Nhà nước trong hệ thống chính trị xã hội chủ nghĩa

BAØI THÖÙ 1 NHAØ NÖÔÙC TRONG HEÄ THOÁNG CHÍNH TRÒ XAÕ HOÄI CHUÛ NGHÓA I. KHAÙI NIEÄM VAØ CÔ CAÁU HEÄ THOÁNG CHÍNH TRÒ: a. Khaùi nieäm : HTCT XHCN laø toaøn boä caùc theå cheá chính trò gaén boù höõu cô, taùc ñoäng laãn nhau cuøng thöïc hieän quyeàn löïc chính trò cuûa ND lao ñoäng . _ HTCT XHCN VN bao goàm: Ñaûng coäng saûn VN, NN, Maët traän toå Quoác vaø caùc thaønh vieân cuûa maët traän: Toång lieân ñoaøn lao ñoäng VN, Ñoaøn thanh nieân coäng saûn HCM, Lieân hieäp phuï nöõ VN, Hoäi noâng daân taäp theå, hoäi cöïu chieán binh…. b. Ñaëc ñieåm cuûa heä thoáng chính trò XHCN VN: Laø moät heä thoáng toå chöùc chaët cheõ, khoa hoïc treân cô sôû phaân ñònh chöùc naêng nhieäm vuï cuûa moåi toå chöùc; ñöôïc ñaûm baûo bôûi nguyeân taéc chæ ñaïo: taát caû quyeàn löïc thuoäc veà ND, ñaûm baûo söï laõnh cuûa Ñaûng, taäp trung daân chuû phaùp cheá XHCN. Thoáng nhaát giöõa caùc boä phaän chính trò XH Heä thoáng XHCN coù tính daân chuû vöøa laø muïc tieâu, ñoäng löïc laø phöông tieän ñeå vaän haønh heä thoáng chính trò . II. VAI TROØ VAØ VÒ TRÍ CUÛA NHAØ NÖÔÙC TRONG HEÄ THOÁNG CHÍNH TRÒ: NN XHCN coù vò trí vai troø ñaëc bieät quan troïng trong HTCTXH. Laø thieát cheá giöõ vò trí trung taâm trong heä thoáng chính trò, laø toå chöùc taäp trung quyeàn löïc cuûa ND laø coâng cuï höõu hieäu ñeå thöùc hieän quyeàn löïc ñoù. NN giöõ vò trí trung taâm trong heä thoáng chính trò bôûi leû : 1. NN XHCN ñaïi dieän cho moïi giai caáp vaø taàng lôùp trong XH. Ñieàu kieän ñoù taïo ÑK cho NN XHCN moät cô sôû XH roäng raõi coù theå trieån khai nhanh nhöõng quyeát saùch cuûa mình. 1 2. NN XHCN coù moät boä maùy ñaëc bieät chuyeân moân laøm chöùc naêng quaûn lyù (boä maùy nhaø nöôùc vaø caùc thieát cheá rieâng nhö löïc löôïng vuõ trang, toøa aùn, nhaø tuø) 3. NN XHCN coù quyeàn ban haønh phaùp luaät vaø ñaûm baûo cho vieäc thöïc hieän phaùp luaän trong ñôøi soáng chính trò XH. 4. NN XHCN laø toå chöùc chính trò mang tính chuû quyeàn quoác gia coù quyeàn toái cao trong vieäc quyeát ñònh nhöõng vaán ñeà quan troïng cuûa ñaát nöôùc (keå caû ñoái noäi laãn ñoái ngoaïi laø moät chuû theå theo coâng phaùp quoác teá). 5. NN XHCN laø chuû theå sôû toái cao ñoái vôùi tö lieäu saûn xuaát quan troïng nhaát trong XH. Thoâng qua ñoù NN thöïc hieän ñieàu tieát vó moâ ñoái vôùi neàn KT. Ñoàng thôøi NN naém trong tay nguoàn cô sôû vaät chaát, taøi chính to lôùn, taïo ñieàu kieän khoâng chæ vaän haønh cuûa boä maùy NN maø coøn ñaûm baûo cho caùc toå chöùc chính trò XH hoaït ñoäng. III. QUAN HEÄ GIÖÕA ÑAÛNG,CAÙC TOÅ CHÖÙC XAÕ HOÄI VAØ NHAØ NÖÔÙC: 1. Quan heä giöõa Ñaûng vôùi NN : Ñaûng CSVN coù vai troø laõnh ñaïo ñoái vôùi NN vaø caùc thieát cheá khaùc cuûa heä thoáng chính trò. Bôûi leõ: _ Ñaûng CSVN laø nhöõng ngöôøi tieân tieán ñöôïc vuõ trang bôûi theá giôùi quan vaø phöông phaùp luaän cuûa chuû nghóa Maùc Leâ Nin vaø tö töôûng Hoà Chí Minh. a) Caùc hình thöùc laõnh ñaïo cuûa ñaûng ñoái vôùi nhaø nöôùc: Ñaûng ñeà ra ñöôøng loái, chuû tröông chính saùch, ñònh höôùng, cho söï toå chöùc hoaït ñoäng cuûa boä maùy NN. Ñaûng cöû caùn boä öu tuù qua giöõ caùc chöùc vuï quan troïng trong BMQLNN. Ñaûng kieåm tra hoaït ñoäng cuûa caùc cô quan trong BMNN. b) Caùc phöông phaùp laõnh ñaïo cuûa ñaûng ñoái vôùi nhaø nöôùc: Ñaûng khoâng thöïc hieän phöông phaùp meänh leänh, haønh chaùnh quyeàn löïc maø söï laõnh ñaïo cuûa Ñaûng laø vaän ñoäng vaø thuyeát phuïc. 2 c) Ñaûng hoaït ñoäng trong khuoân khoå Phaùp luaät vaø tuaân theo Hieán phaùp naêm 1992, ñieàu 4 quy ñònh: ”moïi toå chöùc Ñaûng hoaït ñoäng trong khuoân khoå Hieán phaùp Vaø Phaùp luaät”. 2. Quan heä giöõa Ñaûng vôùi caùc toå chöùc chính trò: ÔÛ moät möùc ñoä khaùc nhau caùc toå chöùc chính trò ñieàu tham gia QLNN. a) Caùc toå chöùc chính trò XH laø choå döïa cuûa NN, laø cô sôû cuûa chính quyeàn ND (ñieàu 9 hieán phaùp naêm 1992) b) NN coù traùch nhieäm taïo cô sôû phaùp lyù vaø caùc ñieàu kieän taøi chính vaät chaát … cho caùc caùc toå chöùc XH tham gia vaøo coâng taùc QLNN. c) Caùc toå chöùc chính trò XH coù traùch nhieäm giaùo duïc caùc hoäi vieân cuûa mình chaáp haønh nghieâm chænh caùc chuû tröông, ñöôøng loái chính saùch cuûa Ñaûng vaø Phaùp luaät cuûa NN, tham gia tích cöïc vaøo caùc hoaït ñoäng cuûa NN. 3