Mức sinh lời và rủi ro trong đầu tư chứng khoán (return and risk)

Trung tâm Nghiên cứu khoa học và Đào tạo chứng khoánGiơí thiệu về Mức sinh lời và rủi ro trong đầu tư chứng khoán(return and Risk )TS. Tôn Tích QuýPhó giám đốc` Mục tiêu của bài giảng Giúp học viên hiểu khái niệm, nguyên nhân tạo ra sự rủi ro trong đầu tư chứng khoán.Giúp học viên hệ thống hoá các loại rủi ro.Giúp học viên biết phương pháp định lượng, đánh giá rủi ro.Hiểu mức bù rủi ro trong đầu tư chứng khoán.Có ý niệm về quản lý rủi ro1- Giới thiệu về mức sinh lờiVi sao ?- Thu nhập đầu tư chứng khoán =  Lợi tức & tăng giá CK (Capital gain) - Công thức :  lãi (cổ , trái tức) +  giá r = ------------------------------ Giá trị ban đầu  lãi (cổ , trái tức)  giá r = -------------------- + ---------- Giá trị ban đầu Giá trị ban đầu lãi (cổ , trái tức)  giá r = -------------------- + ---------- Giá trị ban đầu Giá trị ban đầu  lãi  giá GTBĐ r+1 = --------- + ---------- + -------- GTBĐ GTBĐ GTBĐ lãi Gía trị cuối kỳ r+1 = --------- + -------------------  GTBĐ GTBĐ  r = (Lãi + Giá cuối kỳ )/ giá ban đầu - 1Ví dụ : Cổ phiếu mua vào là 20$ Cổ tức thu 31/12 là 2$ Cổ phiếu bán 31/12 là 22$ 2 +22 Mức sinh lời là r= ---------- -1 = 20% 20Ví dụ :  Cổ phiếu A mua 2/1 là 25 $ và bán ngày  31/12 là 26,5 $. Cổ tức thanh toán hết cho cổ đông là 5% Tính mức sinh lời r ? 26,5 - 25  giá = ------------- = 6% 25 r = 5% + 6% = 11 % Hoặc dùng công thức đã giới thiệu : 25 x 5% + 26,5 r= -------------------- - 1 = 11% 25 2- Mức sinh lời gộp nhiều năm và mức sinh lời bình quân năm. => Ví dụ : Đầu tư 1 $ vào năm 1930 & nó có giá trị 133,6 $ vào năm 1986 (56 năm) Mức sinh lời gộp của 56 năm là : 133,6 r = -------- -1 = 132,6 lần = 13260 % 1 Mức sinh lời b/Q năm là 56 r = (132,6 +1) - 1 = 9,1%3-Mức sinh lời theo tháng và năm=> Ví dụ : Mức sinh lời gộp 6 tháng là 15%. Mức sinh lời năm là bao nhiêu ? r = ( 1+ 0.15)2 - 1 = 32,25% r = ( 1+ rm tháng ) 12/m -1 Ví dụ : Mức sinh lời 4 tháng 20% => Mức sinh lời năm là : Ap dụng công thức đã có trên : r = (1 + 0,2 ) 3 ( =12/4) - 1 = 72,8%4- Mức sinh lời ngày và mức sinh lời năm =>  Ta có công thức như trong phần The time value of money : r = ( 1 + r n ngày )365/n - 1 Ví dụ : Mức sinh lời 50 ngày là 5%, mức sinh lời cả năm là bao nhiêu : áp dụng công thức trên : r = ( 1 + 0.05 ) 365/50 - 1 = 42,78%5- Mức sinh lời điều chỉnh : - Có 2 nhân tố tác động lớn đến mức sinh lời thực sự của doanh nghiệp đó là : Thuế & lạm phát. - Chúng ta hãy tìm cách loại chúng6- Mức sinh lời điều chỉnh thuếVí dụ : Giá trị ban đầu của 1 chứng khoán là 10000 $ . Cổ tức chia trong năm là 750$ . Mức tăng giá trong năm là 1250 $. Giá trị cuối kỳ là 12000$. Giả sử thuế lợi tức là 50% Thuế capital gain là 20 % Mức sinh lời sau khi điều chỉnh thuế là : Mức sinh lời gộp : 2000$ Thuế lợi tức : - 375 $ Thuế CG : - 250 $ ----------------------- -------------- Mức sinh lời đ/c thuế 1375 $ => 13,75%Hay dùng công thức :  12000 - 375 - 250  r = -------------------------- - 1 = 13,75% 100007 Mức sinh lời điều chỉnh lạm phát Giả sử trong ví dụ trên nếu mức sinh lời đã điều chỉnh thuế là 13,75% và lạm phát là 10 % thì mức sinh lời thực chỉ là :  1, 1375 R thực = -------- - 1 = 3,4 % 1,1 => Để tính nhanh quy ước tính gần đúng : R thực = 13,75 - 10 = 3,75 (%)8- thống kê Mức sinh lời- Tính mức sinh lời theo công thức bình quân nhân sẽ rất phức tạp trong việc khảo sát tổng thể, nhất là khảo sát mức rủi ro.- Để đơn giản hóa, chúng ta dùng mức sinh lời bình quân giản đơn ( trung bình cộng) ví dụ : Mức sinh lời một cổ phiếu trong 4 năm là 5, 6, 7, và 8% 5 + 6 + 7 +8 Mức sinh lời b/Q = --------------- = 6,5% 49. Rủi ro trong đầu tư chứng khoán Định nghĩa : + Variability of return : Biến động + Uncertainly : Không chắc chắn + Lost : mất mát : do trời -- đen => Giao động hai chiều. => Rủi ro không phải là điều xấu, cũng không phải là tốt => Cũng không phải không nhận biết được mà có thể nhận biết và hạn chế nó và có biện pháp phòng ngưà, hạn chế : Đầu tư theo danh mục => Chủ đề trong các hội cờ bạc 10- Upside & Downside risksVí dụ : Chrysler Corporation gần như phá sản vào năm 1981. Một người đầu cơ mua cổ phiếu của công ty này vào tháng 12/1981 với giá 3 3/8 upside & downside risk của cổ phiếu này là gì ? Downside risk : Cty fá sản => trường hợp xấu nhất : R = -100%Upside : Giả sử giá cổ phiếu này tăng lên 32 $ vào tháng 6/1983 => tỷ lệ lãi suất = 848,1% 11- Phân tổ rủi ro - rủi ro hệ thống : liên quan đế Toàn bộ thị trường,khó kiểm soát, khó tránh => ảnh hưởng đến tất cả mọi chứng khoán - Rủi ro không hệ thống : liên quan đến  chứng khoán cụ thể hay nhóm CK => có thể kiểm soát và tránh được.12. Quan hệ giữa mức sinh lời và rủi roCó 3 trường hợp : - Mức sinh lời cao, rủi ro cao - Mức sinh lời thấp, rủi ro thấp - Mức sinh lời cao, rủi ro thấp => Di chuyển => tạo ra mức sinh lời bình đẳng.=> High risk high return13 - Mức bù rủi ro :Lợi nhuận yêu cầu (R) = i + p + b + f + m + kTrong đó : i : Lã i suất thực phi rủi ro p : Bù rủi ro lạm phát b : Bù rủi ro kinh doanh f : Bù rủi ro tài chính. m : Bù rủi ro thị trường k : Bù rủi ro khác.(tỷ giá, ....)  14- đánh giá rủi ro Rủi ro trái phiếu kho bạc, cổ phiếu công  ty bé & cty lớn => Đồ thị a) Phương pháp thống kê : Luận cổ suy kim.  b) Dự báo tương lai :  Luật của xác suất.  15 Phương pháp thống kê. Định nghĩa : Rủi ro là sự giao động của mức sinh lời kỳ vọng. => Đặc điểm là luận cổ suy kim.1Công thức chung trường hợp : Luận cổ suy kim  ri  r= E(r) = ----------- n  (ri - E(r))2  2 = -------------- = Var.  n - 1Ví dụ : EPS của một cổ phiếu các năm 1995- 98 là : 1 , 5, 2, 8 $. Tính mức EPS kỳ vọng cho năm 1999., var =  2 và SD =   1 + 5 + 2 + 8 EPS = --------------- = 4 ($) 4 (1-4)2 + (5-4)2 + (2-4)2 + (8-4)2  2 = --------------------------------------- 4 -1 = 33/3 = 11 =>  = 3.32 16 Phương pháp dự báo tương lai Công thức chung :  r =E(r) =  wi x ri 2 =  wi x (ri - E(r))2 = Var.17- Rủi ro thị trường - và mức bù rủi rođịnh nghĩa rủi ro chung của thị trường- Phương pháp tính rủi ro chung của thị trường eA(r) = Rf +  RTrong đó :  Rf : Risk free  R : Risk premium21- Hệ số  - Được tính cho từng loại chứng khoán. - Công thức: COV ( R A ; RM ) A = ---------------- -------- M   = 1 Thay đổi cùng thị trường   > 1 Thay đổi lớn hơn thị trường  < 1 Thay đổi ít hơn thị trườngVí dụ : Đầu tư vào tài sản nào rủi ro hơn, vì sao ?A 6 10 14B 2 10 18Dự đoán 30 20 50Xác suất 0.3 0.2 0.5- Đối với TSA : RA = 0.3 x 6 + 0.2 x 10 + 0.5 x 14  2 =  Đối với TSB : RB= 0.3 x 2 + 0.2 x 10 + 0.5 x 18= 2.5 2 =Bài kiểm tra 1 : Ngày 28/8/96 chỉ số Hangseng là 11379 điểm. Để tính toán mức sinh lời đầu tư vào chỉ số này từ ngày 29/8 đến đến 27/9/1996 người ta đã yêu cầu 100 nhà phân tích dự báo chỉ số và kết quả theo bảng sau HSI Mức sinh lời số nhà p/t dự đ 10 500 -7,72% 30 11 500 1,06 % 50 12 500 9,85% 20 Tính mức sinh lời kỳ vọng và rủi ro đầu tư vào chỉ số thời kỳ này. Bài tập 1 : Holmes Corporation có dự báo thu nhập như sau : Dự báo TN Xác suất -15% 0.15 -10% 0.10 5% 0.20 12% 0.20 20% 0.15 25% 0.10 30% 0.10Tính thu nhập kỳ vọng và rủi ro đầu tư vào Holmes Corporation ?Bài tập2 : The Quinn Company : Năm Lợi nhuận 19X1 10% 19X2 -5% 19X3 14% 19X4 -6% 19X5 20% Tính expected return & Var , SD !Bài tập 3 : Cổ phiếu công ty A hiện giá là 100$, không thanh toán cổ tức. Giá dự kiến vào cuối năm là : Giá Xác suất 90$ 0.10 95$ 0.20 100$ 0.40 110$ 0.20 115$ 0.10 Tính expected return & Var, SD    20. Quản lý rủi ro - Phải cần 1 khoá học (ở mỹ 90 tiết ) - Đây là quy trình, chiến lược cho từng trường hợp cụ thể không có mẫu chung- các bước : + Nhận dạng rủi ro + Định lượng rủi ro + Đánh giá tác động của rủi ro đối với chiến lược kinh doanh của mình + Đánh giá năng lực của người thực hiện chương trình rào chắn rủi ro để có biện pháp thích hợp + Lựa chọn công cụ, giải pháp thích hợp