Triết học phương đông

PGS.T S. Trương Văn Chung TRIẾT HỌC PH PGS. TS. TR - Triết học Phương Đông ƯƠNG ĐÔNG ƯƠNG VĂN CHUNG PGS.T S. Trương Văn Chung 1. Mục đích: 2. Yêu cầu: MỞ ĐẦU I. ĐẠI CƯƠNG về MÔN HỌC - Triết học Phương Đông PGS.T S. Trương Văn Chung 3. Tài liệu tham khảo: 1. Konrat, Phương Đông và phương Tây Nxb Giáo dục, Hà Nội, 1997. 2. Lê Xuân Khoa, Nhập môn triết học Ấn Độ 3. Trịnh Doãn Chính (chủ biên), Kinh v Nxb Đại học Quốc gia, Hà Nội, 2003. 4. Đoàn Trung Còn, Luận ngữ, Nxb Trí Đức, Sài Gòn, 1950. 5. Trần Trọng Kim, Nho giáo, Nxb Tp. Hồ Chí Minh, Tp. HCM, 1992. 6. Đoàn Trung Còn, Đại học và Trung dung 7. Đoàn Trung Còn, Mạnh Tử, Nxb Trí Đức, Sài Gòn, 1950. 8. Nhượng Tống (dịch), Trang Tử – Nam hoa kinh 9. Nguyễn Duy Cần, Lão Tử – Đạo đ 10. T. M. Ludwig, Những con đường tâm linh ph Thông tin, Hà Nội, 2000, 2 tập. - Triết học Phương Đông – Những vấn đề Triết học, lịch sử, , TT Học liệu, Sài Gòn, 1960. ăn (các trường phái triết học Ấn Độ, , Nxb Trí Đức, Sài Gòn, 1950. , Nxb Tân Việt, 1962. ức kinh, Nxb Văn học, Tp.HCM, 1991. ương Đông, Nxb Văn hóa PGS.T S. Trương Văn Chung 1. Quan niệm về “Triết học” của ph 2. Triết học tâm linh siêu nghiệm II. Những đặc đ Triết học ph 3. Phương pháp tư duy trực cảm, tiên nghiệm 4. Triết học chính trị đạo - Triết học Phương Đông ương Đông iểm chung của ương Đông đức PGS.T S. Trương Văn Chung 1. Thiên trọng xã hội, đạo 2. Nhận thức luận duy tâm chủ quan III. Những hạn chế của Triết học phương Đông 3. Thiếu tinh thần phê phán, v cũ, ít cuộc cách mạng trong t - Triết học Phương Đông đức, tâm linh ượt bỏ truyền thống ư duy triết học PGS.T S. Trương Văn Chung 1. Cơ sở kinh tế – xã hội Ấn Độ cổ 2. Cơ sở chính trị TRIẾT HỌC ẤN ĐỘ 3. Truyền thống văn hóa tâm linh I. KHÁI LUẬN: - Triết học Phương Đông đại PGS.T S. Trương Văn Chung 4. Bức tranh triết học ở Ấn Độ cổ 5. Bức tranh triết học ở Ấn Độ thời Trung cổ TRIẾT HỌC ẤN ĐỘ 4.1. Trường phái chính thống 4.2. Trường phái phản chính thống 5.1. Phật giáo Abhidhamma 5.2. Triết học Phật giáo I. KHÁI LUẬN: - Triết học Phương Đông đại, trung đại đại thừa PGS.T S. Trương Văn Chung 1. Triết học Upanishad TRIẾT HỌC ẤN ĐỘ - Tập hợp tư tưởng của nhiều Triết gia đạo sĩ. - Kết quả của một sự cảm thông trực tiếp và thực nghiệm. II. Các trường phái triết học chính thống: - Triết học Phương Đông PGS.T S. Trương Văn Chung 2. Sáu hệ phái triết học của Bà la môn TRIẾT HỌC ẤN ĐỘ - Mimansa - Vedanta - Samkhya - Yoga - Nyàya - Vai’sesika II. Các trường phái triết học chính thống: - Triết học Phương Đông PGS.T S. Trương Văn Chung 1. Jaina (Chiến thắng): TRIẾT HỌC ẤN ĐỘ - Phủ nhận Brahma; và thế giới linh hồn - Đề cao linh hồn, khẳng hạnh phúc vĩnh hằng giới của linh hồn. III. Các hệ thống triết học không chính thống: - Bao gồm hai trường trang phục đồ trắng quần áo. - Triết học Phương Đông thừa nhận linh hồn bất tử định chân lý tuyệt đối, là đưa linh hồn về với thế phái là: trường phái với và trường phái không mặc PGS.T S. Trương Văn Chung 2. Lokayata (Chavakas): TRIẾT HỌC ẤN ĐỘ - Trường phái triết trong lịch sử Triết học - Phủ nhận Brahma, chất đầu tiên: Đất – III. Các hệ thống triết học không chính thống: - Triết học Phương Đông học duy vật triệt để nhất Ấn Độ cổ đại thừa nhận 4 yếu tố vật Nước – Lửa – Gió PGS.T S. Trương Văn Chung 3. Buddhism (Triết học Phật giáo): TRIẾT HỌC ẤN ĐỘ - Nguồn gốc của con tổng thể phức hợp của + 5 Uẩn gồm: Sắc, Thụ, T Thức III. Các hệ thống triết học không chính thống: + 6 Đại gồm: Địa, Thủy, Hỏa, Phong, Không, Thức - Triết học Phương Đông người và vũ trụ là một 5 Uẩn và 6 Đại. ưởng, Hành, PGS.T S. Trương Văn Chung 3. Buddhism (Triết học Phật giáo): TRIẾT HỌC ẤN ĐỘ - Học thuyết tứ thánh + Khổ đế – Duhkka satya III. Các hệ thống triết học không chính thống: + Tập đế – Samudaya satya + Diệt đế – Nirodha satya + Đạo đế – Màrga satya - Triết học Phương Đông (diệu) đế: PGS.T S. Trương Văn Chung 1. Các cuộc kết tập Phật giáo: TRIẾT HỌC ẤN ĐỘ - Cuộc kết tập lần thứ IV. Triết học Ấn Độ thời Trung cổ: - Cuộc kết tập lần thứ - Cuộc kết tập lần thứ - Cuộc kết tập lần thứ - Triết học Phương Đông nhất (543 tr.CN) hai (443 tr.CN) ba (325 tr.CN) bốn (143 tr.CN) PGS.T S. Trương Văn Chung 2. Phật giáo Abhidhamma (271 tr.CN TRIẾT HỌC ẤN ĐỘ - Phật giáo Abhidhamma thư được chia thành nhau. IV. Triết học Ấn Độ thời Trung cổ: - Hình thành 2 trư tọa bộ và Đại chúng - Triết học Phương Đông – 200 CN): – Phật giáo Luận nhiều bộ phái khác ờng phái lớn: Thượng bộ. PGS.T S. Trương Văn Chung 3. Phật giáo Đại thừa (thế kỷ II tr.CN): TRIẾT HỌC ẤN ĐỘ - Vạn pháp duy tâm IV. Triết học Ấn Độ thời Trung cổ: - Trung quán luận - Duy thức luận - Triết học Phương Đông PGS.T S. Trương Văn Chung 1. Thượng cổ, trung cổ, tam cổ ở Trung Hoa cổ đại TRIẾT HỌC TRUNG QUỐC CỔ, TRUNG ĐẠI I. Khái niệm: 2. Hán, tiếng Hán, người Hán - Triết học Phương Đông PGS.T S. Trương Văn Chung 1. Điều kiện kinh tế TRIẾT HỌC TRUNG QUỐC CỔ, TRUNG ĐẠI II. Những điều kiện kinh tế, chính trị, văn hóa xã hội: 2. Điều kiện chính trị - Triết học Phương Đông PGS.T S. Trương Văn Chung 3. Điều kiện văn hóa – xã hội: TRIẾT HỌC TRUNG QUỐC CỔ, TRUNG ĐẠI II. Những điều kiện kinh tế, chính trị, văn hóa xã hội: - Chữ viết xuất hiện sớm - Về văn hóa truyền thống - Về văn học nghệ thuật - Về khoa học kỹ thuật - Triết học Phương Đông PGS.T S. Trương Văn Chung 1. Tinh thần nhân văn TRIẾT HỌC TRUNG QUỐC CỔ, TRUNG ĐẠI III. Đặc điểm triết học Trung Quốc cổ - Con người là đối t triết học - Đồng nhất Trời và Ng - Đề cao con người - Triết học Phương Đông đại: ượng nghiên cứu của ười PGS.T S. Trương Văn Chung 2. Tinh thần thực tế TRIẾT HỌC TRUNG QUỐC CỔ, TRUNG ĐẠI III. Đặc điểm triết học Trung Quốc cổ - Con người xã hội, mang tính chính trị đức - Giải quyết những vấn trong thực tiễn - Vận dụng các tư t cầu thực tiễn - Triết học Phương Đông đại: đạo đề đang nảy sinh ưởng, lý luận vào nhu PGS.T S. Trương Văn Chung 3. Đậm màu sắc chính trị TRIẾT HỌC TRUNG QUỐC CỔ, TRUNG ĐẠI III. Đặc điểm triết học Trung Quốc cổ - Giải quyết những vấn đạo đức - Tìm con đường, biện pháp trị n - Triết học Phương Đông đạo đức đại: đề chính trị bằng ước PGS.T S. Trương Văn Chung 4. Trộn lẫn, duy hợp Tôn giáo TRIẾT HỌC TRUNG QUỐC CỔ, TRUNG ĐẠI III. Đặc điểm triết học Trung Quốc cổ 5. Phép biện chứng ngây th 6. Tư duy triết học mang tính trực giác - Triết học Phương Đông – Triết học đại: ơ, chất phác PGS.T S. Trương Văn Chung 1. Dòng triết học bản đ TRIẾT HỌC TRUNG QUỐC CỔ, TRUNG ĐẠI IV. Nội dung chủ yếu của triết học Trung Quốc cổ đại: * Bức Hà đồ của Phục Hy * Lạc thư của Vũ Vươ - Triết học Phương Đông ịa ng PGS.T S. Trương Văn Chung 1. Dòng triết học bản đ TRIẾT HỌC TRUNG QUỐC CỔ, TRUNG ĐẠI IV. Nội dung chủ yếu của triết học Trung Quốc cổ đại: * Ngũ hành thời nhà Hạ * Lý thuyết bát quái thời nhà Th - Triết học Phương Đông ịa ương PGS.T S. Trương Văn Chung 1. Dòng triết học bản đ TRIẾT HỌC TRUNG QUỐC CỔ, TRUNG ĐẠI IV. Nội dung chủ yếu của triết học Trung Quốc cổ đại: * Bách gia chư tử + Nho giáo + Đạo giáo - Triết học Phương Đông ịa PGS.T S. Trương Văn Chung NHO GIÁO 1. Khái niệm 2. Các tác phẩm kinh - Tứ thư: Đại học, Trung dung, Luận ngữ, Mạnh Tử - Ngũ kinh: Thi, Th Xuân Thu - Triết học Phương Đông điển của Nho giáo ư, Lễ, Dịch và kinh PGS.T S. Trương Văn Chung NHO GIÁO 3. Nho giáo trong lịch sử t - Nho giáo tiên Tần: Khổng Tử (551 tr.CN), Mạnh Tử (372 (315–230 tr.CN) - Hán Nho: Đổng Trọng Th tr.CN) - Triết học Phương Đông ư tưởng Trung Hoa –479 –289 tr.CN), Tuân Tử ư (179–104 PGS.T S. Trương Văn Chung NHO GIÁO 3. Nho giáo trong lịch sử t - Tống Nho: + Phái lý học: Trình Di (1033 Hy (1130–1200) + Phái tâm học: Lục Cửu Uyên (1139 1193), Vương Thủ Nhân (1472 - Triết học Phương Đông ư tưởng Trung Hoa –1107), Chu – –1528) PGS.T S. Trương Văn Chung NHO GIÁO 3. Nho giáo trong lịch sử t - Nho giáo Minh, Thanh: + Nhan Nguyên (1635 + Đới Châu (1723 - Triết học Phương Đông ư tưởng Trung Hoa –1704) –1777) PGS.T S. Trương Văn Chung NHO GIÁO 4. Những vấn đề triết học c a- Những vấn đề về thế giới quan b- Những vấn đề về con ng - Triết học Phương Đông ăn bản của Nho giáo ười PGS.T S. Trương Văn Chung NHO GIÁO 4. Những vấn đề triết học c c- Học thuyết “Nhân” d- Học thuyết “Nhân trị” - Triết học Phương Đông ăn bản của Nho giáo PGS.T S. Trương Văn Chung ĐẠO GIÁO 1. Khái quát - Lão Tử (570–490 tr.CN) - Trang Tử (369–298 tr.CN) - Triết học Phương Đông PGS.T S. Trương Văn Chung ĐẠO GIÁO 2. Kinh điển của Đạo giáo - Đạo đức kinh - Nam Hoa kinh - Triết học Phương Đông PGS.T S. Trương Văn Chung ĐẠO GIÁO 3. Những vấn đề căn bản trong triết học Lão Trang - Học thuyết về Đạo + Bản chất của Đạo + Tính chất của Đạo + Quy luật của Đạo - Triết học Phương Đông PGS.T S. Trương Văn Chung ĐẠO GIÁO 3. Những vấn đề căn bản trong triết học Lão Trang - Học thuyết Vô vi + Khái niệm Vô vi + Các cấp độ của Vô vi - Triết học Phương Đông PGS.T S. Trương Văn Chung ĐẠO GIÁO 3. Những vấn đề căn bản trong triết học Lão Trang - Học thuyết Vô vi trị + Lấy Đạo mà cai trị + Phản đối chiến tranh - Triết học Phương Đông PGS.T S. Trương Văn Chung 2. Triết học Phật giáo TRIẾT HỌC TRUNG QUỐC CỔ, TRUNG ĐẠI IV. Nội dung chủ yếu của triết học Trung Quốc cổ đại: * - Triết học Phương Đông PGS.T S. Trương Văn Chung 3. Dòng tư tưởng Tam giáo TRIẾT HỌC TRUNG QUỐC CỔ, TRUNG ĐẠI IV. Nội dung chủ yếu của triết học Trung Quốc cổ đại: * - Triết học Phương Đông