Luận văn Tạo kháng thể kháng độc tố thần khinh ALPHA trong nọc rắn hổ mang chúa

BOÄ GIAÙO DUÏC VAØ ÑAØO TAÏO ÑAÏI HOÏC QUOÁC GIA THAØNH PHOÁ HOÀ CHÍ MINH TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC KHOA HOÏC TÖÏ NHIEÂN KHOA SINH HOÏC ********************** NGUYEÃN HÖÕU HUØNG TAÏO KHAÙNG THEÅ KHAÙNG ÑOÄC TOÁ THAÀN KINH ALPHA TRONG NOÏC RAÉN HOÅ MANG CHUÙA (OPHIOPHAGUS HANNAH) KHOÙA LUAÄN CÖÛ NHAÂN KHOA HOÏC NGAØNH COÂNG NGHEÄ SINH HOÏC CHUYEÂN NGAØNH Y DÖÔÏC THAØNH PHOÁ HOÀ CHÍ MINH – 2003 HÖÔÙNG DAÃN KHOA HOÏC PGS-TSKH NGUYEÃN LEÂ TRANG Th.S NGUYEÃN THÒ NGUYEÄT THU Luaän vaên toát nghieäp. Ngaønh CNSH Nguyeãn Höõu Huøng Khoùa 1999-2003 2 Trong cuoäc soáng, toâi khoâng theå laøm ñöôïc gì neáu toâi sinh ra vaø lôùn khoân khoâng coù ba, khoâng coù meï, khoâng coù ngöôøi thaân, khoâng coù thaày coâ cuõng nhö khoâng coù baïn beø. Söï thaønh coâng cuûa toâi hoâm nay vaø ngaøy mai khoâng theå phuû nhaän nhöõng gì maø hoï ñaõ giaønh cho toâi. Chæ xin nhôø luaän vaên naøy ñeå baøy toû loøng bieát ôn cuûa toâi. Xin kính daâng höông hoàn ba. Xin caûm ôn meï. Xin caûm ôn PGS-TS Nguyeãn Leâ Trang, Th.S Nguyeãn Thò Nguyeät Thu cuøng caùc anh chò Phoøng Mieãn dòch hoïc, Khoa Vi sinh Mieãn dòch, Vieän Pasteur thaønh phoá Hoà Chí Minh. Xin caûm ôn quyù thaày coâ Khoa Sinh hoïc cuøng toaøn theå caùc baïn lôùp 99CNSH Tröôøng Ñaïi hoïc Khoa hoïc Töï nhieân thaønh phoá Hoà Chí Minh. Ngaøy 12 thaùng 7 naêm 2003. Nguyeãn Höõu Huøng Luaän vaên toát nghieäp. Ngaønh CNSH Nguyeãn Höõu Huøng Khoùa 1999-2003 3 MUÏC LUÏC Giôùi thieäu............................................................................................................1 Muïc tieâu nghieân cöùu...........................................................................................2 Phaàn I: Toång quan taøi lieäu 1. Tai naïn do raén caén. ..................................................................................4 2. Raén Hoå mang chuùa Ophiophagus hannah. ...............................................6 3. Noïc ñoäc vaø ñoäc toá thaàn kinh alpha. ........................................................10 4. Khôùp thaàn kinh-cô....................................................................................11 5. Khaùng theå choáng ñoäc toá vaø giaûi ñoäc........................................................13 Phaàn II: Vaät lieäu vaø Phöông phaùp nghieân cöùu 1. Vaät lieäu. ...................................................................................................17 2. Phöông phaùp nghieân cöùu..........................................................................17 A. Giai ñoaïn I: Tinh cheá ñoäc toá thaàn kinh alpha................................19 1. Phöông phaùp Saéc kyù loïc. ...............................................................19 2. Kieåm tra möùc ñoä tinh cheá baèng phöông phaùp ñieän di gel polyacrylamide gradient 8-18%T coù SDS.....................................21 3. Xaùc ñònh ñoäc löïc. ..........................................................................24 B. Giai ñoaïn II: Taïo khaùng theå khaùng ñoäc toá thaàn kinh alpha. .......28 1. Gaây mieãn nhieãm thoû ñeå taïo khaùng theå khaùng ñoäc toá thaàn kinh alpha .................................................................................................................28 2. Tinh cheá khaùng theå baèng dung dòch Amonium sulfate baõo hoøa ...31 3. Ñònh tính khaùng theå baèng phöông phaùp Ouchterlony. ..................32 Luaän vaên toát nghieäp. Ngaønh CNSH Nguyeãn Höõu Huøng Khoùa 1999-2003 4 4. Ñònh löôïng khaùng theå baèng phöông phaùp quang haáp thuï A280 vaø phöông phaùp Bradford ..........................................................................................33 C. Giai ñoan III: Kieåm tra khaû naêng choáng ñoäc cuûa khaùng theå thu ñöôïc ñoái vôùi noïc toaøn phaàn .......................................................................36 Phaàn III: Keát quaû vaø Thaûo luaän 1. Keát quaû thöïc nghieäm ...............................................................................39 2. Thaûo luaän. ................................................................................................44 Phaàn IV: Keát luaän vaø Ñeà nghò 1. Keát luaän ...................................................................................................47 2. Ñeà nghò.....................................................................................................47 Phaàn V: Taøi lieäu tham khaûo 1. Taøi lieäu trong nöôùc...................................................................................50 2. Taøi lieäu ngoaøi nöôùc..................................................................................50 3. Taøi lieäu Internet .......................................................................................51 Luaän vaên toát nghieäp. Ngaønh CNSH Nguyeãn Höõu Huøng Khoùa 1999-2003 5 Giôùi thieäu Hieän nay, ngaønh y teá coøn gaëp raát nhieàu khoù khaên trong vieäc cheá taïo vaø söû duïng khaùng huyeát thanh choáng noïc ñoäc cuûa raén. Khi gaây mieãn nhieãm ñoäng vaät baèng noïc ñoäc cuûa raén ñeå taïo khaùng huyeát thanh, ñaùp öùng mieãn dòch xaûy ra khoâng cao (khaùng theå ñaëc hieäu thu ñöôïc ít vaø aùi löïc thaáp). Beân caïnh ñoù, tình traïng soác phaûn veä thöôøng xaûy ra ñoái vôùi beänh nhaân bò raén caén khi söû duïng khaùng huyeát thanh khaùng noïc. Caùc thaønh phaàn trong noïc (K. F. Stocker, 1990 & A. T. Tu, 1991) bao goàm caùc thaønh phaàn ñoäc vaø khoâng ñoäc. Trong ñoù, moät soá thaønh phaàn duø khoâng mang ñoäc tính nhöng khi keát hôïp vôùi globulin mieãn dòch laïi gaây phaûn öùng cho cô theå neân caàn phaûi loaïi boû, ví duï yeáu toá CVF (Cobra venom factor) (coù hoaït tính nhö C3b cuûa boå theå). Veà ñoäc tính, ôû nhöõng loaøi thuoäc doøng nhôõn kính (Elapidae), phaûi keå ñeán thaønh phaàn gaây ñoäc chuû yeáu laø ñoäc toá thaàn kinh (ñoäc toá alpha) vaø thaønh phaàn keùm quan troïng hôn laø ñoäc toá tim (ñoäc toá gamma). Trong giôùi haïn cuûa ñeà taøi, ñoái töôïng nghieân cöùu laø raén Hoå mang chuùa (Ophiophagus hannah) thuoäc doøng nhôõn kính (Elapidae) chöùa ñoäc toá haäu khôùp thaàn kinh alpha (post synaptic neurotoxin). Do vaäy, muïc tieâu cuûa chuùng toâi laø taïo khaùng theå ñaëc hieäu khaùng moät khaùng nguyeân laø ñoäc toá thaàn kinh alpha tinh cheá vôùi caáu truùc nguyeân duøng laøm huyeát thanh khaùng noïc toaøn phaàn. Xöû lyù huyeát thanh coù ñöôïc ñeå loaïi tröø toaøn boä chaát gaây soát, gaây phaûn öùng quaù maãn vaø khi duøng, coù theå tieâm tröïc tieáp vaøo tónh maïch, deã daøng söû duïng ñoái vôùi y baùc só. Töø ñoù, vieäc cöùu chöõa trôû neân hieäu quaû, coù theå cöùu soáng nhanh choùng, haïn cheá toái ña thöông taät cho naïn nhaân bò raén caén. Khi ñoù, goùp phaàn giaûi quyeát nhöõng khoù khaên cuûa ngaønh y teá. Luaän vaên toát nghieäp. Ngaønh CNSH Nguyeãn Höõu Huøng Khoùa 1999-2003 6 Muïc tieâu nghieân cöùu 1. Muïc tieâu Taïo khaùng theå khaùng ñoäc toá thaàn kinh alpha vaø ñaùnh giaù khaû naêng choáng ñoäc cuûa khaùng theå naøy ñoái vôùi noïc toaøn phaàn cuûa raén Hoå mang chuùa (Ophiophagus hannah). 2. Caùc böôùc tieán haønh • Tinh cheá ñoäc toá thaàn kinh alpha töø noïc raén Hoå mang chuùa • Gaây mieãn nhieãm thoû ñeå taïo khaùng theå khaùng ñoäc toá thaàn kinh alpha • Kieåm tra khaû naêng baûo veä cuûa khaùng theå khaùng ñoäc toá thaàn kinh alpha ñoái vôùi noïc toaøn phaàn Luaän vaên toát nghieäp. Ngaønh CNSH Nguyeãn Höõu Huøng Khoùa 1999-2003 7 Phaàn I Toång quan taøi lieäu Luaän vaên toát nghieäp. Ngaønh CNSH Nguyeãn Höõu Huøng Khoùa 1999-2003 8 6. Tai naïn do raén caén Vì muïc ñích sinh toàn (khaû naêng töï nuoâi soáng vaø töï baûo veä) ñoái vôùi moâi tröôøng xung quanh, raén buoäc phaûi coù vuõ khí ñeå töï veä vaø taán coâng, ñoù laø noïc ñoäc [2, 14]. Tính ñoäc coù ñöôïc cuûa noïc laø do caùc thaønh phaàn ñoäc toá coù trong noïc taùc ñoäng vaøo caùc quaù trình sinh lyù bình thöôøng cuûa con moài nhaèm muïc tieâu baát hoaït chuùng. Khi soáng trong vuøng coù nhieàu raén, nhaát laø caùc loaøi raén ñoäc, con ngöôøi caàn phaûi coù hieåu bieát veà raén vaø caùc taäp tính cuûa noù ñeå coù bieän phaùp toát nhaát trong vieäc ñeà phoøng raén caén. Trong töï nhieân, raén khoâng phaûi laø con vaät hung döõ vì chuùng khoâng taán coâng ngöôøi maø luoân tìm caùch traùnh xa hoï [2]ï. Vì nhöõng lôïi ích cuûa raén trong caùc baøi thuoác y hoïc coå truyeàn hoaëc thòt raén coù theå laøm caùc moùn aên “khoaùi khaåu”… neân ngöôøi ta ñaõ coá tình saên ñuoåi ñeå baét chuùng, hoaëc vì chuùng caûm thaáy mình ñang bò taán coâng khi con ngöôøi ñeán gaàn hoaëc voâ tình con ngöôøi ñoäng phaûi nôi aån nuùp cuûa chuùng neân chuùng môùi caén ñeå töï veä. Trong muøa sinh saûn, raén hay taán coâng hôn ñeå baûo veä tröùng hoaëc raén con trong toå laøm baèng laù caây. Neáu khoâng may daäm phaûi toå raén thì seõ bò caén. Vì raén thöôøng saên moài veà ñeâm vaø khoâng phoå bieán roäng neân soá tai naïn xaûy ra do raén caén chuû yeáu laø noâng daân bao gồm nhöõng ngöôøi soáng baèng ngheà nuoâi raén, nhöõng ngöôøi laøm coâng taùc kieåm laâm, nhöõng ngöôøi laøm vöôøn vaø nhöõng thôï saên… Nhöõng baùo caùo coù ñöôïc veà caùc tai naïn raén caén ñeàu döïa treân nhöõng tröôøng hôïp nhaäp vieän. Con soá thaät söï coøn cao hôn raát nhieàu. Nöôùc ta thuoäc khu vöïc Chaâu AÙ chòu aûnh höôûng khí haäu nhieät ñôùi vaø caän nhieät ñôùi neân raát thích hôïp cho vieäc phaùt trieån cuûa caùc loaøi raén ñoäc. Theo y văn [3, 4], tæ leä töû vong trong khu vöïc Chaâu AÙ chieám 80% toång soá naïn nhaân bò raén caén treân theá giôùi . Tuy vaäy, chöa coù heä thoáng giaùm saùt naøo veà tai naïn do raén caén. Moät soá tröôøng hôïp nhaäp vieän do raén caén chuû yeáu laø raén Caïp nong (Bungarus faciatus), raén Luaän vaên toát nghieäp. Ngaønh CNSH Nguyeãn Höõu Huøng Khoùa 1999-2003 9 Luïc tre (Trimeresurus albolabris), raén Hoå mang ñaát (Naja kaouthia), raén Hoå mang chuùa (Ophiophagus hannah)… Do vaäy, caàn coù caùc bieän phaùp höõu hieäu nhaèm ñaït ñöôïc keát quaû thoáng keâ roõ raøng ñeå coù thoâng tin chính xaùc veà tình hình raén caén ôû Vieät Nam. Moät soá hình aûnh sau moâ taû moät soá haäu quaû do raén caén ñeå noùi leân tính traàm troïng cuûa thöông tích khi naïn nhaân thoaùt cheát. Hình 1: Hoaïi töû toå chöùc moâ taïi vò trí bò raén Hoå (Elapidae) caén (S. Minton, 2002). Hình 2: Hoaïi töû moâ do Naja antra caén (S. Minton, 2002). Hình 3: Hoaïi töû moâ do raén Hoå mang chuùa (Ophiophagus hannah) caén (Nguyeãn Leâ Trang, 2002). Luaän vaên toát nghieäp. Ngaønh CNSH Nguyeãn Höõu Huøng Khoùa 1999-2003 10 7. Raén Hoå mang chuùa (Ophiophagus hannah) Boä: Squamata. Boä phuï: Serpentes (Ophidia). Doøng: Elapidae. Hoï: Bungarinae. Toâng: Najini. Gioáng: Ophiophagus. Loaøi: Ophiophagus hannah. Teân thöôøng goïi: raén Hoå mang chuùa. Hoå mang chuùa laø loaøi raén ñoäc coù cô theå daøi vaø lôùn nhaát trong taát caû caùc loaøi raén treân theá giôùi [20, 22], chieàu daøi trung bình töø 3,9m ñeán 5,4m. Chuùng phaân boá chuû yeáu töø AÁn Ñoä ñeán Philipines, coù maët ôû Thaùi Lan, Campuchia, Laøo, Vieät Nam vaø Trung Quoác. Chuùng di chuyeån baèng caùch tröôøn treân maët ñaát, tuy nhieân, chuùng coù theå ngaån ñaàu leân cao 1,8m baèng moät phaàn ba chieàu daøi cô theå vaø ngang vôùi chieàu cao cuûa ngöôøi tröôûng thaønh (hình 5). Da raén Hoå mang chuùa ñöôïc phuû bôûi moät lôùp vaûy coù baûn chaát laø keratin, cô theå troøn daøi vaø thu nhoû veà phía ñuoâi. Ñaàu raén phaúng phía treân vôùi hai maét ñen laùnh phía tröôùc [20]. Coå raén coù theå phình to ra hai beân vaø trôû neân gheâ sôï khi bò kích ñoäng (hình 1). Saéc toá da raén Hoå mang chuùa raát phong phuù. Tuøy vaøo nôi sinh soáng, chuùng coù theå coù maøu naâu, ñen xen keõ caùc vaïch traéng hay vaøng. Maøu saéc ôû buïng cuõng khaù bieán ñoäng, coù khi laø maøu kem saùng ñoàng nhaát, coù khi laïi xen vôùi caùc vaïch ñen. Nhìn chung, maøu saéc cuûa raén Hoå mang chuùa soáng trong caùc vuøng aâm u thì xaäm hôn nhöõng con soáng trong vuøng nhieàu aùnh saùng. Hình 4: Raén Hoå mang chuùa Ophiophagus hannah [30]. Luaän vaên toát nghieäp. Ngaønh CNSH Nguyeãn Höõu Huøng Khoùa 1999-2003 11 Raén Hoå mang chuùa thay da töø 4-6 laàn trong naêm ñeå tröôûng thaønh. Ñeå laøm ñöôïc vieäc naøy, raén phaûi coï xaùt cô theå vaøo nhöõng vaät coù caïnh cöùng nhaùm. Vieäc thay da laøm cho raén Hoå mang chuùa giaûm taàm quan saùt trong 10 ngaøy. Soá löôïng vaø söï saép xeáp cuûa vaûy haàu nhö khoâng coù gì thay ñoåi sau moãi laàn thay da. Vaûy treân löng thì nhoû vaø trôn, coøn vaûy ôû buïng thì daøi, roäng baèng vôùi chieàu roäng cuûa buïng vaø xeáp thaønh moät coät duy nhaát theo chieàu höôùng xuoáng. Noïc raén Hoå mang chuùa ñöôïc chuù yù nhieàu nhaát. Noù coù trong tuyeán haïch noïc ngay ñaèng sau maét daãn ñeán hai raêng moùc thaúng ñöùng gaén vaøo phía tröôùc xöông haøm treân. Raêng moùc coù oáng daãn noïc, daøi 12mm, baát ñoäng vaø naèm ôû haøm treân. Haøm döôùi coù hai xöông noái khôùp theo kieåu baûn leà vôùi nhau giuùp raén coù theå nuoát chöûng caùc con moài lôùn. Con moài coù theå laø moät con raén cuøng kích thöôùc, thaäm chí daøi hôn. Raén Hoå mang chuùa coù taàm quan saùt raát toát, coù theå quan saùt trong phaïm vi 100m baùn kính. Maëc duø khoâng coù tai nghe nhöng chuùng vaãn coù theå caûm nhaän ñöôïc aâm thanh. Chuùng neám vaø ngöûi baèng löôõi cheû, thöôøng thoø ra ngoaøi ñeå caûm nhaän (hình 1). Tuoåi thoï cuûa raén coù theå ñaït 20 naêm. Hình 5: Raén Hoå mang chuùa Ophiophagus hannah (Nguyeãn Leâ Trang, 2002). Luaän vaên toát nghieäp. Ngaønh CNSH Nguyeãn Höõu Huøng Khoùa 1999-2003 12 Nhìn chung, raén Hoå mang chuùa ñöôïc tìm thaáy ôû raát nhieàu nôi nhö röøng möa nhieät ñôùi, röøng ñöôùc ngaäp maën, röøng tre, baõi coû vaø thaäm chí nôi con ngöôøi cö nguï [3, 23]. Chuùng bôi raát gioûi vaø treøo raát taøi neân coù theå tìm thaáy ôû caùc bôø suoái hay treân caây hoaëc treân caùc vuøng cao nhö ñoài, nuùi. Chuùng coù khaû naêng saên moài suoát ngaøy ñeâm. Thöùc aên cuûa raén Hoå mang chuùa laø caùc loaøi boø saùt, keå caû caùc loaøi raén khaùc. Chuùng saên caùc loaøi raén nhö raén Chuoät Chaâu AÙ (Asian ratsnake), traên AÁn Ñoä (Indian cobros), raén Caïp nong, thaäm chí raén Hoå mang chuùa cuøng loaøi. Ngoaøi ra, chuùng cuõng aên caû caùc loaøi thaèn laèn. Raén Hoå mang chuùa coù caùch saên moài raát ñoäc ñaùo baèng caùch ngöûi (ñaùnh hôi) khoâng khí nhôø caùi löôõi cheû cuûa noù. Khi tìm thaáy con moài, chuùng naâng moät phaàn ba cô theå leân vaø moå con moài. Trong tröôøng hôïp con moài taåu thoaùt, chuùng coù theå baùm theo daáu veát ôû moät khoaûng caùch raát xa. Khi chuùng caén (moå) con moài, caùc sôïi cô ôû boä phaän toå chöùc haïch co laïi laøm giaûi phoùng noïc ñoäc töø tuyeán noïc vaøo con moài nhôø hai raêng moùc. Noïc ñoäc goàm chuû yeáu moät chaát ñoäc thaàn kinh alpha (alpha- neurotoxin) [3, 4, 20, 22] laøm cho cô theå con moài teâ lieät, baát tænh vaø cheát. Trieäu chöùng baét ñaàu chæ 15-30 phuùt sau khi bò caén. Con moài lieät hay cheát seõ bò nuoát chöûng vaø raén Hoå mang chuùa coù theå khoâng aên laïi trong nhöõng tuaàn keá tieáp. Raén Hoå mang chuùa coù raát nhieàu keû thuø töï nhieân, chuùng bò saên ñuoåi bôûi choàn, caày höông, kieán, reách khoång loà… Tröùng cuûa chuùng bò aên, toå vaø nôi truù aån bò huûy hoaïi bôûi heo röøng vaø choàn. Tuy nhieân, keû thuø lôùn nhaát cuûa raén Hoå mang chuùa laø con ngöôøi. Chuùng bò gieát vì muïc ñích thöông maïi. Da, thòt vaø maät ñöôïc duøng trong caùc baøi thuoác Trung Hoa coå truyeàn vaø noïc ñöôïc duøng ñeå chöõa trò thaáp khôùp, lao phoåi, dòch taû… Raén Hoå mang chuùa thöôøng soáng ñôn ñoäc vaø chæ ñeán vôùi nhau khi baét caëp giao phoái. Raén thuaàn thuïc giôùi tính khi ñaït 5-6 tuoåi. Muøa sinh saûn baét ñaàu töø thaùng Gieâng vaø bieåu hieän baèng vieäc thay da. ÔÛ con caùi, vieäc thay da laøm tieát chaát daãn duï Luaän vaên toát nghieäp. Ngaønh CNSH Nguyeãn Höõu Huøng Khoùa 1999-2003 13 Pheromone höôùng con ñöïc tìm ñeán. Khi chuùng tìm thaáy nhau, con ñöïc quaán quanh, “aâu yeám” con caùi trong nhieàu giôø. Tinh truøng con ñöïc thuï tinh cho tröùng vaø con caùi mang thai. Con caùi coù theå toàn löu tinh truøng trong nhieàu naêm vaø duøng noù ñeå töï thuï tinh cho baûn thaân nhieàu laàn. Con caùi ñeû 20-50 tröùng sau thuï tinh hai thaùng. Tröùng ñöôïc ñeû trong toå laøm trong suoát hai thaùng mang thai. Raén Hoå mang chuùa laø loaøi raén duy nhaát bieát caùch laøm toå. Sau thôøi gian aáp tröùng 60-70 ngaøy, tröùng baét ñaàu nôû. Cho ñeán khi naøo raén con töï noåi treân maët nöôùc ñöôïc thì raén meï môùi boû chuùng, ñeå chuùng ñoäc laäp vaø cuõng ñeå traùnh ñöôïc vieäc raén meï aên thòt caùc con cuûa mình. Raén con coù caùc soïc vaøng vaø ñen xen keû, coù kích thöôùc 35cm chieàu daøi vaø 1,25cm chieàu roäng. Noïc cuûa chuùng chæ coù hieäu löïc nhö moät con raén tröôûng thaønh sau 10 ngaøy tuoåi. Luùc ñoù, chuùng ñaõ saün saøng cho vieäc saên moài baèng vuõ khí cuûa mình, noïc ñoäc. 8. Noïc ñoäc vaø ñoäc toá thaàn kinh alpha Raén Hoå mang chuùa coù nhieàu caùch ñeå ñöa noïc ñoäc gaây cheát vaøo con moài [3, 22]. Moät soá phun noïc vaøo maét gaây ñau vaø muø maét. Tuy nhieân, caùch toát nhaát laø ñöa tröïc tieáp vaøo cô theå con moài baèng cuù moå, muïc ñích laøm baát tænh con moài. Raén Hoå mang chuùa thuoäc nhoùm nhôõn kính (Elapidae). Coù hôn 270 loaøi raén thuoäc nhoùm naøy. Noïc raén Hoå mang chuùa coù nhieàu thaønh phaàn coù vaø khoâng coù ñoäc löïc [12, 19]. Ñoäc löïc maïnh nhaát do thaønh phaàn ñoäc toá thaàn kinh alpha ñaûm nhieäm Hình 6: Phaân töû ñoäc toá thaàn kinh alpha [22]. Luaän vaên toát nghieäp. Ngaønh CNSH Nguyeãn Höõu Huøng Khoùa 1999-2003 14 chieám khoaûng 30% protein trong noïc toaøn phaàn. Ñoäc toá naøy ñöôïc phaân boá theo ñöôøng tuaàn hoaøn con moài ñeå taùc ñoäng vaøo teá baøo ñích (teá baøo cô). Phaân töû ñoäc toá thaàn kinh alpha (hình 6) coù phaân töû löôïng 7000-8000D, chuùng keát hôïp ñaëc hieäu vôùi phaân töû thuï quan haäu khôùp thaàn kinh-cô. AÙi löïc cuûa phaân töû ñoäc toá thaàn kinh alpha vôùi thuï quan raát cao so vôùi chaát daãn truyeàn thaàn kinh Acetylcholine (ACh) ( haèng soá phaân ly cuûa ñoäc toá laø 10-9-10-10M trong khi haèng soá phaân ly cuûa Acetylcholine laø 10-6M) [17]. Ngöôøi ta ñaõ xaùc ñònh raèng chæ caàn moät phaàn ba vò trí thuï quan treân cô hoaønh bò khoùa bôûi ñoäc toá thaàn kinh naøy seõ gaây lieät thôû [22]. Vôùi noïc raén Hoå mang chuùa, quaù trình naøy xaûy ra khoaûng 30 phuùt sau khi bò caén. Tieáp ñoù, oxy khoâng ñöôïc ñöa ñuû vaøo phoåi neân gaây nhieàu haäu quaû beänh lyù daãn ñeán töû vong. Caùch choáng ñoäc ñaëc hieäu duy nhaát hieän nay laø söû duïng ngay khaùng huyeát thanh khaùng noïc caøng sôùm caøng toát sau khi bò caén. Trong tröôøng hôïp khaùng huyeát thanh khaùng noïc khoâng ñöôïc chuaån bò saün thì maïng soáng seõ phaûi ñöôïc giöõ baèng maùy hoâ haáp nhaân taïo cho tôùi khi cô hoaønh hoaït ñoäng laïi bình thöôøng (neáu nhö ñoä nhieãm ñoäc khoâng quaù traàm troïng). 9. Khôùp thaàn kinh-cô Chöùc naêng co cuûa cô ñöôïc ñieàu khieån baèng caùc xung ñoäng thaàn kinh. Caùc xung thaàn kinh naøy nhanh choùng lan truyeàn doïc axon cuûa teá baøo thaàn kinh baèng cô cheá ñaûo cöïc ñieän theá cuïc boä ôû maøng daãn truyeàn ñeán caùc teá baøo ñích (teá baøo cô) ñeå thöïc hieän chöùc naêng nhö co thaét cô hay baøi tieát… [10]. Kieåu lieân laïc noäi baøo naøy xaûy ra theo hai cô cheá: cô cheá ñieän hoaëc/vaø cô cheá hoùa hoïc ngang qua khôùp (synapse) giöõa teá baøo thaàn kinh (teá baøo tieàn khôùp) vaø teá baøo cô (teá baøo haäu khôùp). Cô cheá ñieän xaûy ra do söï tieáp xuùc tröïc tieáp töø teá baøo naøy vôùi teá baøo noái tieáp nhôø vaøo caùc oáng daãn ion cho pheùp ñieän theá hoa