Những bài học marketing từ “Arab Spring”

Những bài học marketing từ “Arab Spring” Từ làn sóng “Arab Spring” (Mùa xuân Ả rập) diễn ra vào năm 2010 – 2011, Eugene Yiga đã rút ra 3 bài học thú vị dành cho những người làm marketing. Arab Spring (Mùa xuân Ả rập) là gì? Theo nhiều nhà phân tích, nguồn gốc tạo ra làn sóng Mùa xuân Ả rập là chính sách kinh tế nghèo nàn kéo dài suốt nửa thế kỷ nay của nhiều bộ máy cầm quyền trong thế giới Ả rập. Trong khi châu Á đã kết nối thành công với nền kinh tế thế giới, thu hút đầu tư nước ngoài, tạo ra nhiều công ăn việc làm mới và gia tăng thu nhập, thì thế giới Ả rập lại rơi vào tình trạng ngược lại. Một báo cáo của Tập đoàn tài chính quốc tế (IFC) và Ngân hàng Phát triển Hồi giáo (IDB) cho thấy tỷ lệ thất nghiệp trong giới trẻ ở Trung Đông đang ở mức cao nhất thế giới, tới 25%, riêng phụ nữ là 30%. Đây chính là ngòi nổ cho làn sóng phản đối bộ máy cầm quyền mà bao năm nay họ coi là nguồn gốc gây nên sự bần cùng của mình. (Theo Báo Mới) Làn song này bắt đầu nổ ra vào ngày 17/12/2010 khi người bán hàng rong Mohamed Bouazizi tự thiêu tại Tunisia (Theo dõi diễn biến của cuộc nổi dậy tại đây) 2011 là năm của những cuộc biểu tình. Nhưng thay vì bàn về những kẻ lắm tiền nhiều của thống trị cả thế giới, tôi sẽ đi sâu vào Arab Spring. Nó đã xảy ra như thế nào? Và chúng ta, những người làm marketing có thể học được gì từ đấy? Dưới đây là 3 bài học mà tôi rút ra được. 1. Khách hàng có thể hài lòng trong hiện tại, nhưng không có nghĩa là vĩnh viễn Chính phủ dễ dàng nắm quyền lực trong tay khi người dân tìm thấy niềm vui trong cuộc sống và hưởng thụ những lợi ích của một nền kinh tế bền vững. Nhưng rồi mọi thứ thay đổi: GDP giảm, thất nghiệp tặng, và họ ngày càng trở nên chán nản khi chứng kiến những người đứng đầu đất nước, từng người một, phải hầu tòa vì tham nhũng. Sự hài lòng trước kia không còn nữa. Điều này có thể áp dụng vào nhiều lĩnh vực trong cuộc sống. Những mối quan hệ mới, công việc mới, xe mới, những chương trình ti vi mới đều có một khởi đầu rất tuyệt và rồi chúng dần trở nên nhạt nhẽo. Tôi rất thích tập gym và thường xuyên lui tới một phòng tập lý tưởng với những thiết bị tuyệt vời, lớp học tuyệt vời, internet miễn phí. Là một sinh viên đại học nên tôi như ở trên thiên đường vậy! Nhưng rồi dần dần, tôi bắt đầu cảm thấy khó chịu. Hướng dẫn viên thường xuyên vắng mặt, các dụng cụ bị hư hỏng vài tuần một lần, và Wi-Fi thì không ổn định. Cuối cùng tôi quyết định sẽ chẳng đến đấy nữa. Chúng ta phải luôn đưa ra những ý tưởng mới để tạo và giữ ấn tượng, dù đó là với khách hàng, nhân viên hay thậm chí với vợ hoặc chồng. Không thể vì ta đã làm tốt trong quá khứ và cho rằng như vậy là đủ. Không một chiếc máy nào có thể hoạt động mãi mà không cần được tiếp thêm nguyên liệu! 2. Khách hàng vui không có nghĩa là họ thực sự vui Nhiều người không hiểu tại sao Arab Spring lại xảy ra nhanh đến vậy. Chúng ta đều biết rằng chẳng ai thức dậy vào buổi sáng và quyết định rằng đó là một ngày đẹp trời cho một cuộc khởi nghĩa. Chắc chắn rằng họ đã nung nấu ý định ấy trong một thời gian dài. Họ có thể tỏ ra vui vẻ ngoài mặt nhưng thật sự thì không phải vậy. Ghandi đã nói rằng hạnh phúc là khi những điều ta nghĩ, nói và làm thực sự hòa hợp với nhau. Thật không may là những gì phát ra từ miệng của ta không thường xuyên phản ánh thế giới nội tâm bên trong, những cái ta thực sự nghĩ và cảm nhận. Đây cũng là một bài học. Có thể bạn chẳng lấy làm thích thú với công việc của mình nhưng vẫn phải đến chỗ làm mỗi ngày bởi bạn không thể tìm được một công việc ở nơi khác. Có thể bạn đang ở trong một cuộc hôn nhân bất ổn vì bạn không đủ can đảm (hay tài chính) để thay đổi nó. Hoặc có thể bạn gắn bó với một thương hiệu mà bạn chẳng mấy mặn mà vì không để mua cái bạn thật sự muốn. Quay trở lại với phòng tập gym của tôi. Tôi chọn nó bởi nó gần nhà tôi nhất (và cũng là rẻ nhất vì tôi là khách hàng quen thuộc). Nói cách khác, tôi là khách hàng trung thành 100% nhưng lại 0% hứa hẹn rằng sẽ gắn bó dài lâu bởi tôi sẽ đổi chỗ khác ngay khi có thể. Những marketer cần phải phân biệt rạch ròi hai khái niệm này. Đừng bao giờ đồng hóa việc khách hàng sử dụng sản phẩm của mình với việc họ vui vẻ với nó. Nói cho cùng, ta có thể có nhiều khách hàng trung thành nhưng họ có thực sự muốn gắn bó hay không lại phụ thuộc vào cảm nhận của họ. Mà sự gắn bó luôn quan trọng hơn. 3. Khách hàng có thể không chọn sản phẩm của bạn trong hiện tại, nhưng không có nghĩa là không bao giờ Arab Spring không thể xảy ra mười năm trước, nhưng sự phát triển của mạng xã hội giúp người dân dễ dàng hơn trong việc tìm thấy tiếng nói chung và hợp sức lại. Hãy nhìn vào những gì đã xảy ra với các mạng điện thoại di động. Tôi đã từng rất trung thành với một mạng di động duy nhất vì không muốn thay số điện thoại khi sử dụng dịch vụ của hang khác. Nhưng khi Mobile Number Portability (MNP) ra đời cho phép tôi dùng một số duy nhất cho những mạng khác nhau thì tôi đã đổi nhà mạng đến bốn lần! Nhà cung cấp dịch vụ di động bây giờ nhận ra rằng họ cần phải đối xử với chúng ta tốt hơn bởi vì quyền kiểm soát của họ không còn như trước đấy. Hai ví dụ trên đưa ra bài học thứ ba cho marketer: không được tự mãn. Mọi người có thể sử dụng mặt hàng của bạn ngày hôm nay nhưng không phải là vĩnh viễn. Ngược lại, hiện tại họ không thể mua hàng của bạn không có nghĩa là họ cũng sẽ không thể sau này. Nói cách khác, bạn phải đối xử với họ thật tốt kể cả khi bạn không thấy được cái lợi trước mắt. Các ngân hàng rất giỏi việc này. Họ đưa ra những chương trình hấp dẫn cho học sinh và những người vừa tốt nghiệp (kể cả khi chúng ngốn của họ không ít tiền) để xây dựng mội mối quan hệ lâu dài và cuối cùng họ sẽ thu được lợi nhuận. Trường hợp tương tự xảy ra với trung tâm xe hơi hạng sang mà tôi đã từng ghé đến tại Johannesburg vài năm trước. Tôi rất ngạc nhiên khi thấy họ trưng bày những chiếc xe cho mọi người tự ý ngồi vào đấy. Bạn cần hiểu rằng, những người chưa đủ tiềm lực kinh tế hôm nay không có nghĩa họ sẽ không trở nên giàu có sau này. Ta phải đối xử thật tốt với những khách hàng tương lai để họ sẽ nghĩ đến thương hiệu của bạn khi đã trưởng thành và thành công trong sự nghiệp (hay thậm chí đi vào lĩnh vực chính trị). Mọi thứ sẽ thay đổi theo thời gian và sẽ luôn là sự lựa chọn khôn ngoan khi giữ mối quan hệ với những người mà dù sớm hay muộn cũng sẽ trở nên thành đạt. Bạn không thể biết được ngày mai họ sẽ trở thành ai!