Triết học Kant phần 8
(Bản scan) Như vậy, đối với lý trí lý thuyết, 3 thực tại này chỉ được coi là những ý tưởng xuông, không có thực tại tính, mặc dầu không có gì mâu thuẫn để coi 3 ý tưởng này là 3 thực tại. Tại sao? Cũng chỉ vì linh hồn và Thượng Đế không thuộc loại những vật thể hữu hình của lãnh vực tri thức thực nghiệm. Nhưng với lý trí thực hành là khả năng hoạt động nơi lãnh vực siêu hình thì ta gặp linh hồn và Thượng Đế ngay. Trong hướng này, Kant đã viết khi ta hiểu tư tưởng của ông: "Lý trí thực hành hành động theo mệnh lệnh tuyệt đối và vị làm luật là Thượng Đế. Có Thượng Đế bởi vì có mệnh lệnh tuyệt đối của ý thức đạo đức...Nguyên ý tưởng về Thượng Đế cũng giả thuyết phải có Ngài: quan niệm Ngài và tin tưởng Ngài là hai mệnh đề in hệt nhau". Vậy tin tưởng của lý trí là một tin tưởng hết sức chắc chắn, cũng như chính lý trí tự tin vào mình.
