Các cơ bắp ở trẻ 4 tuổi có thể nâng đỡ được trọng lượng của cơ thể. Trẻ 4-6 tuổi có thể chạy, nhảy, biết dùng đôi tay để nắm chặt đồ vật, biết leo trèo, đôi chân chạy nhảy liên tục. Trẻ từ 5 tuổI trở đi đã có thể vận động toàn thân, hoặc làm các động tác phức tạp hơn như chơi đá cầu, nhảy dây, leo trèo, lộn xà đơn
Các ngón tay cử động chậm hơn so với sự vận động toàn thân, nhưng phần lớn trẻ 4 tuổi đã có thể thực hiện các động tác nắn, vẽ hay bóp một cách thành thạo. Mặc hoặc cởi áo, thường bé gái thành thạo hơn bé trai. Các ngón tay của trẻ 5 tuổi không những có thể hoạt động tự do, mà động tác còn nhanh nhẹn và hoàn chỉnh hơn, nên có thể cầm bút để viết hoặc vẽ, đồng thời còn thực hiện nhiều động tác mới và tinh tế hơn. Các bậc cha mẹ nên tạo điều kiện cho con có nhiều dịp tốt để rèn luyện đôi tay và ngón tay, cho trẻ tập luyện nhiều thì tay mới dẻo, khéo, tâm trí mới linh lợi, ví như các hoạt động về nặn đất, gấp giấy và đan lát
12 trang |
Chia sẻ: franklove | Lượt xem: 6869 | Lượt tải: 1
Bạn đang xem nội dung tài liệu Sự phát triển về thể chất của trẻ ở lứa tuổi mầm non (từ 4-6 tuổi), để tải tài liệu về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Sự phát triển về thể chất của trẻ ở lứa tuổi mầm non (từ 4-6 tuổi)
Sự phát triển về vận động:
Các cơ bắp ở trẻ 4 tuổi có thể nâng đỡ được trọng lượng của cơ thể. Trẻ 4-6 tuổi có thể chạy, nhảy, biết dùng đôi tay để nắm chặt đồ vật, biết leo trèo, đôi chân chạy nhảy liên tục. Trẻ từ 5 tuổI trở đi đã có thể vận động toàn thân, hoặc làm các động tác phức tạp hơn như chơi đá cầu, nhảy dây, leo trèo, lộn xà đơn…
Các ngón tay cử động chậm hơn so với sự vận động toàn thân, nhưng phần lớn trẻ 4 tuổi đã có thể thực hiện các động tác nắn, vẽ hay bóp một cách thành thạo. Mặc hoặc cởi áo, thường bé gái thành thạo hơn bé trai. Các ngón tay của trẻ 5 tuổi không những có thể hoạt động tự do, mà động tác còn nhanh nhẹn và hoàn chỉnh hơn, nên có thể cầm bút để viết hoặc vẽ, đồng thời còn thực hiện nhiều động tác mới và tinh tế hơn. Các bậc cha mẹ nên tạo điều kiện cho con có nhiều dịp tốt để rèn luyện đôi tay và ngón tay, cho trẻ tập luyện nhiều thì tay mới dẻo, khéo, tâm trí mới linh lợi, ví như các hoạt động về nặn đất, gấp giấy và đan lát…
Trẻ 4-6 tuổi trong quá trình chạy chơi cảm thấy vô cùng thích thú, cho nên suốt ngày chạy nhảy, không lúc nào ngồi yên. Trẻ ở giai đoạn này có đặc điểm nổi bật là hoạt bát, hiếu động, chính là do sự phát triển của cơ thể quyết định
Nguồn: Phương pháp nuôi dạy con (từ 4 đến 6 tuổi)
do Ngưu Lê – Lý Chính Mai - Phạm Thuý Anh biên soạn
NXB Phụ Nữ - 2000
Xác định năng khiếu của trẻ như thế nào
Chỉ khoảng 1% trẻ em thuộc diện thiên tài, trong khi tỷ lệ được xếp là có năng khiếu chừng 15-20%. Năng khiếu đó có thể là tư duy thần đồng trong một môn học, nhưng "gà mờ" ở các môn khác, hoặc giỏi toàn diện, hoặc thậm chí là những biểu hiện bất thường, khó bảo... Việc xác định đúng kiểu năng khiếu sẽ quyết định lớn đến cơ hội thành công của trẻ trong tương lai.
Các nhà tâm lý hiện đánh giá năng khiếu như một khái niệm mang tính điều kiện và tạm thời. Tính điều kiện thể hiện ở chỗ có rất nhiều điểm (nếu như không nói là tất cả) phụ thuộc vào việc đứa trẻ có năng khiếu sẽ phát triển khả năng của mình như thế nào, liệu gia đình có sẵn sàng ủng hộ những say mê của trẻ hay không. Ví dụ, một đứa trẻ được nuôi dạy và lớn lên trong một gia đình nhạc sĩ sẽ có nhiều khả năng trở thành một nhạc sĩ sau này hơn rất nhiều so với một đứa trẻ mà cha mẹ không liên quan gì đến âm nhạc. Tính tạm thời của khái niệm này là ở chỗ, năng khiếu có thể được bộc lộ ở những thời điểm khác nhau của cuộc sống, có thể từ lúc nhỏ, hay cũng có thể vào lúc đã trưởng thành. Như Albert Einstein, lúc nhỏ nếu được các chuyên gia tâm lý hiện đại kiểm tra, có lẽ được xếp vào... loại kém, do cậu biết nói khá muộn, thành tích học tập không tốt và thậm chí từng bị đuổi vì học kém. Trong khi nhiều thiên tài khác như nhà vật lý - lý thuyết Liên Xô Lev Landao, người sáng lập ra ngành điều khiển học Norder Viner… lại có năng khiếu được bộc lộ từ khi còn nhỏ.
Trí tuệ phân biệt và trí tuệ bao quát
Theo phó giám đốc Viện Tâm lý học Nga Serguey Maly, hiện có tới hơn 100 định nghĩa khác nhau về năng khiếu, cho dù tất cả chúng đều không có được tính khái quát đầy đủ và cũng không thể làm hài lòng tất cả các chuyên gia tâm lý, sư phạm. Tiêu chí chính của tài năng là nhu cầu kiên trì của đứa bé trong một công việc trí tuệ phức tạp nào đó. Đó có thể là mong muốn giải được những bài toán khó, làm thơ hay soạn thảo ra một chương trình máy tính mới…
Ở độ tuổi học phổ thông, năng khiếu đôi khi không liên quan trực tiếp đến thành tích học tập tốt. Nói đơn giản hơn, đây là một kiểu năng khiếu trí tuệ riêng biệt. Trẻ thuộc loại này thường có khuynh hướng thích tự mình nghiên cứu sâu và mở rộng kiến thức trong lĩnh vực mình quan tâm, có khả năng tư duy một cách triết lý với những gì đã được đọc. Tuy nhiên, mối quan tâm đối với một lĩnh vực hoạt động thường dẫn tới việc trẻ có thành tích xuất sắc trong một số môn học, trong khi vẫn “bình thản” đón nhận điểm kém ở những môn khác. Nhưng chính những trẻ loại này mới có nhiều khả năng trở thành những nhà khoa học tiềm năng, người sáng tạo ra những ý tưởng mới, có khả năng tạo ra những phát minh đáng kể.
Một số loại khác lại có năng khiếu thuộc loại trí tuệ bao quát. Trong trường hợp này, khả năng của chúng thể hiện rõ nhất trong quá trình học tập. Việc học đối với chúng rất thoải mái, hầu như không có chút khó khăn nào - đối với bất kể môn gì. Những học sinh thuộc loại “luôn được khen thưởng” này có nhiều khả năng trở thành những chuyên gia tốt trong tương lai.
Các loại năng khiếu khác
Có một dạng năng khiếu nữa có thể dễ dàng dự đoán - đó là năng khiếu về nghệ thuật. Nó thể hiện trong mối quan tâm của trẻ đối với những loại hoạt động sáng tạo như âm nhạc, khiêu vũ, hội họa, điêu khắc, sân khấu, điện ảnh…
Kiểu năng khiếu thứ tư là năng khiếu sáng tạo. Nó được thể hiện trong cách suy nghĩ khác với thông thường, cách nhìn đặc biệt đối với thế giới, khuynh hướng muốn dựng nên những dự án riêng. Trẻ thuộc loại này thường hay gây xung đột, khó bảo, có tính độc lập trong những quyết định của mình và thường phớt lờ các nguyên tắc. Ví dụ như chúng có thể tới lớp với bộ quần áo nhàu nát, sách vở ghi chép lộn xộn… Ở những học sinh loại này thường dễ dàng nhận thấy khuyết điểm, trong khi những khả năng sáng tạo của chúng thường chỉ được xác định sau quá trình khảo sát của một chuyên gia tâm lý. Để làm rõ được năng khiếu này, cần phải đưa ra một hoạt động cho phép tính tự chủ: ví dụ một bài văn có chủ đề khác thường hay một giải pháp kỹ thuật nào đó.
Kiểu năng khiếu tiếp theo có thể dễ dàng nhận thấy, nhưng thường không được dễ dàng chấp nhận - đó là năng khiếu về xã hội (năng khiếu chỉ đạo). Kiểu này có đặc trưng là khả năng hiểu được mọi người, biết cách thiết lập những mối quan hệ xây dựng với họ, lãnh đạo họ. Năng khiếu lãnh đạo cần phải có một mức độ trí tuệ đủ cao, một trực giác phát triển và khả năng đồng cảm. Cũng có những “thủ lĩnh tình cảm” luôn là nơi trút bầu tâm sự của mọi người, trong khi cũng có những thủ lĩnh của hành động. Họ biết cách đưa ra những quyết định đúng, xác định mục tiêu và nhiệm vụ dành cho những người khác. Ở những học sinh có năng khiếu chỉ đạo, mối quan tâm với học hành thường không được cao. Do có tính cách mạnh mẽ và độc lập, chúng có thể dễ dàng công khai bỏ học hay được coi là con người hay gây gổ.
Dạng năng khiếu cuối cùng trong danh sách là năng khiếu động cơ tâm lý (thể thao). Theo một điều tra mới đây về các vận động viên nổi tiếng, nhận định về khả năng trí tuệ thấp của họ thường là không đúng. Ngược lại, đa số vận động viên đều có mức độ trí tuệ cao. Các nhà khoa học từ lâu đã chứng minh được mối quan hệ trực tiếp giữa sự phát triển của động cơ, tâm lý và trí tuệ. Không phải tình cờ mà trong số những vận động viên nổi tiếng còn có những nhà văn được thừa nhận, những thương gia thành đạt hay những nhà sư phạm tài năng. Những đứa trẻ có năng khiếu thể thao có thể thường xuyên học không tốt không phải do chúng không thể tiếp thu, mà đơn giản chỉ bởi chúng không có đủ thời gian cho việc học hành.
Phương pháp phổ biến nhất để xác định năng khiếu của trẻ chính là thử nghiệm, cho dù đa số chuyên gia cho rằng đây chưa phải là phương pháp hoàn thiện, do còn lệ thuộc nhiều vào việc xác định chỉ số thông minh (IQ) - loại thử nghiệm cho phép xác định tài năng qua việc so sánh độ tuổi của đứa trẻ với các khả năng trí tuệ của nó.
Khi một đứa trẻ hoàn thành được tất cả các bài tập dành cho lứa tuổi của nó, IQ của trẻ sẽ bằng 100. Nhưng nếu một cậu bé 10 tuổi giải được hết bài tập của lứa tuổi 14, hệ số IQ của cậu ta sẽ là 140 (14:10 x100). Do chỉ số này vượt hơn nhiều so với tiêu chuẩn, đứa trẻ hoàn toàn có thể được đánh giá thuộc loại có tài năng. Theo các kết quả thống kê, IQ thường cao hơn ở những trẻ được sinh ra và giáo dục trong những gia đình cha mẹ có học thức cao và làm nghề lao động trí óc.
Những bậc cha mẹ quan tâm đến con cái cũng có thể tự xác định kiểu năng khiếu của chúng. Điều này rất có ích cho họ trong việc đáp ứng được những động cơ trong hành vi của trẻ, giúp chúng có thái độ nghiêm túc đối với việc học tập ở hiện tại và tương lai. Tuy nhiên, nếu đứa trẻ có một năng khiếu rõ ràng, không có gì là thừa nếu muốn biết tiềm năng - tức là độ sâu các khả năng của trẻ.
Phần lớn các phép thử hiện nay đều nhằm vào việc nghiên cứu những đặc tính nhất định của con người. Đối với những đứa trẻ trước khi đến trường, các phép kiểm tra thường dựa vào việc sử dụng các tranh ảnh và đồ chơi. Ví dụ, chuyên gia thử nghiệm cho đứa trẻ xem hai quả bóng giống nhau, sau đó bóp bẹp một quả bóng và hỏi trẻ hai vật có nặng bằng nhau không. Từ câu trả lời, có thể đưa ra kết luận về mức độ suy nghĩ logic của trẻ. Tất nhiên là đối với học sinh và người lớn, những phương pháp thử nghiệm phức tạp hơn được áp dụng. Người ta hiện phân chia ra 3 loại phương pháp chính: khả năng tập trung, trí nhớ và tư duy logic.
Phương pháp nghiên cứu khả năng tập trung đơn giản nhất được gọi là mẫu hiệu chỉnh. Người được kiểm tra được trao một tờ giấy mẫu có nhiều chữ cái khác nhau - 40 hàng x 40 chữ cái/hàng. Đứa trẻ cần phải xem kỹ các hàng chữ, gạch dưới những chữ đã có ở các hàng thứ nhất. Với thời gian quy định để làm việc này là 5 phút, mức độ chú ý trung bình đối với học sinh tiểu học là 550 chữ cái, trung học cơ sở là 700 và trung học phổ thông là 850. Còn phải kể đến phương pháp Munsterberg: một đoạn văn bản lẫn lộn các chữ cái có thể có nhiều từ khác nhau. Nhiệm vụ của người được kiểm tra là trong vòng 2 phút tìm và gạch dưới tất cả những từ này.
Các “công nghệ” đánh giá trí nhớ cũng có không ít. Một phép thử phổ biến được gọi là “trí nhớ thao tác”. Chuyên gia thử nghiệm sẽ đọc 10 hàng số, mỗi hàng có 5 số. Nhiệm vụ của người trả lời là ghi nhớ 5 số trong hàng vừa được đọc, sau đó trong đầu phải cộng nhẩm số thứ nhất với số thứ hai, số thứ hai với số thứ ba và cứ tiếp tục như vậy. Khoảng cách giữa mỗi lần đọc xong một hàng số là 15 giây. Mức trung bình đối với học sinh tiểu học là 20 số (tất cả có 40 đáp số), trung học cơ sở là 25 số và trung học phổ thông là 30 số. Nếu vượt qua được mức này, có thể nói học sinh đó có năng khiếu về toán.
Để đánh giá tư duy logic, người ta thường dùng phương pháp quan hệ về số lượng. Người được kiểm tra sẽ được giao 18 bài tập logic, mỗi bài có 2 tiền đề logic. Dựa vào chúng, cần phải xác định mối quan hệ giữa các chữ cái được gạch. Lấy ví dụ về một bài tập kiểu này: A lớn hơn B 9 lần, B nhỏ hơn C 4 lần. Vậy mối quan hệ giữa A và C là như thế nào?
Phương pháp thử nghiệm trên cơ sở bài trắc nghiệm hiện có rất nhiều, và kết luận của chúng thường dựa trên những thang điểm đã được định trước. Chính vì vậy, sai số và tính quy ước của những “phép đo trí tuệ” này tương đối lớn. Tuy nhiên, các bậc cha mẹ không nên bỏ qua dù là một phương pháp dự đoán được coi là kém hoàn thiện nhất: việc áp dụng một loạt các phương pháp khác nhau(theo logic hay độ tập trung) ở mức độ này hay khác đều có thể cho ta một khái niệm tương đối chính xác về năng khiếu của trẻ. Điều đó chắc chắn sẽ rất quan trọng đối với tương lai con em chúng ta.
Dấu hiệu có khiếu của trẻ 5 - 8 tuổi
Bạn có thể ngạc nhiên khi biết rằng một đứa trẻ có thể vừa có năng khiếu lại vừa rất chậm chạp. Nhiều thiên tài khi còn nhỏ còn bị coi là "hơi khù khờ". Tuy nhiên một số dấu hiệu sau đây cũng gợi ý cho bạn phần nào:
Có thể con của bạn có khiếu nếu cháu:
Suy nghĩ trừu tượng. Nghĩa là cháu có khả năng nắm bắt những khái niệm ngôn ngữ học và toán học cao hơn và có khả năng bàn luận những vấn đề phức tạp như đạo đức học, luân lí và tôn giáo.
Có tài đặc biệt như khả năng thực hiện các phép tính toán học trong đầu, hoặc hiểu được các khái niệm như toán nhân trước khi được dạy ở trường.
Có khả năng tập trung cao độ vào một hoạt động nào đó với thời gian dài.
Có vốn từ phong phú và hiểu được nhiều từ không đặc trưng dành cho những trẻ cùng tuổi.
Là người lãnh đạo. Nghĩa là cháu thường tổ chức các hoạt động nhóm, bày trò chơi khi đi với các trẻ khác.
Tin tưởng vào những ý kiến và các việc đã làm của mình.
Thực hiện tốt các lĩnh vực học thuật.
Có tính sáng tạo; nghĩa là, thích kể chuyện, vẽ hoặc soạn nhạc.
Có óc khôi hài và nhanh trí.
Thích tiêu khiển với những trẻ lớn hơn và người lớn.
Thực hiện những công việc học thuật mà hai năm đầu của cấp học đòi hỏi.
Nhạy cảm với tình cảm của người khác.
Ghi nhớ các sự việc một cách dễ dàng và có thể nhớ lại và kể lại những sự việc đó vào những lúc thích hợp.
Kiểm tra năng khiếu của trẻ: Có lẽ bạn rất muốn biết liệu con bạn có năng khiếu thật sự hay không. Thế nhưng hầu hết trẻ em không cần kiểm tra năng khiếu trước khi bước vào bậc tiểu học. Nếu con bạn đến tuổi đi học, hãy nói chuyện với giáo viên chủ nhiệm, nhờ chú ý đến em kỹ hơn. Nếu con bạn có những biểu hiện chán đi học hay có những vấn đề trong đời sống tình cảm và xã hội thì nên hỏi ý kiến một chuyên gia sức khỏe và tinh thần.
Nếu con bạn không được vào học ở trường hay trường học không như ý muốn của bạn, hãy hỏi các nhà tư vấn để được giới thiệu một nhà tâm lý học trẻ em, người có thể đưa ra những bài trắc nghiệm sự thông minh của trẻ. Việc trắc nghiệm cá nhân thường rất đắt (làm kiểm tra và việc thảo luận kết quả điều tra ở Mỹ có thể mất đến 1000 đô la). Ở TP. HCM, bạn có thể làm trắc nghiệm cho con mình tại Trung tâm tư vấn 43 Nguyễn Thông, quận 3, điện thoại (08) 932 5111. Giá mỗi lần trắc nghiệm là 75.000 đồng, phải đăng ký với Trung tâm trước ít nhất là 2 ngày.
Trẻ em khoảng 3 tuổi có thể được kiểm tra về khả năng và chỉ số thông minh, nhưng các chuyên gia tin rằng kết quả các đợt kiểm tra chỉ số thông minh thu được trước 5 tuổi thường không ổn định. Ðiều đó nghĩa là, nếu một đứa trẻ trước 5 tuổi được kiểm tra chỉ số thông minh lại thường xuyên, điểm của chúng có thể dao động, không ổn định. Nhiều năm trước, trẻ em có chỉ số thông minh trên 130 được xem như có tài (mức độ thông minh trung bình là 85 đến 115). Hiện nay, chỉ số thông minh là một trong nhiều yếu tố để đánh giá trước khi một đứa bé được công nhận là có năng khiếu. Các bậc phụ huynh và giáo viên thường được yêu cầu nói lên ấn tượng của họ về đứa trẻ, và những ý kiến chủ quan này cũng được xem là quan trọng trong việc kiểm tra năng khiếu cho trẻ.
Khi năng khiếu có nhận thấy:
Bạn có thể ngạc nhiên khi biết rằng một đứa trẻ có thể vừa có năng khiếu lại vừa rất chậm chạp. Nhiều thiên tài khi còn nhỏ còn bị coi là "hơi khù khờ". Quan trọng là bạn giáo dục con mình như thế nào nữa!
Trên thế giới, ở một số dân tộc ít người còn duy trì những sinh hoạt văn hóa truyền thống và ở một số nước sử dụng tiếng Anh như một ngôn ngữ phụ, năng khiếu của trẻ em thường bị lãng quên. Nước ta cũng mới chỉ đi những bước đầu trên lĩnh vực này. Cho nên, nếu có phát hiện năng khiếu lạ nơi con bạn, tốt hơn hết là tìm một giáo viên gần gũi với em để quan sát và tìm ra những năng khiếu đặc biệt của trẻ mà qua những bài kiểm tra thông thường chúng không thể bộc lộ được. Nếu có điều kiện cũng nên tìm một nhà tâm lý học nhạy cảm với các vấn đề này.
Nhưng trên hết, bạn hãy luôn cho con mình cảm thấy nó được yêu thương!
Làm gì khi con có năng khiếu?
Bạn vừa khám phá ra một điều thú vị rằng đứa con lên ba của mình thật sự có năng khiếu như bạn hằng mong đợi. Vậy nên làm gì? Ðừng tưởng bạn phải ghi danh cho cháu vào học ở một trường năng khiếu nào đó. Bạn có thể giúp con mình rất nhiều nếu để chúng ở nhà và học ở một trường bình thường.
Khuyến khích con bạn khi ở nhà
Khi con bạn có nhiều triển vọng và cháu bé sắp đến tuổi đi học, bạn nên cho cháu những bài tập để thử thách và khuyến khích cháu.
Nếu con bạn nói được một câu hoàn chỉnh, trả lời câu hỏi một cách đầy đủ, hãy trò chuyện với bé môt cách nghiêm túc, như nói chuyện với người lớn vậy. Trẻ con thông minh sẽ thất vọng nếu người lớn không trò chuyện với nó đúng mức.
Cho con bạn tham gia những trò chơi dành cho những đứa trẻ lớn hơn. Những trò chơi bình thường của các bạn cùng lứa có thể làm cho cháu thấy nhàm chán.
Khuyến khích con bạn đọc sách và đọc cho chúng nghe. Sách sẽ giúp trẻ rất nhiều trong việc khám phá thế giới xung quanh và suy nghĩ một cách sáng tạo hơn.
Cho chúng tiếp xúc với những vật dụng nghệ thuật mang tính sáng tạo như bút viết bảng, phấn, sách in khổ lớn, đất sét và những miếng xếp hình để giúp chúng phát triển khả năng sáng tạo nghệ thuật.
Ghi danh cho con mình học nhạc, vẽ hay học múa nhằm khuyến khích những năng khiếu bẩm sinh của chúng.
Dẫn con bạn vào phòng làm việc hay phòng đọc sách trong nhà, giúp chúng làm quen với thư viện nhỏ để trẻ có thể bộc lộ khả năng tiếp nhận thông tin nhạy bén của mình.
Mua cho cháu những đồ chơi có thể dạy chúng về chữ cái và số.
Làm thế nào để giúp trẻ hòa mình vào trường học?Trường mẫu giáo là nơi có thể bổ sung và làm phong phú thêm các hoạt động ở nhà. Bạn phải trao đổi với giáo viên về con mình và có những yêu cầu đặc biệt để nó nhận được sự quan tâm tốt nhất. Nhiều cô nuôi dạy trẻ không chú ý lắm tới chuyện giúp trẻ con có năng khiếu phát triển khả năng của chúng. Vì vậy, bạn có thể yêu cầu giáo viên tạo một số điều kiện cho trẻ học hỏi như:
Cho con bạn tự lựa chọn những quyển sách nó thích. Nếu được, hãy yêu cầu nó đọc cho các bạn cùng nghe.
Khuyến khích, gợi ý chúng sử dụng các bộ đồ nghề bằng đồ chơi, những miếng bìa và các hộp cứng để tạo thành các vật thể khác nhau.
Làm tăng niềm hứng thú và say mê toán học của trẻ bằng cách cho chúng một cuốn sách bài tập hay những bài toán đặc biệt về vẽ các hình trong toán hình học.
Phát huy các sáng kiến của trẻ bằng cách cho chúng tự do sáng tạo nghệ thuật của riêng mình như vẽ tranh, cắt dán.
Sắp xếp cho trẻ nhận làm những công việc đặc biệt nào đó như viết một quyển sách, chuẩn bị cho một buổi diễn múa rối, cùng tham gia chương trình văn nghệ... chẳng hạn.
Những trò chơi rèn luyện bản lĩnh
Tính rụt rè được biểu hiện ngay khi còn bé: trẻ thiếu óc sáng kiến, luôn thu mình trong “thế giới cá nhân nhỏ bé”, quan sát những người xung quanh mà không tham gia vào các trò chơi.Trẻ em có tính rụt rè không bao giờ dám đến gần người khác mà chỉ lủi thủi chơi một mình, không dám phát biểu ý kiến và dễ hoảng sợ khi thầy giáo hỏi trên lớp, không bao giờ dám biểu lộ cảm xúc riêng của mình…Điều này sẽ đem lại những thiệt thòi trong cuộc sống sau này.Giúp trẻ loại bỏ "tính nhút nhát" Đến năm 6 tuổi, trẻ bắt đầu cảm thấy “sợ” khi nghĩ đến phải nói chuyện hay tiếp xúc với người khác. Chính vì vậy, mỗi khi nói chuyện, trẻ cảm thấy như bị ở “ngoài cuộc”. Trên lớp, trẻ sợ phải nói một điều gì đó và không dám trêu đùa hay chọc ghẹo bạn bè.Sự sợ sệt, nhút nhát ấy có nhiều tác hại, nó làm cho trẻ sễ quên đi những cái đã được học. Do đó, trẻ dễ bị điểm xấu và cũng ngay những điểm xấu này cũng làm cho trẻ mất đi lòng tự tin vào bản thân mình. Điều đáng lo ngại là những trẻ em có tính rụt rè lại luôn cố tránh các tình huống dễ có thể gây cho chúng sợ hãi, rèn cho chúng tính mạnh dạn như chơi công viên, đến nhà người quen… Ngay cả khi được bố mẹ cho phép ra ngoài, chúng từ chối bằng cách tự nói ra “Con có nhiều bài tập phải làm”, “Con bị đau bụng”…Chúng ta không thể phủ định rằng nếu trẻ càng cố gắng tránh những điều mình sợ thì ngày càng trở nên sợ hơn.Liêu pháp tâm lý họcChính vì vậy, theo các nhà tâm lý học: cần phải có cách xử sự mới để cho trẻ không còn sợ “cái làm cho chúng sợ”. Các nhà tâm lý học đã đề ra biện pháp áp dụng các trò chơi nhằm giúp trẻ biết tự khẳng định mình. Dưới đây là 3 trong số các trò chơi đó, trẻ có thể chơi với bố mẹ, anh chị em hay các bạn trong lớp.
Trò chơi "Nhìn đối phương": Được áp dụng khi con bạn lên 10-11 tuổi. Với trò chơi “tôi nhìn bạn, bạn nhìn tôi”, trẻ sẽ phải nhìn người khác đồng thời cũng bị người khác nhìn mình. Nếu ai nhìn lâu hơn sẽ thắng cuộc. Đầu tiên, bé có thể chơi trò này với bố mẹ, sau đó dần dần nâng mức độ khó hơn, trẻ chơi với cô dì, chú bác và các bạn trong lớp. Bạn cũng nên gợi ý cho trẻ chơi trò này trong giờ ra chơi.
Trò chơi "làm nhà báo": Được áp dụng ngay từ khi trẻ lên 9-10 tuổi. Trong trò chơi này, bé cùng bạn thay nhau đóng vai nhà báo và người được phỏng vấn như ở trên vô tuyến. Trong trò này, trẻ