Bài giảng Cho vay trung và dài hạn của ngân hàng thương mại (tiếp)

Chương 4:CHO VAY TRUNG VÀ DÀI HẠN CỦA NHTMTrần Nguyễn Trùng ViênNội dung chính1. Cho vay theo dự án đầu tư2. Cho thuê tài chính3. Cho vay tiêu dùng4. Cho vay hợp vốnTrần Nguyễn Trùng Viên1. Cho vay theo dự án đầu tư 1.1. Một số vấn đề cơ bản về dự án đầu tư1.2. Qui trình cho vay theo dự án đầu tư1.3. Thẩm định dự án đầu tưTrần Nguyễn Trùng Viên________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ Trần Nguyễn Trùng Viên________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ Trần Nguyễn Trùng Viên________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ Trần Nguyễn Trùng Viên1.1. Một số vấn đề cơ bản về DAĐT1.1.1. Khái niệm1.1.2. Yêu cầu của một dự án đầu tư1.1.3. Phân loại dự án đầu tư1.1.4. Chu trình của dự án đầu tưTrần Nguyễn Trùng Viên1.1.1. Khái niệmDAĐT là một tập hợp những đề xuất bỏ vốn trung và dài hạn để tiến hành các hoạt động đầu tư trên địa bàn cụ thể trong khoảng thời gian xác định Đặc trưng của một DAĐT:Có mục tiêu rõ ràng cần đạt tới khi thực hiện.Hoạt động của dự án: có kế hoạch về tiến độ và trách nhiệmCó tính bất ổn và chứa đựng nhiều rủi ro.Trần Nguyễn Trùng Viên1.1.2. Yêu cầu của một DAĐTTính khoa học: thông tin trung thực, số liệu và phương pháp tính toán chính xác; lý giải các nội dung trong dự án phải lôgíc, chặt chẽ.Tính khả thi: DAĐT có khả năng ứng dụng vào thực tế.Tính pháp lý: phù hợp quy định của pháp luật, đủ thủ tục pháp lý.Tính hiệu quả: về kinh tế - xã hội.Trần Nguyễn Trùng Viên________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ Trần Nguyễn Trùng Viên________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ Trần Nguyễn Trùng Viên________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ Trần Nguyễn Trùng Viên1.1.3. Phân loại dự án đầu tưTheo tính chất của đối tượng đầu tưTheo nguồn vốn thực hiệnTheo thẩm quyền quyết định (cấp phép đầu tư)Theo quy môTheo hình thức đầu tưTrần Nguyễn Trùng Viên1.1.4. Chu trình của dự án đầu tưVận hànhkhai thácĐánh giásau dự ánKết thúcdự ánThực hiệndự ánNghiên cứucơ hội đầu tưNghiên cứutiền khả thiNghiên cứukhả thiGiai đoạnchuẩn bị đầu tư1Giai đoạnthực hiệnđầu tư2Giai đoạnkết thúc DAĐT3Trần Nguyễn Trùng ViênThực hiện đầu tưGiao nhận đấtChuẩn bị mặt bằng xây dựngThiết kế xây dựng công trìnhThẩm định và phê duyệt thiết kế kỹ thuật và tổng dự toánGiấy phép xây dựng, giấy phép khai thác tài nguyên, khoảng sảnĐấu thầu, hợp đồng tư vấn, mua sắm vật tư thiết bịKhởi công và quản lý chất lượng công trìnhNghiệm thu và thanh toán vốn đầu tưTrần Nguyễn Trùng Viên________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ Trần Nguyễn Trùng Viên________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ Trần Nguyễn Trùng Viên________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ Trần Nguyễn Trùng Viên1.2. Quy trình cho vay theo DAĐT1Hồ sơ TD2Thẩm định3Phê duyệtKiểm tra67Thu nợThanh lý HĐ84Ký HĐ Giải ngân5Chuẩn bị ký HĐKý HĐThực hiện HĐTrần Nguyễn Trùng ViênHồ sơ tín dụngHồ sơ pháp lýHồ sơ tài chính khách hàngHồ sơ về đảm bảo tiền vayHồ sơ về dự án đầu tư:Báo cáo nghiên cứu khả thi hoặc báo cáo đầu tưQuyết định phê duyệt dự án đầu tư của cấp có thẩm quyềnCác văn bản, hồ sơ bổ sung khácThiết kế kỹ thuật và tổng dự toán đã được phê duyệtTrần Nguyễn Trùng Viên1.3. Thẩm định dự án đầu tư1.3.1. Sự cần thiết phải thẩm định DAĐT1.3.2. Trình tự và nội dung thẩm định DAĐT 1.3.3. Thẩm định tài chính dự án đầu tưTrần Nguyễn Trùng Viên________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ Trần Nguyễn Trùng Viên________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ Trần Nguyễn Trùng Viên________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ Trần Nguyễn Trùng Viên1.3.1. Sự cần thiết phải thẩm định DAĐTĐánh giá chính xác về tính khả thi, tính hiệu quả và khả năng hoàn trả nợ của DAĐT. Tham gia đóng góp ý kiến cho chủ đầu tư với mục đích nâng cao hiệu quả hoạt động của dự án đầu tư. Xác định được số tiền cho vay tối đa, thời hạn cho vay, vấn đề bảo đảm tiền vay.Trần Nguyễn Trùng Viên1.3.2. Nội dung thẩm định DAĐT Đánh giá sơ bộ dự án đầu tư.Thẩm định thị trường cung cấp NVLThẩm định thị trường tiêu thụ sản phẩmThẩm định về phương diện kỹ thuật, công nghệThẩm định về phương diện tổ chức, quản trị dự ánThẩm định về phương diện tài chính Phân tích rủi ro dự ánTrần Nguyễn Trùng Viêni. Đánh giá sơ bộ dự án đầu tưMục tiêu của dự án đầu tư là gì?Vì sao phải tiến hành dự án? Quy mô công suất, sản lượng và hình thức đầu tưTiến độ triển khaiSự đầy đủ về thủ tục pháp lýTrần Nguyễn Trùng Viên________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ Trần Nguyễn Trùng Viên________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ Trần Nguyễn Trùng Viên________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ Trần Nguyễn Trùng Viênii. Thị trường cung cấp NVLNhu cầu về nguyên nhiên vật liệu của thị trường nói chung và KH nói riêng (So với khả năng cung cấp trên thị trường)Nhà cung cấp: trong nước, nước ngoài, tính ổn định, bền vững, độ tin cậy của các hợp đồng cung cấp NVL. Biến động về giá cả:Dự án có chủ động về nguồn NNVLĐịa điểm có thuận lợi cho việc chuyên chở NVL, việc khai thác NVL có phù hợp với việc quy hoạch vùng NVL khôngTrần Nguyễn Trùng Viêniii. Thị trường tiêu thụ sản phẩmSản phẩm/dịch vụ: đặc tính thương mại, chu kỳ sốngĐánh giá nhu cầu thị trường hiện tại và tương laiTình hình cung cấp trên thị trườngThị trường mục tiêu và khả năng cạnh tranh của sản phẩm/dịch vụPhương thức và màng lưới tiêu thụChính sách giá, chính sách bán chịu, chính sách hỗ trợ bán hàng Đánh giá, dự kiến khả năng tiêu thụTrần Nguyễn Trùng Viêniv.Thẩm định về kỹ thuật, công nghệMục đích: xem xét, đánh giá sự phù hợp của công nghệ đã nêu trong dự án so với mục tiêu và nội dung của dự án đầu tư trên cơ sở các chủ trương, chính sách, quy hoạch của Nhà nước Nội dung thẩm định:Các sản phẩm do công nghệ tạo ra: tiêu chuẩn chất lượng, khả năng cạnh tranh của sản phẩm do công nghệ tạo raLựa chọn công nghệ: Sự hoàn thiện, mức độ tiên tiếnThiết bị trong dây truyền công nghệ: sự phù hợp, mức độ mới, chất lượng của thiết bị, phương thức mua sắm thiết bịTrần Nguyễn Trùng Viên________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ Trần Nguyễn Trùng Viên________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ Trần Nguyễn Trùng Viên________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ Trần Nguyễn Trùng Viêniv.Thẩm định về kỹ thuật, công nghệLựa chọn địa điểm: Sự phù hợp của địa điểm thực hiện dự án với dây truyền công nghệ, những thuận lợi và cản trở về mặt môi trường với địa điểm thực hiện dự án Chuyển giao công nghệ: hỗ trợ kỹ thuật, tư vấn quản lý, đào tạo công nhân, chuyển giao các bí quyết về công nghệHiệu quả, tính khả thi của dự án do công nghệ mang lạiTrần Nguyễn Trùng Viênv. Thẩm định về tổ chức quản trị dự ánPhương thức tổ chức thực hiện dự ánNăng lực, trỡnh độ, kinh nghiệm của nhà quản lý, uy tín điều hành của giám đốc và các thành viên khác trong ban điều hành, mức độ am hiểu đối với ngành nghề dự định kinh doanhTrỡnh độ chuyên môn của các phòng ban trong việc đảm đương nhiệm vụ, khả năng vận hành máy móc của đội ngũ công nhân kỹ thuậtKhả năng đáp ứng nguồn nhân lực, kể cả lao động nước ngoài của DNTrần Nguyễn Trùng Viênvi. Thẩm định tài chính dự án đầu tưSử dụng các phương pháp phân tích, đánh giá để kết luận về:Tính khả thi và tính hiệu quả của dự án. Khả năng trả nợ của dự ánTrần Nguyễn Trùng Viên________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ Trần Nguyễn Trùng Viên________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ Trần Nguyễn Trùng Viên________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ Trần Nguyễn Trùng Viênvii. Phân tích rủi ro dự án• Rủi ro về tiến độ thực hiện• Rủi ro về thị trường• Rủi ro về môi trường xã hội• Rủi ro kinh tế vĩ mô• Rủi ro chính sách và cơ chế của nhà nước• Rủi ro khác: tài sản...Trần Nguyễn Trùng ViênRủi ro về tiến độ thực hiệnRủi ro: Dự án hoàn thành không đúng thời hạn, Không phù hợp với thông số kỹ thuật và tiêu chuẩn thực hiệnBiện pháp:Lựa chọn nhà thầu có uy tín, Thực hiện bảo lãnh thực hiện hợp đồngGiám sát chặt chẽ quá trình thực hiện dự ánQuy định rõ trách nhiệm, hợp đồng rõ ràngTrần Nguyễn Trùng ViênRủi ro thị trườngRủi ro:Nguồn cung cấp và giá cả của NVL đầu vào thay đổi theo chiều hướng bất lợiHàng hoá sản xuất ra không phù hợp với thị trường, sức cạnh tranh thấpBiện phápTìm hiểu xem KH có dự kiến cung cầu 1 cách thận trọng? KH có nghiên cứu thị trường, đánh giá phân tích thị trường, thị phần 1 cách nghiêm túc?Những dự liệu và kinh nghiệm của KH?Trần Nguyễn Trùng Viên________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ Trần Nguyễn Trùng Viên________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ Trần Nguyễn Trùng Viên________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ Trần Nguyễn Trùng ViênRủi ro môi trường xã hộiRủi roDự án có thể gây tác động tiêu cực đến môi trường và dân cưBiện phápTuân thủ các quy định về môi trườngBáo cáo đánh giá tác động môi trường khách quan và toàn diện được cấp có thẩm quyền chấp thuận bằng văn bảnTrần Nguyễn Trùng ViênRủi ro kinh tế vĩ môRủi ro phát sinh từ môi trường kinh tế vĩ mô bao gồm: tỷ giá, lạm phát, lãi suất Biện pháp: Phân tích các điều kiện kinh tế vĩ mô cơ bảnSử dụng các công cụ thị trườngTrần Nguyễn Trùng Viên1.3.3. Thẩm định tài chính dự án đầu tưĐánh giá tổng số vốn đầu tư Nguồn vốn cho dự án.Xác định hiệu quả tài chính.Phụ lục: Ví dụ thẩm định tài chínhTrần Nguyễn Trùng Viên________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ Trần Nguyễn Trùng Viên________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ Trần Nguyễn Trùng Viên________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ Trần Nguyễn Trùng Viêna. Đánh giá tổng VĐTTổng vốn đầu tư bao gồm toàn bộ chi phí cần thiết để xây dựng mới hoặc sửa chữa, cải tạo, mở rộng hay trang bị lại kỹ thuật công trình. Vốn đầu tư dự án được biểu thị qua chỉ tiêu:Tổng mức đầu tư, Tổng dự toán, Dự toán công trình, giá thanh toán và quyết toán vốn đầu tư khi kết thúc xây dựng đưa công trình vào khai thác sử dụng.Trần Nguyễn Trùng ViênTổng mức đầu tưTổng mức đầu tư dự án là khái toán chi phí của DAĐT được xác định trong giai đoạn lập dự án hoặc lập báo cáo kinh tế - kỹ thuật làm cơ sở để lập kế hoạch và quản lý vốn đầu tư, xác định hiệu quả đầu tư của dự án. Tổng mức đầu tư bao gồm: Chi phí xây dựng; Chi phí thiết bị ; Chi phí đền bù giải phóng mặt bằng, tái định cư; Chi phí quản lý dự án và chi phí khác; Chi phí dự phòng.Trần Nguyễn Trùng ViênChi phí xây dựngBao gồm:Chi phí xây dựng các công trình, hạng mục công trình thuộc dự án; Chi phí phá và tháo dỡ các vật kiến trúc cũ; Chi phí san lấp mặt bằng xây dựng; Chi phí xây dựng công trình tạm, công trình phụ trợ phục vụ thi công (đường thi công, điện nước, nhà xưởng v.v.) ; Nhà tạm tại hiện trường để ở và điều hành thi công.Chi phí xây dựng được tính theo những khối lượng chủ yếu từ thiết kế cơ sở, các khối lượng khác dự tính và đơn giá xây dựng phù hợp Trần Nguyễn Trùng Viên________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ Trần Nguyễn Trùng Viên________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ Trần Nguyễn Trùng Viên________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ Trần Nguyễn Trùng ViênChi phí thiết bịChi phí mua sắm thiết bị công nghệ chi phí đào tạo và chuyển giao công nghệ (nếu có), chi phí vận chuyển từ cảng hoặc nơi mua đến công trình, chi phí lưu kho, lưu bãi, chi phí bảo quản, bảo dưỡng tại kho bãi ở hiện trường, thuế và phí bảo hiểm thiết bị công trình ; Chi phí lắp đặt thiết bị và thí nghiệm, hiệu chỉnh (nếu có).Tính theo theo giá thị trường, báo giá của nhà cung cấp và dự tính các chi phí vận chuyển, bảo quản, lắp đặt và chi phí đào tạo, chuyển giao công nghệ ( nếu có ).Trần Nguyễn Trùng ViênChi phí đền bù giải phóng mặt bằngChi phí đền bù nhà cửa, vật kiến trúc, cây trồng trên đất, Chi phí thực hiện tái định cư có liên quan đến đền bù giải phóng mặt bằng của dự án; Chi phí của Ban đền bù giải phóng mặt bằng ; Chi phí sử dụng đất như chi phí thuê đất trong thời gian xây dựng, Chi phí đầu tư hạ tầng kỹ thuật (nếu có).Tính theo khối lượng phải đền bù, tái định cư và các quy định hiện hành của Nhà nước về giá đền bù và tái định cư, chi phí thuê đất thời gian xây dựng, chi phí đầu tư hạ tầng kỹ thuật (nếu có).Trần Nguyễn Trùng ViênChi phí quản lý dự án và chi phí khácChi phí quản lý chung của dự án; Chi phí khảo sát xây dựng; Chi phí thiết kế xây dựng công trình; Chi phí thi tuyển kiến trúc (nếu có);Chi phí cho quá trình chạy thử không tải và có tải Lãi vay