Bài giảng Kinh tế vi mô - Bài 2: Lý thuyết cung cầu

Bài 2: LÝ THUYẾT CUNG CẦU Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc. The Market Forces of Supply and Demand  Supply and demand are the two words that economists use most often.  Supply and demand are the forces that make market economies work.  Modern microeconomics is about supply, demand, and market equilibrium. Các lực lượng cung cầu trên thị trường  Cung và cầu là 2 từ mà các nhà kinh tế sử dụng thường xuyên nhất  Cung và cầu là những lực lượng làm cho nền kinh tế thị trường hoạt động.  Kinh tế vi mô hiện đại nghiên cứu về cung, cầu, và thị trường cân bằng. Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc. Markets Thị trường là một nhóm người mua và bán một lọai hàng hóa hoặc dịch vụ cụ thể. Cung và cầu nghiên cưú hành vi của con người... cũng như sự tương tác giữa họ với nhau. Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc. Markets  Buyers determine demand.  Sellers determine supply.  Người mua quyết định cầu  Người bán quyết định cung. Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc. CẤU TRÚC THỊ TRƯỜNG Cạnh tranh hoàn hảo Độc quyền Cạnh tranh độc quyền Độc quyền tập đoàn Cạnh tranh không hoàn hảo Cạnh tranh Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc. Market Type: A Competitive Market A competitive market is a market. . . with many buyers and sellers. that is not controlled by any one person. in which a narrow range of prices are established that buyers and sellers act upon. Thị trường cạnh tranh Thị trường cạnh tranh là 1 thị trường Với nhiều người bán và người mua. Không được kiểm soát bởi bất kỳ người nào. Là một thị trường trong đó có nhiều người mua và bán đến mức mỗi người chỉ có ảnh hưởng không đáng kể đến giá thị trường. Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc. Competition: Perfect and Otherwise  Products are the same  Numerous buyers and sellers so that each has no influence over price  Buyers and Sellers are price takers Perfect Competition – Caïnh tranh hoøan haûo Sự cạnh tranh: Hòan hảo và không hòan hảo  Sản phẩm giống nhau.  Số lượng người bán và người mua không ảnh hưởng đến giá cả.  Người mua và người bán là người chấp nhận giá. Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc. Monopoly One seller, and seller controls price Oligopoly Few sellers Not always aggressive competition Độc quyền  Một người bán, và người bán kiểm soát giá cả Độc quyền nhóm  Ít người bán  Không phải lúc nào cũng cạnh tranh mạnh mẽ với nhau Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc. Monopolistic Competition Many sellers Slightly differentiated products Each seller may set price for its own product  Cạnh tranh độc quyền  Nhiều người bán  Mỗi sản phẩm hơi khác so với sản phẩm khác.  Mỗi người có thể định giá cho mỗi sản phẩm riêng Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc. Demand Quantity demanded Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc. Law of Demand The law of demand states that there is an inverse relationship between price and quantity demanded. Luật cầu là mối quan hệ giữa giá cả và lượng cầu đúng với hầu hết hàng hóa trong nền kinh tế. Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc. Demand Schedule The demand schedule is a table that shows the relationship between the price of the good and the quantity demanded. Biểu cầu là một bảng chỉ ra mối quan hệ giữa giá cả của một hàng hóa và lượng cầu. Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc. Demand Schedule Price Quantity $0.00 12 0.50 10 1.00 8 1.50 6 2.00 4 2.50 2 3.00 0 Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc. Demand Curve The demand curve is the downward- sloping line relating price to quantity demanded. Đường cầu là đường dốc xuống gắn với giá cả và lựơng cầu Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc. Demand Curve $3.00 2.50 2.00 1.50 1.00 0.50 21 3 4 5 6 7 8 9 10 1211 Price of Ice-Cream Cone Quantity of Ice-Cream Cones 0 P r ice Q u a n t ity $ 0 .0 0 1 2 0 .5 0 1 0 1 .0 0 8 1 .5 0 6 2 .0 0 4 2 .5 0 2 3 .0 0 0 Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc. Hàm cầu  Dạng tổng quát của hàm cầu:  PD = a1 + a2Q  hoặc theo biến số P • Ví dụ: Từ các số liệu của Biểu cầu ở trên, có thể xác lập được hàm cầu. Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc. Ceteris Paribus Ceteris paribus is a Latin phrase that means all variables other than the ones being studied are assumed to be constant. Literally, ceteris paribus means “other things being equal.” Ceteris paribus là một thuật ngữ Latin có nghĩa tất cả các biến số có liên quan, trừ các biến số được nghiên cứu vào thời điểm đó, đều đựơc giữ cho không thay đổi. Ceteris paribus nghĩa đen là những cái khác không thay đổi. Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc. Market Demand  Market demand refers to the sum of all individual demands for a particular good or service.  Individual demand curves are summed horizontally to obtain the market demand curve.  Cầu thị trường tức tổng các cầu cá nhân về một hàng hóa hay dịch vụ cụ thể.  Cộng các đường cầu cá nhân theo phương nằm ngang để có đường cầu thị trường. Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc. Determinants of Demand Market price Consumer income Prices of related goods Tastes Expectations Những yếu tố quyết định cầu  Giá thị trường  Thu nhập của khách hàng  Giá cả của các hàng hóa có liên quan  Thị hiếu  Kỳ vọng Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc. Change in Quantity Demanded: Movement along the demand curve. Caused by a change in the price of the product. Thay đổi lượng cầu: Di chuyển dọc đường cầu. Gây ra do sự thay đổi giá của sản phẩm Sự thay đổi lượng cầu Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc. Changes in Quantity Demanded 0 D1 Price of Cigarettes per Pack Number of Cigarettes Smoked per Day A C 20 2.00 $4.00 12 Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc. Change in Quantity Demanded versus Change in Demand Change in Demand  A shift in the demand curve, either to the left or right.  Caused by a change in a determinant other than the price. Sự dịch chuyển cầu  Làm dịch chuyển đường cầu có thể sang trái hoặc phải  Gây ra do sự thay đổi một yếu tố quyết định cầu nào ngòai giá hàng hóa Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc. Consumer Income Inferior Good $3.00 2.50 2.00 1.50 1.00 0.50 21 3 4 5 6 7 8 9 10 1211 Price of Ice-Cream Cone Quantity of Ice-Cream Cones 0 Decrease in demand An increase in income... D1D2 Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc. Prices of Related Goods Substitutes & Complements  When a fall in the price of one good reduces the demand for another good, the two goods are called substitutes.  When a fall in the price of one good increases the demand for another good, the two goods are called complements. Giá cả của những hàng hóa bổ sung và thay thế có liên quan  Khi một hàng hóa nào rớt giá làm giảm cầu của hàng hóa khác, hai sản phẩm khác được gọi là thay thế  Khi một hàng hóa nào rớt giá làm tăng cầu của hàng hóa khác, hai sản phẩm khác được gọi là bổ sung Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc. Change in Quantity Demanded versus Change in Demand Các biến số tác động tới lượng cầu Sự thay đổi trong biến số này. Giá cả Biểu thị sự di chuyển dọc đường cầu Thu nhập Làm dịch chuyển đường cầu Giá các hàng hóa có liên quan Làm dịch chuyển đường cầu Thị hiếu Làm dịch chuyển đừơng cầu Kỳ vọng Làm dịch chuyển đừơng cầu Số người mua Làm dịch chuyển đường cầu Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc.  Sức tiêu thụ xe máy tăng mạnh thể hiện qua số lượng xe đăng ký mới. Theo Phòng cảnh sát giao thông Công an Hà Nội, có ngày lượng đăng ký xe máy đạt hơn 1.400 xe, tăng 50-80% so với cùng kỳ năm ngoái. Lượng xe đăng ký mới tập trung chủ yếu ở một số quận như: Thanh Xuân, Đống Đa, Hai Bà Trưng, Ba Đình, Hoàng Mai, Tây Hồ Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc.  Phân tích và đánh giá từ các thông tin sau: Thị trường xe máy đầu năm bỗng sôi động lạ thường, lượng xe bán ra tăng tới 20% so với thời điểm năm ngoái, trong đó dòng xe ga nhập khẩu được các quý bà, quý cô tìm mua nhiều. Từ giữa tháng hai, tại các cửa hàng, đại lý kinh doanh trên phố ở Hà Nội như: Nguyễn Lương Bằng, Bà Triệu, phố Huế, Tôn Đức Thắng, tấp nập người qua lại mua sắm. Theo tính toán của Đại lý xe máy Kường Ngân lượng xe bán ra trong những ngày cuối tháng hai và đầu tháng 3 ngang bằng với những ngày giáp Tết và tăng tới 20% so với thời điểm năm ngoái. Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc.  Giá một số loại xe nhập khẩu nguyên chiếc Honda PS 150, giá 6.100 USD/chiếc, Honda Spacy 125, giá 5.100 USD/chiếc, Honda SH, giá 5.850-6.000 USD/chiếc. Giá xe của Hãng Piaggio vẫn ổn định LX 125, giá 5.180USD/chiếc, LX 150, giá 5.580 USD/chiếc, Zip 100 4T, giá 29,9 triệu đồng/chiếc, Liberty, giá 4.600 USD/chiếc.  Ông Yuichiro Ishii, Trưởng phòng cấp cao Phòng Bán hàng và Phát triển sản phẩm Honda Vietnam nhận xét hiện nay, xe tay ga đang ngày càng được khác hàng ưa chuộng, nhất là khách hàng tại khu vực thành thị. Mẫu xe Click tính từ lúc đưa ra thị trường hồi cuối tháng 10 đến cuối tháng 2 vừa rồi đã tiêu thụ gần 28.000 chiếc. "Ngoài Click và Spacy 102cc, chúng tôi sẽ giới thiệu tới khách hàng thêm mẫu xe hợp thời trang và chất lượng cao", ông nói.  Nguyên nhân? (Những yếu tố làm thay đổi cầu về xe máy) Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc. Nguyên nhân?  Sức mua tăng do thu nhập tăng?  Thuế?  Khuyến mãi?  Thị hiếu?  Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc. Nguyên nhân  Các quý bà, quý cô vừa phất lên từ cổ phiếu, tìm mua nhiều.  Vì các hãng xe vừa mở chương trình khuyến mãi giảm giá bán 5-10% cho khách hàng  Phần vì thực hiện theo cam kết gia nhập WTO, thuế nhập khẩu xe máy giảm (10-20%) so với cũ và sẽ tiếp tục giảm mạnh trong những năm tiếp theo.  Nhân viên một cửa hàng trên phố Thái Phiên cho hay, khách hàng rất đa dạng từ sinh viên, công chức ngoại tỉnh, học sinh Hà thành có tiền mừng tuổi hay cán bộ nhân viên các cơ quan có nhu cầu đổi xe Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc. Determinants of Supply  Market price  Input prices  Technology  Expectations  Number of producers Các yếu tố quyết định cung  Giá cả  Giá các đầu vào  Công nghệ  Kỳ vọng  Số lượng nhà sản xuất Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc. Supply Schedule Price Quantity $0.00 0 0.50 0 1.00 1 1.50 2 2.00 3 2.50 4 3.00 5 Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc. Supply Curve The supply curve is the upward- sloping line relating price to quantity supplied. Đường cung là đường dốc lên, gắn giá cả với lượng cung Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc. Supply Curve $3.00 2.50 2.00 1.50 1.00 0.50 21 3 4 5 6 7 8 9 10 1211 Price of Ice-Cream Cone Quantity of Ice-Cream Cones 0 Price Quantity $0.00 0 0.50 0 1.00 1 1.50 2 2.00 3 2.50 4 3.00 5 Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc. Market Supply  Market supply refers to the sum of all individual supplies for all sellers of a particular good or service.  Individual supply curves are summed horizontally to obtain the market supply curve.  Cung thị trường tức tổng các nhu cầu của người bán về một hàng hóa hay dịch vụ cụ thể.  Cộng các đường cung cá nhân theo phương nằm ngang để có đường cung thị trường. Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc. Change in Quantity Supplied  Movement along the supply curve.  Caused by a change in the market price of the product. Sự thay đổi lượng cung Thay đổi lượng cung  Dịch chuyển dọc đường cung  Gây ra do sự thay đổi về giá cả của sản phẩm Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc. Change in Quantity Supplied 1 5 Price of Ice-Cream Cone Quantity of Ice-Cream Cones 0 S 1.00 A C $3.00 A rise in the price of ice cream cones results in a movement along the supply curve. Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc. Change in Supply  A shift in the supply curve, either to the left or right.  Caused by a change in a determinant other than price. Dịch chuyển đường cung Sự thay đổi cung  Làm dịch chuyển đường cung sang trái hoặc phải  Gây ra do sự thay đổi của một yếu tố quyết định cung nào ngòai giá hàng hóa. Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc. Change in Supply Price of Ice-Cream Cone Quantity of Ice-Cream Cones 0 S1 S2 S3 Increase in Supply Decrease in Supply Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc. Change in Quantity Supplied versus Change in Supply Variables that Affect Quantity Supplied A Change in This Variable . . . Price Represents a movement along the supply curve Input prices Shifts the supply curve Technology Shifts the supply curve Expectations Shifts the supply curve Number of sellers Shifts the supply curve Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc. Supply and Demand Together Sự kết hợp giữa cung và cầu Mức giá cân bằng (Equilibrium Price) Lượng cân bằng (Equilibrium Quantity) Trạng thái cân bằng giá giữa cung và cầu.  Trên đồ thị, trạng thái cân bằng được xác định khi đường cung và đường cầu cắt nhau  Hai hàm cầu và hàm cung bằng nhau Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc. Supply and Demand Together Price Quantity $0.00 0 0.50 0 1.00 1 1.50 4 2.00 7 2.50 10 3.00 13 Price Quantity $0.00 19 0.50 16 1.00 13 1.50 10 2.00 7 2.50 4 3.00 1 Demand Schedule Supply Schedule At $2.00, the quantity demanded is equal to the quantity supplied! Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc. Supply Demand Price of Ice-Cream Cone Quantity of Ice-Cream Cones Equilibrium of Supply and Demand 21 3 4 5 6 7 8 9 10 12110 $3.00 2.50 2.00 1.50 1.00 0.50 Equilibrium Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc. Price of Ice-Cream Cone Quantity of Ice-Cream Cones 21 3 4 5 6 7 8 9 10 12110 $3.00 2.50 2.00 1.50 1.00 0.50 Supply Demand Surplus Excess Supply Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc. Surplus – Dö thöøa Khi giá nằm trên giá cân bằng, lượng cung vượt quá lựơng cầu. Thị trường có sự dư thừa Các nhà cung cấp sẽ giảm giá bán.  Giá tiếp tục giảm cho đến khi thị trừơng đạt tới trạng thái cân bằng. Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc. Excess Demand Quantity of Ice-Cream Cones Price of Ice-Cream Cone $2.00 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 Supply Demand $1.50 Shortage Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc. Shortage – Thieáu huït Khi giá nằm dưới giá cân bằng, lượng cầu vượt quá lựơng cung. Thị trường có sự thiếu hụt. Các nhà cung cấp sẽ tăng giá bán bởi vì quá nhiều người mua mà lại ít hàng hóa.  Giá tiếp tục tăng cho đến khi thị trừơng đạt tới trạng thái cân bằng. Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc. Three Steps To Analyzing Changes in Equilibrium Ba bước để phân tích những thay đổi trong trạng thái cân bằng Xác định xem sự kiện xảy ra tác động tới đường cung, đường cầu (hoặc cả hai) Xác định hướng dịch chuyển của các đường, Sử dụng đồ thị đừơng cầu để xác định xem sự dịch chuyển tác động tới trạng thái cân bằng như thế nào How an Increase in Demand Affects the Equilibrium Price of Ice-Cream Cone 2.00 0 7 Quantity of Ice-Cream Cones Supply Initial equilibrium D1 1. Hot weather increases the demand for ice cream... D2 2. ...resulting in a higher price... $2.50 10 3. ...and a higher quantity sold. New equilibrium Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc. Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc. Shifts in Curves versus Movements along Curves  Sự dịch chuyển đừơng cung được gọi là sự thay đổi của cung  Sự thay đổi dọc đường cung cố định gọi là sự thay đổi của lượng cung  Sự dịch chuyển đường cầu gọi là sự thay đổi của cầu  Sự thay đổi dọc đường cầu cố định gọi là sự thay đổi của lượng cầu Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc. S2 How a Decrease in Supply Affects the Equilibrium Price of Ice-Cream Cone 2.00 0 1 2 3 4 7 8 9 11 12 Quantity of Ice-Cream Cones 13 Demand Initial equilibrium S1 10 1. An earthquake reduces the supply of ice cream... New equilibrium 2. ...resulting in a higher price... $2.50 3. ...and a lower quantity sold. Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc. Hãy đánh giá và phân tích thông tin:  Theo thống kê của Sở TN-MT, so với năm 2006, giá nhà đất một số khu vực có mức tăng rất cao trong 3 tháng đầu năm 2007.  Cụ thể: giá đất tại khu đô thị An Phú - An Khánh (quận 2) từ 10,5 triệu đồng/m2 tăng lên 15 triệu đồng/m2; khu dân cư Thạnh Mỹ Lợi (quận 2) từ 9,5 triệu đồng/m2 tăng lên 18 triệu đồng/m2; đất dự án của Công ty Him Lam (quận 7) từ 10,5 triệu đồng/m2 tăng lên 21 triệu đồng/m2; giá đất tại khu dân cư Phú Mỹ của Công ty Vạn Phát Hưng (quận 7) từ 10 triệu đồng/m2 tăng lên 20 triệu đồng/m2... Các dự án căn hộ cao cấp tại khu đô thị Phú Mỹ Hưng có giá tăng từ ít nhất là 14,6% đến 123%. Đặc biệt, giá đất ở khu Hưng Gia - Hưng Phước trong năm 2006 được bán với giá 100 ngàn USD/lô nay đã tăng lên đến 300 ngàn USD/lô. Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc. What Happens to Price and Quantity When Supply or Demand Shifts? No Change In Supply An Increase In Supply A Decrease In Supply No Change In Demand P same Q same P down Q up P up Q down An Increase In Demand P up Q up P ambiguous Q up P up Q ambiguous A Decrease In Demand P down Q down P down Q ambiguous P ambiguous Q down Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc. Trả lời đúng hay sai và phân tích:  Cầu thị trường là tổng các số lượng và các mức giá của các cầu cá nhân.  Nếu giá cao hơn giá cân bằng, người tiêu dùng có thể mua được một số lượng hàng hóa mà họ sẵn sàng mua.  Nếu cung giảm và thu nhập của gia đình giảm có thể làm cho lượng cầu giữ nguyên.  Khi mọi người trả nhiều tiền VN đồng hơn cho đôla thì tỷ giá hối đoái VNĐ/USD sẽ tăng. Harcourt, Inc. items and derived items copyright © 2001 by Harcourt, Inc. Bài tập  Việt Nam là một nước nông nghiệp và do đó nông sản xuất khẩu của VN sẽ gặp các vấn đề chung như giá cả thất thường và “người nông dân vừa mừng,