Nội dung phân tích diễn biến chính sách công

12 Câu10: Hãy cho biết nội dung phân tích diễn biến chính sách công. Nội dung phân tích diễn biến chính sách đó chính là quá trình hoạch định chính sách được xác định thành phạm vi các bước cần tiến hành để cho ra đời một chính sách kể từ khi lựa chọn được vấn đề chính sách. Mục đích của nó là phải đi đến được kết luận khoa học về tính khả thi của phương án chính sách được lựa chọn ban hành để đạt được mục tiêu đề ra. Như vậy phân tích nội dung diễn biến chính sách cần tập trung vào nội dung sau đây: +Phân tích mục tiêu chính sách để khẳng định được tính hữu dụng hay không đối với yêu cầu của vấn đề chính sách và phải phù hợp với định hướng phát triển chung của đất nước. Vì mục tiêu được coi là cốt lõi của chính sách, nó hướng mọi nội dung của chính sách vào việc thực hiện ý chí của chủ thể hoạch định -Và trong thực tế phân tích mục tiêu là cần thiết. Vì nó khó diễn đạt và rất dễ có thể sai lệch cả chính sách. +Phân tích hệ thống các biện pháp chính sách: để kết luận về tính đồng bộ hay không đồng bộ giữa mục tiêu của chính sách và các biện pháp chính sách, giữa biện pháp chính sách với các điều kiện thực tế khác, hay giữa các biện pháp với nhau. -Trong quá trình phân tích các biện pháp chính sách, nhà hoạch định cần chỉ ra được các chính sách cơ bản nào phù hợp cho quá trình thực thi chính sách đó. Hay cần phối hợp các biện pháp để đạt được mục tiêu chính sách đã đề ra. -Thông thường thì các biện pháp chính sách gồm cơ chế tác động của Nhà nước đến các đối tượng thực thi, các biện pháp mang tính giáo dục thuyết phục, và các biện pháp tổ chức thực thi chính sách. +Phân tích tổ chức thực thi xây dựng các phương án chính sách. Đây là nội dung phức tạp vì nó không có mẫu hình nguyên lý nhất định để nhà hoạch định quan sát mà họ phải dựa vào quy trình tổ chức xây dựng phương án chính sách để phân tích đánh giá. +Phân tích dự báo hiệu lực hiểu quả của chính sách: nội dung phân tích này mang tính tổng hợp cao nếu các nhà phân tích cần lưu ý để mang đến kết quả phân tích thực sự chính xác. Trên cơ sở kết quả các nội dung phân tích có liên quan người ta tổng hợp các yếu tố đầu vào so với kết quả ở đầu ra để đánh giá toàn bộ về hiệu lực của một phương án chính sách. +Trong mỗi một nội dung phân tích diễn biến chính sách thì có một phương pháp thích hợp để áp dụng như mô hình hoặc hệ thống và chi phí lợi ích để phân tích hệ thống các biện pháp chính sách. Và chúng ta có thể kết hợp 2 phương pháp này để đánh giá tính khả thi của phương án chính sách. câu11: Anh, chị hãy cho biết có những yếu tố nào ảnh hưởng đến hoạch định chính sách? Liên hệ với thực tế nước ta. Khi tiến hành hoạch định chính sách, ngoài việc dựa vào những căn cứ khoa học thì các nhà hoạch định còn phải chú ý đến sự ảnh hưởng của các yếu tố sau a.Yếu tố quyền lực của chủ thể hoạch định chính sách. Quyền lực ở đây được hiểu là khả năng chi phối của một chủ thể đến một khách thể trong mối quan hệ nào đó, nhằm đạt được một mục tiêu nhất định mà sức mạnh quyền lực còn tùy thuộc vào nguồn gốc phát sinh và ản chất của chủ thể sử dụng quyền lực trong từng thời kỳ Điều này có thể thấy rõ đó là chủ thể hoạch định chính sách và Nhà nước thì có hiệu lực thực thi cao hơn các chủ thể khác. Vì Nhà nước ta trong thời kỳ hiện nay là Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, mọi quyền lực đều thuộc về cá nhân và phù hợp với ý chí và nguyện vọng của người dân là người thực thi chính sách chủ yếu. b.Yếu tố năng lực của chủ thể hoạch định chính sách. Để quản lý tốt xã hội thì Nhà nước phải sử dụng đồng thời các biện pháp tron g đó có cả chính sách để quản lý và hiệu quả của các chính sách này sẽ phản ánh năng lực của chủ thể hoạch định qua các tiêu chí sau: -Năng lực phân tích và dự báo phát triển kinh tế – xã hội 13 -Năng lực phát triển các vấn đề chính sách -Năng lực lựa chọn các vấn đề phải giải quyết -Năng lực đề ra mục tiêu, các biện pháp giải quyết mục tiêu đó, thuyết phục cho tính khả thi của chính sách Yếu tố năng lực càng cao thì chính sách được hoạch định càng khoa học và khả thi c.Yếu tố tiềm lực của Nhà nước. Tiềm lực ở đây được hiểu là nguồn lực thực có và tiềmtàng mà chủ thể có thể sử dụng trong quá trình quản lý của mình. -Tiềm lực của Nhà nước thường biểu hiện dưới dạng: sức mạnh về kinh tế, chính trị, thiết chế tổ chức bộ máy cơ quan Nhà nước, đội ngũ cán bộ, tài nguyên thiên nhiên, tài sản Nhà nước Đối với Nhà nước ta tiềm lực kinh tế hiện chưa mạnh nên có nhiều chính sách chưa đạt hiệu quả cao do thiếu điều kiện. Như vậy có thể thấy tiềm lực này là khá quan trọng. d.yếu tố tiềm lực của đối tượng thực thi chính sách. Sự tham gia của các đối tượng thực thi chính sách quyết định sự thành bài của chính sách, nếu có sự tích cực của các đối tượng thì chính sách sẽ thành công. Nhưng mức độ tham gia của họ lại phụ thuộc vào tiềm lực của họ trong hiện tại và tương lai. Và điều này đã được thực tế chứng minh đối tượng thực thi có ảnh hưởng lớn đến hoạch định chính sách. *Liên hệ thực tế ở Việt Nam: Trong chính sách phát triển giáo dục ở Việt Nam thì vẫn còn một số điểm chưa phù hợp do thiếu các điều kiện về kinh tế, mặc dù vậy chính sách này đã mang lại cho Việt Nam một nền giáo dục vững mạnh và phát triển do năng lực hoạch định của Nhà nước khá tốt có thể nắm vững các điều kiện thực thi, dự báo các vấn đề giáo dục. Câu12: Trình bày các nguyên tắc phân tích chính sách. Hãy cho biết nguyên tắc nào cơ bản nhất. Phân tích chính sách là một hoạt động tổng hợp bao gòm cả việc tìm kiếm, chia tách, tổng hợp, lý giải kết quả của một chính sách. Để nội dung phân tích chính sách diễn ra theo định hướng với đầy đủ tính lý luận, thực tiễn và phát triển, chúng ta cần tuân theo các nguyên tắc sau đây: a.Nguyên nhân mục tiêu: trong đời sống kinh tế xã hội, mục tiêu luôn là đích theo đuổi của mọi tổ chức và là vấn đề cốt lõi của mọi quá trình hoạt động và của cả các chính sách vì mục tiêu là điều cốt lõi để tạo nên một chính sách tốt và đẻ đam bảo nguyên tắc này thì mục tiêu phân tích chính sách phải xuất phát từ mục tiêu của quản lý, trên cơ sở mục tiêu chúng thì tiến hành xây dựng các mục tiêu phân tích chính sách . Việc tổ chức công tác phân tích phải đúng mục tiêu nghĩa là công tác phân tích phải hướng tới mục tiêu thể hiện ở việc dự liệu các điều kiện vật chất, nhân sự, môi trường cho việc phân tích chính sách Việc tổ chức công tác phân tích phải đúng mục tiêu nghĩa là công tác phân tích phải hướng tới mục tiêu thể hiện ở việc dự liệu các điều kiện vật chất, nhân sự, môi trường cho việc phân tích chính sách. Điều này cũng có nghĩa là từ mục tiêu phân tích thì chúng ta huy động và tổ chức sử dụng các nguồn lực một cách có kế hoạch Tài liệu phân tích phải phù hợp với mục tiêu để định hướng thông tin theo yêu cầu phân tích và để đảm bảo được hiệu quả của hoạt động này, mỗi một mục tiêu thì cần thu thập những tài liệu khác nhau Bên cạnh đó, phương pháp phân tích cũng cần thống nhất với mục tiêu thì mới làm cho kết quả phân tích ở mỗi giai đoạn được đúng đắn, chính sách và như vậy sẽ làm cho toàn bộ quá trình phân tích có độ tin cậy cao Khi tìm ra kết quả phân tích thì nó phải được sử dụng để phát triển mục tiêu b.Nguyên tắc hợp lý. Đây là nguyên tắc quan trọng vì thiếu nó thì việc phân tích chính sách khó có thể hiệu quả và nguyên tắc này yêu cầu xác định mục tiêu phân tích hợp lý với điều kiện cụ thể diễn ra quá trình thực hiện chính sách cần xác định như vậy vì mục tiêu dự kiến thường có khoảng cách với hiện thực. 14 Lựa chọn phương pháp phân tích hợp lý để tạo quan hệ tốt với mục tiêu và kết quả vì phương pháp phân tích sẽ đưa ra kết quả hợp lý. Cung cấp nguồn lực phân tích hợp lý tạo thuận lợi cho việc phân tích chính sách Nhưng nhìn chung để đạt được nguyên tắc hợp lý thì phải đạt được các yêu cầu trên c.Nguyên tắc thích ứng trong phân tích chính sách là cần thiết khách quan và được thể hiện các mặt sau: Lựa chọn mục tiêu phân tích nhất thiết phải theo yêu cầu quản lý Xác định nội dung phân tích phải thích ứng với mục tiêu cụ thể trong từng giai đoạn Thời điểm phân tích phải thích ứng với từng loại chính sách Kết quả phân tích phải được sử dụng thích hợp theo yêu cầu quản lý d.Nguyên tắc phối hợp Nguyên tắc này yêu cầu khi tiến hành phân tích phải biết kết hợp các kết quả phân tích để có được những thông tin tổng hợp cho quá trình phân tích tiếp theo nếu không sẽ gây ra mâu thuẫn giữa các quá trình dẫn đến kết quả phân tích chung, không đảm bảo độ tin cậy và làm lãng phí nguồn nhân lực của Nhà nước Ngoài việc phối hợp về kỹ thuật phân tích còn phải phối hợp trong công tác chỉ đạo điều hành của cơ quan Nhà nước để mang lại hiệu quả lớn nhất trong phân tích chính sách e.Nguyên tắc hiệu quả Nguyên tắc này đề cập đến việc đạt được mục tiêu chính sách nhưng chi phí đầu vào phải thấp, theo yêu cầu của nguyên tắc này hoạt động phân tích chính sách cần phải đề cao việc tìm kiếm các phương pháp tối ưu để tiếp cận được kết quả nhanh nhất với chi phí hợp lý nhất f.Nguyên tắc chính trị trong phân tích chính sách Phải đặt ra nguyên tắc này vì mục tiêu chính trị luôn bao trùm mục tiêu chính sách, tổ chức thực thi chính sách phân tích chính sách. Thể hiện trong thực tế là các tổ chức cá nhân khi tham gia phân tích chính sách phải tôn trọng mục tiêu và định hướng của Nhà nước. câu13: Anh chị hãy cho biết phân tích chính sách là gì? Vì sao phải PTCS? +Phân tích chính sách là quá trình phân giải các tài liệu, các bước hình thành nên chính sách để qua đó chủ thế phân tích chính sách có thể nắm bắt đầy đủ các thông tin cần thiết cho việc đưa ra một chính sách khả thi Phân tích chính sách là một bước hết sức quan trọng, nó quyết định tính hợp lý của chính sách do vậy nó không thể thiếu được trong quá trình hoạch định chính sách công. +Phải phân tích chính sách vì những lý do sau đây: +Các lý do khái quát: chính sách là một trong những sản phẩm của quá trình quản lý, nên khi quyết định chính sách chủ thể quản lý cũng phải phân tích đầy đủ những dữ liệu liên quan đến chính sách. Trước đây các nhà quản lý không hề quan tâm tới vấn đề phải phân tích chính sách vì thế các chính sách đưa ra không thực thi có hiệu quả do vậy họ phải nhìn nhận lại vấn đề phân tích chính sách. Hơn nữa do mục tiêu của chính sách tác động đến những đối tượng và ảnh hưởng lâu dài đến hoạt động của tổ chức nên chủ thể phải xem xét cân nhắc thật kỹ mọi mặt trước khi quá trình vì sau khi ban hành chính sách phải đảm bảo nó phát huy được tác dụng của mình. +Lý do cụ thể: Phân tích chính sách để thấy được những mục tiêu chính sách mà chủ thể dự kiến theo đuổi có thiết thực không, có khả thi hay phù hợp với điều kiện thực tế không... kết quả phân tích này được coi là căn cứ quan trọng để chủ thể ra quyết sách. Phân tích để thấy được tính hệ thống của chính sách, nó thể hiện qua các mặt chính sách mới ban hành có đúng là một chính sách không hay chỉ là những biện pháp thực thi chính sách. 15 #Chính sách mới ban hành có phù hợp với hệ thống đã có hay không, hay là bất hợp lý. #Chính sách mới ban hành có trợ giúp gì cho hệ thống hay thúc đẩy hệ thống vạn động tốt hơn. -Phân tích để thấy sự phù hợp giữa chính sách và môi trường để trong từng điều kiện không gian và thời gian chủ thể có những ứng phó thích hợp với môi trường. -Phân tích chính sách để thấy được lòng tin của người thực hiện với chủ thể ban hành vì đây là 2 đối tượng đều có lợi ích liên quan đến chính sách. Kết quả chủ thể là nguyện vọng của đối tượng thực thi được đáp ứng. Những lý do phân tích chính sách về các hình thức và nội dung trên đây đã phản ánh đầy đủ tính tất yếu khách quan của phân tích chính sách và coi đó là một hoạt động không thể thiếu trong chu trình chính sách. =>Khái niệm phân tích chính sách: “Phân tích chính sách là việc phân giải toàn bộ các hoạt động liên quan đến chu trình chính sách nhằm chỉ ra những mối quan hệ mang tính quy luật giữa các yếu tố cấu thành hoạt động chính sách”. câu14: Khi thực thi chính sách sẽ có những yếu tố ảnh hưởng nào? Trong đó yếu tố nào là quyết định? liên hệ thực tế nước ta. Trong quá trình thực thi chính sách sẽ có liên quan đến nhiều tổ chức, cá nhân vì thế kết quả tổ chức thựcthi chính sách cũng sẽ chịu ảnh hưởng của nhiều yếu tố trong đó có yếu tố chủ quan và khách quan. Cụ thể: +Yếu tố khách quan: là các yếu tố xuất hiện và tác động đến tổ chức thực thi chính sách từ bên ngoài, độc lập với ý muốn của chủ thể quản lý, các yếu tố này vận động theo quy luật khách quan nên ít tạo sự biến đổi do đó cũng khó gây sự chú ý của các nhà quản lý nhưng lại tác động lớn đến quá trình thực thi chính sách, đó là các yếu tố. tính chất của vấn đề chính sách là yếu tố gắn liền với mỗi chính sách nó có tác động trực tiếp đến hoạch định và thực thi chính sách có nghĩa là nếu vấn đề chính sách đơn giản liên quan đến ít đối tượng thì thực thi sẽ dễ dàng và đơn giản hơn. Như vậy, tính chất của vấn đề có ảnh hưởng khách quan đến việc tổ chức thực thi chính sách nhanh hay chậm, thuận lợi hay khó khăn. Môi trường thực thi chính sách là yếu tố liên quan đến các hoạt động kinh tế, chính trị, văn hoá, xã hội, an ninh quốc phòng...điều này nói lên rằng một môi trường ổn định ít biến đổi về chính trị sẽ đưa tới sự ổn định về hệ thống chính sách và thực thi thuận lợi. Nếu các bộ phận của môi trường ổn định thì nó sẽ tạo cho các hoạt động thực thi dễ dàng. Mối quan hệ giữa các đối tượng thực thi chính sách là sự thể hiện thống nhất hay không về lợi ích của các đối tượng trong quá trình thực hiện mục tiêu chính sách. Nếu mối quan hệ này có mâu thuẫn thì sẽ ảnh hưởng đến công tác tổ chức. Tiềm lực của các nhóm đối tượng chính sách được hiểu là thực lực và tiềm năng của các nhóm trong mối quan hệ so sánh với các nhóm đối tượng khác. Tiềm lực này thể hiện trên các phương diện chính trị, kinh tế, xã hội.... Đặc tính của đối tượng chính sách là những tính chất đặc trưng mà các đối tượng có được từ bản tính cố hưũ hoặc do môi trường sống tạo nên, các đặc tính như tính tự giác, kỷ luật, sáng tạo....gắn liền với mỗi đối tượng thực thi chính sách do đó cần biết cách khơi dậy hay kiềm chế nó để có kết quả tốt nhất cho quá trình thực thi chính sách. +Yếu tố chủ quan: là các yếu tố thuộc về cơ quan công quyền, do cán bộ công chức chủ động chi phối đến quá trình thực thi chính sách nên nó có ảnh hưởng lớn đến việc thực thi. Thực thi đúng đầy đủ các bước trong quy trình tổ chức thực thi chính sách, các bước này được coi là nguyên lý khoa học được đúc kết từ thực tiễn cuộc sống, việc tuân thủ quy trình là một nguyên tắc quản lý. -Năng lực thực thi chính sách của cán bộ công chức trong bộ máy quản lý Nhà nước là yếu tố chủ quan có vai trò quyết định đến kết qủa tổ chức thực thi chính sách công. Năng lực thực thi của cán bộ, công chức là các tiêu chí về đạo đức, công cụ, năng lực nếu thiếu các điều kiện này thì việc thực thi sẽ không 16 hiệu quả. Còn nếu các cán bộ, công chức có năng lực mà kết hợp với các yếu tố khác thuận lợi sẽ mang lại một kết quả thực sự. *Điều kiện vật chất cần cho quá trình thực thi chính sách là yếu tố ngày càng có vị trí quan trọng để cùng yếu tố nhân sự và các yếu tố khác thực thi thắng lợi chính sách công. Các điều kiện vật chất này là các trang thiết bị Nhà nước đầu tư cho quá trình quản lý và khi thực thi chính sách thì họ dùng để tuyên truyền, phổ biến các chính sách. *Sự đồng tình ủng hộ của dân chúng là nhân tố có vai trò đặc biệt quan trọng quyết định sự thành bại của 1 chính sách. Các chính sách là những vấn đề lớn lao, do đó cần có sự đóng góp sức người, sức của trong suốt quá trình thực thi *Vậy trong 2 yếu tố ảnh hưởng đến quá trình thực thi chính sách thì yêú tố chủ quan là quan trọng hơn cả vì nó quyết định sự thành bại của chính sách, vì trong yếu tố này nó có các nhân tố quan trọng như nhân sự, và sự ủng hộ của người dân là 2 nhân tố cần cho việc thực thi chính sách công Liên hệ ở Việt Nam. Như chính sách phát triển 5 triệu ha rừng của Việt Nam, chính sách này được thực thi rất tốt do nó được hoạch định khoa học, khả thi và được mọi người dân nhiệt tình ủng hộ. Câu15: Anh,chị hãy trình bày nội dung phân tích diễn biến chính sách. Nội dung phân tích diễn biến chính sách đó chính là quá trình hoạch định chính sách được xác định thành phạm vi các bước cần tiến hành để cho ra đời một chính sách kể từ khi lựa chọn được vấn đề chính sách. Mục đích của nó là phải đi đến được kết luận khoa học về tính khả thi của phương án chính sách được lựa chọn ban hành để đạt được mục tiêu đề ra. Như vậy phân tích nội dung diễn biến chính sách cần tập trung vào nội dung sau đây: +Phân tích mục tiêu chính sách để khẳng định được tính hữu cụng hay không đối với yêu cầu của vấn đề chính sách và phải phù hợp với định hướng phát triển chung của đất nước. Vì mục tiêu được coi là cốt lõi của chính sách, nó hướng mọi nội dung của chính sách vào việc thực hiện ý chí của chủ thể hoạch định Và trong thực tế phân tích mục tiêu là cần thiết. Vì nó khó diễn đạt và rất dễ có thể sai lệch cư chính sách. +Phân tích hệ thống các biện pháp chính sách: để kết luận về tính đồng bộ hay không đồng bộ giữa mục tiêu của chính sách và các biện pháp chính sách, giữa biện pháp chính sách với các điều kiện thực tế khác, hay giữa các biện pháp với nhau. Trong quá trình phân tích các biện pháp chính sách, nhà hoạch định cần chỉ ra được các chính sách cơ bản nào phù hợp cho quá trình thực thi chính sách đó. Hay cần phối hợp các biện pháp để đạt được mục tiêu chính sách đã đề ra Thông thường thì các biện pháp chính sách gồm cơ chế tác động củ Nhà nước đến các đối tượng thực thi, các biện pháp mang tính giáo dục thuyết phục, và các biện pháp tổ chức thực thi chính sách. +Phân tích tổ chức thực thi xây dựng các phương án chính sách. Đây là nội dung phức tạp vì nó không có mẫu hình nguyên lý nhất định để nhà hoạch định quan sát mà họ phải dựa vào quy trình tổ chức xây dựng phương án chính sách để phân tích đánh giá. +Phân tích dự báo hiệu lực hiểu quả của chính sách: nội dung phân tích này mang tính tổng hợp cao nếu các nhà phân tích cần lưu ý để mang đến kết quả phân tích thực sự chính xác. Trên cơ sở kết quả các nội dung phân tích có liên quan người ta tổng hợp các yếu tố đầu vào so với kết quả ở đầu ra để đánh giá toàn bộ về hiệu lực của một phương án chính sách. +Trong mỗi một nội dung phân tích diễn biến chính sách thì có một phương pháp thích hợp để áp dụng như mô hình hoặc hệ thống và chi phí lợi ích để phân tích hệ thống các biện pháp chính sách. Và chúng ta có thể kết hợp 2 phương pháp này để đánh giá tính khả thi của phương án chính sách. 17 Câu16: Thông tin có vai trò gì trong phân tích chính sách? Nhà phân tích chính sách cần quản lý và xử lý thông tin như thế nào? Vai trò của thông tin trong phân tích chính sách: Trong quản lý, thông tin được coi là chất liệu của dầu vào là yếu tố quyết định đến chất lượng sản phẩm của quản lý, vì vậy, khi phân tích chính sách cũng cần có thông tin và coi nó là nguyên liệu của quá trình phân tích, và hơn nữa đây là dẫn hiệu đến kết quả của quá trình phân tích. Trong phân tích chính sách nếu không có thông tin, hoặc thông tin sai lệch, thiếu chính xác thì sẽ gây hậu quả nghiêm trọng cho việc hoạch định chính sách vì thông tin sai lệch sẽ làm cho các biện pháp chính sách đặt ra phát triển đảm bảo thực hiện mụctiêu của chính sách. Vai trò của thông tin có thể thấy rõ trong câu nói của Lênin “Không có thông tin thì không có thắng lợi trong bất kỳ lĩnh vựcnào cả khoa học kỹ thuật và sản xuất” Các thông tin cần tiết cho phân tích chính sách công có thể thu được từ các cơ quan hoạch định, tổ chức triển khai và thực thi chính sách của Nhà nước ở trung ương, địa phương, các phương tiện thông tin đại chúng… bằng rất nhiều các phương pháp từ thu thập, phỏng vấn, tâm lý,