Quản lý nhà nước - Chương III: Đặc trưng của lao động trong cơ quan hành chính nhà nướ

hongtcns@yahoo.com 1 Chƣơng III ĐẶC TRƢNG CỦA LAO ĐỘNG TRONG CƠ QUAN HÀNH CHÍNH NHÀ NƢỚC hongtcns@yahoo.com 2 CHƢƠNG III. ĐẶC TRƢNG CỦA LAO ĐỘNG TRONG CQHCNN I. Đặc điểm của người lao động làm việc trong cơ quan hành chính nhà nước II. Phân loại lao động trong các cơ quan hành chính III. Đặc trưng của lao động trong các cơ quan hành chính IV. Phân loại thời gian làm việc của lao động trong cơ quan hành chính nhà nước hongtcns@yahoo.com 3 I. Đặc điểm của người lao động làm việc trong cơ quan HCNN 1. Đặc điểm của cơ quan hành chính nhà nước 2. Đặc điểm đặc thù của người lao động trong cơ quan hành chính nhà nước hongtcns@yahoo.com 4 1. Đặc điểm của các CQHCNN • Hoạt động mang tính quyền lực nhà nước - Là một bộ phận của bộ máy nhà nƣớc - Nhân danh nhà nƣớc khi tham gia vào các quan hệ pháp luật nhằm thực hiện các quyền và nghĩa vụ pháp lý. • Chịu sự điều tiết và kiểm soát chặt chẽ của pháp luật và các tổ chức dân cử • Văn bản, giấy tờ và nhiều thủ tục hongtcns@yahoo.com 1. Đặc điểm của các CQHCNN • Tính cứng nhắc – Do mức độ chính thức cao – pháp luật ràng buộc • Tính thứ bậc – Bị hạn chế bằng nhiều thủ tục • Tính chuyên môn hóa cao • Đa dạng về chuyên môn và phạm vi hoạt động hongtcns@yahoo.com 1. Đặc điểm của các CQHCNN • Tính độc quyền - quyền lực nhà nước • Tính “không thể từ chối” • Tính phi thị trường – Sản phẩm không tuân thủ quy luật thị trường • Hoạt động bằng ngân sách nhà nước hongtcns@yahoo.com 7 1. Đặc điểm của các CQHCNN • Hoạt động dựa trên những quy định của pháp luật Pháp luật quy định - chức năng, - nhiệm vụ, - thẩm quyền của cơ quan hành chính nhà nƣớc hongtcns@yahoo.com 8 1. Đặc điểm của các CQHCNN • Về mặt thẩm quyền - Đƣợc quyền đơn phƣơng ban hành VBQPPL HC và văn bản đó có hiệu lực bắt buộc đối với các đối tƣợng có liên quan; - Có quyền áp dụng các biện pháp cƣỡng chế đối với các đối tƣợng chịu sự tác động, quản lý của CQHCNN hongtcns@yahoo.com 9 1. Đặc điểm của các CQHCNN • Được thành lập để thực hiện chức năng QLHCNN - thực hiện hoạt động chấp hành và điều hành • Hoạt động mang tính thường xuyên, liên tục và tương đối ổn định, là cầu nối trực tiếp nhất đưa đường lối, chính sách, pháp luật vào cuộc sống. • Nguồn tài chính: ngân sách nhà nước • Có MQH chặt chẽ trong hệ thống dọc và ngang • Phục vụ lợi ích công hongtcns@yahoo.com Phan Anh Hồng - TCV Các cơ quan hành chính nhà nước thường bị hạn chế, ràng buộc bởi một số yếu tố sau: • Tính cứng nhắc của tính pháp lý chính thức, tập trung quá nhiều vào tiến trình và các cơ chế giám sát; • Bị hạn chế nhiều hơn ở phạm vi và thủ tục; khả năng đưa ra các quyết định thường bị hạn chế do thủ tục quy định. • Chịu sự kiểm soát ngày càng gia tăng của các tổ chức dân cử, ngành lập pháp. • Số lượng các nguồn lực và ảnh hưởng bên ngoài của các cơ quan thẩm quyền cùng với sự phối hợp "rời rạc" giữa chúng. • Chịu sự tác động của chính trị và phải báo cáo mang tính chính trị. • .... hongtcns@yahoo.com 2. Đặc điểm của NLĐ trong CQHCNN • Người lao động trong các cơ quan hành chính nhà nước – Họ là ai?Người lao động trong CQHCNN.pptx 11 hongtcns@yahoo.com 12 2. Đặc điểm của NLĐ trong CQHCNN • Đa số người lao động làm việc trong cơ quan HCNN là những người lao động đã qua đào tạo, trong đó một bộ phận lớn là người lao động được đào tạo chuyên môn - kỹ thuật ở cấp độ cao. • Những người làm việc trong cơ quan HCNN là những người thực thi công vụ - hiện thực hoá các chức năng quản lý của cơ quan HCNN.tinhchatcongvu.pptx hongtcns@yahoo.com 13 2. Đặc điểm của NLĐ trong CQHCNN • Là những ngƣời thực thi công quyền, sử dụng nguồn lực công ngƣời thực thi công quyền,.pptx • Hoạt động bị điều tiết chặt chẽ bởi pháp luật Hoạt động bi điều tiết.pptx • Làm việc theo quy chế riêng Làm việc theo quy chế riêng.pptx • Đƣợc nhà nƣớc đảm bảo các điều kiện và lợi ích khi thi hành công vụ đảm bảo các điều kiện.pptx hongtcns@yahoo.com II. Phân loại lao động trong các cơ quan hành chính • Phân loại theo bằng cấp, học vấn • Phân loại theo ngành, ngạch, bậc • Phân loại theo hình thức ra nhập cơ quan hành chính nhà nước. • Phân loại theo hình thức lao động • Phân loại dựa trên vai trò của họ đối với việc thực hiện chức năng quản lý. 14 hongtcns@yahoo.com Phân loại theo bằng cấp, học vấn • Tốt nghiệp đại học, trên đại học; • Tốt nghiệp cao đẳng; • Tốt nghiệp trung cấp (lao động có tay nghề); • Trình độ Sơ cấp (lao động giản đơn, không có tay nghề); 15 hongtcns@yahoo.com Phân loại theo ngành, ngạch, bậc • Theo ngành (chuyên môn), • Theo ngạch (trình độ đào tạo, vị trí công tác, tiêu chuẩn nghiệp vụ chuyên môn và các kiến thức cần có để thi hành công vụ); • Theo bậc 16 hongtcns@yahoo.com Phân loại theo hình thức ra nhập cơ quan hành chính nhà nước • Thông qua bầu cử • Thông qua tuyển dụng 17 hongtcns@yahoo.com Phân loại theo hình thức lao động • Lao động làm việc thường xuyên, theo biên chế • Lao động làm việc không thường xuyên • Lao động làm việc theo hợp đồng: hợp đồng theo công việc hoặc theo thời gian. – Hợp đồng dài hạn – Hợp đồng ngắn hạn 18 hongtcns@yahoo.com Phân loại dựa trên vai trò của họ đối với việc thực hiện chức năng quản lý • Cán bộ lãnh đạo, quản lý: bầu, bổ nhiệm theo nhiệm kỳ • Chuyên viên: tuyển dụng, bổ nhiệm vào ngạch • Nhân viên thực hành kỹ thuật - nghiệp vụ. 19 hongtcns@yahoo.com Cán bộ lãnh đạo, quản lý • Là những lao động trực tiếp thực hiện chức năng lãnh đạo, quản lý bao gồm: thủ trưởng đơn vị (chủ tịch, phó chủ tịch UBND, giám đốc, phó giám đốc sở); trưởng phó các bộ phận trong cơ quan (phòng ban). • Cán bộ lãnh đạo, quản lý có nhiệm vụ: – lựa chọn, đào tạo và bố trí cán bộ; – điều phối lao động, kiểm tra và điều chỉnh chu trình hoạt động, – thực hiện các chức năng quản lý hành chính, – động viên tập thể lao động thực hiện kế hoạch hoạt động và giáo dục chính trị, tư tưởng, văn hóa - tinh thần cho người lao động. 20 hongtcns@yahoo.com • Hoạt động lao động của cán bộ lãnh đạo, quản lý là hoạt động thực hiện các công việc chủ yếu trong quá trình quản lý mà vấn đề cốt lõi là các quyết định quản lý (có tính chất tác nghiệp hay tính chất dài hạn) và tổ chức thực hiện các quyết định đó. • Cán bộ lãnh đạo, quản lý là những người trực tiếp thực hiện các chức năng quản lý chung. 21 Cán bộ lãnh đạo, quản lý hongtcns@yahoo.com Chuyên viên • Là những lao động mang tính quản lý không thực hiện các chức năng lãnh đạo trực tiếp mà thực hiện các công việc chuyên môn. • Nhiệm vụ của các chuyên viên là: vận dụng năng lực của mình (kiến thức, kỹ năng , thái độ), phù hợp với chức năng, nhiệm vụ được giao, • Chuyên viên phải đề xuất được những giải pháp tốt nhất thực hiện nhiệm vụ và trình các giải pháp đó lên cán bộ lãnh đạo. 22 hongtcns@yahoo.com Chuyên viên • Chuyên viên là những người làm các công việc cố vấn, hỗ trợ trực tiếp cho quá trình ra quyết định của cán bộ lãnh đạo và cũng là người giúp cán bộ lãnh đạo tổ chức thực hiện và kiểm tra sự đúng đắn của các quyết định quản lý. • Một cách gián tiếp, hoạt động lao động của các chuyên viên cũng mang tính chất lãnh đạo. 23 hongtcns@yahoo.com Nhân viên thực hành kỹ thuật - nghiệp vụ • Là những lao động mang tính quản lý thực hiện các công việc đơn giản, thường xuyên lặp đi lặp lại, mang tính chất thông tin - kỹ thuật, phục vụ quản lý. Bao gồm: – Nhân viên làm công tác hạch toán, kế toán: nhân viên kế toán, nhân viên thanh toán, thủ quỹ, ... – Nhân viên làm công tác hành chính, chuẩn bị tư liệu như: nhân viên thư ký văn phòng, nhân viên lưu trữ, nhân viên văn thư... – Nhân viên làm công tác phục vụ kỹ thuật viên điện thoại, nhân viên bảo vệ, nhân viên lái xe, nhân viên tạp vụ... 24 hongtcns@yahoo.com Nhân viên thực hành kỹ thuật - nghiệp vụ Nhiệm vụ của các nhân viên thực hành kỹ thuật - nghiệp vụ là: – Thực hiện thông tin ban đầu và xử lý chúng (hoàn thành các văn bản, các bảng, biểu tổng hợp, viết phiếu, sổ, phân loại, lưu trữ tài liệu...), – Truyền tin đến nơi nhận cũng như chuẩn bị và giải quyết các thủ tục hành chính đối với các loại văn bản khác nhau. 25 hongtcns@yahoo.com 26 Ý nghĩa của phân loại LĐ • Có vai trò quan trọng trong TCLĐ, biểu hiện trong các nội dung: - Tuyển dụng đúng LĐ theo loại trình độ và vị trí công tác. - Sắp xếp đúng LĐ theo các vị trí công tác. - Trả lương đúng theo chức vụ và trình độ chuyên môn, kỹ thuật. - Là cơ sở cho việc lập kế hoạch đào tạo, phát triển nguồn nhân lực của CQHCNN. hongtcns@yahoo.com Ý nghĩa của phân loại LĐ • Sự phân loại lao động trong cơ quan hành chính nhà nước có ý nghĩa quan trọng đối với việc nghiên cứu và đánh giá cơ cấu tỷ lệ về số lượng và chất lượng của đội ngũ lao động, phù hợp với đặc điểm, quy mô và hoạt động của cơ quan. • Sự phân loại này cho thấy, các loại lao động khác nhau sẽ có nội dung lao động khác nhau, do đó đòi hỏi phải có những yêu cầu về tổ chức lao động phù hợp. 27 hongtcns@yahoo.com III. Đặc trƣng của lao động trong CQHCNN • Là hoạt động lao động trí óc và mang nhiều đặc tính sáng tạo;Lao động trí óc.pptx • Là hoạt động lao động mang đặc tính tâm lý - xã hội cao; Hoạt động lao động mang tính tâm lý.pptx • Thông tin vừa là đối tượng lao động, kết quả lao động vừa là phương tiện lao động của lao động trong các CQHCNN; Thông tin vừa là đối tượng lao động.pptx • Hoạt động lao động trong các CQHCNN có nội dung đa dạng, khó xác định và kết quả lao động không biểu hiện dưới dạng vật chất trực tiếp; Presentation1.pptx 28 hongtcns@yahoo.com 29 III. Đặc trƣng của lao động trong CQHCNN • Mang tính gián tiếp • Khó lượng hóa kết quả • Là dạng hoạt động phức tạp và có tính chuyên biệt • Hoạt động được tiến hành chủ yếu thông qua hoạt động giao tiếp • Là hoạt động căng thẳng, hay thay đổi, tiêu phí nhiều năng lượng thần kinh hongtcns@yahoo.com IV. Phân loại thời gian làm việc của lao động trong cơ quan hành chính nhà nước Thời gian làm việc tổng cộng (danh nghĩa) của lao động trong cơ quan HCNN được chia ra thành: Thời gian làm việc Thời gian ngừng việc. 30 hongtcns@yahoo.com • Thời gian làm việc được hiểu là thời gian trong đó lao động trong cơ quan hành chính nhà nước thực hiện một công việc thuộc một chức năng quản lý đó. • Thời gian ngừng việc là thời gian trong đó lao động trong cơ quan hành chính nhà nước không làm việc. 31 hongtcns@yahoo.com Thời gian làm việc • Phân loại theo nhiệm vụ lao động – Thời gian làm công việc thuộc nhiệm vụ lao động: là thời gian để thực hiện những nhiệm vụ lao động được ghi trong văn bản. – Thời gian làm việc không thuộc nhiệm vụ lao động: là thời gian thực hiện những công việc có liên quan đến nhiệm vụ của người khác. 32 hongtcns@yahoo.com Phân loại theo nội dung của lao động: Có 3 loại • Thời gian chuẩn bị và kết thúc công việc:là thời gian để chuẩn bị và kết thúc một nhiệm vụ lao động, VD: nhận nhiệm vụ, báo cáo công việc đã hoàn thành, chuẩn bị phương tiện và thu dọn sau khi hoàn thành... • Thời gian phục vụ nơi làm việc: là thời gian dành cho việc chuẩn bị và chăm sóc thường xuyên nơi làm việc...đảm bảo công việc có thể tiến hành bình thường: chuẩn bị tài liệu, vệ sinh nơi làm việc, chuẩn bị máy tính,... 33 hongtcns@yahoo.com • Thời gian công tác chính (thời gian tác nghiệp): là thời gian cần thiết trực tiếp để thực hiện nhiệm vụ lao động. Bao gồm 3 loại thời gian: – Thời gian tổ chức công việc – Thời gian sáng tạo – Thời gian thực hiện các thao tác kỹ thuật 34 hongtcns@yahoo.com Thời gian ngừng việc • Thời gian dành cho nghỉ ngơi và nhu cầu cần thiết: là thời gian nghỉ để tránh mệt mỏi, đảm bảo khả năng làm việc bình thường, vệ sinh cơ thể, và giải quyết các nhu cầu tự nhiên. • Thời gian ngừng việc do nguyên nhân tổ chức kỹ thuật: là thời gian ngừng việc do những rối loạn trong tiến trình lao động: chuẩn bị công việc không đúng hạn, phối hợp không đồng bộ, các phương tiện kỹ thuật hoạt động không bình thường... • Thời gian ngừng việc do vi phạm kỷ luật lao động: đến muộn, nghỉ sớm, tự ý rời bỏ khỏi nơi làm việc vì lý do cá nhân... 35 hongtcns@yahoo.com 36