Tìm hiểu đèn huỳnh quang

TÌM HIỂU ĐÈN HUỲNH QUANG 1. PHẠM DUY PHƯƠNG 2. NGUYỄN MINH HOÀNH Lịch sử GIỚI THIỆU  Từ khi được kỹ sư người Mỹ Peter Cooper Hewitt sáng chế vào năm 1902 và được phổ biến từ 1939 đến nay, đèn huỳnh quang được cải tiến để sử dụng rộng rãi từ gia đình cho đến các cửa hàng, văn phòng, đường phố và ngay cả trong nông nghiệp.  Với vô số kiểu dáng, màu sắc, kích thước, công suất tùy theo công dụng của chúng. Các màu đèn và kiểu bóng GIỚI THIỆU CẤU TẠO Cathode Argon gas Pin Mercury Phosphor coating Đèn huỳnh quang là đèn phóng điện trong hơi thủy ngân áp suất thấp.  Đó là ống thủy tinh có tráng lớp bột huỳnh quang  Ở phía trong hai đầu đèn có hai điện cực làm bằng vonfram quấn hình lò xo trên có phủ lớp oxit kim loại nhằm làm tăng khả nang bức xạ của các electron Trong đèn nạp một vài giọt thủy ngân và một ít khí trơ như ne, ar để tăng tuổi thọ đèn và tăng áp xác suất va đập nguyên tử thủy ngân CẤU TẠO NGUYÊN LÝ LÀM VIỆC Hieän töôïng phoùng ñieän giöõa 2 ñieän cöïc cuûa ñeøn  taïo ra tia töû ngoaïi. Khi phóng điện tạo nên áp suất thấp, phát sinh bức xạ sơ cấp bước sóng 253,7 nm do hơi thủy ngân tạo nên.  Tia töû ngoaïi taùc duïng vaøo lôùp boät huyønh quang phuû beân trong oáng phaùt ra aùnh saùng.  Maøu cuûa aùnh saùng phuï thuoäc vaøo chaát huyønh quang ĐẶC ĐIỂM HOẠT ĐỘNG TẮC TE CHẤN LƯU CÔNG TẮC CẦU CHÌ  Đèn huỳnh quang là dạng đèn phóng điện trong môi trường khí. để có được sự phóng điện trong ống đòi hỏi phải có một hiệu điện thế ban đầu đủ lớn giữa hai điện cực để tạo ra hồ quang điện kích thích sự bức xạ electron.  Do vậy, bóng đèn cần phải mồi phóng điện nhờ hai bộ phận là chấn lưu (tăng phô) và tắc te (starter). ĐẶC ĐIỂM HOẠT ĐỘNG  Chấn lưu: Chấn lưu được mắc nối tiếp với hai đầu điện cực, có tác dụng điều chỉnh và ổn định tần số của dòng điện. Nó là một cuộn dây cảm kháng có tác dụng duy trì độ tự cảm tức là điện áp rơi trên nó để điện áp trên bóng luôn khoảng từ 80 -140V. ĐẶC ĐIỂM HOẠT ĐỘNG ĐẶC ĐIỂM HOẠT ĐỘNG  Tắc te: Tắc te được mắc song song với hai đầu điện cực. Bản chất của nó là một tụ điện dùng rơle nhiệt lưỡng kim, bên trong chứa khí neon. Khi có dòng điện đi qua, hai cực của nó tích điện đến một mức nào đó thì phóng điện. Nó có tác dụng khởi động đèn ban đầu. ĐẶC ĐIỂM HOẠT ĐỘNG  Khi bật công tắc, lúc này điện áp giữa hai đầu cực là 220V chưa đủ lớn để phóng điện. Khi đó, vì tắc te mắc song song với bóng đèn nên nó cũng có điện áp là 220V và đóng vai trò như con mồi sẽ phóng điện khiến hai mạch của nó nóng lên chạm vào nhau khép kín mạch điện. ĐẶC ĐIỂM HOẠT ĐỘNG  Tuy nhiên, sau một lúc nó sẽ bị nguội đi và co lại gây hở mạch đột ngột. Khi đó cuộn chấn lưu sẽ bị mất điện áp và sẽ sinh ra một suất điện động chống lại sự mất của dòng điện ban đầu. Lúc này trên hai điện cực của đèn có điện áp bằng tổng điện áp trên chấn lưu cộng với điện áp đầu vào là 220V gây ra một tổng điện áp khoảng 350V đến 400V giữa hai điện cực bóng đèn (tùy vào đèn bị lão hóa, đen đầu nhiều hay ít). Khi đó, nó sẽ tạo thành một nguồn điện cao nung nóng dây tóc bóng đèn THÔNG SỐ KỸ THUẬT ƯU ĐIỂM Hiệu suất phát sáng cao ( H= 60- 103 lm/W) Tuổi thọ cao: 6000 – 24000 giờ Dùng để chiếu sáng những nơi cần độ sáng cao. Có nhiều màu sắc để lựa chọn Độ chói nhỏ (L= 5.000 – 8.000 cd/m2 ) Tiết kiệm điện so với đèn sợi đốt. NHƯỢC ĐIỂM Có ít loại công suất khác nhau. Không thể chuyển đèn làm việc từ xoay chiều sang một chiều. Ánh sáng không liên tục. Ở những nơi treo cao quá ánh sáng chiếu xuống không đủ. Cần các thiết bị phụ. Kích thướt đèn phụ thuộc vào công suất và điện áp, công suất càng lớn bóng đèn càng to. Khó làm việc ở nơi quá nóng hay quá lạnh. Quang thông dao động và giảm sút nhiều (đến 60%) ở cuối tuổi thọ. ỨNG DỤNG ỨNG DỤNG