A. Ti liệu cho tr-ớc
I/. Nhiệm vụ công trình . Hồ chứa n-ớc H trên sông S đảm nhiệm vụ sau :
1. Cấp n-ớc t-ới cho 1650 ha ruộng đất canh tác.
2. Cấp n-ớc sinh hoạt cho 5000 dân
3. Kết hợp nuôi cá ở lòng hồ, tạo cảnh quan môi tr-ờng, sinh thái v4
phục vụ du lịch.
II/. Các công trình chủ yếu ở khu đầu mối.
1. Một đập chính ngăn sông.
2. Một đập tr4n tháo lũ.
3. Một cống đặt d-ới đập để lấy n-ớc.
III/. Tóm tắt một số t#i liệu cơ bản
1. Địa hình : cho bình đồ vùng tuyến đập.
2. Địa chất:
Cho mặt cắt địa chất dọc tuyến đập, chỉ tiêu cơ lý của lớp bồi tích lòng
sông trong bảng 1. Tầng đá gốc rắn chắc mức độ nứt nẻ trung bình, lớp phong
húa d4y từ 0,5 ữ 1m.
22 trang |
Chia sẻ: longpd | Lượt xem: 2985 | Lượt tải: 1
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Tiểu luận Thiết kế đập đất, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Tiểu luận
Đề án: Thiết kế đập đất
§å ¸n sè 2
ThiÕt kÕ ®Ëp ®Êt
§Ò bµi : C16
A. Tµi liÖu cho tr−íc
I/. NhiÖm vô c«ng tr×nh . Hå chøa n−íc H trªn s«ng S ®¶m nhiÖm vô sau :
1. CÊp n−íc t−íi cho 1650 ha ruéng ®Êt canh t¸c.
2. CÊp n−íc sinh ho¹t cho 5000 d©n
3. KÕt hîp nu«i c¸ ë lßng hå, t¹o c¶nh quan m«i tr−êng, sinh th¸i vµ
phôc vô du lÞch.
II/. C¸c c«ng tr×nh chñ yÕu ë khu ®Çu mèi.
1. Mét ®Ëp chÝnh ng¨n s«ng.
2. Mét ®Ëp trµn th¸o lò.
3. Mét cèng ®Æt d−íi ®Ëp ®Ó lÊy n−íc.
III/. Tãm t¾t mét sè tµi liÖu c¬ b¶n
1. §Þa h×nh : cho b×nh ®å vïng tuyÕn ®Ëp.
2. §Þa chÊt:
Cho mÆt c¾t ®Þa chÊt däc tuyÕn ®Ëp, chØ tiªu c¬ lý cña líp båi tÝch lßng
s«ng trong b¶ng 1. TÇng ®¸ gèc r¾n ch¾c møc ®é nøt nÎ trung b×nh, líp phong
hóa dµy tõ 0,5 ÷ 1m.
3. VËt liÖu x©y dùng
§Êt : Xung quanh vÞ trÝ ®Ëp cã c¸c bOi vËt liÖu A (tr÷ l−îng 800.000 m3,
cù ly 800m); B ( tr÷ l−îng 600.000 m3, cù ly 600 m ) ; C ( tr÷ l−îng 1 km ).
ChÊt ®Êt lµ lo¹i pha c¸t, thÊm n−íc t−¬ng ®èi m¹nh, c¸c chØ tiªu nh− ë b¶ng 1 .
§iÒu kiÖn khai th¸c b×nh th−êng.
§Êt sÐt: cã thÓ khai th¸c t¹i vÞ trÝ c¸ch ®Ëp 4 km, tr÷ l−îng ®ñ lµm thiÕt
bÞ chèng thÊm.
§¸: Khai th¸c ë vÞ trÝ c¸ch c«ng tr×nh 8 km , tr÷ l−îng lín , tr÷ l−îng
®¶m b¶o ®¾p ®Ëp, l¸t m¸i. Mét sè chØ tiªu c¬ lý: ϕ = 320; n= 0,35 ( cña ®èng
®¸ ); γk =2,5 T/m3 (cña ®¸)
C¸t, sái : Khai th¸c ë c¸c bOi däc s«ng, cù ly xa nhÊt lµ 3 km, tr÷ l−îng
®ñ lín lµm tÇng läc . CÊp phèi nh− ë b¶ng 2.
ðồ án môn học thủy công
2
B¶ng 1 – ChØ tiªu c¬ lý cña ®Êt nÒn vµ vËt liÖu ®¾p ®Ëp
ϕ (®é) C(T/m2) ChØ tiªu
Lo¹i
HS
rçn
g
n
§é Èm
W%
Tù
nhiªn
BOo
hoµ
Tù
nhiªn
BOo
hoµ
γk
(T/m3)
k
(m/s)
§Êt ®¾p
®Ëp
(chÕ bÞ)
0,35 20 23 20 3,0 2,4 1,62 10-5
SÐt (chÕ bÞ) 0,42 22 17 13 5,0 3,0 1,58 4.10-9
C¸t 0,40 18 30 27 0 0 1,60 10-4
§Êt nÒn 0,39 24 26 22 1,0 0,7 1,59 10-6
B¶ng 2-CÊp phèi cña c¸c vËt liÖu ®¾p ®Ëp
(m m )
Lo¹i
d10 d50 d60
§Êt thÞt pha c¸t 0,005 0,05 0,08
C¸t 0,05 0,35 0,40
Sái 0,5 3,00 5,00
4.§Æc tr−ng hå chøa
- C¸c mùc n−íc trong hå vµ mùc n−íc h¹ l−u : b¶ng 3.
- Trµn tù ®éng cã cét n−íc trªn ®Ønh trµn Hmax = 3m
- VËn tèc giã tÝnh to¸n øng víi møc ®¶m b¶o P% :
P% 2 3 5 20 30 50
V( m/s) 32 30 26 17 14 12
- ChiÒu dµi truyÒn sãng øng víi MNDBT : D (b¶ng 3); øng víi
MNDGC: D’= D+0,3 km.
- §Ønh ®Ëp kh«ng cã ®−êng giao th«ng chÝnh ch¹y qua.
ðồ án môn học thủy công
3
5. Tµi liÖu thiÕt kÕ cèng
- L−u l−îng lÊy n−íc øng víi mùc MNDBT vµ MNC (Qtk) : b¶ng 3.
- Mùc n−íc khèng chÕ ®Çu kªnh t−íi : b¶ng 3.
- Tµi liÖu vÒ kªnh chÝnh: hÖ sè m¸i m = 1,5; ®é nh¸m n = 0,025;
®é dèc ®¸y: i = (3÷ 5) x 10-4
B/. néi dung thiÕt kÕ
1/. ThuyÕt minh
- Ph©n tÝnh chän tuyÕn ®Ëp , h×nh thøc ®Ëp;
- X¸c ®Þnh kÝch th−íc c¬ b¶n cña dËp;
- TÝnh to¸n thÊm vµ æn ®Þnh;
- Chän cÊu t¹o chi tiÕt.
2/. B¶n vÏ
- MÆt b»ng ®Ëp;
- C¾t däc ®Ëp ( hoÆc chÝnh diÖn h¹ l−u );
- C¸c mÆt c¾t ngang ®¹i biÓu ë gi÷a lßng s«ng vµ bªn thÒm s«ng;
- C¸c cÊu t¹o chi tiÕt.
§Æc tr−ng hå chøa Mùc n−íc h¹ l−u (m)
§Ò
sè
s¬ ®å D
(km)
MNC
(m)
MNDBT
(m)
B×nh th−êng
(Qtk)
Max
29 C 2,0 123,5 146,0 112,0 114,2
ðồ án môn học thủy công
4
Bµi lµm
A/. Nh÷ng vÊn ®Ò chung.
I/. NhiÖm vô c«ng tr×nh.
Hå chøa n−íc H trªn s«ng S ®¶m nhiÖm vô sau :
1. CÊp n−íc t−íi cho 1650 ha ruéng ®Êt canh t¸c.
2. CÊp n−íc sinh ho¹t cho 5000 d©n
3. KÕt hîp nu«i c¸ ë lßng hå, t¹o c¶nh quan m«i tr−êng, sinh th¸i vµ
phôc vô du lÞch.
II/. Chän tuyÕn ®Ëp :
Dùa vµo b×nh ®å khu ®Çu mèi ®O cho, ph©n tÝch c¸c ®iÒu kiÖn ®Þa h×nh
cô thÓ (®Þa h×nh, ®Þa chÊt, vËt liÖu ®Þa ph−¬ng...) chän tuyÕn ®Ëp B – B lµ hîp
lý.
III/. Chän lo¹i ®Ëp :
Qua ph©n tÝch c¸c ®iÒu kiÖn ®Þa h×nh, ®Þa chÊt, t×nh h×nh cung cÊp vËt
liÖu t¹i chç, ta chän ph−¬ng ¸n x©y dùng ®Ëp ®Êt ®Ó tËn dông vËt liÖu s½n cã
cña ®Þa ph−¬ng n¬i x©y dùng c«ng tr×nh.
IV/. CÊp c«ng tr×nh vµ c¸c chØ tiªu thiÕt kÕ
1/. CÊp c«ng tr×nh:
Theo quy ph¹m thiÕt kÕ ®Ëp ®Êt ®Çm nÐn, cÊp c«ng tr×nh ®−îc x¸c ®Þnh
tõ 2 ®iÒu kiÖn:
Theo chiÒu cao c«ng tr×nh vµ lo¹i nÒn.
ChiÒu cao ®Ëp s¬ bé x¸c ®Þnh theo c«ng thøc:
∇®Ønh ®Ëp = ( MNLTK + d ) = (MNDBT + Hmax + d ) = 146 + 3 + 3
=152m
ChiÒu cao c«ng tr×nh = ∇ ®Ønh ®Ëp – ∇ ®¸y c«ng tr×nh
152 - 104 = 48(m)
Víi chiÒu cao ®Ëp s¬ bé tÝnh H® = 40m, ®Ëp sö dông vËt liÖu ®Þa ph−¬ng
tra trong phô lôc P1-1 ®−îc c«ng tr×nh cÊp II.
Theo nhiÖm vô cña c«ng tr×nh vµ vai trß cña c«ng tr×nh trong hÖ thèng
Tra trong b¶ng P 1-2 (§å ¸n thuû c«ng)
⇒ C«ng tr×nh cÊp IV.
ðồ án môn học thủy công
5
Theo quy ph¹m chän cÊp c«ng tr×nh cã møc ®é quan träng h¬n. Nh−
vËy c«ng tr×nh ®−îc x¸c ®Þnh lµ c«ng tr×nh cÊp II.
2/. C¸c chØ tiªu thiÕt kÕ:
Tõ cÊp c«ng tr×nh x¸c ®Þnh ®−îc
- TÇn suÊt l−u l−îng, mùc n−íc lín nhÊt (B¶ng P1-3): P=1%
- HÖ sè tin cËy (B¶ng P1-6): Kn=1,2
- TÇn suÊt giã lín nhÊt tÝnh to¸n (Theo QP TCVN - C1-78): P= 4%
- Giã b×nh qu©n lín nhÊt: P=50% (¸p dông ®èi víi tÊt c¶ mäi cÊp c«ng
tr×nh)
- C¸c møc ®¶m b¶o sãng(B¶ng P2-1) : P=30%
- §é v−ît cao cña ®Ønh ®Ëp trªn ®Ønh sãng. HÖ sè an toµn æn ®Þnh tr−ît
víi tæ hîp lùc c¬ b¶n vµ ®Æc biÖt (Theo QPVN 11-77) : a=0.5m; a'=0.4m
B. C¸c kÝch th−íc c¬ b¶n cña ®Ëp:
I/.§Ønh ®Ëp.
1/.Cao tr×nh ®Ønh ®Ëp:
Theo quy ph¹m thiÕt kÕ ®Ëp ®Êt ®Çm nÐn cao tr×nh ®Ønh ®Ëp ®−îc x¸c
®Þnh theo 2 cÊp mùc n−íc.
a. Theo mùc n−íc d©ng b×nh th−êng:
∇®® =MNDBT + ∆h + hsl + a (1-1)
b. Theo mùc n−íc d©ng gia c−êng:
∇®®=MNDGC + ∆h’ + h’sl + a’ (1-2)
Trong ®ã: ∆h vµ ∆h’ : §é dÒnh do giã øng víi giã tÝnh to¸n lín nhÊt vµ
giã b×nh qu©n lín nhÊt.
hsl vµ h’sl : ChiÒu cao sãng leo (cã møc b¶o ®¶m 1% ) øng víi giã tÝnh
to¸n lín nhÊt vµ giã b×nh qu©n lín nhÊt.
a = 0,5 m , a’ = 0,4 m
a. X¸c ®Þnh ∆h vµ hsl øng víi giã tÝnh to¸n lín nhÊt V.
* X¸c ®Þnh ®é dÒnh do giã ∆h theo c«ng thøc:
αcos.
.
.
10.2
2
6
Hg
DV
h −=∆ (m) (1-3)
Trong ®ã :
ðồ án môn học thủy công
6
V : VËn tèc giã tÝnh to¸n lín nhÊt (m/s) Tra theo b¶ng P 2-1 víi tÇn suÊt
giã lín nhÊt P = 4% th× V = 30m/s.
D = 2000 m - §µ sãng øng víi MNDBT
g = 9,81 Gia tèc träng tr−êng
H : ChiÒu s©u mùc n−íc th−îng l−u ®Ëp
H =∇MNDBT - ∇®¸y ®Ëp = 146 - 104 = 42m
α : Gãc kÑp gi÷a trôc däc cña hå vµ h−íng giã.Theo tµi liÖu tr¾c ®¹c ,
giã tÝnh to¸n lµ v« h−íng , nªn ta chän h−íng bÊt lîi α =0
Thay c¸c trÞ sè vµo (1-3) :
)(367,01.
40.81,9
2000.3010.2
2
6 mh ==∆ −
* X¸c ®Þnh chiÒu cao sãng øng víi møc b¶o ®¶m sãng 1% hs1% .
Theo QPTL C1-78, chiÒu cao sãng leo cã møc b¶o ®¶m 1% x¸c ®Þnh
nh− sau.
hsl1% = K1 . K2 . K3 . K4 . hs1% (1-4).
Trong ®ã : hs1% - ChiÒu cao sãng víi møc b¶o ®¶m 1%.
- K1,K2,K3,K4 : C¸c hÖ sè.
- X¸c ®Þnh hs1%:
- Gi¶ thiÕt r»ng sãng ®ang xÐt lµ sãng n−íc s©u.
H > 0,5 λ (1-5)
- TÝnh c¸c ®¹i l−îng kh«ng thø nguyªn:
V
tg .
,
2
.
V
Dg
Trong ®ã :
t: Thêi gian giã thæi liªn tôc, do kh«ng cã tµi liÖu ®o ta lÊy t = 6 giê.
D = 2000 m.
Ta cã
2.7063==
30
9,81.21600
V
g.t
8,21
30
2000.81,9.
22 ==V
Dg
ðồ án môn học thủy công
7
Tra ®å thÞ h×nh P 2.1 GT - §ATC ta ®−îc.
CÆp trÞ sè thø nhÊt:
=
=
τ
⇒=
0750
V
hg
93
V
g
27063
V
tg
2 ,
.
.
.
.
.
CÆp trÞ sè thø 2:
=
=
⇒=
0095,0.
04,1.
18,2.
2
2
V
hg
V
g
V
Dg
τ
Chän cÆp cã trÞ sè nhá.
=
=
0095,0.
04,1.
2V
hg
V
g τ
872,0
81,9
30.0095,0.0095,0
18,3
81,9
30.04,1.04,1
22
===
===
g
Vh
g
V
τ
TrÞ sè λ d−îc x¸c ®Þnh nh− sau
pi
τλ
.2
. 2g
= (m) (1-6)
)(8,15
14,3.2
182,3.81,9 2
m==λ
KiÓm tra ®iÒu kiÖn (1-5)
H = 42> 0,5 λ = 0,5 .15,8 = 7,9 m.
VËy ta gi¶ thiÕt tÝnh to¸n theo sãng n−íc s©u lµ ®óng.
TÝnh hs1% =K1%. sh (1-7)
Trong ®ã K1% tra ë ®å thÞ h×nh P 2.1 GT - §ATC øng víi ®¹i l−îng
)(8,21. 2 mV
Dg
=
ðồ án môn học thủy công
8
Ta ®−îc K1% = 2,0
hs1% = 2,0 .0,872 = 1,788 (m)
HÖ sè K1,K2 tra ë b¶ng P 2-3 GT §ATC, phô thuéc vµo ®Æc tr−ng líp
gia cè m¸i vµ ®é nh¸m t−¬ng ®èi trªn m¸i.
Tra ®−îc K1 = 1,0 ; K2 = 0,9.
HÖ sè K3 tra ë b¶ng P2-4 GT §ATC, phô thuéc vËn tèc giã vµ hÖ sã
m¸i m :
K3 = 1,5
HÖ sè K4 tra ë h×nh P2-3 GT §ATC, phô thuéc vµo hÖ sè m¸i m vµ trÞ sè
%1sh
λ
Víi:
837,8
788,1
8,15
%1
==
sh
λ
S¬ bé chän m = 4
Tra ®−îc K4= 1,3
Thay c¸c ®¹i l−îng vµo (1-4)
⇒ hsl1%=1 . 0,9 . 1,5 . 1,3 . 1,788 = 3,138 (m)
Thay c¸c sè liÖu tÝnh to¸n trªn vµo c«ng thøc x¸c ®Þnh cao tr×nh ®Ønh ®Ëp :
∇®® =MNDBT + ∆h + hsl + a
∇®® =144 + 0,007 + 2,457 + 0,5 = 146,96 (m) lÊy trßn ∇®®=147 m
b, X¸c ®Þnh ∆h vµ 'slh øng víi giã b×nh qu©n lín nhÊt VmaxTB.
Theo tra b¶ng P2-1 vµ ®Ò bµi ta cã VmaxTb = 12 m/s
D’ = D + 300 m = 1800 m.
a
Hg
DV
h TB cos.
.
.
10.2
'
'2
max6−
=∆ (m) (1-3)’
Trong ®ã: VmaxTB =12m/s : VËn tèc giã b×nh qu©n lín nhÊt (m/s)
D’ =1800m : §µ sãng øng víi MNDGC
g = 9,81m/s2 : Gia tèc träng tr−êng
H’ : ChiÒu s©u n−íc tr−íc ®Ëp
H’ = MNLTK - ∇®¸y ®Ëp = 147 - 104 = 43(m)
ðồ án môn học thủy công
9
α : Gãc kÑp gi÷a trôc däc cña hå vµ h−íng giã. Theo tµi liÖu tr¾c ®¹c,
giã tÝnh to¸n lµ v« h−íng , nªn ta chän h−íng bÊt lîi α =0
Thay c¸c trÞ sè vµo (1-3)
)(0012,01.
43.81,9
1800.1210.2
2
6' mh ==∆ −
X¸c ®Þnh h’sl .
Theo QPTL C-1-78, chiÒu cao sãng leo cã møc b¶o ®Èm 1% x¸c ®Þnh
nh− sau.
h’sl1% =K1.K2.K3.K4. hs1%.
Trong ®ã : hs1% - ChiÒu cao sãng víi møc b¶o ®¶m 1%.
K1,K2,K3,K4 : C¸c hÖ sè.
hs1% x¸c ®Þnh nh− sau ( Theo QPTL C1-78 ) .
Gi¶ thiÕt r»ng tr−êng hîp ®ang xÐt lµ sãng n−íc s©u.
H > 0,5 `λ (1-5)’
TÝnh c¸c ®¹i l−îng kh«ng thø nguyªn :
V
tg .
,
2
.
V
Dg
Trong ®ã : t lµ thêi gian giã thæi liªn tôc, do kh«ng cã tµi liÖu ®o ta lÊy t = 6
giê =21600(s)
Ta cã
17658
12
21600819
V
tg
2 ==
.,.
6,122
12
1800.81,9.
22 ==V
Dg
Tra ®å thÞ h×nh P2-1 GT §ATC ta ®−îc:
Khi
=
=
τ
⇒=
120
V
hg
25
V
g
17658
V
tg
2 ,
.
,
.
.
=
=
⇒=
018,0.
61,1.
6,122.
2
2
V
hg
V
g
V
Dg
τ
Chän cÆp cã trÞ sè nhá.
ðồ án môn học thủy công
10
264,0
81,9
12.018,0
)(969,1
81,9
12.61,1.61,1
2
==
===
h
m
g
V
τ
TrÞ sè λ d−îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc sau
pi
τλ
.2
. 2g
= (m) (1-6)’
06,6
14,3.2
969,1.81,9 2
==λ (m)
KiÓm tra ®iÒu kiÖn (1-5)’
H = 43 > 0,5 λ ’ = 0,5 . 6,06 = 3,03 (m).
VËy ta gi¶ thiÕt tÝnh to¸n theo sãng n−íc s©u lµ ®óng.
TÝnh h’s1% =K1%. sh (1-7)’
Trong ®ã K1% tra ë ®å thÞ H×nh P2-2 GT §ATC øng ®¹i l−îng
6,122. 2 =V
Dg
Ta ®−îc K1% = 2,05
hs1% = 2,05 . 0,264 = 0,541 m
HÖ sè K1,K2 tra ë b¶ng P2-3 GT§ATC, phô thuéc vµo ®Æc tr−ng líp gia
cè m¸i vµ ®é nh¸m t−¬ng ®èi trªn m¸i.
Tra ®−îc K1 = 1,0 ; K2 = 0,9
HÖ sè K3 tra ë b¶ng P2-4 GT§ATC, phô thuéc vËn tèc giã vµ hÖ sã m¸i m :
K3 = 1,1
HÖ sè K4 tra ë h×nh P2-3 GT§ATC, phô thuéc vµo hÖ sè m¸i m vµ trÞ sè
%1sh
λ
20,11
541,0
06,6
%1
==
sh
λ
;
Tra ta ®−îc K4= 1,3
Thay c¸c ®¹i l−îng vµo (1-4)’
h’sl1%= 1 . 0,9 . 1,1 . 1,3 . 0,541 = 0,70 m
Thay c¸c sè liÖu võa tÝnh to¸n ®−îc vµo c«ng thøc tÝnh cao tr×nh ®Ønh
®Ëp øng víi mùc n−íc d©ng gia c−êng:
ðồ án môn học thủy công
11
∇®®=MNDGC + ∆h’ + h’sl + a’
∇®® =147 + 0,0012 + 0,70 + 0,4 = 148,1(m)
So s¸nh kÕt qu¶ tÝnh to¸n x¸c ®Þnh cao tr×nh ®Ønh ®Ëp øng víi 2 mùc
n−íc theo quy ph¹m trªn, ®Ó thiªn vÒ an toµn chän cao tr×nh ®Ønh ®Ëp:
Z®= 148,1(m)
2/. ChiÒu réng ®Ønh ®Ëp.
Do thiÕt kÕ kh«ng cã yªu cÇu giao th«ng ta cã thÓ chän bÒ réng ®Ønh
®Ëp cho phï hîp víi cÊu t¹o vµ thi c«ng còng nh− khai th¸c, qu¶n lÝ vµ söa
ch÷a ®Ëp dÔ dµng.
Ta chän bÒ réng ®Ønh ®Ëp B = 5 m (trong ®ã cã kÓ ®Õn chiÒu dµy t−êng
nghiªng ).
II/. M¸i ®Ëp vµ c¬ ®Ëp
1/. M¸i ®Ëp : S¬ bé tÝnh theo c«ng thøc kinh nghiÖm,
M¸i th−îng l−u: m1 = 0,05 . H + 2,0
M¸i h¹ l−u : m2 = 0,05 . H + 1,5
Trong ®ã: H lµ chiÒu cao ®Ëp.
H= ∇®Ønh ®Ëp -∇®¸y ®Ëp = 148,1 - 104 = 44,1m
Thay vµo c¸c c«ng thøc ta ®−îc: m1 = 0,05 . 44,1 + 2,0 = 4,2;m2 = 0,05 . 44,1
+ 1,5 = 3.70
Ta chän s¬ bé m¸i nh− sau:
M¸i th−îng l−u : m1 = 4,0
M¸i h¹ l−u : m2 = 3,50
2/. C¬ ®Ëp :
Theo kinh nghiÖm nh÷ng ®Ëp cao trªn 10m th× trªn m¸i ®Ëp nªn bè trÝ
c¸c c¬ ®Ó lµm ®−êng ®i l¹i kiÓm tra, qu¶n lý, ®Æt rOnh tho¸t n−íc m−a. C¬ ®Ëp
cã t¸c dông lµm t¨ng thªm ®é æn ®Þnh cho m¸i, tËp trung vµ tho¸t n−íc m−a
®ång thêi b¶o ®¶m thuËn lîi cho qu¸ tr×nh thi c«ng, phôc vô tèt cho qu¸ tr×nh
qu¶n lý, vËn hµnh vµ phßng chèng lò sau nµy. Trong ®iÒu kiÖn ®å ¸n nµy chiÒu
cao ®Ëp ®O tÝnh to¸n ®−îc H® = 44,1m ta bè trÝ nh− sau:
M¸i th−îng l−u kh«ng bè trÝ c¬ m= 4,0
M¸i h¹ l−u bè trÝ mét c¬ cã bÒ réng mÆt c¬ Bc¬=2m, cao tr×nh ®Ønh c¬
131 m, trªn ®Ønh c¬ bè trÝ mét rOnh tËp chung n−íc ch¹y däc theo chiÒu dµi
ðồ án môn học thủy công
12
®Ëp, nèi tiÕp víi c¸c rOnh tho¸t n−íc ngang ®−îc bè trÝ ch¹y theo chiÒu m¸i
®Ëp
III/. ThiÕt bÞ chèng thÊm
Theo tµi liÖu cho, ®Êt ®¾p ®Ëp vµ nÒn cã hÖ sè thÊm kh¸ lín nªn cÇn cã
thiÕt bÞ chèng thÊm cho ®Ëp vµ cho nÒn
Theo mÆt c¾t däc tuyÕn ®Ëp ®O cho tÇng thÊm dµy T = 5 m. Nh− vËy
chiÒu dµy tÇng thÊm n−íc t−¬ng ®èi máng. Ta chän h×nh chèng thÊm kiÓu
t−êng nghiªng + ch©n r¨ng. VËt liÖu lµm ch©n r¨ng lµ ®Êt sÐt khai th¸c t¹i vÞ
trÝ c¸ch vÞ trÝ x©y dùng ®Ëp 4 Km theo nh− tµi liÖu ®O cho, ch©n r¨ng ®−îc c¾m
s©u xuèng nÒn ®¸ 1m. KÝch th−íc c¬ b¶n cña t−êng nghiªng vµ ch©n r¨ng
®−îc chän nh− sau:
1/. ChiÒu dµy t−êng nghiªng :
Trªn ®Ønh : δ1≥ 1,0 m . Ta chän =1,0 m
D−íi ®¸y : th−êng δ2 =
÷
4
1
10
1
. H trong ®ã H lµ chªnh lÖch cét n−íc
thÊm tr−íc vµ sau t−êng, nh−ng kh«ng nhá h¬n 3m. Do ch−a x¸c ®Þnh ®−îc
®é chªnh lÖch cét n−íc thÊm tr−íc vµ sau t−êng nªn s¬ bé chän chiÒu dµy ®¸y
t−êng nghiªng theo yªu cÇu cÊu t¹o
δ2 =3m
2. Cao tr×nh ®Ønh t−êng : chän b»ng víi mÆt ®Ëp = + 148,1m.
3. ChiÒu dµy ch©n r¨ng:
§Ó ®¶m b¶o nèi tiÕp gi÷a t−êng nghiªng vµ ch©n r¨ng t−¬ng ®èi thuËn ®ång
thêi chiÒu dµy ch©n r¨ng kh«ng qu¸ lín ta kÐo dµi t−êng nghiªng xuèng phÝa
d−íi nÒn mét kho¶ng sao cho chiÒu dµy ch©n r¨ng b»ng víi chiÒu dµy ®¸y
t−êng nghiªng δtn =3m
IV/. ThiÕt bÞ th¸t n−íc th©n ®Ëp
1/. Môc ®Ých:
Do cã sù chªnh lÖch mùc n−íc th−îng h¹ l−u ®Ëp, trong ®Ëp xuÊt hiÖn
dßng thÊm. C¸c dßng thÊm nµy nÕu m¹nh sÏ g©y ra nh÷ng hiÖn t−îng bÊt lîi
cho ®Ëp nh− tr«i ®Êt, xãi mßn, x¹t lë m¸i ®Ëp vµ cã kh¶ n¨ng g©y ph¸ huû ®Ëp.
Do vËy ta ph¶i cã c¸c biÖn ph¸p lµm gi¶m ¸p lùc thÊm b»ng c¸ch l¾p ®Æt thiÕt
bÞ tho¸t n−íc nh»m ®−a dßng tho¸t ra h¹ l−u ®Ëp ®−îc dÔ dµng vµ an toµn, h¹
thÊp ®−êng bOo hoµ kh«ng cho dßng thÊm tho¸t ra ë m¸i h¹ l−u g©y s¹t lë m¸i
dèc, ®−a dßng thÊm vµo vËt tho¸t n−íc t¨ng æn ®Þnh cho ®Ëp.
2/. H×nh thøc, cÊu t¹o thiÕt bÞ tho¸t n−íc :
ðồ án môn học thủy công
13
a, PhÇn lßng s«ng :
øng víi mÆt c¾t lßng s«ng lµ tr−êng hîp h¹ l−u ®Ëp cã n−íc. Tuy nhiªn
theo tµi liÖu ®O cho mùc n−íc h¹ l−u lín nhÊt ∇MNHL= +112,5 m vËy so víi
cao tr×nh ®Ønh ®Ëp mùc n−íc h¹ l−u kh«ng lín l¾m nªn ë ®©y chän h×nh thøc
tho¸t n−íc kiÓu l¨ng trô. Cao tr×nh ®Ønh l¨ng trô chän cao h¬n mùc n−íc h¹
l−u lín nhÊt ®Ó ®¶m b¶o trong mäi tr−êng hîp ®−êng bOo hoµ kh«ng ®i xuyªn
qua m¸i h¹ l−u. Trong ®å ¸n nµy dùa vµo kinh nghiÖm ®O cã tõ nh÷ng c«ng
tr×nh ®O ®−a vµo sö dông ta chän cao tr×nh ®Ønh l¨ng trô tho¸t n−íc cao h¬n
mùc n−íc h¹ l−u lín nhÊt 1,5m
∇ ®Ønh l¨ng trô = 112,5 + 1,5 = +114 m
BÒ réng cña ®Ønh thiÕt bÞ tho¸t n−íc Btn =2 m. Khèi l¨ng trô ®−îc xÕp
b»ng ®¸ héc hÖ sè m¸i chän nh− sau:
HÖ sè m¸i phÝa h¹ l−u mhl=2.0
HÖ sè m¸i phÝa th−îng l−u mTL = 1,5
§Ó ®¶m b¶o kh«ng x¶y ra hiÖn t−îng tr«i ®Êt t¹i phÇn tiÕp gi¸p gi÷a
th©n ®Ëp vµ vËt tho¸t n−íc ta bè trÝ tÇng läc ng−îc (Chi tiÕt xem trong b¶n vÏ)
b, PhÇn trªn s−ên ®åi :
Tõ cao tr×nh +11,4m trë lªn (Tõ cao tr×nh ®Ønh l¨ng trô) øng víi tr−êng
hîp h¹ l−u ®Ëp kh«ng cã n−íc, ®Ó tiÕt kiÖm vËt liÖu mµ vÉn ®¶m b¶o an toµn ta
bè trÝ thiÕt bÞ tho¸t n−íc kiÓu ¸p m¸i. Cao tr×nh ®Ønh cña thiÕt bÞ tho¸t n−íc
kiÓu ¸p m¸i lu«n cao h¬n ®iÓm ra cña ®−êng bOo hoµ øng víi tõng vÞ trÝ cô
thÓ lµ 0.5m.
C/. TÝnh thÊm qua ®Ëp ®Êt vµ qua nÒn
I-nhiÖm vô vµ tr−êng hîp tÝnh to¸n.
1.Môc ®Ých:
TÝnh to¸n thÊm x¸c ®Þnh l−u l−îng dßng thÊm qua ®Ëp vµ nÒn.Trªn c¬
së ®ã t×m l−u l−îng tæn thÊt cña hå do dßng thÊm g©y ra vµ cã biÖn ph¸p
phßng chèng thÊm thÝch hîp.
X¸c ®Þnh ®−êng bOo hoµ, tõ ®ã t×m ra ®−îc ¸p lùc thÊm dïng tÝnh to¸n
æn ®Þnh cña m¸i ®Ëp.
KiÓm tra ®é bÒn thÊm cña ®Ëp vµ nÒn.
2/. C¸c tr−êng hîp tÝnh to¸n :
Trong thiÕt kÕ ®Ëp ®Êt cÇn tÝnh thÊm víi c¸c tr−êng hîp lµm viÖc kh¸c
nhau cña ®Ëp.
ðồ án môn học thủy công
14
Th−îng l−u lµ MNDBT, h¹ l−u lµ mùc n−íc min t−¬ng øng; thiÕt bÞ
chèng thÊm tho¸t n−íc lµm viÖc b×nh th−êng
Th−îng l−u lµ MNLTK, h¹ l−u lµ mùc n−íc max t−¬ng øng.
ë th−îng l−u mùc n−íc rót ®ét ngét.
Tr−êng hîp thiÕt bÞ tho¸t n−íc lµm viÖc kh«ng b×nh th−êng.
Tr−êng hîp thiÕt bÞ chèng thÊm bÞ háng.
(Trong ®å ¸n nµy chØ tÝnh to¸n víi tr−êng hîp thø nhÊt).
3/. C¸c mÆt c¾t tÝnh to¸n : TÝnh víi 2 mÆt c¾t ®¹i biÓu
MÆt c¾t lßng s«ng ( chç tÇng thÊm dµy nhÊt ) øng víi cao tr×nh ®¸y ®Ëp
+ 104 (m)
MÆt c¾t s−ên ®åi ( ®Ëp trªn nÒn kh«ng thÊm ) øng víi cao tr×nh ®¸y ®Ëp
+112,5(m)
II/.TÝnh thÊm cho mÆt c¾t ë lßng s«ng.
1/. TÝnh cho tr−êng hîp MNDBT:
T¹i mÆt c¾t nµy cã tÇng thÊm dÇy 5 m ( Theo c¾t däc ®O cho )
C¸c sè liÖu phôc vô tÝnh to¸n
T¹i vÞ trÝ thÊp nhÊt cña lßng s«ng ∇®¸y s«ng = 104 m
Cao tr×nh ®Ønh ®Ëp so víi cao tr×nh ®¸y s«ng H = 148,1 - 104 = 44,1
h1 Lµ ®é s©u n−íc tr−íc ®Ëp h1= 40 m ; m1= 40 ; mtb = 3,375
L= m1.H®+B®Ëp+mtb(∇®Ønh ®Ëp - ∇®Ønh l¨ng trô)- mlt(∇®Ønh lang trô - ∇mùc n−íc h¹ l−u)
L = 4. 44,1 + 5 + 3,375 . ( 148,1 - 114 ) - 1,5( 114 - 112,5 ) = 294(m)
T = 5 m.
δ: §é dµy trung b×nh t−êng nghiªng δ = )(2
2
31
m=
+
Zo= δcosα =2,4.cos 14o56’ =1,94 (m)
h2: §é s©u mùc n−íc h¹ l−u h2= ∇MNHL - ∇®¸y s«ng = 112,5 - 104 =
8,5(m)
HÖ sè thÊm cña ®Êt ®¾p ®Ëp : k® = 10
-5 cm/s.
HÖ sè thÊm cña ®Êt nÒn : kn =10
-6 cm/s.
HÖ sè thÊm ®Êt sÐt lµm tÇng chèng thÊm k0 = 4.10
-9 cm/s.
ðồ án môn học thủy công
15
5,8.5,15.44,0294
40
10).4229(2
40
10 36
3
2
3
2
5
−+
−
+
−
−
=
−−
h
h
h
q
S¬ ®å tÝnh to¸n nh− sau:
Zo=1,94m
δ=2,0m
mh3
h3
m1=3,25
X 104
m1
= 4
,0
MNTL +144m
+112,5m
Dïng ph−¬ng ph¸p ph©n ®o¹n ®Ó tÝnh. Bá qua ®é cao hót n−íc ao ë cuèi
dßng thÊm, l−u l−îng ®¬n vÞ q vµ ®é s©u h3 sau t−êng nghiªng ®−îc x¸c ®Þnh
tõ hÖ ph−¬ng tr×nh sau:
)
sin
.( T
t
hh
2
Zhh
kq 310
2
3
22
1
0
−
+
αδ
−−
=
2
,
23
3
2
2
2
3
44,0
)(
.)(2. hmTL
Thh
k
mhL
hh
Kq
lt
nd
−+
−
+
−
−
=
Thay c¸c trÞ sè vµo ph−¬ng tr×nh trªn ta cã :
4
5).40(
.
'2014sin.0,2.2
94,140
10.4 30
22
3
2
9 hhq −+−−= −
LËp b¶ng tÝnh thö dÇn ta ®−îc kÕt qu¶ :
q = 5,43.10-6 (m2/s) ; h3 = 17,56 m
Ph−¬ng tr×nh ®−êng bOo hoµ trong hÖ trôc to¹ ®é XOY: (To¹ ®é trong h×nh vÏ)
x
mhL
hh
hy .
3
2
2
2
32
3
−
−
−= nx 05,1308.
.56,17,4294
5,856,1756,17
22
2
−=
−
−
−=
B¶ng tÝnh to¹ ®é c¸c ®iÓm trªn ®−êng bo hoµ
MÆt c¾t lßng s«ng
TT x Y
1 0 17,54993
2 30 16.628
3 60 15.65
ðồ án môn học thủy công
16
4 90 14.61
5 120 13.49
6 150 12.27
7 180 10.91
8 200 9.90
9 210 9.35
10 224,5 8.50
III/. TÝnh thÊm cho mÆt c¾t s−ên ®åi.
T¹i mÆt c¾t nµy nÒn ®Ëp kh«ng thÊm n−íc , h¹ l−u kh«ng cã n−íc, tho¸t
n−íc kiÓu ¸p m¸i.
1/. L−u l−îng thÊm
a. S¬ ®å tÝnh:
K®
h3
0
y
MNTL +144m
Ko m =4
x
ðồ án môn học thủy công
17
§©y lµ tr−êng hîp ®Ëp trªn nÒn kh«ng thÊm n−íc, thiÕt bÞ tho¸t n−íc
kiÓu ¸p m¸i ph−¬ng tr×nh tÝnh to¸n x¸c ®Þnh q® , h3 vµ ao nh− sau:
)'..(2
).(
3
2
0
2
3
o
d
ammhL
ahK
q
−−
−
=
5.0'
.
+
=
m
a
Kq od
αδ sin.2.
22
3
2
1
0
Zohh
Kq
−−
=
δ = (1+3,0)/2 = 2,0 m ; α = arccotg(m)
Zo = δ.cosα = 2,0. 0,97 = 1,94 m
Sinα = 0,242
Cao tr×nh ®¸y ®Ëp t¹i mÆt c¾t nµylÊy b»ng +10 m.
m1 =40 : hÖ sè m¸i dèc th−îng l−u.
h1 = 144 - 112,5 = 31,5m
L = (m + m’) .