Phát triển ma trận mối nguy sử dụng trong đánh giá nguy cơ

ĐẶT VẤN ĐỀ Đánh giá nguy cơ là phương pháp hệ thống và hiệu quả nhằm xác định nguy cơ và quyết định các giải pháp hiệu quả nhất để giảm thiểu hoặc loại bỏ chúng. Nó là một giai đoạn quan trọng trong bất kỳ chương trình quản lý nguy cơ nào của doanh nghiệp. Để phân loại nguy cơ theo mức độ cần có giải pháp can thiệp, các nguy cơ cần được đánh giá một cách nhất quán. Thường nguy cơ có thể được phân tích bằng cách kết hợp các ước tính về hậu quả (cũng được mô tả như mức độ nghiêm trọng hoặc hậu quả) và khả năng xảy ra (tần suất, xác suất) trong khi đang sử dụng các giải pháp kiểm soát. Nhìn chung, mức độ hay giá trị phân hạng của một nguy cơ nhất định được thiết lập khi sử dụng lưới hai chiều hoặc ma trận, với một trục là hậu quả, trục kia là khả năng xảy ra. Hiện có rất nhiều kiểu ma trận đánh giá nguy cơ khác nhau đang được sử dụng với độ phức tạp và tin cậy khác nhau. Bài viết sau đây giới thiệu một phương pháp phát triển ma trận đánh giá nguy cơ đáp ứng một số tiêu chí: • Phục vụ được cho phân tích nguy cơ định lượng và định tính; • Đơn giản, dễ sử dụng đối với một nhu cầu cụ thể nào đó trong đánh giá nguy cơ; • Cho kết quả tin cậy khi được sử dụng bởi các chuyên gia; • Có khả năng đánh giá nhiều loại nguy cơ khác nhau.

pdf8 trang | Chia sẻ: thanhle95 | Lượt xem: 481 | Lượt tải: 0download
Bạn đang xem nội dung tài liệu Phát triển ma trận mối nguy sử dụng trong đánh giá nguy cơ, để tải tài liệu về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Taïp chí Hoaït ñoäng KHCN An toaøn - Söùc khoûe & Moâi tröôøng lao ñoäng, Soá 1,2&3-2014 75 Kjt qu` nghiên c~u KHCN ĐẶT VẤN ĐỀ Đánh giá nguy cơ là phương pháp hệ thống và hiệu quả nhằm xác định nguy cơ và quyết định các giải pháp hiệu quả nhất để giảm thiểu hoặc loại bỏ chúng. Nó là một giai đoạn quan trọng trong bất kỳ chương trình quản lý nguy cơ nào của doanh nghiệp. Để phân loại nguy cơ theo mức độ cần có giải pháp can thiệp, các nguy cơ cần được đánh giá một cách nhất quán. Thường nguy cơ có thể được phân tích bằng cách kết hợp các ước tính về hậu quả (cũng được mô tả như mức độ nghiêm trọng hoặc hậu quả) và khả năng xảy ra (tần suất, xác suất) trong khi đang sử dụng các giải pháp kiểm soát. Nhìn chung, mức độ hay giá trị phân hạng của một nguy cơ nhất định được thiết lập khi sử dụng lưới hai chiều PH¸T TRIÓN MA TRËN MèI NGUY Sö DôNG TRONG §¸NH GI¸ NGUY C¥ TS. Nhan Htng Quang Phân vinn BHLĐ và BVMT mikn Trung hoặc ma trận, với một trục là hậu quả, trục kia là khả năng xảy ra. Hiện có rất nhiều kiểu ma trận đánh giá nguy cơ khác nhau đang được sử dụng với độ phức tạp và tin cậy khác nhau. Bài viết sau đây giới thiệu một phương pháp phát triển ma trận đánh giá nguy cơ đáp ứng một số tiêu chí: • Phục vụ được cho phân tích nguy cơ định lượng và định tính; • Đơn giản, dễ sử dụng đối với một nhu cầu cụ thể nào đó trong đánh giá nguy cơ; • Cho kết quả tin cậy khi được sử dụng bởi các chuyên gia; • Có khả năng đánh giá nhiều loại nguy cơ khác nhau. I. QUẢN LÝ NGUY CƠ Theo ISO, 31.000:2009 [4], khái niệm nguy cơ để chỉ các hoạt động được thực hiện liên quan mật thiết đến hành vi con người hoặc môi trường. Chẳng hạn: nhiên liệu (xăng) tồn tại bình thường không hề có nguy cơ. Tuy nhiên, khi nhiên liệu này được đưa vào môi trường có nguồn phát lửa thì sử dụng nó trở thành một hoạt động nguy hiểm, tiểm ần nguy cơ. Nguy cơ nảy sinh sẽ thay đổi tùy theo hành vi của các hoạt động và môi trường nơi nó được thực hiện. Theo Ciocoiu và Dobrea 2010 [2]: “Ngay cả những nguy cơ dường như không đáng kể chúng vẫn có tiềm năng khi tương tác với các sự kiện và các điều kiện khác, gây thiệt hại lớn”. Do bản chất rất tự nhiên, nguy cơ tồn tại trong hầu hết các hoạt động, công việc hoặc nhiệm vụ thực hiện trong thế giới hiện đại. Tốc độ gia tăng 76 Taïp chí Hoaït ñoäng KHCN An toaøn - Söùc khoûe & Moâi tröôøng lao ñoäng, Soá 1,2&3-2014 Kjt qu` nghiên c~u KHCN của doanh nghiệp, toàn cầu hóa, cuộc khủng hoảng tài chính, tất cả điều đó góp phần phát triển về số lượng và độ phức tạp của nguy cơ, tạo nên trách nhiệm lớn hơn để quản lý nguy cơ trên quy mô toàn doanh nghiệp [2]. Điều này dẫn đến sự cần thiết phải quản lý nguy cơ nghề nghiệp trước để đảm bảo tổn thất tối thiểu và hiệu suất tối ưu. Tuy nhiên, nguy cơ cũng là một thực thể rất phức tạp có thể dẫn đến những khó khăn trong nhận thức và quản lý đối với doanh nghiệp. Có thể chấp nhận một phương pháp thích hợp nhằm đánh giá và quản lý nguy cơ thông qua việc phân tích "nguy cơ" thành các biến độc lập của nó: tần suất, mức độ nghiêm trọng, và kịch bản xuất hiện. Vì vậy, biến phụ thuộc "nguy cơ" có thể được viết như sau: Nguy cY = tbn suat × m~c đw nghiêm trqng × kpch b`n xuat hinn Phân tích nguy cơ thành các biến độc lập và tiếp tục phân tích từng biến là phương pháp cốt lõi thể hiện trong MIL STD 882 để phân tích mối nguy sơ bộ. Khái niệm này đã được chứng minh là thành công, vì nó vẫn còn được sử dụng bởi nhiều Tiêu chuẩn, trong đó có quy định đánh giá nguy cơ của MIL STD 882 [5], OHSAS 18.001:2007 và ISO 31.000:2009 [4]. Quản lý nguy cơ được định nghĩa là tập hợp các phương thức, các quy trình và cấu trúc nhằm thực hiện các cơ hội tiềm năng trong quá trình quản lý các tác động không mong muốn. Nó là một quá trình phức tạp và có thể được hiểu như là một ứng dụng có hệ thống các chính sách quản lý, các quy trình vào thực tiễn. Tiêu chuẩn ISO 31.000:2009, định nghĩa quản lý nguy cơ: "Quản lý nguy cơ là quá trình ứng dụng có hệ thống các chính sách quản lý, các thủ tục và thực hành vào các hoạt động truyền thông, tư vấn, xây dựng bối cảnh, và xác định, phân tích, đánh giá, xử lý, giám sát và xem xét nguy cơ" Trong quản lý nguy cơ, có một quá trình tương tác, nơi nguy cơ được xem xét lại sau khi đã thực hiện tất cả các giải pháp giảm thiểu (như được chỉ ra bởi các mũi tên liên kết "xử lý nguy cơ" và "giám sát và xem xét" trên Hình 1), một trong những giai đoạn quan trọng trong quá trình tổng thể là đánh giá nguy cơ. Tiêu chuẩn AS NZS 4360:2004 [1] của Úc và New Zealand định nghĩa giai đoạn này bao gồm: Xác định các nguy cơ, phân tích nguy cơ, đánh giá nguy cơ và xác định các bước của nó như sau: - Phân tích nguy cơ: quá trình có hệ thống để hiểu được bản chất của nguy cơ và giảm mức nguy cơ; - Xác định nguy cơ: quá trình xác định những gì, ở đâu, khi nào, tại sao và làm thế nào một điều gì đó có thể xảy ra; - Đánh giá nguy cơ: quá trình so sánh mức độ nguy cơ. Trong nhiều trường hợp đánh giá nguy cơ liên quan đến việc thiết lập trình tự ưu tiên của các nguy cơ. Hình 1: SY đt qu`n lý nguy cY [4] Taïp chí Hoaït ñoäng KHCN An toaøn - Söùc khoûe & Moâi tröôøng lao ñoäng, Soá 1,2&3-2014 77 Kjt qu` nghiên c~u KHCN Ngoài ra, do nguồn lực hạn chế, việc giải quyết tất cả những nguy cơ xác định được là cách tiếp cận không thực tế. Khi nguồn lực có hạn về tài chính, kỹ thuật, thậm chí liên quan đến thời gian, người lao động, người ta sẽ áp dụng hệ thống ưu tiên để chú trọng giải quyết các mối nguy và các khu vực quan trọng nhất, từ đó có thể đảm bảo sử dụng các nguồn lực thích hợp. Vai trò quan trọng của hệ thống ưu tiên nêu trên được thực hiện một cách hiệu quả bằng ma trận mối nguy (Hazard Matrix), vì mục tiêu chính của nó là để thiết lập một bảng xếp hạng ưu tiên giữa các nguy cơ và các khu vực. II. SƠ ĐỒ ĐÁNH GIÁ Trong quá trình quản lý nguy cơ, vấn đề quan trọng là phân tích nguy cơ, được thực hiện trên cơ sở phương pháp lựa chọn, đôi khi gọi là "sơ đồ đánh giá nguy cơ". Hammer, [3] trình bày một số sơ đồ nhưng có thể rút ra thành 4 mục lớn: - Phân tích theo sơ đồ cây - Phân tích theo sơ đồ bảng tính - Phân tích định tính - Phân tích định lượng Mọi phương pháp đánh giá nguy cơ đều rơi vào hai trong số bốn loại trên đây. Sử dụng công cụ đánh giá nguy cơ bằng định tính hay định lượng và định dạng theo kiểu cây hay kiểu bảng tính. Có thể xem cụ thể bằng ma trận phân loại như trong Bảng 1. Sơ đồ phân tích nguy cơ theo cây tập trung vào việc thiết lập một chuỗi các sự kiện, cũng như đánh giá khả năng nguy cơ xảy ra. Ủy ban Phòng chống thiên tai của Mỹ năm 1997 trình bày một số phương pháp phân tích lỗi dạng cây. Đánh giá nguy cơ thực hiện sử dụng kỹ thuật cây lỗi có thể cho kết quả đơn giản như một dãy nguyên nhân và hậu quả (cách tiếp cận định tính) hoặc phức tạp như việc ước định xác suất xảy ra nguy cơ (phương pháp định lượng). Chú ý rằng sự phức tạp của phân tích thay đổi cùng tỷ lệ với sự phức tạp của các hệ thống được phân tích. Định dạng đánh giá nguy cơ khác là bảng tính. Một vài sơ đồ đánh giá nguy cơ được sử dụng nhiều nhất là thể loại bảng tính. Thể loại này được sử dụng rộng rãi trong các phương pháp: HazOp (Committee For The Prevention of Disasters, 1997), FMEA (United States. MIL-STD-1629, 2000), Hazard Preliminary Analysis (HPA) (United States, MIL-STD 882-D, 2003) [5] và HAZARD MATRIX (Haddad, 2008). Về nguyên tắc, những công cụ này sẽ bù đắp cho những thiếu sót do phân chia nguy cơ thành các biến độc lập của nó (khả năng và mức độ nghiêm trọng) sau đó phân tích từng biến riêng biệt. Các phương pháp này cũng được sử dụng để đánh giá nguy cơ của một hoạt động sản xuất đang hoạt động. Trong đó, nguy cơ được xác định như là một hàm của hai biến = f (tần suất, mức độ nghiêm trọng) dựa trên một kịch bản có sẵn. Ma trận nguy cơ đưa ra sau đây là một ví dụ về thể loại này. III. PHÁT TRIỂN MA TRẬN MỐI NGUY Phương pháp ma trận, dựa trên công trình của Haddad el al 2008, là một công cụ có giá trị nhằm cho phép phân cấp ưu tiên đối với các nguy cơ, nguy hiểm trong một hệ thống hoặc môi trường có sẵn. Hệ thống phức tạp này có thể chứa nhiều hơn một mối nguy hiểm cần được ngăn chặn hoặc giảm nhẹ trong các ngành công nghiệp hay công sở. Cách tiếp cận ma trận dựa trên khái niệm đã đề cập trên đây: nguy cơ là một hàm số của mức độ nghiêm trọng và xác suất xảy ra của nó. Đơn giản hơn, nguy cơ có thể được xác định bởi tích của hai biến này. Trong ma trận, yếu tố xác suất được đại diện bởi số B`ng 1: SY đt đánh giá phân lo_i nguy cY Phaân tích ñöôïc ñònh daïng theo kieåu caây Phaân tích ñöôïc ñònh daïng theo kieåu baûng tính Phaân tích ñònh tính Phaân tích ñònh löôïng 78 Taïp chí Hoaït ñoäng KHCN An toaøn - Söùc khoûe & Moâi tröôøng lao ñoäng, Soá 1,2&3-2014 Kjt qu` nghiên c~u KHCN lượng công nhân tiếp xúc với yếu tố nguy hại. Yếu tố mức độ nghiêm trọng, được số hóa bằng phân loại các mối nguy hiểm. Mục tiêu cơ bản nhất của giai đoạn này là xác định mức độ ưu tiên để sử dụng các giải pháp can thiệp trong quá trình quản lý rủi ro. Trong các ma trận hai chiều thông thường, mức độ nguy cơ được xác định tại vị trí giao nhau của mức độ khả năng và mức độ hậu quả trên ma trận nguy cơ. Thông thường người ta áp dụng 5 mức để đánh giá mức độ khả năng của một mối nguy: - Rất hiếm khi xảy ra - Ít xảy ra - Có thể xảy ra - Thường xảy ra - Chắc chắn xảy ra. Việc một nguy cơ có thể ở một trong năm mức ở trên được phân mức bằng nhiều phương pháp: tần suất xuất hiện, thời gian xuất hiện hay xác suất xuất hiện. Các bảng 2,3,4 sau đây trình bày cụ thể các phương pháp phân mức khả năng mối nguy. Để xác định mức độ hậu quả mối nguy, người ta cũng thường sử dụng 5 mức sau: • Bỏ qua • Nhẹ • Trung bình • Nặng • Rất nặng Hậu quả của một mối nguy cũng được cho điểm phân mức bằng nhiều phương pháp khác Ñieåm khaû naêng 1 2 3 4 5 Moâ taû Raát hieám Ít xaûy ra Coù theå Thöôøng Chaéc chaén Taàn suaát coù theå xaûy ra Döôøng nhö khoâng bao giôø xaûy ra Khoâng chôø ñôïi xaûy ra, nhöng coù theå Döôøng nhö coù theå xaûy ra Thöôøng xaûy ra nhöng chöa chaéc chaén Khoâng nghi ngôø gì nöõa, noù seõ xaûy ra Ñieåm khaû naêng 1 2 3 4 5 Moâ taû Raát hieám Ít xaûy ra Coù theå Thöôøng Chaéc chaén Thôøi gian Döôøng nhö khoâng xaûy ra trong 1 naêm Xaûy ra ít nhaát laø moät naêm moät laàn Xaûy ra ít nhaát laø moät thaùng moät laàn Xaûy ra haøng tuaàn Xaûy ra haøng ngaøy B`ng 2: Phân m~c bgng phZYng pháp mô t` tbn suat B`ng 3: Phân m~c bgng phZYng pháp mô t` thyi gian B`ng 4: Phân m~c bgng phZYng pháp mô t` xác suat Ñieåm khaû naêng 1 2 3 4 5 Moâ taû Raát hieám Ít xaûy ra Coù theå Thöôøng Chaéc chaén Xaùc suaát xaûy ra 50% Taïp chí Hoaït ñoäng KHCN An toaøn - Söùc khoûe & Moâi tröôøng lao ñoäng, Soá 1,2&3-2014 79 Kjt qu` nghiên c~u KHCN nhau. Một trong những phương pháp vẫn thường được sử dụng được trình bày ở bảng 5: Tính điểm và xếp loại ưu tiên, sử dụng công thức: • N (nguy cY)= T (tbn suat) x M (m~c đw) Từ đó ta có ma trận xếp loại ưu tiên như Bảng 6. Và điểm phân loại nguy cơ của mối nguy tương ứng với ma trận như sau: Ma trận mối nguy được thiết lập trên đây có ưu điểm là tương đối đơn giản. Tuy nhiên việc xác định mức độ của mối nguy còn dựa nhiều vào kỹ năng người đánh giá và đôi khi còn mang tính chủ quan. Nhằm tăng tính chính xác của ma trận nguy cơ, đơn giản cho quá trình xác định nguy cơ ưu tiên, một phát triển của ma trận nguy cơ được thực hiện và trình bày cụ thể sau đây. Phân tích nguy cơ bắt đầu bằng cách chia hoạt động sản xuất của doanh nghiệp thành nhiều khu vực khác nhau, xác định các mối nguy hiểm và các phơi nhiễm tương ứng trong khu vực đó. Do đó, có thể sử dụng ma trận kết hợp với nhận dạng nguy cơ và các công cụ đánh giá khác, như FMEA (MIL STD 1629) hoặc HPA (MILSTD 882). Mỗi khu vực tạo thành một dòng (từ 1 đến ϒ) trong ma trận mối nguy, tiếp theo là cột ghi số lao động trong khu vực đó. Đối với các cột khác, ghi tất cả các mối nguy hiểm được B`ng 5: Phân m~c heu qu` Ñieåm möùc haäu quaû 1 2 3 4 5 Moâ taû Boû qua Nheï Trung bình Naëng Raát naëng Taùc ñoäng ñeán NLÑ cuûa caùc yeáu toá vaät lyù, hoùa Bò thöông nheï, khoâng caàn chöõa trò, khoâng nghæ oám Bò thöông nheï, caàn chöõa trò ít, nghæ oám töø 1-3 ngaøy Bò thöông vöøa phaûi caàn chöõa trò, nghæ oám 4-14 ngaøy Bò thöông vöøa phaûi caàn chöõa trò, nghæ oám >14 ngaøy Bò thöông raát naëng, nhieàu ngöôøi, gaây cheát ngöôøi B`ng 6: Ma tren phân lo_i nguy cY Khaû naêng (taàn suaát) Haäu quaû (möùc ñoä) 1 2 3 4 5 Raát hieám Ít xaûy ra Coù theå Thöôøng Chaéc chaén 5 Raát naëng 5 10 15 20 25 4 Naëng 4 8 12 16 20 3 Trung bình 3 6 9 12 15 2 Nheï 2 4 6 8 10 1 Boû qua 1 2 3 4 5 1-3 Nguy cô thaáp 4-6 Nguy cô trung bình 8-12 Nguy cô cao 15-25 Nguy cô raát cao 80 Taïp chí Hoaït ñoäng KHCN An toaøn - Söùc khoûe & Moâi tröôøng lao ñoäng, Soá 1,2&3-2014 Kjt qu` nghiên c~u KHCN xác định trong tất cả các khu vực, vẽ cột từ 1 đến x. Sau khi xây dựng ma trận, các mối nguy hiểm đã được xác định được đánh giá sơ bộ bằng cách sử dụng "Mã đánh giá nguy cơ" (Risk Assessment Code-RAC). RAC sau đây là một tiêu chí đơn giản, có thể thay đổi theo kịch bản, dữ liệu sẵn có, thậm chí theo yêu cầu chính xác. Điều quan trọng là các tiêu chí phải giống nhau cho toàn bộ ma trận, cũng như có thể số hóa thành một số. Trong khu vực AT&VSLĐ, tiêu chí đánh giá có thể được trình bày ở dạng dưới đây - bảng 7 (chú ý: mức hành động bằng một nửa giới hạn cho phép). Ma trận mối nguy được hoàn thiện bằng cách đánh giá các mối nguy hiểm sử dụng sử dụng RAC chọn sẵn cho một kịch bản nhất định. Mỗi vị trí nhất định trong ma trận tương ứng với các mối nguy hiểm trong một khu vực nhất định. Điều đó có nghĩa rằng giá trị được viết ở vị trí (i, j) thể hiện mã RAC (i,j) đại diện tốt nhất cho việc tiếp xúc với các mối nguy "j" người lao động phải đối mặt trong khu vực "i". Trong ma trận, các khu vực (S) và số lao động (W) tạo thành các dòng trong khi các mối nguy hiểm (H) tạo thành các cột, tạo thành những biên giới của RAC. Bảng 8 trình bày một ma trận nói chung. Giai đoạn tiếp theo của phương pháp ma trận là tính toán tần suất nguy cơ tái phát, tần suất tiếp xúc và tỷ lệ phần trăm tương thích. Tần suất xuất hiện nguy cơ thể hiện mức độ tiếp xúc nguy cơ tổng thể đối với một nguy cơ nhất định, trong khi tần suất tiếp xúc đánh giá khu vực nào có môi trường lao động nguy hại hơn. Cả hai loại tần suất đều tính đến số lượng công nhân tiếp xúc và cường độ của các mối nguy hiểm. Tỷ lệ phần trăm tương thích là tổng hợp toán học của cả hai tần suất xuất hiện nguy cơ và tần suất tiếp xúc. Nó cho phép nắm bắt nguy cơ và phân hạng ưu tiên dễ dàng hơn. Việc tính toán tần suất nguy hiểm được trình bày sau đây. B`ng 7: Mã đánh giá nguy cY đsi vxi các yju ts nguy h_i (hóa chat, yju ts vet lý) B`ng 8: Cau trúc chung cho mwt ma tren msi nguy Maõ ñaùnh giaù nguy cô Moâ taû 0 Moái nguy haïi khoâng toàn taïi trong khu vöïc naøy 1 Tieáp xuùc vôùi moái nguy xaûy ra döôùi möùc haønh ñoäng vaø thænh thoaûng môùi xaûy ra 3 Tieáp xuùc vôùi moái nguy xaûy ra döôùi möùc haønh ñoäng vaø lieân tuïc xaûy ra 6 Tieáp xuùc vôùi moái nguy xaûy ra trong khoaûng möùc haønh ñoäng vaø giôùi haïn cho pheùp (TVL-TWA) hoaëc baèng (TVL-TWA) 9 Tieáp xuùc vôùi moái nguy xaûy ra cao hôn hoaëc baèng giôùi haïn cho pheùp (TVL-TWA) Khu vöïc Moái nguy ñaõ xaùc ñònh Moâ taû/Teân Soá löôïng NLÑ H1 H2 H3 Hx S1 W1 R1,1 R1,2 R1,3 R1,x S2 W2 R2,1 R2,2 R2,3 R2,x S3 W3 R3,1 R3,2 R3,3 R3,x SY WY RY,1 RY,2 RY,3 RY,x Taïp chí Hoaït ñoäng KHCN An toaøn - Söùc khoûe & Moâi tröôøng lao ñoäng, Soá 1,2&3-2014 81 Kjt qu` nghiên c~u KHCN Tính toán tbn ss nguy hilm Xem xét mối nguy H1 trên Bảng 8, tần suất xuất hiện nguy cơ của mối nguy được tính theo công thức sau: Tương tự tính toán tần suất nguy hiểm cho tất cả các mối nguy: Hay có thể tổng hợp thành công thức đơn giản: Trong đó: 1 ≤ j ≤ x Sau khi có tần suất xuất hiện nguy cơ của tất cả các mối nguy. Tính toán tần suất xuất hiện nguy cơ tổng thể bằng công thức: Tần suất xuất hiện nguy cơ tổng thể được sử dụng để tính toán tỷ lệ phần trăm thích hợp. Một thành phần nữa là tần suất tiếp xúc sẽ được tính toán theo phương pháp sau đây: Tính toán tbn ss tijp xúc Sau khi xác định tất cả các Tần số xuất hiện nguy cơ, cần xác định tần suất tiếp xúc. Xét khu vực đầu tiên (S1) trong ma trận (Bảng 8), tần suất tiếp xúc được xác định theo công thức sau: Tần suất tiếp xúc đối với khu vực khác cũng được tính toán tương tự: Hay có thể tổng hợp thành công thức đơn giản: Trong đó: 1 ≤ i ≤ y Sau khi có tần suất tiếp xúc của tất cả các mối nguy. Tính toán tần suất tiếp xúc tổng thể bằng công thức: Tương tự như vậy với tần suất nguy cơ tổng hợp, tần suất tiếp xúc tổng hợp cũng sẽ được sử dụng để tính toán tỷ lệ tương thích. Công việc này được thực hiện ở bước tiếp theo sau đây: Tính toán tƒ ln phbn trăm tZYng thích Giai đoạn tiếp theo của phương pháp ma trận xác định tỷ lệ phần trăm tương thích, có thể tính toán tỷ lệ này thông qua hệ phương trình: Trong đó: 1 ≤ j ≤ x Trong đó: 1 ≤ i ≤ y Với các kết quả tính toán được ta có thể thành lập được toàn bộ ma trận. Ma tren msi nguy hoàn chonh Khi có đầy đủ kết quả tính toán, ma trận mối nguy hoàn chỉnh được thiết lập với sự bổ sung các tỷ lệ phần trăm tương thích. Bảng 9 giới thiệu ma trận mối nguy hoàn chỉnh ma trận. III. KẾT LUẬN Sử dụng ma trận mối nguy ma trận như là công cụ nhằm mục đích xếp hạng ưu tiên các mối nguy và các khu vực nguy hiểm đã xác định. Do đó mối nguy cần phải được nhận diện trước để đưa vào ma trận. Vì vậy, sử dụng ma trận mối nguy ma trận cần phải kết hợp với công cụ xác định nguy cơ khác, chẳng hạn như công cụ phân 82 Taïp chí Hoaït ñoäng KHCN An toaøn - Söùc khoûe & Moâi tröôøng lao ñoäng, Soá 1,2&3-2014 Kjt qu` nghiên c~u KHCN B`ng 9: Hoàn chonh ma tren msi nguy tích mối nguy sơ bộ Preliminary Hazard Analysis (PHA). Bằng phương pháp chia nguy cơ thành các biến độc lập như đã trình bày ở trên, phân hạng mối nguy hiểm bằng ma trận có quan hệ mật thiết với yếu tố mức độ nghiêm trọng và khả năng xảy ra. Do ma trận ưu tiên các nguy cơ quan trọng nhất, những mối nguy có tích số mức độ nghiêm trọng và xác suất xảy ra cao, đầu tiên sẽ được ưu tiên quan tâm trong giai đoạn xử lý nguy cơ trong ma trận. Tuy nhiên, sau đó, khi nguy cơ đã được giảm nhẹ theo định hướng ưu tiên của ma trận các mối nguy hiểm có mức độ nghiêm trọng và xác suất thấp hơn trước đây sẽ trở thành ưu tiên hơn khi thực hiện với ma trận tiếp theo. Giai đoạn quá độ diễn ra trong thời kỳ thực hiện giảm thiểu nguy cơ. Khi đó mức độ nghiêm trọng và xác suất nguy cơ của một số yếu tố quan trọng trước đây sẽ giảm xuống. Bên cạnh đó, mặc dù ma trận đưa ra so sánh tương đối giữa các mối nguy hiểm, hay các khu vực nguy hiểm bằng tỷ lệ phần trăm tương thích, các công đoạn sản xuất/mối nguy quan trọng nhất để được ưu tiên phân hạng nhưng khi sự khác biệt giữa tỷ lệ phần trăm rất nhỏ, thì đánh giá phân hạng chúng phải được xem xét cẩn thận vì chúng ảnh hưởng đến kế hoạch giảm thiểu nguy cơ. Vì vậy, trong tình huống này, các yếu tố quan tâm khác ở các công đoạn/mối nguy phải được đánh giá và kết hợp với kết quả của ma trận. Đối với trường hợp này nên kết hợp ma trận với các ứng dụng khác để đánh giá phân loại nguy cơ. TÀI LIỆU THAM KHẢO [1] AS NZS 4360:2004: Risk Management, Australian and New Zealand Standards,. ISBN 0 7337 5904 1 [2] Cioc