Sâu đục trái sầu riêng

Sâu đục trái Sầu riêng Họ: Pyralidae- Bộ: Lepidoptera Trứng hình bầu dục, dài khoảng 2-2,5 mm. Trứng mới nở có mầu trắng sữa sau đó trở nên vàng nhạt. Ấu trùng phát triển đầy đủ dài khoảng 22 mm, đầu nâu, thân mình sâu có mầu trắng ửng hồng, hai đốt ngực (trước và giữa) và hai đốt thân ở cuối đuôi thường có mầu trắng hơi hồng, các đốt còn lại có mầu hồng. Trong mỗi đốt ở sống lưng cơ thể có 4 đốm nâu nhạt, 2 đốm trên to, hai đốm dưới dài và hẹp, trên mỗi đốm đều có lông cứng nhỏ, mỗi đốt cơ thể cũng có một đốm nhỏ mầu nâu ở bên hông cơ thể, kế bên khí khổng mầu đen. Cả phần mặt bụng của cơ thể cũng có những đốm nâu nhạt với lông nhỏ.  Thành trùng hoạt động chủ yếu vào lúc ban đêm, chiều dài sải cánh: 2,5 mm, chiều dài thân: 12mm. Toàn thân và cánh mầu vàng, trên cánh có nhiều chấm đen. Nhộng lúc đầu mầu vàng hơi nâu, dần dần chuyển sang mầu nâu khi sắp vũ hóa, dài khoảng 13mm, chiều ngang 4mm.  Kích thước thành trùng (ấu trùng, nhộng) và số lượng chấm đen cũng như cách phân bố của chấm đen trên cánh tùy thuộc vào thức ăn và các cây ký chủ. Thường C. puctiferalis có kích thước lớn nhất khi gây hại trên Ổi và nhỏ nhất khi gây hại trên Mãng Cầu Xiêm. ĐẶC ĐIỂM SINH HỌC VÀ GÂY HẠI  Loại này cũng được ghi nhận gây hại trên Nhãn, Ổi, Chôm Chôm và cả trên Mãng Cầu Xiêm. Trên Sầu Riêng, thành trùng đẻ trứng trên các vỏ trái non.  Âú trùng nở ra thường chọn nơi gần cuống trái để đục vào bên trong trái. Đầu tiên sâu tấn công võ trái Sầu Riêng, sau đó khi tuổi lớn, sâu tiếp tục đục vào phía trong trái Sâu thường hóa nhộng ngay trên đường đục, gần bề mặt của vỏ trái hoặc sâu chui ra ngoài, nhã tơ, kết lá và phân thành kén rồi hóa nhộng trong kén ngay giữa các gai của trái, giai đoạn nhộng: 8-12 ngày.  Sâu thường đục trái ngay từ khi trái còn nhỏ, vào giai đoạn này nếu bị gây hại, trái sẽ bị biến dạng và bị rụng sau đó, nếu tấn công vào giai đoạn trái đã phát triển thì sẽ làm mất phẩm chất của trái.  Bên cạnh đó, khi bị sâu gây hại, trái thường bị các loại nấm bệnh tấn công làm thối trái. Triệu chứng để nhận diện là từng đám phân mầu nâu đậm do sâu thải ra bên ngoài lổ đục. Thường trái chùm bị gây hại nhiều hơn trên trái đơn. BIỆN PHÁP PHÒNG TRỊ Một qui trình phòng trị sâu đục trái Sầu riêng cũng đã được IPM Thai-German Team đề nghị vào năm 1996 như sau:  Hàng tuần theo dõi diển biến mật số sâu và thiên địch của sâu (quan sát 10% cây trong vườn, 5 trái/cây và % trái bị đục).  Phát huy vai trò của thiên địch trong tự nhiên như các loại bọ xít ăn mồi, nhện và Kiến Vàng Oecophylla smaragdina.  Tỉa bỏ trái bị nhiễm trong chùm trái non, trong chùm trái chưa bị nhiễm nên sử dụng miếng giấy cứng hoặc miếng cây để chêm giữa các trái để hạn chế sự gây hại . Chỉ sử dụng thuốc trừ sâu khi 10% số trái quan sát bị nhiễm sâu.  Tại ĐBCL, các loại thuốc đã được sử dụng và tỏ ra có hiệu quả đối với sâu đục trái gồm có Sumi-Alpha 5ND; Decis 2,5ND, Sevin. Thuốc có hiệu quả cao đối với sâu tuổi nhỏ, khi chưa đục sâu vào trong trái. Tuy nhiên do sâu có thể tấn công các giai đoạn phát triển khác nhau của trái nên nông dân vùng đồng bằng Cửu Long phải phun thuốc định kỳ nửa tháng 1 lần.  Nhìn chung về phương hướng lâu dài, nhằm hạn chế việc sử dụng thuốc định kỳ ảnh hưởng đến môi trường và sức khoẻ con người, việc nghiên cứu trồng cây thấp để dễ chăm sóc thì biện pháp bao trái sẽ là một biện pháp rất tốt, không những ngừa được sâu đục trái C. punctiferalis mà cả nhiều loại côn trùng khác gây hại trên trái nữa.