HIỆU QUẢ KINH TẾ CỦA MỘT SỐ DẠNG HỆ THỐNG NÔNG LÂM KẾT HỢP
(NLKH) TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN VÕ NHAI TỈNH THÁI NGUYÊN
Đàm Văn Vinh1*, Đặng Kim Vui1
1 Trường Đại học Nông Lâm – Đại học Thái Nguyên
TÓM TẮT
Thông qua điều tra về hệ thống sinh thát nông nghiệp tại khu vực huyện Võ Nhai, kết quả nghiên
cứu cho thấy:
Các hệ thống đem lại tổng thu nhập cao nhất trên 1ha là RcheRg (Rừng– Chè-Ruộng) và hình
thức VAC (Vườn-ao-chuồng) với tổng thu nhập là 13.892.000 và 13.074.000 VNĐ. Đứng sau hai
loại hình đề cập ở trên là RVCRg và RVACRg với tổng thu nhập là 8.560.000 và 7.884.000 VNĐ.
Hệ thống đem lại thu nhập thấp nhất là RRg 4.482.000 VNĐ.
Hệ thống nhận được kết quả đánh giá cao nhất của nông dân tham gia vào cuộc điều tra này là
RACRg với 43 điểm; tiếp đó là đến RVCRg (41 điểm), RcheRg (40 điểm), RVAC (39 điểm) và
2RRg (37 điểm). VAC nhận được số điểm đánh giá thấp nhất với 34 điểm.
Từ khóa: ảnh hưởng kinh tế, hệ thống nông lâm kết hợp
- Chọn một số hệ thống NLKH mang tính đại
diện trong khu vực theo địa hình, đất đai,
thành phần kết hợp trong hệ thống.
1. ĐẶT VẤN ĐỀ
Võ Nhai là một huyện vùng núi cao của tỉnh
Thái Nguyên có địa hình phức tạp chủ yếu là
đồi núi và thung lũng đan xen nhau. Toàn
huyện có tổng diện tích đất đai là: 84.510,41
ha. Trong đó đất nông nghiệp là: 6.325,0 ha
chiếm tỷ lệ 7,48%; đất lâm nghiệp là:
55.469,41 ha chiếm tỷ lệ 65,64% [2]. Kể từ
năm 1991 trở lại đ ây n hờ có sự đ ầu tư củ a
Chính phủ thông qua các dự án 327, 661., sự
phối hợp tư vấn kỹ thuật của các tổ chức, các
cơ quan nghiên c ứu người dân Võ Nhai đã
nhận thức được vai trò của việc canh tác đất
dốc. Đặc biệt là việc xây dựng hệ thống nông
lâm kết hợp (NLKH) trên đất dốc đã giúp
nhiều hộ trong vùng vươn lên trở thành những
hộ làm kinh tế giỏi, góp phần cải thiện bộ mặt
nông thôn mi ền núi. Tuy nhiên sản xuất theo
phương thức NLKH trên địa bàn huyện hiện
vẫn còn manh mún, năng suất cây trồng, vật
nuôi nhìn chung còn thấp nên hiệu quả kinh tế
chưa cao [5].
2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
+ Phương pháp điều tra thực địa
Đàm Văn Vinh: Tel: NR 02803753544,
Khoa Lâm Nghiệp trường ĐH Nông Lâm – ĐH TN
- Điều tra qu an sát trực tiếp v ề thàn h phần
loài cây trồng, vật nuôi, tỷ lệ kết hợp giữa các
thành phần trong hệ thống.
+ Phương pháp PRA (Đánh giá nông thôn có
sự tham gia của người dân) [1] để thu thập
các thông tin v ề đất đai, chi phí, thu nhập
hàng năm của hệ thống.
Tiêu chí đánh giá: Hệ thống nghiên cứu mang
tính đại diện cho mỗi dạng hệ thống trong khu
vực, tương đối dễ áp dụng, chi phí không quá
cao. Đápứng được mục đích kinh doanh,
được người dân địa phương chấp nhận.
                
              
                                            
                                
            
                       
            
                 105 trang
105 trang | 
Chia sẻ: thanhle95 | Lượt xem: 295 | Lượt tải: 0 
              
            Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Tạp chí Khoa học và công nghệ Thái Nguyên - Số 57, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Nguyễn Việt Tiến và cs Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ 57(9): 3 – 8 
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên  3 
THỰC TRẠNG NĂNG LỰC GIẢNG DẠY CHƯƠNG TRÌNH ĐỊA LÍ 10 
CỦA GIÁO VIÊN MỘT SỐ TỈNH KHU VỰC ĐÔNG BẮC 
Nguyễn Việt Tiến* 
 Trường c(( Trường Đại học Sư phạm - Đại học Thái Nguyên 
TÓM TẮT 
Trong bài báo này tác giả phân tích đánh giá năng l ực giảng dạy của GVĐL Trung học phổ thông 
ở một số tỉnh miền núi phía Bắc trước đòi hỏi của Chương trình và nội dung SGK Địa lí lớp 10. 
Theo ý kiến của tác giả, nội dung SGK Địa lí 10 hiện nay có những điểm mới và khó hơn so với 
trước. Kết quả khảo sát ở một số tỉnh khu vực Đông Bắc cho thấy, có một tỉ lệ không nhỏ giáo 
viên địa lí chưa nắm chắc kiến thức cơ bản của một số nội dung trong SGK, vì vậy, việc đổi mới 
phương pháp giảng dạy đặc biệt khả năng sử dụng công nghệ thông tin cũng gặp không ít khó 
khăn. Từ thực tế đó, cần phải tiếp tục đẩy mạnh công tác tập huấn bồi dưỡng nâng cao năng lực 
giảng dạy cho giáo viên. Để các đợt tập huấn đạt hiệu quả tốt, nội dung tập huấn cần phù hợp với 
nhu cầu mong muốn của giáo viên trên cơ sở các ý kiến đề nghị của họ. 
Từ khoá: “năng lực”, “tập huấn”, “giảng dạy ”. 
 *
Xuất phát từ những trình bày trên, chúng tôi 
đã tiến hành khảo sát thực trạng năng lực 
1. ĐẶT VẤN ĐỀ 
Nhằm thực hiện mục tiêu giáo dục, đáp ứng 
yêu cầu phát triển nguồn nhân lực phục vụ 
công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước tro ng 
thời kỳ hội nhập, những năm gần đây ngành 
giáo dục - đào tạo nước ta đang tích cực triển 
khai việc giảng dạy theo nội dung chương 
trình, sách giáo khoa mới đố i với tất cả các 
môn học, trong đó có Địa lí lớp 10. 
Thực tế hiện nay cho thấy, có không ít giáo 
viên (GV) địa lý THPT trong cả nước, nhất 
là các tỉnh thuộc khu vực miền núi phía Bắc 
gặp nhiều khó khăn cả về nội dung kiến thức 
cũng như phương pháp giảng dạy khi tiếp 
cận thực hiện theo chương trình, sách giáo 
khoa mới. Nghiên cứu đánh giá để thấy đư ợc 
thực trạng mức độ nắm kiến thức cũng như 
phương pháp dạy học và khả năng vận dụng 
các phương pháp dạy học tích cực, khả năng 
sử dụng công nghệ thông tin trong giảng 
dạy của giáo viên nhằm làm cơ sở góp phần 
nâng cao hiệu quả công tác bồi dưỡng 
thường xuyên cho giáo viên địa lí THPT ở 
các tỉnh miền núi phía Bắc là nhiệm vụ quan 
trọng, có ý nghĩa thiết thực. 
* Nguyễn Việt Tiến, Tel: 0912530956, 
 Khoa Địa lý trường ĐHSP - ĐHTN 
giảng dạy của giáo viên dạy Địa lí 10 tại 3 
tỉnh Bắc Kạn, Lạng Sơn và Hà Giang. 
2. VÀI NÉT VỀ CÁC TỈNH ĐƯỢC 
KHẢO SÁT 
2.1. Tỉnh Bắc Kạn 
Bắc Kạn là tỉnh được tái lập năm 1997, gồm 1 
thị xã và 07 huyện, có tổng diện tích tự nhiên 
là 4 857,2 km2, dân số 306 nghìn người, mật 
độ trung bình: 63 người/km2 (năm 2007). Dân 
cư chủ yếu sống ở nông thôn trong các làng, 
bản; tỉ lệ dân cư thành thị thấp, chiếm 15,6% 
số dân của tỉnh. Mặc dù thu nhập bình quân 
đầu người tăng trong những năm gần đây, 
nhưng năm 2005 mới đạt 3,655 triệu đồng/ 
người.Toàn tỉnh có 15 trường THPT, cụ thể: 
14 trường THPT công lập (trong đó gồm 
01 trường THPT nội trú , 01 trường THPT 
chuyên) và 01 trường THPT dân lập. Tổng số 
giáo viên địa lí dạy ở các trường THPT: 34 
người. Trừ một số trường như THPT thị xã 
Bắc Kạn, Ba Bể, Chợ Mới, Na Rì, Chợ Đồn có 
từ 3 - 4 giáo viên địa lí, còn lại phần lớn mỗi 
trường có 02 GV, thậm chí có những trường 
chỉ có 01 GV như THPT Bộc Bố, THPT Bình 
Trung, THPT Dân t ộc nội trú, THPT Yên Hân. 
Vì vậy, GV địa lí của nhiều trường phải dạy cả 
ba khối từ lớp 10 đến lớp 12. 
2.2. Tỉnh Lạng Sơn 
Lạng Sơn là tỉnh miền núi nằm ở khu vực 
Đông Bắc có diện tích tự nhiên là 6383,9 
km2, dân số 751,8 nghìn người, mật độ 90 
Nguyễn Việt Tiến và cs Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ 57(9): 3 - 8 
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên  4 
người/km2 (năm 2007). Lạng Sơn gồm 1 
thành phố và 10 huyện. Năm 2005, tổng thu 
nhập (GDP) của tỉnh đạt 4293,1 tỉ đồng, bình 
quân đầu người đạt khoảng 5,8 triệu đồng. 
Toàn tỉnh có 23 trường THPT, trong đó 21 
trường công lập và 2 trường dân lập. Giáo 
viên địa lí có 4 2 n gười, hầu h ết các trường 
thường ch ỉ có từ 1-2 giáo viên, trừ một vài 
trường có 3 giáo viên địa lí như: THPT Tràng 
Định, THPT Cao Lộc, THPT Lộc Bình, 
THPT Việt Bắc, THPT Văn Quan. 
2.3. Tỉnh Hà Giang 
Hà Giang nằm ở tận cùn g ph ía Bắc củ a Tổ 
quốc với diện tích tự nhiên 7945,8 km2, dân 
số 694,0 nghìn người, mật độ trung bình 86 
người/ km2 (năm 2007). Tỷ lệ dân số thành thị 
chiếm 11% tổng số dân. Hà Giang được chia 
làm 11 đơn vị hành chính, gồm: 1 thị xã, 10 
huyện. Đây là tỉnh biên giới khó khăn và kém 
phát triển. Hà Giang chiếm 4 trong tổng số 7 
huyện thuộc loại khó khăn nhất nước ta, đó là 
các huyện Quản Bạ, Yên Minh, Đồng Văn, 
Mèo Vạc; thu nhập bình quân theo đầu người 
đạt 3,6 triệu đồng/năm 2006. 
Toàn tỉnh có 25 trường THPT, trong đó: 18 
trường THPT, 1 trường THPT chuyên, 3 
trường THPT nội trú, 2 trường cấp II – III, 1 
trường THCS – THPT. Hiện tại cả tỉnh có 78 
GV địa lí; bên cạnh nhiều trường chỉ có từ 1-2 
giáo viên địa lí, cũng có những trường như 
THPT Bắc Quang có tới 6 GV môn địa lí. 
Nhận xét chung: Khu vực trung du và miền 
núi phía Bắc nói chung và ba tỉnh Bắc Kạn, 
Lạng Sơn và Hà Giang nói riêng thuộc vùng 
kinh tế chậm phát triển của nước ta. Những 
năm gần đ ây, mặc dù k in h tế đ ã có n h iều 
chuyển biến theo hướng tích cực, nhưng nhìn 
chung công nghiệp và dịch vụ còn nhỏ bé, 
nền kinh tế chủ yếu dựa vào nông, lâm nghiệp 
và mang tính tự cung tự cấp. Cơ sở vật chất 
kỹ thuật và cơ sở hạ tầng kém phát triển, đời 
sống của đồng bào các dân tộc gặp rất nhiều 
khó khăn. Thu nhập GDP bình quân theo đầu 
người thấp so với cả nước. Đây là địa bàn cư 
trú của nhiều dân tộc ít người như: Tày, 
Nùng, Dao, Sán Chay, Mông, ... (Hà Giang 
có khoảng 25 dân tộc anh em sinh sống) với 
mật độ không cao. Mỗi dân tộc có bản sắc 
riêng, nhưng vẫn có một số đặc điểm chung 
như sự phân công lao động trong gia đình 
chặt chẽ, trẻ em cũng làm việc giúp gia đình, 
do đó đã hạn chế tới thời gian học tập của học 
sinh (HS). Một số đồng bào dân tộc thiểu số 
trình độ dân trí còn thấp, tồn tại nhiều hủ tục, 
nhiều em trong độ tuổi đi học kết hôn sớm 
nên đã ảnh hưởng tới số lượng HS ở cấp 
THPT. Ở những vùng cao, vùng sâu với địa 
hình hiểm trở, giao thông đi lại khó khăn, dân 
cư thưa thớt tron g k h i số lượn g các trường 
THPT ít, nhiều huyện chỉ có một trường 
THPT gây khó khăn cho việc đến trường của 
học sinh. Sự phân hóa về chất lượng cuộc 
sống theo lãnh thổ khá rõ nét. Mức sống của 
đồng bào dân tộc ở các vùng cao, vùng sâu 
còn thấp và có khoảng cách khá xa so vớ i 
đồng bào vùng thấp và đô thị. Tuy nhiên, bên 
cạnh những khó khăn trên, các tỉnh cũng có 
những thuận lợi nhất định, đó là Nhà nước đã 
quan tâm đầu tư về nhiều mặt, đặc biệt là đầu 
tư cho sự nghiệp giáo dục, đào tạo (GD-ĐT). 
Có chế độ đãi ngộ đối với những cán bộ, GV 
công tác ở vùng cao, vùng 135 ... hỗ trợ cho 
HS đồng bào dân tộc sách, vở, đồ dùng học 
tập, hỗ trợ kinh phí cho các lớp xóa mù, lớp 
phổ cập, mở các lớp học nghề, góp phần nâng 
cao chất lượng GD - ĐT. 
Về đội ngũ giáo viên địa lí: Như trên đã trình 
bày, số lượng GV địa lí ở phần lớn các 
trường rất ít, nhiều trường chỉ có một GV. 
Đây cũng là một nguyên nhân ảnh hưởng tới 
chất lượng giảng dạy bộ môn, vì GV không 
có điều kiện trao đổi chuyên môn với các 
đồng nghiệp để rút ra kinh nghiệm nâng cao 
trình độ chuyên môn. Mặt khác, một GV 
phải dạy nhiều lớp ở cả 3 khối lớp 10, 11, 12 
nên phải soạn nhiều giáo án, dẫn tới thời 
gian đầu tư cho việc soạn mỗi giáo án không 
nhiều, GV cũng không có điều kiện đầu tư 
cho đồ dùng dạy học, điều đó đã ảnh hưởng 
đến chất lượng dạy - học môn địa lí. 
3. KẾT QUẢ KHẢO SÁT THỰC TRẠNG 
3.1. Mục đích, nội dung, đối tượng, phương 
pháp khảo sát 
- Mục đích khảo sát: Đánh giá năng lực 
giảng dạy địa lí 10 của GV nhằm góp phần 
nâng cao hiệu quả công tác bồi dưỡng thường 
xuyên cho giáo viên địa lí THPT. 
Nguyễn Việt Tiến và cs Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ 57(9): 3 – 8 
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên  5 
- Nội dung khảo sát: 1). Mức độ nắm nội 
dung kiến thức cơ b ản đ ịa lí 1 0 th eo từn g 
chương cụ th ể; 2 ). Mức độ đ ược trang bị lí 
luận cũng như phương pháp dạy học theo 
hướng tích cực hoá; 3). Khả năng sử dụng 
CNTT trong dạy học; 4). Nhu cầu về nội dung 
bồi dưỡng thường xuyên của giáo viên. 
 - Đối tượng khảo sát: Giáo viên địa lí các 
trường THPT, chia làm 3 nhóm theo thời gian 
giảng dạy: dưới 5 năm, từ 5 đến 14 năm, từ 
15 năm trở lên. 
- Phương pháp khảo sát : Sử dụng các phiếu 
điều tra và trao đổi trực tiếp. 
3.2. Thực trạng năng lực giảng dạy địa lí 
10 THPT 
Dựa trên kết quả tổng hợp và phân tích chủ 
yếu từ các phiếu điều tra (144 phiếu), chúng 
tôi nhận thấy như sau: 
3.2.1. Tổng hợp chung của tất cả các nhóm 
a. Về kiến thức 
Hình 1. Mức độ nắm kiến thức cơ bản trong sách giáo khoa Địa lí 10 
Từ biểu đồ trên có thể dễ dàng nhận thấy các 
nội dung thuộc nhóm kiến thức Địa lí kinh tế 
– xã hội (Địa lí dân cư, Cơ cấu nền k inh tế, 
Địa lí nông nghiệp, Địa lí dịch vụ, Môi trường 
và sự phát triển bền vững), đa số giáo viên 
nắm k há tốt. Tu y nh iên, ở p hần Địa lí tự 
nhiên (Bản đồ, Vũ trụ . Hệ Mặt Trời và Trái 
Đất, Cấu trúc Trái Đất. Một số quy luật của 
lớp vỏ địa lí. Các quyển địa lí) tỷ lệ nắm 
chưa tốt về kiến thức cơ bản đối với cả 4 nội 
dung của giáo viên còn chiếm khá nhiều, nhất 
là nội dung Bản đồ. 
b. Về phương pháp 
Biểu đồ Hình 2. cho thấy mức độ nắm vững lí 
luận dạy học cũng như phương pháp và vận 
dụng các phương pháp dạy học tích cực trong 
giảng dạy của giáo viên nói chung khá tốt, tuy 
nhiên tỷ lệ trung bình còn khá cao. 
Từ lí thuyết vận dụng vào thực tiễn đối với 
một số giáo viên còn yếu. 
Hình 2. Đổi mới phương pháp giảng dạy 
c. Khả năng ứng dụng công nghệ thông tin 
51.4 48.7 43.1
48.6 51.3
45.9
11
0%
20%
40%
60%
80%
100%
Møc ®é ®îc trang bÞ
lÝ luËn DH tÝch cùc
ho¸
N¾m v÷ng PP d¹y
häc tÝch cùc ho¸
VËn dông LL&PP
d¹y häc tÞch cùc ho¸ 
Tû lÖ (%)
Y Õu
Trung b×nh
Tèt
Nguyễn Việt Tiến và cs Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ 57(9): 3 - 8 
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên  6 
15.3 13.9 12.5
30.5
27.8 26.3
19.4
54.2 58.3 61.2
69.5
11.5
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
100%
§· ®îc trang bÞ kiÕn
thøc c¬ b¶n vÒ CNTT
Kh¶ n¨ng khai th¸c
th«ng tin tõ c¸c phÇn
mÒm 
Kh¶ n¨ng øng dông
CNTT trong d¹y häc
N¾m quy tr×nh vµ thiÕt kÕ
bµi gi¶ng ®iÖn tö
Tû lÖ (%)
Kh«ng biÕt hoÆc
sö dông rÊt kÐm
BiÕt sö dông
Kh¸ thµnh th¹o
4.2 12.5
83.3
KiÕn thøc
Ph¬ng ph¸p
C¶ kiÕn thøc vµ ph¬ng ph¸p
Hình 3. Khả năng công nghệ thông tin 
Khả năng sử dụng công nghệ thông tin trong 
khai thác tư liệu, soạn giảng giáo án điện tử 
của đa số giáo viên còn chưa tốt. Tỉ lệ biết sử 
dụng và nhất là có khả năng sử dụng thành 
thạo còn rất nhỏ. 
d. Các đợt tập huấn cần tập trung vào 
Hình 4. Nhu cầu nội dung tập huấn 
Phần lớn giáo viên đều có nguyện vọng, trong 
các đợt tập huấn, bồi dưỡng thường xuyên 
được nâng cao cả về mặt kiến thức và phương 
pháp giảng dạy. 
3.2.2. Tổng hợp theo từng n hóm giáo viên 
được khảo sát 
a. Nhóm giáo viên có thời gian giảng dạy từ 
15 năm trở lên 
Đây là những giáo viên đã có thời gian công 
tác lâu năm, có bề dày kinh nghiệm, họ đã 
tích luỹ được nhiều kiến thức, đặc biệt là kĩ 
năng nghề nghiệp và sử dụng các phươ ng 
pháp dạy học truyền thống đạt hiệu quả cao. 
Khả năng xử lí các tình huống sư phạm nói 
chung rất tốt. Tuy nhiên, về mặt kiến thức cơ 
bản, đây cũng là nhóm giáo viên yếu nhất về 
phần địa lí tự nhiên, nhất là phần bản đồ (cơ 
sở toán học của bản đồ, các phép chiếu đồ ...). 
Hầu hết GV trong nhóm này rất yếu công 
nghệ về thông tin. 
b. Nhóm giáo viên có thời gian giảng dạy từ 
5 đến 14 năm 
Qua khảo sát và trao đổi trực tiếp với một số 
giáo viên trong nhóm này, chúng tôi nhận 
thấy phần lớn họ nắm vững kiến thức cơ bản, 
đặc biệt các khái niệm khoa học. Về lí luận 
dạy học tích cực và vận dụng các phương 
pháp dạy học tích cực trong giảng dạy, họ 
cũng được trang bị và vận dụng ở mức trung 
bình, hoặc tốt. Tuy nhiên, trong nhóm này 
nhiều giáo viên cũng rất hạn chế về công 
nghệ thông tin. Một số được trang bị trình độ 
tin học cơ bản, nhưng việc khai thác thông tin 
trên mạng, soạn và giảng giáo án điện tử còn 
rất hạn chế. 
c. Nhóm giáo viên có thời gian giảng dạy 
dưới 5 năm 
Đây là những giáo viên trẻ mới ra trường, nhờ 
được đào tạo trong thời gian gần đây nên nói 
chung họ nắm khá vững kiến thức chuyên 
môn, kể cả những nội dung mới và khó trong 
chương trình. Nhờ có điều k iện tiếp cận v ới 
các thành tựu mới của khoa học và công 
nghệ, họ rất nhạy bén trong cuộc sống cũng 
như phần lớn có trình độ nhất định về công 
nghệ thông tin. Tuy nhiên, do tuổi nghề còn 
ít, nên họ thiếu kinh nghiệm giảng dạy cũng 
như khả năng vận dụng các phương pháp dạy 
học tích cực trong giảng dạy còn chưa đạt 
hiệu quả cao. Một số giáo viên trẻ tuy đã có 
trình độ tin học văn phòng cơ bản, nhưng khả 
năng sử dụng tin học phục vụ giảng dạy vẫn 
còn hạn chế. 
4. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 
- Trong chương trình giáo dục địa lí phổ 
thông, Địa lí lớp 10 có một vị trí quan trọng. 
Nội du n g chủ y ếu củ a Địa lí 1 0 là cu ng cấp 
những khái niệm cơ bản, làm cơ sở giúp học 
sinh có thể tiếp tục học tập chương trình địa lí 
các lớp 11 và 12. Vì là khái niệm nên kiến thức 
trừu tượng, đòi hỏi giáo viên khi dạy học phải 
có những phương pháp phù hợp, tăng cường 
phát huy tính chủ động, sáng tạo tham gia lĩnh 
hội tri thức của học sinh, có như vậy mới giúp 
các em hiểu bài và nắm vững kiến thức. 
- Qua thực tế khảo sát giáo viên ở ba tỉnh 
cho thấy, một số giáo viên địa lí còn nắm 
chưa tốt kiến thức cơ bản ở một số nội dung 
trong sách giáo khoa Địa lí 10, nhất là các 
nội dung liên quan tới phần Địa lí tự nhiên - 
đây cũng là những nội dung kiến thức mới 
Nguyễn Việt Tiến và cs Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ 57(9): 3 – 8 
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên  7 
và khó. Đối với lớp giáo viên đã ra trường 
nhiều năm, họ gặp nhiều khó khăn do phần 
lớn những kiến thức này đã có một thời gian 
dài ít sử dụng. Vì thế để có thể giảng dạy tốt 
những nội dung này, họ cần được tập huấn, 
bồi dưỡng, bổ sung kịp thời hạn chế những 
lỗ hổng kiến thức. 
- Điều kiện kinh tế và giao thông ở các tỉnh 
miền núi vốn đã có nhiều khó khăn, cộng vào 
đó là những tập quán, thói qu en lạc hậu đã 
khiến cho giáo dục phổ thông, nhất là giáo 
dục THPT miền núi có khoảng cách xa so với 
các tỉnh miền xuôi, đặc biệt với các trung tâm 
đô thị phát triển. Việc dạy môn địa lí ở nhiều 
trường THPT miền núi lại càng khó khăn khi 
đội ngũ giáo viên quá ít, thậm chí nhiều 
trường chỉ có 1 giáo viên, vì thế họ phải soạn 
nhiều giáo án, đảm nhiệm dạy cả 3 khối, 
không có điều kiện chuyên sâu cũng như cơ 
hội học hỏi, trao đổi chuyên môn với các 
đồng nghiệp. Vì vậy, nên thường xuyên tổ 
chức học hè bồi dưỡng cho giáo viên với 
lượng thời gian thích hợp, đặc biệt là lựa chọn 
những những nội dung phù hợp. Nếu có thể, 
nên chuyên sâu theo từng nhóm tuổi nghề. 
- Để các đợt tập huấn bồi dưỡng nâng cao 
năng lực giảng dạy cho giáo viên THPT đạt 
kết qu ả tốt, các cơ sở được giao nhiệm vụ 
này cần chuẩn bị tốt nội dung chương trình và 
kế hoạch tập huấn. Trước các đợt tập huấn, 
nên có sự thăm dò ý kiến người học, nắm bắt 
nhu cầu thực sự của người học để có sự chuẩn 
bị nội dung và phương pháp phù hợp. Theo 
kết quả khảo sát, các giáo viên tuy ở các thế 
hệ khác nhau nhưng đều có chung nguyện 
vọng trong các đợt tập huấn được nâng cao cả 
về mặt kiến thức chuyên môn và phương pháp 
giảng dạy. 
- Do quy mô tiến hành khảo sát còn hạn hẹp, 
kết quả chưa thể phản ánh ý kiến của đông 
đảo đội ngũ giáo viên địa lí đang công tác ở 
các tỉnh hiện nay. Chính vì vậy, cần tiếp tục 
nghiên cứu kĩ nhu cầu, những điểm yếu và 
thiếu của giáo viên của các tỉnh đối với kiến 
thức Địa lí ở các lớp THPT cũng như về mặt 
phương pháp để biên soạn chương tr ình bồi 
dưỡng tập huấn một cách sát với thực tế nhằm 
đạt được hiệu quả và chất lượng cao, góp 
phần nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên 
Địa lí ngày càng tốt hơn. 
TÀI LIỆU THAM KHẢO 
[1]. Sách giáo khoa Đ ịa lí 10 (2007), Nxb GD. Hà Nội. 
[2]. Nguyễn Dược – Nguyễn Trọng Phúc, Lí luận 
dạy học Địa lí (2004), Nxb ĐHSP 
[3]. Ngô Ngọc Đạt (1997), Tiếp cận hiện đại hoạt 
động dạy học, Nxb QG Hà Nội. 
[4]. Đặng Văn Đức – Nguyễn Thu Hằng 
(2004), Phương pháp dạy học theo hướng tích 
cực, Nxb ĐHSP. 
[5]. Lê Thông và nnk (2006), Tài liệu bồi dưỡng 
giáo viên lớp 10 THPT, Hà Nội, 
SUMMARY 
TEACHING COMPETENCE OF THE 10TH GRADE GEOGRAPHY TEACHERS IN 
NORTH- EASTERN PROVINCES OF VIETNAM 
 Nguyen Viet Tien*∗
The article analized the assessment of teaching competence of northern upper secondary school 
teachers in Northern Vietnam areas based on the requirements of curriculum and contents of the 
10th schoolbook. In the author’s opinion, the content of the 10th grade schoolbooks of Geography 
would be seen more difficult than before. The results obtained from surveys conducted in some of 
Northern Vietnam areas show that many of geography teachers have not yet mastered basic 
knowledge of the subject. Therefore, there were many difficulties encountered in innovating 
teaching methodology. One of the factors that bring most difficulty to geography teachers is their 
 College of Education - Thai Nguyen University 
∗ Nguyen Viet Tien, Tel:0912530956, 
College of Education - Thai Nguyen University 
Nguyễn Việt Tiến và cs Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ 57(9): 3 - 8 
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên  8 
competence in using IT facilities for teaching that the schoolbooks require. This reality 
demonstrated the needs for continuous strengthening teachers’ teaching competence by organizing 
professional training and coach. In order to obtain good result, the content of training sessions 
should be relevant to teachers’ needs and expectations which could be collected through surveys. 
Keywords: competence, training, teaching. 
Đàm Văn Vinh và cs Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ 57(9): 9 – 14 
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – Đại học Thái Nguyên  9 
HIỆU QUẢ KINH TẾ CỦA MỘT SỐ DẠNG HỆ THỐNG NÔNG LÂM KẾT HỢP 
(NLKH) TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN VÕ NHAI TỈNH THÁI NGUYÊN 
Đàm Văn Vinh1*, Đặng Kim Vui1 
1 Trường Đại học Nông Lâm – Đại học Thái Nguyên 
TÓM TẮT 
Thông qua điều tra về hệ thống sinh thát nông nghiệp tại khu vực huyện Võ Nhai, kết quả nghiên 
cứu cho thấy: 
Các hệ thống đem lại tổng thu nhập cao nhất trên 1ha là RcheRg (Rừng – Chè-Ruộng) và hình 
thức VAC (Vườn-ao-chuồng) với tổng thu nhập là 13.892.000 và 13.074.000 VNĐ. Đứng sau hai 
loại hình đề cập ở trên là RVCRg và RVACRg với tổng thu nhập là 8.560.000 và 7.884.000 VNĐ. 
Hệ thống đem lại thu nhập thấp nhất là RRg 4.482.000 VNĐ. 
Hệ thống nhận được kết quả đánh giá cao nhất của nông dân tham gia vào cuộc điều tra này là 
RACRg với 43 điểm; tiếp đó là đến RVCRg (41 điểm), RcheRg (40 điểm), RVAC (39 điểm) và 
2RRg (37 điểm). VAC nhận được số điểm đánh giá thấp nhất với 34 điểm. 
Từ khóa: ảnh hưởng kinh tế, hệ thống nông lâm kết hợp 
∗
- Chọn một số hệ thống NLKH mang tính đại 
diện trong khu vực theo địa hình, đất đai, 
thành phần kết hợp trong hệ thống... 
1. ĐẶT VẤN ĐỀ 
Võ Nhai là một huyện vùng núi cao của tỉnh 
Thái Nguyên có địa hình phức tạp chủ yếu là 
đồi núi và thung lũng đan xen nhau. Toàn 
huyện có tổng diện tích đất đai là: 84.510,41 
ha. Trong đó đất nông nghiệp là: 6.325,0 ha 
chiếm tỷ lệ 7,48%; đất lâm nghiệp là: 
55.469,41 ha chiếm tỷ lệ 65,64% [2]. Kể từ 
năm 1991 trở lại đ ây n hờ có sự đ ầu tư củ a 
Chính phủ thông qua các dự án 327, 661..., sự 
phối hợp tư vấn kỹ thuật của các tổ chứ