Nghệ thuật Dionysos với chất “đen” và “mọi” trong thơ Thanh Tâm Tuyền

TÓM TẮT Nhà thơ Thanh Tâm Tuyền, thành viên tạp chí Sáng Tạo, có những đóng góp đáng kể cho sự phát triển của thơ ca Việt Nam hiện đại. Từ khi xuất hiện, thơ Thanh Tâm Tuyền vẫn không thôi mới mẻ với mức độ dồn nén “đời sống” đậm đặc cũng như gây dậy những tranh luận kéo dài. Trong những năm gần đây, việc nghiên cứu thơ ông càng được quan tâm hơn. Dựa trên những nghiên cứu trước đó, bài viết này hướng đến khai thác cội nguồn phát xuất một quan niệm nghệ thuật độc đáo và riêng biệt. Đó là Nghệ thuật Dionysos. Từ đấy, nghệ thuật “đen” và “mọi” nảy nở mãnh liệt, góp thêm vào vốn liếng thơ ca Việt Nam thế kỷ XX và Thanh Tâm Tuyền đã có công khai mở cõi người sâu kín - cái góc khuất (nhiều khi cấm kỵ) mà ánh sáng mặt trời hiếm khi soi chiếu tới.