Phân bón hóa học

Phaân boùn hoaù hoïc coù vai troø quan troïng trong noâng nghieäp, vì vaäy chuùng ta caàn phaûi bieát: Nguoàn dinh döôõng thieát yeáu cuûa caây troàng laø gì ? Boùn nhöõnh loaïi phaân naøo? Caùch duøng vaø öùng duïng cuûa chuùng? A/ KHAÙI NIEÄM: Phaân boùn hoaù hoïc laø nhöõng hoaù chaát coù chöùa caùc nguyeân toá dinh döôõng , ñöôïc boùn cho caây nhaèm naâng cao naêng suaát muøa maøng. C O Ù 3 L O A Ï I P H A Â N B O Ù N LAÂN KALI ÑAÏM I/ PHAÂN ÑAÏM: - Cung caáp nitô hoaù hôïp cho caây döôùi daïng ion nitraùt NO-3vaø ion amoni NH4+. - Coù taùc duïng kich thích caùc quaù trình sinh tröôûng , laøm taêng tæ leä cuûa protein thöïc vaät. - Giuùp cho caây troàng phaùt trieån nhanh, maïnh, caønh laù xanh töôi cho nhieàu haït , nhieàu cuû vaø quaû. Coù 3 loaïi 3Phaân ñaïm amoni: Ñoù laø caùcmuoái amoni: NH4CL, (NH4)2SO4, NH4NO3, …Caùc muoái naøy ñöôïc ñieàu cheá töø amoniac vaø axit töông öùng. 2NH3 + H2SO4  (NH4)2SO4 Muoái amoni coù khaû naêng laøm cho ñaát chua theâm (coù pH <7), do ñoù chæ thích hôïp cho loaïi ñaát ít chua, hoaëc ñaõ ñöôïc khöû chua töø tröôùc. Ñoù laù caùcmuoái nitrat: NaNO3 , Ca(NO3)2,…. Caùcmuoái naøy ñöôïc ñieàu cheá töø axit nitic vaø cacbonat kim loaïi töông öùng. CaCO3 + 2HNO3 Ca(NO3)2 + CO2 + H2O Phaân ñaïm nitrat duøng thích hôïp cho nhöõng vuøng ñaát chua vaø maën. 3Phaân ñaïm nitrat: 3Ureâ : Laø loaïi phaân ñaïm toát nhaát hieän nay, coù tæ leä % raát cao (46%) khoâng laøm thay ñoåi ñoä axít – bazô cuûa chaát do ñoù thích hôïp vôùi nhieàu loaïi ñaát troàng. Duøng boùn loùt, thuùc hoaëc phun treân laù. Ure,(NH2)2CO laø chaát raén maøu traéng, tan toát trong nöôùc. ôû nöôùc ta hieän nay, Ureâ ñöôïc saûn xuaát taïi nhaø maùy phaân ñaïm Baéc Giang, vaø nhaø maùy phaân ñam Phuù Myõ. II/PHAÂN LAÂN DKích thích söï phaùt trieån cuûa boä reã, choáng ñoå ngaõ, vaø chòu haïn toát. DGiuùp caây ñeû nhieàu choài nhaùnh vaø ra hoa keát quaû sôùm. Vai troø: DPhaân laân cung caáp Phoát pho cho caây döôùi daïng ion photphat. DLoaïi phaân boùn naøy caàn cho caây ôû thôøi kì sinh tröôûng. DThuùc ñaåy caùc quaù trình sinh hoaù. DTrao ñoåi chaát vaø trao ñoåi naêng löôïng trong caây. Coù hai loaïi phaân laân: •-Supephotphat -Phaân laân nung chaûy 1.Supephotphat: Coù 2 loaïi chính: (Supepphophat ñôn & Supephophat keùp) a) Supephotphat ñôn: Chöùa 14-20% P2O5, ñöôïc saûn xuaát baèng caùch cho boät quaëng photphorit hoaëc apatit taùc duïng vôùi axit ñaëc. Ca3(PO4)2 + 2H2SO4(ñaëc) -> Ca(H2PO4)2 +2CaSO4 • ÔÛ nöôùc ta hieän nay, Supephotphat ñôn ñöôïc saûn xuaát taïi nhaø maùy Supephotphat vaø Hoaù Chaát Laâm Thao, Phuù Thoï. • b) Supephoâtphat keùp: Chöùa haøm löôïng P2O5 cao hôn (40-45%).Quaù trình saûn xuaát suppephoâtphaùt keùp xaûy ra -Goàm 2 giai ñoaïn: • +ñieàu cheá axit phoátphoric • Ca3(PO4)2 +3H2SO4Æ2H3PO4 +3CaSO4 • +cho axit photphoric taùc duïng vôùi phoâtphorit hoaëc apatit • Ca3(PO)2 + 4H3PO4Æ3Ca(H2PO4)2 2.Phaân laân nung chaûy • Thaønh phaàn chính cuûa phaân laân nung chaûy laø hoãn hôïp phoátphat vaø silicat cuûa canxi vaø Magie. Quy trình saûn xuaát: +Nung hoãn hôïp quaëng apatit, ñaù xaø vaân vaø than coác ôû nhieät ñoä treân 10000C Saûn phaåm noùng chaûy töø loø ra ñöôïc laøm nguoäi laïnh nhanh baèng nöôùc , roài saáy khoâ vaø nghieàn thaøng boät. • III/ PHAÂN KALI -Cung caáp cho caây troàng nguyeân toá kali döôùi daïng ion K+. -Thuùc ñaåy nhanh quaù trình taïo ra caùc chaát ñöôøng, boät , chaát xô, chaát daàu. -Taêng cöôøng söùc choáng reùt , choáng saâu beänh vaø chòu haïn cuûa caây. Ñoàng hoaù vaät chaát cuûa caây troàng TAÙC DUÏNG Taêng khaû naêng choáng choïi cuûa caây troàng Taêng phaåm chaát noâng saûn taêng naêng suaát caây troàng Khaùi nieäm: Laø loaïi phaân boùn chöùa ñoàng thôøi moät soá nguyeân toá dinh döôõng cô baûn. a/ Phaân hoãn hôïp Phaân hoãn hôïp chöùa Nitô, Photpho, Kali, ñöôïc goïi chung laø NPK. Laø saûn phaåm troän laãn caùc loaïi phaän ñôn tyû leä N: P:K khaùc nhau,tuyø theo loaïi ñaát vaø caây troàng. Laø hoãn hôïp caùc chaát ñöôïc taïo ra ñoàng thôøi baèng töông taùc hoaù hoïc cuûa caùc chaát. b/ phaân phöùc hôïp Laø nguyeân toá caàn thieát cho caây troàng vôùi soá löôïng raát ít. V/ PHAÂN VI LÖÔÏNG VAI TROØ Nhö nhöõng Vitamin cho thöïc vaät Taêng khaû naêng kích thích quaù trình sinh tröôûng vaø trao ñoåi chaát, taêng hieäu löïc quang hôïp,… Cung caáp cho caây caùc nguyeân toá nhö: B,Zn,Mn, Cu,Mo,… Nguoàn dinh döôõng cuoäc soáng.