Luận văn Thực trạng và giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp Duy Nguyên Phát

TRƯỜNG ĐẠI HỌC CẦN THƠ KHOA KINH TẾ - QUẢN TRỊ KINH DOANH LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP THỰC TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP NHẰM NÂNG CAO HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG CỦA DOANH NGHIỆP DUY NGUYÊN PHÁT Giáo Viên Hướng Dẫn: Sinh viên thực hiện: NGUYỄN PHẠM TUYẾT ANH TRẦN LƯU PHƯƠNG THÚY MSSV: 4031091 Lớp: Kế toán 01 khoá 29 Cần Thơ, 6-2007 LỜI CAM ĐOAN Tôi cam đoan rằng đề tài này là do chính tôi thực hiện, các thông tin và dữ liệu thu thập được và kết quả phân tích trong đề tài là trung thực, đề tài này không trùng với bất cứ đề tài nghiên cứu khoa học nào. Ngày 18 tháng 06 năm 2007 Sinh viên thực hiện Trần Lưu Phương Thúy LỜI CẢM TẠ Qua thời gian học tập tại trường Đại học Cần Thơ, em đã nhận được vốn kiến thức quý báu từ sự truyền đạt của Thầy, Cô tại trường. Đồng thời, cùng với những kinh nghiệm thực tế có được trong quá trình thực tập tại Doanh nghiệp Duy Nghuyên Phát đã giúp em hoàn thành đề tài luận văn tốt nghiệp của mình. Có được kết quả này, ngoài sự nỗ lực của chính bản thân, em còn nhận được rất nhiều sự giúp đỡ của các Thầy, cô khoa Kinh Tế - Quản Trị Kinh Doanh trường Đại học Cần Thơ cũng như sự giúp đỡ của các anh, chị, cô, chú trong doanh nghiệp. Em xin chân thành cảm ơn các Thầy, Cô khoa Kinh Tế - Quản Trị Kinh Doanh trường Đại học Cần Thơ đặc biệt là cô Nguyễn Phạm Tuyết Anh, người đã trực tiếp hướng dẫn, nhiệt tình đóng góp ý kiến cho em trong việc hoàn thiện nội dung cũng như cách trình bày đề tài. Em xin chân thành cảm ơn các cô, chú, anh, chị trong doanh nghiệp Duy Nguyên Phát đã nhiệt tình giúp đỡ và tạo điều kiện cho em tiếp cận thực tế cũng như đã cung cấp cho em những tài liệu cần thiết để em hoàn thành đề tài. Cuối cùng, em xin kính chúc Quý Thầy, Cô trường Đại học Cần Thơ; các cô, chú, anh, chị trong doanh nghiệp dồi dào sức khỏe và hoàn thành tốt công tác. Sinh viên thực hiện Trần Lưu Phương Thúy NHẬN XÉT CỦA CƠ QUAN THỰC TẬP ........................................................................................ .............................................................................................. .............................................................................................. .............................................................................................. .............................................................................................. .............................................................................................. .............................................................................................. .............................................................................................. .............................................................................................. .............................................................................................. .............................................................................................. .............................................................................................. .............................................................................................. .............................................................................................. .............................................................................................. Cần Thơ, ngày……tháng……năm 2007 NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN HƯỚNG DẪN ........................................................................................ .............................................................................................. .............................................................................................. .............................................................................................. .............................................................................................. .............................................................................................. .............................................................................................. .............................................................................................. .............................................................................................. .............................................................................................. .............................................................................................. .............................................................................................. .............................................................................................. .............................................................................................. .............................................................................................. Cần Thơ, ngày……tháng……năm 2007 NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN PHẢN BIỆN ........................................................................................ .............................................................................................. .............................................................................................. .............................................................................................. .............................................................................................. .............................................................................................. .............................................................................................. .............................................................................................. .............................................................................................. .............................................................................................. .............................................................................................. .............................................................................................. .............................................................................................. .............................................................................................. .............................................................................................. Cần Thơ, ngày……tháng……năm 2007 MỤC LỤC Trang CHƯƠNG 1: GIỚI THIỆU.............................................................................1 1.1 ĐẶT VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU: ...........................................................1 1.2 MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU ...................................................................2 1.3 PHẠM VI NGHIÊN CỨU .....................................................................2 CHƯƠNG 2: PHƯƠNG PHÁP LUẬN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ..................................................................................................................4 2.1 NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG VỀ PHÂN TÍCH HOẠT ĐỘNG KINH DOANH .............................................................................................................4 2.1.1 Khái niệm, ý nghĩa, nhiệm vụ và nội dung của phân tích hoạt động kinh doanh ..........................................................................................................4 2.1.2 các chỉ tiêu đánh giá hoạt động kinh doanh....................................6 2.1.3 Các chỉ tiêu tài chính của doanh nghiệp.........................................8 2.2 PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU...........................................................10 2.2.1 Phương pháp thu thập số liệu .........................................................10 2.2.2 Phương pháp phân tích số liệu........................................................10 CHƯƠNG 3: PHÂN TÍCH THỰC TRẠNG, HIỆU QUẢ KINH DOANH CỦA DOANH NGHIỆP ...................................................................................14 3.1 GIỚI THIỆU VỀ DOANH NGHIỆP......................................................14 3.1.1 Lịch sử hình thành, chức năng, nhiệm vụ.......................................14 3.1.2 Công tác tổ chức quản lý của doanh nghiệp...................................15 3.1.3 Thuận lợi, khó khăn và định hướng phát triển của doanh nghiệp ..17 3.2 TÌNH HÌNH XUẤT KHẨU GẠO Ở THÀNH PHỐ CẦN THƠ ...........18 3.2.1 Khái quát về tình hình sản xuất lúa gạo..........................................18 3.2.2 thực trạng về xuất khẩu gạo ở Cần Thơ..........................................19 3.2.3 Ảnh hưởng của xuất khẩu gạo ở Cần Thơ đến doanh nghiệp ........21 CHƯƠNG 4: PHÂN TÍCH CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN DOANH NGHIỆP ............................................................................................................23 4.1 PHÂN TÍCH MÔI TRƯỜNG KINH DOANH CỦA DOANH NGHIỆP ............................................................................................... 23 4.1.1 Ảnh hưởng của môi trường vĩ mô ..................................................23 4.1.2 Ảnh hưởng của môi trường vi mô ..................................................26 4.2 THỰC TRẠNG VỀ TÌNH HÌNH SẢN XUẤT CỦA DOANH NGHIỆP 28 4.2.1 Tình hình thu mua nguyên liệu.......................................................28 4.2.2 Tình hình chế biến của doanh nghiệp.............................................30 4.3 PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH DOANH THU .............................................31 4.3.1 Phân tích chung tình hình doanh thu ..............................................31 4.3.2 Đánh giá cụ thể tình hình doanh thu của doanh nghiệp .................34 4.4 PHÂN TÍCH TÌNH HÌNH CHI PHÍ.......................................................37 4.5 PHÂN TÍCH LỢI NHUẬN ....................................................................40 4.5.1 Biến động của lợi nhuân qua 3 năm ...............................................40 4.5.2 Các nhân tố ảnh hưởng đến lợi nhuận ............................................44 4.6 PHÂN TÍCH CÁC CHỈ TIÊU TÀI CHÍNH CỦA DOANH NGHỆP....49 4.6.1 Các tỷ số phản ảnh tình hình tài chính của doanh nghiệp ................49 4.6.2 Các tỷ số phản ảnh hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp ...........50 CHƯƠNG 5: MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG KINH DOANH CỦA DOANH NGHIỆP ..........................................52 5.1 NHẬN ĐỊNH CHUNG VỀ DOANH NGHIỆP .....................................52 5.2 MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM NÂNG CAO HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG CỦA DOANH NGHIỆP.....................................................................................52 5.2.1 Giải pháp trong ngắn hạn................................................................53 5.2.2 Giải pháp trong dài hạn ..................................................................53 CHƯƠNG 6: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ..................................................56 6.1 KẾT LUẬN.............................................................................................56 6.2 KIẾN NGHỊ ............................................................................................57 6.2.1 Đối với nhà nước ............................................................................57 6.2.2 Đối với doanh nghiệp .....................................................................57 TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................59 DANH MỤC BIỂU BẢNG Trang Bảng 1: TÌNH HÌNH SẢN XUẤT LÚA GẠO Ở CẦN THƠ QUA 3 NĂM (2004-2006) ......................................................................................................18 Bảng 2: SẢN LƯỢNG GẠO XUẤT KHẨU Ở CẦN THƠ QUA 3 NĂM (2004- 2006) ..................................................................................................................20 Bảng 3:TÌNH HÌNH HOẠT ĐỘNG KINH DOANH CỦA DOANH NGHIỆP QUA 3 NĂM (2004-2006) ................................................................................21 Bảng 4: TÌNH HÌNH THU MUA LÚA, GẠO CỦA DOANH NGHIỆP (2004- 2006) ..................................................................................................................29 Bảng 5: TÌNH HÌNH DOANH THU CỦA DOANH NGHIỆP QUA CÁC NĂM (2004-2006) ........................................................................................................32 Bảng 6: TÌNH HÌNH DOANH THU CỦA TỪNG SẢN PHẨM .....................36 Bảng 7: TÌNH HÌNH BIẾN ĐỘNG CHI PHÍ QUA 3 NĂM (2004-2006)........39 Bảng 8: KẾT QUẢ HOẠT ĐỘNG KINH DOANH CỦA DOANH NGHIỆP QUA 3 NĂM (2004-2006) ................................................................................42 Bảng 9: CÁC TỶ SỐ PHẢN ẢNH TÌNH HÌNH SỬ DỤNG VỐN CỦA DOANH NGHIỆP (2004-2006) ........................................................................................49 Bảng 10: CÁC TỶ SỐ PHẢN ẢNH TÌNH HÌNH HOẠT ĐỘNG CỦA DOANH NGHIỆP (2004-2006) ........................................................................................50 DANH MỤC HÌNH Trang Sơ đồ 1: CƠ CẤU QUẢN LÝ CỦA DOANH NGHIỆP ...................................16 Sơ đồ 2: SƠ ĐỒ THU MUA LÚA GẠO CỦA DOANH NGHIỆP ..................28 Sơ đồ 3: QUY TRÌNH CHẾ BIẾN GẠO TẠI DOANH NGHIỆP ....................30 DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT CP Chi phí DNTN Doanh nghiệp tư nhân. DT Doanh thu. ĐBSCL Đồng bằng sông cửu long. GT Giảm trừ HĐKD Hoạt động kinh doanh. SL Sản lượng. LN Lợi nhuận TP Thành phố. TSCĐ Tài sản cố định. CHƯƠNG 1 GIỚI THIỆU 1.1. ĐẶT VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU: Với những đặc thù về điều kiện đất đai, khí hậu thổ nhưỡng và với hơn 70% dân số sống ở nông thôn nên nước ta có thế mạnh rất lớn về nông nghiệp, đặc biệt là về lúa gạo. Lúa gạo không những là nhu yếu phẩm của 80 triệu dân Việt Nam mà còn là nguồn năng lượng quan trọng thiết yếu và thức ăn căn bản của hơn phân nữa dân số trên thế giới. Thấy rõ tầm quan trọng của lương thực đối với con người Nhà nước ta đã có những chiến lược phát triển kinh tế đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp, Việt Nam từ một nước phải nhập khẩu gạo đã trở thành nước xuất khẩu gạo đứng hàng thứ 2 thế giới, kinh nghiệm này đã đóng góp rất lớn cho ĐBSCL cả về kinh nghiệm sản xuất nông sản và xâm nhập thị trường lúa gạo thế giới. Vùng ĐBSCL với diện tích khoảng 4 triệu hécta đất tự nhiên và gần 17 triệu dân là vùng sản xuất nông nghiệp lớn nhất cả nước, được ví như vựa lúa của Việt Nam. TP Cần Thơ nằm giữa trung tâm ĐBSCL có khí hậu nhiệt đới điển hình, chia làm 2 mùa rõ rệt, ít giông bão, nhiệt độ ổn định thuận lợi cho phát triển sản xuất lúa và chế biến lương thực thực phẩm. Sản xuất lúa gạo của TP Cần thơ giữ vai trò rất quan trọng trong sản xuất nông nghiệp cũng như trong nền kinh tế của thành phố, nó tạo công ăn việc làm ổn định, nâng cao mức sống dân cư vùng nông thôn, đem lại nguồn thu đáng kể cho nhân dân và giá trị kim ngạch xuất khẩu. Nhưng thực tế, sản xuất lúa gạo TP Cần thơ mới chỉ tập trung theo chiều rộng là chính chưa thực sự phát triển theo chiều sâu nên sản xuất lúa còn gặp nhiều khó khăn như về kỹ thuật canh tác, giống, công nghệ bảo quản chế biến sau thu hoạch, vì vậy đã ảnh hưởng đến chất lượng lúa gạo sản xuất ra, ảnh hưởng đến thu nhập và đời sống của người sản xuất. Bên cạnh đó TP Cần thơ cũng là nơi tập trung rất nhiều nhà máy xay xát gia công gạo phục vụ cho xuất khẩu và bán trong nước. Trước năm 1975, Cần Thơ là một trong 3 khu vực tập trung các nhà máy xay xát, hệ thống chành gạo và đội ghe chài vận chuyển lớn nhất ở miền Tây. Nhà máy xay lúa chủ yếu tập trung ở Cái Răng chuyên cung cấp gạo về Sài Gòn và xuất khẩu đã hình thành một vùng chuyên doanh lúa gạo lớn trong vùng. Từ sau năm 1975 tới nay xu hướng đã dịch chuyển sang vùng gần nguồn nguyên liệu, đồng thời thực lực cũng tăng nhanh về số lượng nhà máy lẫn việc đổi mới công nghệ. Giới chuyên doanh lúa gạo ở ĐBSCL xác nhận rằng, các khu chợ chuyên doanh lúa gạo trong vùng đang có sự dịch chuyển. Nơi nào có vùng nguyên liệu, gần cảng sông, thuận lợi tập trung thu hút nguồn nguyên liệu và đường vận chuyển xuất khẩu sẽ phát triển nhanh. Từ lý do trên đề tài em chọn là “THỰC TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG CỦA DNTN DUY NGUYÊN PHÁT”, doanh nghiệp nằm ở Trà Nóc chuyên xay xát, gia công lúa gạo xuất khẩu với lợi thế đường sông thuận lợi và nằm gần nguồn nguyên liệu. 1.2. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU: Nhằm đánh giá tổng quát tình hình hoạt động của doanh nghiệp, tìm ra những nguyên nhân làm ảnh hưởng đến hoạt động của doanh nghiệp và đề ra giải pháp giải quyết. Cụ thể : - Phân tích tình hình sản xuất và xuất khẩu gạo ở TP Cần Thơ, và những ảnh hưởng của tình hình xuất khẩu gạo ở Cần Thơ đến doanh nghiệp. - Ảnh hưởng của các nhân tố môi trường tác động đến doanh nghiệp. - Tình hình biến động của doanh thu, chi phí, lợi nhuận, các nhân tố ảnh hưởng đến lợi nhuận qua các năm. - Tìm ra những ưu và nhược điểm cũng như những tồn tại và những yếu kém của doanh nghiệp để tìm biện pháp khắc phục và nâng cao hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp. 1.3. PHẠM VI NGHIÊN CỨU: Do doanh nghiệp hoạt động dưới hình thức là DNTN lĩnh vực hoạt động chủ yếu là xay xát gia công lúa gạo phục vụ cho xuất khẩu và cho nông dân trong vùng có quy mô nhỏ, gọn nên phạm vi nghiên cứu của đề tài cũng bị hạn chế, ảnh hưởng của các chi phí phát sinh không lớn đối với doanh nghiệp nên đề tài chỉ tập trung phân tích các yếu tố về môi trường, yếu tố đầu vào, chế biến ra sản phẩm, các nguồn doanh thu của doanh nghiệp và khoản lợi nhuận đem lại từ nguồn này. Đánh giá các biến động của những nhân tố ảnh hưởng đến doanh thu, đến lợi nhuận với số liệu giới hạn trong 3 năm (2004-2006). Do thời gian nghiên cứu có hạn (bắt đầu ngày 5/3 đến ngày 11/6 năm 2007) cũng như kiến thức còn hạn chế nên đề tài thực hiện không tránh khỏi sai sót. Mong thầy, cô góp ý kiến cho đề tài của em được hoàn chỉnh hơn. CHƯƠNG 2 PHƯƠNG PHÁP LUẬN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 2.1. NHỮNG VẤN ĐỀ VỀ PHÂN TÍCH HOẠT ĐỘNG KINH DOANH. 2.1.1. Khái niệm, ý nghĩa, nhiệm vụ, và nội dung của phân tích hoạt động kinh doanh (HĐKD). 2.1.1.1. Khái niệm: Phân tích hoạt động kinh doanh (HĐKD) mang nhiều tính chất khác nhau và phụ thuộc vào đối tượng cũng như các giải pháp quản lý mà ta áp dụng. Có nhiều loại hình phân tích kinh tế nhưng chúng đều có một cơ sở chung và phụ thuộc vào đối tượng phân tích. Phân tích HĐKD là quá trình nghiên cứu đánh giá toàn bộ quá trình và kết quả hoạt động kinh doanh ở doanh nghiệp, nhằm làm rõ chất lượng hoạt động kinh doanh và các nguồn tiềm năng cần khai thác, trên cơ sở đó đề ra các phương án và giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh ở doanh nghiệp. 2.1.1.2. Ý nghĩa: Là công cụ để phát hiện những khả năng tiềm tàng trong HĐKD và còn là công cụ cải tiến cơ chế quản lý trong kinh doanh. Cho phép các doanh nghiệp nhìn nhận đúng đắn về khả năng, sức mạnh cũng như những hạn chế trong doanh nghiệp của mình. Trên cơ sở đó, các doanh nghiệp sẽ xác định đúng đắn mục tiêu cùng các chiến lược kinh doanh có hiệu quả. Là cơ sở quan trọng đề ra các quyết định kinh doanh. Là công cụ quan trọng trong những chức năng quản trị có hiệu quả của doanh nghiệp. Là cơ sở cho việc ra quyết định đúng đắn trong chức năng quản lý, nhất là chức năng kiểm tra, đáng giá và điều hành hoạt động kinh doanh để đạt các mục tiêu kinh doanh. Là biện pháp phòng ngừa rủi ro, để kinh doanh đạt hiệu quả mong muốn doanh nghiệp phải biết tiến hành phân tích HĐKD của mình, đồng thời dự đoán các điều kiện kinh doanh trong thời gian tới, để vạch ra chiến lược kinh doanh cho phù hợp. Tài liệu phân tích hoạt động kinh doanh còn cần thiết cho các đối tượng bên ngoài khác, khi họ có mối quan hệ về nguồn lợi với các doanh nghiệp, vì thông qua phân tích họ mới có thể có quyết định đúng đắn trong việc hợp tác đầu tư, cho vay,... với doanh nghiệp nữa hay không? 2.1.1.3.