Bài giảng Máy nâng chuyển

m«n häc MÁY NÂNG CHUYỂN Giới thiệu chung 1. Giáo trình Máy nâng chuyển - Trần Thọ; ĐHKTCN Thái Nguyên, 1995; 2. Máy và thiết bị nâng - Trương Quốc Thành, Phạm Quang Dũng; NXB Khoa học và kỹ thuật, Hà Nội 1999; 3. Máy nâng chuyển - Đào Trọng Thường, Nguyễn Đăng Hiếu, Trần Doãn Thường, Võ Quang Phiên; - Tập 1, 2, 3; NXB Khoa học và kỹ thuật, Hà Nội 1986; 4. Máy nâng chuyển và thiết bị cửa van - Nguyễn Tăng Cường, Lê Công Thành, Bùi Văn Xuyên, Trần Đình Hoà; NXB Xây dựng, 2003; 5. Các máy gia công vật liệu rắn và dẻo - Hồ Lê Viên, Tập 2, NXB Khoa học và kỹ thuật, Nà Nội 2002; 6. Tính toán máy trục - Huỳnh Văn Hoàng, Đào Trọng Thường, NXB Khoa học và kỹ thuật, Hà Nội 1975. Tài liệu tham khảo Giới thiệu chung Chương 1: MỞ ĐẦU Chương 2: NHỮNG LÝ THUYẾT CƠ BẢN VỀ CƠ CẤU NÂNG Chương 3: BỘ PHẬN MANG GIỮ TẢI - DÂY VÀ CHI TIẾT QUẤN DÂY Chương 4: CÁC THIẾT BỊ DỪNG VÀ ĐIỀU CHỈNH VẬN TỐC Chương 5: CÁC CƠ CẤU PHỐI HỢP CỦA MÁY TRỤC Chương 6: CÁC THIẾT BỊ NÂNG ĐƠN GIẢN Chương 7: CẦU TRỤC VÀ CẦN TRỤC THÔNG DỤNG Chương 8: MÁY VẬN CHUYỂN LIÊN TỤC 1. Máy vận chuyển theo chu kỳ + Đặc điểm: - Hoạt động có tính chất chu kỳ (luôn phiên giữa thời kỳ làm việc và thời kỳ nghỉ) của cơ cấu và máy; - Phần chủ yếu của máy vận chuyển theo chu kỳ là máy trục; - Vận chuyển các vật nặng theo hướng thẳng đứng và một số chuyển động khác trong mặt phẳng ngang, trong đó cơ cấu nâng là cơ cấu chủ yếu; - Chúng có thể làm việc trong nhà hoặc ngoài trời. CHƯƠNG 1. MỞ ĐẦU II- Phân loại MNC I- Khái niệm Máy nâng chuyển (MNC) là tên gọi chung của các máy công tác dùng để thay đổi vị trí các vật nặng dạng khối hoặc các vật phẩm rời vụn với khối lượng lớn nhờ các thiết bị mang vật trực tiếp như móc treo, gầu ngoạm, ... hoặc gián tiếp như băng tải, xích tải, con lăn, đường ống, ... CHƯƠNG 1. MỞ ĐẦU + Phân loại: - Máy trục thông dụng: là các loại máy có từ hai chuyển động trở lên (cầu trục, cần cẩu, cần trục…); Theo công dụng máy trục được chia thành 3 nhóm lớn: - Máy trục đơn giản: là các loại máy có một chuyển động chủ yếu là nâng hạ (kích, tời, palăng…); - Máy trục đặc chủng: là các loại máy đặc biệt dùng riêng theo yêu cầu nào đó (thang máy, máy trục bến cảng…). CHƯƠNG 1. MỞ ĐẦU CHƯƠNG 1. MỞ ĐẦU Theo đặc tính di chuyển, có thể phân loại máy trục theo sơ đồ sau: 2. Máy vận chuyển liên tục + Đặc điểm: - Vật phẩm được di chuyển thành dòng liên tục và ổn định; - Có thể bốc dỡ tải ngay trong quá trình vận chuyển. CHƯƠNG 1. MỞ ĐẦU + Phân loại: - Máy vận chuyển liên tục có bộ phận kéo: băng tải, xích tải… - Máy vận chuyển liên tục không có bộ phận kéo: vít tải, hệ thống đường lăn, ống dẫn… III- Các thông số cơ bản của máy trục 1. Tải trọng nâng Q (N, kN, kG, T) - Là khối lượng lớn nhất của vật phẩm mà máy có thể nâng được. Q = Qv + Qm, N 2. Chiều cao nâng H (m) - Là khoảng cách từ mặt sàn làm việc hay đường ray ở chân cầu trục (hay cần trục nói chung) đến vị trí cao nhất của cơ cấu nâng. 3. Vận tốc nâng vn (m/min, m/s) + Vận tốc nâng vn: vận tốc của vật nâng khi nâng hàng theo phương thẳng đứng. vn =(10  30)m/min (cầu trục luyện kim vn = 1,7 ÷ 12m/min). + Vận tốc di chuyển cầu vc: tốc độ di chuyển cầu trục trên ray. vc = (50  100)m/min (cầu trục luyện kim vc = 60 ÷ 80m/min). + Vận tốc xe vx: vận tốc của xe di chuyển trên dầm ngang vx =(20  50)m/min (cầu trục luyện kim vc = 20 ÷ 40m/min). CHƯƠNG 1. MỞ ĐẦU CHƯƠNG 1. MỞ ĐẦU Phối hợp ba chuyển động của cơ cấu nâng, cơ cấu di chuyển cầu trục, cơ cấu di chuyển xe con ta sẽ được không gian thao tác của cầu trục. Đó là một hình hộp với chiều cao là chiều cao nâng Hn, chiều rộng là khoảng dịch chuyển của xe con trên dầm cầu Lct và chiều dài là khoảng di chuyển lớn nhất của cầu trục dọc theo đường ray Lđr. 4. Nhịp L (hay khẩu độ của cầu trục), m - Nhịp L (đối với cầu trục): là khoảng cách giữa hai đường tâm đường ray của cầu trục hay khoảng cách tâm của hai bánh xe của cầu trục. - Tầm với R (đối với cầu trục): là khoảng cách từ đường tâm của móc nâng hàng đến tâm quay của cần cẩu tính theo phương ngang. 5. Chế độ làm việc của máy trục - Là thông số đánh giá mức độ làm việc của máy trục thông qua một số chỉ tiêu đặc trưng. Ngoài ra còn một vài thông số bổ xung như: + Trọng lượng máy và cơ cấu; + Tải nén bánh xe; + Kích thước phủ bì; + Khối lượng riêng của máy; + Công suất riêng của máy trục. CHƯƠNG 1. MỞ ĐẦU IV- Các chỉ tiêu đặc trưng và chế độ làm việc của máy trục 1. Các chỉ tiêu đặc trưng - Chế độ làm việc của máy trục được đánh giá theo chế độ làm việc của cơ cấu nâng và dựa vào các chỉ tiêu sau đây: CHƯƠNG 1. MỞ ĐẦU CHƯƠNG 1. MỞ ĐẦU Ngoài ra còn có một số chỉ tiêu bổ xung như sau: - Số lần mở máy trong một giờ; - Số chu kỳ làm việc trong một giờ; - Nhiệt độ môi trường. t là thời gian chạy máy trong một chu kỳ làm việc, s; t = Σtm + Σtv + Σtp Tck là thời gian làm việc một chu kỳ của máy hoặc cơ cấu, s; Tck = Σtm + Σtv + Σtp + Σtn Σtm là tổng thời gian mở máy, s; Σtv là tổng thời gian vận chuyển, s; Σtp là tổng thời gian phanh, s; Σtn là tổng thời gian nghỉ, s. Thời gian chu kỳ Tck của máy trục thường không quá 10 min. trong đó: CHƯƠNG 1. MỞ ĐẦU CHƯƠNG 1. MỞ ĐẦU 2. Chế độ làm việc của máy trục Dựa vào các chỉ tiêu trên, người ta chia chế độ làm việc của máy trục thành sáu mức với một mức cho dẫn động bằng tay và năm mức cho dẫn động bằng động cơ điện (tổng hợp theo bảng dưới đây): V- Đặc điểm tính toán của máy trục 5. Năng suất của máy trục Máy trục là loại máy nâng hoạt động theo chu kỳ. Năng suất của máy trục được xác định theo công thức sau: CHƯƠNG 1. MỞ ĐẦU Trong khi tính toán máy trục và các chi tiết trên đó cần quan tâm đến các điểm sau: 1. Chế độ làm việc; 2. Tải trọng tính toán; 3. Ứng suất cho phép (chú ý tính toán ứng suất cho phép như giáo trình Chi tiết máy I); 4. Tính toán hiệu suất (có thể tham khảo các tài liệu tính toán trong các giáo trình khác).