒNG THỦY SẢN Ở ĐỒNG BẰNG SÔNG CỬU LONG TRONG VIỆC CUNG CẤP NGUỒN NGUYÊN LIỆU CHO CÁC CÔNG TY CHẾ BIẾN .........................................30 4.1.1. Diện tích nuôi trồng thủy sản...............................................................30 4.1.2. Sản lượng, giá trị thủy sản xuất khẩu và nuôi trồng .............................32 4.1.2.1. Sản lượng và giá trị thủy sản xuất khẩu ........................................32 4.1.2.2. Sản lượng thủy sản nuôi trồng ......................................................33 4.2. VAI TRÒ, CHỨC NĂNG CỦA NGUỒN THỦY SẢN NGUYÊN LIỆU TRONG QUÁ TRÌNH SẢN XUẤT KINH DOANH CỦA CAFATEX ............35 4.3. CÁC NGUỒN CUNG CẤP THỦY SẢN NGUYÊN LIỆU CHO CÔNG TY CAFATEX........................................................................................................37 4.3.1. Nguồn cung cấp tôm nguyên liệu ........................................................37 4.3.2. Nguồn cung cấp cá tra nguyên liệu ......................................................38 4.4. PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH THU MUA THỦY SẢN NGUYÊN LIỆU CỦA CÔNG TY.........................................................................................................38 4.4.1. Tiêu chuẩn thu mua thủy sản nguyên liệu ............................................38 4.4.1.1. Tiêu chuẩn thu mua cá tra nguyên liệu .........................................39 4.4.1.2. Tiêu chuẩn thu mua tôm nguyên liệu............................................39 4.4.2. Các hình thức thu mua thủy sản nguyên liệu của công ty.....................39 4.4.3. Phương thức thanh toán mua hàng.......................................................42 4.4.4. Cơ cấu các loại thủy sản thu mua làm nguyên liệu của công ty............42 4.4.5. Địa bàn thu mua nguyên liệu ...............................................................44 4.4.5.1. Địa bàn thu mua tôm nguyên liệu .................................................44 4.4.5.2. Địa bàn thu mua cá tra nguyên liệu ..............................................45 4.4.6. Sản lượng thủy sản nguyên liệu thu mua .............................................46 ix 4.4.7. Giá cả thủy sản nguyên liệu thu mua ...................................................48 4.4.7.1. Giá tôm nguyên liệu .....................................................................49 4.4.7.2. Giá cá tra nguyên liệu...................................................................50 4.4.8. Quá trình thu mua, vận chuyển, tiếp nhận nguyên liệu của Cafatex .........50 4.4.8.1. Quá trình thu mua, vận chuyển, tiếp nhận tôm nguyên liệu ..........50 4.4.8.2. Quá trình thu mua, vận chuyển, tiếp nhận cá tra nguyên liệu ........52 4.5. CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN TÍNH ỔN ĐỊNH CỦA VIỆC THU MUA THỦY SẢN NGUYÊN LIỆU CỦA CÔNG TY ......................................53 4.5.1. Tính ổn định về sản lượng thu mua......................................................53 4.5.1.1. Yếu tố thời tiết và mùa vụ nuôi trồng ...........................................53 4.5.1.2. Sự cạnh tranh của các đối thủ trong thị trường thu mua và cạnh tranh giữa các loài nuôi .....................................................................................54 4.5.1.3. Bộ phận thu mua của công ty .......................................................55 4.5.1.4. Kế hoạch sản xuất, tiêu thụ xuất khẩu ..........................................55 4.5.2. Tính ổn định về giá cả thu mua...........................................................57 4.5.2.1. Thị trường cung cầu hàng hóa ......................................................57 4.5.2.2. Sự cạnh tranh giá cả giữa các người mua .....................................57 4.5.2.3. Các yếu tố kinh tế - xã hội khác ...................................................58 CHƯƠNG 5: MA TRẬN SWOT VÀ GIẢI PHÁP CHO TÌNH HÌNH THU MUA THỦY SẢN NGUYÊN LIỆU................................................................59 5.1. PHÂN TÍCH MA TRẬN SWOT ................................................................59 5.1.1. Chiến lược SO (Sử dụng các điểm mạnh để tận dụng .........................60 5.1.2. Chiến lược WO (Cải thiện những điểm yếu bằng cách tận dụng các cơ hội)....................................................................................................................61 5.1.3. Chiến lược ST (Tận dụng những điểm mạnh bên trong để vượt qua những bất trắc) ..................................................................................................62 x5.1.4. Chiến Lược WT (Tối thiểu hóa những điểm yếu bên trong và tránh khỏi các đe dọa bên ngoài .........................................................................................62 5.2. GIẢI PHÁP CHO TÌNH HÌNH THU MUA THỦY SẢN NGUYÊN LIỆU CỦA CÔNG TY................................................................................................63 CHƯƠNG 6: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ..................................................66 6.1. KẾT LUẬN................................................................................................66 6.2. KIẾN NGHỊ ...............................................................................................66 6.2.1. Đối với Nhà Nước ...............................................................................66 6.2.2. Đối với người dân ...............................................................................67 6.2.3. Đối với công ty....................................................................................67 TÀI LIỆU THAM KHẢO...............................................................................69 xi DANH MỤC BIỂU BẢNG Trang Bảng 1: Kết quả hoạt động kinh doanh của công ty từ 2006 - 2008 ...................26 Bảng 2: Sản lượng và giá trị tiêu thụ tính theo sản phẩm từ 2006 - 2008 ...........29 Bảng 3: Diện tích NTTS của các tỉnh ĐBSCL từ năm 2002 đến năm 2007 .......31 Bảng 4: Sản lượng NTTS của các tỉnh ĐBSCL từ năm 2002 đến năm 2007 ......34 Bảng 5: Sản lượng và tỷ trọng sản phẩm sản xuất thực tế từ 2006 - 2008 ..........36 Bảng 6: Tỷ lệ các hình thức thu mua nguyên liệu phân thao mặt hàng từ năm 2006 đến năm 2008 ...........................................................................................40 Bảng 7: Sản lượng tôm thu mua phân theo địa bàn từ 2006 - 2008 ....................45 Bảng 8: Sản lượng cá thu mua phân theo địa bàn từ năm 2006 - 2008 ...............46 Bảng 9: Sản lượng thủy sản thu mua phân theo mặt hàng từ 2006 - 2008 ..........47 xii DANH MỤC HÌNH Trang Hình 1: Sơ đồ quy trình chế biến tôm đông lạnh..................................................8 Hình 2: Sơ đồ quy trình công nghệ cá tra filtet đông lạnh xuất khẩu ..................10 Hình 3: Sơ đồ vai trò của các yếu tố sản xuất trong hoạt động kinh tế ...............11 Hình 4: Sơ đồ bộ máy tổ chức công ty cổ phần thủy sản Cafatex.......................21 Hình 5: Diện tích NTTS của ĐBSCL từ 2002 – 2007........................................30 Hình 6: Sản lượng và giá trị thủy sản xuất khẩu của Việt Nam từ năm 2005 đến năm 2008....................................................................................................32 Hình 7: Sản lượng NTTS (tấn) của ĐBSCL từ năm 2002 đến năm 2007 ...........33 Hình 8: Cơ cấu các loại thủy sản thu mua làm nguyên liệu của công ty từ năm 2006 đến năm 2008....................................................................................43 Hình 9: Sản lượng thủy sản thu mua từ năm 2006 đến năm 2008 ......................46 Hình 10: Ma trận SWOT và các phối hợp chiến lượ