Nâng cao chất lượng giảng dạy môn tư tưởng Hồ Chí Minh trong các trường đại học ở nước ta hiện nay

“100 năm Chủ tịch Hồ Chí Minh đến với chủ nghĩa Mác - Lênin” (1920 - 2020) 651| NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG GIẢNG DẠY MÔN TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH TRONG CÁC TRƯỜNG ĐẠI HỌC Ở NƯỚC TA HIỆN NAY ThS. Lê Thị Sáu* Học viện Cán bộ TP. Hồ Chí Minh Tóm tắt Trong bài viết tác giả chỉ rõ sự cần thiết của nâng cao chất lượng dạy học môn Tư tưởng Hồ Chí Minh trong các trường đại học hiện nay. Trên cơ sở đó, xuất phát từ góc độ chuyên môn tác giả đề xuất một số biện pháp sư phạm cơ bản góp phần nâng cao chất lượng dạy học môn Tư tưởng Hồ Chí Minh trong các trường đại học hiện nay. Từ khóa: Môn Tư tưởng Hồ Chí Minh, chất lượng giảng dạy, trường đại học. I. MỞ ĐẦU Cùng với chủ nghĩa Mác - Lênin, tƣ tƣởng Hồ Chí Minh hiện nay là nền tảng tƣ tƣởng và kim chỉ nam cho mọi hoạt động cách mạng của Đảng và dân tộc ta. Trong các trƣờng đại học hiện nay, môn Tƣ tƣởng Hồ Chí Minh là một trong 5 môn học Lý luận chính trị bắt buộc thuộc kết cấu, chƣơng trình đào tạo. Nhiều văn bản, chỉ thị, nghị quyết chỉ đạo của Đảng và Nhà nƣớc, trong những năm qua xác định: “ chất lƣợng, hiệu quả học tập, nghiên cứu, vận dụng và phát triển chủ nghĩa Mác - Lênin, tƣ tƣởng Hồ Chí Minh chƣa cao”, nguyên nhân của hạn chế trên “chủ yếu là do nhận thức chƣa đầy đủ về ý nghĩa, vị trí, tầm quan trọng của việc đổi mới, nâng cao chất lƣợng, hiệu quả học tập, nghiên cứu, vận dụng và phát triển chủ nghĩa Mác - Lênin, tƣ tƣởng Hồ Chí Minh trong tình hình mới”1. Hơn nữa, theo Quyết định số 4890/QĐ-BGDĐT ngày 23/12/2019 của Bộ trƣởng Bộ Giáo dục và Đào tạo về việc phê duyệt chƣơng trình, giáo trình sử dụng chung các môn lý luận chính trị đối với trình độ đào tạo các ngành không chuyên về lý luận chính trị thì hiện nay chƣơng trình, giáo trình các môn Lý luận chính trị nói chung, môn Tƣ tƣởng Hồ Chí Minh nói riêng đang sử dụng chƣơng trình, * Khoa Xây dựng Đảng & Tƣ tƣởng Hồ Chí Minh 1 Chỉ thị số 23-CT/TW, ngày 09/02/2018 của Ban Bí thƣ về tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lƣợng, hiệu quả học tập, nghiên cứu, vận dụng và phát triển chủ nghĩa Mác - Lênin, tƣ tƣởng Hồ Chí Minh trong tình hình mới. Phần IV. Nghiên cứu, dạy học và bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng - Chủ nghĩa Mác - Lênin |652 giáo trình mới. Vì vậy, tìm ra các giải pháp nâng cao chất lƣợng dạy học các môn Lý luận chính trị nói chung, môn Tƣ tƣởng Hồ Chí Minh nói riêng là yêu cầu quan trọng, cấp thiết trong các trƣờng đại học hiện nay. II. NỘI DUNG Tƣ tƣởng Hồ Chí Minh là một hệ thống những quan điểm toàn diện và phong phú các vấn đề về đƣờng lối chiến lƣợc và phƣơng pháp cách mạng, thể hiện những nhận thức sâu sắc, những vận dụng và phát triển sáng tạo của Ngƣời về chủ nghĩa Mác- Lênin vào hoàn cảnh và điều kiện cụ thể của nƣớc ta. Do đó, tƣ tƣởng Hồ Chí Minh đƣợc Đảng ta xác định là tài sản tinh thần vô cùng to lớn, quý báu của Đảng và dân tộc Việt Nam. Từ lâu, việc học tập tƣ tƣởng, đạo đức, tác phong của Hồ Chí Minh trong toàn Đảng, toàn dân đã đƣợc đặt ra nhƣ một nhu cầu tất yếu và đƣợc triển khai dƣới nhiều hình thức. Đặc biệt, từ khi Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ VII của Đảng khẳng định: “Đảng lấy chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh làm nền tảng tư tưởng, kim chỉ nam cho hành động”2 thì công tác nghiên cứu, giảng dạy và học tập tƣ tƣởng Hồ Chí Minh đã đƣợc tiến hành một cách rộng rãi, có hệ thống, có chiều sâu với tƣ cách là một môn khoa học, giữ một vị trí quan trọng bên cạnh các môn khoa học Mác - Lênin. Cũng nhƣ bất cứ một môn khoa học nào khi đƣợc đƣa vào giảng dạy trong chƣơng trình đào tạo đại học, môn Tƣ tƣởng Hồ Chí Minh cũng đòi hỏi phải tuân thủ những yêu cầu có tính quy luật của giáo dục, của hoạt động sƣ phạm. Hàng loạt vấn đề đặt ra cần phải giải quyết nhƣ: nội dung chƣơng trình, tài liệu dùng cho việc dạy của thầy, việc học của trò từ giáo trình, giáo khoa đến các tài liệu tham khảo; phƣơng pháp giảng dạy; các thiết bị, đồ dùng dạy học thích hợp cho các đối tƣợng và mục tiêu đào tạo Trong các vấn đề nêu trên, phƣơng pháp đóng vai trò đặc biệt quan trọng. Nó là công cụ để ngƣời thầy truyền tải tri thức khoa học tới sinh viên, giúp họ hình thành nhận thức khoa học, trau dồi năng lực tƣ duy lý luận đồng thời rèn luyện tƣ tƣởng chính trị, tƣ tƣởng đạo đức và nhân cách. Phƣơng pháp còn giúp cho ngƣời học tự mình lĩnh hội tri thức, rèn luyện kỹ năng trong quá trình tiếp thu học vấn, biến lao động học tập thành nhu cầu văn hóa của cá nhân, nhờ đó chuyển đối tƣợng thành chủ thể tự đào tạo. Cụ thể, đối với tƣ tƣởng Hồ Chí Minh, làm thế nào để có thể giảng dạy tốt đƣợc môn học? Làm thế 2 Đảng Cộng sản Việt Nam (1991), Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VII, Nxb Sự thật, Hà Nội, tr.127. “100 năm Chủ tịch Hồ Chí Minh đến với chủ nghĩa Mác - Lênin” (1920 - 2020) 653| nào để khi tiếp xúc với môn học Tƣ tƣởng Hồ Chí Minh, sinh viên một mặt vừa tiếp nhận đƣợc bản chất khoa học, những tri thức cần thiết làm hành trang bƣớc vào cuộc sống, vào lĩnh vực công tác của bản thân; mặt khác, họ luôn cảm thấy thoải mái, hào hứng đón nhận môn học nhƣ một món ăn tinh thần, cảm nhận và tự hào về Chủ tịch Hồ Chí Minh đang là trăn trở của không ít giảng viên khi đảm nhận môn học này. Để việc dạy học môn Tƣ tƣởng Hồ Chí Minh đƣợc nâng cao chất lƣợng, phát triển và đi sâu, theo tôi cần chú ý thực hiện các biện pháp cơ bản, đặc thù sau: 2.1. Truyền đạt tư tưởng Hồ Chí Minh bằng văn phong trong sáng, giản dị, ngắn gọn, dễ hiểu Cố Thủ tƣớng Phạm Văn Đồng trong tác phẩm Hồ Chí Minh một con người, một dân tộc, một thời đại, một sự nghiệp đã nhận định: “Chủ tịch Hồ Chí Minh cao mà không xa, mới mà không lạ, to lớn mà không làm ra vĩ đại, sáng chói mà không gây choáng ngợp, gặp lần đầu mà như thân thuộc từ lâu”3. Song, hiện nay, trong thực tế, chúng ta thấy có một khuynh hƣớng là nhiều ngƣời đang thần thánh hóa Hồ Chí Minh, trong đó có cả một số giảng viên giảng dạy tƣ tƣởng Hồ Chí Minh. Khiến cho ngƣời học cảm thấy học tƣ tƣởng của Bác quá khó, quá cao siêu. Dẫn đến, ngƣời học ngồi học chỉ để biết, hoặc ngƣời dạy chỉ mang tính chất tuyên truyền. Hệ quả là khiến cho tƣ tƣởng của Bác xa dời thực tế, khó đến gần với ngƣời học. Do vậy, khi giảng dạy tƣ tƣởng Hồ Chí Minh, chúng ta phải xuất phát từ chính con ngƣời thực của Bác, phải bằng văn phong trong sáng, giản dị, nếu không, càng thần thánh bao nhiêu, chúng ta sẽ càng khiến ngƣời học xa dời bấy nhiêu. Sinh thời, Hồ Chí Minh thƣờng nhắc nhở chúng ta phƣơng châm quý báu trong giáo dục đó là: Học đi đôi với hành, lý luận gắn với thực tiễn, phải chống chủ nghĩa kinh nghiệm trong dạy và học, học thuộc lòng máy móc. Trong “Bài nói tại hội nghị tổng kết phong trào thi đua “dạy tốt, học tốt” của ngành giáo dục phổ thông và sư phạm”, Ngƣời nhấn mạnh: “thực hiện tốt phương châm nhà trường gắn chặt với xã hội, học đi đôi với hành”4 Nhƣ vậy, nhiệm vụ đặt ra cho ngƣời thầy không phải là bắt sinh viên học thuộc lòng những tƣ tƣởng cơ bản của Hồ Chí Minh một cách thụ động, máy móc, xơ cứng mà phải làm cho sinh viên nắm đƣợc cái tinh thần của tƣ tƣởng ấy, nắm đƣợc những quan điểm mang tính quy luật trong tƣ tƣởng Hồ Chí Minh và biết áp dụng những 3 Phạm Văn Đồng (1990), Hồ Chí Minh một con người, một dân tộc, một thời đại, một sự nghiệp, Nxb Sự thật, Hà Nội, tr.17. 4 CD ROM, Hồ Chí Minh, Toàn tập, tập 14, tr.746. Phần IV. Nghiên cứu, dạy học và bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng - Chủ nghĩa Mác - Lênin |654 điều đó một cách sáng tạo phục vụ cho lĩnh vực nghề nghiệp phục vụ cho lĩnh vực nghề nghiệp mà họ đang và sẽ công tác với phƣơng châm “Học để mà làm, lý luận đi đôi với thực tiễn”. Trong hệ thống tƣ tƣởng Hồ Chí Minh, chúng ta thấy chứa đựng một kho tàng những tri thức uyên thâm của Đông, Tây, kim, cổ, những quan điểm mang tính quy luật của cách mạng Việt Nam nhƣng lại đƣợc Ngƣời trình bày bằng một văn phong rất trong sáng, giản dị, dễ hiểu. Do vậy, để quá trình giảng dạy môn Tƣ tƣởng Hồ Chí Minh đạt kết quả tốt, không có gì hợp lý hơn là chúng ta học tập chính phƣơng pháp truyền đạt của Ngƣời. Có nhƣ vậy tƣ tƣởng của Ngƣời mới đƣợc ngƣời học tiếp nhận một cách nhẹ nhàng mà sâu sắc qua đó củng cố và phát triển thế giới quan, nhân sinh quan, quan điểm chính trị, phƣơng pháp tƣ duy sáng tạo của học viên. 2.2. Phải có hệ thống kiến thức sâu rộng về nhiều lĩnh vực: Lịch sử, Triết học, Kinh tế, Văn hóa Tƣ tƣởng Hồ Chí Minh là “một hệ thống quan điểm toàn diện và sâu sắc về những vấn đề cơ bản của cách mạng Việt Nam, là kết quả của sự vận dụng và phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác- Lênin vào điều kiện cụ thể của nước ta, kế thừa và phát triển các giá trị truyền thống tốt đẹp của dân tộc, tiếp thu tinh hoa văn hóa nhân loại”5. Do vậy, để tạo cho bài giảng vừa đảm bảo đƣợc tính khoa học, chân lý và toàn diện, vừa có sức lôi cuốn sinh viên, ngƣời thầy ngoài yêu cầu tiên quyết là phải đƣợc trang bị kiến thức vững vàng về tƣ tƣởng Hồ Chí Minh, về Hồ Chí Minh học thì còn cần phải có một phông văn hóa sâu rộng, ít nhất trong đó có sự hiểu biết về những truyền thống tƣ tƣởng văn hóa, các học thuyết lớn cổ kim, Đông, Tây mà Hồ Chí Minh đã chú trọng kế thừa trong việc hoạch định đƣờng lối cách mạng và các chính sách phát triển kinh tế - xã hội, hình thành nên tƣ tƣởng Hồ Chí Minh. Chẳng hạn, giảng viên cần hiểu biết về Lý thƣờng Kiệt, Trần Hƣng Đạo, Nguyễn Trãi,... và chủ nghĩa Mác- Lênin mới làm cho việc truyền thụ những nhận định về đƣờng lối và phƣơng pháp cách mạng Hồ Chí Minh thêm sinh động. Bởi trong đƣờng lối, phƣơng pháp cách mạng của Ngƣời chứa đựng tính kiên định, sắc sảo, nhạy bén của Lênin; tính độc lập tự chủ, tự cƣờng của Lý Thƣờng Kiệt, lòng nhân ái bao dung của Nguyễn Trãi; tài thao lƣợc quân sự của Trần Hƣng Đạo và sức mạnh thần tốc của Nguyễn Huệ; hay, hiểu rõ Tuyên ngôn độc lập, Hiến pháp nƣớc Mỹ; sự nghiệp của 5 Đảng Cộng sản Việt Nam (2001), Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ IX, Nxb Sự thật, Hà Nội, tr.83. “100 năm Chủ tịch Hồ Chí Minh đến với chủ nghĩa Mác - Lênin” (1920 - 2020) 655| Tổng thống George Washington thời lập nƣớc Mỹ, tƣ tƣởng sự nghiệp của Tổng thống Thomas Jefferson, Tổng thống Abraham Lincoln; hiểu rõ bản Tuyên ngôn Nhân quyền và dân quyền của nƣớc Pháp, các tƣ tƣởng về tự do, bình Đẳng, bác ái, về Nhà nƣớc pháp quyền trong tƣ tƣởng văn hóa Phƣơng Tây mới càng thấy rõ thêm bản lĩnh sáng tạo của Chủ tịch Hồ Chí Minh trong sáng lập, lãnh đạo xây dựng Nhà nƣớc của dân do dân vì dân ở nƣớc ta; và, càng hiểu rõ các quan điểm về đạo đức, về con ngƣời của Nho giáo, Phật giáo, Đạo giáo, của triết học Mác - Lê nin càng có thêm nội lực văn hóa và trí tuệ cảm xúc khi thuyết giảng tƣ tƣởng đạo đức Hồ Chí Minh Mặt khác, Hồ Chí Minh không chỉ là nhà cách mạng kiệt xuất mà Ngƣời còn là một nghệ sỹ, một tâm hồn thơ lớn. Thơ văn của Ngƣời chứa đựng tầm vóc tƣ tƣởng của Ngƣời. Do đó, sử dụng thơ văn của chính Ngƣời để minh họa cho tƣ tƣởng Hồ Chí Minh cũng là điều làm tăng thêm sức hấp dẫn, tạo sự truyền cảm cho bài giảng. Nhƣ vậy, với một nền tảng tri thức văn hóa sâu rộng, vững chắc; cùng với những dẫn chứng minh họa thực tế, những câu chuyện có thật về cuộc đời và sự nghiệp của Hồ Chí Minh, giảng viên sẽ giúp cho ngƣời học hiểu đƣợc sức sống mãnh liệt và hiệu quả to lớn của tƣ tƣởng Hồ Chí Minh. 2.3. Coi trọng việc sử dụng chính các tác phẩm kinh điển của Chủ tịch Hồ Chí Minh làm tư liệu chuẩn để giảng dạy và học tập Nghiên cứu tƣ tƣởng Hồ Chí Minh cũng nhƣ nghiên cứu bất cứ một vĩ nhân, một nhà tƣ tƣởng nào, nhất là khi nhân vật lịch sử ấy đã qua đời, đã lùi vào quá khứ và để lại di sản thì lẽ dĩ nhiên phải chú trọng nghiên cứu các tác phẩm mà họ để lại. Đối với Hồ Chí Minh, các tác phẩm của Ngƣời là sản phẩm của trí tuệ thiên tài, là những tổng kết, chỉ dẫn toàn diện và sâu sắc về các vấn đề cơ bản của cách mạng Việt Nam trên tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội. Sử dụng các tác phẩm kinh điển của Ngƣời làm tƣ liệu chuẩn để giảng dạy là con đƣờng và phƣơng pháp hiệu quả nhất trong nghiên cứu, giảng dạy; giúp ngƣời học nắm vững đƣợc quan điểm tƣ tƣởng, tính đúng đắn, sáng tạo của những tƣ tƣởng đó mà Ngƣời gửi gắm qua tác phẩm; đồng thời, khắc phục đƣợc tình trạng “tam sao thất bản”, gán ghép chủ quan dẫn đến nhận thức và hành động không đúng với tƣ tƣởng của Bác. Về tƣ liệu khoa học và các tài liệu dùng cho việc dạy và học môn tƣ tƣởng Hồ Chí Minh, chúng ta cần chú trọng theo định hƣớng sau: cần phải coi các tác phẩm của Hồ Chí Minh (trong các tuyển tập và toàn tập, bao gồm cả bộ sách Hồ Chí Minh - Biên niên tiểu sử) là loại tài liệu quan trọng nhất. Cần phải làm cho mọi ngƣời học (ở mọi Phần IV. Nghiên cứu, dạy học và bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng - Chủ nghĩa Mác - Lênin |656 đối tƣợng, mọi trình độ đào tạo khác nhau) đƣợc tiếp xúc trực tiếp, trở đi trở lại nhiều lần các tác phẩm của Hồ Chí Minh. Nói một cách hình ảnh, phải tạo đƣợc nhu cầu và khả năng thâm canh trên cánh đồng của tƣ duy và tƣ tƣởng này mới có thể hy vọng gặt hái đƣợc một cái gì đó trong di sản mà Ngƣời để lại. Trong quá trình nghiên cứu và giới thiệu các tác phẩm của Hồ Chí Minh cho học viên, chúng ta cần chú ý những điểm sau: - Giúp cho học viên nắm đƣợc đặc điểm chung các tác phẩm của Hồ Chí Minh bao gồm hình thức thể hiện của tác phẩm và nội dung tác phẩm. - Giúp học viên hiểu đƣợc hoàn cảnh lịch sử ra đời và nội dung tác phẩm, bao gồm hoàn cảnh lịch sử thế giới và trong nƣớc; nội dung tổng quát và nội dung cụ thể của tác phẩm. - Giúp học viên hiểu đƣợc ý nghĩa các tác phẩm của Hồ Chí Minh, đó là ý nghĩa lịch sử và ý nghĩa thời đại. Khi hiểu đƣợc nhƣ vậy, sẽ làm cho ngƣời học nảy nở những xúc cảm, tình cảm với đối tƣợng nghiên cứu, nhất là sự hòa quyện cảm xúc cảm, tình cảm trí tuệ - đạo đức - thẩm mỹ khi tiếp xúc với tƣ tƣởng Hồ Chí Minh qua từng trang viết, từng tác phẩm của Ngƣời. Từ đó, nảy nở những hứng thú, những nhu cầu nội tại của bản thân ngƣời học trong việc tìm hiểu để có hiểu biết, để tự mình khám phá, sáng tạo, lĩnh hội tri thức một cách tích cực chủ động, biến những tri thức đó thành sự hiểu biết thực sự của mình, không tiếp nhận một chiều, thụ động, tiêu cực. 2.4. Kế thừa nhận định, đánh giá của Đảng, của các vị lãnh đạo, Đảng, Nhà nước; nghiên cứu của các học giả lớn trong và ngoài nước về Hồ Chí Minh Đây chính là hƣớng quán triệt sâu sắc tính Đảng và tính khoa học trong nghiên cứu, giảng dạy tƣ tƣởng Hồ Chí Minh. Tƣ tƣởng Hồ Chí Minh không chỉ là trí tuệ cá nhân Hồ Chí Minh, đó cũng là kết tinh trí tuệ và kinh nghiệm đấu tranh của Đảng ta. Những tinh hoa trí tuệ, kinh nghiệm đó còn đƣợc thể hiện ở những lãnh tụ Đảng và Nhà nƣớc ta, đặc biệt ở những vị lãnh đạo Đảng, Nhà nƣớc kiệt xuất, đồng thời là những học trò xuất sắc, là cộng sự trung thành của Hồ Chí Minh. Nhƣ các đồng chí Trƣờng Chinh, Lê Duẩn, Phạm Văn Đồng, Võ Nguyên Giáp Đây cũng chính là những ngƣời có công đầu trong việc cụ thể hóa, bảo vệ, phát triển và truyền bá rộng rãi tƣ tƣởng Hồ Chí Minh. Cho đến nay, việc tìm hiểu các bài nói, bài viết của các nhà lãnh đạo Đảng, Nhà nƣớc đó vẫn cho ta những định hƣớng cơ bản trong nghiên cứu, bảo vệ và phát triển tƣ tƣởng Hồ Chí Minh trong sự nghiệp đổi mới. “100 năm Chủ tịch Hồ Chí Minh đến với chủ nghĩa Mác - Lênin” (1920 - 2020) 657| Nghiên cứu các văn kiện Đảng từ Đại hội II năm 1951 cho đến Đại hội XI hiện nay, các bài nói, bài viết của các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nƣớc qua các thời kỳ, chúng ta càng có thêm bản lĩnh chính trị, lập trƣờng vững chắc trong vận dụng, phát triển tƣ tƣởng Hồ Chí Minh trong sự nghiệp đổi mới. Một yêu cầu có tính nguyên tắc trong khoa học là để có cái mới khoa học, Ngƣời đi sau phải biết đứng trên vai ngƣời đi trƣớc. Tức là biết kế thừa thành quả nghiên cứu của ngƣời đi trƣớc. Hơn nữa, chúng ta lại đang sống trong thời kỳ bùng nổ thông tin về tƣ tƣởng Hồ Chí Minh. Hàng ngày, hàng giờ xuất hiện nhiều bài nói, bài viết, tác phẩm văn hóa, nghệ thuật về Hồ Chí Minh ra đời. Các công trình đó nói về Hồ Chí Minh từ nhiều góc độ khác nhau. Những ngƣời tham gia công tác giảng dạy lý luận chính trị nói chung, giảng dạy tƣ tƣởng Hồ Chí Minh nói riêng cần sáng suốt phân biệt đúng - sai, thật - giả, nghiêm túc hay cẩu thả, vô trách nhiệm trong các ấn phẩm về Hồ Chí Minh. Thấy rõ tính gay go, phức tạp thậm chí quyết liệt trên mặt trận tƣ tƣởng văn hóa hiện nay xung quanh vị anh hùng giải phóng dân tộc và danh nhân văn hóa Hồ Chí Minh. Do đó, giảng viên cần kịp thời tranh thủ những kết quả mới và tiến bộ trong các nghiên cứu về Hồ Chí Minh, đặc biệt là thành tựu của các học giả lớn và tiến bộ. Đó là một điều kiện cần thiết để nâng cao tính khoa học, nâng cao chất lƣợng nghiên cứu, giảng dạy tƣ tƣởng Hồ Chí Minh. Mặt khác, dám lên tiếng bác bỏ một cách khoa học những sai trái trong các luận điệu xuyên tạc, bôi nhọ, nhằm hạ bệ thần tƣợng Hồ Chí Minh. 2.5. Kết hợp giữa giảng dạy lý thuyết với việc nghiên cứu tế những nơi Hồ Chí Minh đã sống và làm việc Chúng ta biết rằng, các tác phẩm, nội dung tƣ tƣởng không thể tồn tại biệt lập bên ngoài cuộc đời và sự nghiệp của tác giả. Các tác phẩm cũng không tự nó hình thành mà là sự phản ánh, một sự vang vọng bởi những biến cố và thăng trầm của thời đại lịch sử. Hay nói cách khác, các tác phẩm không phải là toàn bộ cuộc đời và sự nghiệp của Hồ Chí Minh mà nó chỉ là một phần tiêu biểu máu thịt và tâm hồn của Ngƣời. Do đó, khi giảng dạy tƣ tƣởng Hồ Chí Minh, chúng ta không chỉ giúp ngƣời học tìm thấy đƣợc chân giá trị tƣ tƣởng của Ngƣời qua các trƣớc tác mà còn phải giúp họ hiểu đƣợc tƣ tƣởng ấy ngay trong hoạt động thực tiễn phong phú của Ngƣời qua hơn 6 thập kỷ tranh đấu, hy sinh, từ lúc Ngƣời quyết định bôn ba tìm đƣờng cứu nƣớc cho đến giây phút cuối cùng, khi trái tim ngừng đập và khối óc ngừng suy nghĩ, đi vào cõi vĩnh hằng và để lại muôn vàn tình yêu thƣơng dành cho nhân dân Việt Nam và nhân loại. Mặt khác, đặc thù của môn học tƣ tƣởng Hồ Chí Minh là bên cạnh việc làm cho ngƣời học nắm vững những quan điểm cơ bản của tƣ tƣởng Hồ Chí Minh, một nhiệm Phần IV. Nghiên cứu, dạy học và bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng - Chủ nghĩa Mác - Lênin |658 vụ hết sức quan trọng và cần thiết là giáo dục ngƣời học sống, học tập và phấn đấu theo tấm gƣơng đạo đức, phong cách của Ngƣời. Chính vì vậy, chúng ta không chỉ đơn thuần nghiên cứu tác phẩm, tƣ tƣởng, quá trình hoạt động cách mạng của Ngƣời qua sách vở, bài viết, các công trình nghiên cứu mà cần cho học viên đƣợc trực tiếp tìm hiểu những nơi, những vùng đất đã in đậm dấu chân Bác: từ Kim Liên nơi Bác cất tiếng khóc chào đời đến Pắc Bó - vùng đất chiến khu cách mạng, nơi Hồ Chí Minh đã chỉ đạo cách mạng Việt Nam những ngày đầu gian khổ và còn rất nhiều địa danh Ngƣời đã sống, đã cống hiến cho đến khi Ngƣời ra đi vĩnh viễn, có đƣợc những chuyến đi thực tế về những nơi đó sẽ giúp cho sinh viên cảm nhận sâu sắc hơn những lý luận mà mình đã tiếp thu đƣợc từ môn học. Đây chính là điều thuyết phục nhất, sống động nhất khi chúng ta giảng cho sinh viên về tƣ tƣởng và con ngƣời Hồ Chí Minh. III. KẾT LUẬN Nâng cao chất lƣợng dạy học các môn Lý luận chính trị nói chung, môn Tƣ tƣởng Hồ Chí Minh nói riêng là yêu cầu quan trọng, cấp thiết trong các trƣờng đại học hiện nay. Trong bài viết trên đây tác giả đề xuất 5 biện pháp góp phần nâng cao chất lƣợng dạy học môn Tƣ tƣởng Hồ Chí Minh trong các trƣờng đại học. Hy vọng những kết quả của bài viết sẽ là tiếng nói góp phần cải thiện tình trạng “nhận thức chƣa đầy đủ về ý nghĩa, vị trí, tầm quan trọng của việc đổi mới, nâng cao chất lƣợng, hiệu quả học tập, nghiên cứu, vận dụng và phát triển chủ nghĩa Mác - Lênin, tƣ tƣởng Hồ Chí Minh trong tình hình mới”; nâng cao chất lƣợng dạy học môn Tƣ tƣởng Hồ Chí Minh trong các trƣờng đại học ở nƣớc ta hiện nay. TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Bộ Giáo dục và Đào t