Mục đích:
Xác đinh và hiểu rõ được các yếu tố của môi trường
kinh doanh, tác động của chúng đến hoạt động của DN
từ đó xác định các cơhội và thách thức (đe doạ) mà
doanh nghiệp sẽ gặp phải.
Môi trường bên ngoài gồm:Môi trường vĩ mô
Môi trường ngành
35 trang |
Chia sẻ: nyanko | Lượt xem: 1299 | Lượt tải: 0
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Bài giảng Chương 2: Phân tích môi trường kinh doanh (tiếp), để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
PHÂN TÍCH MÔI TRƯỜNG
KINH DOANH
Chương 2
Phân tích môi trường kinh doanh
phân tích
nội bộ
P/tíCH mt
bên ngoài
Điểm yếu
Điểm mạnh
Thách thức
Cơ hội
chiến
lược
Phân tích môi trường kinh doanh
• MỤI TRƯỜNG KINH DOANH LÀ KHUNG
CẢNH BAO TRỰM LỜN HOẠT ĐỘNG KINH
DOANH CỦA DN TRONG NỀN KINH TẾ. NÚ
BAO GỒM TỔNG THẾ CỎC YẾU TỐ KHỎCH
QUAN VÀ CHỦ QUAN VẬN ĐỘNG TƯƠNG
TỎC LẪN NHAU, CÚ TỎC ĐỘNG TRỰC TIẾP
HOẶC GIỎN TIẾP ĐẾN HOẠT ĐỘNG KINH
DOANH CỦA DN.
• MTKD CỦA VIỆT NAM ???
I.Phân tích môi trường kinh doanh bên ngoài
Mục đích:
Xác đinh và hiểu rõ được các yếu tố của môi trường
kinh doanh, tác động của chúng đến hoạt động của DN
từ đó xác định các cơ hội và thách thức (đe doạ) mà
doanh nghiệp sẽ gặp phải.
Môi trường bên ngoài gồm: Môi trường vĩ mô
Môi trường ngành
I.Phân tích môi trường kinh doanh bên ngoài
Chính trị /
pháp luật
Tự nhiên Kinh tế
Công nghệ Văn hoá
xãhội
Môi trường
ngành
Đối thủ
cạnh tranh
Toàn cầu hoá
1.Các yếu tố của môi trường vĩ mô
Các yếu tố kinh tế:
– T×nh tr¹ng kinh tÕ: T¨ng trëng, suy tho¸i, khñng -> c¬ héi,
th¸ch thøc ®èi víi DN
– Tû lÖ l¹m ph¸t:
+ DN: Tû lÖ l¹m ph¸t cao -> chi phÝ t¨ng -> DT, LN gi¶m
-> nguy c¬
+ Ngêi tiªu dïng: lam ph¸t cao -> søc mua gi¶m ->nhu
cÇu tiªu dïng gi¶m -> nguy c¬
– Tû lÖ l·i suÊt: T¸c ®éng ®Õn møc cÇu ®èi víi s¶n phÈm, ®Õn
chi phÝ vèn
– Tû gi¸ hèi ®o¸i: lµ sù so s¸nh vÒ gi¸ trÞ cña ®ång tiÒn trong
níc víi ®ång tתn níc ngoµi
+ Khi gi¸ trÞ cña ®ång néi tÖ gi¶m cã c¬ héi ®Ó t¨ng s¶n
phÈm xuÊt khÈu
+ Khi gi¸ trÞ cña ®ång néi tÖ t¨ng th× nguy c¬ tõ c¸c c«ng
Các yếu tố của môi trường vĩ mô
Chính trị – Luật pháp
Chính trị: đường lối chính sách của Đảng,
môi trường chính trị trong nước và quốc tế,
các chiến lược và chính sách phát triển kinh tế
xã hội mức độ tác động tới các ngành cũng
khác nhau.
Luật pháp: các quy định của Chính phủ, các
văn bản pháp quy...tác động tương đối đa dạng
tới hoạt động kinh doanh của tất cả các DN, có
những chính sách ảnh hưởng chung hoặc có
chính sách ảnh hưởng tới 1 số ít đối tượng.
- Các chính sách liên quan tới từng ngành như:
ưu tiên hoặc hạn chế đầu tư
chính sách thuế
Các yếu tố của môi trường vĩ mô
Văn hoá-xã hội: bao gồm những chuẩn
mực và giá trị được chấp nhận và tôn
trọng bởi 1 xã hội hoặc 1 nền văn hoá cụ
thể
Quan niệm về đạo đức, thẩm mỹ, lối
sống, nghề nghiệp
Phong tục, tập quán truyền thống, phong
cách sống
Trình đội nhận thức, học vấn chung của
XH
Các yếu tố của môi trường vĩ mô
Công nghệ
Nguy cơ:
Tăng ưu thế cạnh tranh của sản phẩm thay thế, đe
dọa sản phẩm truyền thống
Đòi hỏi DN phải đổi mới công nghệ để tăng cường
khả năng cạnh tranh
Làm tăng thêm áp lực rút ngắn thời gian khấu hao
công nghệ so với trước
Cơ hội
Sản phẩm được sản xuất với chất lượng tốt hơn,
nhiều tính năng hơn nên sản phẩm có khả năng cạnh
tranh hơn
Tạo thị trường mới cho SP/DV của DN
Các yếu tố của môi trường vĩ mô
Tự nhiên:
– Điều kiện tự nhiên như vị trí địa lý , khí hậu,
nguồn tài nguyên
Chiến lược kinh doanh của DN phải đáp ứng
các yêu cầu sau :
ưu tiên phát triển các hoạt động khai thác tốt
điều kiện tự nhiên trên cơ sở duy trì, tái tạo
Tiết kiệm và sử dụng hiệu quả các nguồn tài
nguyên, chuyển dần từ tài nguyên không thể tái
sinh sang sử dụng vật liệu nhân tạo.
Đẩy mạnh việc R&D công nghệ để bảo vệ môi
trường, giảm thiểu tối đa tác động gây ô nhiễm
2. Phõn tớch môi trường ngành
2.1 KN Ngành KD:
Tập hợp các DN cùng cung cấp các SP/DV có
thể thay thế được cho nhau nhằm thỏa mãn
một nhu cầu nào đó của người tiêu dùng.
Phân tích môi trường ngành: Mô hình 5 áp
lực cạnh tranh của M.Porter.
Mô hình 5 áp lực cạnh tranh của
Michael Porter
§èi thñ tiÒm ẩn
Kh¸ch hµng
C¹nh tranh néi
bé ngµnh
(Gi÷a c¸c doanh nghiÖp
hiÖn ®ang cã mÆt)
Ngêi cung cÊp
S¶n phÈm thay thÕ
QuyÒn lùc ®µm ph¸n víi
ngêi cung cÊp
QuyÒn lùc ®µm ph¸n
víi kh¸ch hµng
§e do¹ tõ c¸c sp
thay thÕ
§e do¹ tõ đt tiềm ẩn
2.2 Phân tích 5 ¸p lùc c¹nh tranh cña Michael Porter
a)Khách Hàng
• Khỏch hàng cú thể gõy sức ộp thụng qua đàm phỏn đối
với cỏc DN về mặt giỏ cả và chất lượng ảnh hưởng
đến khả năng tỡm kiếm lợi nhuận của DN
• Áp lực từ phớa KH cao thỡ mức độ cạnh tranh tăng lờn
nguy cơ cho cỏc DN trong ngành
• Đỏnh giỏ quyền lực đàm phỏn của KH qua: số lượng
KH, tầm quan trọng của KH, chi phớ chuyển đổi KH
2.2 Phân tích 5 ¸p lùc c¹nh tranh cña Michael Porter
b) Các ĐT cạnh tranh hiện tại
Mức độ cạnh tranh giữa các doanh
nghiệp trong cùng một ngành
• (1) Cơ cấu ngành
• (2) Nhu cầu
• (3) Các rào cản rút lui khỏi ngành
2.2 Phân tích 5 ¸p lùc c¹nh tranh cña Michael Porter
(1) Cơ cấu ngành: Là sự phân bổ về số
lượng các doanh nghiệp có quy mô khác
nhau trong cùng một ngành sản xuất kinh
doanh.
+ Ngành phân tán
+ Ngành tập trung
2.2 Phân tích 5 ¸p lùc c¹nh tranh cña Michael Porter
+ Ngành phân tán:
KN: là ngành bao gồm một số lượng lớn các DN,
các DN này có quy mô vừa và nhỏ, hoạt động
riêng lẻ độc lập với nhau và trong đó không có
một doanh nghiệp nào giữ vai trò chi phối toàn
ngành.
+ Ngành tập trung.
KN: là ngành bao gồm một số lượng ít các doanh
nghiệp, các doanh nghiệp này phần lớn có quy
mô lớn và thậm chí có một doanh nghiệp giữ vai
trò chi phối toàn ngành.
2.2 Phân tích 5 ¸p lùc c¹nh tranh cña Michael Porter
• (2) Nhu cầu của ngành
Cầu tăng cao cơ hội hay nguy cơ cho
DN?
Cầu giảm cơ hội hay nguy cơ ?
2.2 Phân tích 5 ¸p lùc c¹nh tranh cña
Michael Porter
(3) Rào cản rút lui khỏi ngành
bao gồm:
Chi phí đầu tư và các chi phí khác
Những ràng buộc về pháp lý và
chiến lược
Yếu tố tâm lý: Giá trị, uy tín của các
nhà lãnh đạo trong doanh nghiệp
2.2 Phân tích 5 ¸p lùc c¹nh tranh cña Michael Porter
c) Đối thủ cạnh tranh tiềm ẩn.
KN: là các DN hiện tại chưa hoạt động trong
cùng một ngành sản xuất kinh doanh nhưng có
khả năng cạnh tranh nếu họ quyết định gia nhập
ngành.
Các rào cản gia nhập ngành:
• Rào cản gia nhập ngành là chi phí tối thiểu mà
một doanh nghiệp phải bỏ ra khi tiến hành hoạt
động kinh doanh trong một ngành nào đó.
• Nếu các rào cản gia nhập ngành cao thì sẽ là
cơ hội cho các DN hiện tại trong ngành.
• Nếu các rào cản này thấp thì sẽ tạo điều kiện
cho các đối thủ ngoài ngành gia nhập và cạnh
tranh với các DN hiện tại trong ngành.
2.2 Phân tích 5 ¸p lùc c¹nh tranh cña Michael Porter
• Các loại rào cản
• Căn cứ theo nguồn của rào cản
• 6 loại rào cản:
(1) Lợi thế kinh tế theo quy mô
(2) Sự khác biệt hoá sản phẩm
(3) Khả năng tiếp cận kênh phân phối
(4) Vốn đầu tư ban đầu
(5) Chi phí chuyển đổi
(6) Các bất lợi về chi phí khác.
2.2 Phân tích 5 ¸p lùc c¹nh tranh cña Michael Porter
• Căn cứ vào đặc điểm của rào cản
• 4 loại
(1) Rào cản tài chính
(2) Rào cản về công nghệ
(3) Rào cản về thương mại
(4) Các loại rào cản khác.
2.2 Phân tích 5 ¸p lùc c¹nh tranh cña Michael Porter
d) Nhà cung cấp
KN: Là những doanh nghiệp hay những người
cung ứng nguyên vật liệu đầu vào cho DN
Áp lực từ phía các nhà cung cấp sẽ tăng lên
khi:
Sản phẩm của các nhà cung cấp có tính khác
biệt hoá cao
Số lượng nhà cung cấp ít
Sản phẩm của nhà cung cấp là sản phẩm độc
đáo duy nhất
Chi phí chuyển đổi quá lớn
2.2 Phân tích 5 ¸p lùc c¹nh tranh cña Michael Porter
e) Sản phẩm thay thế.
KN: Là các sản phẩm cùng đáp ứng một
loại nhu cầu của khách hàng như các sản
phẩm của doanh nghiệp.
Sản phẩm thay thế có thể gây ra áp lực
cho các DN cạnh tranh hiện tại ở các khía
cạnh:
Giá cả sản phẩm.
Tính năng công dụng.
Mẫu mã mới, xu hướng tiêu dùng mới.
Nguồn lực
* Hưu hinh
* Vô hinh
Khả nang
Kết hợp các
nguồn lực
Nguồn của lợi
thế cạnh tranh
riêng biệt
Nhờ nang lực
riêng biệt
Lợi thế
cạnh tranh
bền vung
Phân tích nội bộ
Nang lực
II. Ph©n tÝch néi bé DN
1. Chuçi gi¸ trÞ (value chain)
- KN:
Chuçi gi¸ trÞ lµ tæng thÓ c¸c ho¹t ®éng cã liªn
quan cña DN tham gia vµo viÖc t¹o ra gi¸ trÞ
cho s¶n phÈm, dÞch vô.
gi¸ trÞ cho kh¸ch hµng
- Chuçi gi¸ trÞ toµn cÇu: lµ m¹ng líi c¸c qu¸
trình lao ®éng vµ qu¸ trình s¶n xuÊt vµ kÕt qu¶
cuèi cïng lµ 1 sp hoµn chØnh ®Ó ®îc tiªu thô.
Chuỗi giá trị (value chain)
Cơ sở hạ tầng của doanh nghiệp
Quản trị nhân lực
Nghiên cứu và phát triển (R&D)
Mua sắm
Cung ứng
nội bộ
Dịch vụ
Marketing
và
bán hàng
Cung ứng
bên ngoài
Sản xuất
Hoạt động chính (Line)
Tạo ra giá trị
Hoạt động bổ trợ
(Staff), giúp các hoạt
động tác nghiệp gia
tăng giá trị
inputs
outputs
Cho phép DN xác định nguồn nào có thể tạo ra giá trị chiến lược
a) Các hoạt động chính
• Cung ứng đầu vào (Inbound Logistics)
nhận, tồn trư và quản lý các yếu tố đầu vào
• Sản xuất (Operation): chuyển các yếu tố
đầu vào thành SP/DV cuối cùng
• Cung ứng đầu ra (Outbound Logistics): đưa
SP/DV được tạo ra đến khách hàng
• Marketing và bán hàng (MKT &Sales): sp,
giá, phân phối, quảng cáo, xúc tiến
• Dịch vụ (Services): hỗ trợ cho khách hàng
sau khi bán hàng
b) Các hoạt động bổ trợ
• Cơ sở hạ tầng (Firm Infrastructure)
• Quản trị nguồn nhân lực
(Human Resource Management)
• R&D
• Hoạt động mua sắm
(Procurement)
3. Phân tích một số chức năng chủ yếu.
(i) Chức năng sản xuất
• Quy trình sản xuất
• Năng lực sản xuất
• Chất lượng sản phẩm
3. Phân tích một số chức năng chủ yếu.
(ii) Chức năng tài chính
(1) Thực trạng nhu cầu về vốn và cơ cấu
các nguồn vốn trong doanh nghiệp
(2) Thực trạng phân bổ các nguồn vốn
(3) Thực trạng hiệu quả sử dụng vốn
3 quyết định quan trọng:
(1) Quyết định về đầu tư
(2) Quyết định về huy động vốn
(3) Quyết định phân chia lợi nhuận
3. Phân tích một số chức năng chủ yếu.
(iii) Marketing
- Product: sản phẩm mới?
chất lượng tốt?
- Price:
Giá hớt váng
Giá thâm nhập
Giá theo mùa, theo vùng, đối tượng KH
- Place:mạng lưới phân phối, kiểm soát đại lý pp
- Promotion:
Quảng cáo
Khuyến mại
Tổ chức bán hàng
4. Mô hình phân tích tổng hợp các yếu tố từ môi
trường kinh doanh bên ngoài và nội bộ DN
(SWOT – Strengths Weakness
Opportunities Threats).
4.1 Xác định cơ hội, nguy cơ, điểm mạnh,
điểm yếu then chốt
• Cơ hội chủ yếu
• Nguy cơ chủ yếu
• Điểm mạnh then chốt
• Điểm yếu cốt lõi
Lưu ý
4. Mô hình phân tích tổng hợp các yếu tố từ môi
trường kinh doanh bên ngoài và nội bộ DN
(SWOT – Strengths Weakness
Opportunities Threats).
4.2 Liên kết điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội,
nguy cơ then chốt
Bước 1: Liệt kê các điểm mạnh, điểm yếu,
cơ hội, nguy cơ then chốt vào các ô trong
ma trận SWOT.
Bước 2: Đưa ra các kết hợp từng cặp
Bảng phân tích SWOT
Phân tích
cạnh tranh
Cơ hội
Đe doạ
O1
O2
T1
T2
Phân tích nội bộ
Điểm mạnh
S1 S2 ... W1 W2 ...
Điểm yếu
S1 + O2 => P1
A
C D
B
4. Mô hình phân tích tổng hợp các yếu tố từ môi
trường kinh doanh bên ngoài và nội bộ DN
(SWOT – Strengths Weakness
Opportunities Threats).
Bước 2: Đưa ra các kết hợp từng cặp
S + O DN có xu hướng tăng trưởng và
phát triển hoạt động mới
S + T DN tạo dựng các rào cản
W + O DN có xu hướng hợp tác
W + T DN thu hẹp đầu tư, rút lui