Luật hình sự - Bài 2: Các tội xâm phạm sở hữu

*TRƯỜNG ĐẠI HỌC MỞ TP HỒ CHÍ MINHKHOA KINH TẾ - LUẬTMÔN LUẬT HÌNH SỰ(PHẦN CÁC TỘI PHẠM)BÀI 2 . CÁC TỘI XÂM PHẠM SỞ HỮU 1. Những vấn đềchung2. Các tội phạmcụ thểNội dungI. NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG1. Khái niệm về các tội xâm phạm sở hữu Là những hành vi nguy hiểm cho XH Có lỗi Gây thiệt hại hoặc đe doạ gây thiệt hạicho QHSH. Khách thể của tội phạm Quan hệ SH là KT của TP. Nghĩa là:Sự gây thiệt hạicho QHSH đã phảnánh đầy đủ bảnchất nguy hiểmcủa tội phạmCác tội XPSH gâythiệt hại choquan hệ SH GIẤY TỜ CÓGIÁ TRỊ THANHTOÁN BẰNGTIỀN TIỀN  VẬTNhững giấytờ thể hiệnquyền vềtài sảnĐTTĐ của các tội XPSH là tài sản. Đó là:Hành vichiếm đoạtHVKQHành Vichiếm giữtrái phépHành visử dụngtrái phépHành vihuỷ hoại,làm h/hỏng,mất mátTSthiệt hạixảy racho QHSHthể hiệndưới dạngthiệt hạivật chấtHànhđộngphạmtộikhônghành độngphạm tộilà dấu hiệu bắt buộccủa nhiều tội phạmNhiều tội có CTTPvật chấthậuquảCT của TP Đa số các tội phạm quy định tại chương này có CT thườngMCQ của TP Lỗi cố ý hoặc vô ý Động cơ có thể là tư lợi hoặc không 2. Các tội XPSH trong BLHS Việt namCó 13 tội phạm được chia thành nhóm như sau:CÁC TỘI XPSH (13 TỘI)CÁC TỘI CÓ MỤC ĐÍCHTƯ LỢI TỪ 133 -> 142 CÁC TỘI KHÔNG CÓ TÍNH CHẤT CHIẾM ĐOẠTTỪ 141 - > 142CÁC TỘI KHÔNGCÓ MỤC ĐÍCHTƯ LỢITỪ 143 -> 145CÁC TỘI CÓ TÍNH CHẤT CHIẾM ĐOẠTTỪ 133 - > 140II. Các tội XPSH có tính chất chiếm đoạtKhái niệm Là các tội XPSH mà trong cấu thành các tội ấy dấu hiệu chiếm đoạt là bắt buộcChiếm đoạt là Hành vi cố ý làm dịch chuyển một cách phi pháp Tài sản đang thuộc sự quản lý của chủ Tài sản thành tài sản của mình.MKQ: Về mặt thực tế:II. Các tội XPSH có tính chất chiếm đoạtSửdụngĐịnhđoạtChiếmhữuLàm chochủ tài sản mấttài sản, mất khảnăng thực hiện cácquyền năng: Về mặt pháp lý: Quá trình xảy ra trên thực tế không làm mất quyền sở hữu của chủ sở hữu.Hình thứcchiếm đoạtcụ thểtài sản bị chiếm đoạtNgườichiếm đoạt HV chiếm đoạt được thể hiện dưới các dạng khác nhau tuỳ thuộc vào quan hệ:II. Các tội XPSH có tính chất chiếm đoạtĐTTĐ: Là tài sản còn đang nằm trong sự chiếm hữu, sựQL của chủ tài sảnMCQ: Lỗi của người chiếm đoạt là CYTTII. Các tội XPSH có tính chất chiếm đoạtKiểm traKhẳng định nào đúng1. Chiếm đoạt là hành vi làm dịch chuyển tài sản của người khác thành tài sản của mình.2. Chiếm đoạt là hành vi cố ý làm dịch chuyển một cách phi pháp tài sản của người khác thành tài sản của mình.2051015 Người từ 14 tuổitrở lênCT Lỗi cố ý trực tiếp Mục đích tư lợiMCQ* Hành vi dùng vũ lực* Hành vi đe doạ dùng vũ lực* Hành vi khácMKQĐTTĐ Tài sảnKT Quan hệ sở hữu TM, SK con ngườiIII. Các tội phạm cụ thể 1 3 2 MKQ của TP: Người phạm tội có HV bắt cóc người để chiếm đoạt tài sản. TP được coi là HT khi người PT có HV bắt cóc Tội bắt cóc nhằm chiếm đoạt tài sản (Điều 134) KT của TP: Quan hệ nhân thân: tự do, sức khoẻ, tính mạng Quan hệ sở hữu MCQ của TP: Lỗi của người phạm tội là CYTT Mục đích phạm tội là chiếm đoạt tài sảnTội cưỡng đoạt tài sản (Điều 135 BLHS99) HV phạm tội xâm hại: Quan hệ nhân thân Quan hệ sở hữu MCQ của TP: Lỗi CYTT M/đích chiếm đoạt t/sản  Dùng thủ đoạnkhác uy hiếp tinhthầnngười PT cóhành vi: Đe doạ sẽ dùngvũ lực hoặcTội cướp giật tài sản (Điều 136 BLHS99) KT của TP: Quan hệ sở hữu MKQ: HV chiếm đoạt có tính chất: Công khai Nhanh chóng Lỗi cố ý trực tiếpTội công nhiên chiếm đoạt tài sản (Điều 137 BLHS)xâm hạiQuan hệ sở hữu HV chiếm đoạt TS của người khác HV chiếm đoạt mang tính chất công khai Xảy ra trong hoàn cảnh chủ tài sản không có đ/k ngăn cản. TPHT khi người PT chiếm đoạt được TSNgười phạm tội cóhành vi chiếm đoạtlỗicố ýQCMM K Q TPHT khi chiếmđoạt được Tài sảnThủ đoạn đểchiếm đoạtlà Lén lút Tài sản đang ở trong sựchiếm hữu của người khácTài sản đang nằm trongKV quản lý, bảo quảnTài sản chiếm hữu hợppháp hoặc bất hợp phápTài sản có thể có ngườibảo vệ, trông coi hoặckhông có ĐTTĐ: Tài sản đangcó chủ, bao gồm:Tội trộm cắp tài sản (Điều 138 BLHS99)Tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản (Điều 139) HV chiếm đoạt TS bằng thủ đoạn lừa dối. Lừa dối có thể được thực hiện thông qua:Giả danhtổ chứcký kếthợp đồngViệc làmcụ thể(cân, đong,đo, đếm,tính sai..) Lời nói Xuấttrìnhgiấy tờ giả mạoGiả danhcán bộGian dối là đặc trưng của lừa đảo, nhưng khụng phải mọi hành vi gian dối đều cấu thành tội lừa đảoTội lừa đảo chiếm đoạt tài sản (Điều 139)Tội phạm hoàn thành khi: Người phạm tội đã chiếm đoạt được tài sản Người phạm tội đã giữ lại được tài sản mà đáng lẽ phải traoTội lừa đảo chiếm đoạt tài sản (Điều 139)Lỗi cố ý trực tiếpChủ thể thườngTội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản (Điều 140) Hợp đồngkhác Thuêtài sản Mượntài sản Vaytài sảnMKQ của TP:Người phạm tội có được tài sản một cách ngay thẳng, hợp pháp là do:Tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản (Điều 140)Dùng thủđoạn bỏ trốnđể chiếm đoạtTài Sản Sd TS vào mụcđích bất hợppháp dẫn đếnkhông có khảnăng trả lại Dùng thủđoạn gian dốiđể chiếm đoạtTài sản Người PT không thực hiện nghĩa vụ đã cam kết mà:Tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản (Điều 140) Đã chiếmđoạt đượctài sản; Không cònkhả năngtrả lại TS Đã bỏ trốn TP hoàn thành khi người PT:Tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản (Điều 140) CT của TP: Là người được chủ TS tín nhiệm giao Tài sản để: gia công vậnchuyển sửachữa... sử dụngKiểm traKhẳng định nào đúng1. Chỉ coi là tội trộm cắp tài sản khi người phạm tội che dấu được hành vi chiếm đoạt của mình2. Gian dối là đặc trưng của tội lừa đảo nhưng không phải mọi hành vi gian dối đều là lừa đảo3. ĐTTĐ của tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản là những tài sản chưa hoặc không có người QL2015105Các tội XPSH không có tính chất chiếm đoạtTội chiếm giữ trái phép tài sản (Điều 141) ĐTTĐ của TP là tài sản:Chưa đượcphát hiện:kho báutronglòng đất..Đã thoát lykhỏi sự chiếmhữu của chủts: ts giaolầm, giao thừa,ts bị bỏ quên...Tội chiếm giữ trái phép tài sản (Điều 141) MCQ của TP: Người PT đã có HVchiếm giữ trái phép Người PT có được tài sản là do ngẫu nhiên MKQ của TP:lỗicố ý ĐTTĐ:TS bị SD tráiphép có giá trịtừ 50 tr. VNDtrở lên TS mà việcsử dụng khônglàm chonó mất TiềnTội sử dụng trái phép tài sản (Điều 142 BLHS99) MKQ của TP:Ng­êi PT kh«ng cã HV chiÕm ®o¹t vµ còng kh«ng cã ý thøc chiÕm ®o¹t TSCan ph¹m cã hv khai th¸c tr¸i phÐp gi¸ trÞ SD cña TS ng­êi kh¸c.CÁC TỘI XPSH KHÔNG CÓ MỤC ĐÍCH TƯ LỢITội huỷ hoại hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản ĐTTĐ: Tài sản không thuộc loại có tính chất đặc biệtCÁC TỘI XPSH KHÔNG CÓ MỤC ĐÍCH TƯ LỢITội huỷ hoại hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản MKQ của TP: Hành vi huỷ hoại Hành vi cố ý làm hư hỏng HQ: Tài sản bị huỷ hoại hoặc bị hư hỏngCÁC TỘI XPSH KHÔNG CÓ MỤC ĐÍCH TƯ LỢITội huỷ hoại hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản MCQ của TP: Lỗi CYTT hoặc CYGT.Tội thiếu trách nhiệm gây thiệt hại nghiêmtrọng đến tài sản của Nhà nước (Điều 144) ĐTTĐ: Tài sản của Nhà nướcTội thiếu trách nhiệm gây thiệt hại nghiêmtrọng đến tài sản của Nhà nước (Điều 144) CT của TP: Là những người có trách nhiệm đối với tài sảnTội thiếu trách nhiệm gây thiệt hại nghiêmtrọng đến tài sản của Nhà nước (Điều 144) Người PT đã không thựchiện hoặc thực hiện khôngđầy đủ những quy định về:Quản lýbảoQuảnsử dụngtài sảnThiệt hại nghiêm trọnghËuqu¶Tội vô ý gây thiệt hại nghiêm trọngđến tài sản (Điều 145 BLHS99)HQ xảy ra làthiệt hại từ 50 tr.VNDtrở lênNgười PTđã vi phạm nhữngQT thông thườngtrong cuộc sốngvề bảo vệ TSQHNQ