Quản lý dự án - Chương 2: Trình tự và nội dung của quá trình lập dự án đầu tư

TRƯỜNG ĐẠI HỌC AN GIANGKHOA KINH TẾ & QUẢN TRỊ KINH DOANHCHƯƠNG 2TRÌNH TỰ VÀ NỘI DUNG CỦA QUÁ TRÌNH LẬP DỰ ÁN ĐẦU TƯ1Căn nguyên của việc thiết lập và thẩm định dự ánNguồn lực có hạn (sự khan hiếm nguồn lực về tài nguyên thiên nhiên, tài chính, nguyên vật liệu,). Do đó, phải làm thế nào sử dụng các nguồn lực này một cách hiệu quả nhất xét trên phương diện của một quốc gia/doanh nghiệp/cá nhân.2Khái quát các bước nghiên cứu và hình thành một dự án đầu tưNghiên cứu CƠ HỘI-Ý TƯỞNGNghiên cứu TIỀN KHẢ THI & KHẢ THIGiai đoạn TRIỂN KHAI ĐẦU TƯPhác thảo dự ánKết thúcBáo cáo TIỀN KHẢ THIBáo cáo KHẢ KHIBác bỏChấp nhậnKết thúcBác bỏChấp nhậnNghiên cứu PHÁP LÝNĂNG LỰC CHỦ ĐẦU TƯNghiên cứu MÔI TRƯỜNG ĐẦU TƯNghiên cứu KỸ THUẬTCÔNG NGHỆNghiên cứu TỔ CHỨCNHÂN SỰPhân tích TÀI CHÍNHPhân tích KT-XH3Nghiên cứu phát hiện cơ hội đầu tưMục đích của bước này là phát hiện các cơ hội đầu tư Xác định sơ bộ khả năng thực hiện từng cơ hộiYêu cầu đặt ra đối với bước này là phải đưa ra những thông tin cơ bản phản ảnh một cách sơ bộ khả năng thực thi và triển vọng của từng cơ hội đầu tư.Sản phẩm của bước này là bản phác thảo về các cơ hội đầu tư.4NHỮNG LỢI THẾ SO SÁNHTài nguyên thiên nhiênNguồn nguyên liệuCơ sở hạ tầngNguồn lao độngTIỀM NĂNG SẴN CÓVốnNguyên vật liệuLao độngKỹ thuật, công nghệCƠ CHẾ CHÍNH SÁCHChính sách pháp luậtChính sách ưu đãiQui định, ĐAM MÊ, HOÀI BÃOThể thaoNghệ thuậtTài chínhDanh vọng,NĂNG LỰC SỞ TRƯỜNGGiao tiếp ứng xử Tổ chức và quản lýLao động nghề chuyên biệtNghiên cứu khoa họcTHÔNG TIN THỊ TRƯỜNGThị hiếuNhu cầuĐối thủ cạnh tranh,CƠ HỘI ĐẦU TƯNghiên cứu phát hiện cơ hội đầu tư5Một số gợi ý để phát hiện-nắm bắt-biến cơ hội thành hiện thựcBiết cách phán đoán tình thế mới có thể phát hiện được cơ hộiCần có sự chuẩn bị tốt về mọi mặt để khi thời cơ đến, bạn có thể nắm bắt nó ngay tức thìLiệu có thể nắm bắt được cơ hội hay không hoàn toàn quyết định bởi sự nỗ lực của bản thânNgười biết nắm bắt cơ hội luôn biết chờ cơ hội (thời cơ)Cần đặc biệt chú ý phát triển cơ hội nâng niu cơ hộiTrong khi chúng ta đang tìm kiếm cơ hội, có thể nó đang ở ngay bên cạnh (Luôn có những cơ hội hiện ra trước mắt bạn)Đối với kẻ mạnh thêm một sự thay đổi/biến động là thêm một cơ hội (Trong rủi ro luôn có cơ hội)Khi phát hiện cơ hội phải nắm thật chặt, rồi gắng sức, nỗ lực hết mình, cuối cùng đi đến thành công6Hình thành Ý TƯỞNGCƠ HỘI ĐẦU TƯNhận dạng CƠ HỘI Mầm mốngÝ TƯỞNGÝ TƯỞNG ĐẦU TƯMỤC TIÊUPhác thảoÝ TƯỞNGThông tin thị trườngTiềm năng sẵn cóCơ chế chính sáchNăng lực sở trườngĐam mê hoài bãoNhững lợi thế so sánh,..CÁC YẾU TỐ CỦNG CỐ Ý TƯỞNGBÊN NGOÀIPháp lýThị trườngCông nghệLao động – nhân lựcBÊN TRONGNăng lực quản trịNăng lực tài chínhNăng lực sản xuất-vận hànhMục tiêu chungMục tiêu cụ thể có thể đo lường được7Cách viết một ý tưởng đầu tư(1) Tên ý tưởng(2) Mục tiêu ý tưởng(3) Các cơ sở để thực hiện ý tưởngCác vấn đề về thị trườngCác vấn đề về công nghệ kỹ thuậtCác vấn đề về tổ chức SXKD(4) Nội dung ý tưởngLĩnh vực kinh doanhSản phẩm/dịch vụ (chú ý tính sáng tạo, tính mới của SP/DV)Đối tượng khách hàng Vốn đầu tư dự tính-nguồn vốn (Tổng vốn đầu tư; Vốn đầu tư vào tài sản cố định/tài sản lưu động; Vốn tự có/Vốn vay/Vốn khác)Địa điểm kinh doanh Cơ sở hạ tầngKế hoạch sản xuấtKế hoạch bán sản phẩmƯớc tính sơ lược hiệu quả tài chính và KT-XH(5) Kết luận về cơ hội đầu tư8Nghiên cứu tiền khả thiĐây là bước tiếp tục nghiên cứu cơ hôi đầu tư để tiến hành nghiên cứu sâu hơn, chi tiết và kỹ lưỡng hơn với những cơ hội đầu tư có triển vọng.Mục đích nghiên cứu tiền khả thi nhằm loại bỏ các dự án bấp bênh (về thị trường, về kỹ thuật), những dự án mà kinh phí đầu tư quá lớn, mức sinh lợi nhỏ, hoặc không thuộc loại ưu tiên trong chiến lược phát triển kinh tế - xã hội hoặc chiến lược phát triển SXKDĐối với các cơ hội đầu tư quy mô nhỏ, không phức tạp về mặt kỹ thuật và triển vọng đem lại hiệu quả rõ ràng thì có thể bỏ qua giai đoạn nghiên cứu tiền khả thi.Nghiên cứu ở giai đoạn này là chưa chi tiết, xem xét ở trạng thái tĩnh, ở mức trung bình mọi đầu vào, đầu ra, mọi khía cạnh kỹ thuật, tài chính kinh tế của cơ hội đầu tư và toàn bộ quá trình thực hiện đầu tư vận hành kết quả đầu tư. 9Cách viết báo cáo tiền khả thiTham khảo nội dung 2.3.2, trang 1110Nghiên cứu khả thiMục đích nghiên cứu khả thi là xem xét lần cuối cùng nhằm đi đến những kết luận xác đáng về mọi vấn đề cơ bản của dự án bằng các số liệu đã được tính toán cẩn thận, chi tiết trước khi quyết định đầu tư chính thức.Đây là bước sàng lọc lần cuối cùng để lựa chọn được dự án tối ưu. Ở giai đoạn này phải khẳng định cơ hội đầu tư có khả thi hay không? Có vững chắc, hiệu quả hay không? Nội dung nghiên cứu cũng tương tự như giai đoạn nghiên cứu tiền khả thi, nhưng khác nhau ở mức độ chi tiết hơn, chính xác hơn. Mọi khía cạnh nghiên cứu đều được xem xét ở trạng thái động, tức là có tính đến các yếu tố bất định có thể xảy ra theo từng nội dung nghiên cứu. Xét về mặt hình thức, tài liệu nghiên cứu khả thi là một tập hợp hồ sơ trình bày một cách chi tiết và có hệ thống các khía cạnh về tính pháp lý, môi trường đầu tư, kỹ thuật công nghệ, tổ chức SXKD, hiệu quả tài chính,11Nội dung của nghiên cứu tiền khả thi và khả thiNỘI DUNG CHỦ YẾUPhân tích tình hình kinh tế tổng quátNghiên cứu về tính pháp lýNghiên cứu về thị trường, sản phẩm – dịch vụNgiên cứu về kỹ thuật công nghệPhân tích hiệu quả tài chínhPhân tích về hiệu quả kinh tế xã hộiNghiên cứu về nhân sự lao động, tổ chức SXKD12Tính pháp lý của dự ánCăn cứ pháp lý: Là những văn bản pháp luật, nghị định, chỉ thị, hướng dẫn của cấp trên, chính quyền, có liên quan đến việc thực hiện dự án đầu tư.VD:Với doanh nghiệp Nhà nước: Quyết định thành lập hay thành lập lại; Các quyết định đầu tư; cơ quan cấp trên trực thuộc; người đại diện chính thức, chức vụ người đại diện chính thức và địa chỉ, điện thoại.Với các thành phần kinh tế khác: Giấy phép hoạt động; cơ quan cấp giấy phép hoạt động; người đại diện chính thức, chức vụ người đại diện chính thức; vốn pháp định; địa chỉ, điện thoại.13Phân tích tình hình KT-XH tổng quátTình hình kinh tế xã hội tổng quát của dự án bao gồm các vấn đề sau:Điều kiện tự nhiên (địa hình, địa chất, khí hậu,) có liên quan đến việc lựa chọn địa điểm thực hiện đầu tư và hiệu quả của dự án.Điều kiện dân số lao động liên quan đến nhu cầu và khuynh hướng tiêu thụ sản phẩm, đến nguồn lao động cung cấp cho dự ánTình hình chính trị, chính sách, pháp luật có liên quan đến các chế độ và chính sách của toàn bộ và suốt vòng đời của dự án đầu tư.Tình hình phát triển kinh tế xã hội của đất nước, của địa phương, tình hình phát triển sản xuất kinh doanh của ngành, của cơ sở (tốc độ tăng GDP, tỷ lệ GDP/đầu người, lãi suất cơ bản trên thị trường, tình hình sản xuất kinh doanh nói chung,)Tình hình ngoại hối (tỷ giá hối đoái, cán cân thanh toán ngoại hối, dự trữ ngoại tệ, nợ nần và tình hình thanh toán nợ,) có ảnh hưởng đặc biệt đến các dự án phải nhập khẩu nguyên liệu, thiết bị công nghệ và các dự án gắn với xuất khẩu.14Nghiên cứu thị trường SP-DV của dự ánSơ đồ phân tích môi trường tác nghiệpDỰ ÁNSự cạnh tranh giữa những đối thủ hiện tạiNhững người gia nhập tiềm năngNhà cung cấpKhách hàngSản phẩm thay thếKhả năng thương lượng với nhà cung cấpSự đe dọa của người gia nhập mớiKhả năng thương lượng với khách hàngSự đe dọa của sản phẩm thay thế15Nghiên cứu về kỹ thuật công nghệPhân tích và lựa chọn công nghệPhân tích các phương án công nghệ (tính hiện đại, tính kinh tế, tính thích hợp, thân thiện với môi trường) và lựa chọn phương án công nghệ tốt nhất.Phương án chuyển giao công nghệ (nội dung chuyển giao, điều kiện tiếp nhận, phương thức thanh toán,)Các biện pháp bảo vệ môi trường (chống ô nhiễm nguồn nước, không khí, tiếng ồn,)Phương án máy móc, thiết bịPhân tích, lựa chọn phương án máy móc, thiết bị (kể cả máy móc thiết bị và phụ tùng thay thế)Phương án mua sắm máy móc thiết bị (mua ở đâu, giá cả, vận chuyển, bảo hành, )Điều kiện lắp ráp, vận hành, đào tạo kỹ thuật.16Nghiên cứu về kỹ thuật công nghệ (tt)Phân tích, lựa chọn địa điểm xây dựng công trình đầu tưPhân tích các điều kiện cơ bản của địa điểm (điều kiện tư nhiên, kinh tế, xã hội,)Làm rõ các chi phí địa điểm có ảnh hưởng tới giá thành xây dựng cơ bản, tới chi phí khai thác công trình, tới giá cả tiêu thụ sản phẩm dịch vụ.Phân tích mặt kinh tế xã hội (tạo việc làm, tăng thu nhập cho cư dân, sinh thái, môi trường )Thiết kế bố trí công trìnhBản vẽ thiết kế công trìnhKết cấu hạ tầng công trình (điện, đường, nước,)Bố trí công trình chính, phụ, hạ tầng trên tổng thể mặt bằng17Chọn địa điểm và xây dựng dự ánVỊ TRÍ- Giá đất - Diện tích- Chi phí xd - Khả năng mở rộng- Xử lý chất thải - Địa hình- Cấp thoát nước - Đường giao thông- Năng lượng - Thông tin liên lạcVÙNG CỘNG ĐỒNGCƠ SỞ HẠ TẦNGCÁC YẾU TỐ VĨ MÔCÁC YẾU TỐ VĨ MÔĐẦU VÀOĐẦU RANHÂN LỰCTrình độ, lượng cung cấpNGUYÊN LIỆUMức cung, giá cả, chất lượng, vận chuyểnTÀI CHÍNHThị trường vốn, tổ chức tín dụngKINH TẾThu nhập, thuế,..HÀNG HÓAĐáp ứng nhu cầu, hệ thống phân phối,XÃ HỘIĐời sốngVH, việc làm, môi trườngChính trị, pháp luật, kinh tế, văn hóa, xã hộiĐiều kiện tự nhiên, môi trường sản xuất kinh doanh18Nghiên cứu về nhân sự lao động, tổ chức SXKDPhân tích nhân sự, lao độngNguồn cung nhân lực, trình độ kỹ năng, tuyển dụng, đào tạo,Tổ chức cơ cấu nhân sựThiết kế công việc, trả thù laoTổ chức sản xuất kinh doanhKế hoạch sản xuấtKế hoạch tiêu thụ19Phân tích hiệu quả tài chínhPhân tích hiệu quả tài chính của dự án nhằm đánh giá dự án có tính khả thi về mặt tài chính hay không. Kết quả của quá trình phân tích tài chính là căn cứ để chủ đầu tư quyết định có nên đầu tư hay không? Các đơn vị tài trợ quyết định tài trợ vốn,Các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả tài chính của dự án đầu tưChỉ tiêu giá trị hiện tại thuần (Net Present Value – NPV)Tỷ suất hoàn vốn nội bộ (Internal Rate of Returns – IRR)Tỷ số lợi ích trên chi phí (B/C)Thời gian hoàn vốn PP (Pay back Period)20Phân tích hiệu quả KT-XHLợi ích KT-XH của dự án là chênh lệch giữa lợi ích mà nền kinh tế và xã hội thu được so với các chi phí mà nền kinh tế và xã hội phải bỏ ra khi thực hiện dự án đầu tư.Lợi ích KT-XHCông ăn việc làmĐáp ứng nhu cầu tiêu dùngAn sinh xã hộiĐóng góp ngân sách,Chi phí KT-XHCạn kiệt tài nguyên thiên nhiênÔ nhiễm môi trườngTệ nạn xã hội,21Cách viết báo cáo khả thiGIỚI THIỆUSỰ CẦN THIẾT PHẢI ĐẦU TƯTÓM TẮT DỰ ÁNTHUYẾT MINH DỰ ÁNPhân tích môi trường đầu tưPhân tích kỹ thuật công nghệ, tổ chức SXKDPhân tích tài chínhTổ chức quản lýKết luận-Kiến nghịPHỤ LỤC22Thảo luận-bài tậpA. Dự án “Cafe ngủ trưa/Cafe nằm”Câu hỏi 1: Bạn có suy nghĩ gì về ý tưởng kinh doanh “café ngủ trưa”Câu hỏi 2: Ý tưởng này có thể áp dụng để kinh doanh tại tp Long Xuyên được hay không? Giải thích lý do tại sao?B. Phác thảo một ý tưởng kinh doanh cho bản thân/đơn vị anh chị đang công tác.C. Thảo luận ý tưởng kinh doanh cho nhóm.D. Trình bày ý tưởng của nhóm2324Chủ nhiệm CLB: Võ Thành TâmSĐT: 0989.262.884Email: vothanhtam.mba@gmail.comThông tin câu lạc bộ sáng tạo khởi nghiệp An Giang25Đặt tên file: Tên SV-MSSV-Nhóm-chuong2Đặt tên chủ đề email: tương tự như tên fileBài trả lời: Họ tên SV:MSSV:Lớp:Đặt tên file và gửi Email